Meniscustransplantatie

Transcriptie

1 Meniscustransplantatie

2 Inhoud Inleiding 3 De meniscus 3 De operatie 3 Na de operatie 4 Spalk 4 Pijn 4 Fysiotherapie 4 Wond 4 Ontslag 5 Leefregels na ontslag 5 Autorijden en huishoudelijke taken 5 Fysiotherapie 5 Eerste 8 weken thuis: Rust 6 Week 8-10: hervatten dagelijkse werkzaamheden maanden: terugkeer naar zwaardere belasting 6 Werk 6 Poliklinische controle 7 Kwaliteitsonderzoek 7 2

3 Inleiding U staat op de wachtlijst voor een meniscustransplantatie. Tijdens deze operatie vervangt de orthopedisch chirurg de eerder verwijderde meniscus door een donor meniscus. In deze folder vindt u meer informatie over deze behandelmethode. Ook krijgt u informatie over de operatie en de nabehandeling. De meniscus De meniscus is een halvemaanvormig schijfje dat zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde van de knie werkt, als een schokbreker voor de knie. Hiermee wordt het kraakbeen beschermd voor slijtage. Uw meniscus is in het verleden (grotendeels) verwijderd. Daardoor is de druk op het kraakbeen toegenomen. Dit kan klachten geven. De operatie De meniscustransplantatie is een grote operatie. U moet er daarom op rekenen dat u een aantal activiteiten, bijvoorbeeld fysieke arbeid, enige tijd niet kunt verrichten. De operatie duurt ongeveer twee uur. De ingreep in het gewricht wordt uitgevoerd en gecontroleerd via een kijkoperatie. Afhankelijk van de anesthesietechniek kunt u een deel van de operatie volgen via een monitor. De donormeniscus die u krijgt, moet qua maat precies overeen komen met uw knie. Zo wordt een goede pasvorm verkregen. De meniscus wordt met zijn hoorns vastgezet in de knie. Hiervoor worden twee dunne tunneltjes gebruikt, die aan de voorzijde van het scheenbeen naar buiten komen en daar onder de huid worden geknoopt. Aan de binnenzijde (bij de binnenmeniscus) of aan de buitenzijde (bij de buitenmeniscus) van de knie wordt de meniscus vastgehecht aan het kapsel. Voorwaarde voor het doorgaan van de operatie is dat de kruisbanden intact moeten zijn. De kruisbanden zijn van belang voor de stabiliteit van de knie. 3

4 Na de operatie De dag van de operatie is een rustdag. U blijft in bed en krijgt geen fysiotherapie. Enkele uren na de operatie krijgt u bloedverdunnende middelen toegediend door middel van injecties. Deze middelen zijn bedoeld om trombose tegen te gaan. U krijgt na de operatie preventief 24 uur antibiotica. Spalk U krijgt op de verkoeverafdeling een klittenbandspalk om te voorkomen dat u de knie te ver buigt. Dit ter bescherming van de meniscus en de wond. Pijn Ervaring heeft geleerd dat de pijn na de operatie meevalt. Toch is pijn niet helemaal te voorkomen. Als u pijn heeft kunt u dit kenbaar maken, zodat de medicatie kan worden aangepast. Een goede pijnstilling is immers belangrijk voor het genezingsproces. Fysiotherapie Op de eerste dag na de operatie start u met fysiotherapie. De eerste oefeningen worden doorgenomen en u gaat met de fysiotherapeut lopen met krukken. Daarbij mag de voet de grond raken, maar u mag niet teveel belasten. De wond De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen. Deze hoeven niet verwijderd te worden. Soms zitten er aan weerszijden van de wond knoopjes. Deze vallen er vanzelf af. Indien de knoopjes er 14 dagen na de operatie nog niet afgevallen zijn en ze irritatie geven, mag de huisarts ze afknippen. Het ontslag De verwachte opnameduur is afhankelijk van uw herstel. Als de ontslagcriteria zijn behaald, mag u met ontslag. Dit kan de eerste dag na de operatie al zijn, maar de opnameduur kan ook een paar dagen langer zijn. De zaalarts of verpleegkundige bespreekt met u wanneer u na de operatie naar huis mag. 4

5 Leefregels na ontslag Lees de folder Leefregels na ontslag. Voor deze operatie gelden daarnaast nog een aantal specifieke leefregels die hieronder staan beschreven. Autorijden en huishoudelijke taken De eerste 10 weken na de operatie kunt u nog niet zelf autorijden. U mag weer autorijden als u veilig en zelfstandig kunt lopen zonder krukken. Ook is het verstandig om thuis geen huishoudelijke taken te doen. Fysiotherapie Uw nieuwe meniscus kunt u stapsgewijs zwaarder gaan belasten. De arts en fysiotherapeut bepalen wanneer u de oefeningen en activiteiten van de volgende stap kunt gaan doen. Als u de adviezen van uw arts en fysiotherapeut opvolgt, zult u merken dat uw knie zich goed herstelt en dat u zich steeds beter kunt bewegen. Thuis zult u doorgaan met fysiotherapie. Het is daarom van belang dat u vóór de operatie al een afspraak maakt met een fysiotherapeut. U krijgt op de afdeling een overdracht mee. Het opbouwschema: Week 0-6: aantippend belast lopen, buigen tot maximaal 60 graden. Week 6-8: 50% belasten, buigen tot maximaal 90 graden. Week 8-10: opbouwen belasting tot 100%, volledig actieve en passieve mobilisaties zijn toegestaan. De eerste 8 weken thuis: rust De eerste 6 weken draagt u de klittenbandspalk 24 uur per dag. Elke ochtend moet u de knie goed strekken en tot 60 graden buigen op de bedrand. Tweemaal per week wordt de knie gebogen bij de fysiotherapeut, dus zonder eigen inspanning. De eerste week thuis bestaat uit zoveel mogelijk rust. Rust is van essentieel belang voor een goede genezing. De nieuwe meniscus moet de tijd krijgen om goed vast te groeien in de knie. Bij het lopen maakt u daarom altijd gebruik van twee krukken. De fysiotherapeut legt uit hoe u de knie strekt en buigt en hoe u uw spiergevoel traint. 5

6 Uw dagelijkse activiteiten zijn in deze periode beperkt tot lichamelijke verzorging zoals wassen/aankleden en toiletgebruik. Week 8-10: hervatten van dagelijkse werkzaamheden U leert steeds zelfstandiger te bewegen. U werkt aan het herstel van het normale looppatroon. U leert weer lopen zonder krukken en oefent samen met de fysiotherapeut om het geopereerde been goed te gebruiken. De knie is steeds beter te bewegen. Ook de kracht en coördinatie van de spieren nemen toe. In deze periode mag u beginnen met fietsen en auto rijden. De fysiotherapeut houdt de mate waarin de knie belast kan worden nauwkeurig in de gaten. Daarbij let hij op zwelling, warmte, pijn en de mate waarin u de knie kunt buigen en strekken. Als u de knie zwaarder kunt belasten, gaat u intensiever trainen. Het trainingsprogramma bestaat uit fietsen, roeien, steppen, lopen en specifieke kracht- en stabiliteits-oefeningen. U volgt ook een oefenprogramma voor thuis maanden: terugkeer naar zwaardere belasting U leert de knie zwaarder te belasten met (sport-)specifieke trainingen zoals fietsen, steppen, roeien, (hard-)lopen en stabiliteitstraining. U traint op verschillende soorten ondergrond, zoals een gymzaalvloer, bosgrond, zand en gras. Met deze specifieke training bereidt u de knie voor op intensieve belasting. Dit is van belang als u werk doet waarbij u veel staat, loopt, trap loopt of tilt en de kniebelasting dus groot is. Een goed gebruik van de knie tijdens het werk is belangrijk en draagt bij aan een goed herstel. Deze operatie is een ingreep om de pijnklachten in het dagelijks leven te verminderen. Men zal na de operatie wel rekening moeten houden met de geopereerde knie en extreme belastingen op de knie vermijden. Een activiteit als voetballen wordt met deze knie dan ook afgeraden. Als u weer wilt gaan sporten is het verstandig om dit te bespreken met de orthopeed en/of de fysiotherapeut. Werk Het soort werk dat u doet en de mate waarin de knie tijdens het werk wordt belast, bepaalt wanneer u uw werk weer kunt hervatten. 6

7 Als u vooral zittend werk doet, kunt u zes weken na de operatie meestal weer aan de slag. Zwaar lichamelijk werk, zoals in de horeca of in de bouw, kunt u pas na zes maanden hervatten. Als u weer wilt gaan werken is het verstandig om dit te bespreken met de orthopeed, de fysiotherapeut en/of de bedrijfsarts. Poliklinische controle Na 6 tot 8 weken komt u op de polikliniek voor controle bij een arts. Er wordt een röntgenfoto gemaakt. Aan de hand van de foto en de bevindingen zal het verdere beleid bepaald worden. Kwaliteitsonderzoek De Sint Maartenskliniek onderzoekt doorlopend de kwaliteit van de geleverde zorg. Dat betekent onder andere dat er nauwkeurig gekeken wordt naar de resultaten van een aantal speciale operaties, waaronder de meniscustransplantatie. Het doel van het onderzoek is om patiënten in de toekomst nog beter te kunnen behandelen en informeren. De gegevens van deze relatief kleine groep patiënten, waartoe u behoort, zijn erg waardevol voor het onderzoek. De gegevens worden standaard verzameld tijdens iedere reguliere controle vóór en na de operatie. U komt hier dus niet extra voor op controle. Daarnaast zullen we u op deze momenten vragen om een korte vragenlijst in te vullen. Uw gegevens worden volledig anoniem verwerkt en niet verstrekt aan derden. 7

8 Meer informatie of vragen Colofon Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met de orthopedisch consulenten via telefoonnummer (024) of orthopedie.consulenten@maartenskliniek.nl Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. afdeling Orthopedie Januari 2016 Bestelcode Bezoekadres Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postadres Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen Telefoon (024) Internet