Reconstructie van de voorste kruisband

Transcriptie

1 Orthopedie Patiënteninformatie Reconstructie van de voorste kruisband U ontvangt deze informatie, omdat u op de wachtlijst staat voor een reconstructie van de voorste kruisband. Tijdens deze operatie vervangt de orthopedisch chirurg de beschadigde kruisband door een bundel die hij maakt uit twee van uw eigen hamstrings. Soms gebruikt hij een deel van de pees die van de knieschijf naar het onderbeen loopt. In deze informatie leest u over de knieband en over deze operatieve behandelmethode: de voorbereidingen, de operatie zelf en de nabehandeling. De kruisband De voorste kruisband is een van de belangrijkste banden van de knie. Samen met de andere kniebanden, de beide menisci, het kraakbeen en de spieren zorgt de voorste kruisband voor de stabiliteit van het kniegewricht. Deze stabiliteit is noodzakelijk voor een goed functioneren van de knie in het dagelijks leven en bij het uitoefenen van sporten. De voorste kruisband bevindt zich middenin het kniegewricht en loop van middenvoor naar buiten achter. Deze kruisband zorgt ervoor dat het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen niet te ver naar voren kan schuiven en niet te ver kan draaien. Een gestrekte knie Een gebogen knie Door de knie gaan De voorste kruisband kan scheuren door een plotselinge draai, door uit te glijden of door lichamelijk contact bij het sporten. Dit wordt meestal ervaren als door de knie gaan en gaat vaak gepaard met een knappend geluid. De behandeling van een beschadigde kruisband Een beschadigde kruisband moeten wij doorgaans vervangen. De operatie en de nabehandeling van de beschadigde kruisband zijn geen kleinigheden. U moet erop rekenen dat u een aantal Pagina 1/6

2 activiteiten in uw werk en sport geruime tijd niet kunt verrichten. Hoelang dit precies duurt, hangt af van het verloop van uw revalidatie en uw persoonlijke omstandigheden. De meeste mensen bij wie een kruisband is vervangen, kunnen na ruim een halfjaar weer functioneren zoals voor de beschadiging van de kruisband. Als u weer intensief wilt sporten, moet u rekening houden met een revalidatieperiode van ongeveer negen maanden. De behandeling van de beschadigde kruisband bestaat uit een aantal stappen. Met elke stap kunt u de knie zwaarder belasten. Pas wanneer de arts en de fysiotherapeut het verantwoord vinden, kunt u de oefeningen en de activiteiten van de volgende stap doen. Als u de adviezen van uw arts en de fysiotherapeut opvolgt, zult u merken dat uw knie zich goed herstelt en dat u beter kunt functioneren. Voorbereiding op de operatie Een aantal weken voor de operatie vindt het preoperatief onderzoek plaats op het preoperatief spreekuur (POS). De operatie gebeurt onder algehele narcose of plaatselijke verdoving (ruggenprik). De ruggenprik kunnen wij eventueel combineren met een licht slaapmiddel, waardoor u van de operatie niets merkt. De anesthesioloog bespreekt tijdens het preoperatief onderzoek met u welke soort verdoving wij toepassen. Uw opname U wordt in ons ziekenhuis opgenomen op de dag van de operatie en moet dan elleboogkrukken mee te nemen. Een verpleegkundige geeft u informatie over de verpleegafdeling. Vervolgens zal onze verpleegkundige, als het noodzakelijk is, het gebied rondom het kniegewricht ontharen. De operatie De operatie duurt ongeveer negentig minuten. Standaard krijgt u antibiotica op de operatiekamer, daarna nog drie keer via het infuus als u op de afdeling bent. De ingreep in het gewricht wordt uitgevoerd en gecontroleerd via een kijkoperatie. In het geval van plaatselijke verdoving kunt u, als u dat wilt, een deel van de operatie volgen via een monitor. Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Bij deze operatie gebruiken wij twee technieken: 1. herstel van de voorste kruisband met behulp van een deel van de knieschijfpees; 2. de hamstringtechniek, waarbij de chirurg de pezen van de buigspieren van de bovenbenen gebruikt. De eerste techniek Als vervanging van de voorste kruisband gebruikt de chirurg een deel van de pees die van de knieschijf naar het onderbeen loopt. Aan de beide uiteinden van de pees zitten een stukje bot, een Pagina 2/6

3 stukje van de knieschijf en een stukje van het scheenbeen. De pees wordt in het kniegewricht geplaatst en vastgezet op de plaats van de oorspronkelijke kruisband. De botstukjes zetten wij vast met twee schroeven in twee boortunnels, die in het boven- en onderbeen zijn gemaakt. Het kan zijn dat u een scheurtje in de meniscus heeft. Als het mogelijk is, hecht de arts dit scheurtje tijdens deze operatie of verwijdert hij het beschadigde deel. Aan de operatie houdt u een litteken over van zes tot acht centimeter dat loopt over het kniegewricht, plus het litteken van de wondjes van de kijkoperatie. Daarna kunt u een verminderd gevoel hebben naast het litteken. De tweede techniek De arts maakt een nieuwe kruisband van twee pezen van de hamstrings, namelijk de semitendinosis en de gracilispees. Tijdens de operatie zet de orthopedisch chirurg de nieuwe kruisband vast met een dwarse pin en een schroef. Hiervoor zijn verschillende methoden mogelijk. Ervaring heeft geleerd dat de pijn na de operatie meevalt. Toch is pijn niet helemaal te voorkomen. Als u pijn heeft, laat dit dan aan ons weten, zodat wij de medicatie tegen de pijn kunnen aanpassen. Een goede pijnstilling is immers belangrijk voor het genezingsproces. Na de operatie De dag van de operatie is een rustdag. U blijft in bed en krijgt geen fysiotherapie. U heeft een drukverband om het hele been, dat wij de volgende dag verwijderen. Enkele uren na de operatie krijgt u een bloedverdunnend medicijn toegediend door middel van een injectie met Fraxiparine. Dit middel gaat de vorming van een stolsel in het bloedvat (trombose) tegen. U krijgt dit medicijn toegediend tot zes weken na de ingreep. De pees die de kruisband vervangt, is sterk genoeg om met het been te kunnen buigen, strekken en belasten. In de eerste acht weken na de operatie neemt de kracht van de spier echter wat af, doordat een deel van de pees is weggenomen. Daarna neemt de spier weer langzaam in sterkte toe. Daarom is een te zware belasting van uw knie, zoals draaibewegingen en springoefeningen, niet toegestaan in de eerste drie maanden na de operatie. Krukken gebruiken Het gebruik van krukken in de eerste weken na de operatie voorkomt dat u een onverwachte beweging met de knie maakt en maakt het mogelijk om de belasting van de knie langzaam op te voeren. De eerste vier weken na de operatie kunt u nog niet zelf autorijden. In deze periode bent u aangewezen op het openbaar vervoer of anderen die u naar de fysiotherapie kunnen brengen voor verdere behandeling. Ook is het verstandig om thuis afspraken te maken over de huishoudelijke taken. Pagina 3/6

4 Omdat uw nieuwe kruisband tijd nodig heeft om goed vast te groeien, heeft uw knie in het begin veel rust nodig. Dit neemt niet weg dat u al snel na de operatie met het oefenprogramma begint. U leert uw knie langzaam weer te belasten, zodat u de normale dagelijkse activiteiten op de juiste manier kunt verrichten. Fysiotherapie De eerste dag na de operatie begint u met fysiotherapie. Onder leiding van de fysiotherapeut oefent u de knie in buig- en strekrichting. Deze beweging bouwt u langzaam op totdat u met uw knie een buiging van 90 graden kunt maken. Daarnaast leert u de bovenbeenspier aan te spannen. Als uw knie dik wordt of als u pijn heeft, wordt uw knie gekoeld. Verder mag u op een stoel zitten, maar ook onder begeleiding van de fysiotherapeut enkele stappen zetten met behulp van de krukken (als het mogelijk is, mag u naar het toilet gaan). Bij het in en uit bed stappen wordt uw knie, als dit nodig is, ondersteund. U voert de beweging op tot maximaal 90 graden (een haakse hoek). U oefent onder begeleiding, terwijl u op de rand van uw bed of stoel zit. U breidt het lopen met krukken uit en leert traplopen. De fysiotherapeut begeleidt u ook hierbij en neemt een aantal oefeningen met u door. Bij de oefeningen mag u geen draaibewegingen maken met de knie. Na uw ontslag moet u thuis doorgaan met fysiotherapie. Het is daarom van belang dat u voor de operatie al een afspraak maakt met de fysiotherapeut bij u in de beurt. U krijgt bij ontslag een overdracht en machtiging mee. Uw wond met oplosbare hechtingen Wij hechten de wond in principe met oplosbare hechtingen. Deze hoeven wij niet te verwijderen. Soms zitten er aan weerszijden van de wond knoopjes. Deze vallen er vanzelf af. Wanneer de knoopjes er na veertien dagen na de operatie nog niet afgevallen zijn, mag uw huisarts ze afknippen. Weer naar huis Ontslag volgt als de knie rustig is en u zonder risico zelfstandig kunt lopen. Meestal mag u weer naar huis op de eerste of tweede dag na de operatie. De eerste vier weken thuis De eerste week thuis bestaat uit zoveel mogelijk rust. Rust is van essentieel belang voor een goede genezing. De nieuwe kruisband moet de tijd krijgen om goed vast te groeien in de knie. Bij het lopen maakt u daarom altijd gebruik van twee krukken. Uw dagelijkse activiteiten zijn in de eerste vier weken beperkt tot het gebruikmaken van maaltijden, toiletbezoek en oefenen. De fysiotherapeut instrueert u hoe u uw knie strekt en buigt en hoe u uw spiergevoel traint. Pagina 4/6

5 Vanaf vier weken: hervatting van uw dagelijks leven en werkzaamheden U leert steeds zelfstandiger te bewegen. U werkt aan het herstel van het normale looppatroon. U leert weer lopen zonder krukken en oefent samen met de fysiotherapeut om het geopereerde been goed te gebruiken. De knie kunt u steeds beter bewegen. Ook de kracht en de coördinatie van de spieren nemen toe. In deze periode mag u beginnen met fietsen en autorijden. De fysiotherapeut houdt de mate waarin u de knie kunt belasten nauwkeurig in de gaten. Daarbij let hij op zwelling, warmte, pijn en de mate waarin u de knie kunt buigen en strekken. Als u de knie zwaarder kunt belasten, kunt u intensiever trainen, onder meer door te lopen zonder krukken. Het trainingsprogramma bestaat uit fietsen, roeien, steppen, lopen en specifieke kracht- en stabiliteitsoefeningen. U volgt ook een oefenprogramma voor thuis. In deze periode van herstel kan het litteken gevoelig zijn als u knielt op de geopereerde knie. Bij een klein aantal mensen is de pees in de knie geïrriteerd. In deze periode kunt u weer beginnen met werken. Wanneer u uw werk weer kunt hervatten, hangt af van het soort werk dat u doet en de mate waarin u uw knie tijdens het werk belast. Als u vooral zittend werk doet, kunt u zes weken na de operatie meestal weer aan de slag. Zwaar lichamelijk werk, zoals in de horeca of in de bouw, kunt u pas na drie maanden hervatten. Als u gaat werken, blijft u wel bij de fysiotherapeut komen voor controle en behandeling. Vanaf zes tot negen maanden: de terugkeer naar zwaardere belasting en sport U leert uw knie zwaarder te belasten met (sport)specifieke trainingen, zoals fietsen, steppen, roeien, (hard)lopen en stabiliteitstrainingen. Ook traint u moeilijker bewegingen met tempowisselingen (intervaltrainingen) en richtingsveranderingen, zoals slalommen, kap- en draaibewegingen, springen en hinkelen. U traint op verschillende soorten ondergrond, zoals een gymzaalvloer, bosgrond, zand en gras. Met deze specifieke training bereidt u uw knie voor op intensieve belasting. Dit is van belang als u werk doet waarbij u veel staat, loopt, traploopt of tilt en de kniebelasting dus groot is. Een goed gebruik van de knie tijdens het werk is belangrijk en draagt bij aan een goed herstel. Ook als u (weer) wilt gaan sporten, is een specifieke training belangrijk. De meeste sporten kunt u na zes maanden weer beoefenen. Sommige contactsporten, zoals voetbal, volleybal, basketbal en hockey, kunt u pas na acht maanden hervatten. Als u weer wilt gaan werken en/of sporten, is het verstandig om dit te bespreken met de orthopeed en/of de fysiotherapeut en de bedrijfsarts. Postoperatieve controles Bij het ontslag krijgt u van ons een controleafspraak bij de arts op de polikliniek mee. Ongeveer zes weken na de operatie komt u voor controle bij de operateur. Hij bespreekt met u het resultaat van de operatie en de verwachtingen van het herstel. Pagina 5/6

6 Heeft u vragen? Heeft u na het lezen na deze patiënteninformatie nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de orthopedieconsulent: (015) Versie: augustus 2015 Pagina 6/6