De voorste kruisbandreconstructie

Transcriptie

1 Afdeling: Onderwerp: Fysiotherapie De voorste kruisbandreconstructie

2 1

3 De voorste kruisbandreconstructie 2

4 De Voorste Kruisbandreconstructie De knie: De meeste mensen zien een knie als een simpel scharniergewricht dat kan buigen en strekken. In werkelijkheid is de knie een uiterst complex gewricht dat o.a. bestaat uit een gewrichtskapsel, 2 menisci en verschillende spieren en banden, waaronder 2 kruisbanden. In het kniegewricht bevindt zich een voorste en een achterste kruisband. Voor een goede kniefunctie is het belangrijk dat al deze onderdelen goed functioneren. Bij het verdraaien van de knie door een val, een sprong of een ongeval kan de voorste kruisband beschadigen en zelfs volledig afscheuren. De behandeling hiervan kan bestaan uit een voorste kruisbandreconstructie. De ingreep: Ter vervanging van de voorste kruisband wordt via een klein sneetje met een arthroscoop in het gewricht gekeken en via een tweede gaatje met instrumenten geopereerd. Via een grotere snee worden 2 pezen van de hamstrings verwijderd om te gebruiken als nieuwe kruisband (afbeelding 1). 3

5 M.b.v. een richtapparaat wordt een boorkanaal gemaakt in het onderbeen waar later de pees wordt doorgetrokken (afbeelding 2). M.b.v. een ander richtapparaat wordt een boorkanaal gemaakt in het bovenbeen. Met een vernuftig systeem worden de 2 pezendubbel geslagen over een pin in het bovenbeen, zodat er 4 stevige banden de kruisband vervangen. De kruisband wordt gefixeerd d.m.v. een oplosbare pin in het bovenbeen. Met een oplosbare schroef worden de pezen gefixeerd in het onderbeen. 4

6 De revalidatie De gehele revalidatie duurt 6-9 maanden en vergt veel tijd en inzet van de patiënt om weer volledig te herstellen! Na 1 jaar is het transplantaat pas echt geheel ingegroeid, d.w.z. dat ook de bloedvaatjes zijn ingegroeid. Opname in het ziekenhuis Doelen: Lopen en traplopen met 2 krukken (10 kg belast). 90 graden buigen van de knie. Gestrekt heffen van het been. Huiswerkoefeningen zijn bekend en kunnen worden uitgevoerd (zie bijlage). Als bovenstaande doelen zijn behaald en de wondgenezing goed verloopt, mag u met ontslag. De komende 6-9 maanden komt u 1 tot 2 keer per week bij de fysiotherapeut voor behandeling. U gaat revalideren binnen ons Combined Quality Care netwerk. Dit is een netwerk met gespecialiseerde (sport)fysiotherapiepraktijken die veel ervaring hebben met het behandelen van voorstekruisbandpatienten. Door het voeren van een gezamenlijk elektronisch patiëntendossier beschikken zowel de orthopeed als de fysiotherapeut over alle relevante informatie. Na en 24 maanden vindt er een spierkrachtmeting (biodexmeting) plaats in het Ikazia Ziekenhuis om zo de vooruitgang in kaart te brengen. 5

7 De Poliklinische revalidatie 1. De revalidatiefase : 1 tot 6 weken postoperatief 2. De ADL fase: 6 tot 12 weken postoperatief 3. De verhoogde belastingsfase: vanaf 12 weken postoperatief 4. De sportfase 1. De revalidatiefase: Gedurende deze fase draagt u een elastische kous (6 weken). Tevens krijgt u injecties of orale medicatie mee, welke de kans op trombose moet verminderen. Deze moet u gedurende 6 weken dagelijks injecteren/innemen. Einddoel: 100% belast, normaal looppatroon, zonder krukken. Het gebruik van krukken wordt onder begeleiding van uw fysiotherapeut in 4 weken afgebouwd. Bewegingsuitslag van graden. Goede spierkracht van de bovenbeen-heup-en kuitspieren. Goede mobiliteit van de knieschijf. Oefeningen: Huiswerkoefeningen zoals beschreven in de bijlage. Vanaf 3 weken Kuitspiertraining 4 maal per dag Op de tenen staan en rustig terug 30x Verdeel het gewicht over 2 benen. De oefening kan zonder krukken worden uitgevoerd. 6

8 Heupcorrectie 4 maal per dag Afwisselend links en rechts een pas op de plaats maken, 3 minuten. Controleer voor de spiegel of het bekken horizontaal blijft. Knie buigen met de voet naar beneden, knie strekken met de voet omhoog. De oefening moet met krukken worden uitgevoerd. In deze fase aandacht voor eventuele littekenverklevingen en de mobiliteit van de knieschijf. Aan het eind van de 6 weken vindt er een controleafspraak plaats bij de fysiotherapeut in het Ikazia Ziekenhuis. 2 De ADL fase: ADL = algemeen dagelijks leven Einddoel: Volledig functioneren in ADL (tillen, traplopen, beroepsspecifieke training) Goede coördinatie en spierkracht van de knie. Goede algemene conditie. In deze fase wordt u zo snel mogelijk functioneel getraind, een en ander afhankelijk van zwelling en pijn. Fietsen, wandelen en roeien zijn nu goede trainingsvormen om de spierfunctie en de propriocepsis ( het spiergevoel) te trainen. De propriocepsis verdient nu veel aandacht dus er zal hard getraind moeten worden met bv. de oefentol, het staan op één been, het gooien van ballen en het maken van uitvalpassen. 7

9 3 De verhoogde belastingsfase: Einddoel: Voldoende coördinatie en conditioneel vermogen vergelijkend met het niet geopereerde been. Rond de derde maand postoperatief wordt gestart met de schokbelasting zoals het maken van kleine sprongetjes, joggen op de plaats etc. Wanneer de knie hierbij stabiel en niet geïrriteerd is, gaan we hardlopen. Rond de vijfde maand wordt de draaibelasting op het been meer van belang. De nieuwe kruisband is nu sterker en dus ook hoger belastbaar. Draaibelastingen zijn uiteindelijk noodzakelijk om het geopereerde been zijn volledige belastbaarheid terug te laten krijgen. Dit wordt eerst op twee benen en later op één been geoefend. 4. De sportfase: Einddoel: Terug op het oude sportniveau als dit haalbaar en verantwoord is. Dit gaat in overleg met de orthopeed en uw fysiotherapeut. 8

10 De aandachtspunten op een rij: De knie niet passief overstrekken (dit actief wel oefenen)! Het streven is om binnen 4-6 weken zonder krukken te lopen. Gedurende de eerste 6 weken na de operatie mag men zelf geen auto besturen.. Met het hardlopen en springen begint men ± 3 maanden wanneer de schokdemping op de knie voldoende is. Rotatiebelastingen na ± 5 maanden. Respecteer te allen tijde de pijn en de zwelling! Been blijven bewegen tijdens ijsapplicatie. De eerste weken kleine stukjes lopen, niet te lang staan. Voorzichtig in natte, gladde ruimtes. Rond de zesde week is de kruisband op zijn zwakst. Roken verslechterd de ingroei van de pees en herstel van de wond, gedurende de eerste 6 weken niet te roken. U dient gedurende de eerste 6 weken de trombosietkous te dragen, en de medicatie (oraal of injecties) te gebruiken. 9

11 Uitgangshouding: Ga op de rug liggen en houdt de benen gestrekt. Uitvoering: Buig de knie zo ver mogelijk terwijl de voet over de grond glijdt. Houdt 5 tellen vast en ga langzaam weer terug. Uitgangshouding: Ga op de grond zitten. Uitvoering: Strek de knie zo ver mogelijk en trek de voet naar je toe (druk de knie in de grond).houdt 5 tellen vast! Indien mogelijk de knie doorstrekken en hiel van de grond optillen. 10

12 Uitgangshouding: Ga op de buik liggen. Uitvoering: Buig de geopereerde knie totdat je spanning voelt aan de voorzijde van het bovenbeen. Help Uitgangshouding: Ga op de rug liggen en strek het geopereerde been. Uitvoering: Til het been op met gestrekte knie tot een hoek van 45 graden. 15x15 seconde. 11

13 Uitgangshouding: Ga op de zij liggen en buig het goede been. Houdt het geopereerde been gestrekt. Uitvoering: Heft het bovenste been gestrekt naar boven. 15x15 seconde. Uitgangshouding: kruiphouding/buiklig Uitvoering: Hef het geopereerde been met gebogen knie. 15x15 seconde. 12

14 Heeft u vragen, belt u dan gerust met de afdeling Fysiotherapie, Wij wensen u een voorspoedig herstel! 1