Informatie van het college aan de raad Onderwerp: aanvullende informatie bij voorstel 'Meer samenleving, minder overheid'.

Transcriptie

1 GEMEENTE OLDEBROEK Informatie van het college aan de raad Onderwerp: aanvullende informatie bij voorstel 'Meer samenleving, minder overheid'. Portefeuillehouder: College Kenmerk Aanleiding om te informeren In de raadsbrede commissievergadering van 28 juni 2012 is gesproken over het voorstel 'Meer samenleving, minder overheid' (kerntakendiscussie). Naar aanleiding van die bespreking willen wij u graag aanvullend informeren over de volgende onderwerpen: combinatiefunctionarissen, jeugdbeleid, peuterspeelzaalwerk, monumenten en jaarmarkt. Ook willen wij nog verder ingaan op de beantwoording van de technische vragen van de fractie van de ChristenUnie over kapitaliseren van kapitaallasten vaste activa en uitkeringsverplichtingen. Combinatiefunctionarissen Oldebroek neemt vanaf 2011 deel aan de Impuls brede scholen, sport en cultuur, de combinatiefuncties. De Impuls biedt ons een structurele extra mogelijkheid om onze beleidsdoelen binnen het programma Maatschappelijke ontwikkelingen te realiseren. Zogenaamde combinatiefunctionarissen zorgen voor de praktische uitvoering. Zij maken verbindingen tussen instellingen binnen de sectoren onderwijs, sport en cultuur, zorgen voor afstemming van de activiteiten, en hebben een ondersteunende rol in de uitvoering. Daarnaast zijn de combinatiefunctionarissen actief als vakleerkracht bewegingsonderwijs of docent muziekonderwijs. De combinatiefunctionarissen bereiken via de scholen (15 van de 15 doen mee) alle kinderen en zijn actief in alle kernen. De bekostiging van de combinatiefuncties is gedekt tot 1 januari In ons voorstel van 4 juni 2012 stellen wij uw raad voor om voor structurele dekking een bedrag van ,- beschikbaar te stellen. Samen met de structurele rijksbijdrage van afgerond ,- vormt dat het budget voor de norm van 3,7 fte combinatiefuncties. Met de scholen vindt overleg plaats over het meebetalen aan de gemeentelijke cofinanciering. Er zijn keuzemogelijkheden in het aantal te realiseren fte's (60, 80 of 100%). Bij een inzet van minder dan 100% daalt de rijksbijdrage evenredig en is een lagere gemeentelijke bijdrage nodig. Deze 'besparing' zouden we kunnen inzetten om afspraken te maken met de sport- en cultuurorganisaties voor het invullen van de activiteiten die niet meer door de combinatiefunctionarissen kunnen worden uitgevoerd. Bij het maken van die afspraken zal bijzondere aandacht moeten worden gegeven aan gewenste kwaliteit en rendement. In de bijlagen geven wij u nog wat verder informatie over achtergronden, ontwikkelingen en resultaten van de combinatiefunctie. Evaluatieverslagen van de combinatiefunctionarissen onderwijs/sport en onderwijs/cultuur zijn bijgevoegd. De basisscholen dringen aan op het doorzetten van de combinatiefuncties, vooral vanwege de enorme kwaliteitsimpuls in het bewegingsonderwijs. Ook de muziek- en dansprojecten voegen volgens de scholen wat toe aan de culturele bewustwording van de kinderen. Jeugdbeleid Nu er in deze tijd van bezuinigingen keuzes gemaakt moeten worden, is (in het kader van de kerntakendiscussie) ook het preventieve jeugdbeleid nogmaals tegen het licht gehouden. Met de naderende decentralisatie van de jeugdzorg lijkt het onverstandig te gaan snoeien in het preventieve aanbod. Ook hier geldt dat voorkomen beter dan genezen is; het preventieve beleid is vele malen goedkoper dan jeugdzorg. Aan het preventieve beleid wordt ruim 3,5 miljoen uitgegeven voor ruim kinderen en jongeren uit de gemeente Oldebroek. Voor de jeugdzorg wordt door de provincie voor ongeveer 120 jongeren uit Oldebroek ruim 3 miljoen uitgegeven. Omdat er keuzes gemaakt moeten worden, stellen we voor nog preventiever te gaan werken door de inzet van combinatiefunctionarissen. Deze bieden sport, spel en cultuur aan, in samenwerking met scholen, kinderopvang en de sport- en culturele verenigingen. De doelgroep zijn kinderen tussen 4 en 18 jaar in de gehele gemeente. Men zoekt de kinderen op. Het is een breed aanbod voor alle kinderen.

2 - 2 - Het huidige jeugd- en jongerenwerk bereikt een paar honderd kinderen en jongeren, en bereikt vooral de jongeren met risicovol gedrag. De effectiviteit van het jeugd- en jongerenwerk is lastig aantoonbaar, omdat ze onderdeel zijn van de ketenaanpak waarmee jongeren in risicovolle leefomstandigheden bereikt worden. Er bestaat een kans dat deze groep door bezuinigingen nu eerder in de criminaliteit belandt, eerder de school verlaat zonder startkwalificatie en er meer overlast op straat ontstaat. Met onder andere de inzet van de combinatiefunctionarissen kan een bredere doelgroep worden bereikt. De combinatiefunctionarissen kunnen een belangrijke signaalfunctie hebben en de jongeren met risicovol gedrag doorgeven aan het straathoekwerk/cjg, waarna tot een gerichte aanpak overgegaan kan worden. Tevens vervalt door de voorgestelde bezuinigingen het jeugd- en jongerenwerk uitgevoerd door de Hervormde stichting voor jeugd- en jongerenwerk. Deze stichting werkt al volgens welzijn nieuwe stijl. Ze zijn de toegangspoort voor de gemeente naar de jongeren en kinderen die aangesloten zijn bij een deel van de Oldebroekse kerkgenootschappen. Ze werken voorwaardenscheppend. Bij de projecten rond alcohol- en depressiepreventie is op deze wijze een groot gedeelte van de doelgroep bereikt, terwijl het werkelijke contact met de kinderen en jongeren uitgevoerd is door vrijwilligers. Wij willen graag in overleg met de beide vormen van jeugd- en jongerenwerk het vrijwilligersnetwerk in stand houden. Peuterspeelzaalwerk Bij een volledige sluiting van de peuterspeelzaal is het noodzakelijk plaatsen in te kopen voor doelgroepkinderen. Dit zijn extra plaatsen naast het huidige VVE-beleid. In het VVE-beleid is aangegeven wat wij verstaan onder een doelgroeppeuter. Zodra de peuterspeelzaal wegvalt, is de verwachting dat meer kinderen een achterstand oplopen die voorheen door de peuterspeelzaal was voorkomen. Hierdoor komen er meer doelgroepkinderen en is het nodig om meer plaatsen te kopen om alle kinderen die dit nodig hebben een plek te bieden. De verwachting is dat dit rond de ,- per jaar gaat kosten. Voor dit bedrag kan er aan 30 peuters een plaats worden geboden. Daarnaast moet er door Icare sterker worden ingezet op toeleiding van de peuters. Het afstoten van gebouwen kan door middel van verkoop of herontwikkeling. Door het Grondbedrijf is aangegeven dat herontwikkeling tot 2020 niet rendabel is. De markt om de panden te verkopen is (op dit moment) ook niet gunstig. Hierdoor kan het zijn dat er bij verkoop in een slechte markt er een verlies genomen moet worden. Daarnaast is er de optie van herbestemming. Daarbij blijft het pand wel in bezit van de gemeente, maar wordt er een nieuwe bestemming/gebruiker gezocht, waarna het pand kostendekkend kan worden verhuurd. Ook hier is er onzekerheid of dat voor de panden in de komende jaren gaat lukken en of er op deze locatie en in deze kern behoefte is aan huurruimte in de huidige opzet (passend binnen de bestemming van het gebouw). Per locatie moet worden onderzocht wat de beste en meest rendabele optie is. (De boekwaarde van peuterspeelzaal Roezemoes is per 1 januari ,-. In de begroting voor de bouw van een brede school in 't Loo is voor een peuterspeelzaal een bedrag opgenomen van ,-). Monumenten Op pagina 19 van het voorstel 'Meer samenleving, minder overheid' staat dat cultuurhistorie geen basistaak is. Beleid voor rijksmonumenten is echter een wettelijke taak. De Monumentenwet verplicht gemeenten om een monumentenverordening en een monumentencommissie te hebben, die in ieder geval toezien op de vergunningverlening rondom rijksmonumenten. Naast wettelijke taken op basis van de Monumentenwet vloeien er ook werkzaamheden op het gebied van cultuurhistorie voort uit het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Sinds 1 januari 2012 zijn gemeenten verplicht om bij ruimtelijke ontwikkelingen (bestemmingsplannen, structuurvisies e.d.) cultuurhistorie op een volwaardige en integrale manier mee te wegen, net zoals dat bij archeologie sinds enkele jaren het geval is. Ook 'cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening' is hiermee een wettelijke taak geworden voor gemeenten.

3 - 3 - Met deze wettelijke verplichtingen is in de financiële omvang van de voorgestelde bezuiniging rekening gehouden, zodat dit niet leidt tot aanpassing van de financiële omvang van het bezuinigingsvoorstel. Voorgesteld is de gemeentelijke monumentenlijst af te schaffen. Eigenaren van gemeentelijke monumenten zullen daardoor geen gebruik meer kunnen maken van laagrentende leningen via het Nationaal Restauratiefonds en geen beroep meer kunnen doen op de Monumentenwacht voor ondersteuning die bestaat uit inspecties, kleine reparaties en advisering ten aanzien van onderhoudswerkzaamheden. Door het afschaffen van de gemeentelijke monumentenlijst kan wijziging of sloop van de panden niet meer tegen worden gehouden op basis van de monumentale waarden. Jaarmarkt In de commissievergadering is mogelijk de indruk ontstaan dat de schapenmarkt niet meer gehouden kan worden. Echter: het voorstel is de jaarmarkt kostendekkend te maken voor de kosten van de gemeente. Dit kan door verhoging van de tarieven en/of door vergroten van de inzet van derden (b.v. ondernemersvereniging). Ook hier geldt: meer samenleving. De gemeente kan zich beperken tot de handhavingstaak. Kapitaliseren van kapitaallasten en uitkeringsverplichtingen In de beantwoording van de technische vragen van de fractie van de ChristenUnie hebben wij aangegeven dat de exploitatielasten kunnen worden verlaagd met ,- door de vorming van voorzieningen ten laste van de reserves. De inzet van de reserves bedraagt ,-. In onderstaande tabel is dat gespecificeerd. onttrekking aan reserves vermindering exploitatielasten materiële vaste activa: Kulturhus buitensportaccomm nnb uitkeringsverplichtingen: voormalig bestuur fpu'ers voormalig personeel totaal Wij hebben toegezegd nog onderzoek te doen naar de eventueel vrijvallende kapitaallasten van de buitensportaccommodaties en naar eventueel vrijvallende kapitaallasten bij vervroegde afboeking van de boekwaarde op investeringen in wegen. Uit dat onderzoek is gebleken dat in de berekeningen van de voorzieningen voor de beheerplannen buitensportaccommodaties en wegen er van uit is gegaan dat bij vrijval van kapitaallasten de dotatie aan de voorzieningen met het bedrag van de vrijval wordt verhoogd. Inzet van de vrijval van kapitaallasten voor verbetering van het exploitatiesaldo zal leiden tot onvoldoende dekking van de begrote uitgaven voor de beheerplannen op langere termijn. Wij adviseren u die vrijvallende kapitaallasten dan ook niet te gebruiken als dekking voor wijziging in de bezuinigingsvoorstellen. In de vergadering van de raadsbrede commissie bent u geïnformeerd over de uitkomsten van de Junicirculaire van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De uitkomsten beïnvloeden het begrotingssaldo in de komende jaren negatief (in afgeronde bedragen):

4 - 4 - Wij hebben u meegedeeld de resultaten van kapitaliseren van kapitaallasten en uitkeringsverplichtingen te willen inzetten voor de opvang van deze bedragen. Van het bedrag van ,- aan vermindering van exploitatielasten is structureel (vanaf 2015) ,- hiervoor nodig, zodat een bedrag van ,- positief over blijft. Door de kapitalisering in 2012 te laten plaatsvinden kunnen ook de nadelige bedragen voor de jaren 2012, 2013 en 2014 worden gedekt. Tenslotte Ons college heeft u het voorstel 'Meer samenleving, minder overheid' aangeboden. Dit voorstel is de uitkomst van een gezamenlijk gevoerde kerntakendiscussie. Op basis van die discussie heeft ons college aan u aangegeven welke taken niet meer tot de rol van de overheid kunnen worden gerekend. Dat betekent niet dat wij die taken niet van waarde vinden, integendeel. Maar keuzes zijn noodzakelijk, evenals een grotere inzet van de samenleving. U wordt gevraagd ons voorstel te beoordelen en daarover besluiten te nemen. Daarbij merken we op dat de bezuinigingsdoelstelling van 1,8 miljoen onverkort van kracht blijft. Als u ons voorstel wil amenderen is het noodzakelijk daarbij te benoemen welke andere taak dan niet meer tot de overheidstaak gerekend hoeft te worden en welke besparing dat oplevert. Verlaging van de bezuinigingstaakstelling is wat ons betreft geen optie. Wij verwachten daarentegen dat verhoging van die taakstelling op termijn noodzakelijk zal blijken. De economische vooruitzichten verbeteren nog niet en het is reëel er van uit te gaan dat verdergaande bezuinigingen vanuit Den Haag worden ingezet, die een negatief effect zullen hebben op de uitkering uit het Gemeentefonds. Vervolg na besluiten Na de besluitvorming van uw raad op 13 september 2012 zullen wij met betrokken partijen in de samenleving in gesprek gaan voor een goede aanpak van de uitvoering van die besluiten. Die aanpak zal plaats vinden binnen de door de raad gestelde financiële kaders, maar met flexibiliteit voor de inzet van middelen. Ons doel is niet: beëindigen van zaken die geen kerntaak zijn. Wij willen graag zaken met behoud van het vrijwilligersnetwerk voortzetten met een andere manier van werken en activering van de samenleving. Voor het terrein van het jeugdbeleid bijvoorbeeld wordt al een conferentie voorbereid met betrokken partijen. Tijdens die conferentie zal het gesprek worden gevoerd over de vormgeving van het jeugdbeleid naar de toekomst toe, mede gelet op de decentralisatie van de jeugdzorg door het rijk, en worden partijen betrokken bij de opgave voor een andere invulling van de taken en de bezuinigingen. Oldebroek, 10 juli Burgemeester en wethouders van Oldebroek,, secretaris drs. B. Brand MCM,, burgemeester mr. A. Hoogendoorn.

5 - 5 - Bijlage: Inzet combinatiefuncties Inleiding / situatie Voor structurele deelname aan de Impuls brede scholen, sport en cultuur is vanaf 2013 geen dekking. In ons voorstel van 4 juni 2012 over de kerntaken geven wij aan, dat wij inzetten op structurele deelname en daarvoor u een extra investering vragen van ,-. U hebt bij de behandeling van dit voorstel vragen gesteld over het nut en de noodzaak om deze investering te doen. Ook betrekt u dit voorstel bij de voorgestelde bezuiniging op de buitensportaccommodaties en op het jeugd- en jongerenwerk. Om u meer inzicht te geven in de bekostiging en werkzaamheden willen wij u graag aanvullend informeren over de inzet van de combinatiefunctionarissen en de resultaten in het 1 e halfjaar van Toelichting Achtergronden Gemeenten konden vanaf 2008 deelnemen aan de Impuls. Oldebroek haakte in 2011 aan. De doelstellingen van de combinatiefuncties zijn: 1. meer brede scholen met een sport- en cultuuraanbod; 2. versterken 10% van de sportverenigingen bij de inzet voor het onderwijs, de naschoolse opvang en in de wijk; 3. stimuleren dagelijks sport- en beweegaanbod op en rond scholen voor alle leerlingen; 4. jongeren meer vertrouwd maken met kunst- en cultuurvormen en hen stimuleren tot actieve kunstbeoefening. Zogenaamde combinatiefunctionarissen moeten die doelstellingen realiseren. Een combinatiefunctionaris is een professional in dienst bij één werkgever, maar werkzaam in of voor meerdere sectoren. Hun taak is het actief verbinden van de sectoren onderwijs, sport en cultuur. Daardoor ontstaan duurzame samenwerkingsrelaties en een samenhangend aanbod aan activiteiten. Voor Oldebroek bedraagt de norm 3,7 fte, te verdelen over de sectoren onderwijs, sport en cultuur. Ontwikkelingen Voor de implementatie van de combinatiefuncties hebben wij samenwerking gezocht met de Gelderse Sport Federatie en Cultuurplein Noord Veluwe. Zij hebben bij de scholen, sportverenigingen en cultuurorganisaties het draagvlak voor deelname gepeild en de behoefte aan een gevarieerd activiteitenaanbod geïnventariseerd. Daaruit bleek dat 'het veld' nieuwsgierig was naar de mogelijkheden die de inzet van combinatiefuncties bood. Dat was voor ons aanleiding om u bij de Voorjaarsnota 2011 een kredietaanvraag te doen. U hebt daar mee ingestemd. Resultaten Begin 2012 hebben we via de Gelderse Sport Federatie (2,5 fte), Cultuurplein Noord Veluwe (0,8 fte) en de Muziekschool (0,4 fte) ingehuurde combinatiefunctionarissen samen met de scholen de wensen en behoeften concreet vertaald in een uitvoeringsprogramma voor de periode tot einde schooljaar Stand van zaken De nadruk voor de combinatiefunctionarissen onderwijs en sport ligt vooral op de gymlessen. Twee van hen zijn vakleerkrachten bewegingsonderwijs. Daarnaast verzorgt het team pauzeactiviteiten op de school en een naschools aanbod rond de school en in de wijk. Vaak gebeurt dat in samenwerking met lokale sportaanbieders, maar ook met andere partijen. De combinatiefunctionarissen onderwijs en cultuur koppelen de vraag van de school aan de culturele aanbieders. Zij ontwikkelen diverse doorlopende leerlijnen en culturele activiteitenprogramma's voor scholen, en werken daarin samen met o.a. het Boerderijmuseum. Ook ondersteunen de combinatiefunctionarissen onderwijs en cultuur de beleidsvorming van de Interne Cultuur Coördinatoren op de basisscholen.

6 - 6 - Procesverloop Cruciaal is de afstemming in het activiteitenaanbod. Binnen het team van de combinatiefunctionarissen is volop aandacht voor een gevarieerd en gespreid aanbod. Daarbij houden zij uitdrukkelijk rekening met het reguliere aanbod van de sport- en cultuurorganisaties en zoeken waar mogelijk samenwerking. Alle deelnemende organisaties beschouwen dit als een grote meerwaarde. Uitvoering De combinatiefunctionarissen (in totaal 6 personen) zijn samen met de scholen, sportverenigingen en cultuurorganisaties vol enthousiasme aan de slag gegaan met het uitvoeringsprogramma. Dat er veel draagvlak is, blijkt uit het feit dat alle 15 basisscholen in meer of mindere mate gebruik maken van de inzet van de combinatiefunctionarissen. Daarnaast werken de combinatiefunctionarissen samen met ruim 20 sportverenigingen en diverse culturele instellingen zoals het Boerderijmuseum. Om een indruk te geven van het bereik, de aantallen deelnemers en het activiteitenaanbod zijn twee evaluaties bijgevoegd. Verder zorgen de combinatiefunctionarissen voor een professionele informatievoorziening over hun activiteiten via social media, digitale nieuwsbrieven en persberichten. De basisscholen stellen dat de combinatiefunctionarissen onmisbaar zijn geworden bij het realiseren van de gezamenlijke doelen. Financiën Een combinatiefunctionaris kost ,-. Voor 3,7 fte betekent dit een budget van ,-. Het rijk betaalt daarvan structureel 40% = ,-. De gemeentelijke investering bedraagt ,- (de werkelijke bedragen zijn door indexering iets verhoogd). Andere partijen zoals scholen of sportclubs kunnen tot maximaal 20% van de gemeentelijke investering meebetalen. Het is onze inzet om dat te realiseren, zodat de netto-investering voor de gemeente ca ,- lager kan uitvallen. Een deel van dit bedrag vloeit terug in het noodzakelijke activiteitenbudget voor de combinatiefunctionarissen. Overige informatie Ter informatie zijn bijgevoegd: - combinatiefunctionarissen in uitvoering: resultaten maart-juli tussenevaluatie Cultuurplein Noord Veluwe samenvatting reacties basisscholen n.a.v. mogelijke bezuiniging op de combinatiefuncties. - combinatiefuncties prestaties Muziekschool NWV.