GEBIEDSGERICHT WERKEN VOORTGANGSRAPPORTAGE 2004

Transcriptie

1 GEBIEDSGERICHT WERKEN VOORTGANGSRAPPORTAGE 2004 mei 2004

2 Inhoud: Inleiding 3 2. Gebiedsgericht werken Organisatie per regio Regioprogramma's/projecten Evaluatie vanuit de regio's Interne evaluatie (rapport Lysias) 5 3. Stand van zaken per regio 6 3. Regio Centraal Regio Noord Regio Oost Regio West Speerpunten tot Doorontwikkeling gebiedsgericht werken 17 Bijlage: Uitvoering regio-opgaven POP. 2

3 Inleiding Tijdens de vergadering van de statencommissie Omgevingsbeleid en Wonen van 9 april 2003 heeft het college aangegeven het passend te vinden bij de actieve informatieplicht, dat GS in elk geval een keer per jaar rapporteren over de voortgang van de uitvoering van het gebiedsgericht beleid. Met deze rapportage willen wij hierin voorzien. Vanaf 2001 is de provincie Groningen naar aanleiding van het POP begonnen om het gebiedsgerichte werken, zowel organisatorisch als inhoudelijk, te ontwikkelen. Daarbij werden de volgende voordelen van de gebiedsgerichte aanpak voor de regio en de betrokken partners (gemeenten, waterschappen) geschetst: vanuit een gemeenschappelijke visie (regio-opgaven) worden integrale, breed gedragen, gezamenlijke projecten ontwikkeld; bundeling van afzonderlijk beschikbare middelen, instrumenten en bevoegdheden leidt tot efficiencywinst en meer helderheid voor partners, doelgroepen en burgers; de flexibele aanpak maakt het mogelijk om per regio adequaat op nieuwe ontwikkelingen in te spelen; in een gezamenlijk proces kan ervaring worden opgedaan met deze nieuwe werkwijze. In overleg met de bestuurlijke partners is de provincie ingedeeld in 4 regio's (Centraal, Noord, Oost en West). Gekozen is voor een programmatische aanpak met gestructureerd overleg per regio (bestuurlijke stuurgroepen, ambtelijke regioteams). De provincie stelde per regio een regiomanager aan als "oor en oog"' en "verbindingsofficier". Hierna treft u in hoofdstuk 2 de resultaten aan van de gebiedsgerichte aanpak tot dusverre ( ). Daarbij wordt tevens aandacht gegeven aan ervaringen en signalen vanuit de regio's en de inbedding van gebiedsgericht werken in de provinciale organisatie. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 de stand van zaken en de voortgang van de belangrijkste regioprojecten geschetst. In hoofdstuk 4 zijn per regio de speerpunten tot 2007 aangegeven. Deze speerpunten zijn vooral afgeleid van de resultaten van recente stuurgroepconferenties in de regio's Noord, Oost en West, alsmede de geactualiseerde Regiovisie Groningen-Assen. De rapportage wordt in hoofdstuk 5 afgesloten met een aantal punten, die voor de verdere ontwikkeling van gebiedsgericht werken in de provincie van belang zijn. 3

4 2. Gebiedsgericht werken In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de organisatie van het gebiedsgericht werken en de ontwikkeling van regioprogramma's en projecten. Vervolgens geven we een beeld van de ervaringen van de bestuurlijke partners in de regio en staan we kort stil bij de inbedding in de provinciale organisatie. 2. Organisatie per regio De regio's Noord, Oost en West hebben vanaf 2001 onder leiding van de regiomanagers een gebiedsorganisatie ontwikkeld met een bestuurlijke stuurgroep en een ambtelijk regioteam. In de regio Centraal is aansluiting gezocht bij de organisatie van de regiovisie Groningen-Assen. Daarmee is voor elke regio een actief en levend regionaal netwerk ontwikkeld. In een gezamenlijk proces met onze bestuurlijke partners per regio hebben we ervaring opgedaan met de nieuwe werkwijze. De bestuurlijke samenwerking per gebied is op gang gebracht en heeft, zowel op het punt van gezamenlijke strategievorming als uitvoering, tot resultaten geleid, waarop de komende tijd kan worden voortgebouwd. 2.2.Regioprogramma's/projecten Voor alle regio's zijn regioprogramma s opgesteld. In de periode zijn de meeste regio-opgaven uit het POP door de regionale stuurgroepen opgepakt en uitgewerkt in projecten. Deze projecten zijn (nog) niet altijd direct gericht op uitvoering, omdat in sommige gevallen nog een verdere gezamenlijke visie - of planvorming nodig is als tussenstap naar uitvoering. Zo zijn b.v. voor de Veenkoloniën en Noord- Groningen, als beleidsmatige uitwerking van het POP, samen met het gebied gebiedsuitwerkingen gemaakt. Belangrijke regionale ontwikkelingen en/of projecten (passend in POP) zijn door samenwerking in en met het gebied op gang gebracht of weer vlotgetrokken. Het regioprogramma fungeert in dat verband vooral als aanjager voor de bestuurlijk-ambtelijke samenwerking en als bestuurlijk afsprakenlijstje. De tot dusverre behaalde resultaten in de regio's hebben betrekking op: o regionale planvorming en procesafspraken (b.v. actualisering regiovisie; agenda Veenkoloniën en bestuursakkoord Eemsmondgebied); o doorwerking POP-beleid (b.v. regionaal welstandsplan Noord-Groningen) en ook bottom-up invulling van POP-beleid samen met de regio (b.v. ruimte voor lokale bedrijventerreinen en vrijkomende agrarische bebouwing, beide in regio West); o uitvoering (b.v. loket leve(n)de dorpen; Zuidlaardermeer) Evaluatie vanuit de regio's Op basis van signalen uit de vier regio's (met name de recente stuurgroepconferenties in Noord/Oost/West en de evaluatie van de Regiovisie Groningen-Assen) kan voor wat betreft het ingezette proces van gebiedsgerichte samenwerking het volgende worden opgemerkt. samenwerking - de samenwerking wordt in alle regio's als positief en constructief ervaren; - zowel op bestuurlijk als op ambtelijk niveau wordt goed samengewerkt; - wel ziet men om uiteenlopende redenen het nut van samenwerking; niet onbelangrijke factor is dat de provincie meedoet en faciliteert ("je weet maar nooit waar het goed voor is"); - behoorlijke mate van tevrede nheid wat er de afgelopen periode via regioprogramma en de gebiedsgerichte samenwerking op gang is gebracht. 4

5 communicatie - in het proces van gebiedsgericht werken is het belangrijk om raads- en statenleden en leden AB waterschap een prominente plek te geven; regiogrenzen - de schakelgemeenten en de gemeente Leek merken op dat het gegeven, dat zij zowel in de regiovisie als in de regio's Noord en West samenwerken, om bijzondere aandacht voor afstemming vraagt. ontwikkelingsgericht - diverse gemeenten ervaren een zekere spanning tussen de gezamenlijke ontwikkelingsgerichte initiatieven en de toetsing daarvan aan het provinciaal beleid. rolverdeling - regierol provincie moet bij regiobrede onderwerpen als landschap, bouwen en voorzieningen stevig zijn en (voorlopig) blijven. uitvoeringsgericht - breed leeft de gedachte dat we nu echt van de "plannen" naar de daadwerkelijke uitvoering moeten. Daar moet nu echt het accent op komen te liggen. capaciteit - bij gemeenten, maar ook bij de provincie (KOMPAS cofinanciering) ontstaat in toenemende mate schaarste aan middelen om allerlei projecten te kunnen (co-)financieren. Dit kan op (korte) termijn serieuze belemmering gaan vormen voor de uitvoering van allerlei programma's en projecten. efficiënt werken - er is brede steun voor een ontwikkeling waarbij binnen de regio in verschillende allianties wordt gewerkt aan deelopgaven en waarbij de regio-stuurgroep nog enkele keren per jaar bijeenkomt voor het opnemen van de stand van zaken, de actualisering van het regioprogramma en voor nieuwe onderwerpen - voorkom dat gebiedsgericht werken ten onder gaat aan vergaderen en papierproductie. Nóg meer accent op uitvoering (een nóg selectiever programma!) 2.4. Interne evaluatie (Rapport Lysias) In 2002/2003 is bij de provincie door bureau Lysias een interne evaluatie uitgevoerd naar de resultaten van gebiedsgericht werken met aanbevelingen voor het vervolg. Belangrijke conclusie uit deze evaluatie is dat gebiedsgericht werken als nieuwe werkvorm behoorlijk geparachuteerd is in de provinciale organisatie en dat er in een paar jaar tijd veel gerealiseerd is.. Wel is er spanning geconstateerd tussen de wereld van de regiomanagers ("wat wil men vanuit de regio?") en de beleidsmanagers ("wat staat er in het POP, hoe krijgen we dat voor elkaar?"). Het rapport van Lysias heeft geleid tot een aantal suggesties voor verbetering, die vooral gericht zijn op de aansturing en coördinatie van gebiedsgericht werken bij de provincie. Zo zijn b.v. goede afspraken gemaakt over de input en capaciteit vanuit de provinciale afdelingen bij de voorbereiding en uitvoering van regioprogramma's. 5

6 3. Stand van zaken per regio In dit hoofdstuk wordt stand van zaken en voortgang van de belangrijkste regioprojecten geschetst. Voor een overzicht van de uitvoering van de regio-opgaven uit het POP verwijzen wij naar de bijlage. 3. REGIO CENTRAAL Regiovisie Groningen-Assen (in uitvoering) Op basis van de evaluatie van de huidige visie heeft de stuurgroep besloten tot een inhoudelijke actualisatie. De geactualiseerde Regiovisie is aangepast op nieuwe te verwachten ontwikkelingen voor de regio en is met name gericht op: het vorm geven aan de status van Nationaal Stedelijk Netwerk; verdere versterking van de samenwerking en het uitvoeringsgericht karakter van het plan. Ook de afstemming van de regiovisie met de regio's Noord en West vormt een belangrijk aandachtspunt. De ontwerp Regiovisie Groningen Assen "Samen Sterk in het Netwerk" is gereed en de vaststelling in raden en staten is voorzien voor de zomer van Het ontwerp bestaat uit een visiedeel en een uitvoeringsdeel. In het visiedeel worden de programma's voor het stedelijk gebied (rode netwerk: wonen, werken, mobiliteit en infrastructuur) en het landelijk gebied (groen-blauwe netwerk) beschreven. In het uitvoeringsdeel zijn de programma's verder uitgewerkt en zijn de verschillende ontwerpopgaven voor steden en gebieden geformuleerd. Voorts zijn regionale projecten benoemd die door de stuurgroep worden aangestuurd, nl: Kolibri OV Netwerk, Maatregelenpakket Bereikbaarheid Groningen-Assen (BAG), Samenwerking regionale bedrijvenlocaties, Voorinvesteren in landschap voor verstedelijking en Regiopark. Daarnaast zijn diverse trajecten c.q. projecten benoemd waar gemeenten en/of provincies het voortouw hebben. De bestuurlijke en ambtelijke organisatie van de Regiovisie Groningen-Assen en van de BAG zijn geintegreerd en er is een projectbureau nieuwe stijl ingericht. Meerstad (in ontwikkeling) In het POP is vermeld dat het gebied ten oosten van de stad Groningen nader wordt uitgewerkt vanwege de beoogde grootschalige functiewijziging. Meerstad is bedoeld om de grote vraag naar woningen van de stad Groningen en de regio op te vangen. Om te kunnen concurreren met locaties in de omgeving is het noodzakelijk een aantrekkelijk woonmilieu, met water en groen, te creëren. Het concept Masterplan Meerstad Groningen en de ontwerp-streekplanuitwerking zijn in september 2003 gereed gekomen. De streekplanuitwerking is vastgesteld door GS in maart In 2004 zullen de betrokken overheidsorganisaties en marktpartijen een besluit nemen over het Masterplan. Het plan voor Meerstad is tot stand gekomen via een open en interactief planproces. Belanghebbenden zijn vanaf het begin bij de voorbereiding betrokken, onder andere in werkgroepen en klankbordgroepen. Veel ideeën en suggesties die zij hebben aangedragen zijn verwerkt. Daarnaast is veel informatie gegeven via de nieuwsbrief Meerberichten, de website en informatieavonden. De overheids- en marktpartijen zijn het eens over de hoofdlijnen van het Masterplan. Het voornemen is het Masterplan uit te voeren door een grondexploitatiemaatschappij. Daaraan zullen deelnemen de gemeenten Groningen en Slochteren, het ministerie van LNV en marktpartijen. Deze partijen moeten eerst een samenwerkingsovereenkomst opstellen. De besluitvorming over het Masterplan is hieraan gekoppeld. Om de besluitvorming over het Masterplan te voeden is een vrijwillig Milieu Effect Rapport gemaakt. De MER geeft informatie over de milieueffecten van de globa le inrichting van het gebied. De MERcommissie heeft eind november 2003 een positief toetsingsadvies uitgebracht. 6

7 Woningbouwopgave stad Groningen en regio (in ontwikkeling en in uitvoering) Binnen het woningmarktgebied van de stad Groningen bestaat achterstand bij de realisatie van nieuwbouw. Mede door de sterke groei van de werkgelegenheid en de bevolking is een fors tekort aan woningen ontstaan. Met de gemeente Groningen is afgesproken de jaarlijkse bouwproductie te verhogen van 750 naar Omdat dit onvoldoende lukt wordt in nauw overleg met de provincie ingezet op versnelling van de nieuwbouw. De consequenties van een en ander worden meegenomen bij de herziening van de nota Bouwen en Wonen waarmee in 2004 wordt gestart. Met de gemeente Hoogezand-Sappemeer wordt overleg gevoerd over de nieuwbouw- en herstructureringsopgave zoals verwoord in het woonplan. De gemeente is druk doende de nieuwbouw te versnellen, waarbij de provincie ondersteuning biedt. Met name het ontwikkelen van een woningbouwlocatie in Hoogezand-zuid is een belangrijke opgave voor de komende jaren. De gemeente Haren werkt aan een concretisering van de extra woningbouwopgave, zoals is vastgelegd in de geactualiseerde Regiovisie. In dit verband is een Landschapsontwikkelingsplan opgesteld dat voor het realiseren van deze extra opgave het uitgangspunt vormt. De provincie biedt hierbij ondersteuning. Een verdere uitwerking van deze woningbouwopgave aan de noordkant van Haren is opgestart. De provincie wordt hier intensief bij betrokken. Zuidlaardermeer (gereed) De hiervoor ingestelde stuurgroep werkt aan de uitvoering van projecten uit het Integraal Ontwikkelingsplan Zuidlaardermeergebied. In 2003 is het baggerplan vastgesteld en is de officiële openingshandeling verricht van het project 'Revitalisering Zuidlaardermeer'. Eind dat jaar is begonnen met de uitvoering van het project en zijn de baggerwerkzaamheden gestart. In juli 2003 werd het zelfbedieningspontje over het Drentsch Diep officieel in gebruik genomen. Met de realisering van deze pont en het fietspad van Noordlaren naar de pont, de uitkijkhut aan het meer en twee informatiepanelen is de uitvoering weer een stap verder gebracht. Stadsrand West (in uitvoering) Na de vaststelling van de visie "De Leegte gekoesterd" door ons begin 2002 als ontwikkelingsgerichte visie (bouwsteen voor gemeentelijke structuur- en/of bestemmingsplannen, waterbeheersingsplannen en actualisering regiovisie ) is begonnen met de uitvoering ervan. Diverse projecten die passen binnen de vigerende beleidskaders uit de visie zijn inmiddels in uitvoering (grondberging Zuidhorn; ecologische oevers; Uitbreiding beheersgebieden; verbreding landbouw). Twee grotere projecten te weten de wateropgave i.s.m. uitwerking van de stroomgebiedsvisie en het maken van een uitvoeringsgericht inrichtingsplan voor de zone tussen het Aduarderdiep en de stad Groningen zijn gebundeld in het project PURE North Sea. Dit project is met een bijdrage van 50% van de kosten vanuit het Europese Interreg 3Bprogramma sinds begin 2003 in uitvoering. Inmiddels is in dat kader een belangrijk deel van het Waterstructuurplan Westrand uitgevoerd, is de website online en wordt gewerkt aan een plan voor beekherstel in de Eelder- en Peizermaden, Na organisatorische en financiële aanloopproblemen bij de gemeente Groningen is in dit kader sinds kort ook gestart met de opstelling van het inrichtingsplan. Het PUREproject moet medio 2006 gereed zijn. Bestuursovereenkomst gemeente Groningen (doorlopend traject) Met B&W van de gemeente Groningen is afgesproken het bestuurlijk collegeoverleg te richten op strategische thema's. Dit overleg vindt twee keer jaar plaats in het kader van de in 1999 aangegane bestuursovereenkomst. Het karakter van de ontmoeting is niet langer een vergadering in besluitvormende zin, maar meer een open gesprek waarin het uitwisselen van ideeën en meningen centraal staat. In het kader van de actualisatie van de Regiovisie Groningen-Assen 2030 en de actualisatie van het 7

8 Structuurplan van de gemeente Groningen "Van nu naar straks" is van gedachten gewisseld over de positie van de stad Groningen in regionaal perspectief en over gezamenlijke beleidsspeerpunten. Onlangs is de discussie over de functie van de (binnen)stad voor ommeland en Noord-Nederland opgestart REGIO NOORD POP-Gebiedsuitwerking Noord-Groningen met regioprogramma 2003/2004 (gereed) De gebiedsuitwerking vormt tot 2010 het gezamenlijk regionaal beleidskader en vertrekpunt voor structurele samenwerking. De regionale partners hebben zich hieraan op 2 februari 2004 verbonden door ondertekening van het Bestuursakkoord Noord-Groningen. Prioriteit wordt gegeven aan de volgende regio-opgaven en projecten: o Regionaal welstandsplan; o Landschapsontwikkelingsplan; o Realisering extra woningbouwopgave Hoogeland; o Optimaliseren loket leve(n)de dorpen; o Actieprogramma voor het Eemsmondgebied; o Revitalisering Zoutkamp en Lauwersoog; o Opgaven schakelgemeenten in kader Actualisering Regiovisie. Met de ondertekening van het Bestuursakkoord is tevens de omslag gemarkeerd van (accent op) agendavorming, organisatie en gezamenlijke visie/strategievorming naar daadwerkelijke uitvoering Landschappelijk Raamwerk Noord-Groningen (gereed) Het Landschappelijk Raamwerk is te beschouwen als het voertuig bij uitstek om in Noord-Groningen ruimtelijke ontwikkelingen op maat te laten aansluiten bij de landschappelijke kwaliteiten. In die zin is de verdere uitwerking en uitvoering ervan met stip de nr.1-regionale opgave in deze regio. De regionale partners hebben het Landschappelijk Raamwerk aanvaard als receptenboek, dat bij ontwikkelingen in het gebied kan inspireren. Doel bij het vervolg is de doorwerking van het gedachtengoed uit het Raamwerk via het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) in ruimtelijke plannen van gemeenten en beheersplannen van het waterschap, maar vooral ook de uitvoering van concrete projecten. De stuurgroep heeft recent aangegeven dat er niet meer planvorming moet ontstaan, maar dat er nu behoefte is aan gezamenlijke uitvoering. Met name voor het buitengebied ziet de stuurgroep kansen voor specifieke thema's (agrarisch bouwblok, beplantingen) om tot onderlinge afstemming via het bestemmingsplan te komen. Het afgeronde Regionaal Welstandsplan is overigens een prima voorbeeld van beleidsafstemming op regionaal niveau. Inmiddels wordt gewerkt aan de doorwerking hiervan in gemeentelijke plannen. Extra woningbouwopgave (in uitvoering) Het gaat hier om realisering van 150 woningen tot en met 2006 en het realiseren van enkele voorbeeldprojecten voor exclusieve woonvormen Basis hiervoor is de zgn.acupunctuurmethode voor bouwen, waarbij voor nieuwbouw van woningen en bedrijven tot nu toe verborgen ruimtes in het landschap worden opgespoord en gebruikt. Het gaat hierbij om panden en locaties binnen bestaande vestigingspatronen (gaten in linten en dorpen, ruines, voormalige fabrieksterreinen en andere panden, die hun functie hebben verloren) De stuurgroep heeft aangegeven dat er in totaliteit (ook) in Noord een geweldige opgave ligt voor woningbouwcorporaties en gemeenten. Gezien de comple xiteit van de opgave (sanering en nieuwbouw gekoppeld) moet er vooral ingebreid worden en is het voor de kleinere corporaties een hele klus. 8

9 Loket leve(n)de dorpen (doorlopend traject) Per 1 januari 2002 is het loket in Warffum geopend als gezamenlijk initia tief van de stuurgroep Noord en de LEADER-actiegroep Hoogeland; het loket is bedoeld om initiatieven vanuit dorpen, die de leefbaarheid kunnen verbeteren, gericht met advies, inzet van deskundigen en geld te ondersteunen. Als inzet is het loket een geslaagde vorm van regionale samenwerking, vooral ook omdat hier sprake van een combinatie met het LEADER-programma Hoogeland en ook met welzijn/zorg. Gelet op het beroep dat tot dusverre op het loket wordt gedaan voorziet het zeker in een behoefte. Ook kan worden geconstateerd dat in een aantal gevallen een versnelling van het proces wordt gerealiseerd en dat door een bredere benaderingswijze kansen worden benut, die voorheen niet werden gezien. Gewerkt wordt nu aan optimalisering van het loket als een professionele regionale helpdesk voor initiatiefnemers. Daarbij is overigens een uitbouw tot provinciebrede voorziening aan de orde. Eemsmondregio (actieprogramma in uitvoering) In dit gebied is op basis van een tweetal bestuursconferenties in februari 2002 een bestuursakkoord met actieprogramma tot stand gekomen tussen de drie betrokken gemeenten en provincie met betrokkenheid van Groningen Seaports. Dit bestuursakkoord wordt algemeen gezien als een goede procesmatige start van de bestuurlijke samenwerking in het Eemsmondgebied, die op basis van een up-date tot een nieuw actieprogramma per 2005 moet leiden; de profilering/marketing van de regio en grensoverschrijdende samenwerking met de Duitse havens zullen hierin naar verwachting prominent aandacht krijgen. Overigens zal, conform de wensen vanuit het gebied, de regierol bij het samenwerkingsproces verschuiven van provincie naar de gemeenten en zal een nauwe betrokkenheid van het bedrijfsleven en organisaties gegarandeerd worden. Lauwersmeergebied (in uitvoering) Tot dusverre heeft de samenwerking in dit gebied geleid tot goede afspraken tussen provincie en gemeente De Marne over de plannen tot herinrichting van Zoutkamp en het gebied rond camping Bos/ dorp Lauwersoog. De haven van Lauwersoog zal de komende tijd aandacht vragen als vervolg op de "Integrale toekomstvisie haven Lauwersoog" van DHV/Buck uit In het verlengde van deze projecten zal de komende tijd kansen worden verkend om grensoverschrijdend tussen provincies en betrokken gemeenten tot afspraken te komen om het Lauwersmeergebied als geheel toeristisch-recreatief steviger op de kaart te zetten REGIO OOST (Agenda) Veenkoloniën (gereed) /Uitvoeringsprogramma 2004 (in uitvoering) Met de agenda voor de Veenkoloniën en het proces dat daaraan is voorafgegaan o.l.v. de commissie Hoekstra is invulling gegeven aan de 'gebiedsuitwerking Veenkoloniën'. De agenda geeft een goed beeld van het breed gedragen bestuurlijke ambitieniveau voor de Veenkoloniën. Op grond van de huidige kennis en omstandigheden (economische recessie, geen extra ICES-middelen) is de agenda in 2003 herijkt. Het uitgangspunt daarbij is: werken aan lange termijn- doelstellingen is goed, maar ook op korte termijn is resultaat (brood)nodig. Dit heeft geleid tot een uitvoeringsprogramma 2004; een aantal belangrijke projecten hieruit zijn: - maatregelen landbouw (inplaatsing melkveehouderij, ontwikkelingen vezelhennep); - aanpak sociale achterstand (onderwijs, scholing, inkomen) en leefbaarheidsproblemen (binnensteden, herstructurering, multifunctionele centra); - opstellen en uitvoeren landschapsontwikkelingsplan (LOP); - toerisme en recreatie (o.a. de vaarverbinding Erica-Ter Apel en Zuidlaardermeer-Bareveld); - bereikbaarheid (ombouw N366/N391 tot autoweg). Programma Ring Blauwe Stad (in uitvoering ) 9

10 De Blauwe Stad komt er en de dorpenring er omheen moet nu nog flink worden opgepoetst om de nieuwe bewoners gastvrij te kunnen ontvangen. Daar komt dit project in het kort op neer. In 2003 is de (bestuurlijke) organisatie op poten gezet, formatie en werkbudget gevoteerd en zijn inhoudelijk de prioritaire thema's en projecten benoemd. De provincie heeft hiervoor met de gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Hiermee is uitvoering gegeven aan de gebiedsuitwerking Oldambt zoals bedoeld in het POP. Uitvoering van het RING-project loopt de komende jaren samen op met de aanleg van de Blauwe Stad zelf; beide zaken zijn over en weer qua succes sterk van elkaar afhankelijk! Speerpunten: - integrale dorpsvernieuwing in Midwolda, Oostwold, Finsterwolde, Beerta en (binnen)stad Winschoten. - verbindingen: aanpak verkeersproblemen incl. de aansluitingen op de A7, een vaarroute naar het Damsterdiepcircuit, ecologische verbindingen - kansen benutten van het nieuwe meer en de natuurontwikkeling o.a. ten behoeve van recreatie, toerisme en dienstverlening en het ondersteunen van ondernemersinitiatieven Regioprogramma Oost 2002/2003 (gereed) Diverse thema -opgaven uit het POP zijn opgepakt in het samen met de 9 gemeenten, het waterschap en de streekraad opgestelde regioprogramma. Deze samenwerking heeft gestalte gekregen in de stuurgroep Oost. Uit de eind 2003 uitgevoerde evaluatie blijkt deze samenwerking alle partijen goed te bevallen en wordt er inmiddels gewerkt aan een nieuw programma voor de periode Hierna volgen de belangrijkste projecten uit het afgesloten programma : Landschapsontwikkelingsplan (LOP in uitvoering) Met een aanzienlijke bijdrage van LNV is een LOP voor Oldambt/ Westerwolde (en voor de Veenkoloniën) in de maak door het bureau VISTA. De inzet is om beleid te formuleren voor versterking van de kwaliteiten van het landschap én ontwikkeling van nieuwe functies voor wonen,werken en recreëren. Afronding planvorming naar verwachting medio Tegelijkertijd wordt een lijst met concrete uitvoeringsprojecten opgesteld. Riolering buitengebied (in uitvoering) In Westerwolde worden alle niet gerioleerde percelen in het buitengebied alsnog op riolering aangesloten óf voorzien van een IBA. Dit omvangrijke project is volop in uitvoering en gefinancierd met SGBmiddelen en bijdragen van de gemeenten, de provincie en de belanghebbenden zelf. Vervolgens is in opdracht van de Stuurgroep Oost door de Grontmij de haalbaarheid onderzocht voor een identieke aanpak van ongerioleerde percelen in het buitengebied in het Oldambt en de Veenkoloniën. De rapportage is gereed. Verdere aanpak en uitvoering zijn vooral een zaak van het waterschap en de betrokken gemeenten. Behoud waardevolle panden (in ontwikkeling) Het doel hiervan is het instandhouden van 'verweesde' categorieën monumenten en waardevolle panden als boerderijen, scholen, fabrieken en andere bedrijfsgebouwen via herbestemming Dit wordt aangepakt via selectie wat wel/niet het behouden waard is en vervolgens actief matchen tussen vraag en aanbod van nieuwe functies (prioriteiten stellen, bemiddelen, actief matchen en benodigde subsidies kanaliseren). Voor zover mogelijk worden daartoe bestaande organisaties benut (zoals het Groninger Monumentenfonds). Waar nodig wordt een nieuwe organisatie opgezet en/of worden taken van bestaande organisaties verbreed. Grensland/Schansenland (in uitvoering) De inzet van dit project is het opstellen van een samenhangend internationaal (ontwikkelings)plan met een investerings- en uitvoeringsprogramma voor alle vestingen en schansen in het Eems-Dollardgebied, zowel 10

11 aan de Nederlandse als aan de Duitse kant. Ook zullen routes en arrangementen worden ontwikkeld en lespakketten voor scholen. Diverse voorbereidende en inventariserende activite iten hebben in de afgelopen periode hun beslag gekregen. Medio 2003 is aan het Toeristisch Huis Oost-Groningen opdracht verleend het bedoelde programma te maken. Dit wordt naar verwachting medio 2004 opgeleverd. Na inspraak en vaststelling kan een investerings- en financieringsopzet worden gemaakt en kunnen subsidieaanvragen (EFRO, KOMPAS etc.) worden voorbereid en ingediend. TRIP Westerwolde (in uitvoering) De Grontmij heeft samen met het Toeristisch Huis Oost-Groningen een samenhangend plan opgesteld voor de toeristische inrichting van Westerwolde. De bedoeling is dat diverse ontbrekende schakels voor wandelen, fietsen etc worden voltooid en er tevens een systeem van toeristische op- en overstappunten (TOP's) wordt ontwikkeld. De studie is gereed en nu wordt de uitvoering voortvarend ter hand genomen, met inschakeling van Toeristisch Huis Oost-Groningen samen met DLG. Financiering van de uitvoering o.a. via KOMPAS, LEADER, SGB en eigen bijdragen van betrokken overheden en ondernemers. Versterking A7-zone (in uitvoering) Er zijn in de afgelopen periode diverse activiteiten ontwikkeld voor nieuwe bedrijventerreinen en revitalisering van bestaande terreinen, zowel in de cluster Winschoten/ Scheemda/ Reiderland als rond Veendam/Menterwolde en Stadskanaal/Ter Apel. Ook is de samenwerking van de gemeenten bij de uitgifte van bedrijfsterreinen versterkt middels de b.v. Oldambt (rond Winschoten) en door een bestuursovereenkomst tussen Veendam en Menterwolde voor het gebied langs de A7 en de N33. Loket Leve(n)de do rpen (in uitvoering) In navolging van de regio's Noord en West is nu ook in Oost Groningen een loket levende dorpen operationeel gemaakt, met financiering van o.a. LEADER, provincie en de deelnemende gemeenten. Hiermee is een steunfunctie ontwikkeld voor in het bijzonder bottom-up initiatieven in dorpen en (stads)wijken. Gelet op het beroep dat tot dusverre op het loket wordt gedaan voorziet het zeker in een behoefte. Ook kan worden geconstateerd dat in een aantal gevallen een versnelling van het proces wordt gerealiseerd en dat door een bredere benaderingswijze kansen worden benut, die voorheen niet werden gezien. Gewerkt wordt nu aan optimalisering van het loket als een professionele regionale helpdesk voor initiatiefnemers. Daarbij is overigens een uitbouw tot provinciebrede voorziening aan de orde. Oost Groningen Digitaal (in uitvoering) Beoogd wordt een verdergaande samenwerking tussen gemeenten en waterschap op het gebied van ictontwikkeling en de toepassing daarvan, zoals regio op het web, ruimtelijke informatie, digitale dorpen en ict en organisatie. De eerste succesvolle activiteiten zijn inmiddels gerealiseerd. Het project heeft een eigen bestuurlijke aansturing gekregen via de Regiegroep Oost Groningen Digitaal. 11

12 3.4. REGIO WEST Plan van Aanpak (gereed) Als eerste product van het samenwerkingsproces in de regio West is een plan van aanpak opgesteld. Naast formulering van een gemeenschappelijk vertrekpunt met speerpunten per beleidsthema bevat het plan een programma met een eerste set van concrete projecten. Deels zijn dit ontwikkelingsgerichte projecten (visie) maar voor een groot deel zijn het projecten gericht op uitvoering (doen). In juni 2002 is door de bestuurlijke partners een intentieverklaring ondertekend welke beoogt met 'het plan van aanpak' uitwerking te geven aan een regionale gebiedsgerichte aanpak die voorziet in een structurele samenwerking. Men kiest in de intentieverklaring voor een actieve uitwerking van het plan van aanpak. Een korte impressie van de (belangrijkste) projecten en resultaten per thema: Ondernemend Project behoeftebepaling/revitalisering lokale bedrijventerreinen (in uitvoering ) Dit project heeft tot doel de POP opgave ' het creeren van vestigings - en verplaatsingsmogelijkheden voor lokaal georienteerde bedrijven' concreet uit te werken voor de regio West. Hiertoe is door van Werven een onderzoek gedaan en zijn door een werkgroep aanbevelingen uitgewerkt. Deze aanbevelingen (o.a. ook hoe gemeenten zorgen voor afstemming en samenwerking op dit terrein) worden in juli op de bestuurlijke agenda geplaatst. Wonen Ontwikkelen gebiedseigen woonconcepten met versterking van de landschappelijke identiteit Door de stuurgroep is besloten eerst op zoek te gaan naar eventueel geschikte locaties alvorens concepten te ontwikkelen. Deze zoektocht is gestart. Loket leve(n)de dorpen) - (doorlopend traject) Het project 'loket levende dorpen' is ook in West gestart als onderdeel van de POP opgave 'stimuleren van lokaal sociaal beleid'. Het loket (operationeel vanaf ) is met name gericht op het ondersteunen van initiatieven ter verbetering van de leefbaarheid. In West wordt het loket vanaf 1 januari 2004 uitsluitend bemand door provincie en gemeenten. Gemeenten zijn enthousiast doch ook enigszins terughoudend in verband met de financiële consequenties die eruit kunnen voortkomen. Karakteristiek Uitvoering Landschappelijk Raamwerk De opgave 'koesteren en waar mogelijk verder versterken van de samenhang tussen landbouw, wonen, natuur en landschap is uitgewerkt in een 'landschappelijk raamwerk'. Een receptenboek op basis waarvan opgaven zijn geformuleerd en geprioriteerd. In West is niet gekozen voor uitwerking van de opgaven in een landschapsontwikkelingsplan maar voor een directe slag naar uitwerking van de opgaven. De volgende prioriteiten zijn op de agenda gezet: Opgave 1: het opstellen, optimaliseren van de houtsingelhoofdstructuur met spelregels vergelijkbaar met de 'methode Middag-Humsterland'. Hiermee is reeds gestart. Project heeft als doel de houtsingels in het gebied zo goed mogelijk te beschermen, echter zonder ontwikkelingen op slot te zetten. Binnen project wordt nagegaan in hoeverre en waar eventueel ruimte aan de landbouw kan worden gegeven zonder het landschap geweld aan te doen. Opgave 2: vaststellen van de wateropgave (berging in natuurlijke laagten). Opgave 3: Ontwikkelen van een groenfonds voor beheerskosten landschapselementen. 12

13 Beschermen en herstellen van bijzondere milieukwaliteit Ook in West is gestart met een project Westerkwartier Schoon; de sanering van percelen niet aangesloten op de riolering middels IBA's. Overbruggingsperiode 'raamwerk ZWK' nieuwe landinrichting WK In de overbruggingsperiode (tot einde 2004) wordt kavelruil gehandhaafd. Er is een gebiedscommissie ingesteld die een nieuwe Landinrichtingsaanvraag heeft ingediend. Uit onderzoek in opdracht van de stuurgroep blijkt dat lang niet alle doelen van het raamwerk zijn bereikt. Kavelruil blijkt wel een spil om activiteit in het gebied los te trekken. Het is op dit moment onduidelijk in hoeverre een nieuwe landinrichting wordt gehonoreerd en in hoeverre middelen zijn gekoppeld aan een eventuele nieuwe landinrichting. Overige projecten Naast inhoudelijke de voorgaande projecten per thema heeft de stuurgroep nog enkele belangrijke gezamenlijke actiepunten opgestart. Zo worden de bestemmingsplannen buitengebied van de vier gemeenten gezamenlijk herzien. Samen met het waterschap is inmiddels gestart met het opstellen van een waterplan inclusief een maatregelenprogramma. Ook werken we als gebied gezamenlijk aan een beleidsnotitie voor vrijkomende agrarische bebouwing. Het POP biedt ruimte voor een dergelijke gebiedsgerichte uitwerking. Op naar een geactualiseerd meerjarenprogramma Regio West In de werkconferentie van 17 maart jl. heeft de stuurgroep richtinggevende uitspraken gedaan over de inhoud van de regionale samenwerking voor de komende jaren. De uitwerking ervan vindt zijn neerslag in een geactualiseerd meerjarenprogramma voor 2005 ev. De stuurgroep heeft onder andere de volgende items aan de agenda toegevoegd: - stimulering kleinschalige bedrijvigheid in combinatie met vrijkomende agrarische bebouwing; - op gang brengen van bouwstromen voor starters en senioren; - het combineren van volkshuisvesting, welzijn en zorg met het op gang brengen van een bouwstroom voor ouderen; - onderzoek van een mogelijke koppeling van het opzetten van een ILG-uitvoeringsorganisatie met gebiedsgericht werken; - concrete, kleine doch doeltreffende maatregelen voor opvang van water in natuurlijke laagten; - verbinding Noord Zuid via Pasop en Faan met de A7. Slechte onderhoudstoestand voor auto's, geen fietsvoorzieningen, minimaal openbaar vervoer, gevaarlijk ervaren weg. Hoe optimalisatie? 13

14 4. Speerpunten tot 2007 Dit hoofdstuk is vooral gebaseerd op de resultaten van de recente stuurgroepconferenties (Regio Noord 2 februari, Eemsmondgebied en Regio Oost 11 februari en Regio West 17 maart jl.) en de geactualiseerde Regiovisie Groningen-Assen. REGIO CENTRAAL o positionering van de stad De stad Groningen is voor de regio maar ook voor het noordelijke landsdeel van cruciaal belang. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het geactualiseerde Structuurplan. Belangrijke opgaven voor de stad zijn het bieden van werkgelegenheid; het vormgeven aan de verstedelijkingstaakstelling en een goede bereikbaarheid. Ook in de geactualiseerde Regiovisie Groningen - Assen 2030 wordt dit als zodanig onderkend. De consequenties van de opgaven uit de Regiovisie voor de langere termijn (2020) moeten nu uitgewerkt worden. Provinciale inzet: nadrukkelijke betrokkenheid bij dit proces. De dialoog met de stad over de binnenstad is hier een voorbeeld van. o wonen, werken, bereikbaarheid In de geactualiseerde Regiovisie Groningen-Assen 2030 zijn dit de drie onderwerpen waarop vooral gestuurd wordt. De woningbouwopgave voor de regio is aanzienlijk. Dit geldt niet alleen voor de kwantiteit maar ook voor de kwaliteit. Het zoeken naar nieuwe locaties is een uitdaging gezien de vele ruimtelijke claims rond de stad. Het aanbod van bedrijventerreinen lijkt op dit moment kwantitatief voldoende te zijn voor de komende jaren. De noodzaak om binnen dit aanbod te thematiseren wordt opgepakt door de Regiovisie. Daarbij is aan de orde dat de stad zich zou moeten richten op hoogwaardige intensieve vormen van bedrijvigheid en andere categorie ën een plek in de regio moeten krijgen. De strategie voor het regioproject Kolibri/BAG is in voorbereiding. De relatie met andere beleidsterreinen als wonen, werken en voorzieningen vraagt speciale aandacht. Voorts zal in verband met de beperkte financiële middelen prioritering moeten plaatsvinden. Provinciale inzet: stimulerende en coördinerende rol voortzetten. o relatie stad-platteland Een belangrijk uitgangspunt in de Regiovisie Groningen-Assen is de filosofie van de mal en de contramal. Dit betekent nie t alleen aandacht voor de verstedelijking maar ook voor het omliggende platteland. De verhoging van de kwaliteit van de overgangsgebieden van de stad en de schakelgemeenten naar het platteland is een nader uit te werken opgave van de Regiovisie. In de regio Centraal zijn in dat kader de stroomgebiedvisies aan zowel de oost- als de westzijde van de stad van essentieel belang. De uitwerking van deze visies zal dan ook in samenhang met de invloeden vanuit de stad moeten worden ontwikkeld. Provinciale inzet: bevorderen van integraliteit. 14

15 REGIO NOORD o opstelling en uitvoering van het landschapsontwikkelingsplan (LOP) voor Noord-Groningen met uitvoeringsmaatregelen, onder meer: - ter versterking van het Damsterdiep als blauwe ader tussen Stad en Eems-Dollard; - om de agrarische schaalvergroting aan de Waddenkust landschappelijk goed in te passen; - voor beplantingen. o verdere versterking van de sociaal-economische positie van het Eemsmondgebied door met name: - het realiseren van publiekprivate samenwerking in het gebied; - inzet op de ontwikkeling van Appingedam-Delfzijl tot een stedelijk gebied; - grensoverschrijdende samenwerking met de Duitse havens. o verbetering van de leefbaarheid van dorpen door met name: - verdere optimalisering van het loket leve(n)de dorpen; - realisering van de extra woningbouwopgave voor het Hoogeland; - waar mogelijk faciliteren van lokale bedrijvigheid. o verdere ontwikkeling en realisering van de plannen voor Zoutkamp en Lauwersoog - ter versterking van de toeristisch-recreatieve ontwikkeling van het Lauwersmeergebied. REGIO OOST Het nieuwe regioprogramma Oost staat in de steigers. Na een evaluatie in het najaar van 2003 en een succesvolle stuurgroepconferentie in februari 2004 zijn voor de komende jaren nadere prioriteiten bepaald wat betreft de uitvoering van de POP-opgaven in Oost Groningen. Deze prioriteiten zijn samengevat in een 5-tal thema's, te weten: o Ring Blauwe Stad; o Oost Groningen Digitaal; o Landschap en water; o Werk en economie ; o Sterke steden & levende dorpen. De eerste twee thema's zijn reeds volop in uitvoering (zie paragraaf 3.3). De drie overige thema's zullen omstreeks oktober 2004 zijn uitgewerkt in een aantal concrete uitvoeringsprojecten die gezamenlijk het nieuwe regioprogramma vormen voor de periode t/m Een speerpunt van dezelfde orde in Oost is de uitvoering van de 'top 10' van de Agenda voor de Veenkoloniën. In het uitvoeringsprogramma 2004 is een nadere prioritering gemaakt van de top 10 projecten. Voor de jaren zal vooral worden ingezet op de thema's: o maatregelen landbouw (inplaatsing melkveehouderij, ontwikkelingen vezelhennep); o aanpak sociale achterstand (onderwijs, scholing, inkomen) en leefbaarheidsproblemen (binnensteden, herstructurering, multifunctionele centra); o opstellen en uitvoeren landschapsontwikkelingsplan (LOP); o toerisme en recreatie (o.a. de vaarverbinding Erica-Ter Apel en Zuidlaardermeer-Bareveld); o bereikbaarheid (ombouw N366/N391 tot autoweg). 15

16 REGIO WEST Een geactualiseerd programma voor 2005 e.v. is in de maak. De uitkomsten van de werkconferentie vinden hierin hun neerslag. Tijdens het proces om te komen tot een meerjarenprogramma 2005 e.v. vindt ook opnieuw prioritering plaats. Zwaartepunten liggen hier bij: Uitvoering van reeds in gang gezette projecten (zie paragraaf 3.4); 2. Uitvoering landschappelijk raamwerk met een goede uitvoerende organisatie voor het landelijk gebied; 3. Verbreding van het programma met een integraal thema wonen en zorg. 16

17 5. Doorontwikkeling gebiedsgericht werken Op basis van de ervaringen met gebiedsgericht werken tot dusverre vinden wij de volgende punten belangrijk zijn voor een succesvolle doorontwikkeling van gebiedsgericht werken: Gebiedstafel Na ruim 3 jaar POP -gebiedsgericht werken is het proces van samenwerking in de regio's, met name met gemeenten en waterschappen, op gang gebracht. Hiermee hebben we per regio een effectieve vorm van communicatie met onze bestuurlijke partners in handen, waarvan bij de uitvoering van provinciaal beleid kan worden geprofiteerd. De oor- en oogfunctie van de regiomanager is in dit proces cruciaal. Aan de "gebiedstafel" kunnen - in de volle breedte - actuele regionale onderwerpen worden besproken, maar b.v. ook incidentele knelpunten aan de orde komen. Ruimte voor de regio Voor de verdere bestuurlijke samenwerking is het van belang dat regio's voor het leveren van maatwerk en initiatieven van onderop, maximaal gebruik kunnen maken van de beleidsruimte die het POP biedt. Dit geldt met name voor het landelijk gebied. Het lijkt ons zinvol dit punt nog eens nadrukkelijk met de regio's te bespreken. Ingezette projecten met kracht doorzetten De gebiedsgerichte samenwerking (inclusief de afspraken in regioprogramma's) moet zich primair en selectief (blijven) richten op het ontwikkelen en realiseren van regionaal krachtige gebiedsprojecten, die alleen door vergaande en niet vrijblijvende bestuurlijke samenwerking kans van slagen hebben. Het krachtig doorzetten op ingezette trajecten als Regiovisie, Agenda Veenkoloniën, Ring Blauwe Stad en Bestuursakkoord Eemsmond is daarom van groot belang. Accent op uitvoering De gebiedsgerichte samenwerking heeft gezamenlijke successen nodig om op voort te kunnen bouwen. De afgelopen periode is er in de plattelandsregio's relatief veel aandacht uitgegaan naar gezamenlijke pla n- en visievorming, het accent moet de komende periode, bij de voorbereiding van regioprogramma's voor 2005 e.v., primair gericht zijn op concrete kansen voor uitvoering. Daarbij zijn de volgende punten van belang: o er is, zowel bij ons als bij onze partners, toenemende schaarste aan middelen om projecten te kunnen (co)financieren. Dit vraagt om scherpe(re) selectie en prioritering; o de relatie tussen regioprogramma's en belangrijke financiële programma's als KOMPAS/EFRO, LEADER, SGB, PLOP en Interreg dient steviger in de provinciale organisatie te worden verankerd; o het beoogde Investeringsbudget Landelijk Gebied(ILG) van LNV biedt nieuwe kansen voor plattelandsontwikkeling. De organisatie ervan en de afstemming met gebiedsgericht werken vragen speciale aandacht. Zo kunnen regioprojecten voor het landelijk gebied, b.v. LOP of deelprojecten daaruit, mogelijk worden gerealiseerd met inzet van het ILG; o het mobiliseren en stimuleren van het maatschappelijk veld (burgers, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties) om initiatieven te nemen tot (mede)uitvoering en financiering van projecten. 17

18 Bestuurlijk overleg De bestuurlijke lijnen bij de gebiedsgerichte samenwerking verlopen in de regio Centraal via de stuurgroep Regiovisie en voor de regio's Noord, Oost en West via de hiervoor ingestelde regionale stuurgroepen. De recent gehouden stuurgroepconferenties in de regio's Noord, Oost en West zijn breed als positief en constructief voor de verdere samenwerking ervaren. Een dergelijke conferentie biedt immers gelegenheid een of meer actuele onderwerpen, die voor de regio van belang zijn, aan de orde te stellen. Ambitie Eind 2006 willen we samen met onze regionale partners bepalen met welke ambitie we, zowel inhoudelijk als procesmatig vervolg geven aan de gebiedsgerichte samenwerking. 18

19 Bijlage: Uitvoering regio-opgaven POP. 19

20 Regio-opgave 2010 afgeronde activiteiten activiteiten Centraal-Groningen 1 Gebiedsuitwerking Regiovisie Groningen-Assen: uitvoeren van de afspraken uit het convenant Regiovisie Groningen-Assen Actualisatie Regiovisie ikv ontwikkelen Nationaal Stedelijk Netwerk Toelichting: het actualiseren van de visie voor de regio Groningen-Assen is een voor de regio Centraal zeer belangrijke, maar niet in het POP opgenomen opgave ; alle voor de provincie Groningen relevante projecten die voortvloeien uit de actualisatie zijn hieronder cursief vermeld regioproject Kolibri OV Netwerk actualisatie akkoord bevonden in stuurgroep projectleider is aangesteld voor Kolibri+BAG actualisatie vaststellen in staten in uitvoering regioproject Maatregelenpakket BAG zie 01 in uitvoering regioproject Samenwerking regionale bedrijventerreinen regioproject Voorinvesteren in landschap voor verstedelijking: - Meerstad-Groningen - Eelderwolde/Ter Borch - Hoogezand-Sappemeer-zuid regioproject Regiopark: - regionaal Landschapsontwikkelingsplan (LOP) - realisatie groen-blauwe zones - gebiedsgerichte projectontwikkeling regionale afstemming programmering woningbouw in uitvoering uitvoering Stadsrand-Groningen-West zie punt 4.1 opstellen en uitvoeren (nieuwe) nota Bouwen en Wonen uitwerking en uitvoering Stroomgebiedsvisie zie punt 4.1 uitvoering EHS zie punt 4.1 projectorganisatie opstarten voor dit project plus het project Regiopark, in samenwerking met de drie ontwerpopgaven voor het landelijk gebied zie 04 opstarten project, uitvoering is in handen van beide provincies opstellen en uitvoeren nieuwe nota 20

21 Regio-opgave 2010 afgeronde activiteiten activiteiten bieden perspectief landbouw inzet Town-Net voor uitvoering ontwerpopgaven ontwerpopgave stedelijk gebied Groningen-Haren: - uitwerking en uitvoering Meerstad Groningen - opstellen structuurplan gemeente Groningen - opstellen structuurplan gemeente Haren - opstellen toekomstvisie gebied Haren-noord (1 e onderdeel LOP Haren) - ontwikkelen woningbouwlocatie Ter Borch - bedrijventerrein Kranenburg-zuid ontwerpopgave landelijk gebied Zuid-oost: - landschapsontwikkeling Hoogezand-Sappemeer - ontwikkeling groen-blauwe zone Drentse Aa, Hunze, Midden-Groningen ontwerpopgave landelijk gebied Zuid-west: - ontwikkeling groen-blauwe zone Eelder- en Peizerdiep-Reitdiep ontwerpopgave landelijk gebied Noord: - ontwikkeling noordelijke kwadranten - uitvoering landschappelijk raamwerk - ontwikkelen groen-blauwe zone Drentse beken, Reitdiep, Hunze - ontwikkelen overgangszone van de stad Groningen e.o. uitvoering programma schakelgemeenten ontwerpopgave stedelijk gebied Hoogezand-Sappemeer: - ontwikkelen structuurplan gemeente Hoogezand-Sappemeer - ontwerpen schets voor gebied tussen Hoogezand-Groningen-Haren-Slochteren in uitvoering in uitvoering zie punt 5 zie punt 2 uitvoering middels project Regiopark (05) zie punt 5 zie punt 4.1 uitvoering middels project Regiopark (05) zie punt 4.1 uitvoering middels project Regiopark (05) opstarten en uitvoeren opstarten en uitvoeren zie punt 5 zie punt 5 ontwerpopgave stedelijk gebied Leek-Roden: - opstellen ruimtelijke visie in uitvoering 1 versterken regionale en (inter)nationale positie stad Groningen: wordt uitgevoerd in het kader van het Nationaal Stedelijk Netwerk (zie actualisatie Regiovisie) in uitvoering 2 ontwikkelen plannen voor nieuwe bedrijventerreinen en verdergaande samenwerking ikv Regiovisie wordt onderzoek verricht naar afstemming (zie punt 03) - planontwikkeling Nesciolaan (ivm relatie met ontsluiting Rijksweg en ontwikkeling transferium bij planontwikkeling is bijna afgerond Haren) 21

22 Regio-opgave 2010 afgeronde activiteiten activiteiten Europapark - ontwikkeling door gemeente Groningen - Westpoort - opstellen financiele haalbaarheid door gemeente Groningen - Eemspoort - Kranenburg - Kranenburg II - Rengers-west - Westerbroek - Leeksterhout 3 ontwikkelen en revitaliseren bedrijventerreinen: - Hoendiep - Winschoterdiep - Eemskanaal - Damsterdiep - Vogels - Reidiep - Martenshoek/Foxhol - Sappemeer-oost 4 ontwikkelen kantorenlokaties: - Europapark gemeente Groningen - Stationsgebied zuid gemeente Groningen 5 verbeteren en realiseren aantrekkelijke woonmilieus door wijkvernieuwing en herstructurering van bestaande woongebieden opstellen gemeentelijke woonplannen realiseren woningbouwopgave gemeenten Groningen, Haren, Slochteren, Hoogezand-Sappemeer is in uitvoering is in uitvoering is in uitvoering zie regio West in uitvoering opgesteld door Groningen, Sloch-teren en Hoogezand; Haren is in concept gereed bestemmingsplan, start aanleg 2005 in ontwikkelingsfase planontwikkeling opstarten planontwikkeling opstarten planontwikkelingsfase idem idem idem idem idem uitvoering planontwikkelingsfase uitvoering na 2010 (zie Structuurplan) wordt uitgevoerd ikv ISV en Nota Bouwen& Wonen met gemeenten vindt voortdurend ambtelijk+bestuurlijk overleg plaats; nieuwe opgave vanuit Regiovisie moet worden ingebracht; mogelijkheden voor sturing op kwaliteit worden onderzocht (i.k.v. nieuwe nota Bouwen & Nota) integrale visie ontwikkelen voor het gebied Groningen-Oost: Masterplan Meerstad Groningen in concept gereed planning is vaststelling door raden, staten en AB waterschap voor de zomer 2004 visieontwikkeling gemeente Groningen - actualiseren Structuurplan - integrale ontwikkeling Stationsgebied - ontwikkelen Eemskanaalzone in concept gereed - na 2010 volgens Structuurplan - planontwikkeling is gaande 22