Gemeente Den Haag. De voorzitter van Commissie Ruimte DSO/ RIS januari Stand van Zaken Erasmusveld. Geachte voorzitter,

Transcriptie

1 Wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur Joris Wijsmuller Gemeente Den Haag De voorzitter van Commissie Ruimte DSO/ RIS januari 2016 Stand van Zaken Erasmusveld Geachte voorzitter, Met deze commissiebrief wil ik Commissie Ruimte graag informeren over de stand van zaken van de gebiedsontwikkeling Erasmusveld. In deze brief zal ik in dat kader achtereenvolgens in gaan op: De duurzaamheidsambitie. De recente ontwikkelingen binnen het gebied Erasmusveld, waaronder het onlangs door het college vastgestelde planuitwerkingskader voor de deellocatie Erasmusveld Midden. Het ontwerpbestemmingsplan Wateringse Veld Noord. Duurzaam Erasmusveld In mijn vorige brief met betrekking tot de stand van zaken van de gebiedsontwikkeling Erasmusveld (DSO/ , RIS281395) ben ik ingegaan op de gewijzigde uitvoeringsstrategie voor Erasmusveld als gevolg van de economische crisis. De huidige strategie is vooral gericht op het faciliteren van particuliere initiatieven. Het doel blijft daarbij om van Erasmusveld een zo duurzaam mogelijke, klimaatbestendige en klimaatneutrale wijk met een grote gemeenschapszin te maken, waar het nu en in de toekomst prettig wonen is. De afgelopen jaren is daarbij steeds duidelijker geworden dat een andere benadering, met meer ruimte voor initiatief van betrokkenen uit het gebied, noodzakelijk is. Het realiseren van de ambities is afhankelijk van veel factoren, inzet en samenwerking. Het vereist maatwerk en innovatie van marktpartijen, bewoners, belanghebbenden en de gemeente. Al deze betrokkenen beschikken over de kennis en expertise die nodig is om Erasmusveld tot een toonaangevende duurzame wijk te maken. Maar naast kennis en kunde is er vooral ook consensus noodzakelijk over hoe een duurzaam Erasmusveld als geheel er uit gaat zien. Bij de initiatiefnemers ligt vanzelfsprekend de focus op de mogelijkheden die het eigen deelgebied biedt. Deze mogelijkheden variëren afhankelijk van kenmerken van het betreffende deelgebied, zoals locatie en omvang. Het gevaar van zo n gefragmenteerde ontwikkeling is dat eilandjes ontstaan zonder relatie met elkaar. Om ervoor te zorgen dat het geheel meer is dan de som der delen, is het van belang dat oplossingen op het juiste schaalniveau worden gezocht. André Everts

2 DSO/ Vaak is dat het niveau van de woning, maar soms ook het niveau van de buurt, de wijk of daarboven. De ontwikkelstrategie zoals in het Uitvoeringskader Erasmusveld vastgelegd, kent daarom twee pijlers. Enerzijds ruimte bieden voor eigen initiatief, anderzijds regie op het geheel om de ontwikkeling van de verschillende deelgebieden op elkaar af te stemmen en de kansen die er met name op het gebied van duurzaamheid op hogere schaalniveaus zijn, te benutten. Bijeenkomsten duurzaam Erasmusveld Omdat er inmiddels diverse initiatiefnemers in beeld zijn met concrete initiatieven, zijn op 5 juni en 8 juli 2015 bijeenkomsten met de vier ontwikkelende partijen en vertegenwoordigers van de sport- en volkstuinverenigingen georganiseerd. De doelstelling voor deze twee bijeenkomsten was: kennisnemen van elkaars initiatieven (waar zijn de buren mee bezig?); verkennen van raakvlakken / kansen voor samenwerking en het bepalen van collectieve waarden voor het gebied; waar mogelijk en noodzakelijk het maken van collectieve afspraken; het opzetten van een organisatie waarin verdere samenwerking kan worden vormgegeven. Uit de bijeenkomsten kwam het volgende beeld naar voren: er was veel waardering om op deze manier kennis te kunnen nemen van waar de andere partijen in het gebied mee bezig zijn; de duurzaamheidsambitie als belangrijk element in de ontwikkeling van het gebied werd breed gedeeld; er werden diverse thema s gesignaleerd, waarbij een gezamenlijke aanpak leidt tot een meerwaarde: o identiteit van het gebied; o groen en ecologie; o verkeer en parkeren; o community en plekken; o ondergrond, riolering en water; o afvalstromen; o energie / verlichting; o overig: bovenstaande lijst is niet uitputtend, gaandeweg kunnen nog meer onderwerpen interessant blijken. Ecologie en natuur inclusief bouwen Belangrijk structurerend en verbindend element in Erasmusveld is het groen/blauwe raamwerk. Het raamwerk bestaat uit de twee hoofdassen van de bestaande ecologische verbindingszone aan de Erasmusweg en het binnen Erasmusveld nieuw te realiseren eco-lint. Het eco-lint is een ecologische verbindingszone door Erasmusveld, die wordt gecombineerd met langzaam verkeersstructuur en waarbinnen ruimte is voor bijzondere (speel)plekken. Tussen deze twee hoofdassen worden enkele dwarsverbindingen en een verbinding in de richting van de al bestaande groenstructuur in Wateringse Veld aangelegd. Zodoende ontstaat een robuuste groenstructuur bestaande uit zowel droge als natte verbindingen. Binnen deze structuur liggen de verschillende woongebieden die elk een eigen karakter kunnen hebben. Door de robuuste structuur van het groen/blauwe raamwerk zijn zij met elkaar verbonden en blijft de identiteit van Erasmusveld als een samenhangende wijk overeind. In het Uitvoeringskader Erasmusveld is ten aanzien van de beoogde groenstructuur een aantal principes met betrekking tot de maatvoering, inrichting en profielen opgenomen. Omdat de gemeente niet zelf actief ontwikkelt in Erasmusveld, is de aanleg van nieuwe verbindingszones en versterking van de bestaande ecologische verbindingszone langs de Erasmusweg voor een belangrijk deel onderdeel van de ontwikkeling van de verschillende initiatiefnemers. Door de aanwezigen bij de bijeenkomst werd daarom aangegeven dat een verdere verfijning van de ontwerpprincipes gewenst is, om te waarborgen dat binnen de openbare ruimte van de verschillende deelgebieden wel sprake is van een eenheid in uitstraling en materiaalgebruik. Daarbij kan ook worden verkend in hoeverre vanuit de duurzaamheidsambities een afwijkende inrichting van de openbare ruimte gewenst is ten opzichte van wat traditioneel gangbaar is. Te denken valt aan het toepassen van minder verharding en meer natuurvriendelijke oevers en principes als natuur inclusief

3 DSO/ bouwen. De stadsecoloog is betrokken bij de advisering over en toetsing van de verdere uitwerking door de initiatiefnemers. Vervolg Er bleek een grote behoefte om dit door de gemeente geïnitieerde overleg in een meer structurele vorm voort te zetten. Wel was er ook een besef dat dit niet moet ontaarden in een Poolse landdag en dat er concrete stappen moeten worden gezet. Geconcludeerd werd dat er op dit moment behoefte is aan een lichte organisatievorm. Pas op het moment dat de thema s die kansrijk zijn voor een collectieve aanpak verder zijn uitgewerkt en er sprake is van een positieve business case, kan bepaald worden welke organisatievorm(en) daar het beste bij passen. Wel is er commitment noodzakelijk: meedoen is niet vrijblijvend maar betekent dat partijen zich aan de gezamenlijke waarden voor het gebied committeren en deze ook op de eigen ontwikkeling zullen betrekken. Om de uitkomsten vast te leggen en het genoemde commitment te verkrijgen, is een manifest Duurzaam Erasmusveld opgesteld. In het manifest is de gezamenlijke duurzaamheidsambitie benoemd en zijn diverse thema s geïdentificeerd waarop kansen worden gezien voor verdere (gezamenlijke) uitwerking. Daarbij is van belang dat er wordt samengewerkt op die thema s waar dat een meerwaarde oplevert, maar er voldoende ruimte overblijft voor invulling van het eigen deelgebied en ruimte voor initiatieven van reeds aanwezige en toekomstige gebruikers en bewoners van het gebied. Met betrekking tot de verdere organisatie is gekozen voor het oprichten van een Platform Erasmusveld waarin de 4 ontwikkelaars, maatschappelijke partijen en de gemeente zitting nemen. Dit platform heeft geen besluitvormingsbevoegdheid, maar dient om ideeën uit te wisselen en uit te werken en ter besluitvorming aan de achterliggende partijen voor te leggen. Het platform zal niet alleen tijdens de ontwikkelfase bestaan, maar is het begin van een blijvende organisatievorm in de wijk, bijvoorbeeld een buurtcoöperatie. Toekomstige bewoners gaan een steeds nadrukkelijkere rol krijgen naar mate de ontwikkeling meer van realisatie naar beheer over gaat en de ontwikkelende partijen uit het gebied verdwijnen. Er is een grote bereidwilligheid onder de betrokken partijen om het manifest te ondertekenen. Het college van burgemeester en wethouders heeft ingestemd met het manifest Duurzaam Erasmusveld. Het manifest zal op korte termijn met betrokkenen worden ondertekend. Initiatieven De uitdaging die de gemeente in 2011 met het Uitvoeringskader Erasmusveld bij de betrokkenen in het gebied heeft neergelegd, heeft geresulteerd in vier initiatieven voor woningbouwontwikkeling binnen Erasmusveld. Daarnaast is sprake van diverse ontwikkelingen bij de in het gebied van oudsher aanwezige sport- en volkstuinverenigingen. Het gaat om de volgende initiatieven/ontwikkelingen: ABB ontwikkeling BV: initiatief Haags Buiten Bouwfonds Property Development (BPD): initiatief voor locatie Erasmusveld Midden Van Mierlo Bouw en Ontwikkeling BV: initiatief Nieuw-Vlietlust Varese Projectontwikkeling BV: initiatief Rhijenhof Herinrichting sport-locatie Celeritas ten behoeve van Hockeyvereniging HCWV, inclusief bouw van een nieuwe clubaccommodatie. Kleinschalig Opdrachtgeverschap locatie Erasmushove

4 DSO/ Planuitwerkingskader Erasmusveld Midden Na vaststelling van het masterplan Erasmusveld-Leywegzone is in 2009 met de sportverenigingen uit het gebied een intentieverklaring getekend. In deze intentieverklaring is de wens vastgelegd om gezamenlijk te komen tot optimalisatie van de indeling van het in het masterplan voorgestelde sportcluster. In overleg met OCW/Sport en de betrokken sportverenigingen is besloten om de sportfunctie te handhaven op de huidige sportcomplexen langs de Laan van Wateringse Veld en de Leyweg (Celeritas-locatie). Het gevolg hiervan is dat het daar tussen gelegen gebied, Erasmusveld Midden, vrij komt voor woningbouwontwikkeling. De grond in dit gebied is deels eigendom van BPD en deels van de Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld. Ten behoeve van de ontwikkeling van Erasmusveld Midden is door BPD een initiatief voor een woningbouwontwikkeling ingediend. Het initiatief gaat uit van een ontwikkeling van maximaal 385 woningen in verschillende typologieën binnen een raamwerk van hoofd- en secundaire wegen. Van de woningen wordt 30% in de sociale sector gerealiseerd. Het initiatief heeft een uitgesproken groene uitstraling met daarin een beperkt aantal stedelijke clusters met gestapelde bebouwing en gebouwde parkeervoorzieningen en velden met laagbouw. Doordat het parkeren in geclusterde voorzieningen wordt gerealiseerd, kan de openbare ruimte grotendeels vrij van parkeren worden gerealiseerd. Het plangebied bestaat uit een noordelijk en een zuidelijk deel met daar tussenin het eco-lint dat de gebieden ten westen van de Laan van Wateringse Veld en de gebieden ten oosten van de Leyweg door middel van een groenstructuur met langzaam verkeersverbinding met elkaar verbindt. Aanleg van dit deel van het eco-lint maakt deel uit van het initiatief. Tevens is in het initiatief ruimte gereserveerd voor een buurtvoorziening (Allesverzamelgebouw). Daarbij valt te denken aan een combinatie van een wijkontmoetingsruimte, kringloopcentrum, (volkstuin)restaurant en dergelijke. Volkstuinen In het masterplan Erasmusveld-Leywegzone is aangegeven dat de volkstuincomplexen: Nooit gedacht, Zonnegaarde, de Zonnepit en Erasmushof in de nieuwe groenstructuur worden ingepast en dat de complexen Vlietlust, De Populier en Johannapark worden opgeheven. In het kader van de ontwikkeling van

5 DSO/ Erasmusveld Midden heeft Bouwfonds Property Development het gebruik van de tuinen van de volkstuincomplexen De Zonnepit en De Populier inmiddels beëindigd. Het opheffen van het volkstuincomplex De Zonnepit (60 tuinen) was in het masterplan niet voorzien. Inmiddels is duidelijk dat het volkstuincomplex Johannapark (ca. 180 tuinen), in tegenstelling tot wat in het masterplan voorzien was, wel behouden blijft, waarmee er in totaal ruim 100 volkstuinen meer behouden blijven ten opzichte van het masterplan. Met de Haagse Bond van Amateurtuinders is overeengekomen dat voor die tuinders die verder willen tuinieren binnen de bij de Haagse Bond aangesloten complexen een alternatieve tuin gevonden kan worden. Verwerving Celeritas-locatie BPD is tevens eigenaar van de Celeritas-locatie. Op 1 mei 2015 heeft de wethouder Sociale zaken, Werkgelegenheid, Wijkaanpak en Sport de commissie Samenleving reeds geïnformeerd over de voorgenomen verwerving van de Celeritas-locatie door middel van een zogenaamde grondruil (RIS ). Omdat bij de sportlocaties Madesteinweg en Mozartlaan sprake is van een lichte overcapaciteit, worden deze locaties ingezet om de Celeritas-locatie van BPD te kunnen verwerven. Daarbij wordt er vanuit gegaan dat op deze vrijkomende sportlocaties op termijn woningbouw kan worden gerealiseerd. Inzet Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld bij ontwikkeling Erasmusveld Midden en de locaties Mozartlaan en Madesteinweg Gelet op het feit het dat: 1. BPD en gemeente gezamenlijk aandeelhouder zijn van de Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld (OCWV). 2. De OCWV tot doel heeft om te komen tot gezamenlijke ontwikkeling van het plangebied en projectontwikkeling van diverse vastgoedprojecten door BPD. 3. Erasmusveld is gelegen binnen het plangebied van de OCWV. 4. De samenwerking door middel van de OCWV in Wateringse Veld de afgelopen 20 jaar zeer succesvol is gebleken. 5. OCWV en BPD beiden grondposities in Erasmusveld Midden hebben. Is gezamenlijk met BPD besloten de OCWV bij de ontwikkeling van het gebied Erasmusveld Midden in te zetten. In het kader van de verwerving van de Celeritas-locatie door de gemeente van BPD is daarnaast ook overeengekomen om het plangebied van de OCWV, nadat woningbouw op deze locaties juridisch planologisch is mogelijk gemaakt, uit te breiden met de locaties Mozartlaan en Madesteinweg. In dit kader wordt met BPD een allonge op het oorspronkelijke Samenwerkingsconvenant Wateringse Veld uit 1995 gesloten. Uitgangspunt daarbij is dat de uitbreiding van het plangebied niet mag leiden tot een verslechtering van het resultaat van de OCWV en dient te gebeuren onder marktconforme voorwaarden. Kleinschalig Opdrachtgeverschap Erasmushove De locatie Erasmushove, tussen de Erasmusweg en de Martinus Nijhoffweg, wordt ontwikkeld door middel van kleinschalig opdrachtgeverschap. Er worden 25 kavels aangeboden waarop vrijstaande eengezinswoningen kunnen worden gerealiseerd en er is 1 grotere kavel waar de ontwikkelaar Casa23 voornemens is om een appartementengebouw met 73 appartementen te realiseren. Ten aanzien van de eengezinswoningen zijn er momenteel 10 woningen opgeleverd en 5 woningen in aanbouw (oplevering in 2016). De bouw van de appartementen is nog niet gestart. Bestemmingsplan Wateringse Veld Noord Recent bent u geïnformeerd over het ontwerp bestemmingsplan Waterimgse Veld Noord (rm ). Erasmusveld maakt deel uit van het plangebied van het ontwerpbestemmingsplan Wateringse Veld Noord. Om de initiatieven in Erasmusveld positief te kunnen bestemmen in het ontwerpbestemmingsplan, dient te worden voldaan aan de volgende voorwaarden: 1. Overeenstemming over de ruimtelijke en programmatische kaders 2. Alle benodigde onderzoeken dienen te zijn uitgevoerd en waar van toepassing door de omgevingsdienst Haaglanden te zijn goedgekeurd

6 DSO/ De financiële uitvoerbaarheid van de initiatieven dient te zijn verzekerd door het sluiten van een anterieure overeenkomst waarin ook het kostenverhaal is geregeld. Aangezien op dit moment voor de initiatieven voor de locaties Haags Buiten en Nieuw-Vlietlust, nog geen anterieure overeenkomst is gesloten en de voor het bestemmingsplan noodzakelijke onderzoeken nog niet beschikbaar zijn, zijn deze locaties conform het vigerende bestemmingsplan bestemd. Voor deze ontwikkelingen zal te zijner tijd een aparte procedure worden gevolg om de ontwikkeling alsnog juridisch planologisch mogelijk te maken. Voor de ontwikkeling van de locatie Rhijenhof geldt dat deze in het vigerende bestemmingsplan Wateringse Veld 6 e herziening, al door middel van een wijzigingsbevoegdheid was mogelijk gemaakt. Door de initiatiefnemer zijn alle benodigde onderzoeken aangeleverd en er wordt op korte termijn een anterieure overeenkomst gesloten. Deze ontwikkeling is daarom in het ontwerpbestemmingplan mogelijk gemaakt. Voor de ontwikkeling van het gebied Erasmusveld Midden is als gezegd een planuitwerkingskader vastgesteld. De gemeente is bereid om aan een ontwikkeling binnen de in het planuitwerkingskader gestelde randvoorwaarden mee te werken. De OCWV zal de komende maanden een definitief stedenbouwkundig plan opstellen. Gelet op deze stand van zaken is in het ontwerpbestemmingsplan een uit te werken bestemming Woongebied opgenomen. Met deze bestemming heeft BPD zekerheid over de bestemmingswijziging naar woongebied, maar zal nog een uitwerkingsplan moeten worden opgesteld om een direct bouwrecht te verkrijgen. Zo kan vanuit de gemeente nog gestuurd worden op de invulling van de stedenbouwkundige kaders. Met vriendelijke groet, de wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur, Joris Wijsmuller