Fysiologie van de geriatrische patiënt. Wouter Vankrunkelsven co-assistent anesthesie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fysiologie van de geriatrische patiënt. Wouter Vankrunkelsven co-assistent anesthesie"

Transcriptie

1 Fysilgie van de geriatrische patiënt Wuter Vankrunkelsven c-assistent anesthesie

2 Inleiding Veruderen: Verhgde prevalentie c-mrbiditeit Functinele achteruitgang rgaansystemen Gevlgen: Risic cmplicaties Langer verblijf ziekenhuis Ontwikkelen chrnische ziekte

3 Inhudstabel Neurnale verudering POCD, Delier Cardivasculaire verudering Pulmnale verudering

4 Neurnale verudering Structurele veranderingen Functinele veranderingen Neur-inflammatie Bled-hersenbarrière Micrglia Astrcyten Neurtransmitters Acetylchline Sertnine Dpamine POCD, Delier

5 Structurele veranderingen Vermindering hersenvlume Reginale verschillen Frntale kwab Witte stf Witte stf laesies risic MCI, dementie

6 Neurinflammatie Micrglia primed state Perifeer immuunsysteem immuunsysteem hersenen Bled-hersenbarrière permeabiliteit functie Astrcyten Rl neurinflammatie? neurprtectie

7 Neurtransmitters Acetylchline Chlinerge hypfunctie Sertnine Gedrag Rl depressie Dpamine mtrfunctie cgnitie

8 Pstperatief delier Vele risicfactren Dementie Preperatieve interventies Algemene < Spinale anesthesie Pstperatieve cgnitieve dysfunctie Risic Leeftijd Grte chirurgisch trauma Pathgenese Algemene anesthesie = spinale anesthesie

9 Cardivasculaire verudering Structurele veranderingen Functinele veranderingen Verminderde cardiale reserve Invled anesthesiebeleid

10 Structurele veranderingen Vasculair Endtheel dysfunctie Verdikking intima-media Elastische bledvaten Dilatatie Verstijven systlische druk diastlische druk aterlad Mycard LV-hypertrfie grtte cardimycyt aantal cardimycyten extracellulair matrix

11 Functinele veranderingen Verlengde systle LVH Late augmentatie impedantie arta AP + Δ Ca-influx Vrege diastlische vulling Verkrten diastle Stijve ventrikel Vertraagde relaxatie Milde diastlische dysfunctie belang atriale kick Matige diastlisch dysfunctie: pseudnrmalisatie LA-druk LA-uitzetting Ernstige diastlische dysfunctie: restricief LA cntractiliteit

12 Verminderde cardiale reserve autnme regulatie sympatische utflw β-adrenceptr respns maximale hartslag intrpie geveligheid barreceptr respns Cardivagale arm

13 Invled anesthesie beleid Grndige preperatieve evaluatie Behud nrmvlemie Spntane ademhaling/ geen te hge PEEP Cntrle bleddruk en hartslag Systlisch +/- 10% rustwaarde Behud diastlische druk Plsdruk < diastlische druk Nrmale tt lage hartslag Regel van 70?

14 Pulmnale verudering Structurele veranderingen Functinele veranderingen COPD Invled anesthesiebeleid

15 Structurele veranderingen Thraxwand Kyftische krmming spierkracht Calcificatie gewrichten cmpliantie Lngparemchym elastische recil cmpliantie alvelaire ppervlakte luchtwegcllaps Veranderingen vasculair bed diffusie capaciteit hetergeniteit

16 Functinele veranderingen V/Q mismatch + diffusiecapaciteit PaO 2

17 Chrnisch bstructief lnglijden (COPD) Chrnisch inflammatire ziekte Luchtwegen bstructie Lngparenchym emfyseem Verlengde expiratie Tename RV (air trapping) Hyperinflatie (tename TLC) Ontstaan aut-peep Verhgde ademhalingsarbeid Tename ventilatie/perfusie mismatch Minimale shunting

18 Invled anesthesiebeleid Pstperatieve Pulmnale Cmplicaties (PPC) Verandering thraxwand per- en pstperatief Perperatief: FRC Pstperatief: FRC, verstring VC, ppervlakkige ademhaling Maatregelen vermijden PPC COPD PPC: RA > AA Vermijden dynamische hyperinflatie

Atrial fibrillation after cardiac surgery: mechanisms, prevention and treatment. Jeroen Boons Promotor: Dr. L. Al Tmimi

Atrial fibrillation after cardiac surgery: mechanisms, prevention and treatment. Jeroen Boons Promotor: Dr. L. Al Tmimi Atrial fibrillatin after cardiac surgery: mechanisms, preventin and treatment Jeren Bns Prmtr: Dr. L. Al Tmimi Inhud Inleiding Mechanisme Risicfactren: Preperatief Intra-peratief Pstperatief Preventie

Nadere informatie

Inleiding. Lange termijnsverwikkelingen van HIV-infectie en therapie. Dr. Paul De Munter Dienst Algemene Interne - UZ Leuven

Inleiding. Lange termijnsverwikkelingen van HIV-infectie en therapie. Dr. Paul De Munter Dienst Algemene Interne - UZ Leuven Lange termijnsverwikkelingen van HIV-infectie en therapie Dr. Paul De Munter Dienst Algemene Interne - UZ Leuven Inleiding Chrnische infectie met HIV Prgressieve immuundeficiëntie Chrnische inflammatie

Nadere informatie

Transthoracale Echocardiografie

Transthoracale Echocardiografie Onderwerpen Transthracale Echcardigrafie 1 Basis fysica en functinaliteiten 2 Scanvlakken en anatmie 3 Systlische LVF en RVF 4 Diastlische LVF 5 Metingen en klepdisfuncties J.A.VAN DEN DOOL DIAKONESSENHUIS

Nadere informatie

Voorkamerfibrillatie na cardiale heelkunde

Voorkamerfibrillatie na cardiale heelkunde Vrkamerfibrillatie na cardiale heelkunde Een multimdale aanpak T. Hninx Prf. Dr. C. Missant Inleiding VKF: meest frequente cmplicatie 30% na CABG 40% na klepchirurgie Gestegen mrbiditeit en mrtaliteit

Nadere informatie

Oogproblemen na laparoscopische heelkunde: een literatuurstudie. Kwinten Gille Masterproef 4e master geneeskunde Promotor: dr.

Oogproblemen na laparoscopische heelkunde: een literatuurstudie. Kwinten Gille Masterproef 4e master geneeskunde Promotor: dr. Ogprblemen na laparscpische heelkunde: een literatuurstudie Kwinten Gille Masterpref 4e master geneeskunde Prmtr: dr. Marleen Verhaegen Inhud Ogprblemen na laparscpie Intra-culaire druk Verlies van het

Nadere informatie

Koffie Nog maar 1u 25 min.

Koffie Nog maar 1u 25 min. Koffie Nog maar 1u 25 min. 1 Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis Back 2 Basic 2018 2 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie luchtwegen/longen Diffusie/perfusie

Nadere informatie

Elly Duijf MMC CMC - Innovatiekring Dementie

Elly Duijf MMC CMC - Innovatiekring Dementie Wetenschappelijke inzichten Gede praktijkvrbeelden Elly Duijf MMC CMC - Innvatiekring Dementie Mensen met dementie zijn kwetsbaar. Bij ziekenhuispname lpen ze extra grt risic; lichamelijk, emtineel en

Nadere informatie

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,

Nadere informatie

Rol van longfunctietesten in de diagnose van COPD VVLR Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven

Rol van longfunctietesten in de diagnose van COPD VVLR Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven Rol van longfunctietesten in de diagnose van COPD VVLR - 2016 Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven Inleiding Diagnose van COPD op basis van FEV1/FVC ratio Problemen Fixed ratio - Lower limit Reversibiliteit

Nadere informatie

Informatie over medicamenteuze zwangerschapsafbreking

Informatie over medicamenteuze zwangerschapsafbreking educatinal material MisOne.pdf 1 24/08/2018 10:57 Risic minimalisatie materiaal vr MisOne (misprstl 400 micrgram) gebruikers (inclusief veiligheidskaart) Infrmatie ver medicamenteuze zwangerschapsafbreking

Nadere informatie

GGG-astma : Gesprek Goed Geneesmiddelengebruik

GGG-astma : Gesprek Goed Geneesmiddelengebruik GGG-astma : Gesprek Ged Geneesmiddelengebruik Delstellingen: De gezndheid van de patiënt verbeteren De therapietruw verbeteren De inhalatietechniek verbeteren De efficiëntie van de behandelingen verbeteren

Nadere informatie

Coachingsgesprek met gebruikers

Coachingsgesprek met gebruikers Cachingsgesprek met gebruikers Sympsium Perinatale perikelen De Bakermat Dr. Sabine Van Baelen Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde Randvrwaarden Persn met er klaar vr zijn met het zelf echt willen

Nadere informatie

Kort verblijf op de materniteit:

Kort verblijf op de materniteit: Krt verblijf p de materniteit: Bedenkingen van een gynaeclg Dr. Reland Van Dijck Reginaal Ziekenhuis H.Hart Leuven Wat wrdt er van de gynaeclg verwacht in het zrgtraject? Het pstpartum begint prenataal.

Nadere informatie

Grote databanken: praktische toepassingen INTEGO. Gijs Van Pottelbergh Quality of care.

Grote databanken: praktische toepassingen INTEGO. Gijs Van Pottelbergh  Quality of care. Grte databanken: praktische tepassingen Diagnstics Quality f care INTEGO Educatin develpment Care fr the elderly Gijs Van Pttelbergh integ@kuleuven.be www.integ.be In een ntendp Wat is Integ? Welke gegevens

Nadere informatie

COPD. 23 september 2012. Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven

COPD. 23 september 2012. Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven COPD 23 september 2012 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven COPD feiten 35 % van de Nederlandse volwassenen rookt 15 tot 20 % van de rokers ontwikkelt COPD 20 tot 35 % van de COPD-patiënten

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: AANDOENINGEN VAN DE KRANSSLAGADERS

HOOFDSTUK 1: AANDOENINGEN VAN DE KRANSSLAGADERS Hartziekten Prf. F. Van de Werf (2012-2013) HOOFDSTUK 1: AANDOENINGEN VAN DE KRANSSLAGADERS Regeling crnaire drbleding Drbleding tijdens diastle Factren effect p crnaire drbleding: 1. Duur diastle (hartritme)

Nadere informatie

Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking

Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende

Nadere informatie

DAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA

DAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA DAGZIEKENHUIZEN FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA Inhoud ontwerpen met de zintuigen reactiverend ziekenhuis dagziekenhuizen HEALING? DE STILTE, DE GEUR VAN EEN ALPENWEI, HET GEVOEL

Nadere informatie

Anatomie en Fysiologie

Anatomie en Fysiologie Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis 10 februari 2017 B2B, Anatomie en Fysiologie, Dolf Weller, Ventilation Practitioner 1 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie

Nadere informatie

Impact IC opname: wat doen we een patiënt aan? Symposium Grenzen aan de (IC) zorg J.G. van der Hoeven

Impact IC opname: wat doen we een patiënt aan? Symposium Grenzen aan de (IC) zorg J.G. van der Hoeven Impact IC opname: wat doen we een patiënt aan? Symposium Grenzen aan de (IC) zorg J.G. van der Hoeven relatief jong - gebeurtenis niet verwacht - niet besproken prognose overleving korte termijn 30% -

Nadere informatie

Mevr. A, 38 jaar. Inspanningstesten bij pulmonale vasculaire ziekten. Conclusie 27/11/2017. Mevr. A, 38 jaar Eerste hart-longhulp PET-CT

Mevr. A, 38 jaar. Inspanningstesten bij pulmonale vasculaire ziekten. Conclusie 27/11/2017. Mevr. A, 38 jaar Eerste hart-longhulp PET-CT Mevr. A, 38 jaar Inspanningstesten bij pulmonale vasculaire ziekten Verpleegkundige, vraagt via de wandelgangen een X-thorax aan: Mathias Leys Joost van den Aardweg Mevr. A, 38 jaar Eerste hart-longhulp

Nadere informatie

COPD. Definitie COPD. COPD feiten COPD. COPD feiten. Oorzaken van luchtwegobstructie

COPD. Definitie COPD. COPD feiten COPD. COPD feiten. Oorzaken van luchtwegobstructie COPD Definitie COPD progressieve niet volledig reversibele luchtwegobstructie 23 september 2012 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven geassocieerd met abnormale inflammatoire respons

Nadere informatie

Dubbeldiagnose. Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts

Dubbeldiagnose. Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts Dubbeldiagnose Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts Quiz 1 COPD is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen Beiden Quiz 2 Astma is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen

Nadere informatie

COPD. Definitie COPD. COPD feiten COPD. COPD feiten. Oorzaken van luchtwegobstructie

COPD. Definitie COPD. COPD feiten COPD. COPD feiten. Oorzaken van luchtwegobstructie COPD Definitie COPD 1 december 2014 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven te voorkomen en behandelbare ziekte progressieve niet volledig reversibele luchtwegobstructie geassocieerd

Nadere informatie

Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar)

Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) 2 Inleiding Uw kind heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen zijn/haar hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie

Nadere informatie

Gebruik van big data uit klinische praktijk Intego netwerk: Huisartsen-data

Gebruik van big data uit klinische praktijk Intego netwerk: Huisartsen-data Gebruik van big data uit klinische praktijk Integ netwerk: Huisartsen-data Diagnstics Quality f care Educatin develpment Care fr the elderly Gijs Van Pttelbergh, Namens het hele team www.integ.be www.achg.be

Nadere informatie

Algemene informatie. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed -

Algemene informatie. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed - Algemene informatie Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed - 1 U zult misschien wel schrikken als u leest dat drie maanden na ontslag ongeveer 30% van de ouderen die behandeld

Nadere informatie

Anamneseformulier Gezondheidstest

Anamneseformulier Gezondheidstest Anamnesefrmulier Gezndheidstest LET OP: Vr de kwaliteit van de gezndheidstest is het van belang m het anamnesefrmulier vlledig en naar waarheid in te vullen. Het is mgelijk m meerdere antwrden in te vullen.

Nadere informatie

Licht traumatisch hersenletsel (volwassenen)

Licht traumatisch hersenletsel (volwassenen) Licht traumatisch hersenletsel (vlwassenen) 2 Inleiding U heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen uw hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie ver de mgelijke

Nadere informatie

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Respiratie NExCOB scholing 15 16 december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Ton.Haans@radboudumc.nl Inhoud Bouw en functie van de longen; Diffusie Ventilatie Perfusie Doderuimte ventilatie en shunting

Nadere informatie

Diastolische functie HOUTHUIZEN PATRICK

Diastolische functie HOUTHUIZEN PATRICK Diastolische functie HOUTHUIZEN PATRICK CATHARINA ZIEKENHUIS EINDHOVEN Ik ga op reis en ik neem mee FYSICA IN PRAKTIJK een koffer KOFFER A KOFFER B Compliance volume Compliance C = ΔV ΔP druk mate waarin

Nadere informatie

ROP screening: oogheelkundig onderzoek

ROP screening: oogheelkundig onderzoek ROP screening: gheelkundig nderzek Dienst Ogheelkunde Dr. Patricia Delbeke - pediatrisch ftalmlg Dr. Rudlf Reyniers - vitreretinaal chirurg Dienst NICU Dr. James D Haese diensthfd nenatale intensieve zrgen

Nadere informatie

Inleiding. Reden van opname. Stroke-unit

Inleiding. Reden van opname. Stroke-unit Strke-unit Inleiding In verleg met de neurlg is beslten m u p te nemen p de Strkeunit van Ommelander Ziekenhuis Grningen p lcatie Lucas. Dit is een nderdeel van de afdeling neurlgie (Ost 4), waar bererte

Nadere informatie

Verwijderen tanden en/of kiezen (kinderen)

Verwijderen tanden en/of kiezen (kinderen) Verwijderen tanden en/f kiezen (kinderen) Inleiding Binnenkrt kmt u met uw kind bij ns vr een ingreep dr de tandarts f de kaakchirurg. Daarbij zullen één f meer tanden f kiezen van uw kind verwijderd wrden.

Nadere informatie

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Fysiotherapie & Longfibrose Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Inhoud presentatie Belang van bewegen (algemeen) Bewegen bij acute en chronische ziekte Literatuur

Nadere informatie

Dementie na de diagnose

Dementie na de diagnose Dementie na de diagnose 1. Beloop en symptomen 2. De rol van het ziekenhuis na de diagnose - Medicatie bij dementie 3. Samenwerking 1 e lijn en ziekenhuis: vragen/opmerkingen - Ziekte van Alzheimer - Vasculaire

Nadere informatie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie

Delier na cardiochirurgie Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Delier na cardiochirurgie 03-08-2017 Kiki Stolzenbach AIOS Anesthesiologie Epidemiologie Incidentie 5-55% Meestal eerste uiting tussen dag 1-3 postoperatief O Neal et al Can J Anesth 2017, Cereghetti et

Nadere informatie

Volwassenen met een aangeboren hartafwijking. Imaging problemen, oriëntatie en analyse

Volwassenen met een aangeboren hartafwijking. Imaging problemen, oriëntatie en analyse Volwassenen met een aangeboren hartafwijking Imaging problemen, oriëntatie en analyse donderdag 24 januari 2019 Poli cardiologie Zijn specifieke echocardiografische expertise en protocollen NOODZAKELIJK

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie.

Respiratoire revalidatie. Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering

Nadere informatie

Actief aan de slag met gezondheid!

Actief aan de slag met gezondheid! Actief aan de slag met gezndheid! De algemene fitheid en gezndheid van mensen in Nederland gaat achteruit. Dit betekent dat er steeds vaker sprake is van chrnische welvaartsziekten als hart- en vaatziekten

Nadere informatie

Anamnese, screening, diagnose en behandelplan R&ORV

Anamnese, screening, diagnose en behandelplan R&ORV Analyse, screening, diagnse en behandelplan Reumatische- en Overige Risicvet Anamnese, screening, diagnse en behandelplan R&ORV Naam kandidaat:.. Examennummer: Datum: Anamnese Naam cliënt Gebrtedatum Berep

Nadere informatie

Syndroom van Guillain Barré

Syndroom van Guillain Barré Syndroom van Guillain Barré Inleiding U bent opgenomen op afdeling Neurologie met (verdenking) van het Guillain-Barré syndroom. In deze folder leest u meer over de aandoening en de behandeling. U kunt

Nadere informatie

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen Kwetsbare ouderen Het Van Weel Bethesda ziekenhuis zet zich extra in voor de zorg aan ouderen van 70 jaar en ouder. Het ziekenhuis volgt een landelijk Veiligheidsprogramma (VMS) gericht op Kwetsbare Ouderen.

Nadere informatie

BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL

BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL Matige bier kan passen in een geznde levensstijl en kan een psitief effect hebben p de gezndheid. Matige alchl kan het risic p vrtijdig verlijden verlagen. hger risic nrmaal

Nadere informatie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een

Nadere informatie

FEV1/FVC onder 70% of Lower Limit of Normal (LLN)?

FEV1/FVC onder 70% of Lower Limit of Normal (LLN)? Maarssen, 7 oktober 2010 FEV1/FVC onder 70% of Lower Limit of Normal (LLN)? Tjard Schermer afd. Eerstelijnsgeneeskunde, UMC St Radboud Topics 1. 2. 3. 4. Longfysiologie bij veroudering Criteria voor luchtwegobstructie

Nadere informatie

Inhoud. 3 Respiratoire insufficiëntie Klinische symptomen Hypoxemie en hypoxie...42

Inhoud. 3 Respiratoire insufficiëntie Klinische symptomen Hypoxemie en hypoxie...42 Inhoud 1 Geschiedenis van mechanische beademing.... 1 1.1 Evolutie van de apparatuur.... 2 1.1.1 Negatieve drukbeademing... 2 1.1.2 Positieve drukbeademing.... 2 1.2 Evolutie van de behandeling.... 3 2

Nadere informatie

BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL

BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL Matige bier kan passen in een geznde levensstijl en kan een psitief effect hebben p de gezndheid. Matige kan het risic p vrtijdig verlijden verlagen. hger risic nrmaal lager

Nadere informatie

Document ID Versie 2. Titel coiling. Status Goedgekeurd. Autorisator Hoeven, JG van der. Auteur Nienhaus, Johan. Invoer datum

Document ID Versie 2. Titel coiling. Status Goedgekeurd. Autorisator Hoeven, JG van der. Auteur Nienhaus, Johan. Invoer datum Dcumentgebied: Werkinstructies Intensive Care Autrisatr: Heven, JG van der Dcument: 020562 versie 2 Auteur: Nienhaus, Jhan Status: Gedgekeurd Titel: ciling Dcument ID 020562 Versie 2 Titel ciling Status

Nadere informatie

Klinisch relevantie van longvolumes VVLR Prof Dr. Wim Janssens Pneumologie UZLeuven

Klinisch relevantie van longvolumes VVLR Prof Dr. Wim Janssens Pneumologie UZLeuven Klinisch relevantie van longvolumes VVLR - 2018 Prof Dr. Wim Janssens Pneumologie UZLeuven Longvolumina FVC en FEV 1 zijn dynamische volumina Ze zeggen niets over de totale hoeveelheid lucht in thorax

Nadere informatie

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD dr. A.J. van t Hul Schoondonck-centrum voor Longrevalidatie Brabantlaan 1 4817 JW Breda 076-533 14 54 a.vanthul@rcbreda.nl Basis

Nadere informatie

Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.

Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Robbert Kerseboom Kaderhuisarts astma-copd De prevalentie van obesitas (BMI > 30 kg/m 2 ): (in 2012) 11 % bij mannen 14 % bij vrouwen. De prevalentie van COPD is 20/1000 Nederlanders KADERHUISARTS SCHAKEL

Nadere informatie

Workshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010

Workshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010 Workshop beademing astma/copd J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010 1 Patiënt (1) Man, 24 jaar Intrinsiek asthma Onregelmatig gebruik van medicatie Reeds eenmaal eerder beademd Zeer

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Bijsluiter 1/7 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS,,, Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer ndig. - Heeft u

Nadere informatie

Checklist consult AF. Bestaand Atriumfibrilleren (AF)

Checklist consult AF. Bestaand Atriumfibrilleren (AF) Checklist cnsult AF Bestaand Atriumfibrilleren (AF) Rep patiënt p vr spreekuur POH/verpleegkundige, maak een 12 leads-ecg (f tijdens het spreekuur een 1 lead ECG via de MyDiagnstick). Bepaal bij NOAC gebruik

Nadere informatie

Beademing in de praktijk!

Beademing in de praktijk! Beademing in de praktijk! Marieke Vostermans-Breuer IC-verpleegkundige &! Ventilation Practitioner 10 Februari 2017 "Back to Basics" 1 Inleiding Afgelopen decennia Evidence Based Mechanische beademing

Nadere informatie

Samenvatting Biologie voor Jou 2A Bloedsomloop 7 e editie. Bloed = bloedplasma met bloedcellen en bloedplaatjes

Samenvatting Biologie voor Jou 2A Bloedsomloop 7 e editie. Bloed = bloedplasma met bloedcellen en bloedplaatjes Samenvatting Bilgie vr Ju 2A Bledsmlp 7 e editie 3.1 Bled = bledplasma met bledcellen en bledplaatjes Bledplasma 7% plasma-eiwitten en 91% water, rest pgelste stffen O.a. plasma-eiwit fibringeen > rl bij

Nadere informatie

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,

Nadere informatie

METEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012

METEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 METEN VAN LONGVOLUMES klinisch belang Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 LONGVOLUMES IC TLC VC VT ERV FRC RV FLOW-VOLUME LOOP: Normaal TLC IC VC VT ERV FRC Flow RV Sec. 0 Volume

Nadere informatie

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum Wat is dementie? Bij de diagnostiek en behandeling van mensen met dementie werkt het Jeroen Bosch Ziekenhuis nauw samen met het Radboud Alzheimer Centrum in het Radboudumc te Nijmegen. We wisselen voortdurend

Nadere informatie

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES?

KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? KWETSBARE OUDEREN IN HET ZIEKENHUIS HOE VOORKOMEN WE COMPLICATIES? E. Meulen, klinisch geriater Inhoud van dit praatje Casus Wat maakt de oudere patiënt kwetsbaar? Het inschatten van kwetsbaarheid Terug

Nadere informatie

SAMEN STERK VOOR PALLIATIEVE ZORG

SAMEN STERK VOOR PALLIATIEVE ZORG SAMEN STERK VOOR PALLIATIEVE ZORG Wie wij zijn Ton van Oosten gespecialiseerd hartfalenverpleegkundige Sandra van Soesbergen gespecialiseerd longverpleegkundige Gespecialiseerd verpleegkundige Omring Doel:

Nadere informatie

Allerdaagse voet- en enkel pathologie: diagnose en behandeling

Allerdaagse voet- en enkel pathologie: diagnose en behandeling Allerdaagse vet- en enkel pathlgie: diagnse en behandeling G. A. Matricali, MD, PhD Ft & Ankle Surgery Diabetic Ft Clinic UZ Leuven KU Leuven Pathlgie Anatmie! btten / gewrichten bt, kraakbeen, kapsel

Nadere informatie

Bijeenkomst CVA-ketenzorg Helmond. 4 juni 2013 De Zorgboog W E L K O M!

Bijeenkomst CVA-ketenzorg Helmond. 4 juni 2013 De Zorgboog W E L K O M! Bijeenkmst CVA-ketenzrg Helmnd 4 juni 2013 De Zrgbg W E L K O M! Del bijeenkmst Nieuwe ntwikkelingen bespreken Ideeën en tips meenemen Ontwikkelen van het netwerk CVA Leren van elkaar Op 1 lijn blijven

Nadere informatie

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij (oudere) mensen met een verstandelijke beperking Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Kennis over angst en depressie Risicofactoren

Nadere informatie

Vascular cognitive impairment

Vascular cognitive impairment Vascular cognitive impairment De afbeelding kan niet worden weergegeven. Mogelijk is er onvoldoende geheugen beschikbaar om de Geert Jan Biessels VCI poli UMC Utrecht Stroke Centre eigen zaak in kantoormeubilair

Nadere informatie

Het Ontregelde Brein. Benno Haarman

Het Ontregelde Brein. Benno Haarman Het Ontregelde Brein Benn Haarman Inleiding Mdellen Bimarker? Breincmplexiteit Dimensinaliteit Glia Ontwikkeling Een puzzel met te veel stukjes NRC Handelsblad 11 mei 2013 Inleiding Mdellen Bimarker? Breincmplexiteit

Nadere informatie

Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1

Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1 Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1 Dyspnoe bij inspanning is één van de belangrijkste klachten van patiënten met een longziekte. Het inspanningsonderzoek kan dan ook een belangrijke rol spelen

Nadere informatie

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium

Aangeboren hartafwijkingen. Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium Aangeboren hartafwijkingen Ulrike Kraemer kinderarts-intensivist / kindercardioloog Erasmus MC-Sophia, Rotterdam WES symposium 29.03.2018 Aangeboren hartafwijkingen 0.6-0.8% aller pasgeborenen kinderen

Nadere informatie

NEUROLOGIE. Opname op de Stroke Unit

NEUROLOGIE. Opname op de Stroke Unit NEUROLOGIE Opname op de Stroke Unit Opname op de Stroke Unit U bent opgenomen op de Stroke Unit, een onderdeel van de afdeling Neurologie. De Stroke Unit is bedoeld voor mensen die speciale neurologische

Nadere informatie

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018

Hartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling

Nadere informatie

UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE. Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners

UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE. Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners NIEUWE MEDICATIE IN DE CARDIOLOGIE Hartfalenmedicatie (Dr T Mulleners) sacubitril/valsartan-cmplex (Entrest) eplerenne empagliflzine (Jardiance)

Nadere informatie

Biopsie van de buik onder CT-geleide

Biopsie van de buik onder CT-geleide Bipsie van de buik nder CT-geleide 2 Inleiding U wrdt vr dit nderzek één dag pgenmen in het ziekenhuis. Het nderzek vindt plaats p de afdeling Radilgie. Del van het nderzek Het del van het nderzek is met

Nadere informatie

CAT 27/03/2018 AZ Sint-Lucas Gent Annelies Louwagie Supervisor: Apr. Hendrik De Puydt

CAT 27/03/2018 AZ Sint-Lucas Gent Annelies Louwagie Supervisor: Apr. Hendrik De Puydt Evaluatie van klinische impact, diagnstische perfrmantie en veilig gebruik van S100 in management van patiënten met mild hersentrauma (TBI) p de spedgevallendienst CAT 27/03/2018 AZ Sint-Lucas Gent Annelies

Nadere informatie

Röntgenonderzoek van de bloedvaten (DSA - via de arm)

Röntgenonderzoek van de bloedvaten (DSA - via de arm) Röntgennderzek van de bledvaten (DSA - via de arm) 2 Inleiding Deze flder geeft u infrmatie ver het röntgennderzek van de bledvaten via de arm (DSA = Digitale Substractie Angigrafie). Het nderzek vindt

Nadere informatie

Alcohol en bloedsuiker

Alcohol en bloedsuiker Versie 1.1 Datum 12-2016 Status definitief Revisiedatum 12-2017 Richtlijn Verslaving Eigenaar Richtlijnencmmissie, T.Peeters Samenvattingskaart Alchl Deze samenvattingskaart is gemaakt vr praktisch dagelijks

Nadere informatie

Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel. Afdeling cardiologie UMC+

Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel. Afdeling cardiologie UMC+ Dr. Blanche Schroen Dr. Vanessa van Empel Afdeling cardiologie UMC+ Mannen en vrouwen verschillen Hebben mannen en vrouwen dezelfde soort klachten? Dezelfde soort hart en vaatziekten? Dezelfde risico

Nadere informatie

Doorbraakpijn tijdens keizersnede:

Doorbraakpijn tijdens keizersnede: Drbraakpijn tijdens keizersnede: Het prbleem en een audit Lre Cavens Prf. Dr. Van de Velde M. Intrductie Drbraakpijn tijdens een keizersnede: frequente klacht tegen anesthesisten in het Verenigd Kninkrijk.

Nadere informatie

Praktische handleiding longfunctietesten

Praktische handleiding longfunctietesten Praktische handleiding longfunctietesten Praktische handleiding longfunctietesten Redactie: Dr. Y.F Heijdra, longarts Dr. H.A.C. van Helvoort, klinisch fysioloog Auteurs: Drs. J.D.C. Hannink, arts-onderzoeker

Nadere informatie

lage bloeddruk bij staan

lage bloeddruk bij staan lage bloeddruk bij staan 1. Orthostatisch: 2. Hypo: 3. Tensie: 1. Wat bij rechtstaan optreedt 2. Laag/ te weinig 3. bloeddruk 1. overeindkomen 2. Verplaatsing van bloed door de zwaartekracht naar de buik

Nadere informatie

Gezond. Inhoud. Gezond. Gezond. Het metenvan beperkendefactorenbijcopd een praktische kennismaking. Peter Willemsen

Gezond. Inhoud. Gezond. Gezond. Het metenvan beperkendefactorenbijcopd een praktische kennismaking. Peter Willemsen Het metenvan beperkendefactorenbij een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende factoren

Nadere informatie

Kijk, wat klopt daar?

Kijk, wat klopt daar? Kijk, wat klopt daar? De rol van MRI bij de diagnostiek van LV-hypertrofie N.A. van der Meer, cardioloog Inhoud LV hypertrofie Definitie en metingen - echo vs CMR Mechanisme hypertrofie Rol van CMR in

Nadere informatie

Opdracht: hardlopen en ouder worden

Opdracht: hardlopen en ouder worden Trainen met Masters Datum: 11 november 2017 Opdracht: hardlopen en ouder worden Welke fysieke aspecten gaan achteruit bij het ouder worden? Wat kun je hier tegen doen? 1 Opdracht: denk hierbij aan: 1.

Nadere informatie

Tussentoets 1 (TT-1, code 8WA01) Hart en Long 8WA00. Maandag 11 maart 2013

Tussentoets 1 (TT-1, code 8WA01) Hart en Long 8WA00. Maandag 11 maart 2013 Tussentoets 1 (TT-1, code 8WA01) Hart en Long 8WA00 Maandag 11 maart 2013 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

COPD. Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??

COPD. Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? Bij een patiënt kunnen verschillende longfunctie testen worden gedaan om te kijken of er sprake is van COPD. Je kunt met de testen de ernst van de COPD bepalen.

Nadere informatie

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45

Nadere informatie

Studentenbrochure. Hier komt titel van persbericht. OLV Ziekenhuis Afdeling NUCLEAIRE GENEESKUNDE Moorselbaan Aalst Tel.

Studentenbrochure. Hier komt titel van persbericht. OLV Ziekenhuis Afdeling NUCLEAIRE GENEESKUNDE Moorselbaan Aalst Tel. Studentenbrchure Hier kmt titel van persbericht OLV Ziekenhuis Afdeling NUCLEAIRE GENEESKUNDE Mrselbaan 164 9300 Aalst Tel. 053/72 44 77 Versie 2012-2013 Pagina 1 Verwelkming Met deze brchure willen we

Nadere informatie

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed

Nadere informatie

Implementatie van EBM: wat hebben we geleerd? Mieke Vermandere, MD PhD Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde, KUL

Implementatie van EBM: wat hebben we geleerd? Mieke Vermandere, MD PhD Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde, KUL Implementatie van EBM: wat hebben we geleerd? Mieke Vermandere, MD PhD Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde, KUL Even vrstellen Change managers zullen nze gezndheidszrg veranderen. Niet de zrgverleners.

Nadere informatie

Ziekte van Peyronie Nesbit operatie

Ziekte van Peyronie Nesbit operatie Ziekte van Peyrnie Nesbit peratie Inleiding Tijdens uw bezek aan de plikliniek Urlgie heeft uw behandelend urlg met u gesprken ver de mgelijkheid m via een peratie de krmstand van uw penis te crrigeren.

Nadere informatie

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen

Nadere informatie

Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016

Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Inleiding: Deze regionale afspraak is een vernieuwde versie van de afspraken uit het handboek COPD gebaseerd op de zorgstandaard COPD 2013,

Nadere informatie

Perioperatieve hypothermie. H. Abasbassi Dr. E. Van Gerven

Perioperatieve hypothermie. H. Abasbassi Dr. E. Van Gerven Perioperatieve hypothermie H. Abasbassi Dr. E. Van Gerven Inleiding Normaal thermoregulatiesysteem Thermoregulatie onder AA Thermoregulatie onder LRA Voordelen/Nadelen van peri-operatieve hypothermie TEMMP

Nadere informatie

Astma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in

Astma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in Astma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in kinderen maar ook in volwassenen - Niet-,wel- of ex-roker - Vaak atopie - Familie geschiedenis van astma Overeenkomsten - Chronische aandoeningen - Ontsteking

Nadere informatie

COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??

COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? De lengte en het gewicht vragen aan de patiënt is voldoende. Iedereen weet toch hoe lang en zwaar hij/zij is. Juist/Onjuist Bij een patiënt kunnen verschillende

Nadere informatie

PLS is een broertje van ALS

PLS is een broertje van ALS PLS is een broertje van ALS Juni 2018 Wetenschappelijk onderzoek specifiek naar primaire laterale sclerose (PLS) gebeurt slechts op zeer kleine schaal. Deze motorneuronziekte is zo zeldzaam, dat het moeilijk

Nadere informatie

SDM. Het nieuwe toverwoord?

SDM. Het nieuwe toverwoord? SDM Het nieuwe toverwoord? Disclosures M. Joosten (potentiële) belangenverstrengeling Geen Er komt een patiënt bij de dokter De patiënt heeft klachten en wil daar iets mee Geruststelling Onderzoek Een

Nadere informatie

Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater

Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Epidemiologie Symptomatologie Diastolisch hartfalen Comorbiditeit Onderzoek Therapie Prognose Inhoud

Nadere informatie