Rol van longfunctietesten in de diagnose van COPD VVLR Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven
|
|
- Rebecca Meijer
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Rol van longfunctietesten in de diagnose van COPD VVLR Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven
2 Inleiding Diagnose van COPD op basis van FEV1/FVC ratio Problemen Fixed ratio - Lower limit Reversibiliteit Variabiliteit in functie van de tijd Aanvullende testen Longvolumina Diffusiecapaciteit Weerstand Patroonherkenning Longitudinale follow-up Conclusie
3 Diagnose van COPD Symptoms Cough Sputum Dyspnea Risk factors Exposure Age Genetic SPIROMETRY
4 Diagnose van COPD
5 Diagnose van COPD FIXED RATIO: Post bronchodilator FEV1/FVC < 0,7 Stage I: Mild Stage II: Moderate Stage III: Severe Stage IV: Very Severe FEV 1 > 80% predicted 50% < FEV 1 < 80% predicted 30% < FEV 1 < 50% predicted FEV 1 < 30% predicted
6 Probleem 1: Fixed versus lower limit LLN = Mean FEV 1 /FVC 1,64 SD LLN FEV 1 /FVC < 0.7 after 50 y Quanjer et al. Eur Respir J; 42:
7 Probleem 1: Fixed versus lower limit Fixed ratio LLN Mannino et al. Thorax 2007;62:
8 Probleem 2: reversibiliteit Pre Ventolin Volume Volume Astma: reversibele expiratoire flow limitatie Acute bronchodilator test: FEV ml en 12% (post pre) / post
9 Probleem 2: reversibiliteit ± 25 % ± 20 % Calverley et al. Lancet Resp Med 2013
10 Probleem 2: reversibiliteit 50% van de COPD patiënten hebben een significante reversibiliteit Slechte test voor differentiatie met astma Calverley et al. Lancet Resp Med 2013
11 Probleem 3: variabiliteit in de tijd Within-test variability
12 Probleem 3: variabiliteit in de tijd Within-test variability Variabiliteit tss verschillende metingen in tijd = between test variabiliteit (M2-M1) = 0 ± 0 SD M 1 M 2 (M2-M1) = 0 ± X SD M 1 M 2 normale variantie tussen 2 metingen: ± 1,64 SD
13 Probleem 3: variabiliteit in de tijd Between test variabiliteit in UPLIFT (COPD GOLD II IV) > 280 ml in COPD is statistisch significant. Klinisch relevant? SD = 180 ml? Respons van ml bij farmacotherapie Janssens et al. Resp Med 2011
14 Probleem 3: variabiliteit in de tijd Switchen tussen beginstadium COPD (GOLD 1) en normaal Switchen tussen de verschillende stadia van ernst
15 Probleemstelling Spirometrie is de sleutel voor de diagnose van COPD MAAR Overdiagnostiek bij strikte toepassing van fixed ratio 0,7 Mislabeling naar astma bij strikte toepassing van reversibiliteitcriteria Foute diagnostiek gezien de variabiliteit in tijd Andere testen zijn noodzakelijk
16 Longvolumina FVC en FEV 1 zijn dynamische volumina Ze zeggen niets over de totale hoeveelheid lucht in thorax in rust. volume??? VT IC FVC 0 t
17 Longvolumina FRC: functionele residuele capaciteit Wordt gemeten Via heliumdilutie, stistofwash-out Via plethysmographie (bodybox) TLC IC FVC RV FRC + IC = TLC : totale longcapaciteit TLC- VC = RV: residueel volume Wordt berekend vanuit het FRC t
18 Longvolumina COPD P pleuraal op FRC = 0 Long en thorax houden elkaar in evenwicht TLC FRC RV TLC FRC Verlies van elasticiteit = expansie van volumes (FRC, TLC)
19 Longvolumina COPD +20 TLC FRC RV Airtrapping achter gesloten luchtwegen zelfs bij rustige ademhaling Toename van FRC in rust en RV na volledige expiratie FRC RV
20 Longvolumina COPD Leuven COPD cohort GOLD 0: n = 70 GOLD 1: n = 70 GOLD 2: n = 70 GOLD 3: n = 70 GOLD 4: n = 70 Matched for age, gender and smoking status Longvolume verandering bij COPD 50 0 FEV1/FVC FEV1% FVC% VC% RV% FRC% TLC% controle GOLD 1 GOLD 2 GOLD 3 GOLD 4
21 Longvolumina COPD IC FVC TLC IC FVC TLC FRC RV FRC RV RV / TLC ratio = 0,3 RV / TLC ratio = 0,6 GEZOND Ernstig COPD RV/TLC ratio is een goede maat voor airtrapping verlies van dynamische longvolumina ruimtecompetitie binnen een gegeven thorax
22 Longvolumina COPD Leuven COPD cohort GOLD 0: n = 70 GOLD 1: n = 70 GOLD 2: n = 70 GOLD 3: n = 70 GOLD 4: n = 70 Matched for age, gender and smoking status 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 RV/TLC 0,1 0 controle GOLD 1 GOLD 2 GOLD 3 GOLD 4 RV/TLC : goede marker voor deflatie (farmacotherapie) goede predictor voor indicatie en respons longvolumereductie goede predictor voor dynamische hyperinflatie (IC/TLC)
23 Longvolumina COPD Dynamische hyperinflatie: Gezond TLC IC IRV IC RV EELV COPD TLC IC EELV IC Belangrijke toename van dyspnee RV
24 Longvolumina COPD Dynamische hyperinflatie: TLC IC IC EELV RV Belangrijke toename van dyspnee TLC IC IC COPD RV EELV
25 Longvolumina COPD Bodyplethysmography Washout methodes Onderschat de volumes bij obstructie: Bepaalde regio s in de long dragen niet volledig bij in de washout of de dilutie van het gas. Multiple breath >> single breath Hoe ernstiger de obstructie hoe langer de washout-time. Thorax 1999: 54:
26 diffusiecapaciteit Diffusiecapaciteit: Opname capaciteit van O 2 in rust door een patiënt: Afhankelijk van 1/ ventilatie (alveolaire ventilatie) 2/ longweefsel (alveolo-capillaire membraan) 3/ hemoglobine
27 diffusiecapaciteit Tijdens maximale inspiratie een CO houdend gas (zelfde fysische eigenschappen als O2) inademen met gekende concentratie. Tijdens apnee op TLC niveau daalt CO dan exponentieel (door diffusie) : TLC FA,CO t1 FA,He t1 Gas conc.% RV FA,He t2 FA,CO t2 t1 t2 Inspiratie van CO Apnee tijd: diffusie van CO
28 diffusiecapaciteit TLCO = b x VA X Ln FA, CO t1 t x (PB PH2O) FA, CO t2 VA : het effectief alveolair volume tijdens apnee (op TLC-niveau) Bij wandpathologie / longresectie: VA TLCO Bij single breath maneuver: onderschatten van VA bij obstructie Kco = TLCO/VA maat voor diffusie over alveolo-capillaire membraan onafhankelijk van het effectief alveolair volume (of ventilatie)
29 diffusiecapaciteit Bij COPD: multifactorieel gestoorde verminderde VA ( hoge RV/TLC ratio met lage VC) CAVE: onderschatten van VA door single breath!!! gestoorde alveolo-capilaire membraan (emfyseem) daling van Hb (correctieformules) Leuven COPD cohort GOLD 0: n = 70 GOLD 1: n = 70 GOLD 2: n = 70 GOLD 3: n = 70 GOLD 4: n = 70 Matched for age, gender and smoking status Diffusiecapaciteit in COPD controle GOLD 1 GOLD 2 GOLD 3 GOLD 4 DLCO% KCO%
30 diffusiecapaciteit
31 Luchtwegweerstand Luchtwegweerstand bepaald door : 1/ Drukgradient 2/ Diameter van de luchtwegen (collaps, zwelling, inspiratie-expiratie) 3/ Turbulentie van stroom
32 Luchtwegweerstand flow In Raw = Palv / flow Ex β Shift volume ( PxTGV) sraw = shiftvolume / flow Tang β = flow / shiftvolume sraw = 1 / tang β Voorbeeld : sraw1 sraw2 sraw1 < sraw 2 (hoe platter helling hoe groter weerstand)
33 Luchtwegweerstand Verschillende meetmethodes
34 Weerstand bij COPD Normal subject Increased large airway resistance COPD subject Upper airway obstruction β β β β sraw = Vshift / F = 1/ tanβ Raw = sraw/ TGV
35 Weerstand bij COPD 400 Raw% controle GOLD 1 GOLD 2 GOLD 3 GOLD 4 Belgian Pulmonary Function Study: 60% van COPD: Raw > 150% pred Topalovic et al. Resp Research :88
36 Patroonherkenning Elke test draagt bij in de diagnostiek van COPD 4 testen samen sensitiviteit : 93% specificiteit : 97% voor de diagnose van COPD Decramer et al. Lancet Resp Res. 2013:
37 Longitudinale follow-up ziekteprogressie
38 Longitudinale follow-up Longvolume reductie
39 Longitudinale follow-up Longtransplantatie
40 Longitudinale follow-up Combined pulmonary fibrosis and emphysema (CPFE)
41 Longitudinale follow-up autobullectomie
42 Conclusies Spirometrie is en blijft het basisonderzoek voor diagnose van COPD. Spirometrie heeft zijn limitaties (cut-offs, reversibiliteit, variabiliteit). Longvolumina, weerstand en diffusiemetingen zijn metingen die andere eigenschappen van de pathofysiologie belichten. Deze testen bewezen additioneel in de diagnostiek en dragen bij in de longitudinale interpretatie van longfunctie.
43
Klinisch relevantie van longvolumes VVLR Prof Dr. Wim Janssens Pneumologie UZLeuven
Klinisch relevantie van longvolumes VVLR - 2018 Prof Dr. Wim Janssens Pneumologie UZLeuven Longvolumina FVC en FEV 1 zijn dynamische volumina Ze zeggen niets over de totale hoeveelheid lucht in thorax
Nadere informatieInterpretatie van longfunctietesten
Interpretatie van longfunctietesten Master in specialistische geneeskunde Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven Inleiding Zeer veel verschillende testen op longfunctielabo : spirometrie, reversibiliteit,
Nadere informatieDIAGNOSE VAN COPD: EENVOUDIG OF COMPLEX
DIAGNOSE VAN COPD: EENVOUDIG OF COMPLEX Wim Janssens Long- en revalidatiearts UZ Leuven BVP-SBP meeting 1 december 2018 Risk factors for COPD Smoking Passive smoking Occupational exposure airpollution
Nadere informatiePathofysiologie van COPD:
Pathofysiologie van COPD: Perspectief vanuit longfunctie VVLR - 2019 Prof W. Janssens Dienst Pneumologie Leuven Definitie COPD definitie volgens GOLD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a common,
Nadere informatieWerkwijze Interpretatie van spirometrie
Werkwijze Interpretatie van spirometrie Document ID NVLA 160620 ww IntSpir Document titel Interpretatie van spirometrie Publicatiedatum Juni 2016 Versie 1.0 Herzieningsdatum Juni 2021 Doel Het standaardiseren
Nadere informatieMETEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012
METEN VAN LONGVOLUMES klinisch belang Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 LONGVOLUMES IC TLC VC VT ERV FRC RV FLOW-VOLUME LOOP: Normaal TLC IC VC VT ERV FRC Flow RV Sec. 0 Volume
Nadere informatieFEV1/FVC onder 70% of Lower Limit of Normal (LLN)?
Maarssen, 7 oktober 2010 FEV1/FVC onder 70% of Lower Limit of Normal (LLN)? Tjard Schermer afd. Eerstelijnsgeneeskunde, UMC St Radboud Topics 1. 2. 3. 4. Longfysiologie bij veroudering Criteria voor luchtwegobstructie
Nadere informatiebodyplethysmografie lichaamsvolumeveranderingsregistratie C.M. Roos arts/pathofysioloog Amsterdam
bodyplethysmografie lichaamsvolumeveranderingsregistratie πλεθειν toenemen C.M. Roos arts/pathofysioloog Amsterdam - determinanten van de ademteug shiftvolume - meten van het shiftvolume lichaamsvolume
Nadere informatieDubbeldiagnose. Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts
Dubbeldiagnose Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts Quiz 1 COPD is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen Beiden Quiz 2 Astma is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen
Nadere informatieTussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30
Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator
Nadere informatieObesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.
Robbert Kerseboom Kaderhuisarts astma-copd De prevalentie van obesitas (BMI > 30 kg/m 2 ): (in 2012) 11 % bij mannen 14 % bij vrouwen. De prevalentie van COPD is 20/1000 Nederlanders KADERHUISARTS SCHAKEL
Nadere informatieLeuvense Dagen voor Huisartsgeneeskunde Dienst Pneumologie
Leuvense Dagen voor Huisartsgeneeskunde Dienst Pneumologie COPD in de huisartspraktijk Marc Decramer Diensthoofd Pneumologie UZ Gasthuisberg 31 mei 2012 Vrouw 59 jaar Geschiedenis 40 pakjaren gerookt progressief
Nadere informatieSpirometrie; dynamische longvolumes
Spirometrie; dynamische longvolumes 1 Y. Heijdra 1.1 Inleiding Het meten van dynamische longvolumes is een vorm van spirometrisch onderzoek waarbij de hoeveelheid lucht die een persoon binnen een bepaalde
Nadere informatieSpirometrie-onderzoek
Spirometrie-onderzoek Prof. Ellie Oostveen, longfysioloog Dienst Longziekten Universitair Ziekenhuis Antwerpen ellie.oostveen@uza.be Ademhalingssysteem Longfunctietests Luchtwegvernauwing of beperkte ademreserves:
Nadere informatieprogramma longfunctie cursus natte spirometers natte spirometers natte spirometers natte spirometers spirometrie heliumverdunning
programma longfunctie cursus methoden van volume- en weerstandsmetingen spirometrie soorten spirometers ATS/BTS correctie heliumverdunning multiple/single breath plethysmografie stikstofuitwas 1 natte
Nadere informatieCOPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel
COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,
Nadere informatieWorkshop: Reversibiliteitstest
Workshop: Reversibiliteitstest Kevin De Soomer Longfunctie UZA VVLR, Colloquium 2016 Bronnen: Standaardisatie rapport ATS/ERS 2005 GINA richtlijnen GOLD richtlijnen Stellingen: JUIST / FOUT 1. Om de reversibiliteit
Nadere informatieLongziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens
Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het
Nadere informatieRespiratie Functie en bouw van de luchtwegen. Een uitingsvorm van het gebruik van de hulpademhalingsspieren is neusvleugelen.
Respiratie 2 Functie en bouw van de luchtwegen FHV2009 / Cxx54 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 Het uitwisselingsproces van O 2 en CO 2 tussen de cellen en de bloedbaan vindt eerder
Nadere informatieKalibratie en biologische ijking
6ste Coloquium VVLR 04, Grobbendonk Kalibratie en biologische ijking Dr. Herman Groepenhoff h.groepenhoff@vumc.nl Inleiding Inleiding Theorie / (ERS/ATS) richtlijnen Fysisch kalibreren / verifiëren Biologisch
Nadere informatieAanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA.
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 8 oktober 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Dubbeldiagnose Indeling workshop inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe de
Nadere informatieNormale (ideale) long
DLCO-meting: Achtergronden, Nieuwe Richtlijnen voor Standaardisatie, Referentiewaarden Prof. Ellie Oostveen Longfysioloog Dienst Longziekten Universitair Ziekenhuis Antwerpen ellie.oostveen@uza.be Normale
Nadere informatieWat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts
Wat is nieuw in longfunctie? Jan Willem van den Berg Longarts Oude situatie Referenties dateren uit de jaren 50-60 Groep mijnwerkers en staalarbeiders (ECCS) Vrouwen niet als referentie geïncludeerd (globaal
Nadere informatieVentilatoire Beperking van de Inspanning 1
Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1 Dyspnoe bij inspanning is één van de belangrijkste klachten van patiënten met een longziekte. Het inspanningsonderzoek kan dan ook een belangrijke rol spelen
Nadere informatieChronische NIV bij stabiele COPD patiënten
Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten 1. is alleen effectief als er sprake is van hypercapnie 2. is alleen effectief als door de NIV de CO 2 daalt 3. als aan beide (1 en 2) wordt voldaan 4. is nooit
Nadere informatiedubbeldiagnose Workshop deel 1 Dhr. R Indeling workshop POH - HA overleg
Disclosure belangen spreker dubbeldiagnose Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder 2 Indeling workshop Workshop deel 1 inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose
Nadere informatieLong testen RozenbergSport.nl 5 april 2012 pagina 1 / 7
RozenbergSport. 5 april 2012 pagina 1 / 7 Inhoud Longfunctie Astma testen Diffusie testen ABG Zuur / base Long technische oz Longfunctie Anatomische dode ruimte Astma D/ BF ERV FEV1 = ESW index 0,150,2
Nadere informatieLuchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie
Interstitiële longziekten Prof. Dr. Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ GENT BVP, 23/11/2013 Interstitiële longziekten (ILZ): Inleiding Kenmerken overzicht ILZ met gekende oorzaken ILZ met ongekende oorzaken:
Nadere informatieTransmurale werkafspraken
Silvia Hiep GHO-GO COPD terugkomdag Transmurale werkafspraken verwijs en terugverwijsbeleid Programma Inleiding Verwijscriteria volgens de LAN / SLA Casuïstiek Discussie 2 1 Definitie volgens NHG standaard
Nadere informatieThe Belgian Pulmonary Function Study: the Belgian Thoracic Society
The Belgian Pulmonary Function Study: the Belgian Thoracic Society Historische context Nomenclatuur van longfunctie onderzoek onder vuur Geen evidentie dat weerstandsmeting nuttig is in de diagnostiek
Nadere informatieCOPD. Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??
COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? Bij een patiënt kunnen verschillende longfunctie testen worden gedaan om te kijken of er sprake is van COPD. Je kunt met de testen de ernst van de COPD bepalen.
Nadere informatie1.1 Wat is astma en wat is COPD? 1.1.1 Astma
1 Inleiding Prof.dr. C.P. van Schayck Asthma bronchiale is, als het niet wordt behandeld, te herkennen aan recidiverende perioden met luchtwegobstructie die gewoonlijk reversibel zijn, spontaan of door
Nadere informatieInterpretatie van longfunctie in de kindergeneeskundige praktijk workshop gevorderden
Interpretatie van longfunctie in de kindergeneeskundige praktijk workshop gevorderden Trends 2013 Marianne Brouwer, kinderarts-pulmonoloog CWZ, Nijmegen Mark Ottink, kinderarts-pulmonoloog MST, Enschede
Nadere informatie10 november UMCU-WKZ-KLZ 2000 Blad 1
Longfunctie Onderzoek bij kinderen Workshop Longfunctie Spirometrie, Flow-Volume meting en Bronchiale hyperreactiviteit Inleiding Theorie Flow-Volume meting Anneke Landstra Maarten Kuethe Theorie bronchiale
Nadere informatieWaar rook is... Gevolgen van het inademen van rook bij branden. Frans Greven
Waar rook is... Gevolgen van het inademen van rook bij branden Frans Greven ATF-brand, Drachten Aanleiding 12 mei 2000 480 ton chemisch afval Toenmalig medisch beeld: Mogelijk gevolg: voorbijgaande luchtwegklachten
Nadere informatieCOPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??
COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? De lengte en het gewicht vragen aan de patiënt is voldoende. Iedereen weet toch hoe lang en zwaar hij/zij is. Juist/Onjuist Bij een patiënt kunnen verschillende
Nadere informatiePopulatie Management COPD Leuven. Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven
Populatie Management COPD Leuven Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven COPD: definitie volgens GOLD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a common, preventable and treatable
Nadere informatieLongfunctiemetingen: Blazen, blazen en nog eens blazen.
Longfunctie Longfunctiemetingen: Blazen, blazen en nog eens blazen. Hennie Monrooij -van der Molen Longfunctieanaliste Behandelcentrum Heideheuvel hmonrooij@heideheuvel.merem.nl Opbouw Algemeen Spirometrie
Nadere informatievwo gaswisseling en ademhaling 2010
vwo gaswisseling en ademhaling 2010 Machinale kunstmatige beademing Machinale kunstmatige beademing wordt toegepast als een patiënt, bijvoorbeeld tijdens of na narcose, niet zelf kan ademhalen. De principes
Nadere informatieDiabetes en longziekten
Diabetes en longziekten Chronisch obstructief longlijden (COPD) Richard Dekhuijzen UMC St Radboud, Nijmegen richard.dekhuijzen@gmail.com Wat is COPD? Chronisch Obstructief Longlijden (COPD) is een verzamelnaam
Nadere informatieAstma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in
Astma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in kinderen maar ook in volwassenen - Niet-,wel- of ex-roker - Vaak atopie - Familie geschiedenis van astma Overeenkomsten - Chronische aandoeningen - Ontsteking
Nadere informatieCOPD. 23 september 2012. Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven
COPD 23 september 2012 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven COPD feiten 35 % van de Nederlandse volwassenen rookt 15 tot 20 % van de rokers ontwikkelt COPD 20 tot 35 % van de COPD-patiënten
Nadere informatieOnderzoeken van de longfunctie
Onderzoeken van de longfunctie Functieafdeling Hart-Long-Sport U heeft op verzoek van uw specialist een afspraak om uw longfunctie te laten meten. Het onderzoek van de longfunctie vindt plaats op: Datum:
Nadere informatiePraktische handleiding longfunctietesten
Praktische handleiding longfunctietesten Praktische handleiding longfunctietesten Redactie: Dr. Y.F Heijdra, longarts Dr. H.A.C. van Helvoort, klinisch fysioloog Auteurs: Drs. J.D.C. Hannink, arts-onderzoeker
Nadere informatieLongvolumes en capaciteit
Longvolumes en capaciteit Meten van het longvolume is een instrument om de functie van de longen te controleren en onderzoek bij longziekten te doen. De ademhalingscyclus begint bij het uitzetten van de
Nadere informatieHuisarts en longarts ernstig astma
Huisarts en longarts ernstig astma lentebries 6 maart 2019 Els JM Weersink, Pulmonologist Department of pulmonology Location AMC Amsterdam University Medical Centers The Netherlands Casus mevrouw 60 jaar
Nadere informatieOverzicht Airway Clearance Technieken. Dr Lianne van der Giessen
Overzicht Airway Clearance Technieken Dr Lianne van der Giessen Behandeling voor sputumevacuatie Verneveling Airway Clearance Techniques (ACT) Sport Airway Clearance Technieken (ACT) 90% van de patienten
Nadere informatieINTERPRETATIE LONGFUNCTIE-ONDERZOEK
INTERPRETATIE LONGFUNCTIE-ONDERZOEK Spirometrie Longfunctie-onderzoek Voor dit onderzoek moet u een aantal keren diep in- en uitademen. Er wordt vaak gevraagd om het uitademen zeer krachtig uit te voeren.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Longfunctieonderzoek bij volwassenen
Longfunctieonderzoek bij volwassenen U bent verwezen naar de polikliniek Longgeneeskunde voor een longfunctieonderzoek. Met longfunctieonderzoek wordt het functioneren van de longen vastgesteld. Met een
Nadere informatieSpirometrie uitvoering
Spirometrie uitvoering Daniël Schuermans Longfunctielaborant Biomedical research unit Vrije Universiteit Brussel Z 0 1 2 3 4 5 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Het principe van longfunctie Non-invasive longstructuren
Nadere informatieOp de bres voor arbeidshygiëne!
Op de bres voor arbeidshygiëne! NVvA 19 maart 2015 Workshop J Op de bres voor arbeidshygiëne! NVvA 19 maart 2015 Workshop J Drie kwarts - maat Deel 1 Deel 2 Deel 3 Gezondheidsbewaking Jos Rooijackers,
Nadere informatieIndeling workshop. De Machinist 2014 7 oktober 2014 Chantal Kroese Karin Aulbers 10-10-2014 DUBBELDIAGNOSE ASTMA & COPD
DUBBELDIAGNOSE ASTMA & COPD DUBBEL MOEILIJK TE INTERPRETEREN De Machinist 2014 7 oktober 2014 Chantal Kroese Karin Aulbers 1 Indeling workshop Casus besprekingen NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Adembenemend 2016
Disclosure belangen spreker Adembenemend 2016 (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieKinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF. L. van der Giessen, kinderfysiotherapeute
Kinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF L. van der Giessen, kinderfysiotherapeute Kinderfysiotherapeutische (on)mogelijkheden bij zuigelingen met CF Dr Lianne van der Giessen
Nadere informatieProtocol metingen spirometrie (bron Spirometry site Quanjer;
Protocol metingen spirometrie (bron Spirometry site Quanjer; http://www.spirxpert.com/) 1. meet lengte correct (kan anders tot 5 cm schelen). -blote voeten, hielen bij elkaar -hielen, kuiten, billen en
Nadere informatieCOPD. Definitie COPD. COPD feiten COPD. COPD feiten. Oorzaken van luchtwegobstructie
COPD Definitie COPD progressieve niet volledig reversibele luchtwegobstructie 23 september 2012 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven geassocieerd met abnormale inflammatoire respons
Nadere informatieDe longarts in de COPD-keten in de regio Maastricht/Heuvelland. Prof. Dr. Geertjan Wesseling, longarts Maastricht UMC+ Utrecht, 24 januari 2013
De longarts in de COPD-keten in de regio Maastricht/Heuvelland Prof. Dr. Geertjan Wesseling, longarts Maastricht UMC+ Utrecht, 24 januari 2013 Disclosures Banden met: Astra Zeneca MSD Mundipharma Takeda
Nadere informatieSPIROMETRIE. Dr. Geert Tits Dr. Valérie Van Damme. 24 mei 2016
SPIROMETRIE Dr. Geert Tits Dr. Valérie Van Damme 24 mei 2016 Spirometrie: Theorie Belang van spirometrie Vroegtijdige detectie van obstructieve longaandoeningen (vroegere CARA) Spirometrie is gevoeliger
Nadere informatieStem via APP.PENTALFA.BE
Functionele Beeldvorming MR vs. CT Thoracale Beeldvorming: CT CT geeft het meest detailrijke beeld van de in vivo long: 5mm 1mm Pulmonaire Lobulus 0,2 mm Eens: CT geeft het meest detailrijke beeld van
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Chapter 8 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 151 Achtergrond Wat is COPD? COPD is een Engelse afkorting van chronic obstructive pulmonary disease, in het Nederlands chronisch obstructieve
Nadere informatieMechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres. Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud
Mechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud Beademing geassocieerde schade Schade aan surfactant producerende Type-II alveolaire cellen
Nadere informatieSamenvatting COPD zorgprogramma 2019
Samenvatting COPD zorgprogramma 2019 Prestatie-indicatoren landelijke benchmark 1) % COPD patiënten in zorgprogramma met inhalatiemedicatie bij wie inhalatietechniek is gecontroleerd; 2) % COPD patiënten
Nadere informatieOnderzoeken van de longfunctie
Onderzoeken van de longfunctie Afdeling Longziekten U heeft op verzoek van uw specialist een afspraak om uw longfunctie te laten meten. Het onderzoek van de longfunctie vindt plaats op: Datum: 1 e.. 2
Nadere informatieFiguur 1: Normale verdeling. Bij een normale verdeling geldt dat ongeveer:
Kwaliteitscontrole door middel van Biologisch ijken Patrick Jak ( PMC.Jak@Vumc.nl ) en Herman Groepenhoff ( H.Groepenhoff@vumc.nl ) VU Medisch Centrum, Amsterdam. Een belangrijk hulpmiddel bij biologisch
Nadere informatieRespiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist
Respiratie NExCOB scholing 15 16 december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Ton.Haans@radboudumc.nl Inhoud Bouw en functie van de longen; Diffusie Ventilatie Perfusie Doderuimte ventilatie en shunting
Nadere informatieKWALITEITSNORMEN, INDICATIES EN STANDAARDISATIE VAN LONGFUNCTIEONDERZOEK
KWALTETSNORMEN, NDCATES EN STANDAARDSATE VAN LONGFUNCTEONDERZOEK CONSENSUSDOCUMENT VAN DE BELGSCHE VERENGNG VOOR PNEUMOLOGE Ontwerp opgesteld door de Werkgroep Longfunctie van de Belgische Vereniging voor
Nadere informatiePraktische implementatie van astma- en COPD-richtlijnen
Praktische implementatie van astma- en COPD-richtlijnen LOK-programma Domus Medica 2008 Programma Voorstelling en doelstellingen programma Warming-up Casuïstiek Overlopen GINA- en GOLDaanbevelingen Conclusies
Nadere informatieMevr. A, 38 jaar. Inspanningstesten bij pulmonale vasculaire ziekten. Conclusie 27/11/2017. Mevr. A, 38 jaar Eerste hart-longhulp PET-CT
Mevr. A, 38 jaar Inspanningstesten bij pulmonale vasculaire ziekten Verpleegkundige, vraagt via de wandelgangen een X-thorax aan: Mathias Leys Joost van den Aardweg Mevr. A, 38 jaar Eerste hart-longhulp
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD terugkomdag COPD ketenzorg 7 oktober 2014 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2014 De nieuwe NHG COPD standaard 2015
Nadere informatieChronische longaandoeningen die leiden tot een transplantatie. Prof Dr Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ Gent
Chronische longaandoeningen die leiden tot een transplantatie Prof Dr Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ Gent Chronische longaandoeningen die leiden tot een longtx: : overzicht Inleiding Indicaties COPD
Nadere informatieERS European Spirometry Driving Licence Werkgroep
ERS European Spirometry Driving Licence Werkgroep Uitnodiging om deel te nemen aan een online enquäte naar spirometrie training Geachte medewerker in de gezondheidszorg die betrokken is bij spirometrie-onderzoek:
Nadere informatie28-9-2015. COPD update Nascholing SYNCHROON 17 september 2015 Kees Groot. COPD update. CPFE: combined pulmonary fibrosis and emfysema
COPD update Nascholing SYNCHROON 17 september 2015 Kees Groot COPD update CPFE (combined pulmonary fibrosis and emfysema) Is CARA terug? NEEN! COPD en comorbiditeit Longaanval en pre-disponerende factoren
Nadere informatieAchtergronden casusschetsen astma/ copd
Achtergronden casusschetsen astma/ copd 7 augustus 2000 Inleiding Dit Interline programma is gemaakt voor groepen die (meer dan) een jaar geleden het longproject hebben gevolgd. Het is gedeeltelijk een
Nadere informatieWorkshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007
Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers
Nadere informatieKoffie Nog maar 1u 25 min.
Koffie Nog maar 1u 25 min. 1 Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis Back 2 Basic 2018 2 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie luchtwegen/longen Diffusie/perfusie
Nadere informatieWerkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016
Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Inleiding: Deze regionale afspraak is een vernieuwde versie van de afspraken uit het handboek COPD gebaseerd op de zorgstandaard COPD 2013,
Nadere informatieMet behulp van de nieuwe draagbare. diagnostiek van obstructieve longaandoeningen g in de huisartspraktijk mogelijk.
Met behulp van de nieuwe draagbare elektronische spirometer is betrouwbare diagnostiek van obstructieve longaandoeningen g in de huisartspraktijk mogelijk. Degryse J, Buffels J, et al. BPCRG Spring meeting
Nadere informatieAstma monitoring & E-health anno 2012. TRENDS XXII, Garderen
Astma monitoring & E-health anno 2012 TRENDS XXII, Garderen Eric de Groot, ISALA Zwolle Rijn Jöbsis, MUMC + Maastricht Leerdoelen monitoring astma Mate van astmacontrole staat centraal Eén ideaal instrument
Nadere informatieSpirometrie uitvoering
Z 1 2 3 4 5 14 15 16 17 18 19 2 21 22 23 28/4/216 Spirometrie uitvoering Daniël Schuermans Longfunctielaborant Biomedical research unit Vrije Universiteit Brussel Wat willen we meten? Het principe van
Nadere informatieTussen Verwachting en Hoop
Chronische Obstructieve Long Aandoeningen anno 2020 e.v. Tussen Verwachting en Hoop Bert Roldaan, longarts HagaZiekenhuis VERWACHTING Er is in 2020 weinig vooruitgang geboekt, want we hebben onze tijd
Nadere informatieIs het concept Better in Better out effectief bij patiënten die in verband met slokdarm kanker een operatie ondergaan?
Is het concept Better in Better out effectief bij patiënten die in verband met slokdarm kanker een operatie ondergaan? Prof. dr. Raoul Engelbert, afdeling Revalidatie AMC GIOCA congres 10 januari 2014
Nadere informatieWerkwijze Spirometrie/Flowvolume meting
Werkwijze Spirometrie/Flowvolume meting Document ID NVLA 160412 ww S/FV lf Document titel Spirometrie/Flowvolume meting Publicatiedatum April 2016 Versie 2.0 Herzieningsdatum Januari 2020 Doel Het meten
Nadere informatieAnatomie en Fysiologie
Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis 10 februari 2017 B2B, Anatomie en Fysiologie, Dolf Weller, Ventilation Practitioner 1 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie
Nadere informatieRespiratoire revalidatie.
Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering
Nadere informatieDoelstelling: Inhoud workshop. Spirometrie voor experts. Discussie. Na de workshop is de cursist in staat
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK (potentiële) belangenverstrengeling voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Zie hieronder geen 4 en 5 februari 2016 Honorarium
Nadere informatieOnder redactie van. Y.F. Heijdra H.A.C. van Helvoort. 2e herziene editie PRAKTISCHE HANDLEIDING LONGFUNCTIETESTEN
Onder redactie van Y.F. Heijdra H.A.C. van Helvoort 2e herziene editie PRAKTISCHE HANDLEIDING LONGFUNCTIETESTEN Praktische handleiding longfunctietesten Praktische handleiding longfunctietesten Redactie:
Nadere informatieCOPD en Comorbiditeit
COPD en Comorbiditeit Christiaan Meek Paul de Vries Machinist lv Comorbiditeit en COPD Welke comorbiditeit levert voor u problemen op bij diagnostiek en begeleiding COPD? 1 Comorbiditeit en COPD Welke
Nadere informatieBeademen Met de juiste drukken moet het lukken?! Lennart Immerzeel Ventilation Practitioner Reinier de Graaf, Delft
Beademen Met de juiste drukken moet het lukken! Lennart Immerzeel Ventilation Practitioner Reinier de Graaf, Delft Beademingsdrukken plateau CO2 inspiratoir PEEPe alveolair abdominaal max oesophagus peak
Nadere informatieChronische beademing in NL ALS en CTB Groningen
Programma Inleiding (Peter Wijkstra, longarts) Chronische beademing in NL ALS en CTB Groningen Zorgtraject ALS (Hans van der Aa, Verpleegkundig specialist) Poliklinische intake, opname en ontslag Long
Nadere informatieAstma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen
Astma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen Voor: begeleider/presentator Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline januari 2010 INTERLINE
Nadere informatieBloedtest voor amyloid Drs. Inge Verberk
Alzheimer Centrum Amsterdam De Alzheimer biomarkers Bloedtest voor amyloid Drs. Inge Verberk Dementie Update 21 maart 2019 tangle plaque Tau Amyloid beta i.verberk@vumc.nl Veranderingen van de Alzheimer
Nadere informatieExterne validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst
Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst Daniel Kotz Maastricht University Department of General Practice School for Public Health and Primary Care
Nadere informatieLUNG CLEARANCE INDEX BIJ GEZONDE KINDEREN EN KINDEREN MET ASTMA
Academiejaar 2015-2017 LUNG CLEARANCE INDEX BIJ GEZONDE KINDEREN EN KINDEREN MET ASTMA Liese LANCKMANS Charlotte TEGENBOSCH Promotor: Prof. Dr. Frans De Baets Co-promotor: Prof. Dr. Sabine Van Daele Masterproef
Nadere informatieLes 14 Ademhaling 1. Functie luchtwegen / neus. Ademhaling, luchtwegen, longen, inspiratie, expiratie, effectiviteit, Va/Q ratio, ademvolumina
Les 14 Ademhaling 1 Ademhaling, luchtwegen, longen, inspiratie, expiratie, effectiviteit, Va/Q ratio, ademvolumina ANZN 1e leerjaar - Les 14 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 1 cavum nasi (neusholte)
Nadere informatieGebruik van de spirometer
Gebruik van de spirometer Ketenzorg Astma/COPD ZIO Versie 2.0, 181001 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Instellingen spirometer Welch Allyn... 4 3 Tabblad algemeen... 5 4 Tabblad bekijken... 6 5 Tabblad parameters...
Nadere informatieWorkshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk. Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd
Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieWorkshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010
Workshop beademing astma/copd J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010 1 Patiënt (1) Man, 24 jaar Intrinsiek asthma Onregelmatig gebruik van medicatie Reeds eenmaal eerder beademd Zeer
Nadere informatieBeademing van patiënten met ARDS. MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven
Beademing van patiënten met ARDS MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven Inhomogene long Buik Hyperinflatie Normale gas/weefsel ratio Afgenomen gas/weefsel ratio Geen gas = volledige collaps of volledig
Nadere informatieProf Dr L.J. Dupont Exhaled Markers
Prof Dr L.J. Dupont Inleiding Meting van gassen in uitademingslucht Prof. Dr. Lieven Dupont Pneumologie UZ Leuven Inleiding Gebruik van ademtesten Hippocrates: aroma's 1784 Lavoisier: CO2 in uitademingslucht
Nadere informatie