Inhoud. 3 Respiratoire insufficiëntie Klinische symptomen Hypoxemie en hypoxie...42

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. 3 Respiratoire insufficiëntie Klinische symptomen Hypoxemie en hypoxie...42"

Transcriptie

1 Inhoud 1 Geschiedenis van mechanische beademing Evolutie van de apparatuur Negatieve drukbeademing Positieve drukbeademing Evolutie van de behandeling Anatomie en fysiologie van de ademhaling Regulatie van de ademhaling Verlengde merg Pons Hersenschors Centrale chemoreceptoren Perifere chemoreceptoren Overige receptoren Luchtwegen Bovenste luchtwegen Onderste luchtwegen Thorax Benige thorax Diafragma Overige ademspieren Pleuraholte Longen Balans tussen thoraxwand en longen Pleuradruk Mediastinum Longcirculatie Pulmonale circulatie Bronchiale circulatie Lymfecirculatie Zuurstof en kooldioxide Alveolaire zuurstofdruk Ventilatie Ventilatie-perfusieverhouding Dode ruimte ventilatie Diffusie Zuurstoftransport via het bloed Kooldioxidetransport via het bloed Bohr- en Haldane-effecten Literatuur Respiratoire insufficiëntie Klinische symptomen Hypoxemie en hypoxie....42

2 Inhoud VII 3.3 Hypercapnie Hypoxemische respiratoire insufficiëntie Hypercapnische respiratoire insufficiëntie Compensatiemechanismen bij respiratoire insufficiëntie Obstructieve longaandoeningen Restrictieve aandoeningen ARDS Hoofdlijnen behandeling respiratoire insufficiëntie Literatuur Beginselen van mechanische beademing Het respiratoire systeem Flow Volume Beademingsdruk Flow, volume en druk loops Weerstand Elasticiteit en compliantie Tijdsconstante Frequentie en I:E-ratio Zuurstof Interface Literatuur Beademingsvormen Een systematische indeling Adempatroon Targetschema s Faseparameters Beademingsvormen Volume Control (VC) Pressure Control (PC) Biphasic Positive Airway Pressure (BIPAP) Adaptive Pressure Control (APC) Mandatory Minute Ventilation (MMV) Pressure Support (PS) Volume Support (VS) Proportional Assist Ventilation (PAV) Neurally Adjusted Ventilatory Assist (NAVA) Automode Adaptive Support Ventilation (ASV) SmartCare /PS Literatuur Het instellen van de beademingsmachine Doelen van mechanische beademing Beademingsvormen Ventilatieparameters....98

3 VIII Inhoud 6.4 Oxygenatie Finetuning Literatuur Strategieën en technieken bij het acute respiratory distress syndrome ARDS en multi-orgaanfalen Teugvolume en beademingsdruk Ademfrequentie en I:E-ratio Positief eind-expiratoire druk Zuurstof Buikligging Recruteermanoeuvre High frequency oscillation ventilation NO-beademing Extracorporele technieken Spierverslapping Corticosteroïden Vochtbeleid Literatuur Strategieën en technieken bij obstructieve longaandoeningen Dynamische hyperinflatie Invasieve of non-invasieve beademing Beademingsvormen Teugvolumes en beademingsdruk Beademingsfrequentie, I:E-ratio en %flowsturing PEEP Extracorporele technieken Literatuur Overige strategieën en technieken Bevochtiging en verwarming van de inademingslucht Inhalatietherapie Bronchiaal toilet Balloneren Non-invasieve beademing Gescheiden longbeademing Sedatie en analgesie Sedativa Analgetica Relaxatie Literatuur Complicaties en andere gevolgen van mechanische beademing Invloed op de circulatie Hartminuutvolume Rechter ventrikel Linker ventrikel

4 Inhoud IX Vullingsstatus Longvolume Long- en thoraxwandcompliantie Veneuze stuwing beademing Lymfedrainage Vochtretentie Kooldioxide- en zuurstofspanning Orgaanspecifieke effecten met betrekking tot de circulatie Invloed op spierfunctie Invloed op inflammatie Ventilator induced lung injury Hypercapnie Multi Organ Failure Invloed van zuurstof Invloed van de interface Endotracheale tube Tracheacanule Masker en helm Ventilator Associated Pneumonia Invloed van gebruikte medicatie Sedativa Opiaten Relaxantia Invloed op slaap Literatuur Capnografie Kooldioxideproductie Meettechniek Infraroodabsorptie Sidestream capnografie Mainstream capnografie Weergavetechniek Capnometrie Tijdgebaseerde capnografie Volumetrische capnografie Informatie verkregen uit capnografie Vitale functies Fysiologie en pathofysiologie Therapie Prognose Literatuur Ontwennen van mechanische beademing Overzicht Assertief, maar niet agressief Spontane ademtest Succes van ontwennen voorspellen

5 X Inhoud 12.5 Het moeilijke en langdurige ontwenningsproces Oorzaken moeilijk en langdurig ontwennen Ademweg en longen Ademlast luchtwegen Ademlast longen en thoraxwand Brein Centrale ademdrive Delier, onrust en depressie Cardiaal Diafragma en andere ademspieren Endocrien en metabool Extubatie Oorzaken mislukte extubatie Beoordeling voor extubatie Strategie bij hoog-risicopatiënten Literatuur Bijlagen Lijst van afkortingen en symbolen Register

6

Beademing in de praktijk!

Beademing in de praktijk! Beademing in de praktijk! Marieke Vostermans-Breuer IC-verpleegkundige &! Ventilation Practitioner 10 Februari 2017 "Back to Basics" 1 Inleiding Afgelopen decennia Evidence Based Mechanische beademing

Nadere informatie

Beademen Met de juiste drukken moet het lukken?! Lennart Immerzeel Ventilation Practitioner Reinier de Graaf, Delft

Beademen Met de juiste drukken moet het lukken?! Lennart Immerzeel Ventilation Practitioner Reinier de Graaf, Delft Beademen Met de juiste drukken moet het lukken! Lennart Immerzeel Ventilation Practitioner Reinier de Graaf, Delft Beademingsdrukken plateau CO2 inspiratoir PEEPe alveolair abdominaal max oesophagus peak

Nadere informatie

Anatomie en Fysiologie

Anatomie en Fysiologie Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis 10 februari 2017 B2B, Anatomie en Fysiologie, Dolf Weller, Ventilation Practitioner 1 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie

Nadere informatie

Beademen. Sandra de Boer van Kammen Ventilation Practitioner a.vankammen@erasmusmc.nl Refereeravond HAGA 17-06-2014

Beademen. Sandra de Boer van Kammen Ventilation Practitioner a.vankammen@erasmusmc.nl Refereeravond HAGA 17-06-2014 Beademen Sandra de Boer van Kammen Ventilation Practitioner a.vankammen@erasmusmc.nl Refereeravond HAGA 17-06-2014 Programma VILI Resultaten onderzoeken VP ers Erasmus MC Hoe goed te beademen Curves NAVA

Nadere informatie

Koffie Nog maar 1u 25 min.

Koffie Nog maar 1u 25 min. Koffie Nog maar 1u 25 min. 1 Anatomie en Fysiologie Dolf Weller - Ventilation Practitioner Maasstad Ziekenhuis Back 2 Basic 2018 2 Inhoud Regulatie ademhaling Anatomie luchtwegen/longen Diffusie/perfusie

Nadere informatie

Morbide obesitas. BMI= body mass index kg / m 2 Normaal te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas

Morbide obesitas. BMI= body mass index kg / m 2 Normaal te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas Morbide obesitas BMI= body mass index kg / m 2 Normaal 18-25 25-30 te zwaar > 30 obesitas > 40 morbide obesitas Relatief risico voor overlijden als functie van BMI=body mass index Eigen schuld? Schuld?

Nadere informatie

Long protectief beademen (samenvatting van het onderzoek)

Long protectief beademen (samenvatting van het onderzoek) Pagina 8 Long protectief beademen (samenvatting van het onderzoek) Onderzoeksvraag Wordt er binnen de IC van het St. Antonius Ziekenhuis protectief beademd volgens de geldende evidenced based richtlijnen?

Nadere informatie

College. Beademing 1. Opleiding Intensive Care Fontys Hogescholen. Hans Verberne Teamleider Intensive care Docent respiratie/beademing

College. Beademing 1. Opleiding Intensive Care Fontys Hogescholen. Hans Verberne Teamleider Intensive care Docent respiratie/beademing College Beademing 1 Opleiding Intensive Care Fontys Hogescholen Hans Verberne Teamleider Intensive care Docent respiratie/beademing Beademing Kunst of Kunde? Respiratie Functie van de ademhaling en longen

Nadere informatie

Nonivasieve Beademingsvormen. Marcel Tinnevelt Ventilation Practitioner

Nonivasieve Beademingsvormen. Marcel Tinnevelt Ventilation Practitioner Nonivasieve Beademingsvormen Marcel Tinnevelt Ventilation Practitioner 19 - Herberg Tubepleisters Non invasieve beademing Canule zorg Om de non invasieve beademingsvormen te begrijpen eerst basis beademingsvormen

Nadere informatie

Non-invasieve beademing op MC MC Congres 2018

Non-invasieve beademing op MC MC Congres 2018 Non-invasieve beademing op MC MC Congres 2018 Ton Haans Verpleegkundig Specialist IC Ria Hanenberg MC Verpleegkundige Ton.Haans@radboudumc.nl Ria.Hanenberg@radboudumc.nl Inhoud workshop Inleiding Respiratie

Nadere informatie

Mechanische ventilatie

Mechanische ventilatie Published on Medics4medics.com (http://www.medics4medics.com) Home > Advanced life support > Mechanische ventilatie Videos KUNSTMATIGE http://www.medics4medics.com/sites/default/files/styles/thumb/public/video_embed_field_thumbnails/youtube/texsxox3ke4.jpg?itok=sn0pdhlv

Nadere informatie

MECHANICAL VENTILATION. A. Neyrinck, MD Department of Anesthesiology University Hospitals Leuven

MECHANICAL VENTILATION. A. Neyrinck, MD Department of Anesthesiology University Hospitals Leuven MECHANICAL VENTILATION A. Neyrinck, MD Department of Anesthesiology University Hospitals Leuven arne.neyrinck@uzleuven.be INDICATIE FUNCTIE VAN HET RESPIRATOIR STELSEL het doel van het respiratoir stelsel

Nadere informatie

Beademing van patiënten met ARDS. MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven

Beademing van patiënten met ARDS. MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven Beademing van patiënten met ARDS MMM Beademing 2018 J.G. van der Hoeven Inhomogene long Buik Hyperinflatie Normale gas/weefsel ratio Afgenomen gas/weefsel ratio Geen gas = volledige collaps of volledig

Nadere informatie

De uitdaging: De moeilijk te ontwennen patiënt. Ventilation Practitioners Intensive Care Centrum - MST

De uitdaging: De moeilijk te ontwennen patiënt. Ventilation Practitioners Intensive Care Centrum - MST De uitdaging: De moeilijk te ontwennen patiënt Ventilation Practitioners Intensive Care Centrum - MST Vrouw 79 jaar 156 cm 79 kilo HET: multiple rib#, Long contusie bdz. Cor contusie 3x drainage bij pleuravocht

Nadere informatie

ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE

ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE Dr Erwin DHONDT & Dringende Geneeskundige Hulpverlening Centraal Hospitaal van de Basis Koningin Astrid, Brussel DEFENSIE KULEUVEN RESPIRATOIR SYSTEEM: componenten LONGEN

Nadere informatie

Non-Invasieve Beademing

Non-Invasieve Beademing Non-Invasieve Beademing cursus Pulmonologie Hans Verberne Teamleider Intensive care Non - invasieve Beademing Wat is het? Wanneer? Waarom? Hoe? Waar? Beademing Mechanische Ventilatie Beademingsindicaties

Nadere informatie

Back to basics. Recruteren. 10 februari Lann Jacobs 1

Back to basics. Recruteren. 10 februari Lann Jacobs 1 Back to basics Recruteren 10 februari 20117 Lann Jacobs 1 Recruteren?? Werven, halen, aantrekken In dienst roepen 10 februari 2017 Lann Jacobs 2 Alveoli Geschat aantal op 300-500 miljoen Geschat oppervlakte

Nadere informatie

Obesitas op de recovery

Obesitas op de recovery Obesitas op de recovery Marlous Huijzer AIOS anesthesiologie UMC Utrecht Inzichten Toegenomen arbeid hart en longen Verhoogde kans metabool syndroom Verhoogde kans op DVT of longembolie Obesitas hypoventilatie

Nadere informatie

Permanente vorming Academiejaar 2009-2010

Permanente vorming Academiejaar 2009-2010 Departement HIVB Hoger Instituut Verpleegkunde en Biotechnologie Wilgenstraat 32 8800 Roeselare Tel. 051 23 23 30 Fax: 051 22 82 58 Permanente vorming Academiejaar 2009-2010 EXPERT VERPLEEGKUNDIGE RESPIRATIE

Nadere informatie

NPPV. Eline van der Ven Vervolgopleiding intensive care verpleegkundige Leittext NPPV

NPPV. Eline van der Ven Vervolgopleiding intensive care verpleegkundige Leittext NPPV NPPV Inleiding NPPV bestaat inmiddels meer dan 50 jaar en in de laatste jaren is het materiaal sterk verbeterd. Ook zijn er steeds meer beademingsapparaten die afgestemd zijn op de toepassing van NPPV.

Nadere informatie

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven

Ernstige pneumococcen pneumonie. MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Ernstige pneumococcen pneumonie MMM beademing 2018 J.G. van der Hoeven Case record Man, 69 Blanco voorgeschiedenis Griepachtige symptomen gedurende 8-10 D Opgenomen EH ziekenhuis elders - ernstige pneumococcen

Nadere informatie

Thema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem

Thema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem Take-home toets Thema 4.2.1: Anatomie en fysiologie van de thorax, longen en het respiratoirsysteem 1. Welke van de onderstaande spieren speelt (spelen) een rol bij de ademhaling? a. diafragmaspieren b.

Nadere informatie

Patiënten Dit protocol is van toepassing op alle volwassen patiënten die langer dan 48 uur beademd worden.

Patiënten Dit protocol is van toepassing op alle volwassen patiënten die langer dan 48 uur beademd worden. Ontwenning van de beademing Datum vaststelling: Datum revisie: Verantwoording: Doelgroep: Bron: Februari 2014 Februari 2016 Protocollencommissie IC Artsen IC Literatuurstudie Inleiding Dit protocol beschrijft

Nadere informatie

Chronische beademing in NL ALS en CTB Groningen

Chronische beademing in NL ALS en CTB Groningen Programma Inleiding (Peter Wijkstra, longarts) Chronische beademing in NL ALS en CTB Groningen Zorgtraject ALS (Hans van der Aa, Verpleegkundig specialist) Poliklinische intake, opname en ontslag Long

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Open lung high frequency ventilation in preterm infants with respiratory distress syndrome: practical considerations and recommendations De Jaegere, A.P.M.C. Link

Nadere informatie

Medische protocollencommissie Intensive

Medische protocollencommissie Intensive Titel Beademing van volwassen IC-patiënten Datum vaststelling: 11-18 Datum revisie: 11-1 Verantwoording: Bron document: Doelgroep: Medische protocollencommissie Intensive Literatuurstudie Artsen Intensive

Nadere informatie

Curves & Loops: Lees de ventilator

Curves & Loops: Lees de ventilator Curves & Loops: Lees de ventilator T. Schepens, UZ Gent, Gent en Universiteit Antwerpen, Wilrijk D. Wildemeersch, UZ Antwerpen, Edegem Een beademingstoestel of ventilator is veel meer dan een instrument

Nadere informatie

Ademweg en ademhaling

Ademweg en ademhaling Ademweg en ademhaling Module acute zorg Hans ter Haar voor UMCU 2009 (A)irway Controle en zo nodig vrijmaken van de ademweg met inachtneming van bescherming cervicale wervelkolom (CWK) Praat de patiënt?

Nadere informatie

Thorax trauma. Casus GM. Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst. 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst

Thorax trauma. Casus GM. Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst. 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst 1 Thorax trauma Demeyer I. OLV Ziekenhuis Aalst Casus GM 8 dec 2012 Met eigen middelen naar spoedgevallen > uren: stamp van paard op de borst Blanco voorgeschiedenis 1 GM, man, 3/5/1951 Observatie: Zweet

Nadere informatie

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45

Nadere informatie

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Respiratie NExCOB scholing 15 16 december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Ton.Haans@radboudumc.nl Inhoud Bouw en functie van de longen; Diffusie Ventilatie Perfusie Doderuimte ventilatie en shunting

Nadere informatie

Beademing. Module basis bewaking. Hans ter Haar voor UMCU 2009

Beademing. Module basis bewaking. Hans ter Haar voor UMCU 2009 Beademing Module basis bewaking Hans ter Haar voor UMCU 2009 Casus mw de Groot. HF 135/min, RR 159/83, sat 89% met VM 40%, temperatuur 38,8 o C ph 7.24, pco 2 51 (6.8), po 2 56 (7.4), sat 85% X thorax;

Nadere informatie

Non invasieve respiratoire ondersteuning. Emma Kinderziekenhuis AMC Amsterdam

Non invasieve respiratoire ondersteuning. Emma Kinderziekenhuis AMC Amsterdam Non invasieve respiratoire ondersteuning Anne De Anne Jaegere, De Jaegere Kinderarts Emma Kinderziekenhuis AMC Amsterdam normale longfunctie gaswisseling ~ O 2 & CO 2 o oxygenatie (O 2 ) : ratio ventilatie

Nadere informatie

Workshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010

Workshop beademing astma/copd. J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010 Workshop beademing astma/copd J.G. van der Hoeven NVIC Mechanische Beademingsdagen 2010 1 Patiënt (1) Man, 24 jaar Intrinsiek asthma Onregelmatig gebruik van medicatie Reeds eenmaal eerder beademd Zeer

Nadere informatie

OPTIFLOW IN EEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS, JA OF NEE GIJS VOS, PEDIATRISCHE INTENSIVE CARE MUMC+

OPTIFLOW IN EEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS, JA OF NEE GIJS VOS, PEDIATRISCHE INTENSIVE CARE MUMC+ GIJS VOS, PEDIATRISCHE INTENSIVE CARE MUMC+ GIJS VOS, PEDIATRISCHE INTENSIVE CARE MUMC+ Wie gebruikt op dit moment Optiflow? Wie overweegt om te gaan starten met Optiflow? GIJS VOS, PEDIATRISCHE INTENSIVE

Nadere informatie

Reanimatie van de pasgeborene

Reanimatie van de pasgeborene Reanimatie van de pasgeborene Anne Debeer, neonatale intensieve zorgen, UZ Leuven Katleen Plaskie, neonatale intensieve zorgen, St Augustinus Wilrijk Luc Cornette, neonatale intensieve zorgen, AZ St-Jan

Nadere informatie

Ademhalingsondersteuning

Ademhalingsondersteuning LONGGENEESKUNDE Ademhalingsondersteuning Non Invasive Positive Pressure Ventilation (NPPV) BEHANDELING Ademhalingsondersteuning U of uw familielid/naaste heeft tijdelijk ondersteuning van de ademhaling

Nadere informatie

ILA-active trial Extracorporele CO2 Removal. Serge J.C. Verbrugge Afdeling Intensive Care-Anesthesiologie Sint Franciscus Gasthuis Rotterdam

ILA-active trial Extracorporele CO2 Removal. Serge J.C. Verbrugge Afdeling Intensive Care-Anesthesiologie Sint Franciscus Gasthuis Rotterdam ILA-active trial Extracorporele CO2 Removal Serge J.C. Verbrugge Afdeling Intensive Care-Anesthesiologie Sint Franciscus Gasthuis Rotterdam COPD op de IC COPD GOLD IV patienten 50% 2x/jaar acute exacerbatie

Nadere informatie

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist

De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist De hematologie patiënt op de IC. Mirelle Koeman, internist-intensivist 3 juli 2013 Inhoud. Hoe het was. En nu? Complicaties Klinisch vraagstuk Wat gebeurt er? Rol van vroege NIV Hoe doen wij het? Conclusie

Nadere informatie

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond Dyspnoe, een adembenemend symptoom Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond 12-06-2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring

Nadere informatie

VENTILATIE IN DE ICU

VENTILATIE IN DE ICU VENTILATIE IN DE ICU Dr. Jan Heerman, AZ Maria Middelares, Gent Introductie Geen mens kan leven zonder zuurstof. Deze zuurstof wordt doorheen het lichaam getransporteerd door het hart en is voornamelijk

Nadere informatie

Lung-protective ventilation

Lung-protective ventilation Lung-protective ventilation Analyse van beademing met kleine teugvolumes tijdens standaardbehandeling op de intensive care van Gelre Apeldoorn Marleen Flim Ventilation Practitioner in opleiding Gelre Apeldoorn

Nadere informatie

Ventilatie en oxygenatie

Ventilatie en oxygenatie Published on Medics4medics.com (http://www.medics4medics.com) Home > Pneumologie > Ventilatie en oxygenatie Videos VIDEO http://www.medics4medics.com/sites/default/files/styles/thumb/public/video_embed_field_thumbnails/youtube/vniitxul0za.jpg?itok=9ih5sl2s

Nadere informatie

Re-expansie oedeem MDO Linsie Stuart

Re-expansie oedeem MDO Linsie Stuart Re-expansie oedeem MDO 11-02-2019 Linsie Stuart Pleuravocht Normaal 0,3 ml/kg aanwezig in pleuraholte Balans van microvasculaire filtratie (productie) en pleuravocht klaring (lymfatische drainage pariëtale

Nadere informatie

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner

Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie. Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Respiratoire complicaties bij thoraxchirurgie Bart van Silfhout Ventilation Practitioner Doel & inhoud Het uitwisselen van ideeën, kennis en gedachten en vooral een leuke voordracht!!! Gasuitwisseling

Nadere informatie

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC

PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen. Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC PPHN pathofysiologie en ontwikkelingen Robin van der Lee Kinderarts neonatoloog AMC Q s Hoe zit de pathofysiologie in elkaar? Waarom is dit ziektebeeld zo uitdagend? Wat zijn de ontwikkelingen de laatste

Nadere informatie

Samenvatting. Hoofdstuk

Samenvatting. Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk 9 Hoofdstuk 1 Beademing is één van de pijlers van de moderne intensive care. Beademing wordt toegepast in de behandeling van patiënten met respiratoir falen. Al in de 19 e eeuw bestond

Nadere informatie

Wat te doen als CPAP niet meer helpt? Universitair Medisch Centrum Groningen

Wat te doen als CPAP niet meer helpt? Universitair Medisch Centrum Groningen Wat te doen als CPAP niet meer helpt? Universitair Medisch Centrum Groningen Disclosures Sponsoring of onderzoeksgeld Philips/Respironics/ MediqTEFA / VIVISOL/ EMDAMED /RESMED/ Air Liquide / Goedegebuure

Nadere informatie

Lange termijn complicaties bij ARDS

Lange termijn complicaties bij ARDS Lange termijn complicaties bij ARDS 2 maanden later 13 juni 2016 Loes Hoogveld, MC Acute fase Casus Vrouw, 72 jaar VG/ Blanco HET fiets vs auto: Ribfracturen re 1-12 en li 1-8, hematopneumothorax li en

Nadere informatie

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD dr. A.J. van t Hul Schoondonck-centrum voor Longrevalidatie Brabantlaan 1 4817 JW Breda 076-533 14 54 a.vanthul@rcbreda.nl Basis

Nadere informatie

Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1

Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1 Ventilatoire Beperking van de Inspanning 1 Dyspnoe bij inspanning is één van de belangrijkste klachten van patiënten met een longziekte. Het inspanningsonderzoek kan dan ook een belangrijke rol spelen

Nadere informatie

MECHANISCHE VENTILATIE. Bart Bohy, M.D., M.S.

MECHANISCHE VENTILATIE. Bart Bohy, M.D., M.S. MECHANISCHE VENTILATIE Bart Bohy, M.D., M.S. Woord vooraf Inhoudsopgave 1 Principes van beademing 1.1 Enkele begripsomschrijvingen... 7 1.1.1 Tidal Volume... 8 1.1.2 Ademfrequentie... 8 1.1.3 Minuutvolume...

Nadere informatie

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Verwijderen van bronchiaal mucus na uitgebreide chirurgie

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Verwijderen van bronchiaal mucus na uitgebreide chirurgie Verwijderen van bronchiaal mucus na uitgebreide chirurgie Hoofdstuk 1 Postoperatieve pulmonale complicaties werden voor het eerst geïdentificeerd in 1910. Postoperatieve longcollaps werd toegedicht aan

Nadere informatie

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS

Invasieve beademing bij longfibrose. Liselotte Boerman, ANIOS Invasieve beademing bij longfibrose Liselotte Boerman, ANIOS Casus Man, 82 jaar, Opname ivm respiratoire insufficiëntie, DD: 1. Acute exacerbatie Idiopathische Pulmonale Fibrose (IPF) 2. overvulling cardiaal

Nadere informatie

10-9-2014. r.ars 2013 1. Leerdoelen. BLS/Assisteren ALS module 1. Vaststellen circulatiestilstand. Circulatiestilstand vastgesteld.

10-9-2014. r.ars 2013 1. Leerdoelen. BLS/Assisteren ALS module 1. Vaststellen circulatiestilstand. Circulatiestilstand vastgesteld. BLS/Assisteren ALS module 1 Volgens de laatste richtlijnen van de ERC en NRR 2010 Leerdoelen Belang van vroegtijdige herkenning verslechterende patiënt/ ABCDE benadering Het ALS algo Belang van goed uitgevoerde

Nadere informatie

Beademingsvormen. Waar praten we over? (en wat is het beste voor de patiënt?)

Beademingsvormen. Waar praten we over? (en wat is het beste voor de patiënt?) Beademingsvormen Waar praten we over? (en wat is het beste voor de patiënt?) Wim van der Leij IC verpleegkundige UMCG Werkgroep Respiratie Ventilation Practitioner NAVANAVANA ASVASVAS Onderwerp Spraakverwarring

Nadere informatie

Electrical impedance tomography in high frequency ventilated preterm infants: the search for the Holy Grail Miedema, M.

Electrical impedance tomography in high frequency ventilated preterm infants: the search for the Holy Grail Miedema, M. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Electrical impedance tomography in high frequency ventilated preterm infants: the search for the Holy Grail Miedema, M. Link to publication Citation for published

Nadere informatie

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD

Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD Mythe: Zuurstof is gevaarlijk bij COPD Dr Leo Heunks longarts-intensivist afd intensive care April, 211 Programma Regulatie van de ademhaling Effect O2 tijdens AE-COPD Oorzaken hypercapnie tijdens AE-COPD

Nadere informatie

Teugvolume op de IC. PC vs. PRVC. Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017

Teugvolume op de IC. PC vs. PRVC. Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017 Teugvolume op de IC PC vs. PRVC Ingrid van der Meulen Ventilation Practitioner i.o. 15 december 2017 1 Inhoud Inleiding Aanleiding Probleem-, doel- en vraagstelling Methode en resultaten Discussie, conclusie

Nadere informatie

Invoering van een beademingsprotocol verkort de beademingsduur

Invoering van een beademingsprotocol verkort de beademingsduur Invoering van een beademingsprotocol verkort de beademingsduur Ben de Boer Ventilation Practitioner i.o. Mw. Y van Zwol,verpleegkundig manager Dhr. R.M. Determann en Mw A. Tacx, medisch begeleider Westfriesgasthuis

Nadere informatie

Basisprincipes van mechanische ventilatie. Philippe Meersseman, MD Medical Intensive Care Unit General Internal Medicine University Hospitals Leuven

Basisprincipes van mechanische ventilatie. Philippe Meersseman, MD Medical Intensive Care Unit General Internal Medicine University Hospitals Leuven Basisprincipes van mechanische ventilatie Philippe Meersseman, MD Medical Intensive Care Unit General Internal Medicine University Hospitals Leuven Use different types of ventilation modi Avoid complications

Nadere informatie

Kinetische Therapie: leuk voor ons of goed voor de patiënt?? Refereeravond UMC Nijmegen st. Radboud 18 februari 2004

Kinetische Therapie: leuk voor ons of goed voor de patiënt?? Refereeravond UMC Nijmegen st. Radboud 18 februari 2004 Kinetische Therapie: leuk voor ons of goed voor de patiënt?? Refereeravond UMC Nijmegen st. Radboud 18 februari 2004 Beademing in Buikligging en / of Open the Lung Concept. Fleur Nooteboom, internist Intensivist

Nadere informatie

Mechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres. Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud

Mechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres. Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud Mechanische beademing bij ARDS Het belang van recruteer manoeuvres Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud Beademing geassocieerde schade Schade aan surfactant producerende Type-II alveolaire cellen

Nadere informatie

Wanneer de patiënt ondersteuning/overname van de ademhaling nodig heeft, kennen we de volgende vormen:

Wanneer de patiënt ondersteuning/overname van de ademhaling nodig heeft, kennen we de volgende vormen: Beademing 2 Inleiding Uw familielid of naaste is opgenomen op de intensive care en wordt beademd met een beademingsapparaat. Dit apparaat ondersteunt de natuurlijke ademhaling. Wat dit voor u betekent,

Nadere informatie

Respiratoire insufficiëntie

Respiratoire insufficiëntie Respiratoire insufficiëntie pathofysiologie & behandeling Prof Dr Marc Sabbe Dienst Urgentiegeneeskunde Departement Public Health and Primary Care Doel: Ademhaling Oxygenatie = respiratie => respiratoir

Nadere informatie

PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN M A X I M T I M M E R S

PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN M A X I M T I M M E R S PHYSIOLOGY, CONSIDERATIONS AND APPLICATION OF PULSE PRESSURE VARIATION IN ANESTHESIA CLINICAL PRACTICE M A X I M T I M M E R S D R. B A S K U I J P E R S VOCHTRESPONSIVITEIT? Statisch Dynamisch CVD, PAOP,

Nadere informatie

LEIDT INVOERING VAN EEN BEADEMINGS-PROTOCOL TOT VERKORTING VAN DE BEADEMINGSDUUR? Onderzoeksartikel

LEIDT INVOERING VAN EEN BEADEMINGS-PROTOCOL TOT VERKORTING VAN DE BEADEMINGSDUUR? Onderzoeksartikel LEIDT INVOERING VAN EEN BEADEMINGS-PROTOCOL TOT VERKORTING VAN DE BEADEMINGSDUUR? Onderzoeksartikel Ben de Boer, Ventilation Practitioner i.o., afdeling Intensive Care, Westfriesgasthuis Hoorn, Oktober

Nadere informatie

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk

ECLS: Goede en minder goede indicaties. Diederik van Dijk ECLS: Goede en minder goede indicaties Diederik van Dijk Extra Corporeal Life Support Bloedsomloop en ademhaling uit de muur Extra Corporeal Life Support De ultieme vorm van life support Maar ken uw beperkingen!

Nadere informatie

Mechanical ventilation. Intensive Care Training Program Radboud University Medical Centre Nijmegen

Mechanical ventilation. Intensive Care Training Program Radboud University Medical Centre Nijmegen Mechanical ventilation Intensive Care Training Program Radboud University Medical Centre Nijmegen What is optimal PSV? Optimal PS level Optimal cycle-off criterium Optimal pressurization Minimal trigger

Nadere informatie

Ynlieding fan ien beademings protokol bekoartje de beademings lingte

Ynlieding fan ien beademings protokol bekoartje de beademings lingte Ynlieding fan ien beademings protokol bekoartje de beademings lingte Ben de Boer Ventilation Practitioner i.o. Mw. Y van Zwol,verpleegkundig manager Dhr. R.M. Determann en Mw A. Tacx, medisch begeleider

Nadere informatie

En dan is er nog ECMO! WES symposium 2007 Rondom beademing. José Groenewold ECMO coördinator Intensive care kinderen

En dan is er nog ECMO! WES symposium 2007 Rondom beademing. José Groenewold ECMO coördinator Intensive care kinderen En dan is er nog ECMO! WES symposium 2007 Rondom beademing José Groenewold ECMO coördinator Intensive care kinderen Intensive care kinderen: 4 ECMO plaatsen, ongeveer 35 ECMO patiёnten per jaar Sinds 1991

Nadere informatie

REANIMATIE Art. 13 pag. 1 officieuze coördinatie. AFDELING 4. - Reanimatie.

REANIMATIE Art. 13 pag. 1 officieuze coördinatie. AFDELING 4. - Reanimatie. REANIMATIE Art. 13 pag. 1 AFDELING 4. - Reanimatie. "K.B. 17.7.1992" (in werking 1.9.1992) + "K.B. 12.8.1994" (in werking 1.1.1995) + "K.B. 7.10.2011" (in werking 1.1.2012) "Art. 13. 1. Worden beschouwd

Nadere informatie

Ontslagprocedure patiënt met thuisventilatie

Ontslagprocedure patiënt met thuisventilatie Ontslagprocedure patiënt met thuisventilatie Bouduin Stef CNM 7 juni 2012 Ontslag met thuisbeademing Wat is (thuis)beademing? Wanneer thuisbeademing? Soorten thuisbeademing Ontslagplanning bij: niet-invasieve

Nadere informatie

Luchtwegen en. ademhaling: hoe zit het ook alweer?

Luchtwegen en. ademhaling: hoe zit het ook alweer? Luchtwegen en En bij het kind? ademhaling: hoe zit het ook alweer? Drs. Corine Vollbehr Docent anatomie/fysiologie bij de UMCUtrecht Academie 1 Aan de orde komen: Korte herhaling van - anatomie van luchtwegen

Nadere informatie

Dode ruimte ventilatie. Lisanne Roesthuis Technisch Geneeskundige Intensive Care oktober 2018

Dode ruimte ventilatie. Lisanne Roesthuis Technisch Geneeskundige Intensive Care oktober 2018 Dode ruimte ventilatie Lisanne Roesthuis Technisch Geneeskundige Intensive Care oktober 2018 Rationale meten dode ruimte Ernst ARDS Prognose Respons op behandeling longaandoeningen Instellen PEEP Riley

Nadere informatie

Ademhalingsondersteuning

Ademhalingsondersteuning LONGGENEESKUNDE Ademhalingsondersteuning Non Invasive Positive Pressure Ventilation (NPPV) BEHANDELING Ademhalingsondersteuning U of uw familielid/naaste heeft tijdelijk ondersteuning van de ademhaling

Nadere informatie

Reanimatie bij Fontan. Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017

Reanimatie bij Fontan. Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017 Reanimatie bij Fontan Kim Cortenbach Keuze coassistent IC 7 november 2017 Inhoud Casus Fysiologie van reanimeren Fontancirculatie Reanimatie bij Fontan Vervolg casus Casus Vrouw, 29 jaar RVO/ OHCA bij

Nadere informatie

ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE

ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE ACUTE RESPIRATOIRE INSUFFICIËNTIE Dr Erwin DHONDT Urgentiegeneeskunde & Dringende Geneeskundige Hulpverlening Centraal Hospitaal van de Basis Koningin Astrid, Brussel DEFENSIE Universitaire Ziekenhuizen

Nadere informatie

Obesitas op de IC: Hoe te beademen?

Obesitas op de IC: Hoe te beademen? Obesitas Body Mass Index Obesitas op de IC: Hoe te beademen? Body Mass Index (BMI) = gewicht / (lengte) 2 = kg/m 2 Toename overgewicht = toename gezondheidsrisico! WHO indeling: Jasper van Bommel Intensive

Nadere informatie

K.B In werking B.S

K.B In werking B.S Artikel 13 REANIMATIE K.B. 26.10.2011 In werking 1.1.2012 B.S. 25.11.2011 Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Worden beschouwd als verstrekkingen waarvoor de bekwaming is vereist van geneesheer-specialist

Nadere informatie

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen Klinisch redeneren in acute situaties Ijbelien Jungen Alarm criteria Acute verandering in: Fysiologie Airway -bedreigde luchtwegen (b.v. Bij stridor, zwelling van de hals, sputumretentie) Breathing - (verandering

Nadere informatie

Respiratie 3. Functie en bouw van de luchtwegen

Respiratie 3. Functie en bouw van de luchtwegen Respiratie 3 Functie en bouw van de luchtwegen FHV2009 / Cxx54 5+6 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1 De totale dode ruimte is in rust kleiner dan bij inspanning. De anatomische dode

Nadere informatie

Klinisch redeneren volgens het stappenplan

Klinisch redeneren volgens het stappenplan volgens het stappenplan Een voorbeeld ; hoe ziet de actuele gezondheidssituatie er uit? ; welke thema s zijn relevant? 5. Klinisch verloop 6. Nabeschouwing. 1 Dhr. Spaans Dhr. Spaans is 73 jaar. Dhr. Spaans

Nadere informatie

Respiratoir falen Pathofysiologie en behandeling

Respiratoir falen Pathofysiologie en behandeling Respiratoir falen Pathofysiologie en behandeling Dr. Nicolas Müller Anesthesie en reanimatie Urgentiegeneeskunde en Intensieve zorgen AZ St. Jan Brugge Oostende, campus St. Jan Leerdoelen Ademhaling: anatomie

Nadere informatie

Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland

Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Intelligente beademing: klaar voor de toekomst? Toepasbaarheid van INTELLiVENT ASV op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Mark van den Brink, Ventilation Practitioner i.o. Afbeelding: Hamilton

Nadere informatie

Ergometrie: interpretatie. Strategie. Volgorde. Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis. Waarom alle variabelen als functie van de tijd?

Ergometrie: interpretatie. Strategie. Volgorde. Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis. Waarom alle variabelen als functie van de tijd? Ergometrie: interpretatie Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis NVALT Assistentendag Juni 11 j.g.vanden.aardweg@mca.nl Hart-Long Centrum Medisch Centrum Alkmaar 1 2 Strategie 1. Logische en consequente

Nadere informatie

Tracheostomie. tracheostomie 2. Electieve tracheostomie. 1. Urgentie-tracheostomie. Postgraduaat heelkunde 15/03/2008 Verfaillie

Tracheostomie. tracheostomie 2. Electieve tracheostomie. 1. Urgentie-tracheostomie. Postgraduaat heelkunde 15/03/2008 Verfaillie Tracheostomie 1. Urgentie-tracheostomie tracheostomie 2. Electieve tracheostomie 1. Urgentie-tracheostomie tracheostomie Percutane jetinsufflatie Cricothyroidectomie Urgentietechnieken Bekomen van een

Nadere informatie

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC

Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden. Teske Schoffelen, arts-assistent IC Pneumocystis jirovecii pneumonie Behandeling met corticosteroïden Teske Schoffelen, arts-assistent IC 28-02-2019 Casus Vrouw, 67 jaar Presentatie Koorts, niet-productieve hoest, dyspnoe Acuut hypoxisch

Nadere informatie

Casuïstiek. stiek ROIG Intensive Care 27 mei Afdeling Intensive Care Volwassenen

Casuïstiek. stiek ROIG Intensive Care 27 mei Afdeling Intensive Care Volwassenen Casuïstiek stiek ROIG Intensive Care 27 mei 2015 Afdeling Intensive Care Volwassenen Casus 1 U wordt geroepen als onderdeel van het spoedinterventieteam bij een 73 jarige patiënte die ruim tien jaar geleden

Nadere informatie

ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET

ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET ONTWENNEN MET DE SNELHEID VAN EEN RAKET 7 DECEMBER 2016, TOPICS IN IC ANDRÉKE WAGENA, IC-VERPLEEGKUNDIGE, VENTILATION PRACTITIONER MARTINI ZIEKENHUIS GRONINGEN INHOUD 2 Welke factoren beïnvloeden het ontwenproces?

Nadere informatie

Hoe voorkom ik vv-ecmo en bij wie is het dan wel geïndiceerd? J.G. van der Hoeven

Hoe voorkom ik vv-ecmo en bij wie is het dan wel geïndiceerd? J.G. van der Hoeven Hoe voorkom ik vv-ecmo en bij wie is het dan wel geïndiceerd? J.G. van der Hoeven H1N1 griep Waarom vv-ecmo? Er is onomstotelijk aangetoond dat vv-ecmo beter is dan conservatieve behandeling - NEE Risico

Nadere informatie

Doel. Definities. Indicatie. Werkwijze/beslisboom. Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care

Doel. Definities. Indicatie. Werkwijze/beslisboom. Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care Doel Uniforme opvang van de trauma patiënt op de Intensive care Definities Het protocol begint met hetgeen de patiënt het meest bedreigd (treat first what kills first). Treft men tijdens de opvang een

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28727 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Vonderen, Jeroen Johannes van Title: Physiological measurements of transition

Nadere informatie

[EIT DE INDIVIDUELE PULMONALE VENTILATIE OBSERVATIE MONITOR.]

[EIT DE INDIVIDUELE PULMONALE VENTILATIE OBSERVATIE MONITOR.] 2015 Zuyderland MC Joost Wullems Ventilation Practitioner i.o. 14-10-2015 [EIT DE INDIVIDUELE PULMONALE VENTILATIE OBSERVATIE MONITOR.] - 1 - Inhoud: Inhoudopgave 2 Samenvatting 3 Introductie 3 Materiaal

Nadere informatie

Longrecruitment met behulp van de P/V Tool

Longrecruitment met behulp van de P/V Tool 14 december 2017 Longrecruitment met behulp van de Recruteren en instellen van de optimale PEEP op de Intensive Care van Ziekenhuis Amstelland Mark van den Brink, Ventilation Practitioner Afbeelding: Hamilton

Nadere informatie

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):

Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)

Nadere informatie

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

Anatomie en fysiologie van de ademhaling

Anatomie en fysiologie van de ademhaling 5 Anatomie en fysiologie van de ademhaling Samenvatting Met de ademhaling wordt zuurstof opgenomen en getransporteerd naar de weefsels, waar het gebruikt wordt bij de verbranding van voedingsstoffen. Hierbij

Nadere informatie

Casus Status Astmaticus

Casus Status Astmaticus Casus Status Astmaticus Gered door venoveneuze ECMO Anita Duyndam Ventilation practitioner IC Kinderen José Groenewold ECMO coördinator IC Kinderen Indeling lezing Casus bespreking Pathofysiologie Kliniek

Nadere informatie

Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg

Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg Be Aware Opvang van het kind met een moeilijke luchtweg Jan Hanot Anesthesist-Kinderintensivist MUMC+ - Waarom de nadruk op de luchtweg bij kinderen? - Kies een luchtwegalgoritme - Enkele voorbeelden A

Nadere informatie