Beginselen van het arbeidsen sociaal zekerheidsrecht

Transcriptie

1 Beginselen van het arbeidsen sociaal zekerheidsrecht Daan De Backer Advocaten Claeys & Engels Sint-Lambrechts-Woluwe, 23 november 2013 Claeys & Engels 2013

2 OVERZICHT AANWERVEN Soorten arbeidsovereenkomsten (onbepaalde duur, bepaalde duur) Bijzondere clausules: Proefbeding concurrentiebeding TEWERKSTELLEN Arbeidsreglement Loonbegrip in de zin van de RSZ-wet ONTSLAAN Opzegging van de arbeidsovereenkomst Verbreking van de arbeidsovereenkomst Ontslag om dringende reden 2

3 AANWERVEN Afsluiten van arbeidsovereenkomst Soorten arbeidsovereenkomsten Voor onbepaalde duur Voor bepaalde duur Bijzondere clausules: Proefbeding Concurrentiebeding 3

4 Afsluiten van arbeidsovereenkomsten Structuur: - Geldigheidsvereisten: toestemming bekwaamheid bepaald voorwerp en geldige oorzaak - Vormvereisten - Nietige bedingen 4

5 Vormvereisten Neen mag mondeling Als bewijs is geschrift aangewezen Soms is geschrift verplicht: Deeltijdse arbeid Vervangingsovereenkomst Proefbeding Studentenarbeid Concurrentiebeding Overeenkomst voor bepaalde tijd Overeenkomst voor een duidelijk omschreven werk Opgelet voor taalverplichtingen 5

6 Nietige bedingen Bepalingen die de rechten van werknemers beperken of verplichtingen verzwaren: art. 6 AOW Bepaling waarbij de werkgever zich het recht voorbehoudt de voorwaarden van de overeenkomst eenzijdig te wijzigen: art. 25 AOW 6

7 AANWERVEN Soorten arbeidsovereenkomsten - Aard van de arbeid - Duur van de tewerkstelling - Omvang van de prestaties 7

8 Indeling volgens de aard van de arbeid N.B. Arrest Grondwettelijk Hof 7 juli 2011: harmonisatie moet worden gerealiseerd op weg naar een eenheidsstatuut! Werklieden Hoofdzakelijk handarbeid Bedienden Hoofdzakelijk hoofdarbeid Benaming niet determinerend Bewijs: alle middelen van recht Conventioneel bediendenstatuut 8

9 Indeling volgens de duur van de tewerkstelling Voor onbepaalde tijd Voor bepaalde tijd Voor een duidelijk omschreven werk Vervangingsovereenkomst Indeling volgens de omvang van tewerkstelling Voltijds Deeltijds 9

10 è arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd geen vormvereisten verbod van levenslange binding è arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd a) begrip : aanduiding bepaalde dag/ bepaalde gebeurtenis voordoet op bekende datum waarna partijen v. wederzijdse verbintenissen zijn ontslagen 10

11 b) voorwaarden : afzonderlijk schriftelijk vóór indiensttreding sanctie : AO voor onbepaalde tijd c) beëindiging : verstrijken duur daarvóór : vergoeding Uitz.: proefbeding 11

12 d) Opeenvolgende AO voor bepaalde duur Principe: AO voor onbepaalde duur Uitgezonderd: gerechtvaardigd door aard van werk of andere wettige reden vb. economische situatie wel mogelijk indien : maximum 4 overeenkomsten voor bepaalde tijd met elk een duur van minstens 3 maanden maximale duur van totaliteit = 2 jaar Ook mogelijk indien : naleving van voorafgaande procedure met minimumduur van 6 maanden maximale duur van totaliteit 3 jaar 12

13 - Indeling volgens de omvang van tewerkstelling è è Voltijds Deeltijds 13

14 Arbeidsovereenkomst voor voltijdse arbeid è principe è normale arbeidsduur die geldt in de onderneming 14

15 Arbeidsovereenkomst voor deeltijdse arbeid a) begrip : kortere arbeidsduur b) minimumgrenzen : per week: min. 1/3 voltijds Uitz.: bij K.B. of bedrijfstak Sanctie: loon o.b.v. min. grenzen per werkperiode: min. 3 uur Uitz.: bij K.B. of CAO Sanctie: strafsanctie 15

16 c) vormvereisten: afzonderlijk schriftelijk vóór indiensttreding d) Inhoud overeenkomst : deeltijdse arbeidsregeling werkrooster è sanctie bij c) en d) : keuzerecht werknemer: meest gunstige arbeidsreglement sociale doc. voltijds loon strafsancties 16

17 AANWERVEN Bijzondere bedingen Enkele voorbeelden: - Proefbeding - Concurrentiebeding - Afwijkend concurrentiebeding - Concurrentiebeding voor handelsvertegenwoordigers - Confidentialiteitsbeding - Scholingsbeding - Beëindigingsbedingen 17

18 Proefbeding Ernstige testperiode In alle arbeidsovereenkomsten Niet verlengbaar Principe éénmalig Vormvereisten: Afzonderlijk Schriftelijk (niet inzake duur) Vóór indiensttreding ( aanwerving) Duur: werklieden en bedienden Niets bepaald wettelijke minimum duur Overschrijden maximum duur wettelijke minimum duur 18

19 Arbeidsovereenkomst voor werklieden: Minimum 7 dagen / maximum 14 dagen Schorsing arbeidsovereenkomst verlenging maximum 7 dagen Beëindigen arbeidsovereenkomst» Tijdens min. duur: niet mogelijk uitz. Dringende reden» Na min. duur: geen vergoeding / termijn 19

20 Arbeidsovereenkomst voor bedienden: Minimum 1 maand Maximum 6 maanden / 12 maanden naargelang jaarloon 2013 : EUR Schorsing arbeidsovereenkomst verlenging zelfde periode Beëindigen arbeidsovereenkomst» Tijdens min. Duur: niet mogelijk uitz. Dringende reden» Na min. duur: 7 dagen OT» Vóór aanvang arbeidsovereenkomst» Arbeidsongeschiktheid > 7 dagen: onmiddellijk 20

21 Concurrentiebeding Begrip Bestaansvoorwaarde in functie van loonsniveau (2013) < EUR EUR EUR > EUR Geldigheidvoorwaarden Geschrift Soortgelijke activiteiten (bij concurrent) Beperking in de ruimte (voor België) Beperking in de tijd (een jaar) Forfaitaire vergoeding Sanctie: relatieve nietigheid 21

22 Uitwerkingsvoorwaarden Beding speelt niet: Tijdens proefperiode Beëindiging door werkgever zonder dringende reden Beëindiging door werknemer wegens dringende reden Afstand Sanctie in geval van miskenning 22

23 Afwijkend concurrentiebeding voor bedienden Begrip Afwijkend inzake: Tijd Ruimte (economisch hinterland) Uitwerking Concurrentiebeding voor handelsvertegenwoordigers Bestaansvoorwaarde: EUR (2013) Geldigheidvoorwaarden: Geschrift Soortgelijke activiteit (bij concurrent) Beperking in de ruimte Beperking in de tijd Geen vergoeding Vermoeden aanbreng cliënteel 23

24 Uitwerkingsvoorwaarden Beding speelt niet: Tijdens proefperiode Beëindiging door werkgever zonder dringende reden Beëindiging door werknemers wegens dringende reden Afstand Sanctie: 3 maanden loon Confidentialiteitsbeding Uitgangspunt: artikel 17 A.O.W. Evaluatie Nuttig voor welbepaalde functies 24

25 TEWERKSTELLEN Arbeidsreglement Verplichte vermeldingen Aangewezen vermeldingen Procedure tot wijziging Loonbegrip RSZ 25

26 VERPLICHTE VERMELDINGEN IN HET ARBEIDSREGLEMENT Arbeidsduur Aanvang en einde arbeidsdag Tijdstip en datum rusttijden Dagen van onderbreking van de arbeid Deeltijdse werknemers Kleine flexibiliteit 26

27 Loon Meting en controle op de arbeid Wijze, tijdstip, plaats betaling Beëindiging arbeidsovereenkomst Opzeggingstermijn Dringende redenen 27

28 Rechten en plichten toezichthoudend personeel Tekortkomingen Straffen Bedrag en bestemming geldboeten Beroep inzake opgelegde straffen 28

29 Pesten op het werk vaststelling van preventiemaatregelen Procedures naam preventieadviseur naam vertrouwenspersoon eventueel : sancties Preventief alchohol- en drugsbeleid (cao nr. 100) Verplichte fase: intentieverklaring Facultatieve fase: meer uitgewerkt beleid 29

30 Verantwoordelijke EHBO Plaats verbandkist Namen leden ondernemingsraad, pre- ventiecomité, syndicale delegatie Namen geneesheren Adressen inspectiediensten 30

31 Jaarlijkse vakantie Duur Toekenningsregels Data collectieve vakantie Naam Vakantiefonds 31

32 Feestdagen Data Bericht vervangingsdagen Toepassingsregels inhaalrust in geval van arbeid op feestdag 32

33 CAO s en collectieve akkoorden gesloten in de onderneming Tekst CAO nr. 25 (gelijke beloning) Maatregelen ter bescherming tegen ongewenst seksueel gedrag (OSGW), pesterijen en/of gewerld op het werk 33

34 AANGEWEZEN VERMELDINGEN Flexibele uurroosters (art. 20 bis Arbeidswet) en internet (CAO nr. 81) Verplichtingen werknemer in geval van arbeidsongeschiktheid Overuren, toepassingsgebied Arbeidswet omschrijven Aansprakelijkheid werknemer Firmawagen Gebruik arbeidsmateriaal Beroepsgeheim Verbodsbepalingen Sancties (vb. Misbruik materiaal, GSM, wagen) 34

35 LOONBEGRIP IN DE ZIN VAN DE RSZ-WET Artikel 2 van de Wet van 12 april 1965 Artikel 2, eerste lid Artikel 2, tweede lid Artikel 2, derde lid Uitbreiding of inperking bij KB 35

36 Artikel 2, eerste lid LBW Bestanddelen Geld of in geld waardeerbaar voordeel Waarop de werknemer recht heeft Ingevolge zijn dienstbetrekking Ten laste van de werkgever Geld of in geld waardeerbaar voordeel Ingevolge zijn dienstbetrekking 36

37 Recht van de werknemer Tegenprestatie Wet, CAO, AO, AR, eenzijdige verbintenis en / of gebruik Jubileumpremie, geboortepremie, huwelijkspremie Ten laste van de werkgever Financieel ten laste van de werkgever Arrest Colruyt: werkgever aandeelhouder 37

38 Artikel 2, tweede lid Uitbreiding bij KB (KB 28 november 1969) 38

39 Artikel 2, derde lid Geen loon: Vakantiegeld Aanvullingen arbeidsongeval / beroepsziekte Aanvulling RSZ Werknemersparticipatie (Wet van 22 mei 2001, B.S. 9 juni 2001) 39

40 Verruimingen door RSZ-wetgeving (KB 28 november 1968) Enkel vakantiegeld (Art al. 1 KB) Dubbel vakantiegeld: blijft uitgesloten Aanvullend vakantiegeld (art al. 4 KB) 40

41 (Belangrijkste) uitsluitingen door de RSZ-wetgeving (Art KB 28 november 1969) Beëindigingsvergoedingen Sluitingsvergoeding Schadevergoeding: Maar: uitzonderingen op de uitzondering (dus wél RSZ) 1. opzeggingsvergoeding 2. beschermingsvergoeding 3. beëindiging in onderling akkoord Uitwinningsvergoeding 41

42 Kostenvergoedingen Algemeen: kosten eigen aan de werkgever Specifieke uitsluitingen: Verplaatsingskosten Maaltijden in bedrijfsrestaurant en maaltijdcheques (art. 19bis KB) Beloning trouw werknemer Aandelenopties 42

43 Privé-voordelen Geschenken PC-privé Prijsverminderingen ( tariefvoordelen ): Artikel 19, 2, 19 KB Niet recurrente resulaatsgebonden bonussen Maaltijdcheques, ecocheques en sport en culturucheques 43

44 ONTSLAAN Opzegging van de arbeidsovereenkomst Verbreking van de arbeidsovereenkomst Ontslag om dringende reden 44

45 OPZEGGING Algemene voorwaarden Ingang van de opzeggingstermijnen Opzeggingstermijnen Huidige regels Nieuwe regels 45

46 Opzegging - algemene voorwaarden Geschrift Inhoud Begin opzeggingstermijn Duur opzeggingstermijn Datum en handtekening Geen motivering (opgelet arbeider: willekeurig ontslag + beschermde werknemers) Taalvoorschriften Exploitatiezetel Nederlandstalig landsgedeelte: Nederlands Exploitatiezetel Franstalig landsgedeelte: Frans Brussel-hoofdstad: moedertaal van de werknemer Faciliteitengemeenten: taal van het gebied van de exploitatiezetel Sanctie 46

47 Kennisgeving van de opzegbrief Door de werkgever (2 mogelijkheden):» Aangetekend: uitwerking 3de werkdag (zaterdag inbegrepen) na verzending» Gerechtsdeurwaardersexploot: onmiddellijke uitwerking (doch extra kost) Door werknemer (3 mogelijkheden):» Aangetekend» Gerechtsdeurwaardersexploot» Overhandiging in de hand (opgelet: bewijs) Sanctie: nietigheid (absoluut / relatief) Absolute nietigheid: wijze van kennisgeving door werkgever: Relatieve nietigheid: inhoud + wijze van kennisgeving door werknemer:» Enkel door beschermde partij» Dekking 47

48 Ingang opzeggingstermijn werklieden Principe : maandag volgend op week waarin opzegging uitwerking heeft (uitz.: sectorieel / WN < 6 M anciënniteit) V.b.: opzegging door WG bij aangetekende brief op dinsdag 15 april 2008 MA DI WO DO VR ZA ZO MA DI WO DO VR ZA ZO verzending uitwerking ingang aangetekend aangetekend opzeggingstermijn schrijven schrijven 48

49 Ingang opzeggingstermijn bedienden» Principe: 1ste dag van de maand volgend op de kennisgeving (opgelet aangetekend schrijven: 3de werkdag na de kennisgeving))» Ongeacht zaterdag, zondag, feestdag Uitzonderingen : Onmiddellijk na kennisgeving in geval van:» Proefperiode» Tegenopzeg (opgelet aangetekend schrijven) Uitstel in geval van schorsing AO (ziekte, vakantie)! opgelet enkel opzeg door werkgever! 49

50 Voorbeeld i.v.m. aanvang van opzegtermijn voor bedienden Hypothese: opzegbrief betekend op donderdag 26 juli 2013 Nv Callens [adres] De heer René Desmet [adres] AANGETEKEND 26 juli 2013 Geachte heer Desmet, Bij huidig schrijven, zien wij ons tot onze spijt genoodzaakt om een einde te stellen aan uw arbeidsovereenkomst. De opzeggingstermijn bedraagt 8 maanden en gaat in op 1 augustus Met de meeste hoogachting Voor de nv Callens De heer Callens 50

51 Kennisgeving: VR ZA ZO MA DI WO juli 1 augustus 2013 WD WD / WD WD WD laatste dag aangetekend schrijven laatste dag deurwaardersexploot 51

52 OPZEGGINGSTERMIJNEN HUIDIGE REGELS Arbeiders (werklieden) Bedienden NIEUWE ONTSLAGREGELS Voor overeenkomsten gesloten vanaf 1 januari 2012 HARMONISTATIE ARBEIDERS - BEDIENDEN 52

53 OPZEGGINGSTERMIJNEN HUIDIGE REGELS Arbeiders (werklieden) Duur van de opzeggingstermijnen Aanvang van de opzeggingstermijn Bedienden Duur van de opzeggingstermijnen Lagere bedienden Hogere bedienden Hoogste bedienden Aanvang van de opzeggingstermijn 53

54 Opzegging van ao voor werklieden Duur opzeggingstermijn» Opzegging door werknemer (art. 59 W.A.O.) Anciënniteit < 20 jaar 20 jaar Opzeggingstermijn 14 kalenderdagen 28 kalenderdagen» Opzegging door werkgever» Algemene regeling: cao nr. 75 Anciënniteit 6 mnd 5 jaar 5 jaar 10 jaar 10 jaar 15 jaar 15 jaar 20 jaar 20 jaar Opzeggingstermijn 35 kalenderdagen 42 kalenderdagen 56 kalenderdagen 84 kalenderdagen 112 kalenderdagen» Opgelet: sectoriële regelingen (check!) 54

55 Twee specifieke hypotheses (werklieden)» Opzeggingstermijn tijdens proefperiode (art. 48 WAO) - Onmogelijk tijdens eerste 7 kalenderdagen - Erna opzegging mogelijk door beide partijen zonder opzeggingstermijn (of opzeggingsvergoeding)» Opzegging door werkman < 6 maanden anciënniteit (art. 60 WAO) - Verkorte opzeggingstermijn - WG: 7 kalenderdagen - WN: maximum helft van termijn werkgever - In arbeidsovereenkomst / arbeidsreglement 55

56 Opzegging van de ao voor bedienden Duur opzeggingstermijn Onderscheid volgens jaarloon (< of > EUR bruto/j in 2013) Lagere bedienden (< EUR bruto/j in 2013)» Wettelijk minimum volstaat» Opzeg WG: 3 maanden / begonnen 5 jaar» Opzeg WN: < 5 j. anciënniteit 1,5 maand > 5 j. anciënniteit 3 maand Anciënniteit maanden 6 maanden 9 maanden 56

57 Hogere bedienden ( EUR bruto/j in 2013) a) Uitgaande van de werkgever» Principe (art WAO) - bij overeenkomst of -door de rechter» Overeenkomst tussen partijen - ten vroegste na betekening opzegging - geen vormvereisten (opgelet: bewijs)» Rechter - criteria: - vinden gelijkwaardige dienstbetrekking - (1) anciënniteit, (2) loon, (3) functie, (4) leeftijd en (5) elementen eigen aan de zaak - In de praktijk: via formules - Claeys, Major, Walckiers, enz. (belangrijke indicatie, doch niet bindend!) 57

58 Formule Claeys: 3 variabelen (anc., leeftijd + loon) ofwel De formule Claeys 2011 voor lonen tot euro bruto: (0,87 x anciënniteit) + (0,055 x leeftijd) + (0,038 x loon*/1000) 1,95 De formule Claeys 2011 voor lonen vanaf euro bruto: (0,87 x anciënniteit) + (0,055 x leeftijd) - (0,0029 x loon*/1000) + 2,96 N.B.: De formule 2011 geeft wiskundig weer dat de rechters de toepassing van de Claeys-formule op een bepaald loonniveau plafonneren of zelfs licht negatief corrigeren. * brutojaarloon moet aangepast worden aan volgende index: 117,2 (=consumptie-index april 2011) / index maand van ontslag 58

59 Hogere bedienden ( EUR bruto/j in 2013) b) Uitgaande van de werknemer» Vaststelling - bij overeenkomst of -door de rechter (art WAO)» Maximum 4,5 maanden 59

60 Hoogste bedienden ( EUR bruto / j in 2013) a) Uitgaande van de werkgever» Mogelijkheid tot overeenkomst vóór indiensttreding Voorwaarden:- individuele overeenkomst - MINIMUM: wettelijke opzeggingstermijn (art WAO) - uiterlijk ogenblik indiensttreding» Anders Idem hogere bedienden (art WAO) b) Uitgaande van de werknemer» Geen mogelijkheid tot overeenkomst vóór indiensttreding ( WG)» Dus: idem regels hogere bedienden + MAXIMUM 6 maanden 60

61 Opzeg bedienden : Samenvattend overzicht ( oude ontslagregels) Duur Duur Stelsel Anciënniteit Opzegt. Opzegt. Aanvang WG WN < 5 jaar 3 maanden 1,5 maanden 1e dag volg. ma < EUR / JAAR 5 j. 10 j. 10 j. 15 j. 15 j. 20 j. 6 maanden 9 maanden 12 maanden 3 maanden 3 maanden 3 maanden 1e dag volg. ma 1e dag volg. ma 1e dag volg. ma + 3 maanden 3 maanden 1e dag volg. ma EUR / JAAR OK / RR Min. Wett. min. OK / RR 4,5 mnd max. 1e dag volg. ma EUR / JAAR OK / RR Min. Wett. min. OK / RR 6 mnd max. 1e dag volg. ma 61

62 OPZEGGINGSTERMIJNEN NIEUWE ONTSLAGREGELS IPA-wet: nieuwe regels voor arbeidsovereenkomsten gesloten vanaf Verdere harmonisatie arbeiders bedienden: eenheidsstatuut (ontslagen vanaf ) 62

63 Context: Discriminatie tussen arbeiders en bedienden Arbitragehof 8 juli 1993: de kloof tussen arbeiders en bedienden moet geleidelijk gedicht worden Toch geen enkele concrete vordering in die richting 22 april 2010: prejudiciële vraag van de Arbeidsrechtbank Brussel ( Bellerose ) verschil in opzeggingstermijnen tussen arbeiders en bedienden = ongeoorloofde discriminatie? Arrest Grondwettelijk Hof was te verwachten vóór zomervakantie 2011 = impliciete deadline voor de sociale partners? 63

64 Van IPAnaar wet: nieuwe ontslagregels voor contracten vanaf 1 januari januari 2011: ontwerp van IPA door Groep van Tien Daarna teruggefloten door achterban van ABVV en ACLVB Wet van 12 april 2011 tot uitvoering van het IPA Gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 28 april

65 Arrest Grondwettelijk Hof van 7 juli 2011 Grondwettelijk Hof, arrest van 7 juli 2011 ( Bellerose ) wet van 12 april 2011: too little, too late Huidige opzeggingstermijnen: discriminatie + ongrondwettelijk! wetgever moet dringend ingrijpen en harmonisatie arbeiders-bedienden voltooien deadline: uiterlijk 8 juli

66 Nieuwe regels voor contracten vanaf : vergelijking oude regeling nieuwe regeling (samengevat) Arbeidsovereenkomst aangevangen voor 1/1/2012: Arbeiders : Arbeidsovereenkomstenwet, CAO 75 en sector-cao s Bedienden : lagere bedienden : wettelijk minimum hogere bedienden : overeen te komen tussen partijen (richtsnoer : Formule Claeys) Arbeidsovereenkomst aangevangen vanaf 1/1/2012: Arbeiders : opzeggingstermijnen verhoogd met 1.15 Bedienden : lagere bedienden : wettelijk minimum hogere bedienden : vaste termijnen (30 dagen per jaar anc. met minstens wettelijk minimum) 66

67 Nieuwe regels voor contracten vanaf Arbeidsovereenkomsten die aanvangen vanaf 1 januari 2012 Datum ondertekening overeenkomst speelt geen rol Voorafgaande arbeidsovereenkomst bij dezelfde werkgever? onderbreking van maximaal 7 dagen arbeider bediende / nieuwe functie na 1 januari 2012? transfer binnen de vennootschapsgroep na 1 januari 2012? 67

68 Nieuwe regels voor contracten vanaf : Geen allesomvattende regeling Bestaande regeling blijft behalve indien afwijking in nieuwe regeling Dus: Behoud verbod willekeurig ontslag voor arbeiders (art. 63 AOW); Behoud formaliteiten voor opzegging met termijn; Behoud aanvangstijdstip opzeggingstermijnen arbeiders en bedienden; Behoud regels m.b.t. opzegging tegen of na de pensioenleeftijd; Behoud mogelijkheid vervangende opzeggingsvergoeding; Behoud regels inzake tegenopzegging; Behoud regels inzake proeftermijn; 68

69 Nieuwe regels voor contracten vanaf : Berekening anciënniteit Ononderbroken in dienst bij dezelfde werkgever NIEUW: bijkomende anciënniteit als uitzendkracht bij de gebruiker die vervolgens werkgever geworden is: enkel in geval van opzegging door de werkgever (= ex-gebruiker ) onderbreking van maximaal 7 dagen tussen uitzendarbeid en indiensttreding bij de gebruiker aanwerving in zelfde functie als uitzendkracht enkel ononderbroken periode van uitzendarbeid of met onderbreking van maximaal 7 dagen maximaal 1 jaar bijkomende anciënniteit 69

70 Nieuwe regels voor contracten vanaf : regeling voor de arbeiders Pro memorie: huidige regeling arbeiders Wettelijke opzeggingstermijnen (art AOW) C.A.O. nr. 75 (opzegging door de werkgever - suppletief): anciënniteit van de arbeider 6 maanden en < 5 jaar 5 jaar en < 10 jaar 10 jaar en < 15 jaar 15 jaar en < 20 jaar 20 jaar opzeggingstermijn 35 dagen 42 dagen 56 dagen 84 dagen 112 dagen Sectorale afwijkingen Artikel 61, 1 AOW opzeggingstermijnen bij K.B. Artikel 3, 2 de lid C.A.O. nr. 75 C.A.O. s of collectieve akkoorden 70

71 Nieuwe regels voor contracten vanaf : regeling voor de arbeiders Nieuwe regeling: opzeggingstermijnen arbeiders Verlenging met convergentiecoëfficiënt 1.15 Opzegging door de werkgever: anciënniteit van de arbeider opzeggingstermijn < 6 maanden 28 dagen 6 maanden en < 5 jaar 5 jaar en < 10 jaar 10 jaar en < 15 jaar 15 jaar en < 20 jaar 20 jaar 40 dagen 48 dagen 64 dagen 97 dagen 129 dagen Opzegging door de arbeider: 14 dagen 28 dagen ( 20 jaar anciënniteit) 71

72 Nieuwe regels voor contracten vanaf : Nieuwe regeling: opzeggingstermijnen arbeiders Behoud afwijkingsmogelijkheid 6 maanden anciënniteit (minimum 7 dagen voor werkgever en helft voor arbeider) Voorlopig behoud van de afwijkende opzeggingstermijnen op sectorniveau (K.B. overeenkomstig art. 61 AOW of C.A.O. / collectief akkoord): o Sectorale onderhandelingen vóór 1 januari 2013 o Behoud? Aanpassing met coëfficiënt 1.15? o Indien geen voorstel tot behoud of aanpassing: ontslagen vanaf 1 januari 2013: verhoging coëfficiënt 1.15 indien lager dan nieuwe wettelijke termijnen (plafond = nieuwe wettelijke opzeggingstermijnen) 72

73 Nieuwe regels voor contracten vanaf : regeling voor de bedienden Pro memorie: huidige regeling bedienden lagere bedienden ( EUR bedrag 2013): wettelijk minimum : 3 ma. per begonnen periode van 5 jaar anc. hogere bedienden (> EUR bedrag 2013): o overeenkomst (ten vroegste op ogenblik van de opzegging) o o geen overeenkomst?: rechter bepaalt! Formule Claeys als belangrijke richtsnoer o Nieuwe Formule Claeys 2011 op basis van rechtspraak 2010 hoogste bedienden (> EUR bedrag 2013): mogelijkheid van overeenkomst m.b.t. opzeggingstermijnen vóór indiensttreding (niet onder wettelijk minimum ) 73

74 Nieuwe regels voor contracten vanaf : regeling voor de bedienden Nieuwe regeling: opzeggingstermijnen bedienden Geen wijziging voor de lagere bedienden: wettelijk minimum Geen wijziging voor de hoogste bedienden (Art. 86/2, 3 AOW): afwijkingsmogelijkheid via overeenkomst vóór indiensttreding hogere bedienden (Artikel 86/2, 1 AOW): vaststaande opzeggingstermijnen in dagen uitgangspunt: 1 maand per begonnen jaar anciënniteit vermindering met convergentiecoëfficient 0.97 (97 %) = 30 dagen per begonnen jaar anciënniteit maar nooit korter dan wettelijk minimum 74

75 Nieuwe opzeggingstermijnen voor bedienden Nieuwe regeling: opzeggingstermijnen bedienden hogere bedienden (Artikel 86/2, 1 AOW): in geval van opzegging door de werkgever: 75

76 Nieuwe opzeggingstermijnen voor bedienden Nieuwe regeling: opzeggingstermijnen bedienden Behoud mogelijkheid vervangende opzeggingsvergoeding wettelijke formule voor de berekening van het dagloon uitgaande van een maandloon: dagloon = maandloon 3/91 behoud principes inzake vaststelling van het basisjaarloon: lopend loon + voordelen verworven krachtens de overeenkomst variabel loon: gemiddelde van de 12 voorafgaande maanden 76

77 Conclusie en openstaande vragen na IPA-wet Geen einde aan onderscheid arbeiders bedienden Slechts eerste stap in harmonisering van statuten Duidelijk onderscheid tussen bestaande en nieuwe regeling (geen overgangsregeling) 77

78 Nieuwe regels voor ontslagen vanaf : voorontwerp van wet inzake eenheidsstatuut (arbeiders/ bedienden) 78

79 Opzegging door de werkgever Met ingang van 1 januari 2014 (ook voor oude contracten ) Opzegging door de werkgever: Geleidelijke opbouw gedurende eerste vijf jaren Vanaf het 5 e jaar: 3 weken per begonnen anciënniteitsjaar Op 20 jaar anciënniteit wordt de opbouw vertraagd ( scharnierjaar ) 79

80 anciënniteit opzeggingstermijn < 3 maanden 2 weken tussen 3 maanden en < 6 maanden 4 weken tussen 6 maanden en < 9 maanden 6 weken tussen 9 maanden en < 12 maanden 7 weken tussen 12 maanden en < 15 maanden 8 weken tussen 15 maanden en < 18 maanden 9 weken tussen 18 maanden en < 21 maanden 10 weken tussen 21 maanden en < 24 maanden 11 weken tussen 2 jaar en < 3 jaar 12 weken tussen 3 jaar en < 4 jaar 13 weken tussen 4 jaar en < 5 jaar 15 weken vanaf 5 jaar 3 weken per begonnen jaar anciënniteit tussen 20 jaar en < 21 jaar 2 weken per begonnen jaar anciënniteit vanaf 21 jaar 1 week per begonnen jaar anciënniteit 80

81 Anciënniteit Opzeg Anciënniteit Opzeg Anciënniteit Opzeg Anciënniteit Opzeg 0-33 mnd 2w 5j 18w 16j 51w 27j 69w 3-66 mnd 4w 6j 21w 17j 54w 28j 70w 6-99 mnd 6w 7j 24w 18j 57w 29j 71w 9-12 mnd 7w 8j 27w 19j 60w 30j 72w mnd 8w 9j 30w 20j 62w 31j 73w mnd 9w 10j 33w 21j (+ 1w/j) 63w 32j 74w mnd 10w 11j 36w 22j 64w 33j 75w mnd 11w 12j 39w 23j 65w 34j 76w Vanaf 2j 12w 13j 42w 24j 66w j 13w 14j 45w 25j 67w 4j (+3w/j) 15w 15j 48w 26 j 68w 81

82 Opzegging door de werknemer ½ opzegtermijn van de werkgever - afgerond op de laagste eenheid - maximum 13 weken - uitz.: wedertewerkstellingsprogramma (max. 7 dagen) 82

83 anciënniteit opzeggingstermijn < 3 maanden 1 week tussen 3 maanden en < 6 maanden tussen 6 maanden en < 12 maanden tussen 12 maanden en < 18 maanden tussen 18 maanden en < 24 maanden tussen 2 jaar en < 4 jaar tussen 4 jaar < 5 jaar tussen 5 jaar en < 6 jaar tussen 6 jaar en < 7 jaar tussen 7 jaar en < 8 jaar vanaf 8 jaar 2 weken 3 weken 4 weken 5 weken 6 weken 7 weken 9 weken 10 weken 12 weken 13 weken 83

84 Tegenopzegging door de werknemer Dezelfde termijnen als voor de opzegging door de WN (maar: plafond max. 4 weken) anciënniteit opzeggingstermijn < 3 maanden 1 week tussen 3 maanden en < 6 maanden tussen 6 maanden en < 1 jaar vanaf 1 jaar 2 weken 3 weken 4 weken 84

85 Aanvang opzeggingstermijn Behoud van vormvereisten en verplichte vermeldingen in de opzeggingsbrief Aanvang opzeggingstermijn: maandag volgend op de week waarin de opzeggingstermijn betekend werd (dus: te verzenden ten laatste op woensdag (of dinsdag indien er een feestdag volgt)) Aanvang tegenopzegging door WN: idem 85

86 Afwijkingen? (1) Sectorale CAO niet toegelaten (ongeacht gunstiger/minder gunstig voor de WN) (2) Ondernemingsregeling/individuele regeling niet uitdrukkelijk verboden (voor zover niet minder gunstig voor de WN) 86

87 VERBREKING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST Ontslag - algemene principes Onmiddellijke beëindiging Zonder vormvoorwaarden Betaling opzeggingsvergoeding Geen schorsing mogelijk Absolute ontslagmacht, maar onherroepelijk 87

88 Voorbeeld Nv Callens [adres] De heer René Desmet [adres] AANGETEKEND 12 april 2013 Geachte heer Desmet, Bij huidig schrijven, zien wij ons genoodzaakt een einde te stellen aan uw arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang. Conform de wettelijke bepalingen zal u een opzeggingsvergoeding gelijk aan zes maanden loon worden toegekend. De sociale en fiscale documenten, waarover u dient te beschikken m.b.t. de beëindiging van uw arbeidsovereenkomst, zullen u worden toegezonden. Met de meeste hoogachting Voor de nv Callens De heer Callens 88

89 Voorbeeld Onderscheid opzeggingstermijn opzeggingsvergoeding Hypothese: beëindiging arbeidsovereenkomst bediende op 11 mei 2013 Opzeggingstermijn van 3 maanden: beëindiging op termijn via presteren opzeggingstermijn juni juli augustus (bediende presteert 3 maanden einde arbeidsovereenkomst 31 augustus 2013) Opzeggingsvergoeding (3 maanden loon): onmiddellijke beëindiging mits betaling opzeggingsvergoeding 11 mei juni 10 juli : bediende krijgt 3 maanden loon einde arbeidsovereenkomst 11 mei

90 Berekening opzeggingsvergoeding Duur opzeggingstermijn Basisloon (opgelet: lopend loon + voordelen) Voorbeeld Maandloon: EUR x e maand Dubbel vakantiegeld: EUR x 92 % Bonus Privé-gebruik firmawagen (Mercedes): 371,84 123,95 (pers. Bijdrage) = 247,89 EUR x ,68 Maaltijdcheques 4,91 EUR x 22 x ,22 WG-bijdrage groepsverzekering: 450 EUR x Enkel en dubbel vakantiegeld op bonus: EUR x 15,67 % 1.096,9 Basisjaarloon ,8 90

91 Bruto opzeggingsvergoeding Basisjaarloon x maanden opzegtermijn 12 Voorbeeld: termijn = 10 maanden EUR x 10 = EUR bruto opzegvergoeding 12 91

92 Netto opzeggingsvergoeding Bruto opzeggingsvergoeding min sociale bijdragen werknemer (13,07 %) = belastbaar inkomsten min bedrijfsvoorheffing = Netto opzeggingsvergoeding Voorbeeld ,00 EUR bruto opzeggingsvergoeding ,00 EUR sociale bijdragen werknemer (13,07 %) ,00 EUR ,17 EUR bedrijfsvoorheffing (42,92 %) (2013) ,82 EUR Netto opzeggingsvergoeding 92

93 Kost werkgever Bruto opzeggingsvergoeding WG + sociale bijdragen WG (± 35 %) Voorbeeld ,00 EUR bruto opzeggingsvergoeding ,00 EUR sociale bijdragen werkgever (± 35 %) ,00 EUR Kost werkgever Bruto werknemer ± EUR EUR Netto werknemer ,82 EUR 93

94 ONTSLAG OM DRINGENDE REDEN Begrip en grondslag Artikel 35 WAO: definitie van dringende reden Ernstige tekortkoming Verdere professionele samenwerking onmogelijk Onmiddellijk en definitief Opgelet! Steeds beoordeling in concreto + restrictieve interpretatie t.v.v. WN 94

95 Procedurevereisten Twee maal 3 (werk)dagentermijn Doorvoering ontslag Binnen drie werkdagen na kennisnamefeiten (opgelet: verhoor WN) Geen vormvoorwaarden (tip: aangetekend) Kennisgeving dringende reden(en) Binnen drie werkdagen na ontslag Strikte vormvereisten Twee mogelijkheden: 1 brief of 2 brieven 1 Brief Ontslag + kennisgeving binnen 3 werkdagen na kennisname v.d. feiten 2 Afzonderlijke brieven Ontslag binnen drie werkdagen na kennisname v.d. feiten Kennisgeving binnen de drie werkdagen na ontslag 95

96 Voorbeeld Diefstal op ma. 11 juni kennisname op di. 12 juni BRIEF MA DI WO DO VR ZA juni X X X termijn ontslag (+ kennisgeving) Diefstal Kennisname diefstal Laatste dag ontslag (+ kennisgeving) 96

97 2 BRIEVEN MA DI WO DO VR ZA ZO MA DI X X X X termijn ontslag termijn kennisgeving Diefstal Kennisname Laatste dag Laatste dag diefstal ontslag kennisgeving 97

98 DANK U VOOR UW AANDACHT! Daan De Backer, Advocaat- Senior Associate daan.debacker@claeysengels.be Claeys & Engels Kortrijk