EERST AANSTEKEN, DAN PAS HOUT OP HET VUUR.
|
|
- Pepijn Jacobs
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 EERST AANSTEKEN, DAN PAS HOUT OP HET VUUR. ONDERZOEK IN DE PROPEDEUSE VAN HET ICT EN MEDIAONDERWIJS. Anne Coppens, Sabine Craenmehr, Koen van Turnhout, René Bakker Dit is een preprint. De uiteindelijke versie verschijnt in de proceedings van het NIOC congres Coppens, A., Craenmehr, S., Turnhout, K. van, Bakker, R. (2015) Eerst aansteken dan pas hout op het vuur: onderzoek in de propedeuse van het ICT- en Mediaonderwijs. In Proceedings van het NIOC Congres Enschedé SAMENVATTING In de HAN propedeuse van de ICT en Mediaopleidingen laten we studenten kennis maken met praktijkonderzoek. We gebruiken de Methodenkaart Praktijkonderzoek (Van Turnhout et al. 2013) als introductie. Studenten kiezen onderwerpen, stellen daar vragen bij en beantwoorden deze met eigen onderzoek. Hierbij combineren ze verschillende soorten onderzoek. De focus ligt eerder op het aanbrengen van een ervaringsbasis voor onderzoek, dan op een kennisbasis. Dit zorgt voor veel enthousiasme bij studenten (en docenten) en voor verrassend goed studentenonderzoek. In dit artikel bespreken en onderbouwen we onze aanpak. INTRODUCTIE Niets is zo kostbaar als een begin. Net als bij andere opleidingen, steken we bij de Informatica en Communicatie Academie (ICA) van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) veel zorg in de ontwikkeling en uitvoering van de propedeuse. Voor de onderzoeksleerlijn is dat niet anders. Veel opleidingen zoeken naar een juiste mix van onderwerpen, begeleidingsvormen, kennis en vaardigheden om het onderwijs in praktijkonderzoek mee te beginnen. We vragen ons af wat de basis is en hoe we die aan kunnen brengen. Veel opleidingen kiezen ervoor om in de propedeuse de focus te leggen op informatievaardigheden. Ze doen dat vanuit de gedachte dat onderzoek begint bij het goed zoeken van bronnen en dat studenten deze zoekvaardigheden gedurende hun hele opleiding goed kunnen gebruiken. Vaak wordt dit ingevuld met een bezoek aan de mediatheek waarin studenten leren zoeken in de wetenschappelijke databases waar de opleiding een abonnement op heeft. We hebben twijfels bij de effectiviteit hiervan. Domeinkennis is enorm belangrijk bij het zoeken van bronnen (Lazonder et. al. 2000). Kunnen we studenten, die de achtergrondkennis niet hebben om wetenschappelijke artikelen te lezen en te begrijpen al leren om deze bronnen zelfstandig te zoeken en op waarde te schatten? Daarnaast bevestigt de gelijkstelling van het begrip onderzoek aan het begrip informatievaardigheden een vooroordeel van studenten over onderzoek: dat het ver van hun bed is stoffig, theoretisch en saai. Wij hebben daarom voor een heel andere aanpak gekozen. We introduceren praktijkonderzoek in de volle breedte, inclusief de empirische en makende vormen van onderzoek, met behulp van de Methodenkaart Praktijkonderzoek (Van Turnhout et al. 2013). Daarna laten we studenten hun eigen onderwerp kiezen, daar vragen bij stellen en zelfstandig onderzoek uitvoeren om deze vragen te beantwoorden. Daarmee blijft het onderzoek dicht bij de persoonlijke interesse, de natuurlijke nieuwsgierigheid en het onderzoekend gedrag van de student. We slagen er daardoor in om studenten aan te steken met enthousiasme voor onderzoek. Het nadeel van deze benadering is dat we weinig methodologie behandelen waardoor we studenten niet behoeden voor veel gemaakte fouten in het onderzoek. Er ligt, met andere woorden, in de propedeuse nog weinig hout op het vuur. In dit artikel bespreken we onze aanpak en vergelijken deze met de meer traditionele benadering.
2 MEDIA QUESTIONS: DE METHODENKAART ALS BASIS Op NIOC 2013 hebben we de Methodenkaart Praktijkonderzoek voor het eerst geïntroduceerd (Van Turnhout et al. 2013). Dit raamwerk is tot stand gekomen op basis van een synthese van de literatuur over onderzoekstradities in de wetenschappelijke disciplines waar ons vakgebied op voortbouwt en is ook wetenschappelijk gepubliceerd (bijvoorbeeld in: Van Turnhout et al. 2014). Verschillende hogescholen gebruiken het raamwerk inmiddels in de opleiding. Wij gebruiken de methodenkaart in al ons onderwijs over onderzoek. In de NIOC 2013 bijdrage bespraken we dit als het triangulatie éérst principe. De gedachte is om studenten meteen kennis laten maken met praktijkonderzoek uit verschillende onderzoekstradities in plaats van ze op te voeden in één traditie en later te leren dat er ook andere benaderingen bestaan. De methodenkaart helpt daarbij omdat zij op een toegankelijk overzicht biedt over de verschillende soorten onderzoek die in het brede veld van ICT en media bestaan. Ook maakt ze duidelijk hoe deze soorten ondersteunend kunnen zijn aan de beroepstaak (figuur 1). FIGUUR 1: DE METHODENKAART PRATKIJKONDERZOEK EN DE BIERVILTJES DIE WE GEBRUIKEN OM STUDENTEN MET DE ONDERZOEKSRUIMTES TE LATEN SPELEN. De methodenkaart onderscheidt vijf onderzoekstrategieën die systematisch met elkaar in verband gebracht worden. Deze vijf soorten onderzoek hebben allemaal de naam van een onderzoeksruimte gekregen: bieb, veld, werkplaats, lab, en showroom. Met biebonderzoek doelen we op het verkennen van werk van anderen dat relevant kan zijn voor je oplossing. Informatievaardigheden spelen natuurlijk een grote rol in biebonderzoek, maar ook een trendanalyse gebruikt doorgaans deze strategie. Met veldonderzoek doelen we op het verkennen van de toepassingscontext waar de oplossing moet gaan werken. Het kan hier bijvoorbeeld gaan om het doen van interviews of observaties bij de gebruikers van het product. Werkplaatsonderzoek richt zich op de oplossing zelf. Het iteratief verbeteren van een oplossing of het doen van een vormstudie valt onder werkplaatsonderzoek. Met lab doelen we op het toetsen van een oplossing aan de toepassingscontext, denk daarbij bijvoorbeeld aan een usability test. Met showroomonderzoek doelen we op het toetsen van de oplossing aan werk van anderen. Allerlei vormen van peer review vallen onder showroom onderzoek. Voor een uitgebreidere uitleg van de methodenkaart verwijzen we naar Van Turnhout et al. (2013, 2014).
3 De breedte van de methodenkaart stelde ons ook voor uitdagingen bij het ontwerp van propedeuse onderwijs. Een algemeen geldend advies bij het implementeren van de onderzoeksleerlijn in het curriculum is om klein te beginnen en de complexiteit van het doen van onderzoek en de mate van zelfstandigheid langzaam op te bouwen door de opleiding heen (Griffioen et. al. 2013). Meestal wordt er voor gekozen studenten eerst een eenvoudig, ingekaderd onderzoek te laten doen onder sterke begeleiding, om daarna in hogere leerjaren stapsgewijs de complexiteit op te voeren en om studenten meer vrijheden te geven. De informatievaardighedenvariant die we in de inleiding al bespraken is een veel gekozen invulling hiervan. Andere opleidingen kiezen bijvoorbeeld voor het interview als eerste stap op weg naar de onderzoekende professional. Één nadeel van deze aanpak is dat de regels van onderzoek doen en rapporteren soms de overhand krijgen in de propedeuse en het plezier, nut en noodzaak pas later in de opleiding aan bod komen. Daarnaast heeft inkaderen van de onderzoeksopdracht tot gevolg dat studenten de term onderzoek gelijk gaan stellen aan het soort onderzoek dat ze toevallig in de propedeuse gedaan hebben: of dat nou bieb of veld was. Omdat wij studenten juist kennis wilden leren maken met de volle breedte van het praktijkonderzoek in ICT en media, konden we de complexiteit niet op deze manier inperken. Ook wij hebben er voor gekozen om eenvoudig te beginnen. Alleen zoeken we de eenvoud eerder in het speelse karakter van de lessen, in de vrijheid om een eigen vraag te beantwoorden zonder allerlei praktische randvoorwaarden te formuleren en in het beperken van de methodologische eisen voor het onderzoek. Omdat de methodenkaart gebruikt kan worden als een landkaart voor praktijkonderzoek konden we deze in Media Questions gebruiken om houvast te bieden bij deze open benadering. De methodenkaart stelde ons in staat het spel centraal te stellen en de regels even te laten voor wat ze zijn. DE OPZET VAN MEDIA QUESTIONS. Het vak Media Questions is een vak van 7,5 EC in de propedeuse van de opleiding Communicatie & Multimedia Design (CMD). Het vak gaat over de invloed van nieuwe media op de samenleving. Daarbinnen besteden we aandacht aan onderzoek en laten we studenten zelfstandig onderzoek uitvoeren naar een zelfgekozen onderwerp binnen het thema. Ook zijn er gastlessen (Wiki Talks) over onderzoek en innovatie in de beroepspraktijk die als doel hebben de studenten te inspireren en de praktijkwaarde van onderzoek te laten zien. In tabel 1 staat globaal de opzet van het vak weergegeven. Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Media geschiedenis Professional & Amateur Wisdom of the Crowds Innovatie uitdaging Wiki Talk Wiki Talk Toets voorbereiding Presentatie van onderzoek Introductie Methodenkaart Workshop Veldonderzoek Showroom & Bieb Workshop Showroom Werkplaats & Lab Prototyping TABEL 1: OPZET VAN HET VAK MEDIA QUESTIONS Onderzoeksplan Onderzoek Afronding van onderzoek Er zijn drie dagdelen per week contacttijd met de studenten geroosterd gedurende 8 weken. In de eerste drie weken geven we aandacht aan verschillende ontwikkelingen in nieuwe media: mediageschiedenis, het vervagen van de grens tussen professional en amateur (aan de hand van
4 Shirky, 2008) en de Wisdom of the Crowds (Surowiecki, 2005). Daarnaast besteden we aandacht aan de methodenkaart en de onderzoekscyclus (het stellen van vragen, verzamelen en interpretatie van gegevens en het trekken van conclusies). Alle lessen, ook die over mediatheorie, hebben een workshopkarakter. In het tweede deel van het vak doen studenten zelfstandig onderzoek in groepen van vier à vijf personen. Parallel aan dit onderzoeksgedeelte zijn gastlessen (Wiki Talks) en ondersteunende lessen bij het zelfstandige onderzoek gepland. Studenten formuleren hun eigen vragen bij het zelfstandig onderzoek. Deze vragen moet raken aan hun persoonlijke interesse in het onderwerp. Studenten weten dat de vragen die ze stellen in drie tot vier weken te beantwoorden moeten zijn, maar vaak zijn deze natuurlijk veel te vaag en te breed. Daar zeggen we wel wat van, maar we keuren een te brede vraag niet te snel af. We laten studenten gaandeweg ontdekken dat ze minder kunnen bereiken in drie weken dan ze zouden willen. Dit is een houding die we ook ten aanzien van andere aspecten van het zelfstandig onderzoek hebben. Onderzoek mag mis gaan. We gaan niet krampachtig proberen te voorkomen dat studenten fouten maken die wij als docenten wel hebben zien aankomen. We brengen wel kennis in over onderzoek doen, maar laten de sturing toch vooral bij de student liggen. Ook stellen we als eis dat ze twee a drie onderzoeksruimtes moeten gebruiken bij hun onderzoek en dat ze de vraag niet alleen met literatuuronderzoek mogen beantwoorden. Hierdoor dwingen we af dat studenten ook de empirische vormen van onderzoek een kans geven. Aan het einde van de rit besteden we aandacht aan de veelvoud van manieren waarop je onderzoek kan presenteren en we nodigen studenten uit om op een originele en activerende manier hun onderzoek voor de klas te presenteren. Naast een onderzoeksrapport vragen we van studenten om een presentatie te geven voor de klas. Hierbij mogen ze elke vorm die ze geschikt lijkt om hun verhaal te vertellen aangrijpen zolang hun presentatie het onderzoeksrapport maar tot leven brengt. Deze vertaalslag van het rapporteren op papier naar andere vormen van presentatie werkt goed. Doordat studenten gaan zoeken naar vormen om het onderzoek tot leven te wekken, worden ze ook enthousiaster over de inhoud. Studenten wonen presentaties van elkaar bij, zodat ze ook kunnen proeven van de andere soorten onderzoek die medestudenten hebben uitgevoerd. HOE PAKT MEDIA QUESTIONS UIT? De eerste kennismaking met de methodenkaart gaat goed. Studenten ervaren de activerende werkvormen en de inhoud als een positieve verrassing. Studenten kennen vooraf meestal alleen de onderzoeksruimtes bieb en lab en hebben beelden bij onderzoek die niet erg positief zijn: In eerste instantie leek Media Questions mij een vak zonder enige uitdaging. Ik zag al helemaal voor me hoe ik de hele periode verslagen zou moeten gaan typen met informatie van het internet. Maar dit beeld draait snel: Dit bleek ik echter helemaal fout te hebben. Ik heb geleerd dat onderzoek doen ontzettend leuk kan zijn, je moet het zelf gewoon leuk maken door een creatieve draai te geven aan je onderzoek. De methodenkaart helpt daarbij. De studenten kunnen zich snel een voorstelling maken bij de onderzoeksruimtes die ze nog niet kennen. Dit ervaren ze ook als iets positiefs: Voordat de course Media Questions begon had ik nog nooit van deze onderzoeksruimtes gehoord. Als ik een onderzoek deed, deed ik dit meestal door de onderzoeksruimte bieb te gebruiken. Ik zocht vaak veel informatie op internet op en
5 trok hier mijn conclusies uit. Door de methodenkaart, maar ook door de Wiki Talk van Maarten Lamers, ben ik gaan beseffen dat er veel meer manieren zijn om onderzoek te doen. In de onderzoeksvragen die in dit verslag aan bod komen, heb ik ook alle vijf de onderzoeksmethoden gebruikt. Ik vond dit dan ook een leuke uitdaging, omdat we op deze manier onderzoek deden op verschillende manieren. Of: De methodenkaart beperkt me niet, maar laat me juist mogelijkheden zien. Ook het zelfstandig onderzoek doen in groepen in het tweede deel van de course vinden studenten leuk. Ze vragen in evaluaties ook of we er niet vroeger aan kunnen beginnen. In de ogen van de studenten is drie weken veel te kort om onderzoek te doen. De onderzoeksvragen liegen er ook niet om. Zo is er een groepje dat wil weten welke overwegingen ten grondslag liggen aan de keuze voor illegaal downloaden versus het gebruik van streamingsdiensten. Een ander groepje vraagt zich af wat de effecten van digitale media op romantische relaties van CMD studenten zijn. Weer een ander groepje wil kijken of augmented reality een meerwaarde kan bieden bij een stadsrondwandeling. Dit omdat ze binnenkort zelf een stadswandeling gaan organiseren. We zien een grote diversiteit aan aanpakken. Veel studenten kiezen als vanzelfsprekend voor het doen van enquêtes (veld), maar ook andere onderzoeksruimtes worden benut. De groep die iets wilde weten over de relatie tussen digitale media en romantiek, vroeg studenten om zich enkele dagen het gebruik van internetcommunicatie te onthouden (lab). De augmented reality groep heeft de werkplaats/lab combinatie gebruikt door zelf augmented reality inhoud te maken, een rondleiding te geven en een papieren versie met een augmented versie te vergelijken. Omdat deze vragen dicht bij de studenten zelf liggen zijn ze ook makkelijk te motiveren een goede aanpak te kiezen. Wat dicht bij jezelf ligt wil je graag goed doen. Het valt ons op dat studenten vaak, zonder dat we ze het daarvoor benodigde jargon betrouwbaarheid, validiteit, condities, counterbalancing geleerd hebben, aandacht geven aan de onderliggende uitdagingen en daarin goede keuzes maken. Ook de discussies bij de presentaties zijn, weliswaar verschoond van jargon, op niveau: studenten bevragen elkaar op de reikwijdte van discussies (Wat kan ik op basis van deze aanpak wel en wat kan ik niet concluderen?) en op de aanpak (Is een ander soort onderzoek niet effectiever?). Hier zien we ook dat kennis die we in de begeleiding van het onderzoek hebben aangebracht (in plaats van klassikaal) via de discussies tussen de studenten alsnog gedeeld wordt. Studenten grijpen de uitdaging om hun onderzoek op een originele manier te presenteren met beide handen aan en komen met quizzen, toneelstukjes, live experimenten en veel andere presentatievormen. CONCLUSIES EN DISCUSSIE Er zijn twee eisen aan onderwijs in onderzoek in de propedeuse waar iedereen het wel over eens is. Het moet (1) laagdrempelig zijn, zodat het niet over de hoofden van de studenten heen gaat en het moet (2) een goede basis leggen voor het onderwijs in onderzoek in de rest van het curriculum. Het lastige is om onderwijs te ontwerpen dat aan beide eisen tegelijk voldoet. In de behoefte om op een didactisch verantwoorde manier aan deze eisen te voldoen wordt vaak gekozen voor een oplossing waarin de student een behapbare opdracht krijgt: om een klein stukje van een onderzoek te doen waaruit ingewikkeldheden zoveel mogelijk zijn weggehaald. Helaas verdwijnt daarmee soms ook het plezier van onderzoek doen: je eigen nieuwsgierigheid
6 najagen, je intuïtie volgen en op een creatieve manier tot antwoorden komen op vragen die je jezelf stelt. We hebben in dit artikel eigenlijk twee andere eisen geformuleerd. Eisen die in de verantwoorde aanpak, misschien wel over het hoofd worden gezien. (A) Het eerste onderwijs in praktijkonderzoek moet het totaalplaatje laten zien van onderzoek zoals dat in de beroepspraktijk allemaal plaats vindt en (B) het moet de onderzoekende houding (met nieuwsgierigheid als belangrijkste bron) stimuleren. Om aan die eisen te voldoen hebben we de inhoud en sturing juist open gegooid en de student uitgedaagd om eigen vragen te stellen en te beantwoorden. De Methodenkaart Praktijkonderzoek biedt daarbij de benodigde houvast. De onderzoekruimtes als metafoor voor een onderzoeksstrategie zijn voor studenten makkelijk te begrijpen en helpt ze om de breedte van het begrip onderzoek op te zoeken (eis 1, 2 en eis A) en door studenten hun eigen vragen te laten stellen en beantwoorden, slagen we er in de onderzoekende houding te vieren en aan te jagen (eis B). De prijs die we hiervoor betalen is verdiepende methodische kennis over onderzoek. Hoewel we er prima in slagen studenten onderzoek te laten plannen, uitvoeren en bediscussiëren onthouden we ze een aantal basisbegrippen over onderzoek. Begrippen die ze mogelijk in staat stellen de onderzoeken effectiever en efficiënter uit te voeren en te rapporteren. Onze studenten moeten daardoor soms zelf het wiel uitvinden, terwijl er best kennis bestaat die ze had kunnen helpen om betere vragen te stellen, betere methoden te kiezen en meer verantwoorde conclusies te trekken. Docenten (die die kennis hebben) vinden dit wel eens moeilijk: zij willen studenten liever uit de problemen houden, dan toezien hoe ze fouten maken. Met een betere kennisbasis, zo vinden deze docenten komen studenten, meteen, tot beter onderzoek. Toch zijn er goede redenen om studenten juist ruimte te geven voor precies de fouten die beginnende onderzoekers maken. De onderwijskundige Carl Bereiter (2005) laat dit bijvoorbeeld zien aan de hand van onderzoek aan misconcepties in de natuurkunde. Ook studenten die langdurig onderwijs gehad hebben in natuurkunde en in toetsen laten zien dat ze de stof beheersen blijken vaak deze vaak oppervlakkig verwerkt te hebben. Hun intuïties over natuurkundige fenomenen zijn niet veranderd en deze studenten maken buiten de schoolcontext dezelfde fouten als beginners. Voor een diepe verankering moeten studenten, aldus Bereiter, de noodzaak van de kennis voelen voor dat je deze aanbrengt; ze moeten er mentaal klaar voor zijn. Volgens ons is het najagen van een eigen vraag, het kiezen van een eigen onderzoeksbenadering, het uitvoeren, presenteren en bediscussiëren daarvan precies de ervaringbasis waardoor de studenten de mentale bereidheid kunnen ontwikkelen om aangedragen kennis over onderzoek dieper te kunnen verankeren. Vervolgens is het wel van belang om met de student samen de koppeling naar de benodigde kennis te leggen. Studenten gaan in Media Questions vaak zelf op zoek naar de kennis die ze nodig denken te hebben, maar in de begeleiding van het zelfstandige onderzoeken door het georganiseerde reflectieve gesprek bij de eindpresentaties besteden we hier aandacht aan. Daarnaast biedt de methodenkaart een basis om op terug te grijpen, wanneer we in de hoofdfase verdiepende kennis over onderzoek meer aandacht gaan geven. Ons betoog in dit artikel is eigenlijk dat de onderzoekende houding een voorwaarde is voor het opbouwen van onderzoekend vermogen in plaats van er uit voort te vloeien. Zo ongenuanceerd is het natuurlijk niet, maar we er voor waken ons onderwijs in onderzoek natuurlijk zo te ontwerpen dat het de onderzoekende houding juist doodslaat. We hebben onze studenten veel
7 meer te bieden dan kennis. Als niets zo kostbaar is als een begin en de centrale vraag in het ontwerpen van onderwijs voor de propedeuse is wat de basis is voor een onderzoekende professional, dan is ons antwoord dat we moeten beginnen met ervaring in onderzoek en het aanwakkeren van de wil om te onderzoeken (het vuur). De onderzoekende houding is de basis en niet zozeer het onderzoekend vermogen en de kennis over onderzoeksmethodiek (het hout). In Media Questions hebben we laten zien dat de methodenkaart precies genoeg brandstof levert om studenten aan te steken. De uitdaging die ons in de hoofdfase rest, is om stukje bij beetje nog wat meer hout op het vuur te gooien. MET DANK AAN. We bedanken Marjolein Jacobs, Lisette Munneke, Jan Dirk Schagen en Deny Smeets voor hun review van een eerdere versie van dit artikel. REFERENTIES Bereiter, C. (2005). Education and mind in the knowledge age. Routledge. Griffioen, D.M.E., Visser Wijnveen, G.J., Willems, J. (2013) Integratie van onderzoek in het onderwijs: effectieve inbedding van onderzoek in curricula. Noordhof Uitgevers. Groningen/Houten Lazonder, A. W., Biemans, H. J., & Wopereis, I. G. (2000). Differences between novice and experienced users in searching information on the World Wide Web. Journal of the American Society for Information Science, 51(6), Shirky, C. (2008). Here comes everybody: The power of organizing without organizations. Penguin. Surowiecki, J. (2005). The wisdom of crowds. Anchor. Turnhout, K. van, Craenmehr, S., Holwerda, R., Menijn, M., Zwart, J.P en Bakker, R. (2013, April): Triangulation: een basis voor de onderzoeksleerlijn in ICT en Mediaonderwijs. In: Proceedings van het NIOC congres 2013 (p ). Turnhout, K. van, Bennis, A., Craenmehr, S., Holwerda, R., Jacobs, M., Niels, R. Zaad, L., Hoppenbrouwers, S., Lenior, D., Bakker, R. (2014, Oktober). Design Patterns for MixedMethod Research in HCI. In Proceedings of the 9th Nordic Conference on HumanComputer Interaction: Fun, Fast & Foundational. ACM, 2014.
Triangulation: een basis voor de onderzoeksleerlijn in ICT- en Mediaonderwijs
Triangulation: een basis voor de onderzoeksleerlijn in ICT- en Mediaonderwijs Koen van Turnhout, Sabine Creanmehr, Robert Holwerda, Mike Menijn, Jan-Pieter Zwart, René Bakker Koen.vanTurnhout@han.nl Diversiteit
Nadere informatiePROEVEN VAN PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK: DE METHODENKAART IN DE BEROEPSPRAKTIJK VAN ICT EN MEDIA
PROEVEN VAN PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK: DE METHODENKAART IN DE BEROEPSPRAKTIJK VAN ICT EN MEDIA Marjolein Jacobs, Anne Coppens, Tineke Jacobs, Ralph Niels, Nynke Verhoeven, Koen van Turnhout, René Bakker
Nadere informatieStichting NIOC en de NIOC kennisbank
Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieDOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER
DOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER 2018 The Spirit Level Een authentieke toetstaak in de praktijk Niels Hoendervanger Stedelijk Gymnasium Nijmegen The Spirit Level Wat gaan we doen? Korte introductie op de taak
Nadere informatieONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?
ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? Wim Biemans Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen 4 juni, 2014 2 Het doen van wetenschappelijk onderzoek Verschillende
Nadere informatieperspectief voor professionele ontwikkeling
Actie-onderzoek als perspectief voor professionele ontwikkeling Workshop ALTHUS-Seminar 6 maart 2012 Geert Kelchtermans (KU Leuven) 1. What s in a name? 1. Term: veelgebruikt; uitgehold? In literatuur:
Nadere informatie2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs :
2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : Onderzoek in de onderwijspraktijk van Fontys Wat doen we? Hoe gaat het? Wat levert het op? KEY NOTE: ANOUKE BAKX & JOS MONTULET Onderzoek binnen de
Nadere informatieCognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback
Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology
Nadere informatieLectoraat & afstuderen. Goede resultaten voor bedrijven, afstudeerders en ICA-onderzoek
Lectoraat & afstuderen Goede resultaten voor bedrijven, afstudeerders en ICA-onderzoek Afstuderen bij de ICA Ongeveer 300 studenten per jaar Bedrijven en instellingen Resultaat Verslag Digitaal archief
Nadere informatieBIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG
BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in
Nadere informatieIntroductie stage-scriptie combi. Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011
Introductie stage-scriptie combi Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011 Welkom toekomstige Scientist-Practitioners Achtergrond Vanuit Orthopedagogiek:GenG steeds meer accent op scientist-practitioner model
Nadere informatieGEBRUIKSONDERSONDERZOEK KRANT IN DE KLAS 2006 Maart 2007
GEBRUIKSONDERSONDERZOEK KRANT IN DE KLAS 2006 Maart 2007 Uitgevoerd door: DUO Market Research In opdracht van: Stichting Krant in de Klas Onderzoeksperiode: December 2006 Doel van het onderzoek Sinds haar
Nadere informatieKWALON Conferentie 13 december 2012. Methodenleer aan de universiteit: ontwerpen, uitvoeren en reflecteren. Inge Bleijenbergh
KWALON Conferentie 13 december 2012 Methodenleer aan de universiteit: ontwerpen, uitvoeren en reflecteren Inge Bleijenbergh Bijdrage Het bieden van inzicht in en reflecteren op de plaats en organisatie
Nadere informatieDarling Dong :49 Formatted: Position:Horizontal: Right, Relative to: Margin, Vertical: 0 cm, Relative to: Paragraph, Wrap Around
1 2 3 4 5 6 7 8 9 * De opbouw en het onderwerp 3x * Dat ik nu meer over iets totaal onbekends weet 2x * Samenwerken (5x) * een nieuwe religie leren kennen * Yoga onderzoeken, dieper erop ingaan en meditatieles
Nadere informatiePlan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7 Kenniscentrum Talentontwikkeling Visie op Onderzoek in Opleidingsschool BOSS po Binnen OS BOSS po streven we ernaar om leerkrachten op te leiden die onderzoekend, intentioneel
Nadere informatieHet doen van literatuuronderzoek
Het doen van literatuuronderzoek Workshop Miniconferentie Kritisch denken in de wetenschap Saskia Brand-Gruwel Iwan Wopereis Invoegen Afbeelding homepage Boekenweek 2011 Pagina 2 Wat dan wel? Wat dan wel?
Nadere informatieGebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag
Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.
Nadere informatieEvaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni
Evaluatierapport Opleiding: Excellent Docent Media en Maatschappij Juni www.mediaenmaatschappij.nl De Excellent Docent Media en Maatschappij opleiding wordt als goed en zelfs uitstekend beoordeeld, door
Nadere informatieOnderzoeksopdracht Crossmedialab. Titel Blended Learning & Crossmedia
Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Blended Learning & Crossmedia Probleemomgeving De Faculteit Communicatie & Journalistiek (FCJ) van de Hogeschool Utrecht (HU) profileert zich als een instituut waar
Nadere informatieTRIANGULATIE: EEN BASIS VOOR DE ONDERZOEKSLEERLIJN IN ICT EN MEDIA ONDERWIJS INLEIDING
TRIANGULATIE: EEN BASIS VOOR DE ONDERZOEKSLEERLIJN IN ICT EN MEDIA ONDERWIJS Koen van Turnhout, Sabine Craenmehr, Robert Holwerda, Mike Menijn, Jan-Pieter Zwart, René Bakker INLEIDING Onderzoek is een
Nadere informatieTeaching, Learning & Technology
Symposium over didactische inzet van video Zac Woolfitt/Iris Sutherland/Richard Kragten Teaching, Learning & Technology Miniconferentie Inholland innoveert Overzicht Presentatie 1 Zac Woolfitt Presentatie
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in
Nadere informatieHieronder per onderdeel een korte omschrijving, een foto en reacties van deelnemers over dat onderdeel.
Een geslaagde super grote kenniskring! `We hebben ontzettend veel van de dag opgestoken, het heeft ons een heel aantal nieuwe inzichten gegeven, de dag was heel rijk aan informatie en een mooie impuls
Nadere informatieInleiding Onderzoek, een lessen-cyclus voor MT/AD 3.
Inleiding Onderzoek, een lessen-cyclus voor MT/AD 3. Hans Timmermans. De Onderzoekscyclus: In de bovenstaande figuur is schematisch de onderzoekscyclus weergegeven. - Er is een onderwerp van onderzoek.
Nadere informatieOntwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO
Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde
Nadere informatieOnderzoekend leren over identiteit
groep 6-8 Onderzoekend leren over identiteit Typisch Nederlands Sanne Dekker, Jan van BarenNawrocka en Lotte Jensen Sanne Dekker is projectmanager van het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit. Jan
Nadere informatieEnergie. Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw havo/vwo. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO
Energie Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw havo/vwo Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod
Nadere informatieHoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept
Nadere informatiePaper beschrijft het probleem (de wens) en motiveert de keuze hiervoor, zij het enigszins schetsmatig.
Paper 1 Ontwerpplan Criterium Onvoldoende Voldoende Ruim voldoende Excellent Probleembeschrijving Paper maakt niet duidelijk welk probleem (welke wens) centraal staat en om welke reden. Paper beschrijft
Nadere informatieDossier opdracht 7. Statistiek 1 - Vakdidactiek
Dossier opdracht 7 Statistiek 1 - Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 22 oktober, 2007 Samenvatting GWA: Een lesactiviteit waarbij de
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 2vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in
Nadere informatieHoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe
Hoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe Verhaal 1 Leerlingen ondervinden veel moeilijkheden in het eerste leerjaar Mijn collega s willen niet samenwerken Eerste oriëntatie: Er blijkt een
Nadere informatieAOS docentonderzoek. Rapporteren en presenteren
Het forum AOS docentonderzoek Rapporteren en presenteren Wanneer is je onderzoek geslaagd? Evalueren en beoordelen Oefening 4 (pagina 316 of 321) Rapporteren en presenteren Verspreiding van resultaten
Nadere informatieComputercommunicatie B: Informatiesystemen
Computercommunicatie B: Informatiesystemen Markus Egg Rijksuniversiteit Groningen Voorjaar 2007 Introductie: doelen van de cursus definitie van informatiesystemen voorbeelden van informatiesystemen klassieke
Nadere informatieDe jonge onderzoeker in het VWO
De jonge onderzoeker in het VWO vakgerichte onderzoeksdidactiek WON-traject Randstad 2016-2017 zesde bijeenkomst 23 februari 2017 Vincent Jonker / Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht DE ACTUALITEIT
Nadere informatie21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO
21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als
Nadere informatieReflectieverslag mondeling presenteren
Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens
Nadere informatieStudiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging
Studiehadleiding Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Naam onderwijseenheid: Methoden en vaardigheden voor praktijkonderzoek Code onderwijseenheid: HBOMIGV015MV Jaar: Onderwijsperiode:
Nadere informatieONDERZOEK DOEN HOE DOE IK DAT? WORKSHOP PLUSWEEK KLAS 1, 2, 3
ONDERZOEK DOEN HOE DOE IK DAT? WORKSHOP PLUSWEEK KLAS 1, 2, 3 WAAROM ONDERZOEK? Onderzoek doen is een belangrijke wetenschappelijke vaardigheid. Tijdens de plusweek ga je leren hoe je dat moet doen. Je
Nadere informatieDossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek
Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn
Nadere informatiePraktijkgericht W&T onderzoek door leerkrachten: een case study
Praktijkgericht W&T onderzoek door leerkrachten: een case study Martijn Weesing, ipabo Amsterdam Erna van Hest, Vrije Universiteit Amsterdam St. Jan School, Amsterdam EWT Conferentie, NEMO, 22 mei 2013
Nadere informatieHoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe. Verhaal 1. Verhaal 2. Praktijkonderzoek in BNBSON 1
Hoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe Verhaal 1 Leerlingen ondervinden veel moeilijkheden in het eerste leerjaar Mijn collega s willen niet samenwerken Eerste oriëntatie: Er blijkt een
Nadere informatieV2 assessments rooster B. 14 februari 2012 A.W.M. Feleus. gaan testen en kunnen jullie ook zi welk team. Tags: Internationalisering
Gepost door Jacub Nolsen Voorzitter opleidingscommissie De opleiding Communication & Multimedia Design (CMD) Amsterdam leert studenten alles over het ontwerpen van online interactieve media. Dit betekent
Nadere informatieLet s Ynnovate! Let s Ynnovate! LET S YNNOVATE! OVER FLEUR & ESTHER FLEUR PULLEN & ESTHER VAN DER STORM
LET S YNNOVATE! Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg, riep Einstein al een dikke eeuw geleden. Wil je innoveren, dan zul je uit je routine moeten stappen. Maar hoe kun je succesvol
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je geoefend in het werken met de microscoop
Nadere informatieDeelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek
Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept
Nadere informatie21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO
21E EEUWSE VAARDIGHEDEN IN HET VO Hbo-onderzoek Hogescholen ervaren meer dan universiteiten een spanning tussen methodologisch verantwoord onderzoek en relevante, creatieve oplossingen ontwikkelen focus
Nadere informatieHome Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten. Zoek
Home Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten Zoek Home Opleiding Onderwijsprogramma Organisatie Stages en projecten CMD Amsterdam Studie programma Ontwerpopleiding voor interactieve
Nadere informatieBBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden
BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet
Nadere informatieSamenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X
Samenvatting en aanbevelingen van het onderzoek onderwijs & ICT voor School X Inleiding School X is een talentschool (mensgericht) vanuit de invalshoek dat leerlingen die hun talent benutten beter presteren
Nadere informatieMeldpunt Discriminatie Gooi en Vechtstreek
GASTLESSEN 2016-2017 Meldpunt Discriminatie Gooi en Vechtstreek Het afgelopen schooljaar is het Meldpunt Discriminatie Gooi en Vechtstreek met veel plezier en succes gestart met het geven van gastlessen
Nadere informatieGreen Shipping. Hoe kan het Nieuwe Leren hier een bijdrage aan leveren?
Green Shipping Hoe kan het Nieuwe Leren hier een bijdrage aan leveren? & Welkom! Introductie De automobielsector als benchmark Tools, functionaliteiten en voordelen: Virtual Classroom Training - VCT Video-based
Nadere informatieKuijpers Installaties in de OK Leerjaar 2, schooljaar
Kuijpers Installaties in de OK Leerjaar 2, schooljaar 2017-2018 1. De opdrachtgever In het Rijksmuseum worden de installaties van de nachtwacht continue gecontroleerd. Er mag niet te veel licht op schijnen,
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieTRIPLE-LOOP LEARNING: HBO, OPLEIDER EN STUDENT IN ONTWIKKELING INNOVATIE VAN HET ONDERZOEKSCURRICULUM IN DE LERARENOPLEIDINGEN
TRIPLE-LOOP LEARNING: HBO, OPLEIDER EN STUDENT IN ONTWIKKELING INNOVATIE VAN HET ONDERZOEKSCURRICULUM IN DE LERARENOPLEIDINGEN Dr. Mascha Enthoven, Prof. dr. Ron Oostdam, dr. Bert van Veldhuizen, Kenniscentrum
Nadere informatieWikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas
WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.
Nadere informatieIMPRESSIE WORKSHOP 4. praktijkgericht juridisch onderzoek. G.A.F.M. van Schaaijk
IMPRESSIE WORKSHOP 4 praktijkgericht juridisch onderzoek G.A.F.M. van Schaaijk AANKONDIGING VAN EEN NIEUW BOEK: PRAKTIJKGERICHT JURIDISCH ONDERZOEK DOOR GEERTJE VAN SCHAAIJK Verwachte verschijningsdatum:
Nadere informatieBijlage 3. Beoordelingscriteria onderzoeksplan
Bijlage 3. Beoordelingscriteria onderzoeksplan Naam student: Joost den Hollander Naam afstudeerbegeleider: Ceciel Zandee Naam tweede beoordelaar: Winifred paulis Datum: 9-0-05 Voorlopige titel onderzoek
Nadere informatieBijlage 1: Methode. Respondenten en instrumenten
Bijlage 1: Methode In deze bijlage doen wij verslag van het tot stand komen van onze onderzoeksinstrumenten: de enquête en de interviews. Daarnaast beschrijven wij op welke manier wij de enquête hebben
Nadere informatieHOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.
HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.
Nadere informatieModulewijzer Media en Onderzoek CDM jaar 4 CDMMEO Herfst / winter 2010 / 2011. Media en onderzoek
Modulewijzer Media en Onderzoek CDM jaar 4 CDMMEO Herfst / winter 2010 / 2011 Media en onderzoek Module beschrijving Moduelecode MEDMEO01-2 CP 2 Belasting 56 klokuren Looptijd 20 weken, twee kwartalen
Nadere informatieLeerarrangement Trendanalyse Health
Leerarrangement Trendanalyse Health Inleiding Gezondheid is voor iedereen een meer of minder belangrijk onderdeel van zijn leven. Bepaalde keuzes die je maakt, heeft te maken met gezondheid. Keuzes op
Nadere informatieEEN ONDERZOEKSINTENSIEVE HBO-BACHELOR
9-5-2019 Jacqueline Langius Tonnie van Genugten EEN ONDERZOEKSINTENSIEVE HBO-BACHELOR Research driven onderwijs: hoe wordt de hbo-bachelor praktijk- én onderzoeksintensief? Programma Korte speurtocht naar
Nadere informatieOPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN
OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht leer je hoe je door meer en beter formatief te evalueren toetsen onderdeel van het leerproces kan maken,
Nadere informatieWorkshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data
Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat
Nadere informatieKeCo De leerling actief! K. Langendonck. Werkgroep 14. De Nassau SG Breda
KeCo De leerling actief! Werkgroep 14 K. Langendonck De Nassau SG Breda KeCo in het kort! Om maar meteen met de deur in huis te vallen... KeCo staat voor Kennis en Competentie. Het betreft een, door Karel
Nadere informatie- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?
- Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen
Nadere informatieKritisch denken over complexe politieke problemen. Margarita Jeliazkova Instituut ELAN, Universiteit Twente, Enschede
Kritisch denken over complexe politieke problemen Margarita Jeliazkova Instituut ELAN, Universiteit Twente, Enschede Agenda Wat is kritisch denken en wat is het niet? Wat zijn complexe maatschappelijke
Nadere informatieDraagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen?
Draagt lesmateriaal bij aan het vergroten van financiële vaardigheden van basisschoolleerlingen? Effectiviteitsonderzoek naar lesmateriaal Wijzer in geldzaken voor groep 7 www.wijzeringeldzaken.nl Inleiding:
Nadere informatieOnderhandelen over onderwijsvernieuwing
Onderhandelen over onderwijsvernieuwing Velon-congres, Breda, 19 maart 2019 Rob Moggré, r.moggre@ipabo.nl Ronald Keijzer, r.keijzer@ipabo.nl https://kenniscentrum.ipabo.nl Hogeschool ipabo We zoomen in
Nadere informatieOnderwijs en ICT Beleidsplan
Onderwijs en ICT Beleidsplan Periode: 2017 - School: Schoolleider: Proces eigenaar van het ICT beleid: Is er een gedragen teambesluit: Versie: Id Beleidsterrein / onderdeel Mogelijke deelvragen Inhoud
Nadere informatieCompetentie-invullingsmatrix
Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke
Nadere informatieBeroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool
Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool In dit beroepsproduct ontwerp je onderwijs op het gebied van Wetenschap en technologie voor de basisschool. Uitgangspunt bij je onderwijsontwerp
Nadere informatieKeCo De leerling actief!
KeCo in het kort! 0 KeCo De leerling actief! Karel Langendonck Woudschoten Chemie Conferentie 2 en 3 november 2012 Zeist KeCo in het kort! 1 KeCo in het kort! 2 KeCo in het kort! Om maar meteen met de
Nadere informatieCompetentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg
Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg naam student: Stan Verhees.. A1 CREËREND VERMOGEN 1 De student kan zelfstandig een beeldend proces op gang brengen, dit proces kwalitatief
Nadere informatieVerslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam
Verslag van het Symposium 'Nut en Nadeel van Geschiedenisonderwijs: aanzetten voor een nieuw curriculum' 8 juni 2018 in Amsterdam Aanleiding voor het symposium Onder de vlag van Curriculum.nu buigen in
Nadere informatieSmartphone of tablet? Open de browser en ga naar:
Smartphone of tablet? Open de browser en ga naar: http://etc.ch/vkrr Toetsen van de Toekomst Saskia Wools manager prototyping, Cito Agenda Onderwijs 2032 Hoger Onderwijs in 2032 Q&A Smartphone of tablet?
Nadere informatieBijlage 2-9. Richtlijnen voor de prestatie
Bijlage 2-9 Richtlijnen voor de prestatie Inleiding Tijdens de stage leveren studenten in feite voortdurend prestaties. Ze doen dingen die (nog) geen dagelijkse routine zijn, waar wilskracht en overtuiging
Nadere informatieSSamenvatting. 1. Introductie
S 1. Introductie PowerPoint is niet meer weg te denken bij presentaties. Het programma kende wereldwijd meer dan 200 miljoen gebruikers in 2012. Sommigen wenden het aan voor hun colleges, anderen voor
Nadere informatieHet werkveld. Kennis en vaardigheden
Eindkwalificatie propedeuse opleiding Communicatie Vanuit de visie van Biesta dient uitgebalanceerd onderwijs te leunen op drie pijlers, namelijk persoonlijke ontwikkeling, socialisatie en kwalificatie.
Nadere informatieVragen op het Leerplein
Stokhof, H.J.M. (2014). Intrinsieke motivatie en vraaggestuurd leren. Mensenkinderen, 144, 19-21 Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en stellen voortdurend vragen: Waarom is de natuur groen? Wat zit
Nadere informatiewww.thesishulp.nl onderdeel van www.nexttalent.nl
Inhoudsopgave: 1. Inleiding 1.1 Een vervelende ervaring of de kroon op je studie? 1.2 Hoe dit boekje te gebruiken 2. Het begin 2.1 De gouden basisregels 2.2 Het kiezen van een onderwerp 3. Onderzoeksopzet
Nadere informatieOnderzoek Tijdsbesteding vmbo-docenten
Onderzoek Tijdsbesteding vmbo-docenten In het onderzoek Tijdsbesteding vmbo-docenten staat de vraag centraal hoe vmbo-docenten in het groen onderwijs hun werktijd zouden indelen als ze dat zelf kunnen
Nadere informatieTU/e Lerarenopleiding. Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur
TU/e Lerarenopleiding Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur Opbouw presentatie Filmpje Tweedegraads lerarenopleiding Uitstroomprofiel 1e graads lerarenopleiding
Nadere informatieVoorblad Naam :Yusha Bakker klas:g&ia1 datum: naam docenten: Emiel Kampen naam les: Usability Conclusie: Ik heb veel geleerd van het
Voorblad Naam :Yusha Bakker klas:g&ia1 datum:21-10-2015 naam docenten: Emiel Kampen naam les: Usability Conclusie: Ik heb veel geleerd van het testen, ik heb fouten gezien in mijn portfolio die ik zelf
Nadere informatieOpleiding rekenen mbo
Opleiding rekenen mbo Fokke Munk, Rinske Stelwagen, Monica Wijers, Vincent Jonker 22-1-2015, 13:00-14:15 Inhoud 1. De opleiding c.q. nascholing 2. Waarom praktijkonderzoek? 3. Discussie 1 Wat is een goede
Nadere informatiehttps://commons.wikimedia.org/wiki/file:rubric.jpg
https://commons.wikimedia.org/wiki/file:rubric.jpg Bron: Ministry of education, New Zealand samenwerken presenteren informatievaardigheid Verbeteren Viewbrics : Beeldvorming van vaardigheid? Kwaliteit
Nadere informatiePROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM
PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM In het FLL World Class SM Project zal jullie team: Een onderwerp kiezen waar jullie enthousiast over zijn of altijd al meer over hebben willen weten. Een innovatieve oplossing
Nadere informatieOnderzoek Maatschappelijke Stage
Onderzoek Maatschappelijke Stage Onderzoek in opdracht van Welzijn Barneveld Uitgevoerd door Rianne Stuij en Rianne Heijkoop Studenten Christelijke Hogeschool Ede December 2015 mei 2016 Inhoud Aanleiding...
Nadere informatieHogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase 2014-2015 VT-DT ONDERZOEKSVERSLAG 1 Bijlage 5c Beoordelingsformulier onderzoeksverslag
Nadere informatieStudenten enthousiast over professional skills?! Collaboration Pattern Mining als startpunt voor het ontwikkelen van professional skills
Studenten enthousiast over professional skills?! Collaboration Pattern Mining als startpunt voor het ontwikkelen van professional skills Christian Köppe, Tineke Jacobs Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Nadere informatieAlles over. Speurtocht. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen
Alles over Speurtocht Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking
Nadere informatieHOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI
HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI Inleiding Ontwerpen CMTONT01-1 Aantal studiepunten: 2 Modulebeheerder: Rob Zoeteweij Modulebeschrijving 3 1. Algemene omschrijving 4 1.1. Inleiding 4 1.2. Relatie met andere
Nadere informatieReflection paper. Door: Daniëlle Beukman Klas: Havt3b Minor: ICT2 Docent: Sacha van de Griendt
Reflection paper Door: Daniëlle Beukman 488097 Klas: Havt3b Minor: ICT2 Docent: Sacha van de Griendt Inhoudsopgave Wat ik heb geleerd... 3 Flipping the classroom... 3 Strategie van Suchman... 3 Lipdub...
Nadere informatieTest je kennis! De heelalquiz
Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van
Nadere informatieOpen & Online. De (mogelijke) rollen van bibliotheken. Onderwijs
Open & Online De (mogelijke) rollen van bibliotheken Onderwijs Enthousiasme om mee te werken aan het onderzoek De opkomst hier vandaag Vragen en nieuwsgierigheid Leidraad met vragen opgesteld Telefonische
Nadere informatieOptimale onderwijservaringen
Vorm presentatie Optimale onderwijservaringen Resultaten Toepassing Achtergrond Onderzoeksopzet Agenda Hoe het allemaal is begonnen Afstudeeronderzoek Mensen moeten er iets aan hebben Resultaten Voorspellers
Nadere informatieHet ontwerpen en testen van een methode om een diagnose te maken van kennisproductiviteit en een plan te maken voor verbetering
Kennisproductiviteit Het ontwerpen en testen van een methode om een diagnose te maken van kennisproductiviteit en een plan te maken voor verbetering Verslag van een promotieonderzoek 2004-2007 Christiaan
Nadere informatie