JAARVERSLAG 2013 ONDERZOEKSPLAN 2014

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2013 EN ONDERZOEKSPLAN

2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING SAMENSTELLING, WERKWIJZE EN BIJEENKOMSTEN ONDERZOEKSPLAN EVALUATIE MINIMABELEID OPVOLGONDERZOEK EVALUATIE BELEID VEILIG UITGAAN EVALUATIE DOORWERKING ONDERZOEK GRIP OP DE WONINGBOUWPRODUCTIE HERSTRUCTURERING WNK: ONTWIKKELINGEN IN BEELD EVALUATIE INFORMATIEBELEID ONDERZOEKSPLAN GROSLIJST ONDERZOEKSPLAN A. VERVOLGONDERZOEK WMO...6 b. Overige FINANCIËLE VERANTWOORDING OVER 2013 EN BUDGET

3 1. Inleiding In dit document informeert de rekenkamercommissie de raad over haar werkzaamheden in het afgelopen jaar en haar plannen voor het nieuwe jaar. In de paragrafen 2 en 3 wordt een terugblik gegeven op de activiteiten van de rekenkamercommissie in In paragraaf 4 wordt ingegaan op het onderzoeksplan voor 2014 en in paragraaf 5 op de financiële verantwoording over 2013 en het budget voor Samenstelling, werkwijze en bijeenkomsten De samenstelling en de werkwijze van de rekenkamercommissie zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van vorig jaar. De rekenkamercommissie is in 2013 vijftien maal bijeen geweest. Tijdens deze bijeenkomsten heeft de rekenkamercommissie meermalen haar functioneren besproken en geëvalueerd. Daarnaast heeft de rekenkamercommissie tweemaal met een raadsdelegatie overleg gepleegd over de startnotities Herstructurering WNK en Evaluatie Informatiebeleid. Ook hebben in verband met het presenteren en toelichten van vier rapporten (zie paragraaf 3) drie bijeenkomsten met de raad plaatsgevonden. Met de nieuwe gemeentesecretaris heeft een kennismakingsgesprek plaatsgevonden. Ook heeft een gesprek plaatsgevonden met het college. 3. Onderzoeksplan 2013 Het onderzoeksplan voor 2013 bevatte de Evaluatie minimabeleid, de Herstructurering WNK en twee follow-up onderzoeken van Grip op de woningbouwproductie en Evaluatie Beleid Veilig Uitgaan. Daarnaast is gestart met de voorbereidingen van de Evaluatie Informatiebeleid. 3.1 Evaluatie minimabeleid Deze evaluatie is in 2012 gestart en op 24 april 2013 aan de raad gepresenteerd en toegelicht. De belangrijkste conclusies waren dat de omvang van de doelgroep niet duidelijk is en dat er geen duidelijke doelstellingen zijn geformuleerd. De rekenkamercommissie is van mening, dat het college nog meer dient te investeren in de informatievoorziening aan minima en optimaal gebruik moet maken van de mogelijkheden voor bestandskoppeling. Ook beveelt de rekenkamercommissie het college aan de Armoedemonitor periodiek te herhalen en meer gebruik te maken van intermediairs. Verder is de rekenkamercommissie van mening dat de gemeenteraad de kaders van het minimabeleid veel preciezer moet stellen, de participatiedoelstelling moet loskoppelen van het minimabeleid en het college actief moet vragen om meer informatie over de voortgang van het beleid. In de raadsvergadering van 13 juni 2013 heeft de raad ingestemd met de conclusies en aanbevelingen van de rekenkamercommissie en het college opgedragen tweemaal per jaar per memo, voorafgaande aan de begrotingsbehandeling en de behandeling van de jaarrekening en voorjaarsnota de raad te informeren over de voortgang van het minimabeleid en de aan het minimabeleid toegerekende kosten. Daarnaast heeft de raad het college opgedragen de raad uiterlijk september 2013 te informeren op welke wijze het college uitvoering wil geven aan de aanbevelingen die aan het college zijn gedaan. Bijvoorbeeld inzake de aanbeveling over de loskoppeling van de participatiedoelstelling van het minimabeleid. In verband met de fusie met de gemeenten Graft-De Rijp en Schermer per 1 januari 2015 dient het college, in overleg met de dan nieuwe raad, te komen tot een nieuw beleidskader minimabeleid, ter vaststelling voor de zomer van Opvolgonderzoek Evaluatie Beleid Veilig Uitgaan In 2010 heeft de rekenkamercommissie een evaluatie uitgevoerd van het beleid voor veilig uitgaan ( ) en aanbevelingen gedaan. Het is gebruikelijk dat de rekenkamercommissie na verloop van tijd kijkt naar wat met de conclusies en aanbevelingen is gebeurd. Zo ook bij deze evaluatie. Op 9 september 2010 heeft de raad ingestemd met de conclusies en aanbevelingen. Uit het opvolgonderzoek is gebleken dat het college de aanbevelingen van de rekenkamercommissie en het raadsbesluit van september 2010 in beperkte mate heeft opgevolgd. Ook de raad zelf heeft in beperkte mate uitvoering gegeven aan de aanbevelingen over kaderstelling en controle. Op basis daarvan heeft de rekenkamercommissie haar aanbevelingen uit 2010 herhaald, omdat die nog onverkort van toepassing zijn, te weten: 3

4 - maak een integrale analyse; - formuleer een duidelijke visie en strategie; - zie als raad erop toe dat het college zorgt voor structurele en gestructureerde afstemming tussen de beleidsafdelingen; - vraag als raad jaarlijks aan het college om een evaluatie van de uitvoering van het beleid voor veilig uitgaan (aan de hand van informatie, die een goed beeld geeft van de doeltreffendheid en de doelmatigheid); - vraag het college om de Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid ( ) en het Lokaal Integraal Veiligheidsprogramma aan te passen op basis van de aanbevelingen en de aangepaste versie Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid ter goedkeuring en het Lokaal Integraal Veiligheidsprogramma ter kennisneming aan de raad voor te leggen. In de raadsvergadering van 21 november 2013 heeft de raad bij amendement de conclusies en aanbevelingen van de rekenkamercommissie niet overgenomen, maar voor kennisgeving aangenomen. Daarnaast heeft de raad het college opgedragen de raad uiterlijk voor 1 april 2014 een integrale probleemanalyse voor te leggen met op basis daarvan een aangepaste Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid (met een duidelijk geformuleerde visie en strategie) en een Lokaal Integraal Veiligheidsplan. 3.3 Evaluatie doorwerking onderzoek Grip op de woningbouwproductie De rekenkamercommissie heeft in 2009 een onderzoek uitgevoerd naar de sturing en regie op de woningbouwproductie. De raad heeft in 2010 ingestemd met de in het rapport genoemde conclusies en aanbevelingen. In 2013 heeft de rekenkamercommissie onderzocht of de aanbevelingen uit het rapport Grip op de woningbouwproductie zijn uitgevoerd. Op basis van dit vervolgonderzoek heeft de rekenkamercommissie een aantal conclusies getrokken met betrekking tot de opvolging van de aanbevelingen, te weten: - de organisatie van de gemeentelijke processen rondom projecten (ambtelijk, bestuurlijk en politiek) is verbeterd en levert geen grote knelpunten meer op; - er ontbreken nog altijd realistische en goed onderbouwde woningbouwambities; - de inzet van gemeentelijke middelen en instrumenten met betrekking tot de woningbouw is vanaf 2011 niet meer gebaseerd op duidelijke operationele doelen, waardoor het niet mogelijk is om een goed functionerende beleidscyclus vorm te geven; - de raad is onvoldoende in de gelegenheid gesteld om kaders te stellen aan de woningbouwprogrammering, de uitvoering van het beleid te controleren en waar nodig bij te sturen. Op basis van de conclusies heeft de rekenkamercommissie een aantal aanbevelingen opgesteld, te weten: - formuleer een helder strategisch kader voor de gemeentelijke regie op de woningbouwontwikkeling; - definieer het begrip vraaggericht bouwen, formuleer duidelijke operationele doelen en geef aan hoe deze moeten worden bereikt; - rapporteer de raad over de effecten van het beleid en de resultaten van de inzet van instrumenten. In de raadsvergadering van 21 november 2013 heeft de raad bij amendement besloten het rapport, inclusief de conclusies en aanbevelingen, voor kennisgeving aan te nemen, maar daaraan geen opvolging te geven. 3.4 Herstructurering WNK: ontwikkelingen in beeld De rekenkamercommissie heeft een onderzoek laten uitvoeren naar het proces rondom de herstructurering van het WNK tussen 1 januari 2012 en 1 mei 2013 en de rol van de Alkmaarse raad daarbij. Op basis daarvan heeft de rekenkamercommissie geconcludeerd dat het herstructureringsproces moeizaam en traag is verlopen en heeft zij daarbij een aantal kernproblemen benoemd: - het doel is uit het oog verloren; - het gebrek aan sturing en daadkracht; - de alom ontstane verwarring is niet uit de weg geruimd; - de taken en bevoegdheden liepen door elkaar heen; - de raad heeft geen rol gespeeld. 4

5 Op basis van de conclusies heeft de rekenkamercommissie de volgende aanbevelingen gedaan: 1. Aanbevelingen aan het college: - betrek de raad in een vroegtijdig stadium bij het beleidsproces, zodat de raad aan de voorkant van het beleidsproces wordt gepositioneerd en in staat wordt gesteld zijn kaders te stellen; - draag zorg voor een actieve en overzichtelijke informatievoorziening aan de raad, zodat de raad zijn controlerende rol kan uitoefenen en indien nodig de beleidsuitvoering kan bijsturen en/of het beleid kan aanpassen. 2. Aanbevelingen aan de raad: - eis als raad een proactieve rol op en eis betrokkenheid bij de voorkant van het beleidsproces door meer en beter gebruik te maken van de aan de raad ter beschikking staande sturingsinstrumenten; - initieer en organiseer in overleg met de griffie structureel contact tussen de raden van de GRgemeenten en probeer daarin een gemeenschappelijke visie en gezamenlijke standpunten te bepalen ten aanzien van de komende ontwikkelingen in het sociaal domein (waaronder de Participatiewet). Het rapport is op 27 november 2013 aan de raad gepresenteerd en toegelicht. De raad heeft op 3 februari 2014 naar aanleiding van een aangenomen amendement besloten om: 1. in te stemmen met de kernproblemen zoals genoemd in het rapport en deze nadrukkelijk te verbinden met het kenmerk en uitvoering van de huidige GR; 2. het college op te dragen de raad op korte termijn een overzicht te verschaffen van de knelpunten bij het huidige WNK door de invoering van de nieuwe Participatiewet, de mogelijke scenario s om deze knelpunten aan te pakken en de voor- en nadelen van deze scenario s; 3. de griffie op te dragen om in overleg met de raad een structureel contact tussen de raden van de GR-gemeenten te organiseren om zo tot een gemeenschappelijke visie en gezamenlijke standpunten te komen ten aanzien van de ontwikkelingen in het sociaal domein; 4. het college op te dragen tot een andere bestuursvorm van de GR-regeling te komen, i.s.m. de regio, en de raad binnen 3 maanden daarover actief te informeren. 3.5 Evaluatie Informatiebeleid Met de voorbereidingen van bovengenoemde evaluatie is eind 2013 gestart. Op 11 december 2013 is de startnotitie met een delegatie vanuit de raad besproken. Kort nadien is het de rekenkamercommissie gebleken dat binnen de gemeente Alkmaar gewerkt wordt aan een informatiestrategie. De rekenkamercommissie heeft daarom besloten op dit moment geen evaluatie uit te voeren naar het informatiebeleid. Een evaluatie over circa anderhalf jaar lijkt zinvoller. 4 Onderzoeksplan Groslijst De rekenkamercommissie bepaalt zelf de onderwerpen voor haar onderzoeken. Suggesties voor onderwerpen kunnen worden voorgedragen door de rekenkamercommissie zelf, raadsleden en inwoners van de gemeente Alkmaar. Deze aangedragen onderwerpen kunnen worden opgenomen in een groslijst van potentiële onderzoeken. De rekenkamercommissie bepaalt hoe potentiële onderwerpen scoren op de criteria in haar protocol. Vanuit de rekenkamercommissie Heiloo is een verzoek binnengekomen voor deelname aan een regionaal onderzoek over de relatie tussen de gemeenten en de HVC. De rekenkamercommissie heeft besloten niet te participeren in dit onderzoek gezien de reeds lopende onderzoeken en omdat een deel van de onderzoeksvragen al aan de orde was bij het onderzoek Herstructurering WNK (zie paragraaf 3.4). De fracties zijn via hun voorzitters per brief van 25 september 2013 gevraagd om suggesties voor te onderzoeken onderwerpen. Hierop is door twee fracties gereageerd (D66 en PvdA). De huidige groslijst ziet er in willekeurige volgorde als volgt uit: 1. Cultuurbeleid 2. Beleid sociaal cultureel werk (wijk- en buurtcentra) buurtondernemingen 3. Economisch actieprogramma 5

6 4. Bereikbaarheid en parkeerbeleid 5. Effectiviteit communicatie 6. De Doorbraak in relatie tot de kwaliteit dienstverlening aan burger 7. Fusie met Graft-De Rijp en Schermer 8. Besluitvormingsprocessen (worden besluiten genomen op basis van juiste en volledige informatie) 9. Besteding Vogelaar-gelden 10. Beleid basisonderwijs (kwaliteit van en huisvesting) 11. Informatiebeleid 12. Effecten van integraal veiligheidsbeleid 13. Westrand, visie in relatie to realisatie 14. Vervolgonderzoek risicomanagement 15. Vervolgonderzoek CJG 16. Participatiewet (in samenwerking met Algemene Rekenkamer) 4.2 Onderzoeksplan 2014 Het onderzoeksplan 2014 bevat de volgende onderzoeken: a. Vervolgonderzoek Wmo Het is gebruikelijk dat de rekenkamercommissie na een bepaalde tijd bekijkt wat met haar aanbevelingen uit eerdere evaluaties is gedaan. Daarom start de rekenkamercommissie begin januari 2014 met de voorbereiding van een vervolgonderzoek voor de evaluatie van het Wmo-beleid. De rekenkamercommissie wenst met dit onderzoek inzicht te krijgen in de doorwerking van haar onderzoek Iedereen moet kunnen meedoen: Evaluatie Wmo-beleid in Alkmaar uit 2010 op het huidig Alkmaars Wmo-beleid. Anderzijds wil de rekenkamercommissie ook inzicht in de effecten van het gewijzigde Wmo-beleid op de realisatie van de inhoudelijke doelstellingen. Hierbij zal ook gekeken worden naar de aansluiting op de aanstaande beleidsontwikkelingen. b. Overige In de loop van 2014 zal de rekenkamercommissie een keuze maken voor een tweede onderzoek, dat zal starten in Financiële verantwoording over 2013 en budget 2014 Voor 2013 bedroeg het budget van de rekenkamercommissie De kosten van de rekenkamercommissie zijn als volgt gespecificeerd: - vergoedingen leden onderzoekskosten * evaluatie minimabeleid (laatste termijn) * evaluatie opvolgonderzoek veilig uitgaan * evaluatie doorwerking Grip op de woningbouwproductie * evaluatie Herstructurering WNK overige kosten 741 Totaal Het niet benutte deel van het budget valt vrij. Het budget voor 2014 is door de raad verlaagd met een bedrag van en bedraagt Vastgesteld in de vergadering van de rekenkamercommissie op 12 februari