Ai(33go. Ir. A.P. Verhaegh No REGIONALE VERSCHILLEN IN OPBRENGSTEN VAN ONVERWARMDE TOMATEN. Juni TCv>

Transcriptie

1 Ir. A.P. Verhaegh N. 4.8 REGINALE VERCHILLEN IN PBRENGTEN VAN NVERWARMDE TMATEN *&.. c C'ty Juni 96 9 LandbuwEcnmisch Instituut Afdeling Tuinbuw TCv> Ai(33g

2 HFDTUK IV BIJLAGEN 2. gstperide 3. Kastype 4. tm, chemisch ntsmett geënte plant 5. Mneymaker 6. Aantal plant per m 2 7. Plantdatum 8. Gemiddelde ppervlakte nverwarmde tmat per bedrijf 3. "Vergelijkbare" gebiedsgemiddeld KLIMATLGICHE VERCHILLEN Biz

3 Wrd vraf De geschiktheid van e bepaald gebied vr tuinbuw is, behalve van natuurlijke mstandighed, k afhankelijk van ecnmische, technische mselijke factr.van gebied tt gebied zijn er grte verschill in deze "vestigingsfactr", hetge tt uitdrukking kmt in verschill in het niveau van de brutgeldpbrgst. Vr de verheid is het van grt belang m de kwantitatieve invled te kn van de diverse vestigingsfactr p het pbrgstniveau. Derhalve is in deze publikatie e pging gedaan m de bestaande reginale verschillin pbrgst van de nverwarmde tmatteelt te analyser. Het nderzek is verricht p de afdeling Tuinbuw (sectie grteteelt) dr ir. A.P. Verhaegh. "De Directeur, D Haag, juni 969 (Dr. A. Maris) v

4 amvatting cnclusies In de gebied Westland, Vleut, e..,nrdgrning Huiss e.. zijn ver de peride 963 t/m 966 cijfers verzameld van tmat geteeld in nverwarmde warhuiz. Het gebied NrdLimburg is in 964 bij het nderzek betrkk. Bij de analyse is e nderscheid gemaakt tuss bedrijv die geplant hebb in de peride eind maart 24 april de bedrijv met e plantdatum in het tijdvak 24 april 5 mei. Verschill in geldpbrgst tuss de gebied De verschill in resultat tuss de nderzchte gebied zijn vrij grt. De geldpbrgst per m2 glasppervlakte zijn in het Westland aanmerkelijk hger dan in de verige gebied. Het verschil tuss het Westland erzijds de gebied Vleut NrdGrning anderzijds bedraagt bij de "vreg nverwarmde tmat", d.i. de vregste plantperide, respectievelijk 24 23% bij de "laat nverwarmde tmat", d.i. de latere plantperide 4%. De resultat in Huiss zijn ng aanmerkelijk lager, het verschil met het Westland is bij de vrege plantdatum 36% bij de late plantdatum 28%. NrdLimburg ligtmet zijn resultat t..v. Vleut NrdGrning e weinig hger. Verschill in kilgramm prijz tuss de gebied De betere resultat in het west zijn, zwel bij de vrege als bij de late plantdatum in hfdzaak e gevlg van de grtere prduktie in de eerste maand() van de pluk van de betere kwaliteit van het aangeverde prdukt. Vr augustus zijn de kilgrampbrgst in het Westland duidelijk hger dan in de verige gebied. NrdLimburg Vleut km p de tweede derde plaats, terwijl NrdGrning Huiss de rij sluit. In augustus is het verschil in kilgrampbrgst tuss het Westland de verige gebied veel kleiner; in de meeste gebied nadert de kilgrampbrgst die van het Westland. Na augustus zijn de kilgrampbrgst gelijk f grter, dit laatste met name bij de vreg nverwarmde tmat in NrdLimburg NrdGrning. De gemiddelde prijs ligt zwel vr, in als na augustus in het Westland het hgst. Bij e gelijke plantdatum vangt de gst in het gebied Westland het eerst aan. Is de gst begnn dan kmt de gst in dit gebied k sneller p gang. Als gevplg hiervan prfiteert het Westland meer van de hgere prijz dan de verige gebied. De hgere prijs gemiddeld per bedrijf in het Westland vr augustus wrdt bvdi verrzaakt dr e betere kwaliteit. De hgere prijs, gemiddeld per

5 bedrijf, in de maand augustus na de maand augustus ntstaat uitsluitd dr e betere kwaliteit. E evtuele stijging van de prij s in augustus, gemaakt p de bedrijv in de nderzchte gebied, gaat sam met e bijna gelijke prctuele teming van de exprt. De prijsverschill tuss de gebied wórd, afgezi van de relatieve vregheid laatheid, geheel verrzaakt dr verschill in kwaliteit. Gemde verschill in prijs kilgramm in de afznderlijke gstperid resulter in het reeds gesignaleerde grte verschil in ttale geldpbrgst per eheid van ppervlakte. Verschill in spreiding van de geldpbrgst de kilgrampbrgst Elk jaar zijn er bedrijv waar de teelt gedeeltelijk mislukt f waar e bijznder gede gst wrdt verkreg. De brutgeldpbr g st per eheid van ppervlakte in één seiz variër dan k zeer sterk. Het hiervr gehanteerde gebiedsgemiddelde det deze spreiding verlr gaan. Via cumulatieve frequtiecurv is deze spreiding nagegaan. Vergelijk wij de hgste resultat van elk jaar tuss de verschillde gebied, dan blijk deze in het Westland bij de vreg nverwarmde tmat hger te zijn dan in de verige gebied. Bij de laat nverwarmde tmat is dit alle het geval in twee van de vier jar. Grtere verschill zijn er in de gstperide vr augustus. De hgste kilgrampbrgst de daarmee samgaande geldpbrgst wrd bij de vreg nverwarmde tmat in het Westland gehaald. Vleut kmt p de tweede plaats NrdLimburg, NrdGrning Huiss eindig gelijk. Bij de laat nverwarmde tmat eindig de bedrijv met de hgste kilgrampbrgst vr augustus in het Westland, NrdLimburg Vleut ev hg. Huiss NrdGrning km lager uit. In NrdLimburg zijn de kilgrampbrgst vr augustus bij de vrege planters gelijk aan de kilgrampbrgst vr augustus bij de vrege planters in NrdGrning Huiss. De bedrijv in Nrd Limburg gst na de maand augustus echter meer. gstperide De gstperide is in de afznderlijke gebied e van de belangrijkste rzak van verschill in brutgeldpbr g st per eheid van ppervlakte. In alle gebied kan het niveau van de brutgeldpbrgst verhgd wrd dr p bedrijv met e krte gstperide de gstperide te verlg. De gebied NrdLimburg, Vleut met name Huiss, kunn k tt betere resultat km dr het gebiedsgemiddelde te verhg tt het niveau van het Westland NrdGrning. Uit e gpunt van teelttechniek is dit in principe realiseerbaar.

6 Vr nateelt Bij e krte gstperide ntstaat er meer ruimte vr e vr/f nateelt. Gemiddeld per gebied is de ppervlakte vr /f nateelt p de bedrijv met e lange gstperide kleiner dan p de bedrijv met e krte gstperide. De spreiding is echter zeer grt. E aantal bedrijv met e lange gstperide heeft meer vr /f nateelt dan e aantal bedrijv met e krte gstperide. Dit wijst p e betere butting van de kasruimte. Tijdsduur tuss uitplant gstaanvang De tijdsduur tuss uitplant gstaanvang is bij dezelfde plantdatum in de gebied niet gelijk. De gst vangt het eerst aan in het gebied Westland, vervlgs min f meer gelijk in NrdLimburg Vleut. NrdGrning is e week later dan het Westland. Huiss kmt e halve week na NrdGrning. Hewel de gst in Huiss later begint dan in NrdGrning zijn de kilgrampbrgst vr augustus gelijk. Terwijl in alle andere gebied het aantal dag tuss uitplant gstaanvang afneemt bij later uitplant, wat analg de teelttechniek nrmaal is, is dit in Huiss bij de "vreg nverwarmde tmat" niet het geval. De vrsprng in geldpbrgst van bedrijv met e krte tijdsduur tuss uitplant gstaanvang gaat bij de vreg nverwarmde tmat in het Westland NrdGrning verlr t..v. de bedrijv met e langere tijdsduur tuss uitplant gstaanvang met uiteraard dezelfde plantdatum. Bij de laat nverwarmde tmat is dit in alle nderzchte gebied, t.w. Westland, Vleut, NrdGrning Huiss het geval. Zu m deze vrsprng kunn vasthud dan is verhging van het niveau mgelijk. Kastype In de gebied Westland, NrdGrning Vleut kmt het kastype "eruiterwarhuis" vrij veel bij de teelt van nverwarmde tmat vr. In het Westland bedreg bij de vreg nverwarmde tmat het verschil tuss bedrijv met % eruiterwarhuis bedrijv met % Vlwarhuis bij gelijke plantdatum +f.,2 per m2. Eliminatie van het teelttechnisch minder geschikte eruiterwarhuis in de gebied Vleut NrdGrning geeft bij de vreg nverwarmde tmat minder effect. Het verschil p de bedrijv met % eruiterf % Vlwarhuis bedraagt^ f.,3 per m2. Bij de late kude tmat zijn deze verschill respectievelijk f.,8, f., f.,6.

7 tm, chemisch ntsmett geënte plant Maatregel teg bdemziekt wrd praktisch alle in het Westland gm. Es in de twee jaar treft gemiddeld elk bedrijf e van de vlgde maatregel: stm, chemisch grndntsmett f maakt gebruik van geënte plant. De bedrijfsresultat in e jaar wrd in dit gebied niet beïnvled dr handeling getrff in dat teeltjaar teg bdemziekt. Nu is aan te nem, gezi k het hge perctage exprt, dat de bdemziektbestrijding in zekere zin ptimaal gebeurt. In de verige gebied wrdt slechts p e klein perctage van de bedrijv z nu dan aan bestrijding van bdemziekt gedaan. Vr deze gebied ntbreekt gemiddeld per bedrijf iedere regelmaat. Betruwbare verschill in geldpbrgst als gevlg van het al f niet tepass van maatregel teg bdemziekt zijn niet aanwezig. Ras, aantal plant per m2, ppervlakte tmat per bedrijf Wat de rasskeuze betreft zijn met elkaar vergelek het ras "Mneymaker" de verige rass. Verschill in bedrijfsresultat werd niet gevnd. Het aantal plant per m2 de ppervlakte tmat per bedrijf gav in de gebied k ge verschill te zi. Plantdatum nderscheid zijn de plantperid eind maart 24 april 24 april 5 mei. In beide perid wrd er meer kil's gegst vr augustus dr vreger in de desbetreffde perid uit te plant. Na augustus ligg de kilgrampbrgst bij vreger uitplant echter lager.in de eerste plantperide wrd ver het algeme de hgere pbrgst vr augustus niet tiet gedaan dr lagere pbrgst na augustus. In de tweede plantperide is dit wel het geval. De invled p de geldpbrgst van de nderscheid factr zijn in de verschillde gebied niet gelijk. Zuivering van de geldpbrgst van de factr die dr de tuinder te beïnvled zijn, zals plantdatum kastype, gev e meer "vergelijkbare" situatie. De niveauverschill in geldpbrgst per eheid van ppervlakte tuss de gebied zijn na de zuivering niet nemswaardig veranderd. De cnclusies blijv bestaan. Klimatlgische verschill verschill in pbrgst De klimatlgische verschill in Nederland zijn ndanks e dminerd zeeklimaat vrij grt. Met name de temperatuursstijging daling verschill reginaal sterk. De afwijking van de teelttechnisch

8 vr de tmaat vereiste maximum minimumtemperatur is het grtst bij de minimum temperatuur. Daar de gst vr augustus in hge mate bepald is vr het ttale financiële resultaat is het zinvl de minimumtemperatuur met de kilgrampbrgst vr augustus te cnfrnter. De kwantitatieve pbrgst vr augustus blijk sterk afhankelijk te zijn van de minimumtemperatuur. E hgere minimumtemperatuur gaat sam met e grtere gst vr augustus. De mgelijkheid m vreg veel kilgramm vr augustus te hebb neemt bij nverwarmde tmat, gegrafisch gezi, te in zuidelijke westelijke richting van Nederland. Bij de huidige pbrgstkstverhuding vr nverwarmde tmat de tdtie van stijging van de kst wrdt de nderlinge cncurrtiepsitie van de bedrijv met nverwarmde tmat in Nederland sterker naarmate deze gegrafisch gezi meer naar het zuid naar het west zijn geleg.

9 HFDTUK I Prbleemstelling pzet van het nderzek. Prbleemstelling De natuurlijke mstandighed in e gebied alsmede de technische, ecnmische mselijke factr bepal de ptimale vestigingsplaats van nderneming. Dit nderwerp met name de flgie, d.i. de leer van de invled van klimaat bdem p de grei van plant dier, is k in de Nederlandse tuinbuwkring vele mal het nderwerp van discussie geweest ). In het laatste decnium is het vraagstuk van de vestigingsplaats,.a. als gevlg van grtere cncurrtie tuss de alternatieve aanwdingsmgelijkhed van de grnd, t.w. wn, werk, recreatie verkeer, met de daaruit vrtvleide prblematiek van ruimtelijke rding werkgelegheid, pnieuw pp de vrgrnd getred. Vele situaties zijn in vergelijking met kele titall jar terug veranderd; de plaats van vestiging van het arbeids kapitaalsintsieve tuinbuwbedrijf is pnieuw sterk in de belangstelling gekm 2). Er zijn vele mstandighed van invled p de vestiging van e tuinbuwbedrijf. Het zijn in het bijznder: bdem, water, klimaat alsmede factr die vrtkm uit z.g. "ctrumfuncties", zals de aankp van grndstff verkp van prdukt, maar k mtaliteit van de ndernemers, dynamiek knis van het kader. ) Dr.ir. J J. Pst: "Klimaatverschill de tuinbuw"; Mededeling Directie Tuinbuw, 6 (953), blz W.J. angers: "De geschiktheid van het Nederlandse klimaat vr grteteelt"; Mededeling Directie Tuinbuw, 6 (955), blz ) M. Prins: "Tuinbuwvestiging: Dringd vraagstuk met talrijke facett"; Mededeling Ctraal Bureau, 44e jaargang, januari 96, blz. 72. "Vraagstukk betreffde de tuinbuwvestiging"; Mededelingblad Landbuwschap 96, N. 4. "Tweede nta ver de ruimtelijke rding in Nederland"; taatsuitgeverij 'sgravhage, 966. "De tekmst van de tuinbuw in het Nrd des Lands"; De Bestuurscmmissie Nrd des Lands. "Het Nrd p weg naar het jaar 2 "; Van Grcum Cmp. N.V. Ass

10 Tt nu te is alle in kwalitatieve zin gesprk ver de betekis van de vestigingsplaatsfactr vr tuinbuwbedrijv. Meer inzicht in dit vraagstuk kan verkreg wrd dr de invled van de vestigingsplaatsfactr p het bedrijfsresultaat te kwantificer. Deze factr vrm echter e cmplex geheel, zijn meilijk meetbaar vaak k nderling crrelerd. Het lijkt daarm zinvl dit vraagstuk via nderdel te bader. Uit verige nderzeking blijkt dat verschill in het pbrgstniveau ) dit is de relatieve geldpbrgst van de geteelde gewass, nafhankelijk van plantdatum teeltplan e van de belangrijkste rzak zijn van verschill in bedrij f suitkm st in de tuinbuw 2). Het is nu vr de tuinder, de vrlichter, de "plicymaker" de nderzeker niet alle van belang m de verschill in pbrgstniveau in de afznderlijke gebied te analyser, maar k m het pbrgstniveau van de verschillde tuinbuwgebied met elkaar te vergelijk. Dit laatste is vral vr de vestigingsplaatsprblematiek van grte betekis. Het lijkt derhalve zinvl de prbleemstelling te beperk tt de factr die verantwrdelijk zijn vr de verschill in pbrgstniveau tuss de verschillde gebied. k bij e dergelijke beperkte vraagstelling is het reeds verre van evudig de factr die het pbrgstniveau beïnvled te kwantificer. Zwel van de teelt nder glas als van die in de vlle grnd wrdt het pbrgstniveau erzijds beïnvled dr natuurlijke factr anderzijds dr het verzrgingsniveau. nderzek naar de relatie tuss de natuurlijke mstandighed pbrgstniveau van vllegrndsprdukt is nder zektechnisch meilijker te verwezlijk dan nderzek naar deze relatie bij glasprdukt. De levsprcess van de gewass in de vlle grnd zeker in het jnge stadium wrd nl. sterk beïnvled ) De geldpbrgst, uitgedrukt in prct van de nrmatieve geldpbrgst gev het pbrgstniveau. Bijvrbeeld: zijn het teeltplan de resultat van e bedrijf als in nderstaand vrbeeld, dan is het pbrgstniveau 4. Gewas Plantdatum ppervlakte Werkelijke Nrmatieve geldpbrgst geldpbrgst per m2 per m2 Tmaat 2 december 2 m2 f. 6, f. 5,5 Tmaat 2 januari 2 m2 f. 3,5 f. 2,8 Ttale geldpbrgst f. 59 f ) Ir. D. Meyaard: "rzak van verschill in bedrijf suitkm st in de glastuinbuw", L.E.I.tudie N. 6. 3

11 dr het micrklimaat. Vr de relatie pbrgstklimaat zud dus micrklimatlgische gegevs beschikbaar met zijn. Bvdi is uit prev van het K.N.MJ. geblek dat bij gewass met e krte greiperide kleine weersafwij king in e bepaald gebied (b.v. e regbui nmiddellijk na het zaai f pt) van drslaggevde betekis kunn zijn vr het pbrgstniveau. Daarbij kmt k ng het verschijnsel, dat elk gewas zijn eig kritische peride heeft, d.w.z. het gewas heeft e peride waarin het zeer gevelig is vr bepaalde weersinvled. He meer deze bepaalde weersinvled uitgeslt zijn des te minder zal de kritische peride p de vrgrnd tred. In de glastuinbuw tracht m dr kunstmatige ingrep (kass, verwarming, bereging, e.d.) de invled van de natuurlijke factr te wijzig. De reginale verschill in natuurlijke mstandighed wrd bij het strev naar klimaatbeheersing echter maar t dele uitgeschakeld. Bij de nverwarmde glasteelt blijft b.v. de temperatuursinvled zij het p e ander niveau bestaan. Het weer blijft ng e (nberekbare) factr, waarmee m bij de bedrijfsvering terdege reking dit te hud. Het zijn echter niet alle bvstaande verweging die tt de keuze van de tmaat als bject van dit nderzek hebb geleid, eves de belangrijkheid van het prdukt de spreiding van de prduktie in e aantal reginale ctra, hebb bij deze keuze e belangrijke rl gespeeld. k bij gewass nder glas is het echter niet evudig de evtuele verschill in pbrgst tuss gebied de rzak daarvan met behulp van gegevs van tuinbuwbedrijv (praktijkgegevs) te kwantificer. De vlgde methde is gevlgd. Eerst zijn evtuele verschill in pbrgst de grtte van deze verschill tuss nderscheide gebied in Nederland vastgesteld. E aantal factr zals plantdatum, kastype, ras, e.d. zijn dr de tuinder te wijzig. Verschill tuss de gebied verrzaakt dr dergelijke beïnvledbare factr zijn niet wezlijk in de cncurrtiepsitie van de gebied. Binn de gebied zull de invled van de beïnvledbare factr wrd nagegaan. Nadat de invled van deze factr bekd is kunn we tracht de gebiedsgemiddeld zveel mgelijk vergelijkbaar te mak. Factr zals b.v. de temperatuur, zijn nietbelnvledbaar zull altijd bij de nverwarmde tmatteelt gebiedsverschill verrzak. Cnfrntatie van de "vergelijkbare" gebiedsgemiddeld met de nietbelhvledbare factr kan ns ler f de cncurrtiepsitie van de gebied in nderzek gelijk zijn. Het klimaat met name de minimumtemperatuur zal per gebied bekek wrd. In deze publikatie wrdt verslag gedaan van de resultat van de bij de nverwarmde tmaat ptredde verschill in pbrgst. De resultat van e srtgelijk nderzek bij stktmat zull in e afznderlijk verslag wrd gepubliceerd. 4

12 2. De teelt van kude tmat in Nederland De ppervlakte tmat in nverwarmde kass, alsmede het aandeel van deze teelt in het ttale "grtpakket" nder glas blijkt uit tabel. Tt met 962 was er e pgaande trd in de ttale ppervlakte kude tmat. Van 963 t/m 967 vertnt het areaal kude tmat e dalde trd. In 967 werd het niveau van 953 weer bereikt. Bedreg in de jar rnd 953 het aandeel van het areaal kude tmat 37% in de ttale ppervlakte grt nder glas, in 967 was dit perctage afgm tt 8%. (Zie tabel, blz. 6). Da teelt van de kude tmat wrdt in Nederland in alle prvincies uitgeefd (zie tabel 2). In de prvincie ZuidHlland ligt 7% van het ttale areaal kude tmat. Limburg kmt p de tweede plaats met % NrdBrabant p de derde plaats met ruim 8%. Tabel 2. ppervlakte kude tmat per prvincie de belangrijkste teeltctra per prvincie Grning Friesland Drthe verijssel Gelderland Utrecht Nrd.Hlland ZuidHlland Zeeland Nrd.Brabant Limburg N..P. Ttaal 962 in% ha Brn: C.B..meitelling. van ttaal,6,2,5,5 2,9 2,,9 72,2,4 2,8 3,6,2 967 in % van ha ttaal , pzet van het nderzek,9,7,4,7 2,2,7.,7 7,4,2 8,, Teeltctrum 962 Hgeland Kleiweidestreek Veklniën West.Weidegeb. st.betuwe Geb.van IJssel ude Rijn Bangert Westland Walcher Zd.Peelgebied Nrd.Maasvallei Aandeel landb.geb. per prv. (962) in % In vele prvincies zijn duidelijk ctra van kude tmatteelt aan te wijz. Gezi het del van ns nderzek de ligging van bedelde ctra is getracht gebied p dezelfde lgte breedtegraad te kiez. De gebied die e nrdzuid lijnvrm zijn de landbuwgebied Hgeland, stelijke Betuwe de nrdelijke Maasvallei. Verder werd

13 cd DD est 4 b U a s a c 4 s b a z c at CD e» c m ai c T T T T Tt< t a T T T T T T T CD ~ c T t N T T T T T T t Ti T u a e» 3 T3 M ö g % a % u ) b it U e 6 a j * ta rt "bô U a> T3 Ci <D s eu f 4 s +J «5 CD T ci la u. a a EH "Ö a a u & fc H. ai PP ci c, pq 6

14 pgm de gebied Westland het gebied van IJssel ude Bijn die te zam met de stelijke Betuwe e stwest lijn gev. De bedrijv in nderzek ligg vrijwel alle in plaats geleg in gemde gebied (zie tabel 3). Tabel 3. Plaats waar de bedrijv in nderzek zijn geleg Grning Gelderland Utrecht ZuidHlland Limburg Usquert, Uithuiz, Les, Bafl, Ulrum, Klsterbur, Uitbuizermede, Warffum, Erum, D Hrn, Wehe, Westernieland, Zandeweer, Leerms, Vierhuiz, D Andel Mlrij. Huiss, Eid, Bemmel, Anger, Drnburg. Vleut, Harmei, Hut, De Meern. Hnselersdijk, De Lier, Maasland, Kwintsheul, 'sgravzande, Hek van Hlland, Naaldwijk, Mnster, chipluid, Peldijk, Watering, Maasdijk, Rijswijk. Brekhuiz, Helave, Hrst, Belfeld, America, Wellerli, Gridtsve, Meyel, Baarl, Veld, HrstMeterik, evum, Meldersl, Lttum, Lmm, Blitterswijk, Wellerlituindrp. De keuze van de bedrijv was nderwrp aan ige beperking. In verband met de meilijkheid van verdeling van e zelfde prdukt ver twee f meer plantperid, werd slechts bedrijv gekz die binn e peride van 4 dag alle p het bedrijf vrkmde tmat plantt. Bvdi was de selectie zdanig dat in elke 4daagse peride minsts 7 bedrijv per gebied werd verkreg. Van elk bedrijfis geregistreerd het kastype, de ppervlakte, de behandeling teg bdemziekt, het ras, het plantverband, de plantdatum, de pkweek, de kilgrampbrgst, de gemaakte prijz, het perctage exprt de evtuele nateelt. De verzameling van het basismateriaal nam in 963 e aanvang. Het aantal bedrijv in nderzek in de gebied wrdt per jaar per plantperide gegev in tabel 4. Het materiaal is gesplitst in "vreg nverwarmde tmat", d.w.z. bedrijv met e plantdatum in de peride van eind maart tt 24 april "laat nverwarmde tmat", d.w.z. bedrijv met e plantdatum in de peride van 24 april tt 5 mei. De verdeling in twee perid is zdanig, dat de gebied met elkaar te vergelijk zijn (zie tabel 5). 7

15 Tabel 4. Aantal waarneming per jaar per gebied nverwarmde tmat ) Jaar Ttaal 63 WegÜand vreg laat Nrd^Limb.2) vreg laat Vleut vreg e.. laat Nrd.Grn. vreg laat ) nverwarmd, d.w.z. niet licht verwarmd in begin /f eind van de teelt. 2) Niet gedcumteerd in Huiss e.. vreg laat Tabel 5. Gemiddelde plantdatum per jaar per gebied van nverwarmde tmat Jaar Westland. Nrd.Limb. vreg laat vreg laat Vleut e.. vreg laat 7_ Nrd.Grn. vreg laat Huiss e.. vreg laat Hewel deze splitsing tuss vreg laat vrij willekeurig is, gezi de vrij grte verschill in de weersmstandighed tuss de jar, is zij gemaakt in verband met verschil in teelttechniek tuss beide plantperid. In de vregste plantperide is er e tdtie m zveel mgelijk kilgramm teg e hge prijs weg te krijg, d.w.z. snel e flinke gst. Bij de grep "late planters" speelt de vregheid ge grte rl daar de prijz dan reeds zijn gedaald. Het nderzek heeft betrekking p meer jar, daar verandering in heveelhed, prij sschmmeling de variatie in de gekz bedrijv de verhuding tuss de gebied beïnvled. De resultante van e aantal jar, d.w.z. de tdtie in e aantal jar, is belangrijker. Ter ndersteuning van de analyse zijn van de afznderlijke gebied in eerste instantie crrelatiematrices berekd hieruit zijn factranalyses gedestilleerd. In hfdstuk n wrd de geldpbrgst in de verschillde gebied met elkaar vergelek. De twee cmpnt van het kgetal geldpbrgst, t.w. kilgramm prijs, wrd in dat hfdstuk behandeld. In hfdstuk III zijn de invled van kele factr p de spreiding in pbrgst in de afznderlijke gebied nagegaan zijn er "vergelijkbare" gemiddeld berekd. In hfdstuk IV wrd de klimatlgische verschill geanalyseerd in samhang met de pbrg st in de betrkk gebied. 8

16 HFDTUK II Verschill tuss de gebied. Geldpbrgst per eheid van ppervlakte Per jaar is van elk gebied vr de nderscheid plantperid, eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei, de gemiddelde geldpbrgst per eheid van ppervlakte bepaald. De geldpbrgst variër niet alle binn e jaar van gebied tt gebied, k in de verhuding tuss de gebied tred van jaar tt jaar verschill p. Bvdi is er e variatie in het jaarniveau. De verhuding tuss de gebied wrd verzichtelijker geïllustreerd dr e basisgebied te nem het jaargemiddelde van eik gebied uit te drukk in prct van het jaargemiddelde van het basisgebied. Aangezi de tdtie in e aantal jar, d.w.z. het gemiddelde resultaat van e aantal jar, dmineert ver e jaargegev, gev de gemiddelde van de prct de psitie van de gebied t..v. elkaar. In de tabell 6 7 zijn resultat per jaar per gebied gegev; het gebied Westland is hierbij als basisgebied gekz. a. Vreg nverwarmde tmat, plantperide eind maart tt 24 april. Tabel 6. Gemiddelde geldpbrgst nverwarmde ) tmat per m2 glasppervlakte (plantperide eind maart tt 24 april in verschillde gebied). cjcuu ias.6 47 " '66 964/' Westland NrdjLimb. Vleut Nrd.Grn. Hui s s gld. in* gld. in% gld. in% gld. in% gld. in% v.h. v.h. v.h. v.h. Westl. Westl. WestL Westl. M_ ^ _ AA _ 8 72 _lfil * « » 394 ) Di begin /f eind van de teelt niet licht bijverwarmd " # De behaalde geldpbrgst per m2 zijn in het Westland aanmerkelijk hger daninde verigegebied. Het verschil met NrdLimburg het p e na beste gebied bedraagt f.,73 per m2 f 4%. Nrd Limburg, NrdGrning Vleut ntlp elkaar niet veel; het nderlinge verschil tuss deze gebied bedraagt maximaal f.,6 per m2. De resultat in Hui s s zijn duidelijk lager dan in alle verige gebied A ~K 66 9

17 T pzichte van het Westland bedraagt de geldpbrgst per eheid van ppervlakte 36% minder, dit is f.,9 per m2. b. Laat nverwarmde tmat, plantperide 24 april tt 5 mei Tabel 7. Jaar /'66 964/'66 Gemiddelde geldpbrgst nverwarmde ) tmat per m2 glasppervlakte (plantperide 24 april tt 5 mei in verschillde gebied) Westland gld. in% Nrd. Limb. gld. in% v.h. Westl Vleut gld in% v.h. Westl Nrd. Grn. gld. in% v.h. Westl ) In begin /f eind van de teelt niet licht bijverwarmd Huiss gld. in % v.h. Westl k bij de late teelt zijn de geldpbrgst in het Westland belangrijk beter dan in de verige gebied. Het verschil met het p é na hgste gebied, NrdLimburg, bedraagt f.,79 per m2, fwel 6%. Het verschil tuss de gebied NrdGrning, NrdLimburg Vleut is gering bedraagt maximaal 3%. De pbrgst in Huiss zijn k hier uitznderlijk laag. c. Geldpbrgst per eheid van ppervlakte gediffertieerd naar de tijd M kan zich, gezi het prij sverlp in het tmatseiz, afvrag p welk mmt de verschill in geldpbrgst ntstaan. Is het b.v. e verschil in vregheid? m dit na te gaan zijn de verkreg pbrgst gesplitst in de peride vr augustus, in augustus na augustus. Geldpbrgst vr de maand augustus De geldpbrgst in het Westland zijnindegstperidevr augustus veel hger dan in de verige gebied. De geldpbrgst in de gebied Huiss NrdGrning bedrag maar ngeveer de helft van de geldpbrgst in het Westland. Bij de vreg geplante tmat is dit verschil +f.,25 bij de laat nverwarmde tmat +f.,4 per m2. Het verschil met Vleut, het p e na beste gebied, is 34%f f.,8 per m2 bij de eerste plantperide 4% f f.,29 per m2 bij de tweede plantperide. NrdLimburg Vleut ntlp elkaar niet veel. Het verschil bij de vrege tmat is f.,26 per m2 in het nadeel van Nrd 2

18 Limburg. Bij de late tmat zijn de geldpbrgst in NrdLimburg Vleut ev grt. Tabel 8. Gemiddelde geldpbrgst nverwarmde tmat per m2 glasppervlakte (in gld.) (plantperide eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei in verschillde gstperid) Jaar Westland Nrd.Limb. Vleut Nrd.Grn. Hui s s vreg laat vreg laat vreg laat vreg laat vreg laat Vr de maand augustus '63/ In % v.h. Westl. '64/66 25 In %v.h. Westl "* In de maand augustus '63/ _ In %v.h. Westl. "64/66 68 In %v.h. Westl Na de maand augustus '63/ _ ïn%v..h. Westl. Ç4/66 89 In%v..h. Westl : _ 22 3 _

19 Geldpbrgst in de maand augustus In de maand augustus ligg de pbrgst in het Westland, Nrd Limburg NrdGrning bij de vrege plantperide p gelijk niveau. Bij de late plantperide is dit alle het geval in het Westland Nrd Limburg. In Vleut Huiss ligg de geldpbrgst bij de vrege tmat respectievelijk 4 7% bij de laat nverwarmde tmat respectievelijk 24% lager dan in het Westland. Bij de late tmat kmt NrdGrning 7% lager uit. Het verschil in geld per m2 bij de vrege plantdatum tuss het Westland erzijds Vleut Huiss anderzijds bedraagt respectievelijk f.,25 f.,32; bij de late datum is dit verschil f.,23 f.,46. Het verschil tuss het Westland NróVGrning bij de late tmat is f.,35 per m2. Geldpbrgst na de maand augustus Vr augustus dmineert het Westland. In augustus wrdt het Westland dr kele gebied baderd, maar na augustus vertreff de geldpbrgst in NrdGrning die van het Westland wel bij de vrege plantdatum met 23% bij de late met 8%. NrdLimburg is in de vrege plantperide veel Vleut in de late plantperide e weinig hger dan het Westland, nl. respectievelijk 22 %. De nietgemde gebied plantperid ligg alle lager dan het Westland: vrege tmat in Vleut 7%, vrege late tmat in Huiss respectievelijk 2% 4%, late tmat in NrdLimburg 8%. verigs dit te wrd bedacht dat in abslute geldsbedrag na augustus ge grte verschill meer ntstaan. De geldpbrgst per m2 bedraagt in het Westland f., vr vrege tmat f. 2, vr late tmat in de peride na augustus. d. preiding van de geldpbrgst De gemiddeldegeldpbrgst, die de tdtie in verschillde gebied bij variërde plantperid aanduidt, is in feite de resultante van e hele reeks gegevs. De spreiding kmt hierdr niet tt uiting, waardr mgelijk belangrijke infrmatie verlr kan gaan. m k aan deze spreiding recht te d, werd van de gebied in nderzek cumulatieve frequtiecurv gecnstrueerd. ) ) Wijze van berek van cumulatieve frequtiecurv: De gemiddelde geldpbrgst in 964 in het Westland is f. 443, f E. bedrijf met egeldpbrgstvanf. 38, krijgt nu de waarde 86 (JTÇ: ).E bedrijf met e geldpbrg st vanf. 48, krijgt de waarae 26. Hetzelfde wrdt vr de bedrijv in de verige gebied berekd echter met het gemiddelde van het Westland. Vr de andere jar wrdt hetz elfde gedaan. Telksmethet jaargemiddelde van het Westland. teler zijn van e gebied ver de vier jar van nderzek 4 waarneming. Eén waarneming kmt vere met e trajectvan2,5% (/4) p de hrizntale as. De curve is nu te tek. Te beginn met de laagste pbrgst. 22

20 De figur t/m 8 gev de vereffde cumulatieve frequtiecurv van de geldpbrgst. p de hrizntale as is af te lez welk perctage van de waarneming in e gebied betrekking heeft p lagere geldpbrgst dan de met e bepaald punt verekmde pbrgst p de verticale as. p de verticale as zijn de pbrgst aangegev. Deze pbrgst zijn relatief gemaakt dr ze uit te drukk in e bepaalde basispbrgst. Als basis is de gemiddelde pbrgst van het Westland gekz. Als vrbeeld: in het gebied Grning ligt bij de plantperide eind maart tt 24 april 85% van de bedrijv met hun ttale geldpbrgst bed de gemiddelde geldpbrgst (= ) in het gebied Westland (figuur p blz.24). De cumulatieve frequtiecurv mak dus niet alle de spreiding zichtbaar, maar bvdi k de niveauverschill tuss de gebied. Decijferswrdimmers uitgedrukt in prct van het jaargemiddelde van e willekeurig gekz basisgebied. In figuur, die betrekking heeft p e plantperide eind maart tt 24 april, lp de curv van de ttale geldpbrgst ver e zeer breed traject ngeveer parallel. Afwijking naar bed (links) betek e gedeeltelijke mislukking van de gst, terwijl afwijking naar bv (rechts) het maximaal in het gebied bereikte niveau weergev. Het maximale niveau ligt in het gebied Westland bij de vreg nverwarmde tmat hger dan in de andere gebied waar deze niveaus elkaar nader. Bij de laat nverwarmde tmat plantperide 24 april tt 5 mei ligg de maximaal te bereik geldpbrgst in de afznderlijke gebied ngeveer gelijk (figuur 2, blz.24). De curv in de figur zijn pgebuwd uit 4 jar. Van elk jaar afznderlijk is eves e dergelijke curve te berek. Bij de vreg nverwarmde tmat behaald het gebied Westland in elk jaar het hgste niveau. Bij de laat nverwarmde tmat eindig de gebied van 963 t/m 66 met het maximale niveau ngeveer gelijk. Per jaar gezi is dit niet het geval. In het Westland ligt dit niveau in veel hger dan in de verige gebied. In 964 is het maximale niveau in de gebied gelijk. ndanks gede kilgrampbrgst blijv de geldpbrgst dr e bijznder laag prijsniveau ver bed de maat. In 963 blijft het gebied Westland ver achter. De kilgrampbrgst ligg dit jaar bij de grep bedrijv in nderzek nevredig laag. De spreiding bij de geldpbrgst is nvldde. Lpt de spreiding van de geldpbrgst nrmaal in e gebied van % van het gemiddelde, in het Westland bedraagt het interval vaïï de spreiding in 963 slechts 88 ' 6%. In de figur 3 t/m 5 6 t/m 8 wrd de cumulatieve frequtiecurv gegev van de geldpbrgst in drie perid: vr de maand augustus, in de maand augustus na de maand augustus van respectievelijk de vreg nverwarmde tmat van de laat nverwarmde tmat. De spreiding van de geldpbrgst in de afznderlijke gstperid is veel grter dan de integrale spreiding; met name de spreiding van de 23

21 preiding van de geldpbrgst van nverwarmde tmat in de verschillde gebied (geldpbrgst uitgedrukt in prct van het Jaargemiddelde van het Westland 963 t/m 966) Figuur Westland Vleut Huiss Grning Limburg plantperide 24 april tt 5 mei Figuur perctages van ttaalaantal waarneming perctages van ttaalaantal waarneming 24

22 ««. " Œa «=aiaa,. g» c " *"^; ia h I r i i i \ ^. '^"^ \ v \ \ ^^ ^\. \% \ \ > <" \ \ \ > 'V. ^"* "**«. >v '". ** «. \ ^ "" ^ ^. J^^^^'N t i I I I I I """T. si <D c 8 a à!? flb 3 Ä n Jg c Iff ff i : J ; : <9 i s 8 e g ** I """^^^. \*^5L^. A '> x %\.. \ ~~^>. \\\ Y*x \ \ ^ \ \ \ \ N \ \'\ \ '\\\ \ \ > \\ \ \ \ s g* = s i i i i i i i i i \ /*^ T^ ^ ' \ ~~^' ï si«f«n ill il 4, 38 bn i > I s 3 â h. ^ ^ * ^ ' ' ' ^ * ^ ^ ~ \ \ w \ \w '\. \\ \ V.\ \ V x \:\. i i i i i i i i i i i i i i v 25 se a a> "f s.

23

24 geldpbrgst vr augustus van de geldpbrgst na augustus is veel grter dan van de ttale geldpbrgst. Het hgere maximale niveau bij de vrege plantperide in het gebied Westland t..v. de verige gebied ntstaat in de gstperide vr de maand augustus. In de maand augustus na de maand augustus ligg de maximaal te bereik niveaus in de afznderlijke gebied min f meer gelijk. Het gebied Vleut ligt met het maximale niveau van de geldpbrgst vr augustus tuss dat van het Westland dat van de verige gebied in. Bij de laat nverwarmde tmat ligg vr augustus de maximale niveaus in de gebied het Westland, Vleut NrdLimburg gelijk hger dan in Huiss NrdGrning. In de peride na augustus ligg het Westland NrdLimburg nderaan. 2. Kilgramm prijz a. Kilgrampbrgst De geldpbrgst wrd gevrmd dr de gegste kilgramm de prijs die vr het prdukt is gemaakt. E analyse van de kilgrampbrgst de prijs zull de verschill in geldpbrgst verduidelijk.. Kilgrampbrgst per eheid van ppervlakte De kilgrampbrgst in het gebied Huiss zijn zwel bij de vreg als bij de laat nverwarmde tmat het laagst (zie tabel 9, blz.28). Inde vrege plantperide ligt de pbrgst 5%f,49 kg per m2 in de late plantperide 2%f,27 kg per m2 bed die in het Westland. De gstgrtte in de gebied NrdGrning Vleut ntlp elkaar bij de vreg nverwarmde tmat niet veel, bij de laat nverwarmde tmat is de pbrgst in Vleut grter. NrdGrning Vleut ligg met hun pbrgst tuss Huiss NrdLimburg in. In dit laatste gebied nadert de pbrgst die van het Westland. 2. Kilgrampbrgst per eheid van ppervlakte gediffertieerd naar de tijd Kilgrampbrgst vr de maand augustus De gst vr de maand augustus is in alle andere gebied zwel bij de vreg nverwarmde tmat als bij de laat nverwarmde tmat kleiner dan in het gebied Westland (zie tabel, blz.29). Bij de vreg nverwarmde tmat is dit in de gebied Vleut, Huiss Nrd Grning respectievelijk 24, 42 44%, fwel 89, 56 6 kilgram per m2 glas. Bij de laat nverwarmde tmat zijn de verschill respectievelijk 3, 63 63% fwel 48, kilgram per m2 glas. Het gebied NrdLimburg kmt bij de vreg nverwarmde tmat met zijn vregheid tuss erzijds Vleut anderzijds Huiss NrdGrning bij de laat nverwarmde tmat p het niveau van Vleut uit. 27

25 Tabel 9. Gemiddelde kilgrampbrgst van nverwarmde tmat per m2 (plantperide eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei in verschillde gebied) Jaar Westland Nrd. kg in % kg Limb. in% vji. Westl. Plantperide eind maarttt 24 april / / Plantperide / / : april tt 5 mei Vleut Nrd, Grn. Hui s kg in% kg in% kg v.h. v.h. Westl. Westl in% v.h. Westl Kilgrampbrgst in de maand augustus In de maand augustus lp de kilgrampbrgst niet zveel uite als vr de maand augustus. Het gebied Vleut nadert zwel bij de vrege als bij de late plantperide het gebied Westland. De gebied Huiss NrdGrning d dit alle bij de vrege peride. Bij de laat nverwarmde tmat km ze van 963 t/m 966 respectievelijk 2 3% lager uit. Het gebied NrdLimburg kmt van 964 t/m 966 zwel bij de vrege als bij de late plantperide met de gst in de maand augustus p e hger niveau dan de gebied Westland, Vleut, Huiss Grning. Kilgrampbrgst na de maand augustus Na de maand augustus ligt bij de vreg nverwarmde tmat Vleut 2% lager dan het Westland. Het gebied Huiss kmt % Nrd Grning 26%f 42 kg per m2 hger uit. Bij de laat nverwarmde tmat ligg gemde gebied respectievelijk 6, 2 23% hger dan het Westland. In de eerste plantperide is % gelijk aan 2,6 kg in de tweede plantperide gelijk aan 35,8 kg per m2 glas. Nrd Limburg kmt met de vrege p het niveau van Grning uit, terwijl 28

26 het met de late kude tmat het Westland nadert. Tabel. Gemiddelde kilgrampbrgst van nverwarmde tmat per m2 (plantperide eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei in verschillde gstperid gebied) Westland Nrd.Limb. Vleut Nrd.Grn. Huiss vreg laat vreg laatvreg laatvreglaatvreglaat Vr de maand augustus /'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ 28 7 In de maand augustus /'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ 47 7 Na de maand augustus l963/'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ ""

27 3. preiding van de kilgrampbrgst Evals de spreiding van de geldpbrgst (zie. d) kunn k de spreiding van de kilgrampbrgst dr cumulatieve frequtiecurv wrd weergegev. In de figur 9 zijn bedelde curv van respectievelijk de ttale kilgrampbrgst van de vreg nverwarmde tmat, plantperide eind maart tt 24 april van de laat nverwarmde tmat, plantperide 24 april tt 5 mei, weergegev. Het maximaal te bereik niveau in kilgramm bij de vreg nverwarmde tmat ligt in het Westland het hgst, NrdLimburg vlgt p de vet als tweede Vleut, NrdGrning Huiss eindig vervlgs gelijk. Bij de laat nverwarmde tmat ligt dit niveau in verschillde gebied gelijk. In de figur t/m 3 4 t/m 6 zijn de cumulatieve frequtiecurv gegev van de kilgrampbrgst vr de maand augustus, in de maand augustus na de maand augustus van respectievelijk de vreg nverwarmde tmat de laat nverwarmde tmat. De veel grtere spreiding van de kilgrampbrgst in de afznderlijke gstperid, met name in de gstperide vr de maand augustus na de maand augustus, t..v. de spreiding van de ttale kilgrampbrgst van de gehele gstperide werd k gesignaleerd bij de spreiding van dé geldpbrgst. In de gstperide vóór augustus ligt het maximaal te bereik niveau in het gebied Westland bij de vreg nverwarmde tmat het hgst. Het gebied Vleut nadert dit niveau in het Westland het dichtst, terwijl de gebied Huiss, NrdGrning NrdLimburg ng lager maar p hetzelfde maximale niveau uitkm. k de bedrijv met de minste resultat in het Westland ligg met hun kil's vr augustus veel hger dan verekmstige bedrijv in de verige gebied. Er is duidelijk sprake van e niveauverschil tuss het Westland de verige gebied. Bij de laat nverwarmde tmat ligt het maximaal te bereik niveau vr augustus in de gebied het Westland, Vleut NrdLimburg gelijk. De gebied Huiss NrdGrning ligg p e lager niveau met de kilgrampbrgst. In de maand augustus is er tuss de gebied weinig verschil in het te bereik maximale niveau. Na augustus is dit bij de vreg nverwarmde k het geval. Bij de laat nverwarmde tmat ligg de te bereik maximale niveaus van het Westland NrdLimburg wat lager. Teelttechnisch,.a. dr lucht, water gev, bladplukk, grtte plantmateriaal, kan m bij dezelfde plantdatum het gewas igermate bijstur zdat e relatief vrege gst, d.w.z. meer kilgramm vr de maand augustus, f e relatief late gst wrdt verkreg. Het laatste hudt in meer kilgramm na de maand augustus. Het effect van deze gstverschuiving wrdt geïllustreerd dr in de verschillde gebied de bedrijv die het maximaal te bereik niveau vr de maand augustus het maximaal te bereik niveau na de maand augustus bereik met elkaar te vergelijk. In het gebied Westland is de gst vr de maand augustus p de bedrijv die zich richt p de vregheid e kleine 2,5 kg per m2 grter 3

28 preiding van de kgpbrgst van nverwarmde tmat in de verschillde gebied (kgpbrgst uitgedrukt in prct van bet jaargemiddelde van het Westland 963 t/m 966) kgpbr. 2 Figuur 9. Plantperide eind maar tt 24 april Westland Vleut Huiss Grning. Limburg Figuur. Plantperide 24 april tt 5 mei perctages van ttaalaantal waarneming ' perctages van ttaalaantal waarneming 3

29 ~*~~=ï>_ ^. \. ^>>^ \ \ V N^V»" ~ x 'vv i 's _> X \ ü V.. ^<r. ^ 5 X :. ^s ^. \ ^x~~ \.» N \ ^> ^ ^ \ "'''' ^N^<^ ^ a E ~ _ ^ v i i i j I~~~I~* i^=f '..'"NY, \ \ \ " V x a J m \\\ \\\ V w 3, E _l I l_ i \iv~t^ I L: ^.._ II? a H h 8.** ',g a 5 E Ml in m B ( 5, 3 U 3 Li CD f t ^ << t< I ^ ^ ^ ^ \ " ' ". ^ ^ ^ "X '\ ~~~'". \ \ \ \ \ v \\ \ N \ \ \ VV "^\ X :> V \ X. "<x \ V X V \x \ N ' s \ N. ~~v. N v \ X ' \'x \ V s X \ V ' > X \ N '\. V \ \. x^»,,,.. i i. i i i J i r*~ J i i ^"K T a «( B ci) cd <=> 2 a 32

30 k ". «Q cd i 3 «3 ' cf ** 3 V. """^. : ~~v V >v X 'Ni ^v X X V 'V v s V ^\ vv. XX \ 'V v V %.^v V. "^'^5 s «Ca, \ I ^ _ ",l "

31 dan p de bedrijvdie hetp e late gst aanstur. Het gstverschil na de maand augustus tuss deze twee typ lpt p tt 3kg per m2, maar nu in het vrdeel van de bedrijv die gecnctreerdzijn p e late gst. InNrdGrning zijn de verschill respectievelijk 2,2 2,4 kg per m2. In de verige gebied kmt dit laatste beeld k vr. In tabel wrdt tuss de gebied het effect van deze gstverschuiving weergegev. De kilgrampbrgst zijnnu vrde verschillde perid uitgedrukt in prct van het jaargemiddelde van het Westland. Dr het cijfermateriaal van alle gebied p één nemer te brg, t.w. het basisgebied het Westland, zijn de perctages nderling vergelijkbaar. Tabel. Kilgrampbrgst ) van de bedrijv in nderzek (in% van het jaarlijkse gemiddelde van het Westland) Bedrijv met de grtste Bedrijv met de grtste gst vr augustus gst na augustus Gebied kilgrampbrgst kilgrampbrgst vr aug. in aug. na aug. vr aug. in aug. na aug. Westland NrdLimburg Vleut NrdGrning Hui s s ) Plantperide eind maart tt 24 april (963 t/m 966) De bedrijv die speciaal gericht zijn p de vregheid slag in het Westland het beste, terwijl ze in Vleut p de tweede plaats km. Er is ge niveauverschil tuss NrdGrning NrdLimburg p de bedrijv met de grtste gst vr augustus. De bedrijv in Nrd Limburg gst echter na de maand augustus meer. Dit kan betek dat de gst in NrdLimburg vr augustus veel hger kan ligg. Niet alle bij de vergelijking van gehele gebied, maar k bij meer individuele bedrijfsvergelijking blijk de pttiële mgelijkhed reginaal te verschill. b. Prijz. Vreg laat nverwarmde tmat In de peride 963 t/m 966 werd gemiddeld per bedrijf in de buitgebied e lagere prijs ntvang dan in het Westland (zie tabel 2, blz.35). Bij de vreg nverwarmde tmat plantperide eind maart tt 24 april ligt de prijs in de gebied Vleut, NrdGrning Huiss 5, 3 25% lager. Bij de laat nverwarmde tmat, plantperide 24 april tt 5 mei, bedrag deze perctages respectievelijk 9,

32 Tabel 2. Gemiddelde prijs van nverwarmde tmat in ct per kg Jaar Westland ct. in % per kg Nrd et. per kg.limb. in % v.h. Westl. Plantperide eind maart tt 24 april /'66 964/' _ 43 Plantperide 24 april tt /'66 964/' _ 42 _ 86 mei _ 88 Vleut Nrd,.Grn. et. in% et. in% per v.h. per v.h. kg Westl.. kg Westl Huiss et. in% per v.h. kg Westl Het verschil tuss Grning Vleut is e paar prct in het vrdeel van Grning. Het gebied NrdLimburg, dat in 964 in het nderzek werd pgm, behaalde e gemiddelde prijs die tt 2% lager is dan die in Vleut. Bij de vergelijking van de prijz die vr de maand augustus zijn verkreg speelt behalve het perctage exprt k de "relatieve" vregheid e grte rl p de prijsvrming. He de prijz ligg in de verschillde gebied in verscheid gstperid is weergegev in tabel 3 (blz.36). Prij s vr de maand augustus De prijz in de gebied Vleut, NrdGrning Huiss ligg van 963 t/m 966 bij de vreg nverwarmde tmat respectievelijk 3, 6 24% lager dan in het Westland. Bij de laat nverwarmde tmat bedrag deze perctages respectievelijk 5,6 9. Het gebied Nrd Limburg kmt van 964 t/m 966 bij de vrege 3, bij de late % lager uit dan Vleut. Prij s in de maand augustus In de maand augustus, als de invled van de "relatieve vregheid" de "relatieve laatheid" p de prijsvrming niet aanwezig zijn, ligg de prijz in de gebied Vleut, NrdGrning Huiss bij de vreg nverwarmde tmat respectievelijk, 7 6% nder het prijsniveau van het gebied Westland. Bij de laat nverwarmde tmat zijn 35

33 Tabel 3. Gemiddelde prij s van nverwarmde tmat in ct. per kg ) Jaar Westland NrdrLimb. Vleut Nrd.Grn. Huiss vreg laat vreg laat vreg laat vreg laat vreg laat Vr de maand augustus /'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ _ In de maand augustus /'66 In %v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ 4 92 _ Na de maand augustus /'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl _ 4 86 _ ) Plantperide eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei deze perctages respectievelijk 7, 4 2. Van het gebied Nrd Limburg ligt van 964 t/m 966 bij de vrege plantperide het perctage 8 lager dan van het Westland, in de verekmstige jar ligt datvan Vleut ng iets lager van NrdGrning iets hger. 36

34 Prij s na de maand augustus Na de maand augustus, als behalve het perctage exprt de "relatieve laatheid" invled p het prij sniveau kan uitef, ligg de gebied Vleut, NrdGrning Huiss bij de eerste plantperide 6, 5 28% bij de tweede plantperide 7, 7 2% lager met hun prijs dan het Westland. Het gebied NrdLimburg ligt van 964 t/m 966 zwel bij de vrege als bij de late peride iets lager dan Vleut. 2. Prijs exprtperctage In de maand augustus, als de aspect vregheid laatheid ge invled hebb p de prijsvrming, zijn het vrshands de aspect kwaliteit srtering die hun invled kunn lat geld. In figuur 7a is het perctage exprt, represtatief vr e gebied, afgezet teg de prijs, gemaakt in dat gebied; beide gegevs zijn berekd vr de maand augustus ver de jar 963 t/m 966 vr de vreg nverwarmde tmat, plantperide eind maart tt 24 april. In figuur 7b zijn dezelfde kgetall verwerkt, maar dan vr de laat nverwarmde tmat, plantperide 24 april tt 5 mei. In de figur 8a b is hetzelfde gedaan vr de peride 964 t/m 966, waarbij nu het gebied Limburg is pgm. Uit de figur blijkt dat bij e temd perctage exprt k de gerealiseerde prijs stijgt in het gebied, wel z dat de verschill in prijs vrijwel geheel verklaard wrd dr de verschill in perctage exprt. Bvgemde prijs is berekd uit de gemiddelde prijs, gemaakt per bedrijf. De gemiddelde prijs per bedrijf is echter pgebuwd uit de prijs, gemaakt vr de tmaat die gedkeurd is m te wrd geëxprteerd de prijs gemaakt vr de tmaat met het predikaat binnland. De prijs van de "exprf'tmat is hger dan die van de "binnlandse". He in de verschillde gebied de perctages exprt ligg blijkt uit tabel 4 (blz.39). Naast de nderscheiding vreg nverwarmde laat nverwarmde tmat is het ttale seiz pgedeeld naar drie gstperid: vr augustus, in augustus na augustus. Het perctage geschikt vr exprt verschilt in de nderzchte gebied aanzilijk. Het gebied Huiss ligt met dit perctage 35 nder dat van het Westland, terwijl Vleut, NrdGrning Nrd Limburg tt 2% lager uitkm dan het Westland. Dit verschil dat vr augustus reeds vr e deel tt stand kmt, wrdt grter in augustus, terwijl na augustus dit verschil ng verder uitgreit. In het gebied Westland is in de peride vr in augustus de heveelheid die niet geschikt is vr exprt, slechts kele prct. Na augustus is in dit gebied + e kwart niet meer vr exprt geschikt. 3. Verschill in geldpbrgst met betrekking tt verschill in kilgramm prijz De lagere geldpbrgst t..v. het Westland in de verige gebied 37

35 . u a cd m b I 8. Ë a» 3 b i t 2 ai u Q) > G H *> ^ +j rt * 2 e» *.a "3 «M 5 M CD P. M c3 ' t 3. I ^ 2 ). L «H +j p4 m ^ 8? C t: & a> tu bu eu c * ' M Ä «a *ö p _ bd CÖ ç si «" 63 3 il n II H il H M ftji Iß î < l t.s M «t e ) s a ä TP +J + t5 ta» <u b.. ce) a> m & U p. s <u t eu ^ h I ihss ^ 38

36 Tabel 4. Perctage exprt nverwarmde tmat ) Ttaal 963/'66 In % v.h. Westl. 964/'66 In % v.h. Westl. Westland vreg laat Vr de maand augustus 963/'66 In % v.h. Westl /'66 In % v.h. Westl In de maand augustus 963/ T 66 In % v.h. Westl /'66 In % v.h. Westl Na de maand augustus 963/'66 In % v.h. Westl /'66 In % v.h. Westl Vleut vreg laat Nrd. Limb. vreg laat Nrd. vreg ) Plantperide eind maart tt 24 april 24 april tt 5 mei Gr n. laat Huiss vreg laat wrd vrnamelijk verrzaakt dr twee factr, t.w. de lagere kilgrampbrgst vr de maand augustus de lagere prijs gemaakt gedurde de gehele gstperide. Van 963 t/m 966 is in het gebied Vleut bij de vreg nverwarmde tmat de prijs vr augustus f.,55 per kg bij e pbrgst van 28 kg per m2 glasppervlakte. In het basisgebied, het Westland, zijn deze getall respectievelijk f.,64 37 kg. Het verschil is f.82, hiervan kmt f. 49, p reking van de kilgramm f. 33, van de prijs. De lagere geldpbrgst in de gstperide vr de maand augustus bij de vreg nverwarmde tmat, plantperide eind maart tt 24 april, in het gebied Vleut t..v. het gebied Westland wrdt 39