Overzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES"

Transcriptie

1 METFORMINE Verhoogt de insuline gevoeligheid Vertraagt de opnamesnelheid van glucose Verbetert de opname van glucose ter hoogte van de spiercellen Vertraagt de vrijstelling van glucose uit glycogeen ter hoogte van de lever Geen stimulerend effect op de insuline secretie Merknaam Wanneer Contra-indicatie Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Glucophage Tijdens of na Leverstoornissen Geeft geen aanleiding tot hypoglycemie Geen Metformax Metformine de Hartfalen Bijwerkingen bij opstart van product: misselijk, metaalsmaak, verminderde eetlust, buikkrampen, Mylan Nierinsufficiëntie losse stoelgang. Sandoz GFR tussen 30 en Altijd starten met de laagste dosis en geleidelijk Teva 60 ml/min: opdrijven. 1.5 g/d in 2 à 3 Bij heelkundige interventie of een radiologisch doses onderzoek waarbij onderhuids een contrastof wordt ingespoten, stopt het preparaat de dag voor (48u) en wordt het pas drie dagen later terug opgestart. Bij een nieronderzoek: 48u voor tot 48u na het nieronderzoek stoppen.

2 SULFONYLUREA Verhoogt de productie van insuline Merknaam Wanneer Contra-indicatie Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Glibenclamide Daonil Voor de Leverstoornissen Oppassen bij ouderen Geen Euglucon Hartfalen Risico op hypoglycemie Gliclazide Uni-Gliclazide Uni-Diamicron Nierinsufficiëntie Glicazide Geen Mylan aanpassing tot Sandoz GFR 30 (-45) Glimepiride Amarylle ml/min. Glimepiride Geen indicatie Sandoz GFR < 30 EG ml/min Glipizide Glibinese behalve Minidiab gliquidon Gliquidon Glurenorm Repaglinide Novonorm Direct voor tot Leverstoornissen Geeft minder kans op hypo s Geen Repaglinide 30 min. voor Geeft gastro-intestinale klachten EG de Gewichtstoename Sandoz hoofd

3 THIAZOLIDINE- DIONES Verlaagt de insulineweerstand ter hoogte van de spieren, vetweefsel en lever Merknaam Wanneer Contra-indicatie Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Hartfalen Geeft geen hypoglycemie ZTD op voorschrift of attest. Leverstoornissen Geeft de neiging tot oedeemvorming en een matige gewichtstoename. Aanvraag: na 3 mnd Het minder gunstig visceraal vet wordt omgezet tot metformine of sulfonylurea. onschuldiger perifeer vet Op langer termijn zou er een daling zijn van de Enkel combinatie triglyceriden en een stijging van het HDL-cholesterol Metformine/sulfonylurea + Altijd starten met de laagste dosis en geleidelijk Pioglitazone is toegestaan opdrijven. Pioglitazone Actos Onafhankelijk van de

4 DPP-4 Remmers Remmen de afbraak van incretines in de darmen Merknaam Wanneer Contra-indicatie Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Alogliptine Vipidia Onafhankelijk Nierinsufficiëntie Geeft geen ZTD op voorschrift of attest Linagliptine Trajenta van de GFR 30-50: hypoglycemie Saxagliptine Onglyza Vipidia 12,5 mg Dosis aanpassing bij Aanvraag: Sitagliptine Januvia Onglyza 2,5 mg muv nierinsufficiëntie, HbA1c tussen 7% en 9% Vildagliptine Galvus Januvia: 50 mg Linagliptine Galvus: 50 mg In combinatie met: Trajenta: geen aanpassing Metformine Metformine + Sulfonylurea/Repaglinide GFR < 30: Sulfonylurea/Repaglinide Vipidia: 6,25 mg (intoleratie Metformine) Onglyza: 2,5 mg Basale insuline (NPH of lantus) +/- orale Januvia: 25 mg antidiabetica Galvus: 50 mg Monotherapie bij nierinsufficiëntie Trajenta: geen aanpassing COMBINATIEPRODUCTEN Eucras: Vildaplitine + Metformine Janumet: Sitagliptine + Metformine Jentadueto: Linagliptine + Metformine Komboglyze: Saxagliptine + Metformine Vipdomet: Alogliptine + Metformine

5 SGLT-Remmer Hypoglycemiërend effect door een vermindering van terugresorptie van glucose in de nieren, met uitlokking van glycosurie Merknaam Wanneer Contra-indicatie Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Canagliflozine Invokana Bij voorkeur Nierinsufficiëntie Verhoogd risico op genitale infecties ZTD op voorschrift of attest voor de eerste Risico op gastro-intestinale stoornissen van Polyurie, dehydratatie en hypotensie Aanvraag: de dag Controle nierfunctie 2 maanden na start HbA1c tussen 7% en 9% Empagliflozine Jardiance Volgende combinaties zijn toegestaan: Metformine + SGLT-2 (100/300mg) Metformine + Thiazolidinediones + SGLT-2 (100mg) Metformine + Sulfonylurea/ Repaglinide + SGLT-2 (100/300mg) Sulfonylurea/Repaglinide + SGLT-2 (100/300mg) (voorwaarde intoleratie Metformine) Basale insuline (NPH of lantus) + orale antidiabetica + SGLT-2 (100/300mg) COMBINATIEPRODUCTEN Vokanamet: Canagliflozine + Metformine

6 GLP-1 Analogen Intestinaal hormoon Vertraging van de maaglediging (niet voor alle moleculen) Vermindering van de glucagonvrijstelling Stimulatie van de glucose-afhankelijke insulinevrijstelling Merknaam Wanneer Aantal x Opmerkingen Terugbetalingsvoorwaarden Albiglutine Eperzan Onafhankelijk van de, op hetzelfde 1x/week Contra-indicatie Nierinsufficiëntie: ZTD op voorschrift of attest tijdstip Exanatide, Lixisenatide tot GFR ml/min Aanvraag: HbA1c > 7,5% Albiglutide, Liraglutide tot GFR 30 In combinatie mogelijk: ml/min Metformine + Sulfonylurea Dulaglutide Trulicity Onafhankelijk van de, bij voorkeur op dezelfde dag. 1x/week Exenatide Bydureon Onafhankelijk van de, op hetzelfde tijdstip 1x/week Byetta 15 min. voor de 2x/dag Bijwerkingen: Gewichtsdaling Weinig risico op hypoglycemie Reactie thv injectieplaats Nausea Basale insuline +/- orale antidiabetica ZTD op voorschrift of attest Aanvraag: HbA1c > 7,5% In combinatie mogelijk Metformine + Sulfonylurea Metformine + Thiazolidinediones ZTD op voorschrift of attest Aanvraag: HbA1c > 7,5% In combinatie mogelijk: Metformine + Sulfonylurea

7 Liraglutide Victoza Onafhankelijk van de, op hetzelfde tijdstip Overzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES 1x/dag ZTD op voorschrift of attest Aanvraag: HbA1c > 7,5% Lixisenatide Lyxumia Binnen het uur voorafgaand aan een ; wanneer de meest geschikte gekozen is, bij voorkeur elke dag voor dezelfde toedienen 1x/dag In combinatie mogelijk: Metformine + Sulfonylurea Metformine + Thiazolidinediones ZTD op voorschrift Aanvraag: HbA1c > 7,5% In combinatie mogelijk: Metformine + Sulfonylurea Basale insuline +/- orale antidiabetica

8 Type INSULINES Ultrakortwerkende Ultrasnel Kortwerkende Snel Intermediair werkende Langwerkende Ultratraag Merknaam Humaan/ Start Piek Firma Toediening analoog werking (werking) Attest Humalog Onmiddellijk voor de 1uur Analoog Lilly 5-15min E/ml (2-5 uur) Met attest of vermelding DC Novorapid Analoog NovoNordisk Onmiddellijk voor de 1-3 uur min (3-5 uur) Met attest of vermelding DC Apidra Analoog Sanofi Kort voor of na de 1-2 uur min (3-4 uur) Met attest of vermelding DC Actrapid Humaan NovoNordisk min voor de 1,5-3,5 uur < 30min (7-8 uur) Enkel voorschrift Humuline Regular Humaan Lilly min voor de 2 uur 20-30min (6-8 uur) Zonder attest Insuman Rapid Humaan Sanofi min voor de 2 uur 20-30min (6-8 uur) Zonder attest Insulatard Humaan NovoNordisk Vast tijdstip 4-12 uur onafhankelijk van < 1,5 uur (24 uur) Zonder attest Humuline NPH Humaan Lilly Vast tijdstip 4-6 uur onafhankelijk van 1-2 uur (10-18 uur) Zonder attest Insuman Basal Humaan Sanofi Vast tijdstip 4-6 uur onafhankelijk van 1-2 uur (10-18 uur) Zonder attest Lantus Analoog Sanofi Vast tijdstip 1-2 uur Geen (24 uur) Voorschrift + ZTD of DC Levemir Analoog NovoNordisk Vast tijdstip 1-1,5 uur 3-14 uur (24 uur) Voorschrift + DC enkel terugbetaald bij DMT 1 of na pancreasresectie

9 Toujeo Analoog Sanofi Voor compliance vast tijdstip Steady state Geen (30 uur) Voorschrift + ZTD of DC Combinatie preparaten Humalog Mix Analoog Lilly Humuline 30/70 Humaan Lilly Novomix Analoog NovoNordisk Onmiddellijk voor de voor de Onmiddellijk voor de min (10 18 uur) Voorschrift + ZTD of DC min (10-16 uur) Zonder attest min 1-4 uur (24 uur) Voorschrift + ZTD of DC FIRMA SANOFI NAAM VOORGEVULD/ HERBRUIKBAAR HOE VOORSCHRIJVEN? Solostar Lantus Voorgevulde pen Op voorschrift: Lantus Solostar dt/ (insuline + voorgevulde pen) Solostar Apidra Voorgevulde pen Op voorschrift: Apidra Solostar dt/ (insuline + voorgevulde pen) Clickstar Herbruikbare pen Op voorschrift: Naam insuline dt/ (enkel insuline wordt afgeleverd) De herbruikbare pen Clickstar kan u verkrijgen via tel: 02/ van de firma Sanofi ELI LILLY Humalog 100 E/ml Kwikpen Voorgevulde pen Op voorschrift: Humalog 100 E/ml kwikpen dt/ (insuline + voorgevulde pen) Humalog 200 E/ml Kwikpen Voorgevulde pen Op voorschrift: Humolog 200 E/ml kwikpen dt/ (insuline + voorgevulde pen) Humalog Mix 25 Kwikpen Voorgevulde pen Op voorschrift: Humalog mix 25 kwikpen dt/ (insuline + wegwerppen) Humalog Mix 50 Kwikpen Voorgevulde pen Op voorschrift: Humalog mix 50 kwikpen dt/ (insuline + wegwerppen) Humapen Memoir/ Luxura/Savvio Herbruikbare pen Op voorschrift: Naam insuline dt/ (enkel insuline wordt afgeleverd) De herbruikbare pen Humapen kan u verkrijgen via tel:02/ van de firma Eli Lilly en binnen de 48 uur wordt de pen bezorgd bij de huisarts.

10 NovoNordisk Overzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES Flexpen Levemir Voorgevulde pen Op voorschrift: Levemir Flexpen dt/ (insuline + voorgevulde pen) Flexpen Novorapid Voorgevulde pen Op voorschrift: Novorapid Flexpen dt/ (insuline + voorgevulde pen) Flexpen Novomix Voorgevulde pen Op voorschrift: Novomix Flexpen dt/ (insuline + voorgevulde pen) NovoPen Herbruikbare pen Op voorschrift: Naam insuline dt/ (enkel insuline wordt afgeleverd) De herbruikbare NovoPen kan u verkrijgen door een voorschrift te faxen naar 02/ en binnen 48 uur wordt de pen bezorgd bij de huisarts.

Hoofdstuk 5 Medicatie

Hoofdstuk 5 Medicatie Hoofdstuk 5 Medicatie 5.1 Inleiding Diabetes Mellitus wordt altijd met een dieet behandeld, maar ook met tabletten en/of insuline. Uw arts kiest, in overleg met u, de behandeling die bij u past. Bij niet

Nadere informatie

Nieuwe trends in diabetesbehandeling. 20 maart 2018

Nieuwe trends in diabetesbehandeling. 20 maart 2018 Nieuwe trends in diabetesbehandeling 20 maart 2018 Diabetes Hoofdoorzaak van nierfalen VERMIJDBARE oorzaak van nierfalen 2 Programma Achtergrond wat loopt fout bij diabetes Aangrijpingspunten van behandeling

Nadere informatie

Practische aspecten insuline en OAD voor verpleging

Practische aspecten insuline en OAD voor verpleging Practische aspecten en OAD voor verpleging Practische aspecten en OAD voor verpleging Inhoudstafel: Patienten behandeld met 1 injectie 2 injecties humaan meng 4 injecties humane s 4 injecties analoge s

Nadere informatie

Nieuwigheden bij de diabetische medicatie

Nieuwigheden bij de diabetische medicatie Nieuwigheden bij de diabetische medicatie Prof. em. dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog Ugent Ere-voorzitter Diabetes Liga NVKVV Oostende, 17 maart 2016 Type 1 diabetes Geen insuline productie I Stijging

Nadere informatie

Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2)

Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Marloes Dankers 1 & 2 december 2015 IVM Het instituut dat gespecialiseerd is in het verspreiden van informatie en effectieve oplossingen voor een

Nadere informatie

Medisch Centrum Huisartsen

Medisch Centrum Huisartsen DIABETESMEDICATIE: Wat is nieuw? En wat met de nier? Dr. Defoer Francine diabetoloog Dr. Smets Liesbeth nefroloog Ontmoetingsavond MCH 4/4/2019 Medisch Centrum Huisartsen Casus 1: vrouw 56 jaar - Voorgeschiedenis:

Nadere informatie

Hoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013

Hoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013 Hoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013 Diabetologia. 2012 Jun;55(6):1577-96. Epub 2012 Apr 20. Diabetologia.

Nadere informatie

DIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN

DIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN DIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN Belang van goede glycemieregeling perioperatief Ontregelde diabetes ( hyperglycemie) in een perioperatieve periode gaat samen met een slechte outcome voor de patiënt.

Nadere informatie

Opmerking: Glitazones werden niet opgenomen in het schema aangezien ze nog slechts tijdelijk beschikbaar zijn op de markt.

Opmerking: Glitazones werden niet opgenomen in het schema aangezien ze nog slechts tijdelijk beschikbaar zijn op de markt. maart 2015 1 SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE METFORMINE DPP4-INHIBITOR SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden

Nadere informatie

HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% 1x/dag en HbA1c >7,5

HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% 1x/dag en HbA1c >7,5 SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE Metformine DPP4-inhibitor SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden Incretine-mimeticum

Nadere informatie

RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed

RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed Versie 2: September 2014 INHOUD 1. Algemeen 3 2. Onderscheid zorgtraject/conventie

Nadere informatie

Nieuwe middelen. Arianne van Bon internist-endocrinoloog

Nieuwe middelen. Arianne van Bon internist-endocrinoloog Nieuwe middelen Arianne van Bon internist-endocrinoloog PKoothogzorg.nl NHG standaard 2018 De belangrijkste wijziging ten opzichte van de vorige versie van de NHG-Standaard is dat de zorg voor type-2 diabetespatiënten

Nadere informatie

Spelen met insuline. Dr. Frank NOBELS. Dr. Stefanie VINKEN

Spelen met insuline. Dr. Frank NOBELS. Dr. Stefanie VINKEN Spelen met insuline Dr. Frank NOBELS Dr. Stefanie VINKEN scenario soorten insuline type 1 type 2 diabetes spelen met insuline bij type 2 diabetes: opstarten dosissen aanpassen acute problemen oplossen

Nadere informatie

Van de ruim één miljoen

Van de ruim één miljoen 34 diabetesmedicatie Nieuwe orale antidiabetica Een groot deel van de patiënten met diabetes mellitus type 2 krijgt tabletten om de bloedglucose te verlagen. De laatste jaren zijn er aardig wat nieuwe

Nadere informatie

Medicatie Stappenplan

Medicatie Stappenplan In 2018 is er door de NHG een nieuwe standaard Diabetes uitgebracht. In deze standaard is er in stap 3 en 4 van het medicatie stappenplan alternatieve medicatie toegevoegd. De basis van het stappenplan

Nadere informatie

glycemie medicatie aanpassen in de praktijk

glycemie medicatie aanpassen in de praktijk glycemie medicatie aanpassen in de praktijk Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Mogen educatoren dat? Neen, maar... in een team kunnen daar afspraken over

Nadere informatie

Ik heb suikerziekte en word geopereerd

Ik heb suikerziekte en word geopereerd Infobrochure Ik heb suikerziekte en word geopereerd Dienst anesthesie Dienst diabetologie Tel: 011 826 227 Tel: 011 826 110 mensen zorgen voor mensen Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie. Operaties

Nadere informatie

VEILIG IN HET VERKEER

VEILIG IN HET VERKEER VEILIG IN HET VERKEER 2018 Diabetes Liga vzw Eerste uitgave september 2018 Verantwoordelijke uitgever: Diabetes Liga vzw, Ottergemsesteenweg 456, 9000 Gent Layout: www.kliek.be Druk: Graphius nv Wettelijk

Nadere informatie

Ultrasnelwerkende insuline (insulineanaloog[1])

Ultrasnelwerkende insuline (insulineanaloog[1]) Ultrasnelwerkende insuline (insulineanaloog[1]) Novorapid firma : Novo-Nordisk beschikbare pennen : Novopen Humalog firma : Lilly beschikbare pennen : Humapen Luxura (100 en 200 E/ml) Apidra firma : Sanofi-Aventis

Nadere informatie

Nieuwe insulines, incretines en flash meting

Nieuwe insulines, incretines en flash meting Nieuwe insulines, incretines en flash meting Dhr. Alfons Piessens en Mevr. Jasmien Wille, diabeteseducatoren UZ Brussel Studiedag diabetesverpleegkundigen NVKVV Kursaal Oostende Inhoud 1. Classificatie

Nadere informatie

Een maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan

Een maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan Een maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan Wat is ramadan? 5 pijlers van de Islam 1. geloof in Allah 2. rituele gebeden 3. vasten tijdens ramadan 4. geven van aalmoezen 5. bedevaart naar

Nadere informatie

Orale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011

Orale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011 Orale antidiabetica bij ouderen Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011 Diagnose Diabetes normaal Gestoorde glucose tolerantie diabetes nuchter

Nadere informatie

5.1 Tabletten en andere medicatie. Metformine (merknaam Glucophage)

5.1 Tabletten en andere medicatie. Metformine (merknaam Glucophage) Hoofdstuk 5 Medicatie Diabetes mellitus wordt altijd met een dieet behandeld, maar ook met tabletten en/of insuline. Uw arts kiest, in overleg met u, de behandeling die bij u past. Bij niet of niet goed

Nadere informatie

Nieuwsbrief IPSA. 4-5 Een terugblik op de Masterclass Antidiabetica

Nieuwsbrief IPSA. 4-5 Een terugblik op de Masterclass Antidiabetica Nieuwsbrief IPSA Driemaandelijks nr. 42 Een terugblik op de Masterclass Antidiabetica Eind maart vond er naar goede gewoonte opnieuw een vervolg plaats aan de immer interessante masterclasses farmacologie.

Nadere informatie

Diabetescasuïstiek voor de huisarts

Diabetescasuïstiek voor de huisarts Diabetescasuïstiek voor de huisarts Els Delaunay 17/01/2019 inleiding Nieuwe guidelines voor behandeling DM2 Doel: complicaties voorkomen Keuze geneesmiddel: patiënt CENTRAAL: Klinische kenmerken/patiëntkenmerken

Nadere informatie

RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed

RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed Versie 1: Mei 2014 INHOUD 1. Algemeen 3 2. Onderscheid zorgtraject/conventie

Nadere informatie

Diabetesregulatie bij operatie. Anesthesie

Diabetesregulatie bij operatie. Anesthesie Diabetesregulatie bij operatie Anesthesie Inhoudsopgave Inleiding 4 Algemene richtlijnen 5 Wat te doen bij hypoglycemie? 5 Bloedglucose controle 5 Voeding en medicatie na de operatie 5 Vragen 6 Bijlagen

Nadere informatie

1) In de linkerkolom (monotherapie) leest u het product waarmee u de behandeling start.

1) In de linkerkolom (monotherapie) leest u het product waarmee u de behandeling start. Cmbinatieschema s rale antidiabetica Het is niet eenvudig m het bs dr de bmen te blijven zien p vlak van bledsuikerverlagende medicatie. Nieuwe prducten verschijnen m de haverklap p de markt. Om u als

Nadere informatie

OVERZICHT PRODUCT MERKNAAM DIABETESMEDICATIE Oktober 2018 PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST. o o o

OVERZICHT PRODUCT MERKNAAM DIABETESMEDICATIE Oktober 2018 PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST. o o o PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST Metfrmine Glucphage Metfrmax Metfrmine (Mylan, Teva, Sandz) De patiënt wrdt nvldende gecntrleerd dr een ander raal hypglycemiërend geneesmiddel in de maximale gebruikelijke

Nadere informatie

Stapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies

Stapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies Stapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies Dr. Frank Nobels Dr. Inge Van Pottelbergh Dr. Paul Van Crombrugge Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove oktober 2013

Nadere informatie

Onderzoek of ingreep bij diabetes:

Onderzoek of ingreep bij diabetes: Onderzoek of ingreep bij diabetes: tabletten en/of insuline als medicatie Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek of een kleine chirurgische ingreep in Gelre ziekenhuizen Zutphen. Voor dit onderzoek

Nadere informatie

Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie

Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie Els Delaunay 01/06/2017 Deel 1: behandeling DM type 2 anno 2017 Deel 2: terugbetalingssystemen: diabetesconventie

Nadere informatie

rationeel Diabetes type 2: rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen 5/04/2012 OAD: effect op glycemie evidence based

rationeel Diabetes type 2: rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen 5/04/2012 OAD: effect op glycemie evidence based Diabetes type 2: rationeel rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen evidence based rekening houdend met praktische haalbaarheid Dr. Frank NOBELS rekening houdend met kostprijs endocrinologie O.L.V.

Nadere informatie

CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie

CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Kath Univ Leuven Speaker disclaimer F. Nobels is or has been consultant for

Nadere informatie

GOED GEBRUIK GENEESMIDDELEN DIABETES EDUCATIE THERAPIETROUW VOORTRAJECT DIABETES

GOED GEBRUIK GENEESMIDDELEN DIABETES EDUCATIE THERAPIETROUW VOORTRAJECT DIABETES GOED GEBRUIK GENEESMIDDELEN DIABETES EDUCATIE THERAPIETROUW VOORTRAJECT DIABETES Therapietrouw en Goed gebruik Welke vragen heeft u over diabetes en uw geneesmiddelen? Wij zijn er voor u en helpen u graag

Nadere informatie

Onderzoek of ingreep bij diabetes:

Onderzoek of ingreep bij diabetes: Onderzoek of ingreep bij diabetes: tabletten en/of insuline als medicatie Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek of een kleine chirurgische ingreep in Gelre ziekenhuizen Zutphen. Voor dit onderzoek

Nadere informatie

Behandeling van diabetes type 2

Behandeling van diabetes type 2 Behandeling van diabetes type 2 Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes: ongeveer negentig procent van de mensen heeft diabetes type 2. Hierbij is vaak sprake van een combinatie van factoren.

Nadere informatie

Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis

Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.

Nadere informatie

Voorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten

Voorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten 00 Voorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten Interne geneeskunde Diabetespoli 1 Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Omdat u bekend

Nadere informatie

Diabetes, uitgiftebegeleiding

Diabetes, uitgiftebegeleiding Diabetes, uitgiftebegeleiding Samenvatting 1/6 Diabetes is een aandoening waarbij veel verschillende zorgverleners betrokken zijn: apotheek, huisarts, praktijkondersteuner, fysiotherapeut, diëtist, podotherapeut,

Nadere informatie

Update Diabetes voor verpleging 2010

Update Diabetes voor verpleging 2010 Update Diabetes voor verpleging 2010 Update Diabetes voor verpleging 2010 Dr Eeckhout: : diabetes algemeen Lief Breekelmans: : Insuline (soorten, pennen, ) Annick Kempen: Hypoglycemie Christine, firma

Nadere informatie

hoe bereidt u zich voor op het onderzoek?

hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus (insuline en tabletten) die voor het onderzoek nuchter moeten zijn Waarom deze folder? Deze folder is bestemd

Nadere informatie

N a a r d e v o l g e n d e s l i d e ( e n k e l w e e r g e g e v e n w a n n e e r e r e e n v e r v o l g i s o p d e h u i d i g e s l i d e )

N a a r d e v o l g e n d e s l i d e ( e n k e l w e e r g e g e v e n w a n n e e r e r e e n v e r v o l g i s o p d e h u i d i g e s l i d e ) i.s.m. V o l g e n d e i c o n e n w o r d e n g e b r u i k t in de t o o l : T e r u g naar de h o m e p a g i n a N a a r d e v o l g e n d e s l i d e ( e n k e l w e e r g e g e v e n w a n n e e

Nadere informatie

Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN

Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN Inwendige geneeskunde Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW011TXT / Nuchter

Nadere informatie

Hoe bereidt u zich voor op het onderzoek?

Hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? Hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus (INSULINE EN TABLETTEN) die voor het onderzoek EEN LAXEERSCHEMA volgen en NUCHTER moeten zijn Waarom deze folder?

Nadere informatie

Diabetes type 2: praktisch glycemiebeleid

Diabetes type 2: praktisch glycemiebeleid Diabetes type 2: praktisch glycemiebeleid Dr. Frank NOBELS endocrinologie OLV Aalst Dr. Stefanie Vinken endocrinologie ASZ Aalst -cell function (% ) Progressive decline of -cell 100 80 60? function in

Nadere informatie

Wie zijn ze, wat doen ze? De nieuwste insulines toegelicht, wanneer worden zij ingezet?

Wie zijn ze, wat doen ze? De nieuwste insulines toegelicht, wanneer worden zij ingezet? Wie zijn ze, wat doen ze? De nieuwste insulines toegelicht, wanneer worden zij ingezet? Els Broeckx stafmedewerker diabeteszorg Wit-Gele Kruis van Antwerpen vzw 28 maart 2019 Wit-Gele kruis van Antwerpen

Nadere informatie

Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog?

Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog? Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog? Alfons Piessens, De Gusseme Kathy 1 overzicht

Nadere informatie

Nieuwigheden in diabetes Wim Maes

Nieuwigheden in diabetes Wim Maes Nieuwigheden in diabetes 2018 Wim Maes nieuwigheden Insulines Pillen Metingen Het mirakel van de insuline Patient J.Leonard Thompson, 14 jaar December 15, 1922 February 15, 1923 varkensinsuline Genetic

Nadere informatie

Voorbereiding onderzoek voor diabetespatiënten

Voorbereiding onderzoek voor diabetespatiënten Voorbereiding onderzoek voor diabetespatiënten Interne Geneeskunde Inhoudsopgave Hoofdstuk Pagina 1. Behandeling in de ochtend: vanaf 24.00 uur nuchter 5 2. Behandeling in de middag: nuchter of licht

Nadere informatie

Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende

Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog? Alfons Piessens, De Gusseme Kathy overzicht

Nadere informatie

Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update. Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog

Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update. Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog Nieuwe middelen bij type 2 DM, verandering in diabeteslandschap? Refresh en Update Jan Tillemans, huisarts Arianne van Bon, internist endocrinoloog We leven in een wereld van steeds meer informatie en

Nadere informatie

P Afgiftekantoor 3620 Lanaken. Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat Genk Jaargang 4 nr 1

P Afgiftekantoor 3620 Lanaken. Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat Genk Jaargang 4 nr 1 P920151 Afgiftekantoor 3620 Lanaken Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat 2 3600 Genk Jaargang 4 nr 1 Editie december voor de maanden januari, februari en maart 2019

Nadere informatie

Coaching Voorjaar 2015

Coaching Voorjaar 2015 Coaching Voorjaar 2015 Voor praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen Samenstelling: Peet Mennen Yvette van Kooten Gegeven door: Ceciel Strik Suzanne van Liempt Peet Mennen Yvette van Kooten Inhoud

Nadere informatie

Type 2 diabetes, insuline resistentie. Hoe behandelen? o l v. Prof. Dr. Frank Nobels. Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove

Type 2 diabetes, insuline resistentie. Hoe behandelen? o l v. Prof. Dr. Frank Nobels. Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Type 2 diabetes, insuline resistentie Hoe behandelen? Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove o l v type 2 diabetes, insuline resistentie 56 j G 92 kg, L 1.65

Nadere informatie

Rijbewijs voor diabetici, voor wie en door wie. Bart Vets Imeldaziekenhuis

Rijbewijs voor diabetici, voor wie en door wie. Bart Vets Imeldaziekenhuis Rijbewijs voor diabetici, voor wie en door wie Bart Vets Imeldaziekenhuis Voor een goed begrip Diagnose diabetes binnen 4 werkdagen Ongeacht vorm van diabetes Ongeacht aard van behandeling Groep 1 = privaat

Nadere informatie

AANPAK VAN TYPE 2-DIABETES: EEN UPDATE

AANPAK VAN TYPE 2-DIABETES: EEN UPDATE AANPAK VAN TYPE 2-DIABETES: EEN UPDATE Men beschikt op dit ogenblik over tal van bloedsuikerverlagende middelen voor de aanpak van type 2-diabetes. Er zijn tot op heden enkel voor metformine, de bloedsuikerverlagende

Nadere informatie

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd.

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd. Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd. Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om

Nadere informatie

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om

Nadere informatie

Marc Christiaens. Linda Van Himme. Workshop diabetes

Marc Christiaens. Linda Van Himme. Workshop diabetes Marc Christiaens Linda Van Himme Workshop diabetes HbA1c= hemoglobine A1c Gemiddelde van de bloedsuiker Casus 1 : Mia 1. 51 jaar, actief verenigingsleven oa fietsclub met wekelijkse activiteit (outdoor/indoor)

Nadere informatie

Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: INSULINE

Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: INSULINE Inwendige geneeskunde Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: INSULINE www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW010TXT / Nuchter

Nadere informatie

Coaching Inhoud RCH

Coaching Inhoud RCH Coaching 2018 Suzanne van Liempt Ceciel Strik Yvette van Kooten Peet van Mol Inhoud Nieuwe producten Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe medicatie Nog even de nieuwe NHG GLP-1 / DPP4 Ingezonden casuïstiek Tijd

Nadere informatie

Onderzoek van de dikkedarm (coloscopie) en Diabetes mellitus (met gebruik van

Onderzoek van de dikkedarm (coloscopie) en Diabetes mellitus (met gebruik van H.40079.0518 Onderzoek van de dikkedarm (coloscopie) en Diabetes mellitus (met gebruik van tabletten,/glp-1) Inleiding U heeft diabetes mellitus en gebruikt tabletten, en/of GLP-1 injectie. Binnenkort

Nadere informatie

Diabetes in verpleeghuis, anders dan thuis? Dr. Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde. Achtergrondinformatie. Diabetes bij ouderen

Diabetes in verpleeghuis, anders dan thuis? Dr. Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde. Achtergrondinformatie. Diabetes bij ouderen Disclosure belangen Dr. M.W.F. van Leen Diabetes in verpleeghuis, anders dan thuis? Dr. Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Wat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent

Wat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent Wat iedere zorgverlener moet weten Recent nieuws uit de diabeteswereld Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZGent 13 Diabetessymposium Gent, 9.11.2010 AHS / NVKVV Diagnosecriteria 1 Criteria voor

Nadere informatie

Nieuwe geneesmiddelen in de behandeling van diabetes. Dr. J. Tits ZOL 2016

Nieuwe geneesmiddelen in de behandeling van diabetes. Dr. J. Tits ZOL 2016 Nieuwe geneesmiddelen in de behandeling van diabetes Dr. J. Tits ZOL endocrino@zol 2016 Overzicht Update metformin en sulfonurea Update SGLT2-inhibitoren Update DPP4-inhibitoren Update GLP-1-receptoragonisten

Nadere informatie

H.366816.0415. Nuchter voor onderzoek of operatie en Diabetes mellitus (met gebruik van insuline/glp-1)

H.366816.0415. Nuchter voor onderzoek of operatie en Diabetes mellitus (met gebruik van insuline/glp-1) H.366816.0415 Nuchter voor of operatie en Diabetes mellitus (met gebruik van insuline/glp-1) Inleiding U heeft diabetes mellitus en gebruikt insuline of GLP-1 injectie (Victoza of Byetta ). Binnenkort

Nadere informatie

Diabetesbehandeling anno 2015

Diabetesbehandeling anno 2015 Diabetesbehandeling anno 2015 Dr. Vera Eenkhon, endocrinoloog Dr. Annelies van den Driessche, endocrinoloog - nefroloog DE DIABETES EPIDEMIE 1 DE DIABETES EPIDEMIE Prevalentie: Nu: Diabetes bij 8,0 % van

Nadere informatie

Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie

Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie Hoe kiezen tussen de verschillende GLP-1 analogen? Dr. Katrien Benhalima Adjunct-kliniekhoofd Endocrinologie 25-11-2017 Het incre)ne hormoon GLP-1, een fysiologische regulator van de glucose homeostase

Nadere informatie

Belangenverstrengelingen. Medicatie bij DM 2. Leefstijl. NHG-standaard diabetes mellitus type 2 (3e herziening)

Belangenverstrengelingen. Medicatie bij DM 2. Leefstijl. NHG-standaard diabetes mellitus type 2 (3e herziening) Belangenverstrengelingen Medicatie bij DM 2 NND 2018 Dr. BJ Potter van Loon, OLVG Lezingen, nascholingen: Lilly, Boehringer Ingelheim Adviesraad: NovoNordisk, Sanofi Redactieraad: www.diabetesgeneeskunde.nl

Nadere informatie

Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven

Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven Diabetes: also a global disease Estimated global prevalence of diabetes In België :vandaag heeft 1/12 mensen diabetes 151 million 347 285 million 438 million

Nadere informatie

Leren spelen met insuline: 10 oefeningen met oplossingen. Dr. Frank NOBELS

Leren spelen met insuline: 10 oefeningen met oplossingen. Dr. Frank NOBELS Leren spelen met insuline: 10 oefeningen met oplossingen Dr. Frank NOBELS insuline aanpassingen : oefening 1 glycemie (mg/dl) Actrapid 10-10-10-0 E Insulatard 0-0-0-10 E 150 70 ontbijt middagmaal avondmaal

Nadere informatie

Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015

Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015 Glycemie medicatie bij type 2 diabetes: anno 2015 Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove glycemie verlagers metformine sulfonylureum glinide acarbose glitazone DPP-4

Nadere informatie

Snelwerkende insuline analoog. Novorapid (aspart) Humalog (lispro) Apidra (glulisine)

Snelwerkende insuline analoog. Novorapid (aspart) Humalog (lispro) Apidra (glulisine) Wat gaan we doen Basiskennis diabetes Bijspuiten met 2-4-6-regel De zieke patiënt Verkeerde insuline gespoten etc. Een aantal doseringsadviezen Uitleg diabetesspreekuur.nl 2 Snelwerkende insuline analoog

Nadere informatie

Navorming diabetes 06/03/2018. Welkom!

Navorming diabetes 06/03/2018. Welkom! Navorming diabetes 06/03/2018 Welkom! Programma Aanpassing app LMN abc en klinisch pad dr. Tom Jacobs, huisarts, lid stuurgroep LMN Antwerpen-Berchem Acute incidenten bij diabetes dr. Pascale Abrams, endocrinoloog

Nadere informatie

Farmacotherapie. Farmacokinetiek & -dynamie. Overzicht. Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel?

Farmacotherapie. Farmacokinetiek & -dynamie. Overzicht. Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel? Farmacotherapie Agnes Nicia Farmacokinetiek & -dynamie Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel? Farmacodynamie: Wat doet het geneesmiddel met het lichaam? Overzicht Dosis geneesmiddel

Nadere informatie

Voorbereiding of nuchter voor een onderzoek? Hoe gaat u daarmee om als u diabetes heeft? Diabetes met insuline

Voorbereiding of nuchter voor een onderzoek? Hoe gaat u daarmee om als u diabetes heeft? Diabetes met insuline Voorbereiding of nuchter voor een onderzoek? Hoe gaat u daarmee om als u diabetes heeft? Diabetes met insuline Inleiding Binnenkort hebt u een afspraak voor een onderzoek in het ziekenhuis waarvoor u nuchter

Nadere informatie

Casus B. Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme

Casus B. Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme Casus B Katrien Benhalima, adjunct-kliniekhoofd Dienst endocrinologie In samenwerking met Yves Devos en Linda Van Himme 14-11-2017 Man van 42 jaar Werkt als vrachtwagenchauffeur Geen bijzondere voorgeschiedenis

Nadere informatie

Wanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan

Wanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan Deel 1 Wanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan Hetzorgtrajectdiabetes Inclusiecriteria 1 of 2 injecties insulinetherapie

Nadere informatie

DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren

DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway en wat we hieruit leren Dr. Frank NOBELS endocrino-diabetologie O.L.V. Aalst Stapsgewijze behandeling van DM-2 SU+GLIT SU MF+SU MF + + + 1 klasse generische naam

Nadere informatie

Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi

Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi Slotervaartziekenhuis, Amsterdam Rotterdam, 22 november 2012 Overzicht van de presentatie Achtergrondsinformatie vastenperiode vrijstelling literatuur: glucose regulatie

Nadere informatie

Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie

Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie Informatie voor patiënten Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie insuline z Vooraf 1 U hebt diabetes mellitus (suikerziekte) en komt binnenkort naar het ziekenhuis voor

Nadere informatie

Interne geneeskunde. Insulinedosering de dag vóór het onderzoek. Dosering* normaal insuline spuit

Interne geneeskunde. Insulinedosering de dag vóór het onderzoek. Dosering* normaal insuline spuit Interne geneeskunde Hoe bereiden diabetespatiënten zich voor op een CT-scan Als u langere tijd niet mag eten... Binnenkort heeft u een afspraak in het ziekenhuis voor een CT-scan. In de folder over het

Nadere informatie

Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten

Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten Transmurale werkafspraak GLP-1-receptoragonisten Inleiding De vierde herziening van de NHG-standaard Diabetes Mellitus type 2 (T2DM) van juli 2018 betreft de paragraaf Bloedglucoseverlagende middelen en

Nadere informatie

hoe bereidt u zich voor op het onderzoek?

hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus () die voor het onderzoek nuchter moeten zijn Waarom deze folder? Deze folder is bestemd voor patiënten met diabetes

Nadere informatie

1. Snelwerkend NovoRapid (Piekwerking 1-1,5 uur na injectie) Humalog. (Piekwerking 2 4 uur na injectie) Insuman Rapid

1. Snelwerkend NovoRapid (Piekwerking 1-1,5 uur na injectie) Humalog. (Piekwerking 2 4 uur na injectie) Insuman Rapid Protocol 003 Insulinetherapie Soorten Insuline Soort Merk 1. Snelwerkend NovoRapid (Piekwerking 1-1,5 uur na injectie) Humalog 2. Kortwerkend Actrapid (=normale insuline) Humuline Regular (Piekwerking

Nadere informatie

EEN AANGEPAST RIJBEWIJS, VOOR IEDEREEN MET DIABETES. Praktische informatie voor de arts 02/2014 DIAB-1105087-0000

EEN AANGEPAST RIJBEWIJS, VOOR IEDEREEN MET DIABETES. Praktische informatie voor de arts 02/2014 DIAB-1105087-0000 EEN AANGEPAST RIJBEWIJS, VOOR IEDEREEN MET DIABETES Praktische informatie voor de arts 02/2014 DIAB-1105087-0000 INLEIDING Diabetes is één van de aandoeningen waarvoor periodiek een rijgeschiktheidsevaluatie

Nadere informatie

Goochelen met insuline. Praktische tips voor de huisartspraktijk. Patricia Sunaert Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg

Goochelen met insuline. Praktische tips voor de huisartspraktijk. Patricia Sunaert Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Goochelen met insuline. Praktische tips voor de huisartspraktijk Patricia Sunaert Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Bronnen -DiabetesProject Aalst [www.diabetesprojectaalst.be]

Nadere informatie

Praktische farmacotherapie bij diabetes

Praktische farmacotherapie bij diabetes Praktische farmacotherapie bij diabetes p r a k t i s c h e f a r m a c o t h e r a p i e B IJ D I A B E T E S ONDER REDACTIE VAN: Heshu Abdullah-Koolmees AUTEURS: Heleen Groen, Lotte Minnema, Dilek Yazir,

Nadere informatie

DIABETES MELLITUS. www.benuapotheek.nl

DIABETES MELLITUS. www.benuapotheek.nl DIABETES MELLITUS www.benuapotheek.nl DIABETES MELLITUS DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) IS EEN STOFWISSELINGSZIEKTE WAARBIJ ER TE VEEL GLUCOSE IN HET BLOED ZIT. HIERDOOR KUNNEN BLOEDVATEN EN ZENUWWEEFSEL

Nadere informatie

Aanpassen van insuline: moeilijke situaties

Aanpassen van insuline: moeilijke situaties Aanpassen van insuline: moeilijke situaties Dr. Frank Nobels endocrino-diabetologie O.L.Vrouwziekenhuis Aalst o l v 8 november 2011 Insuline in moeilijke situaties onvoorspelbare fysieke activiteit verschuiven

Nadere informatie

Diabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL

Diabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL Diabetes mellitus WAT IS DIABETES MELLITUS BEHANDELING: MEDICIJNEN EN DIEET WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VUUR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG

Nadere informatie

De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd?

De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? Alle veranderingen in de nieuwe NHG DM2 standaard zijn aangegeven in rood. Streefwaardes HbA1c : Nu met een ondergrens Leeftijd

Nadere informatie

Voorbereiding onderzoek bij diabetes Insuline

Voorbereiding onderzoek bij diabetes Insuline 00 Voorbereiding bij diabetes Insuline Interne geneeskunde Diabetespoli 1 Binnenkort heeft u een afspraak voor een, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Omdat u bekend bent met Diabetes Mellitus,

Nadere informatie

Opvolging van diabetische kinderen: de insulinebehandeling

Opvolging van diabetische kinderen: de insulinebehandeling Vernieuwd in 2007: Prof. H. Dorchy Opvolging van diabetische kinderen: de insulinebehandeling Herinnering: De insulines: Type I Humane insulines met een snelle werking (Actrapid HM, Humuline Regular) Begin

Nadere informatie

P Afgiftekantoor 3620 Lanaken. Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat Genk Jaargang 3 nr 4

P Afgiftekantoor 3620 Lanaken. Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat Genk Jaargang 3 nr 4 P920151 Afgiftekantoor 3620 Lanaken Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat 2 3600 Genk Jaargang 3 nr 4 Editie september voor de maanden oktober, november, december 2018

Nadere informatie

Diabetes Consultaties Nieuwe DM-medicatie en Casuïstiek. Nieuwe DM Medicatie 30-5-2016. SGLT-2 sodium glucose 2 remmers

Diabetes Consultaties Nieuwe DM-medicatie en Casuïstiek. Nieuwe DM Medicatie 30-5-2016. SGLT-2 sodium glucose 2 remmers Diabetes Consultaties Nieuwe DM-medicatie en Casuïstiek Internist Monique Leclercq Kaderhuisarts DM2 Hester van Doorninck Nieuwe DM Medicatie SGLT-2 Biologicals Nieuwere insulines Nieuwe middelen voorschrijven?

Nadere informatie

Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2

Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2 Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2 Ze vindt hem zo schattig, maar ze weet niet dat m n medicijnen er inzitten Sylvia, 34 jaar Deze medicatiewijzer Diabetes Mellitus is voor mensen met Diabetes Mellitus

Nadere informatie

2

2 1 2 3 4 5 6 SGLT2 α1 β α2 α1 β α2 α 9 Incidence of myocardial infarction (rate per 1000 patients) Incidence of mortality (rate per 1000 patients) 300 250 200 150 100 p=ns 147 123 183 p

Nadere informatie