Farmacotherapie. Farmacokinetiek & -dynamie. Overzicht. Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel?

Transcriptie

1 Farmacotherapie Agnes Nicia Farmacokinetiek & -dynamie Farmacokinetiek: Wat doet het lichaam met het geneesmiddel? Farmacodynamie: Wat doet het geneesmiddel met het lichaam? Overzicht Dosis geneesmiddel Plasmaconcentratie Absorptie Distributie Metabolisme Excretie Concentratie op aangrijpingsplaats Effect: intensiteit v/d farmacologische effecten Gevoeligheid v/h weefsel Andere farmaca 1

2 Farmacokinetiek Absorptie Opname vanuit plek van toediening naar systemische circulatie Biologische beschikbaarheid (F) Distributie Verdeling over het lichaam (Vd) Eiwitbinding Metabolisme Lever Excretie Nieren Overzicht Dosis geneesmiddel Plasmaconcentratie Absorptie Distributie Metabolisme Excretie Concentratie op aangrijpingsplaats Effect: intensiteit v/d farmacologische effecten Gevoeligheid v/h weefsel Andere farmaca Plasmaconcentratie 2

3 Metformine eenmaal daags? Metformine - nierfunctie Behandeling Start Steady State na ongeveer 4 x t 1/2 Oplaaddosis / Insluipen Onderhoud Dosis = Eliminatie Grote fluctuaties dosis spreiden Stoppen Drempel en t 1/2 bepalen duur werking Uitsluipen 3

4 Farmacodynamie Gaat reactie aan met receptor Invloed op ionkanaal Invloed op enzym Invloed op transporteiwit Receptor Incretine-analogen Exenatide Liraglutide Insulines Pioglitazon Ionkanaal Sulfonylureumderivaten : Tolbutamide Gliclazide Glibenclamide Glimepiride Repaglinide 4

5 Enzym Dipeptylpeptidase 4 remmers Sitagliptine Saxagliptine Linagliptine Vildagliptine Metformine Acarbose Transporteiwit Metformine Dapagliflozin Casus Turkse vrouw, 16 jaar, BMI 31,3 Nuchter bloedglucose 8,9 mmol/l HbA1c 87 mmol/mol Geen klachten 5

6 Casus - vervolg Educatie over leefstijl verbeteringen Moeilijk toe te passen Geen bloedglucosemetingen Geen last Na half jaar HbA1c 78 mmol/mol Wat zijn de medicamenteuze behandelopties? Kinderen verschil? Kinetiek Dynamie Effecten op ontwikkeling Ontwikkeling organen Nieren: Lever: Maag/darm: Longen: Cardiovasculair: tot 5 7 jaar Immuunsysteem: tot 12 jaar Skelet: tot 18 jaar Voortplanting: tot 18 jaar Gedrag/cognitie: tot 18 jaar tot 1 jaar CYP tot 2 jaar glucuronidering tot 12 jaar tot 1 2 jaar tot 2 jaar 6

7 Weinig onderzoek Juridische moeilijkheden Ethische bezwaren Lastig uitvoerbaar: Heterogene groep Kleine patiëntpopulatie Toestemming van ouders Economisch niet aantrekkelijk Veel off-label gebruik Paediatric Regulation 2006 Verplichting tot onderzoek bij kinderen bij nieuwe aanvragen De studieopzet wordt vooraf getoetst Afhankelijk van geneesmiddel Vrijstelling Gedeeltelijke vrijstelling Uitstel 6 maanden extra marktbescherming Geen registratie bij volwassen On-label behandelopties Metformine vanaf 10 jaar Insuline detemir vanaf 2 jaar Insuline glargine vanaf 2 jaar Insuline aspart alle leeftijden Insuline glusine vanaf 6 jaar Insuline lispro alle leeftijden 7

8 Metformine Startdosering mg per dag Na dagen dosis aanpassen Max 2 gram per dag Effectiviteit en veiligheid vergelijkbaar met volwassenen Effecten op groei en puberteit controleren (vooral jaar) Insulines Gebaseerd op onderzoek bij Type I Insuline detemir wordt nog onderzocht bij Type II Off-label behandelopties Erkend in richtlijnen Humane insulines alle leeftijden Insuline isofaan vanaf 1 maand 8

9 Overige bekende gegevens Glimepiride Monotherapie studie bij 8-17 jaar Minder effectief dan metformine Kinetiek vergelijkbaar met volwassenen Gebruik niet aangeraden Exenatide Kinetiekstudie bij jaar Lagere plasmaspiegels dan volwassenen Vildagliptine Waarschijnlijk niet veilig bij kinderen Toekomstige gegevens Insuline determir (tot 2013) Exenatide (tot 2016) Liraglutide (tot 2016) Saxagliptine (tot 2017) Sitagliptine (tot 2018) Linagliptine (tot 2017) Dapagliflozin (tot 2017) Informatie Summary of Product Characteristics (SPC) Beslissingen van de Paediatric Committee (PDCO) Fabrikant Medical letters 9