Slaapapneu en co-morbiditeit. Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis

Transcriptie

1 Slaapapneu en co-morbiditeit Monique Klaaver Longarts Havenziekenhuis

2 Slaapapneu en co-morbiditeit 1. ontwikkelen en ontregelen van andere ziektebeelden 2. de invloed op slaapapneu en klachten op andere ziektebeelden

3 Slaap Apneu De ademweg wordt geblokkeerd tijdens de slaap

4 Wat gebeurd er dan Bijna of volledige ademstops in de slaap > 5x per uur Verstoring van de slaap met soms wakker schrikken Niet goed uitgerust wakker worden Overdag tekenen van slaaptekort Tijdens de slaap Daling zuurstof gehalte door niet of onvoldoende ademhaling Stijging van de hartslag en bloeddruk Stress voor het lichaam

5 Nut van slaap Geen en lichaam komen tot rust Kunnen herstellen van activiteiten van de dag Stabiliteit hormonale balans

6

7 Gevolgen Ademstops geven zuurstof tekort dat weer herstelt tussen de stops in Bij dit tekort komen stresshormonen vrij wat door wakker worden verergert kan worden Bij dit hormoon horen ziektes: hoge bloeddruk, hart-en-vaatziekten, suikerziekte Verminderde gevoeligheid voor insuline

8 Ziektes geassocieerd met OSAS

9 Wat voor gevolgen heeft dit

10 Astma en OSAS Daling van het zuurstof gehalte in de ochtend en nachtelijk ontwaken is afhankelijk van de definitie ooit ontwaken 50-90% 2e lijn patiënten zelden 50%, iedere nacht 6-12% stabiel astma ochtend dip 10-15% bij exacerbaties 50%

11 COPD en OSAS

12 COPD en OSAS gestoorde slaap is een frequent probleem 50% van de populatie ook mild COPD afname totale slaaptijd afname slaapefficiëntie toename arousals

13 Overlap syndroom COPD en OSAS ERS Monograph Obstructive Sleep Apnoea 2015

14 Pathofysiologie ERS Monograph Obstructive Sleep Apnoea 2015

15 Effect CPAP bij overlapsyndroom ERS Monograph Obstructive Sleep Apnoea 2015

16 Hart en Vaatziekten OSAS komt vaak voor bij * coronairlijden * Hartfalen * Herseninfarct I Indicentie OSAS bij patiënten met coronarialijden en ligt overgewicht tussen 30-50% (Lüthje et al., 2008) Risicofactoren komen overeen: oudere rokende dikke man

17

18 Cardiovasculair OSAS geaccepteerd als onafhankelijke risicofactor voor arteriële hypertensie (Haentjens et al., 2007) Hoge incidentie van OSAS is ook gevonden in patiënten met arteriële hypertensie, herseninfarct en hart-en-vaatziekten (Bradley et al., 2009) Bewijs dat OSAS een negatief effect heeft op hart/vaten door effecten van CPAP therapie

19 Cumulative percentage van mensen met nieuwe fatale cardiovascular events J.M. Marin, the Lancet; Volume 365, Issue 9464; 2005

20 Hartfalen en OSAS OSA is meer in de gewone populatie CSA en CSB in hartfalen rond 50% Tijdens acute decompensatie 76% idem aan gewoon OSAS: adipositas, alcohol, rugligging, anatomie craniopharyngjeale skelet, weledele verhoogde CVD met name liggend, toename oedeem pharynxwand en hierdoor vernauwing leeftijd en BMI SCA-CSB mannelijk geslacht, leeftijd, AF, hypocapnie.

21 Atrium Fibrilleren en OSAS AF is de meest voorkomende HR stoornis geassocieerd met cardiovasculaire mortaliteit en morbiditeit zoals CVA risicofactoren; leeftijd, HT, DM, obesitas, CAD, HF OSAS prevalentie 32%-49% bijdrage aan initiëren en progressief AF indicator dat OSAS bijdraagt aan het initiëren en de progressie van AF hoe ernstiger het OSAS hoe groter de kans op AF

22 Morbide Obesitas Incidentie OSAS 40-70% in groep bariatrische patiënten (Obes surg 2013; Frey Obes Surg 2003; O Keeffe; Obes Surg 2004)

23 Medicatie en Slaap Te veel om op te noemen Lees de bijsluiter eens

24 Obesitas Hypoventilatie Syndroom Obesitas, kortademigheid, chronische respiratoire insufficiëntie OSAS, Polyglobulie, Hypertensie, Rechtsdecompensatie, Pulmonale Hypertensie Klachten zijn soms niet te onderscheiden van OSAS Incidentie OSAS bij OHS patiënten 80-90% OHS is beschreven bij 9-11% van de OSAS patiënten J. Verbraecken Slaap & Slaapstoornissen Up to date OHS ERS handbook Respiratory Sleep Medicine

25 Obesitas Hypoventilatie Syndroom en OSAS onbehandeld levensbedreigende cardiopulmonale situatie ontstaan geassocieerd met een hoge mortaliteit, co-morbiditeit (PH, rechts DC, AP, insuline resistentie) kwaliteit van leven afname

26 Metabool Syndroom Drie of meer van het volgende Taille 88 cm of 102 cm Hypertensie of antihypertensiva Hoog nuchter glucose of DM behandeling Hypercholesterolemie of behandeling hiervoor (Joint statement 2009)

27 Metabool syndroom en OSAS Cross sectionele studies schatten het risico op het metabool synodroom in OSAS patiënten in op 5X In de typische obese OSA patiënten verandert CPAP de metabole status niet Het effect van CPAP bij Metabool syndroom in type 2 DM patiënten is controversieel ERS handbook Respiratory Medicine

28 Depressie en Slapen 50-90% van de patiënten met depressie heeft slaapklachten 40% van de patiënten met OSAS heeft depressieve klachten Ernst van de OSAS is niet gerelateerd aan de depressie

29 Ziektes geassocieerd met OSAS

30 OSA behandeling heeft grote inpact op de co morbiditeit 1 jaar na behandeling Hypertension 41% report blood pressure improvement 17% report decrease in medication usage Diabetes 31% report improved HbA1c 14x increase in good quality sleep Asthma & Breathing Conditions 54% report improved respiratory function 70% increase in patients reporting symptoms as mild 8x increase in good quality sleep American Academy of Sleep Medicine 2016

31 OSA behandeling heeft grote inpact op co morbiditeit 1 jaar na OSAS behandeling Z Z Z Insomnia 7x increase in good quality sleep Decline from 54% to 1% reporting very bad quality sleep Depression, Anxiety and Mental Health 12x increase in good quality sleep 4x reduction in reported life threatening mental health condition 49% report improved mental health Heart Disease 56% report reduced heart disease risk 5x decrease in self-reported life-threatening heart disease Decline from 50% to 3% reporting very bad quality sleep Increase from 0% to 26% reporting very good quality sleep American Academy of Sleep Medicine 2016

32 Aantal uren slaap voor en na therapie When diagnosed Physician Assessment Upon Diagnosis 16% 43% 41% Mild (AHI: 5-14) Moderate (AHI: 15-29) Severe (AHI: 30+) Average Hours of sleep (per 24 hrs) 5.5 Hrs (mean) During treatment Physician Assessment During Treatment 62% 30% 8% Mild (AHI: 5-14) Moderate (AHI: 15-29) Severe (AHI: 30+) Average Hours of sleep (per 24 hrs) 7.2 Hrs (mean) American Academy of Sleep Medicine 2016

33 Kwaliteit van slaap bij co-morbiditeit voor en na behandeling 20% Diabetes (n=122) 30% High Blood Pressure (n=302) 5% 16% 34% Depression/ Mental Health (n=186) 13% 26% 33% 42% 36% 45% 34% 45% 42% 25% 40% 17% 46% 25% Before After Before After Before After 1 -Very bad Very good Heart Disease (n=66) 9% 9% 26% Asthma/ Breathing Problems 7% 13% (n=129) Insomnia (n=146) 32% 30% 33% 43% 47% 45% 28% 5% 8% 22% 50% Before 21% After 44% Before 22% 5% After 54% Before 28% 6% After American Academy of Sleep Medicine 2016

34 Take Home message Behandeling van Slaap Apneu kan verbetering opleveren van co-morbiditeit