OSAS Informatie na groepsvoorlichting

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "OSAS Informatie na groepsvoorlichting"

Christiana de Boer
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 OSAS Informatie na groepsvoorlichting Albert Schweitzer ziekenhuis Maart 2008 Pavo 0518

2 Inleiding U hebt deelgenomen aan de groepsvoorlichting OSAS. De informatie die u daar hebt gekregen, kunt u in deze folder nog eens nalezen. Wat is OSAS OSAS betekent letterlijk Obstructief Slaap Apneu Syndroom. Dat betekent dat er tijdens uw slaap perioden zijn waarin u stopt met ademhalen. Daardoor daalt het zuurstofgehalte in uw bloed. Een volledige obstructie tijdens de slaap wordt een apneu genoemd. Het kan ook zo zijn dat de ademhaling niet helemaal stopt, maar bijvoorbeeld 50% of meer. Dat wordt dan een hypopneu genoemd. Wat gebeurt er als de ademhaling stopt? De luchtweg wordt voor kortere of langere tijd geblokkeerd tijdens de slaap. Dit komt door de bouw van de keelneusholte. Een nauwe luchtweg in combinatie met een dikke tong, grote huig of dikke amandelen. Dit in combinatie met overgewicht of het verslappen van de spieren door het ouder worden. Osas komt voor bij 4% van de mannen en 2 % van de vrouwen. Er is een onderverdeling in licht- matig en ernstig OSAS. Het is niet zo dat met het toenemen van het aantal apneus ook de klachten toenemen. Dit verschilt per persoon. 1 van 7

Een volledige obstructie tijdens de slaap wordt een apneu genoemd. Het kan ook zo zijn dat de ademhaling niet helemaal stopt, maar bijvoorbeeld 50% of meer. Dat wordt dan een hypopneu genoemd.

3 Wat zijn de belangrijkste symptomen? De belangrijkste symptomen van slaapapneu zijn meestal hevig snurken, geregeld plotseling wakker worden met een schok en abnormale slaperigheid gedurende de dag. Veel OSAS-patiënten komen door hun eventuele partner in het medische circuit terecht. Dat komt omdat die partner merkt dat er ademstilstanden zijn waardoor hij of zij een gestoorde nachtrust heeft. De klachten die u of uw eventuele partner ervaart zullen per patiënt verschillen. Waarschijnlijk zal een groot gedeelte van deze klachten u wel bekend voorkomen. De effecten van de gestoorde slaap zijn duidelijk waarneembaar. Dat geldt ook voor de omgeving van de patiënt. Het niet uitgerust wakker worden, het vertonen van een abnormale slaperigheid overdag, geheugenverlies en concentratieproblemen. Dit alles heeft een grote impact op het functioneren van iemand, zowel privé als zakelijk. Op de lange duur kunnen depressies en persoonlijkheidsveranderingen optreden. Het geheel of gedeeltelijk stoppen met werken komt vaak voor. Welke klachten kunnen er zijn? Zwaar snurken Wakker schrikken (met verstikkingsgevoelens) Ochtendhoofdpijn Slaperigheid overdag Zeer vermoeid (ESS) Pijn in de gewrichten Concentratieverlies Vergeetachtig Nachtzweten Moeite met wakker blijven in de auto 2 van 7

De klachten die u of uw eventuele partner ervaart zullen per patiënt verschillen. Waarschijnlijk zal een groot gedeelte van deze klachten u wel bekend voorkomen.

4 Beklemmend gevoel op de borst Hyperventilatieaanvallen Benauwd dromen Prikkelbaar/kort lontje Onrustige benen Nachtelijk plassen Wat is een gezonde slaap? Een gezonde slaap bestaat uit 6 stadia: Waakstadium Stadium 1 (in slaap vallen) Stadium 2 (lichte slaap) Stadium 3 (diepe slaap) Stadium 4 (diepe slaap) Rem of droomslaap. Normaal doorloopt ieder mens 4 tot 6 keer per nacht deze slaapcyclus. Het stadium van de diepe slaap is belangrijk voor het herstel van het lichaam. Tijdens de REM of droomslaap worden de belevenissen van de dag verwerkt Hoe slaapt iemand die OSAS heeft? Iemand met OSAS bereikt tijdens de nacht zelden het stadium van de diepe en droomslaap. Dat komt omdat hij regelmatig wordt gestoord door zogenaamde arousals. Dit is een noodwekreactie van het lichaam. Dat ontstaat na een zuurstofgebrek in het bloed door een ademstilstand. U schrikt dan abrupt wakker. Tijdens het slaaponderzoek dat u gehad heeft zijn de ademstilstanden en de duur ervan gemeten. Als u het onderzoek in het ziekenhuis heeft gehad zijn ook de verschillende slaapstadia gemeten. 3 van 7

Normaal doorloopt ieder mens 4 tot 6 keer per nacht deze slaapcyclus. Het stadium van de diepe slaap is belangrijk voor het herstel van het lichaam.

5 Wat zijn de gevolgen op langere termijn? Door de ademstilstanden en de zuurstoftekorten treedt er schade op aan de bloedvaten en weefsels. Dit heeft gevolgen voor de hersenen, het hart en andere organen. In de mildste vorm zal er sprake zijn van een verhoogde bloeddruk. In ernstige gevallen van een hart- of herseninfarct. Mensen met OSAS hebben 20% meer risico hierop. Hoe kan OSAS behandeld worden? Om schadelijke gevolgen van het slaapapneu syndroom te beperken is het noodzakelijk om te behandelen. Er zijn verschillende manieren om OSAS te behandelen. Conservatief Stoppen met roken. De Rook-Stop polikliniek van het Albert Schweitzer ziekenhuis kan u hierbij ondersteunen Vermindering van overgewicht. Hiervoor kunt u hulp vragen van een diëtiste Stoppen met alcohol, in ieder geval voor het slapen Zo mogelijk stoppen met slaap- en kalmeringsmiddelen Op de zij slapen Goede slaaphygiëne Geen koffie, thee en cola drinken in de avond Opereren De chirurgische behandeling van OSAS staat nog in de kinderschoenen. Het zijn vaak zware operaties waarvan de resultaten niet gegarandeerd zijn. Ook worden deze operaties niet altijd door de verzekeraar vergoed. 4 van 7

Mensen met OSAS hebben 20% meer risico hierop. Hoe kan OSAS behandeld worden? Om schadelijke gevolgen van het slaapapneu syndroom te beperken is het noodzakelijk om te behandelen.

6 Beugel Een repositiebeugel, ook wel MRA beugel genoemd. Dit is een beugel die speciaal op maat gemaakt wordt. Deze trekt de onderkaak naar voren waardoor de afsluiting van de luchtpijp minder waarschijnlijk wordt. Dit is alleen bij de lichtere vormen van OSAS eventueel een oplossing. Deze beugel wordt niet altijd vergoed. U kunt dat navragen bij uw zorgverzekeraar. CPAP therapie CPAP is de afkorting van Continuous Positive Airway Pressure. Dit is de meest voorgeschreven therapie die in dit geval ook aan u wordt geadviseerd. Deze therapie zorgt ervoor dat een positieve luchtdruk de luchtweg open houdt. U hebt daarbij een masker over uw mond en neus. Dat masker is via een slang aangesloten op een soort compressor. De positieve luchtdruk blaast door uw neus en/of mond naar binnen, waardoor uw luchtwegen open blijven. Resultaten die u van de CPAP therapie mag verwachten: toename kwaliteit van slaap afname slaperigheid overdag toename kwaliteit van leven van uzelf en uw eventuele (bed)partner afname depressieve klachten verminderen risico hart- en vaatziekten Leefregels Het is belangrijk dat u de leefregels volgt die hieronder zijn beschreven. Zorg voor een regelmatig slaap/waak ritme Zorg voor een goede slaaphygiëne Gebruik liever geen rustgevende middelen of slaappillen Vermijd droge kamerlucht 5 van 7

Deze beugel wordt niet altijd vergoed. U kunt dat navragen bij uw zorgverzekeraar. CPAP therapie CPAP is de afkorting van Continuous Positive Airway Pressure.

7 Gebruik de CPAP elke nacht, als je het niet gebruikt gewoon weer apneus. De slaapkamer moet niet kouder zijn dan 17C, i.v.m. problemen van de keel, neus en oren Vermijd stress Acceptatie, steun eventuele partner. Het opknappen zal zeker een half jaar tot een jaar in beslag nemen. De OSAS heeft korte of langere tijd roofbouw op uw lichaam gepleegd. Ook bijkomende ziektes als diabetes of COPD zal herstel vertragen. Veel gestelde vragen Is slaapapneu te genezen? Helaas gaat het in vrijwel alle gevallen om een levenslange behandeling. Bij overgewicht brengt vermindering van lichaamsgewicht vaak een duidelijke verbetering. Hoe vaak moet ik het apparaat gebruiken? Elke nacht en het liefst ook bij middagdutjes. Er zijn geen uitzonderingen. Anders heeft u geen goede slaap. Welke bijwerkingen kunnen bij gebruik van CPAP behandeling optreden? De meest voorkomende bijwerkingen zijn de door het masker veroorzaakte drukplekken op het gezicht, een droge neus en/of mond, irritatie van de ogen als gevolg van de luchtstroom, drukgevoel in de neusbijholten en eventueel lucht in de maag. De meeste van deze problemen kunnen door een aanpassing van het masker en/of inzetten van een luchtbevochtiger worden verholpen. 6 van 7

Ook bijkomende ziektes als diabetes of COPD zal herstel vertragen. Veel gestelde vragen Is slaapapneu te genezen? Helaas gaat het in vrijwel alle gevallen om een levenslange behandeling.

8 Krijg ik wel genoeg lucht om in te ademen? Ja, dat is geen probleem. In of net achter het masker zit namelijk een uitademingventiel. Dit is een luchtdoorlatend poreus materiaal, een ring of een gat, waardoor de uitgeademde lucht wordt afgevoerd. Ik moet binnenkort naar het ziekenhuis. Wat doe ik met het apparaat? U neemt het apparaat natuurlijk mee en informeert het ziekenhuispersoneel dat u OSAS heeft. Als u wordt geopereerd moet u tijdens het bijkomen van de operatie weer worden aangesloten op het CPAP apparaat. Ik ga binnenkort op vakantie. Wat dan? Natuurlijk neemt u ook dan het apparaat mee. Regel zo nodig een douaneverklaring via uw leverancier. Neem eventueel een verlengsnoer mee of een wereldstekker als u naar een land gaat waar een andere netspanning gebruikt wordt. Tot slot Als u na het lezen van de folder of tijdens uw behandeling vragen heeft, kunt u bellen met één van de OSAS-verpleegkundigen, via telefoonnummer (078) Als er niemand aanwezig is kunt u het antwoordapparaat inspreken. Vermeld daarbij duidelijk u naam, uw geboortedatum én uw telefoonnummer. De OSAS-verpleegkundigen zijn ook per bereikbaar. Het adres is: osas@asz.nl. Wilt u wel uw naam en geboortedatum vermelden als u een stuurt? 7 van 7

U neemt het apparaat natuurlijk mee en informeert het ziekenhuispersoneel dat u OSAS heeft.

Vergelijkbare documenten

Behandelingen bij Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS)

Slaapcentrum Slingeland Keel-, neus- en oorheelkunde Longziekten Neurologie Behandelingen bij Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS) i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uit slaaponderzoek