Oan Provinsjale Steaten

Transcriptie

1 Oan Provinsjale Steaten Gearkomste : 10/17 desimber 2014 Wurklistnûmer 10 Ûnderwerp : aankoop scheepswerf Talsma Beliedsprogramma : Diverse Registraasjenûmer : Behanneljend amtner : T. Ietswaart, (058) , M. Sybesma (058) Oanlieding : Voorgesteld wordt om de vestiging van Scheepswerf Talsma in Osingahuizen te kopen, vanwege lang slepende milieuproblemen, de nautische problemen en de slechte inpassing op de huidige locatie. De provincie is de kopende partij, en levert direct door aan de gemeente Sudwest Fryslân. De milieuproblematiek zorgt ervoor dat omwonenden veel last hebben van Talsma. Als de provincie en gemeente niet in actie komen heeft Talsma geen toekomst op de huidige locatie. De aankoop past niet in het grondbeleid. Bovendien is een begrotingswijziging nodig om de aankoop mogelijk te maken. Om deze twee redenen wordt het besluit tot aankoop aan PS voorgelegd. Europeesje kontekst : De staatsteuntoets is uitgevoerd. Omdat de gemeente een voorgenomen besluit tot bestemmingswijziging neemt met daarin een onteigeningstitel, kan er vergoed worden op basis van volledige schadeloosstelling. In het aankoopbedrag zit een deel de-minimisssteun, dat binnen de toegestane marges blijft. Koarte gearfetting : Scheepswerf Talsma heeft een vestiging in Osingahuizen die reeds lang niet aan de milieuwetgeving voldoet. Er is lang onduidelijkheid geweest of de werf op de huidige plaats kon blijven, maar uitbreiding van de vergunning is definitief niet mogelijk. De beste oplossing is om het bedrijf te beëindigen in Osingahuizen, waarna de activiteiten naar elders in de provincie verplaatst kunnen worden. Er is een principeovereenkomst met Talsma, waarbij provincie en gemeente het bedrijf kopen, en de gemeente uiteindelijk het terrein in eigendom verwerft en herontwikkelt. Vanwege de financiële aspecten en een afwijking van het grondbeleid dient dit besluit aan PS te worden voorgelegd. - 1 /

2 Beslútpunten : De scheepswerf Talsma in Osingahuizen aan te kopen voor een bedrag van 1,75 miljoen Hiervoor een bedrag van 1,45 miljoen ter beschikking te stellen, waarvan als voorfinanciering Voor deze transactie bij uitzondering af te wijken van het grondbeleid De provinciale bijdrage als volgt te dekken: uit ISVbodem, waarvan vrije ruimte 2014 en de rest uit de reserve 2015 e.v.; uit het budget Herstructurering Bedrijventerreinen. Bijgevoegde begrotingswijzigingen vast te stellen Taheakke : begrotingswijziging Taljochting : Voorgeschiedenis Scheepswerf Talsma (tot 2002 Syperda) is sinds enkele decennia gevestigd te Heeg, aan de Osingahuizen 31. Het bedrijf beschikt over een bedrijfsterrein van ca. 1 ha. Het bedrijf heeft een hoofdvestiging in Franeker en een andere nevenvestiging in Groningen. Het bedrijf is planologisch inbestemd en beschikt over een verouderde milieuvergunning uit Het bedrijf kan in zijn huidige bedrijfsvoering niet uit de voeten binnen die vergunning, met name omdat de toelaatbare geluidswaarden worden overschreden. In de huidige situatie ondervinden de omwonenden hier s avonds en in het weekend veel overlast van, wat een verstoring van de leefbaarheid betekent. Daarnaast veroorzaakt de werf nautische problemen en draagt deze in negatieve zin bij aan de ruimtelijke kwaliteit van de entree van Heeg. Al enige jaren is een proces gaande geweest om de milieuvergunning te vernieuwen. Het is echter gebleken dat het vernieuwen van de milieuvergunning niet haalbaar is in verband met de geluidscontouren. De oplossing is verplaatsing van het bedrijf. Motief overheden om bedrijf aan te kopen Vanwege de toestemmingen op het gebied van Ruimtelijke Ordening was de gemeente Wymbritseradiel (en haar rechtsopvolger de gemeente Súdwest Fryslân) een bevoegd gezag. Maar ook vanwege de (eerdere) relatie tussen het lokale bestemmingsplan en geluidsnormen (voor de werf) bestond een prominente gemeentelijke rol. Een groot deel van de jaren welke dit dossier beslaan, heeft de provincie een verantwoordelijkheid gehad rondom vergunningverlening en -handhaving van geluidsnormen. Sinds januari 2014 is de bevoegd gezag-rol, vanwege veran- - 2 /

3 dering in landelijke wetgeving, verplaatst van de provincie naar de gemeente. Voor beide overheidspartijen werd de afgelopen jaren duidelijk dat een onwenselijke situatie voor omwonenden (Osingahuizen) en ondernemer Talsma was ontstaan. Door onduidelijkheden in het bestemmingsplan, verandering in milieuregelgeving en moeilijk handhaafbare (gedoog)beschikkingen krijgen zowel omwonenden als ondernemer niet de duidelijkheid die zij verdienen. De overheden gemeente en provincie hebben zich voorgenomen gezamenlijk een einde te maken aan deze onwenselijke situatie. Ten behoeve van de leefbaarheid in Osingahuizen, het ruimtelijk (en dus ook toeristisch aantrekkelijk) aanzien van "de achterkant van Heeg" en de werkgelegenheid is een verplaatsingsplan uitgewerkt. Enkel door zowel in bestuurlijke als financiële zin gezamenlijk als overheden achter deze oplossing te staan, heeft dit kans van slagen. Uit gesprekken met omwonenden en ondernemer blijkt overduidelijk deze behoefte aan een provinciale en gemeentelijke rol. Dit alles uit zich dan ook in een financiële en juridische constructie waar beide overheden een rol hebben. Door gezamenlijk voor de financiën te staan en bij de feitelijke juridische overdracht een rol aan gemeente en provincie te geven, wordt invulling gegeven aan de wens uit de Mienskip. Bovendien is het een afspiegeling van de gezamenlijke betrokkenheid uit het verleden. De onderliggende verhouding tussen de Provincie en de gemeente wordt vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst. Met deze financiële en juridische constructie wordt een jarenlang durend maatschappelijk probleem opgelost. Zowel het belang van de omwonenden, de ondernemer als het algemeen belang (het opwaarderen van de "achterkant van Heeg") zijn effectief gediend. De gemeenteraad van Súdwest Fryslân heeft op 30 januari 2014 een ambitiedocument vastgesteld voor een alternatieve bestemming van het werfterrein. Er is ruimte voor beperkte woningbouw, en watergebonden kleinschalige recreatie. De gemeenteraad van Súdwest Fryslân zal in de raadsvergadering waarin zij besluiten tot aankoop van deze locatie eveneens besluiten dat zij zo spoedig mogelijk de daarvoor benodigde bestemmingsplanwijziging te zullen effectueren. Onderhandelingsproces met Talsma Sinds december 2013 is er gesproken met Talsma en zijn adviseurs over een concrete overeenkomst, met als insteek beeindiging van de activiteiten in Osingahuizen, zo mogelijk met een verplaatsing naar elders, zodat de arbeidsplaatsen behouden blijven. Centraal punt vanuit de overheden is het staatssteun-proof zijn van een overeenkomst. Dit stelt eisen aan de opbouw en de hoogte van een koopsom en een schadeloosstelling voor vertrek. - 3 /

4 Doordat de gemeente een principebesluit zal nemen voor het anders bestemmen van het werfterrein is de schadeloosstelling mogelijk op onteigeningsbasis. Principeovereenkomst In de zomer van 2014 is overeenstemming bereikt met Talsma over een aankoop van de werf. Talsma ontvangt in totaal een bedrag van 1,75 miljoen. Dit bedrag opgebouwd uit een koopprijs, een schadeloosstelling en een deel de-minimissteun. Provincie en gemeente zijn als verdeelsleutel overeengekomen: een bijdrage van van de gemeente, en een bijdrage van van de provincie. De gemeente betaalt in twee tranches, van bij aankoop, en binnen vier jaar. Dit betekent dat de provincie bij aankoop 1,45 miljoen betaalt en op een later tijdstip van de gemeente terug ontvangt. Verplaatsing Talsma is lange tijd onduidelijk geweest over zijn plannen na sluiting in Osingahuizen. Hij heeft diverse opties onderzocht. Hij is nu van plan om de werkzaamheden voort te zetten via een uitbreiding van zijn vestiging in Franeker. Hiermee kan de werkgelegenheid zoveel mogelijk behouden blijven en blijft deze ook binnen de provinciegrenzen. De verplaatsing maakt geen deel uit van de verkooptransactie waar dit PS-stuk betrekking op heeft. Kontekst Probleemstelling Probleemanalyze Doelstelling / beëage effekten: : Beleidsmatig heeft de aankoop raakvlakken met het milieubeleid, en met het beleid voor de ruimtelijke kwaliteit. Ook sluit het aan bij de ambities van het Friese Merenproject, dat de kwaliteit van de watersportkernen verhoogt. : Het gaat hier om een lang slepend dossier. De kans bestaat nu om dit dossier op een goede manier af te sluiten. De gemeente krijgt uiteindelijk de werf in eigendom. Er is discussie geweest over wie de werf van Talsma koopt: de gemeente of de provincie. De provincie heeft het proces tot nu toe geleid en de onderhandelingen met Talsma gevoerd, en maakt dit nu af door koop van de werf, onder onmiddellijke doorlevering aan de gemeente (zgn. ABC-constructie). : Zie toelichting : Het doel van de transactie is om: - een definitieve oplossing voor het lang slepende milieudossier te bewerkstelligen - de leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit van het dorp Osingahuizen te verbeteren - via de gevolgde werkwijze de werkgelegenheid bij het bedrijf in Fryslan zoveel mogelijk te behouden. - 4 /

5 Risiko's : In de overeenkomst met Talsma zijn de financiële en inhoudelijke aspecten afgedekt Er is een staatssteuntoets gedaan. De transactie is staatssteun-proof. Er is bodemverontreiniging geconstateerd op het terrein. Deze is in een nader onderzoek in kaart gebracht. Talsma is hiervan op de hoogte. De kosten voor het opruimen van de verontreiniging zijn, conform de wetgeving, voor de veroorzaker. Er zouden vragen kunnen rijzen t.a.v. precedentwerking van dit besluit. Gelet op de voorgeschiedenis en de bijzondere omstandigheden, is het verdedigbaar dat voor de voorgestelde oplossing wordt gekozen zonder dat hier precedentwerking vanuit gaat. Probleemoplossing : De eerste vraag die voorligt is of provincie en gemeente de werf wel moeten kopen. Men zou dat ook niet kunnen doen. In dat geval is het aan Talsma om hetzij de werf binnen de milieuvergunning voort te zetten, hetzij de vestiging te sluiten. Talsma heeft herhaaldelijk aangegeven dat voor hem sluiting dan de enige optie is, met als gevolg het ontslag van de werknemers. Er vanuit gaande de werf gekocht moet worden, is de vraag welke van de twee overheden de daadwerkelijke koopovereenkomst sluit. Aangezien de gemeente de uiteindelijke eigenaar wordt, is het logisch dat de gemeente de werf direct koopt, met een bijdrage van de provincie. Echter gezien de voorgeschiedenis en de verantwoordelijkheidsverdeling in het verleden, zijn gemeente en provincie overeengekomen dat de provincie aankoopt en direct doorlevert aan de gemeente. Op deze manier is een soepele procedure voor alle partijen het best gewaarborgd (zie ook bij de voorkeursoplossing). Dekking Er is geen regeling die direct van toepassing is op de aankoop. Wel zijn er diverse budgetten die een raakvlak hebben met de problematiek. Dit zijn: ISV-bodem. Dit budget is bedoeld om bodemverontreiniging te saneren. Herstructurering bedrijventerreinen. Dit budget is een subsidieregeling, bedoeld om bedrijventerreinen te revitaliseren. Subsidiabel zijn onder andere de sloop van gebouwen. De subsidievoorwaarden van beide regelingen zijn niet 1 op 1 toepasbaar voor de aankoop van de scheepswerf. Dit betekent dat een PS-besluit nodig is om de middelen vrij te maken. Daarnaast is ook de VAR een mogelijke dekkingsbron.. Foarkaroplossing/ Yntegrale ôfwaging : GS en het college van B&W stellen voor om te kiezen voor een aankoopconstructie, waarbij de provincie de transactie met Talsma verricht en direct doorlevert aan de gemeente - 5 /

6 (zgn. ABC-constructie).De gemeente krijgt de werf dus in eigendom. Het motief hiervoor is dat de provincie het proces tot nu toe heeft geleid en de onderhandelingen met Talsma gevoerd, een band heeft opgebouwd, en dit nu af maakt door koop van de werf, onder onmiddellijke doorlevering aan de gemeente Het gevolg van deze keuze is dat de procedure niet geheel conform het grondbeleid is. Omdat de werf niet langdurig in provinciaal bezit komt, acht GS dit aanvaardbaar. Dekking Het college stelt voor om de kosten als volgt te dekken: uit ISV-bodem, waarvan vrije ruimte 2014 en de rest uit de reserve 2015 e.v uit het budget Herstructurering Bedrijventerreinen. Aangezien de subsidievoorwaarden van beide budgetten niet geheel passen op deze transactie, stelt GS voor om deze bedragen op individuele basis te bestemmen voor de aankoop van de werf. De benodigde begrotingswijziging is bijgevoegd. Útfiering Monitoaring/evaluaasje Stjoering Ferfolchproseduere Oare punten : De uitvoering bestaat uit een vastgoedtransactie. De provincie koopt de werf aan en levert direct door aan de gemeente. : Niet van toepassing : Niet van toepassing : De procedure eindigt met de aankoop en doorlevering aan de gemeente.. : Geen. Ljouwert, Deputearre Steaten fan Fryslân, J.A. Jorritsma, foarsitter A.J. van den Berg, sekretaris - 6 /

7 UTSTEL Underwerp : aankoop scheepswerf Talsma Provinsjale Steaten fan Fryslân Nei it lêzen fan it útstel fan Deputearre Steaten fan Fryslân Mei it each op Oerwagende dat : Er reeds lang een ongewenste situatie op milieu-, landschappelijk en nautisch gebied bestaat bij de scheepswerf Talsma in Osingahuizen Talsma de bedrijfsvoering niet rendabel kan voeren binnen de huidige milieuvergunning en uitbreiding van de vergunning niet mogelijk is Er een principe-overeenkomst met Talsma is om de werkzaamheden in Osingahuizen te beëindigen via aankoop van de werf door de gemeente en provincie, waarna hij de activiteiten elders in de provincie kan voortzetten Beslute : De scheepswerf Talsma in Osingahuizen aan te kopen voor een bedrag van 1,75 miljoen Hiervoor een bedrag van 1,45 miljoen ter beschikking te stellen, waarvan als voorfinanciering Voor deze transactie bij uitzondering af te wijken van het grondbeleid De provinciale bijdrage als volgt te dekken: uit ISV-bodem, waarvan vrije ruimte 2014 en de rest uit de reserve 2015 e.v.; uit het budget Herstructurering Bedrijventerreinen. Bijgevoegde begrotingswijzigingen vast te stellen Sa feststeld troch Provinsjale Steaten fan Fryslân yn harren iepenbiere gearkomste fan 10 en 17 desimber 2014,, foarsitter, griffier - 7 /