Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3

Transcriptie

1

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding Functie van het plan van aanpak Analyse en beleidsomgeving Probleembeschrijving Doelstelling en beoogd effect Urgentiegebieden Verbeterplan Kader en samenwerking Planning en financiën Planning Financiën Bijlage 1. Achtergrondbelasting geur Bijlage 2. Fijnstof Bijlage 3. Geraadpleegde bronnen Bijlage 4. Bestuurlijk overleg over urgentiegebieden Bijlage 5. Brief van Stuurgroep Dynamisch Platteland aan Gedeputeerde Staten Bijlage 6. Nadere afspraken Zorgvuldige veehouderij Bijlage 7. Overleg gemeenten met gedeputeerde De Boer Bestuurlijk opdrachtgever : Wethouder N. Lemlijn Ambtelijk opdrachtgever : N. van Leeuwen, Hoofd afdeling Ruimte en Samenleving Opsteller : P. Verheijen, Afdeling Ruimte en Samenleving Status : concept 1 april 2014 Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 2

3 1 Inleiding. Dit document is het plan van aanpak voor de aanwijzing van zogenaamde urgentiegebieden. Dit zijn gebieden waar de kwaliteit van de woon- of leefomgeving onder de maat is als gevolg van de aanwezige veehouderijen. Het instrumentarium om te komen tot het aanwijzen van deze gebieden is nog in ontwikkeling. Veel gemeenten worstelen met de vraag op welke manier de urgentiegebieden aangewezen moeten worden. Het IGA Peelnetwerk 1 heeft afgesproken dat zij in april 2014 een plan van aanpak voor urgentiegebieden bespreken. Gemeenten zouden daarmee vervolgens aan de slag kunnen. Vooruitlopend daarop geeft dit document de stand van zaken op dit moment weer, maar ook de vragen die er nog zijn. Dit document is opgesteld op basis van actuele informatie en gesprekken met betrokkenen (zie bijlage 3). Er is dus geen blauwdruk voor het aanwijzen van de urgentiegebieden. Het is een gezamenlijk zoektocht om in eerste instantie pragmatisch aan de slag te gaan in gebieden waar een overbelasting wordt ervaren. Om kennis te delen met andere gemeenten is het van belang om hetzelfde tempo in het proces te betrachten. Het aanwijzen van de urgentiegebieden is overigens geen verplichting. Het is een afspraak die gemeenten, provincie en een groot aantal maatschappelijke partijen met elkaar hebben gemaakt. 1.1 Aanleiding. Uitwerking Brabantberaad Tijdens het Brabantberaad 2 in 2013 sprak een groot aantal maatschappelijke partijen de ambitie uit om in Noord-Brabant de landelijke standaard neer te zetten voor een zorgvuldige veehouderij. Vervolgens gingen Provinciale Staten in maart 2013 hiermee akkoord waardoor alleen veehouders die aantoonbaar maatschappelijk verantwoord produceren, in de toekomst de ruimte krijgen om hun bedrijf te ontwikkelen. Dit nieuwe beleid is opgenomen in de structuurvisie en vertaald in de Verordening ruimte Het gaat dan bijvoorbeeld om de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij en strengere normen voor geur. 1 Bestuurlijk overleg tussen Peelgemeenten Asten, Someren, Deurne, Gemert, Laarbeek, Helmond, Nuenen en Geldrop-Mierlo (zie ook bijlage 3) 2 Het Brabantberaad bestaat uit ongeveer 70 organisaties die op hun manier de provincie Noord-Brabant ondersteunen om tot een zorgvuldige veehouderij te komen (zie ook bijlage 4) 3 Provinciale Staten hebben op 7 februari 2014 de aanpassing van de structuurvisie en de Verordening ruimte 2014 vastgesteld. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 3

4 Recent akkoord: urgentiegebieden In januari-februari 2014 kwamen maatschappelijke partners in het Brabantberaad tot overeenstemming tot de aanpak van overbelaste gebieden en melkveehouderijen dichtbij dorpskernen en natuurgebieden. Onderdeel van dit akkoord (zie bijlage 6) is dat urgentiegebieden worden aangewezen. In deze gebieden mogen alleen ontwikkelingen plaatsvinden als deze bijdragen aan het verminderen van de overlast. In de diverse bestuurlijke overleggen (zie bijlage 4) waar ook de gemeente Deurne in deelneemt komt de zorgvuldige veehouderij, de aanwijzing en aanpak van urgentiegebieden aan de orde en worden daarover afspraken gemaakt. 1.2 Functie van het plan van aanpak. Dit plan van aanpak geeft aan op welke manier de gemeente Deurne de urgentiegebieden kan aanwijzen en een verbeterplan voor die gebieden kan opstellen. Omdat de aanpak nog in ontwikkeling is moet er wel ruimte blijven voor nieuwe inzichten die gedurende het proces ontstaan. Het college van burgemeester en wethouders legt het concept plan van aanpak voor aan de raadscommissie. De commissie wordt geïnformeerd over (de achtergronden van) de urgentiegebieden en geeft het college aanbevelingen voor het vaststellen van het definitieve plan van aanpak, waarna het college het plan van aanpak definitief kan vaststellen Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 4

5 2 Analyse en beleidsomgeving. 2.1 Probleembeschrijving. Op hoofdlijnen is de veehouderij in Brabant sinds de jaren 80 steeds verder losgeraakt van diens omgeving. Een belangrijke oorzaak hiervan is de toenemende schaalvergroting, specialisering en intensivering van de bedrijven, waarbij de productie is gericht op kostenminimalisatie. Deze tendens wordt mede ingegeven vanuit de marktwerking en het gedrag van consumenten. Het gevolg van de schaalvergroting is dat er in delen van de provincie op een klein gebied veel dieren worden gehouden en veel mensen wonen. Door de effecten op de luchtkwaliteit, geur en ammoniakuitstoot roept dit maatschappelijk steeds meer weerstand op en is het draagvlak voor de sector tanende. 2.2 Doelstelling en beoogd effect De volgende twee doelen staan centraal bij de aanpak van de overbelaste gebieden: Verbeteren van het woon- en leefklimaat en het creëren van draagvlak voor de sector en voor de maatregelen. Het verder verduurzamen van de agrofoodsector en de toegevoegde waarde van de producten te vergroten. Om de hiervoor genoemde twee doelen te bereiken worden de afspraken uitgevoerd die zijn gemaakt in het Brabantberaad om te komen tot: - Een aanwijzing van en een overzicht (op kaart) van urgentiegebieden (zie paragraaf 2.3.) - Verbeterplan (zie paragraaf 2.4.) Provinciale Staten hebben bij de behandeling van de Structuurvisie en Vr kennis genomen van de afspraken in het Brabantberaad en gehoor gegeven aan het verzoek van de gemeenten om zelf met de urgentiegebieden aan de slag te gaan. Provinciale Staten hebben de opdracht aan de gedeputeerde meegegeven om er voor te zorgen dat in september 2014 de urgentiegebieden zijn aangewezen. Het beoogd effect is dat er in 2020 in Brabant geen gebieden meer zijn met overlast door de veehouderij. Er is sprake dan sprake van een zorgvuldige veehouderij. Dit is een economisch renderende veehouderij die in evenwicht met zijn omgeving produceert. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 5

6 2.3 Urgentiegebieden. De gemeenten bepalen zelf op welke manier de urgentiegebieden worden aangewezen. Er is dus sprake van een bepaalde beleidsvrijheid. De aanpak is vrij, maar niet vrijblijvend. Voorstel provincie De provincie stelt de volgende aanpak voor. 1. Urgentiegebieden zijn die gebieden waar de kwaliteit van de woonomgeving en/of de gezondheidssituatie onder de maat zijn 4. Dat wordt bepaald aan de hand van ten minste de volgende indicatoren: - Geur (zie bijlage 1) De Vr 2014 hanteert een achtergrondgeurbelasting van 20 ou/m3. Voor het LOG gebied hanteert de gemeente Deurne een norm van 32 ou/m3. - Fijn stof (zie bijlage 2) De provinciale norm daarvoor is 31,2 μg/m3 - Beleving van de bewoners 2. Voor ieder urgentiegebied wordt een impactgebied vastgesteld waar de overlast zich laat gelden. Een bundeling van urgentiegebieden en hun impactgebied kan leiden tot een gebiedsaanpak. 3. In het impactgebied vinden geen ontwikkelingen plaats, tenzij deze bijdragen aan de oplossingen van de problematiek. Deze oplossingen kunnen ook onderdeel zijn van het verbeterplan. 4. In afwachting van de vaststelling van de urgentiegebieden breidt de veestapel in deze gebieden niet uit. De gemeenten acteren daartoe (waar nodig met steun van de provincie) als marktmeester om nieuwe ontwikkelingen slechts mogelijk te maken binnen de door stoppers uit het urgente gebied ingeleverde ruimte. Gemeentelijke aanpak Op basis van bestuurlijk overleg, informatie van andere gemeenten en overleg met het urgentieteam is onderstaande gemeentelijke aanpak geformuleerd. Ad 1. Het bepalen van een urgentiegebied. E zijn geen normen vastgesteld 5 voor het bepalen van de urgentiegebieden. Bovendien zijn niet alle overbelaste gebieden direct urgentiegebieden. Immers als bewoners geen overlast ervaren is er in dit kader geen sprake van een urgentiegebied. In bijlage 1 is een overzicht van overbelaste gebieden in Deurne opgenomen. Het betreft een kaart met de achtergrondbelasting geur en een kaart met de uitstoot van fijnstof. 4 Het gaat hierbij om de effecten van de intensieve veehouderij. De effecten van bijvoorbeeld industrie en verkeer worden hier niet bij betrokken. 5 Gesprek M. Peeters d.d Uiteindelijk zal een vergunningaanvraag worden getoetst aan de wettelijke normen voor geur en fijn stof. Dat is dus in feite de bovengrens. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 6

7 Mogelijke aanpak: - Bepaal de streefwaarden voor geurhinder (zie tabel 1) en fijnstof - Werk met meerdere scenario s (bijvoorbeeld verschillende streefwaarden, in beeld brengen van verwachte stoppende veehouderijen, stallen die zijn vergund maar niet binnen 3 jaar zijn gebouwd) - Maak per scenario een globale kaart met de overbelaste gebieden (niet op perceelsniveau maar met vlekken/globale arcering) - Bepaal de geurgevoelige objecten - Maak een keuze uit een scenario - Ga de dialoog aan met het gebied Tabel 1. Geur en leefklimaat (Infomil, bijlage 6 en 7 van de handreiking bij de Wgv, 1 mei 2007) (*) Streefwaarden Met een globale kaart (vlekken) kan de dialoog met het gebied worden aangegaan. Geadviseerd wordt om dit in eerste instantie te doen met de veehouders en bewoners in het gebied en niet met hun vertegenwoordigers, zoals ZLTO, dorps- en wijkraden en eventueel actiecomités of belangenorganisaties. Met deze partijen kan wel gesproken worden over de verbeterplannen. De beleving van bewoners hoeft overigens niet alleen over stank te gaan. Het kan bijvoorbeeld ook gaan om geluidoverlast, laden/lossen van dieren, uitrijden van mest, vliegenoverlast, transportbewegingen. Op basis van deze gesprekken kan vervolgens het urgentiegebied nader worden bepaald Het advies is om de gebieden zeker niet te groot te maken. Redenen daarvoor zijn: - Elke urgentiegebied moet je ook aanpakken (verbeterplan) - Voor elke bedrijf in een urgentiegebied heeft het gevolgen - Financiële gevolgen; hoe groter het gebied des te hoger de kosten 6 - Beheersbaarheid is bij kleinere gebieden groter (dialoog met het gebied) Uiteindelijk stelt de gemeenteraad de urgentiegebieden vast. 6 Dit kunnen verschillende soorten kosten zijn zoals verplaatsing, sanering, innovatie, planschade etc. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 7

8 Op dit moment is nog niet duidelijk wat de uiteindelijke status van de urgentiegebieden is en op welke manier daaraan getoetst kan worden, mede in relatie tot het bestemmingsplan buitengebied. Ad 2. Het bepalen van een impactgebied. Er zijn geen criteria of richtlijnen om de grootte van een impactgebied te bepalen. Overwogen kan worden om vooralsnog geen impactgebieden vast te stellen. Enerzijds omdat de status van deze gebieden nog niet duidelijk is en anderzijds omdat er voor deze gebieden ook geen verbeterplan wordt vastgesteld. Ad 3. Het verbeterplan. Zie paragraaf 2.4. Ad 4. In de tussentijd. De provincie stelt dat in afwachting van de vaststelling van de urgentiegebieden de veestapel in deze gebieden niet uitbreidt. De gemeenten hebben daar zeer beperkte instrumenten voor, namelijk via een voorbereidingsbesluit (ruimtelijke ordening) of via een aanhoudingsbesluit (in het kader van de geurwet). Dit zijn zware en tijdrovende middelen die zorgvuldig moeten worden afgewogen. Vanaf 19 maart 2014 worden ontwikkelingen ook getoetst aan de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV), die o.a. als doel heeft om de overlast te verminderen. In het Brabantberaad is op de partners uit de veehouderij een moreel appèl gedaan om zeer terughoudend om te gaan met nieuwe aanvragen. 2.4 Verbeterplan. De provincie stelt voor dat de gemeenten samen met o.a. burgers, boeren en banken in een urgentiegebied een verbeterplan maken. Vorm en inhoud zijn daarbij vrij. Elementen die daar aan de orde kunnen komen zijn: - Oorzaken overlast in beeld brengen. - Stoppers in beeld brengen en zo mogelijk versneld stoppen met bedrijfsuitoefening. - Innovatie stimuleren en ondernemers aanspreken om oude stalsystemen aan te pakken (vervangingsinvesteringen). - Mogelijkheden voor omschakelen naar andere functies (dit vereist aanpassing van het gemeentelijk RO-beleid). - Verplaatsen naar een geschikte locatie buiten het urgentiegebied. - Saneren (eventueel ook andere functies, zoals wonen). Tijdens de dialoog met individuele burgers en boeren over de urgentiegebieden kan ook gesproken worden over mogelijke verbeterpunten. Tevens kan in een aparte sessie met belangengroeperingen (ZLTO, dorps- en wijkraden, actiecomités, banken etc.) ook gesproken worden over mogelijke oplossingen om de problemen in de urgentiegebieden aan te pakken. De oogst van beide sessies kan een eerste aanzet zijn voor een verbeterplan voor de urgentiegebieden. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 8

9 Het verbeterplan wordt samen met betrokken partijen opgesteld. Op dit moment is nog niet duidelijk is hoe de verbeterplannen er uit gaan zien. Wellicht is er sprake van een aantal generieke oplossingen of maatregelen die voor één of meerdere urgentiegebieden gelden. De uiteindelijke maatregelen, verantwoordelijkheden en financiële gevolgen van het verbeterplan zullen van invloed zijn op het besluitvormingsproces. 2.5 Kader en samenwerking. Kader Het aanwijzen van urgentiegebieden is één van de maatregelen om te komen tot een zorgvuldige veehouderij. Andere onderwerpen die in dit kader genoemd kunnen worden zijn: -ontwikkeling toetsingskader gezondheid -Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV) -actualiseren bestemmingsplannen (aan de Verordening ruimte 2014) -actualiseren structuurvisie -toezicht en handhaving in het kader van de Verordening ruimte en BZV -aanpassing geurverordening Peel 6.1. De gemeenten Asten, Someren en Gemert zijn Peel 6.1. gemeenten die ook te maken hebben met veel overschrijdingen van de normen voor geur en fijn stof. Afstemming over de urgentiegebieden vindt met deze gemeenten plaats in het Peelnetwerk (bestuurlijk en ambtelijk) en in de stuurgroep Dynamisch Platteland. Laatgenoemde heeft recent een brief (zie bijlage 5) aan Gedeputeerde Staten gestuurd over de aanpak van de urgentiegebieden. Ondersteuning provincie De provincie en de andere partners in het Brabantberaad ondersteunen het proces om te komen tot het aanwijzen van urgentiegebieden. De invulling van de ondersteuning is nog niet bekend, dat wordt in de loop van maart-april 2014 duidelijk. In ieder geval hoort daar ook bestuurlijke ondersteuning bij. Gedeputeerde De Boer heeft in februari en maart 2014 de aanpak met de betrokken gemeentebesturen besproken 7. Ook heeft de gedeputeerde toegezegd gemeenten te ondersteunen met capaciteit en procesgeld. Er wordt een urgentieteam samengesteld dat gemeenten ondersteunt bij de uitvoering van de urgentiegebieden. Hierin zitten vertegenwoordigers van gemeenten, provincie, GGD, ZLTO, BMF en Peelhorst. Dit team zal ook een gereedschapskist gaan vullen waarin instrumenten zitten voor het aangaan van de dialoog en communicatie met de bewoners en veehouders in de gebieden. 7 Zie bijlage 7 Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 9

10 3 Planning en financiën 3.1 Planning Planning provincie In het Brabantberaad is afgesproken dat de gemeenten voor de zomer van 2014 een lijst met urgentiegebieden bespreken in het Brabantberaad. De provincie gaat uit van de volgende planning 8 : - De collegeakkoorden bevatten afspraken over de aanpak van de urgentiegebieden (maart/april 2014); - Uiterlijk juni 2014 stelt het college van B&W een lijst van urgentiegebieden vast en bespreken die in het Brabantberaad; - Uiterlijk september 2014 stelt de gemeenteraad de urgentiegebieden vast; - Eind 2014 zijn er in Brabant ten minste 5 verbeterplannen vastgesteld en in uitvoering. Planning gemeente Deurne Gelet op de raadskalender in Deurne en de wens om de gemeenteraad vroegtijdig in het proces te betrekken kan de volgende planning worden gehanteerd. Vaststellen Plan van Aanpak door (nieuw) college april 2014 Bespreken Plan van aanpak raadscommissie april 2014 Urgentiegebieden (globaal) bepalen mei/juni 2014 Urgentiegebieden (globaal) in college juli 2014 Dialoog met gebieden juli/september2014 Bepalen urgentiegebieden + verbeterplannen oktober 2014 Vaststellen urgentiegebieden (en eventueel verbeterplan) college november 2014 Raadscommissie december 2014 Gemeenteraad januari 2015 Geconcludeerd kan worden dat de gewenste planning van de provincie te krap is. Tijdens een recent bestuurlijk overleg is dat signaal ook reeds afgegeven. 3.2 Financiën Bepalen urgentiegebieden. In de kadernota is de ontwikkeling naar een zorgvuldige veehouderij opgenomen alsmede de noodzaak om urgentiegebieden te benoemen. Bij het opstellen van de kadernota was nog niet duidelijk was hoe dit proces er uit gaan zien. 8 Notitie provincie d.d. 19 februari 2014 aanpak urgentiegebieden Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 10

11 Opstellen en uitvoeren verbeterplannen. In het Brabantberaad is het volgende afgesproken Alle (keten)partijen nemen hun verantwoordelijkheid bij uitvoering en financiering van het verbeterplan: ondernemers, banken, ketenpartners, bewoners en andere gebruikers van het gebied, gemeenten, en provincie. Hierbij worden de mogelijkheden voor fondsvorming onderzocht. De financiering zal per gebied kunnen verschillen. Ter ondersteuning wil de provincie tot overkoepelende afspraken komen (tussen overheden, banken etc). Uit gesprekken is inmiddels gebleken dat de provincie géén saneringsfonds zal instellen. Wel wordt gedacht over een innovatiefonds. Gedurende het proces de komende periode om de urgentiegebieden aan te wijzen en verbeterplannen op te stellen zal ook meer duidelijkheid moeten komen over de manier waarop de verbeterplannen uitgevoerd kunnen worden. Capaciteit. Bij het plan van aanpak hoort ook een om inschatting te maken van de inzet die nodig is om samen de urgentiegebieden aan te wijzen en verbeterplannen op te stellen. Omdat op dit moment nog niet alles bekend is (hoeveel urgentiegebieden hebben we, hoe groot zijn die en hoeveel mensen betrekken we erbij) is een eerste globale raming gemaakt. Per week Totaal Projectleider 14 uur 9 maanden 504 uur Communicatie/administratieve 4 uur 9 maanden 144 uur ondersteuning Juridische ondersteuning 30 uur ODZOB 20 uur Procesbegeleiding 6 uur 10 bijeenkomsten 60 uur urgentiegebieden Procesbegeleiding verbeterplannen 6 uur 10 bijeenkomsten 60 uur Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 11

12 4 Bijlage 1. Achtergrondbelasting geur Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 12

13 5 Bijlage 2. Fijnstof Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 13

14 6 Bijlage 3. Geraadpleegde bronnen. Geraadpleegde bronnen. Conceptbrief Stuurgroep Dynamisch Platteland d.d. 6 februari 2014 Notitie provincie d.d. 19 februari 2014 Aanpak Urgentiegebieden Verslag bestuurlijk IGA Peelnetwerk, 13 februari 2014 Persbericht provincie d.d. 8 februari 2014 over akkoord structuurvisie en verordening ruimte Verslag Stuurgroep Dynamisch Platteland, 7 februari 2014 Document nadere afspraken zorgvuldige veehouderij Slotverklaring Brabantberaad zorgvuldige veehouderij Gesprekken. Bestuurlijk overleg met gedeputeerde Y. de Boer d.d. 28 februari 2014 Overleg met secretaris IGA Peelnetwerk, Marco Peeters, d.d. 25 februari 2014 Bestuurlijk overleg wethouder Lemlijn d.d. 24 februari 2014 Bestuurlijk overleg wethouder Kerkers d.d. 24 februari 2014 Intern overleg over urgentiegebieden d.d. 24 februari 2014 met Chris Biemans, Marcel van der Heijden, Frits Verhoef, Inge Claessens, Marion Jochem, Esther Paree, Wil evers en Rob Jacobs Intern overleg over opdracht d.d. 20 februari 2014 met Nellie van Leeuwen en Chris Biemans Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 14

15 7 Bijlage 4. Bestuurlijk overleg over urgentiegebieden Bestuurlijk IGA Peelnetwerk Stuurgroep Dynamisch Platteland Brabantberaad Bestuurlijk IGA Peelnetwerk Samenwerkingsorganisatie voor een vitale groene ruimte in De Peel. Betrokken gemeenten zijn Asten, Someren, Deurne, Gemert, Laarbeek, Helmond, Nuenen en Geldrop-Mierlo. In het Bestuurlijk Platform Peelnetwerk zitten naast deze gemeenten ook organisaties zoals ZLTO, waterschap, bedrijfsleven, rabobank en de provincie. Stuurgroep Dynamisch Platteland Behartigt de gemeenschappelijke belangen van de Brabantse gemeenten op het gebied van revitalisering en plattelandsontwikkeling en bevordert de uitvoering van de gemeentelijke taakstelling op dat gebied. Voor de provincie is zij het vaste aanspreekpunt. De Stuurgroep is samengesteld uit gemeentelijke vertegenwoordigers van de negen revitaliseringsgebieden in Noord-Brabant. Wethouder Lemlijn vertegenwoordigt daarbij de Peelgemeenten. Brabantberaad Het Brabantberaad bestaat uit ongeveer 70 organisaties die op hun manier de provincie Noord-Brabant ondersteunen om tot een zorgvuldige veehouderij te komen. De basis van het Brabantberaad werd in februari 2013 gelegd in Sint Michielsgestel tijdens een meerdaagse conferentie georganiseerd door de provincie Noord Brabant. Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 15

16 8 Bijlage 5. Brief van Stuurgroep Dynamisch Platteland aan Gedeputeerde Staten Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 16

17 Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 17

18 9 Bijlage 6. Nadere afspraken Zorgvuldige veehouderij 2014 Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 18

21 10 Bijlage 7. Overleg gemeenten met gedeputeerde De Boer. Conclusies en afspraken bijeenkomst urgentiegebieden. 28 februari 2014, gemeentehuis Gemert-Bakel Aanwezig: Wethouders Hoppezak (Gemert-Bakel), Lemlijn en Kerkers (Deurne), Martens (Asten), Jaspers (Someren), Van de Rijt (Heeze-Leende). Burgemeester Maas (Sint Oedenrode). Gedeputeerde De Boer, Directeur Ruimte Jansen (vz). Urgentieteam: Van Dommelen, Peeters, Litjens, Buys. Ambtelijk: Ran (woordvoerder De Boer), Winkelmolen (Gemert-Bakel), Verheijen (Deurne), Den Otter (Sint Oedenrode) 1. De gemeenten staan volledig achter de brief van SDP van 7 februari Feitelijke invulling van het proces richting raad en besluitvorming zal per gemeente verschillen. 2. De invulling van urgentiegebieden is maatwerk: wat past het beste bij de lokale situatie. Gemeenten kunnen van elkaar leren (praktijkschool), waar nodig samen werken etc. Zij stemmen daarover regelmatig af, het IGA is daarvoor een goed platform. Het urgentieteam 9 ondersteunt de gemeenten hierbij. 3. Het gaat erom in de urgentiegebieden de mensen (burgers, ondernemers) het gesprek te laten voeren. Vertegenwoordigende organisaties houden afstand. Gemeenten faciliteren het proces. Het urgentieteam kan het proces ondersteunen; de provincie zorgt voor de financiering van het urgentieteam. 4. Het urgentieteam werkt vraag gestuurd en kan meedenken bij de aanpak en ondersteunen bij het zoeken van geschikte dialoog/proces begeleiders en het oplossen van knelpunten. Er is daarnaast een implementatieteam dat aanbod gestuurd zorgt dat de juiste informatie bij gemeenten en omgevingsdiensten komt. Ook informatie over urgentiegebieden komt daarbij aan de orde. 5. Ter ondersteuning is goede informatie nodig, zoals goed kaartmateriaal (traditionele stallen, belasting met geur en fijn stof etc.) en een actueel BVB. Dit vergt goede samenwerking tussen gemeenten, ondersteuningsdiensten en provincie. 6. Vervolgens zijn er wel instrumenten (inclusief handhaving) en financiële middelen nodig. Alle partijen in een urgentiegebied, dus ook de gemeenten, staan hiervoor aan de lat. Provincie ondersteunt met juridisch expertise (via implementatieteam). 7. Van belang is dat er (economisch) perspectief is voor ondernemers, zoals via andere verdienmodellen. Innovatie, ook kleinschalige, is daarvoor belangrijk en verdient ondersteuning, zoals via het Innovatiefonds van de provincie of het LIB. 8. Het is van groot belang dat alle partijen in het Brabant Beraad ook in het veld de geest van de afspraken uitdragen en er naar handelen. 9. Provincie en gemeenten houden gezamenlijk het rijk (Stas Dijksma) goed betrokken en op de hoogte. Ondersteuning van het rijk is nodig voor juridische kaders. 10. Provincie zorgt voor (bestuurlijke) afstemming met Nederlands Limburg en de Vlaamse grensprovincies (Limburg en Antwerpen). De gemeenten doen dit met hun buurgemeenten. 11. Transparantie is cruciaal voor winnen en behouden van vertrouwen in deze aanpak. Provincie en gemeente dragen de besproken lijn desgevraagd uit in de pers. Yves de Boer doet verslag op zijn blog. 9 Jack van Dijck, Hans van Dommelen (Peelhorst, trekkers), Herman Litjens (ZLTO), Geert Verstegen (BMF), Henk Jans (GGD), Marco Peeters (SDP/ODZOB), Ton Hermanussen (ODBN), Theo vd Ven (Oirschot), Mechie Burskens (Sint Anthonis), Jan Buys (Provincie). Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 21

22 Conclusies en afspraken bijeenkomst urgentiegebieden. 12 maart 2014, gemeentehuis Oirschot Aanwezig: Wethouders Machielsen (Oirschot), Verkuijlen, Van Dooremaal (Hilvarenbeek), Braspenning (Alphen-Chaam), Veldhuizen (Bladel), Van de Ven (Reusel-de Mierden), Van den Brand (Haaren), Gedeputeerde De Boer, Directeur Ruimte Jansen (vz). Urgentieteam: Van Dommelen, Peeters, Van de Ven, Buys. Ambtelijk: Aertsen (assistent De Boer), d Haens (Hilvarenbeek), Van Strien (Alphen-Chaam). 1. Allen delen de urgentie zoals die verwoord is in de brief van SDP en zijn c.q. willen aan de slag om de problematiek op te lossen. Er leeft nog wel de vraag of de gemeenten voldoende geëquipeerd zijn om dit tijdig en effectief in te vullen. 2. De aanpak is maatwerk en zal dus verschillen per gemeente. De meesten hebben de eerste lijn al op orde: een helder beleid ten aanzien van veehouderij, handhaving, etc. Maar daarmee is de overlast niet weg. Crux is het gesprek tussen de mensen (boeren en burgers) op gang te krijgen. Soms is dat overigens lastig: zie Reusel- Zuid (alleen veehouders) versus de kern Reusel. 3. Om de problematiek opgelost te krijgen is meer nodig en dat begint met het helder agenderen ervan: spreek ondernemers aan, ook als zij opereren binnen de verleende vergunningen. Geen recht op emissie, maar op uitoefenen activiteiten en dat moet zo schoon mogelijk. Nee (tegen verdere ontwikkeling) is ook een legitiem antwoord. Betrek banken, leveranciers en ZLTO hier bij, zij kunnen / moeten ook bijdragen aan de gewenste andere manier van denken. 4. Verder oplossingen beginnen vaak klein: goede communicatie tussen ondernemers en burgers, rekening met elkaar houden (verkeer) etc. 5. Het is van belang dat overheden helder en betrouwbaar zijn: dus als je een gebied aanpakt ook kunnen èn willen doorpakken. Vergt dus ook voldoende instrumenten. 6. Meer ingrijpender oplossingen vergen extra juridische instrumenten (aanpak bestaande stallen, stilzitters), met de omgevingswet komen die in beeld, die zouden in de urgentiegebieden eerder ingezet moeten kunnen worden. Provincie spant zich hiervoor in richting Rijk. Budgetten als BIV en VIV zijn en komen er niet. Gezamenlijk, met andere partners als banken, hier creatief in zijn. 7. Vraag is ook hoe te acteren om de afspraak geen dier erbij in de potentiële urgentiegebieden in te vullen. Gemeenten hebben daar ondersteuning bij nodig. Onderling, gemeenten als Oirschot en Reusel-De Mierden hebben al ervaring en vanuit urgentieteam. 8. Urgentieteam 10 is beschikbaar om de gemeenten hierbij te ondersteunen: proces, instrumentenkoffer, capaciteit. Reusel-De Mierden wil graag pilot zijn. Bestuurders hebben de behoefte om kennis uit te wisselen, elkaar te ondersteunen, bijvoorbeeld via workshops. Daarnaast is kennisuitwisseling op ambtelijk niveau van belang, dit loopt al via Implementatieteam, Viadesk etc. 9. De problematiek komt in de college-onderhandelingen aan de orde, het zal hier en daar wel een lastige afweging zijn ten opzichte van andere dossiers. Nieuwe gemeenteraden goed informeren: raadsinformatiebrieven, bijeenkomsten etc. Urgentieteam ondersteunt hierbij. Na de verkiezingen een nieuwe ronde van deze bestuurlijke gesprekken. Gedeputeerde de Boer informeert vrijdag 21 maart de commissie TSP van Provinciale Staten. 10. Overleg met België is noodzakelijk. Gedeputeerde De Boer heeft afspraak gemaakt met de provincie Antwerpen (Ludwig Calué) om grensgemeenten aan beide zijden uitnodigen. 10 Jack van Dijck, Hans van Dommelen (Peelhorst, trekkers), Herman Litjens (ZLTO), Geert Verstegen (BMF), Henk Jans (GGD), Marco Peeters (SDP/ODZOB), Ton Hermanussen (ODBN), Theo vd Ven (Oirschot), Mechie Burskens (Sint Anthonis), Jan Buys (Provincie). Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 22

23 Conclusies en afspraken bijeenkomst urgentiegebieden. 17 maart 2014, gemeentehuis Sint Anthonis Aanwezig: Wethouders: Bollen (Sint Anthonis), Van de Loo (Boekel), Van der Pas (Bernheze), Stoffels (Cuijk), Van den Boogaard (Mill en Sint Hubert), Van Dongen (Landerd). Gedeputeerde De Boer, Directeur Ruimte Jansen (vz). Urgentieteam: Van Dijck, Beurskens, Verstegen, Jans, Buys. Ambtelijk: Aertsen (assistent De Boer), Bruggink, Hermens (Sint Anthonis), Hendriks, Van der Elzen (Bernheze), Hermans (Boekel). 1. Allen delen de urgentie zoals die verwoord is in de brief van SDP en zijn c.q. willen aan de slag om de problematiek op te lossen. Er is wel zorg over de tijdschema s: op korte termijn ten aanzien van de urgentiegebieden/verbeterplannen en over de haalbaarheid van geen overlast in De aanpak is maatwerk en zal dus verschillen per gemeente. Een aantal gemeenten heeft de eerste lijn al op orde: een helder beleid ten aanzien van veehouderij, handhaving, etc. Maar daarmee is de overlast niet weg. Crux is het gesprek tussen de mensen (boeren en burgers) op gang te krijgen. 3. Het is van belang dat de lopende aanpakken doorgaan. Gemeenten gaan daarin soms al ver (Bernheze: afstanden tussen bedrijven). Het gaat om het doel, de wijze waarop dit gerealiseerd wordt is vrij maar niet vrijblijvend. Bernheze wil pilot zijn. 4. Het is van belang dat overheden helder en betrouwbaar zijn: dus als je een gebied aanpakt ook kunnen èn willen doorpakken. Vergt dus ook voldoende instrumenten. 5. Actuele vergunningen, een actuele informatie (BVB) en goed toezicht en handhaving zijn van groot belang. Grote behoefte zit bij de aanpak van overlast die gedekt wordt door vergunningen aan te pakken. Vooral voor bedrijven die niet ontwikkelen (stilzitters). Vergt overredingskracht, kennis en soms geld. Ook is er behoefte aan onafhankelijken om gesprekken te leiden. Het Urgentieteam 11 kan op veel punten ondersteuning leveren. Ook is het van belang hier het rijk in mee te krijgen, bijvoorbeeld tav interne saldering. 6. Lopende aanvragen vormen aparte problematiek. Deze gewoon afhandelen kan op gespannen voet staan met de afspraken om geen nieuwe overlast te laten ontstaan. 7. Goede communicatie en klachtenregistratie en afhandeling is van belang. Daarmee krijg je zicht op de beleving en waar de problemen zitten. Effectief aanpakken geeft vertrouwen. Alterra werkt aan een tool om beleving goed in beeld te krijgen. 8. De provincie maakt het urgentieteam mogelijk en ondersteunt het maken en waar nodig uitvoeren van verbeterplannen. 9. Via urgentieteam en Implementatieteam (Viadesk) kunnen provincie en gemeenten elkaar ondersteunen met teksten, notities, informerende (raads)brieven e.d. Bestuurders hebben de behoefte om kennis uit te wisselen, elkaar te ondersteunen, bijvoorbeeld via workshops. 10. De problematiek komt in de college-onderhandelingen aan de orde, het zal hier en daar wel een lastige afweging zijn ten opzichte van andere dossiers. Nieuwe gemeenteraden goed informeren: raadsinformatiebrieven, bijeenkomsten etc. Urgentieteam ondersteunt hierbij. Na de verkiezingen een nieuwe ronde van deze bestuurlijke gesprekken. Gedeputeerde de Boer informeert vrijdag 21 maart de commissie TSP van Provinciale Staten. 11 Jack van Dijck, Hans van Dommelen (Peelhorst, trekkers), Herman Litjens (ZLTO), Geert Verstegen (BMF), Henk Jans (GGD), Marco Peeters (SDP/ODZOB), Ton Hermanussen (ODBN), Theo vd Ven (Oirschot), Mechie Burskens (Sint Anthonis), Jan Buys (Provincie). Gemeente Deurne, Plan van aanpak Urgentiegebieden [concept 1 april 2014] 23