Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid

Transcriptie

1 Veehouderij & Gezondheid stand van zaken april 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 22 april 2015

2 Stand van zaken Uitkomsten geuronderzoek GGD Tussentijdse uitkomsten Veehouderij Gezondheid Omwonenden (VGO) RIVM Instrumenten om gezondheid mee te wegen in besluitvorming veehouderij 2

3 Indicatoren voor gezondheid in relatie tot veehouderij Ammoniak Fijn stof (< PM10) Endotoxinen Geur (complex van verbindingen) Zoönosen Antibioticaresistentie Geluidbelasting Verkeersveiligheid Beleving

4 Beleving op niveau van de burger Onzekerheid, angst en frustratie Bedreiging voor leefbaarheid van omgeving Wantrouwen en onbegrip naar bestuur en politiek Partijen staan niet naast elkaar maar tegenover elkaar. Er is geen communicatie en geen begrip. Verschil in perceptie tav risico s; hoe daar mee om te gaan

5 Geur & Gezondheid Signaalfunctie geur, maar Waarnemen geur hangt niet altijd samen met toxiciteit en gevaar Sommige vieze geuren zijn niet gevaarlijk Sommige stoffen die je niet ruikt, zijn wel gevaarlijk 5

6 Subjectief maar wel reëel Aangenaam of niet? Duur, frequentie & concentratie Gewenning & acceptatie 6 Probleemgerichte copingstijl Geen band met de veroorzaker Verwachting dat de geur zal toenemen Bezorgd, angst voor gezondheidseffecten Negatieve attitude ten opzichte van de bron of overheid

7 Onderzoek GGD geurhinder door veehouderij Toename klachten geurhinder Niet te verklaren met geurmodellering DOEL: Update relatie tussen blootstelling & respons Toepasbaar in gebiedsprofielen, geurgebiedsvisies Aanpassing bijlagen 6&7 7

8 Geurbelasting response anno

9 Relevant? Uitgangspunt beleid geur & gezondheid Meer dan 12% hinder = onacceptabel Streef naar 0% ernstige hinder In buitengebied meer milieuruimte gebruikelijk: Meer dan 20% hinder = onacceptabel Volgens huidige systematiek betekent dat voor milieukwaliteit: 10 OU/m3 in dorpskernen 20 OU/m3 in buitengebied Onze resultaten vertaald: 20% hinder in dorpskernen i.p.v. beoogde 12% (OF 46%!) 29% hinder in buitengebied i.p.v. beoogde 20% (OF 60%!) 9

10 Wat kan de gemeente doen? In onderzoeksgebied: Ingang om gemeentelijk en/of provinciaal beleid te actualiseren Denk hierbij aan het toepassen van afwijkende relatie (Wgv artikel 8.2) in geurgebiedsvisies en gebiedsprofielen. 10 Meer recht aan de ervaren geurhinder van omwonenden de inspanningen die vanuit de agrarische sector geleverd worden om geurhinder te beperken

11 Wat kan de gemeente doen? Geen knelpunten Scherpe geurnormen Weinig emissieruimte Geurnormen met veel emissieruimte Evaluatie Wet Geurhinder & Veehouderij Onderzoek noodzaak emissiestandstill en noodzaak aanscherping geurnormen 11 Voorkomen nieuwe knelpunten

12 Gezondheidseffecten Geurhinder IVG: Longfunctiedaling, meer longontsteking bij pluimveebedrijven Minder astma en COPD, wel meer klachten Bij nertsenbedrijven meer allergie en astma Resistentie ontwikkeling door antibiotica (MRSA, ESBL) Infectieziekten veroorzaakt door zoönosen, zoals influenza en Q-koorts Zelfgerapporteerde klachten: luchtwegklachten, irritatie ogen, stress, hartkloppingen, hoofdpijn, misselijkheid?

13 Veehouderij en Gezondheid omwonenden (VGO) 13 RIVM, Nivel, IRAS, WUR Gestart in maart 2014, resultaten begin 2016 verwacht Onderzoek naar blootstelling en gezondheidsklachten Eerste uitkomsten huisartsenregistraties én vragenlijstonderzoek: heid/onderzoek_veehouderij_en_gezondheid_omwonende n_vgo

14 Tussentijdse resultaten Astma en COPD komt minder vaak voor in nabije omgeving veehouderij Meer lagere luchtwegklachten, longontsteking Meer klachten bij COPD-patiënten Afstand 500 meter, hoeveelheid bedrijven Relatie met diersoort wordt nog onderzocht Medische analyse van bijna 2500 deelnemers nog bezig

15 Aanpak voor gemeenten: Visie-ontwikkeling Gebiedsgerichte benadering, maatwerk GES Beoordelingskader toepassen Draagvlak Organiseren dialoog met burgers en ondernemers Uitvoering Toetsingsinstrument gezondheid / handreiking Voorwaarden in de vergunningen Handhaving / monitoring

16 Handreiking veehouderij en gezondheid Handreiking Toetsingsinstrument gezondheid Notitie juridische borging advisering gezondheid bij ontwikkeling veehouderij Pilot handreiking samen met omgevingsdiensten in Brabant, voor toepassing van het instrument 16

17 Advies GGD aan gemeenten: Gezondheid meewegen bij bestemmingsplannen en vergunningverlening want milieunormen zijn ontoereikend voor behoud gezonde leefomgeving Aandacht voor beleving omwonenden Afstand leidt tot lagere blootstelling: Beheersing uitstoot mbv ALARA Aantal blootgestelden en gehinderden verlagen Infectiedruk verlagen One-Health aanpak 17

18 Bedankt voor uw aandacht Vragen? Renske Nijdam Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid GGD en Brabant / Zeeland T: E: r.nijdam@ggd-bureaugmv.nl I: 18