Raad : 10 februari 2004 Agendanr. : 9 Doc.nr : B RAADSVOORSTEL

Transcriptie

1 Raad : 10 februari 2004 Agendanr. : 9 Doc.nr : B Afdeling: : Bouwen en Wonen RAADSVOORSTEL Onderwerp : Bestuursovereenkomst ex artikel 14 Reconstructiewet tussen provincie Noord- Brabant en de gemeenten in de provincie Noord-Brabant in het kader van de voorbereiding van reconstructieplannen Samenvatting Op 1 april 2002 is de Reconstructiewet concentratiegebieden in werking getreden. Daardoor is een aantal belangrijke instrumenten voor de herinrichting van het landelijk gebied beschikbaar gekomen. De wet is in de gemeente Heusden van toepassing voor het gedeelte behorende tot de voormalige gemeente Drunen. De wet biedt het kader voor oplossingen van verschillende problemen in de concentratiegebieden. Met name die van de intensieve veehouderij. De problemen in de concentratiegebieden zijn zo complex dat samenwerking van alle betrokken partijen noodzakelijk is. Om over de vorm en gevolgen van deze samenwerking afspraken te maken schrijft de wet voor dat de betrokken partijen een en ander vast dienen te leggen in een overeenkomst. Voorliggend voorstel betreft deze overeenkomst en heeft met name betrekking op de periode tijdens het tot stand komen van het reconstructieplan. Voordat dit plan onherroepelijk is, is het vermoedelijk zomer Het plan bevindt zich thans in de conceptfase. De planning gaat uit van een vaststelling door Provinciale Staten in het voorjaar van Het jaar 2004 wordt gebruikt voor de wettelijke inspraakprocedure en de voorgeschreven Milieueffectrapportage. Om te voorkomen dat in deze voorbereidingsperiode ontwikkelingen plaatsvinden die nadelig kunnen zijn ten opzichte van het reconstructieplan, zullen van gemeentewege mogelijk maatregelen genomen moeten worden in de zin van voorbereidingsbesluiten en bestemmingsplanaanpassingen. Hieruit kunnen kosten voortkomen en mogelijk ook schadeclaims. De bestuursovereenkomst geeft een inspanningsverplichting en regelt tevens de mogelijke gevolgen. De overeenkomst eindigt bij het bekendmaken van het reconstructieplan. In de overeenkomst is de inspanningsverplichting opgenomen om te komen tot een vervolgovereenkomst omtrent de uitvoering van het reconstructieplan. 1/6

2 Wettelijke regeling Voor het welslagen van de reconstructie wordt de betrokkenheid van alle overheden bij de totstandkoming en uitvoering van het in de Reconstructiewet genoemde reconstructieplan essentieel geacht (voor onze gemeente betreft het het reconstructieplan De Meierij ). Om deze betrokkenheid te waarborgen is in artikel 14, tweede lid, van de Reconstructiewet concentratiegebieden het volgende bepaald: Voorafgaand aan de opstelling van het ontwerp van het reconstructieplan sluiten gedeputeerde staten, in voorkomend geval gezamenlijk met gedeputeerde staten van de andere provincies waarin het reconstructiegebied mede is gelegen, een bestuursovereenkomst met de besturen van de betrokken gemeenten en waterschappen omtrent de wijze waarop de betrokkenheid van de desbetreffende gemeenten en waterschappen bij de totstandkoming en uitvoering van het reconstructieplan, alsmede de afstemming met de procedures voor de vaststelling of herziening van bestemmingsplannen als bedoeld in artikel 10 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening, zal zijn gewaarborgd. In de memorie van toelichting bij dit artikel geven de minister van LNV, de staatssecretaris van LNV en de minister van VROM aan dat het provinciaal bestuur zich tijdig door overleg zo veel mogelijk moet verzekeren van de medewerking van gemeenten en waterschappen. Alleen reeds vanuit een democratische legitimiteit ten opzichte van de bestemmingsplan- wetgever is dit noodzaak. De memorie van toelichting geeft aan dat deze bestuursafspraken tussen de provincie en de besturen van gemeenten en waterschappen onder andere toezien op de betrokkenheid van gemeenten en waterschappen in de besluitvorming over voornemens met betrekking tot de reconstructie. In het bijzonder geldt dit voor de ruimtelijke aspecten van de reconstructie, in relatie tot de gemeentelijke verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot het bestemmingsplan. Door middel van bestuurlijke afspraken als hier bedoeld worden de gemeenten in staat gesteld de voornemens met betrekking tot de reconstructie binnen de gemeente democratisch te legitimeren. Toelichting Als bijlage treft u een uitgebreide toelichting aan. Onderstaand worden enkele punten hieruit gelicht ter verduidelijking. Procedure In de bijlage bij dit raadsvoorstel is een beschrijving gegeven van de procedure tot inwerkingtreding van het reconstructieplan en de relatie tot de bestuursovereenkomst. Uit de beschrijving volgt dat het reconstructieplan in werking treedt op het moment dat het reconstructieplan bekend wordt gemaakt. Dit is eveneens het moment waarop de bestuursovereenkomst eindigt. De bestuursovereenkomst, hoewel opgesteld door de provincie, is in concept met gemeenten afgestemd. Op 27 en 28 februari 2003 heeft een bestuurlijke terugkoppeling in de vorm van een tweetal bijeenkomsten, georganiseerd door de Stuurgroep Dynamisch Platteland, plaatsgevonden. Daarnaast zijn gemeenten op 29 april 2003 verzocht om hun reactie op een conceptversie van de bestuursovereenkomst kenbaar te maken. In de bijlage bij het conceptraadsvoorstel komen de opmerkingen die in dit kader zijn gemaakt aan de orde. Hieronder wordt ingegaan op enkele belangrijke aspecten naar aanleiding van de reacties en de voorliggende bestuursovereenkomst. 2/6

3 Partijen De bestuursovereenkomst geeft aan dat Gedeputeerde Staten, het college van Burgemeester en Wethouders en de gemeenteraad partijen bij de overeenkomst zijn, ieder voor zover haar bevoegdheden in het geding zijn. Dit volgens het principe van: de bevoegdheid inzake het bepalen van de wijze waarop een bestuursbevoegdheid wordt uitgeoefend, ligt bij het bestuursorgaan waarvan de bevoegdheid in het geding is. De meest in het oog springende bestuursbevoegdheden die in de voorliggende bestuursovereenkomst in het geding zijn, betreffen: - het nemen van voorbereidingsbesluiten; - het herzien van bestemmingsplannen (artikel 5.2 en 5.3) als bedoeld in de artikel 21 WRO; - het ter inzage leggen van herziening van bestemmingsplan(nen) (5.4) en - het verlenen van vrijstelling (artikel 6) als bedoeld in artikel 19, eerste lid WRO. Verzoek Gedeputeerde Staten In de artikelen 5.2, 5.3, 5.4 en 6 worden, zoals hiervoor is aangegeven, de bestuursbevoegdheden genoemd die in onderhavige bestuursovereenkomst in het geding zijn. Genoemde artikelen bevatten een inspanningsplicht voor gemeentebesturen dat na een verzoek van Gedeputeerde Staten en een noodzakelijkheidstoets door de reconstructiecommissie, het daadwerkelijke bevoegd gezag een voorbereidingsbesluit, herziening bestemmingsplannen of een vrijstellingsbesluit neemt. De noodzakelijkheidstoets door de reconstructiecommissie is toegevoegd omdat het verzoek van Gedeputeerde Staten, nadat de reconstructiecommissie heeft aangegeven dat het dringend gewenst is, kan rekenen op draagvlak binnen het reconstructiegebied. Het formele verzoek aan de gemeente zal echter door Gedeputeerde Staten geschieden daar de reconstructiecommissie geen bestuursorgaan is. Uit het voorgaande volgt dat er sprake is van een inspanningsverplichting, er blijft dus een zekere ruimte voor een autonome beoordeling van het verzoek door het bevoegd gezag Schade- en kostenvergoeding Op grond van artikel 7 van de bestuursovereenkomst komen (plan)kosten die verband houden met het nemen van besluiten genoemd in de artikelen 5 en 6, voor vergoeding door Gedeputeerde Staten in aanmerking indien deze (plan)kosten, vanwege het belang van het nemen van de besluiten voor de reconstructie, redelijkerwijs niet of niet geheel ten laste van de gemeente behoren te komen. Deze redelijkheidstoets komt er op neer dat Gedeputeerde Staten de (plan)kosten (op verzoek van gemeenten) zal vergoeden indien gebleken is dat gemeenten bij het nemen van besluiten als beschreven in de artikelen 5 en 6 iets extra s hebben moeten doen in verband met de reconstructie, dat zij zonder de reconstructie (nog) niet zouden hebben gedaan. De (plan)kosten komen niet voor vergoeding in aanmerking indien er omstandigheden zijn waarin het besluit om andere redenen toch al genomen zou (moeten) worden. In artikel 8 is ook een dergelijke redelijkheidstoets opgenomen. Planschadevergoedingen die het gevolg zijn van genoemde besluiten, komen voor vergoeding door Gedeputeerde Staten in aanmerking indien: - het schadeveroorzakende besluit op uitdrukkelijk verzoek van Gedeputeerde Staten is genomen; - een beroep op artikel 30 Reconstructiewet nog niet mogelijk is en - het schadeveroorzakende besluit een specifiek belang voor de reconstructie heeft en niet al om redenen, buiten het belang van de reconstructie, genomen had moeten worden. 3/6

4 Deze redelijkheidstoets (van de artikelen 7 en 8) geeft een invulling aan het in de concept bestuursovereenkomst bepaalde: voorafgaand aan het nemen van besluiten als bedoeld in de artikelen 5 en 6 het voor gemeenten en provincie duidelijk is dat de provincie schadeplichtig is en er tussen hen overeenstemming bestaat over de wijze waarop de schade wordt vastgesteld. Hiermee voldoet de redelijkheidsbepaling aan de opmerkingen van gemeenten naar aanleiding van de concept bestuursovereenkomst. Gemeenten hadden opgemerkt dat de bestuursovereenkomst meer duidelijkheid moest bieden over de gevallen waarin de provincie schadeplichtig is en onder welke voorwaarden de planschade wordt vergoed. Daarnaast is de systematiek van de planschadebepaling uit de Reconstructiewet (artikel 30 Rwc); dat GS verantwoordelijk zijn voor planschadevergoedingen indien de planologische verslechtering een rechtstreeks gevolg is van de directe doorwerking van de ruimtelijke elementen van het reconstructieplan, met onderhavige redelijkheidstoets verwoord in de bestuursovereenkomst. Het voorgaande geldt eveneens voor artikel 8a, waarin aansluiting wordt gezocht met de systematiek van artikel 8. Bestuursovereenkomst over uitvoering In de artikelen 1 en 10.3 is aangegeven dat partijen zich inspannen om bij de inwerkingtreding van het reconstructieplan een vervolgovereenkomst te sluiten waarin afspraken worden gemaakt over de coördinatie van de besluitvorming en werkzaamheden van partijen bij de uitvoering van het reconstructieplan. In de bijlage bij dit raadsvoorstel is aangegeven dat alhoewel het reconstructieproces al enige tijd loopt, er nog wel degelijk belang toekomt aan het ondertekenen van onderhavige bestuursovereenkomst. Op de eerste plaats is het sluiten van een bestuursovereenkomst een verplichting op grond van artikel 14, tweede lid, van de Reconstructiewet concentratiegebieden. Daarnaast is het ondertekenen van de bestuursovereenkomst een politiek / bestuurlijk signaal in die zin dat met ondertekening wordt aangegeven dat de partijen zich zullen inspannen voor een goed verloop van het reconstructieproces. Met een inspanningsverplichting wordt daarnaast geen afbreuk gedaan aan de beleidsvrijheid van partijen ten aanzien van hun bevoegdheden als bevoegd gezag. Voorts moet de bestuursovereenkomst nog een aardige termijn bestrijken tot inwerkingtreding van het reconstructieplan, waardoor de schadeartikelen van onderhavige bestuursovereenkomst (nog) een redelijk lange periode moeten overbruggen. Mede gelet op de wensen om in 2004 al te starten met uitvoeringsactiviteiten en maatregelen, is het van belang dat er een goed uitgangspunt ligt, in de zin van onderhavige bestuursovereenkomst, om te komen tot een goede verdeling van de aan uitvoering verbonden kosten (waaronder planschade). Tot slot biedt deze overeenkomst mogelijkheden voor gemeenten, die, op verzoek van Gedeputeerde Staten, reeds begonnen zijn met het nemen van voorbereidingsbesluiten respectievelijk het herzien van bestemmingsplannen, om kosten (waaronder planschadevergoedingen) van Gedeputeerde Staten vergoed te krijgen. Advies raadscommissie De commissie RZ heeft in haar vergadering van 12 januari 2004 advies uitgebracht over dit voorstel. De commissie adviseert positief. Het stuk wordt op de A-lijst geplaatst. 4/6

5 Voorstel Voorgesteld wordt bijgaand raadsbesluit vast te stellen en de bestuursovereenkomst te ondertekenen op de speciaal voor deze gelegenheid te organiseren centrale bijeenkomst Het college van Heusden, de secretaris, mr J.T.A.J. van der Ven de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems BIJLAGEN: Conceptbesluit algemene bijlage (reeds in uw bezit) concept-bestuursovereenkomst met toelichting (reeds in uw bezit) TER INZAGE: De stukken liggen ter inzage in de leeskamer, locatie Vlijmen. Steller: N. Dircksens 5/6

6 CONCEPTBESLUIT De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 10 februari 2004; gezien het voorstel van het college van 25 november 2003,doc.nr. B ; b e s l u i t : tot het aangaan van een bestuursovereenkomst ex artikel 14 Reconstructiewet met de provincie Noord-Brabant en deze te ondertekenen op de speciaal voor deze gelegenheid te organiseren centrale bijeenkomst Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 10 februari 2004; De raad voornoemd, de griffier, De voorzitter, A.J. Emmen drs. H.P.T.M. Willems 6/6