Materiaal groep 3 & 4, nummer 2, jaargang 7

Transcriptie

1 Materiaal groep 3 & 4, nummer 2, jaargang 7 1. Ouderbrief 2. Verhaal De Ster van Bethlehem, extra les 2 3. Het land van geen idee, afronding les 3 4. Zelf een lichtje maken, afronding les 4 5. Santa Luciabroodjes recept, extra les 5

2 Beste ouders, Licht speelt een grote rol in allerlei facetten van ons leven: in de oorsprong van het leven, de gezondheidszorg, communicatie en GPS, het heelal, optische instrumenten, cultureel erfgoed, kunst en cultuur en natuurlijk in de natuur. Dat er licht is lijkt vanzelfsprekend, maar is eigenlijk heel bijzonder. Dát nemen we in Kleur op school als uitgangspunt. We benaderen het thema licht vanuit een levensbeschouwelijke invalshoek: wat is de (symbolische) betekenis van licht? Daarnaast onderzoeken we met de kinderen begrippen die nauw verwant zijn aan licht, zoals de Verlichting in de westerse cultuur (een stroming) en de verlichting in het boeddhisme (een streven). De lessen nodigen kinderen uit om te ontdekken hoe zij licht zijn, in alle betekenissen van het woord. Ik ben licht: Betekenissen van licht In alle bouwen starten we met het verkennen van het begrip licht. Licht heeft in letterlijke zin twee betekenissen: het is de tegenstelling van donker en de tegenstelling van zwaar. Deze beide betekenissen van licht diepen we verder uit. We onderzoeken met de kinderen op welke manieren je licht tegenkomt en wat dat voor je betekent. Ik ben licht: Er gaat mij een lichtje op In de figuurlijke betekenis heeft licht ook te maken met goed nadenken, dingen helder zien en nieuwe ideeën krijgen. Niet voor niets gebruiken veel stripverhalen een lampje als symbool voor een nieuw idee. In groep 3 & 4 maken de kinderen op een speelse manier kennis met Archimedes die met zijn beroemde uitspraak eureka ( ik heb het! ) het licht ziet. Ik ben licht: De symboliek van licht Bij levensbeschouwelijk leren is het belangrijk dat kinderen leren symboliseren. Ten eerste is het goed dat ze symbolische uitdrukkingen van anderen in bijvoorbeeld feesten, rituelen en gebruiken leren verstaan. Licht is in veel levensbeschouwingen een heel belangrijk symbool voor zaken als hoop, leven, liefde, vrede en kracht. En natuurlijk besteden we in alle bouwen aandacht aan Kerstmis. Dat doen we op een echte Kleur op school-manier : kinderen onderzoeken vanuit verwondering en nieuwsgierigheid het verhaal over de geboorte van Jezus, en mogen zelf ontdekken wat dat verhaal en de symboliek daarin hen te zeggen heeft. En we kijken ook naar andere lichtfeesten vanuit andere godsdiensten in deze periode. Ik ben licht: Een licht zijn voor een ander Bij symboliseren gaat het niet alleen om het herkennen en verstaan van symbooltaal. Het is ook belangrijk dat kinderen leren om zich uit te drukken in symbolen. In alle bouwen verkennen kinderen hoe zij een licht kunnen zijn voor een ander. Ze onderzoeken wie voor hen lichtpuntjes zijn, en wat zij concreet kunnen doen/betekenen voor anderen die wat extra licht kunnen gebruiken. Ze leren om daaraan uitdrukking te geven op een symbolische manier. In de laatste les van iedere bouw vieren alle kinderen dat zij een licht kunnen zijn voor de wereld. Met hartelijke groet, het team Ik ben licht in het kort Wat betekent licht (voor jou) Over Verlichting/verlichting: zelf goed nadenken en verlicht zijn De symboliek van licht in lichtfeesten Een licht zijn voor een ander

3 De ster van Bethlehem De zon gaat langzaam onder. Zandheuvels werpen geheimzinnige schaduwen. Door het rulle woestijnzand sjokken drie kamelen. Op hun ruggen zitten belangrijke mannen. Het zijn koningen. Hun blikken zijn omhoog gericht, richting de hemel. Een wind steekt op. De voorste koning trekt zijn mantel wat dichter. De mannen komen uit verre landen in het Oosten. Ze zijn op weg naar Bethlehem. Zo'n tocht maak te niet zomaar. Ze hebben een bijzonder reisdoel. Ze hebben gehoord dat er in dat verre Bethlehem een kindje is geboren dat koning zal worden. Een koning die licht en vrede zal brengen voor alle mensen. De drie mannen willen dit bijzondere kind ontmoeten. Ze hebben cadeautjes voor hem meegenomen; goud en wierrook en mirre. Al dagen zijn ze onderweg, maar moe zijn ze niet. Ze zijn opgewonden en blij, nu hun bestemming steeds dichterbij komt. Stilzwijgend schommelen de koningen heen en weer op hun kamelen. Hun ogen zijn nog steeds naar de hemel gericht. Daar in de verte, aan het donkere hemeldek staalt een grote ster. Zijn licht fonkelt als een diamant. Met zijn heldere schijnsel wijst hij de koningen de goede richting. Deze blinkende wegwijzer zal hen bij het kindje brengen. Het licht van de ster zal de koningen wijzen naar het licht dat voor de mensen is geboren. Daar kunnen de koningen op vertrouwen.

4 Het land van geen idee Vertel: Heel ver weg ligt het land van geen idee. Het is een fijn land om te wonen, maar er is in dit land iets mis; er ontbreekt iets. Groep één woont in het land van geen idee en groep twee moet ontdekken wat ze missen in dit land. Eén voor één stellen de kinderen uit groep twee aan de kinderen uit groep één de vraag Hebben jullie in dit land...? Stuur groep twee de klas uit en instrueer groep één dat ze in dit land alleen dingen hebben waar geen I en D in voorkomt. Zo is er bijvoorbeeld geen licht in het land maar wel een lamp, en geen douche maar wel water. Laat groep twee binnenkomen en beginnen met het stellen van vragen. Help de kinderen door elk woord op het bord te schrijven. U kunt groep twee de tip geven om goed te letten op de letters in de woorden.

5 Zelf een lichtje maken Kies uit: 1. klei en een waxinelichtje, 2. pompoen, mesje, lepel/meloenboor en een waxinelichtje, 3. glazen potje, verschillende kleuren versnipperd vloeipapier, lijm en een waxinelichtje 4. klei en negen kleine kaarsjes 1. Dia: Maak van klei een schaaltje. Dia's worden in het hindoeïsme ontstoken op het divalifeest. Dat valt dit jaar op 11 november. Dia's branden middels vloeibaar vet en een lont, maar u kunt de dia ook gebruiken als houder voor een waxinelichtje. 2. St. Maartenslantaarn: Verwijder de bovenkant van de pompoen (op +/- ¼ deel) Hol een pompoen uit door de pitten te verwijderen en met een lepel het vruchtvlees weg te schrapen (dat kan gebruikt worden om soep van te maken). Op de buitenkant van de lantaarn kunnen vormpjes gegraveerd worden zoals een maan en sterren. Plaats een waxinelichtje middenin de pompoen zodat het licht door de schil van de pompoen schijnt. 3. Kaarsenhouder: Versnipper vloeipapier en beplak hiermee een glazenpotje. Maak zo een kleurrijk kaarsenhoudertje voor een waxinelichtje. 4. Chanoekia: Maak van klei een kaarsenhouder waar negen kaarsjes ingestoken kunnen worden. Maak eerst een rol van klei. En buig deze aan de uiteinden om. Maak met een kaars negen gaten in de klei aan de bovenkant waar de kaarsen in gezet moeten gaan worden.

6 Lussekats Sint Lucia Broodjes Sint Lucia is geboren in Syracuse, Sicilië, ergens in de derde eeuw na Christus. Ze gaf haar verloving op voor een christelijke roeping, werd in 304 terechtgesteld door de heidense keizer Diocletianus. Lucia betekent Licht. Haar naamdag, 13 december, werd ooit in Zweden gekoppeld aan de terugkeer van het licht. Tot op de dag van vandaag is het een grote feestdag. Een in het wit gekleed meisje gaat als Lucibrud (Luciabruid) getooid met een krans en met brandende kaarsen alle slaapkamers van het huis binnen en brengt iedereen koffie en broodjes. De prachtige Luciabroodjes dus, feestelijk door de boter, suiker, room en ZONNIG door de saffraan. ingrediënten 16 stuks 500 gram bloem 10 gram verse gist 8 gram zout ½ theelepel saffraan of saffloer 100 gram boter 60 gram lichtbruine basterdsuiker 200 ml room of volle melk circa 50 ml water 50 gram rozijnen, geweekt en geweld 1 ei 1 ei voor strijksel Avond van tevoren - week de rozijnen gedurende 30 minuten in lauw water, giet ze af - verkruimel de saffraandraadjes, rooster ze in oven van 180 gedurende hooguit 10 minuten tot ze donker zijn maar niet geschroeid - verwarm op het laatst de room of volle melk tot lauwwarm, roer hier de geroosterde saffraan door, laat de saffraanroom 1 uur trekken (zonder vuur) - doe de bloem, suiker, zout in een kom, leg de gist in het midden, voeg room, boter, ei toe en vermeng alles, voeg beetje bij beetje water toe tot er een soepel mengsel ontstaat; doe dit over op het aanrecht, kneed in ongeveer 10 minuten een glad deeg, voeg op het laatst de rozijnen toe - doe het deeg terug in de kom en laat dit een nacht staan in de keuken Bakdag - haal het deeg uit de kom, verdeel het in 16 stukjes; maak van elk stukje een stevige streng van circa 20 centimeter (terwijl u omlaag rolt, duwt u met beide duimen steeds het deeg min of meer dubbel, dit keer op keer totdat de sliert stevig is en lang genoeg), maak hiervan een mooie S; leg de gevormde broodjes op bakpapier op de bakplaten, ruim uit elkaar; dek losjes af met droge theedoek of stuk plastic, laat ze rijzen tot ze zacht aanvoelen (duurde bij mij 90 minuten) - verwarm de oven voor op 200 ; bestrijk de broodjes voorzichtig met een klein beetje losgeklopt ei - bak de broodjes in de oven gedurende minuten, tot ze goudbruin zijn - het teveel aan broodjes kan in de diepvries, doe dit zo gauw ze enigszins zijn afgekoeld.

7 Boekentips voor de lichtfeesten Wereld vol feesten Informatieve boekjes over de lichtfeesten Divali, Chanoeka en kerst. Met in de serie nog een paar andere titels. Meer informatie via Wereldgodsdiensten Kwintessens heeft diverse titels met informatie over de wereldgodsdiensten. Kijk op de website: