Adviesnota aan gemeenteraad

Transcriptie

1 Onderwerp Aanvullend krediet Glasweb Venray Datum Maart 2015 Naam steller Germy Thielen Kenmerk Afdelingsmanager Karin Bruggeman Afdeling Openbare Ruimte Coördinator Marco van de Voort Voorstel 1. In aanvulling op het raadsbesluit van 10 februari 2015 een aanvullend krediet van maximaal ,- ter beschikking te stellen aan Glasweb Venray ter financiering van extra aanloopkosten; 2. Bij doorgang van het plan het voorgefinancierde bedrag volledig terugvorderen; 3. Bij geen doorgang van het plan het voorgefinancierde bedrag ten laste brengen van de gemeentebegroting. Aanleiding Een glasvezelnetwerk is formeel geen openbare nutsvoorziening. Dit neemt niet weg dat een glasvezelnetwerk nu en in de toekomst van belang is voor de leefbaarheid, economische ontwikkeling, onderwijs- en zorgvoorzieningen. De aanleg ervan wordt echter overgelaten aan particulier initiatief. Commerciële aanbieders blijken slechts bereid een glasvezelnetwerk aan te leggen in de meest rendabele gebieden. Juist voor het buitengebied, waar nu reeds de grootste noodzaak bestaat, biedt dit geen oplossing. Met de aanleg van een glasvezelnetwerk in uitsluitend de rendabele gebieden komt de mogelijkheid van de aanleg van een netwerk in het buitengebied steeds verder onder druk te staan. In haar motie van 8 november 2011 heeft uw raad het college opgedragen in onderhandelingen met bedrijven die glasvezel aan willen leggen in Venray als uitgangspunt te nemen dat de gehele gemeente Venray wordt voorzien van een glasvezelnetwerk, te beginnen in Vredepeel. Tot op heden is geen commerciële partij er in geslaagd een dergelijk aanbod te doen. In 2013 is op initiatief van het Dorpsradenoverleg (DRO) een onderzoek verricht naar de haalbaarheid van een 100% dekkend glasvezelnetwerk. Daarbij is een beroep gedaan op de solidariteit vanuit de wijken van Venray. Het Wijkradenoverleg (WRO) heeft zich aan het initiatief gecommitteerd. Nadat het haalbaarheidsonderzoek uitwees dat een glasvezelnetwerk met de gestelde uitgangspunten mogelijk is, is een werkgroep voortvarend aan de slag gegaan om uitvoering te geven aan dit burgerinitiatief. Ook uw raad heeft in juni 2013 in een motie aangegeven dit initiatief te ondersteunen. Het College heeft daartoe in de afgelopen periode in totaal een bedrag van ,- beschikbaar gesteld. Deze bijdrage maakte het, samen met de elders verkregen financiële middelen, mogelijk om de vele activiteiten in de aanloopfase uit te voeren. Voor een uitgebreid overzicht van de activiteiten wordt kortheidshalve verwezen naar de bijlage. Ondanks de grote inzet is Glasweb Venray er niet in geslaagd om tijdens de klantenwerving het ambitieuze deelnamepercentage volledig te halen. Op basis van de behaalde resultaten en ervaringen is inmiddels een plan opgesteld om gedurende een verlengingstermijn nog een poging te doen. De extra inspanning die hiermee gemoeid is vergt naast uitstel van de aanleg van het glasvezelnetwerk, extra financiële middelen. Op 10 februari jl. is door uw raad reeds ,- beschikbaar gesteld, waarbij is aangegeven dat in de eerstvolgende raadsvergadering een definitief besluit wordt genomen over het restant krediet van ,- en onder welke voorwaarden. Pagina 1 van 5

2 Beoogd resultaat Voortgang activiteiten Glasweb Venray borgen ten behoeve van de aanleg, beheer en exploitatie van een 100% dekkend glasvezelnetwerk voor Venray in een coöperatieve vorm. Het glasvezelnetwerk heeft een meerwaarde voor de leefbaarheid en economische ontwikkeling van de burgers van Venray (vastgoed, domotica, zorg op afstand). Argumenten 1.1. Noodzaak glasvezelnetwerk De behoefte aan breedband en ICT diensten neemt in snel tempo toe. Voor het behoud van leefbaarheid, de economische ontwikkeling (bedrijfsleven, thuiswerken), onderwijs (onderwijs op afstand, E-learning) en de zorg (zorg op afstand, E-loket, domotica om langer en verantwoord zelfstandig wonen mogelijk te maken) is voldoende breedband in de toekomst noodzakelijk. De behoefte aan betrouwbaar internet neemt hand over hand toe Burgerinitiatief biedt kansen op 100% dekkend glasvezelnetwerk De noodzaak van een glasvezelnetwerk is, vanwege de beperkte beschikbare voorzieningen, in de dorpen en het buitengebied het meest voelbaar. Voor Venray-kom geldt dat met de bestaande kabelverbinding voldoende capaciteit aanwezig is om aan de bestaande behoefte te voldoen. Als gevolg van de snelle toename van ICT diensten ontstaan echter ook hier in de toekomst knelpunten op het gebied van capaciteit en betrouwbaarheid. Om de aanleg in de onrendabele gebieden nu mogelijk te maken wordt van de dichtbevolkte gebieden gevraagd zich solidair te verklaren. Daarmee zijn ook zij op de toekomst voorbereid Effecten burgerinitiatief op doorontwikkeling zelfsturing Zelfsturing vormt één van de leidende perspectieven uit de (herziene) Strategische Visie. Burgers die zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen woon- en leefomgeving worden zoveel mogelijk gefaciliteerd. Glasweb Venray is het eerste gemeentebrede burgerinitiatief, gebaseerd op onderlinge solidariteit. Het initiatief beoogt een coöperatieve samenwerkingsvorm en verhoogt met de aanleg van een glasvezelnetwerk de kwaliteit van de woon- en leefomgeving in alle aspecten. De inspanningen van Glasweb Venray hebben in de afgelopen periode ca. 80 actieve vrijwilligers opgeleverd en de bewustwording en discussie over leefbaarheidsvraagstukken in Venray vergroot. Deze resultaten vormen de aanjager voor nieuwe initiatieven en leveren daarmee een bijdrage aan de doorontwikkeling van zelfsturing binnen de Venrayse gemeenschap Nieuwe aanpak verdient kans Het plan van Glasweb Venray is zeer ambitieus. Het benodigde deelnamepercentage voor de aanleg van het glasvezelnetwerk is hoog. Toch is, mede dankzij de inzet van ca. 80 vrijwilligers, de werkgroep erin geslaagd gedurende twee maanden doorlooptijd in de meeste dorpen en buitengebieden dit percentage te behalen. De gekozen aanpak levert echter in de wijken van Venray een sterk afwijkend resultaat op. De resultaten en opgedane ervaringen in de afgelopen periode geven voldoende aanknopingspunten om in een verlengingstermijn deze achterstand alsnog in te halen en het beoogde resultaat te behalen. Met de extra financiële impuls biedt de gemeente de gelegenheid om dit te realiseren en wordt voorkomen dat grote inzet voor dit burgerinitiatief in een (te) vroeg stadium teniet wordt gedaan Grote slagingskans De eerste fase van de klantenwerving was erg kort (twee maanden). Ondanks de talrijke informatiebijeenkomsten die hieraan voorafgingen bleken er nog veel vragen en onduidelijkheden te bestaan. Pas laat in deze fase kwamen de aanmeldingen tot stand, met als hoogtepunt de grote hoeveelheid aanmeldingen op en rond de peildatum, medio januari Overigens zijn ook na de peildatum de aanmeldingen niet gestopt en stromen, ondanks de verminderde campagne, nog steeds nieuwe aanmeldingen binnen. Pagina 2 van 5

3 In de verlengingstermijn wordt onder meer specifiek voor Venray-kom ingezoomd op vragen en onduidelijkheden over nut en noodzaak van de glasvezel in deze gebieden en de terughoudendheid voor verandering (van provider). Het plan van aanpak is door de werkgroep in samenwerking met WRO en de (marketing)specialisten van de providers samengesteld Wat gebeurt er voor het krediet De aanpak in de verlengingstermijn richt zich vooral op de wijken in Venray en voorziet in het coördineren en faciliteren van dit proces door middel van communicatiemateriaal en informatiebijeenkomsten. De communicatie richt zich vooral op het bewust worden/zijn van de ontwikkelingen en mogelijkheden van glasvezel. Voor verdere toelichting op de benodigde ,- ten behoeve van fase 2 wordt verwezen naar de bijlage. Ter vergelijking: een commerciële partij investeert per aansluiting ca. 25,- voor de vraagbundeling. Voor het gebied van Venray-kom, met circa aansluitingen, zou hiermee een bedrag van ,- gemoeid zijn. De inzet van de vele vrijwilligers levert aldus een duidelijke multiplier op Zorgen bij commerciële bedrijven In het gebied Venray-kom worden de bestaande diensten geleverd via de netwerken van grote commerciële bedrijven als KPN en Ziggo. De tegenacties van deze bedrijven om klanten te behouden voor hun diensten maken de uitdaging voor Glasweb Venray weliswaar groter, maar tonen tevens aan dat ze zich in het burgerinitiatief een daadwerkelijke bedreiging zien voor hun concurrentiepositie. Dit versterkt het beeld dat het initiatief van Glasweb Venray een reële slagingskans heeft Terugbetalingsverplichting De eerdere financiële bijdragen in de activiteiten van Glasweb Venray zijn om niet beschikbaar gesteld. Voor de aanvullende financiering ten behoeve van de verlengingstermijn wordt in beginsel een terugbetalingsverplichting opgelegd. Hiermee worden de initiatiefnemers gestimuleerd om ook voor deze fase nog elders financiële middelen te vinden. De aanvullende financiering wordt verstrekt in de vorm van een geldlening Meenemen in vervolg besluitvorming Na afloop van de verlengingstermijn is duidelijk of het glasvezelnetwerk haalbaar is. In dat geval zal de coöperatie overgaan tot aanleg van het netwerk en wordt de financiering en deelneming in deze coöperatie verder ingevuld. De wijze waarop ook de gemeentelijke organisatie hierin een rol kan vervullen is alsdan onderwerp van verdere besluitvorming. De vordering van het voorgefinancierde bedrag wordt in deze besluitvorming meegenomen. 2.3 Geen bijdragen om niet in vervolg besluitvorming Bij voldoende deelnamepercentage na de verlengingstermijn wordt overgegaan tot de aanleg van glasvezel. De aanvragen voor financiering worden dan geëffectueerd. In de uiteindelijke opzet is geen bijdrage vanuit de gemeente noodzakelijk (zie onderbouwing bijdrage Glasweb Venray). Uiteraard bestaat wel de mogelijkheid om te participeren middels obligaties of op enige andere wijze revolverend bij te dragen in de financiering van de coöperatie. Van een bijdrage om niet is dan geen sprake (meer) Bij geen doorgang terugbetalingsverplichting afboeken Mocht ook na afloop van de verlengingstermijn het benodigde deelnamepercentage niet zijn behaald, dan krijgt het initiatief geen verdere invulling. Invordering van het inmiddels voorgefinancierde bedrag is dan niet mogelijk en wordt ten laste gebracht van de gemeentebegroting. Integraliteit/Relatie met andere beleidsvelden De beoogde glasvezelverbinding bevordert onder meer de leefbaarheid nu en in de toekomst, de economische ontwikkeling, domotica en onderwijs. Pagina 3 van 5

4 Kanttekeningen/risico's De activiteiten van Glasweb Venray zijn er op gericht de coöperatieve organisatie vorm en inhoud te geven en voor Venray een 100% dekkend glasvezelnetwerk te realiseren. Daarvoor moet het beoogde deelnamepercentage worden gehaald. Pas na ommekomst van de nieuwe peildatum is duidelijk of tot aanleg van het glasvezelnetwerk kan worden overgegaan. De financiële bijdrage aan de Stichting Glasweb Venray kan (door commerciële aanbieders) worden aangemerkt als staatsteun en daarmee oneerlijke concurrentie. Vooralsnog zijn de verstrekte bijdragen aan Glasweb Venray uitsluitend bedoeld om het burgerinitiatief en de beweging die dit met zich brengt te stimuleren en te faciliteren. Als tot aanleg van het glasvezelnetwerk wordt overgegaan vormt een eventuele bijdrage daarin vanuit de gemeente een groter risico. In dat geval is een onderzoek naar de mogelijkheden, bijvoorbeeld door het aanmerken van het glasvezelnetwerk als een Dienst van Algemeen en Economisch Belang aan de orde. De ontwikkelingen van Glasweb Venray worden door commerciële aanbieders nauwlettend gevolgd. Een eventuele aanvraag om glasvezel aan te leggen in de rendabele gebieden kan niet worden geweigerd. Het initiatief van Glasweb Venray om op basis van de solidariteitsgedachte een 100% dekkend glasvezelnetwerk te realiseren is dan niet langer reëel. Communicatie De communicatie over het initiatief is in handen van Glasweb Venray c.q. het DRO en WRO. Waar nodig ondersteunt de gemeente hierin. Financiële gevolgen Het totale krediet ad maximaal ,- aan Glasweb Venray voor de verlengingstermijn kent een revolverend karakter. Dit houdt in dat wanneer het project doorgaat de bijdrage wordt omgezet in een vorm van participatie. Afspraken zullen eerst op dat moment worden gemaakt. Mocht blijken dat het project geen doorgang vindt dan komt de bijdrage ten laste van het budget Nutsvoorzieningen. Aanpassing van de gemeentebegroting 2015 zal dan bij de eerste bestuursrapportage 2015 plaatsvinden. Personele/organisatorische gevolgen Juridische gevolgen/rechtmatigheid Fatale termijnen De (voorbereidende) activiteiten voor de verlengingstermijn zijn inmiddels opgestart en verplichtingen zijn aangegaan. Het eerder beschikbaar gestelde krediet is niet toereikend voor de volledige verlengingstermijn. Overleg gevoerd met Extern Werkgroep Glasweb Venray Intern Pagina 4 van 5

5 John Park (beheerder technische installaties); Otto Geene (adviseur Financiën); Frans Stultiens (P&C adviseur); Bert Albers (communicatieadviseur); Marco van de Voort (coördinator R); Karin Bruggeman (afdelingsmanager R); Ike Bussser (portefeuillehouder). Vervolgtraject besluitvorming Bij doorgang van de aanleg van het glasvezelnetwerk volgt een voorstel over de wijze waarop het voorgefinancierde bedrag wordt teruggevorderd. Dit gebeurt in samenhang met nadere besluitvorming over de mogelijke gemeentelijke deelneming in de coöperatie. Evaluatie Bijlagen -Onderbouwing bijdrage Glasweb Venray d.d. 23 februari 2015 Naslagwerk - Raadsbesluit 10 februari 2015 Financiële bijdrage Glasweb Venray - Collegebesluit 1 juli 2014 Subsidie Glasweb Venray - Collegebesluit 18 februari 2014 Startbedrag Glasweb Venray - Collegebesluit 9 juli 2013 Bijdrage quickscan glasvezelnetwerk Pagina 5 van 5