Handvest Gezonder voedingsaanbod op scholen Stap voor stap gezonder
|
|
- Martha Verbeek
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Handvest Gezonder voedingsaanbod op scholen Stap voor stap gezonder
2 Doel De ondertekenaars van dit handvest werken samen met individuele scholen in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs aan het bereiken van een gezonder aanbod van voeding en dranken op scholen door middel van een stap voor stap aanpak. 2
3 Uitgangspunten Dit handvest is een uitwerking van de in het Convenant Gezond Gewicht opgenomen inspanningsverplichting alle scholen te stimuleren tot een in het schoolbeleid verankerde gezonde schoolkantine en een gezond voedingsaanbod op eventuele andere verkooppunten binnen de school volgens de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad in Een gezonder voedingsaanbod op scholen is één van de mogelijkheden om een gezond voedingspatroon en daarmee een gezonde leefstijl bij jongeren te stimuleren. Voor de preventie van overgewicht zijn zowel een gezond voedingspatroon als voldoende lichaamsbeweging van groot belang. In dit handvest zijn alleen afspraken gemaakt over het verbeteren van het aanbod van voeding en dranken. Dit handvest richt zich op scholen in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Het aanbod van voeding en dranken op deze scholen moet worden verbeterd. Alle handvestpartijen spannen zich in om deze verbetering te bereiken. Het realiseren van een gezonder aanbod van voeding en dranken op scholen wordt bereikt door een stap voor stap aanpak. Bij aanvang van het proces wordt het huidige aanbod op individuele scholen als uitgangspunt genomen. Iedere schoolsituatie is uniek en vereist om die reden maatwerk. 5. Onder een gezonder aanbod van voeding en dranken wordt in dit handvest een assortiment verstaan dat bestaat uit minimaal 75% basisvoedingsmiddelen en maximaal uit 25% niet-basisvoedingsmiddelen (zie bijlage Indeling Voedingsaanbod ), gemeten over het totale aanbod van voeding en dranken binnen de school. Binnen het aanbod van de basisvoedingsmiddelen én de niet-basisvoedingsmiddelen wordt stap voor stap toegewerkt naar verbetering van het aanbod binnen de diverse productgroepen. 6. Onderzoeken laten een verband zien tussen voeding, gedrag en leerprestaties. 7. Dit handvest draagt er toe bij dat de gezonde keuze een gemakkelijkere keuze wordt voor leerlingen. 8. Ondertekenaars van dit handvest dragen ieder binnen de eigen invloedsfeer bij aan het bereiken van een gezonder aanbod van voeding en dranken op scholen in Partijen uit het bedrijfsleven zetten zich in om samen met de individuele scholen die tot hun klantenkring behoren te werken aan het verbeteren van het aanbod. Het Voedingscentrum, GGD-en, VO-raad en MBO Raad richten zich ook op het stimuleren van de overige scholen die nog niet werken aan een gezonder voedingsaanbod opdat zoveel mogelijk scholen een gezonder assortiment bewerkstelligen. 10. Partijen van dit handvest stimuleren en ondersteunen elkaar waar mogelijk om de slagkracht van dit handvest verder te vergroten. 4 5
4 Aanpak Stap voor stap naar een gezonder aanbod van voeding en dranken Monitoring aanbod van voeding en dranken op scholen Stap voor stap wordt het aanbod van voeding en dranken op scholen aangepast. Bij aanvang van het proces wordt het huidige aanbod op individuele scholen als uitgangspunt genomen. Stap voor stap wordt toegewerkt naar een assortiment dat mini- maal uit 75% basisvoedingsmiddelen en maximaal 25% niet-basisvoedingsmiddelen bestaat, gemeten over het totale aanbod van voeding en dranken binnen de school. Binnen het aanbod van de basisvoedingsmiddelen wordt gestreefd stap voor stap binnen de diverse productgroepen toe te werken naar zo veel mogelijk producten uit de voorkeur- en/of middenwegcategorie van het Voedingscentrum. Binnen het aanbod van de niet-basisvoedingsmiddelen wordt gestreefd stap voor stap toe te werken naar zo veel mogelijk producten uit de voorkeur- en/of middenwegcategorie van het Voedingscentrum en/of verlaging van het energiegehalte van de producten in de bij uitzondering categorie van het Voedingscentrum (zie bijlage Indeling Voedingsaanbod ). Er wordt rekening gehouden met de individuele schoolsituatie en de daaruit voortvloeiende mogelijkheden en beperkingen om te komen tot een gezonder voedingsaanbod. Factoren zoals bestaande contracten tussen scholen en leveranciers, het aanbod van voeding en dranken in de nabije omgeving van de scholen (supermarkten, snackbars e.d.), het stimuleren van de vraag en de bedrijfseconomische haalbaarheid zijn hierbij van belang. De resultaten van de stap voor stap ingevoerde verbeteringen in het aanbod op de individuele scholen worden middels een monitoring zichtbaar gemaakt. Het volledige aanbod van voeding en dranken op alle scholen moet worden gemonitord. Gezien het ontbreken van een dergelijke monitor, ontwikkelt iedere partij die zich verbindt aan dit handvest een monitoringsysteem. Er wordt gestart met een 0-meting. Bij de opzet van het monitoringsysteem wordt gebruik gemaakt van de productindeling van het Voedingscentrum, die gebaseerd is op de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad (zie bijlage Indeling Voedingsaanbod ). Partijen ontwikkelen ieder een monitoringsysteem: a. Partijen uit het bedrijfsleven ontwikkelen een monitoringsysteem waarmee de inspanningen en resultaten van het proces rond de veranderingen in het voedingsaanbod op scholen die hun klanten zijn jaarlijks in kaart worden gebracht. b. Overige partijen ontwikkelen een monitoringsysteem waarmee de inspanningen en resultaten betreffende het vergroten van het aantal scholen dat toewerkt naar een gezonder aanbod van voeding en dranken jaarlijks in kaart worden gebracht: - MBO Diensten platform bewegen en sport ontwikkelt een monitoringsysteem waarbij inzicht wordt verkregen betreffende het aantal MBO scholen dat werkt aan een gezonder voedingsaanbod. Er wordt gestart met een 0-meting. - VO-raad heeft de Vensters voor Verantwoording ontwikkeld die individuele scholen vrijwillig kunnen invullen (zie Eén van de aspecten die scholen kunnen aangeven gaat over het voedingsaanbod op scholen. - Het Voedingscentrum geeft jaarlijks inzicht in het aantal scholen dat zij hebben geadviseerd en de inspanningen die zij hebben gedaan om scholen, ouders en leerlingen te stimuleren. - GGD Nederland gaat op basis van bestaande registratiesystemen jaarlijks na welke inspanningen GGD-en, die scholen stimuleren t.a.v. een gezonder voedingsaanbod, verrichten. Betrokken partijen leveren jaarlijks aan het convenantbureau Gezond Gewicht hun monitoringgegevens aan op geaggregeerd niveau die gedeeld kunnen worden met de andere partijen. 6 7
5 Partijen Bedrijfsleven VO-raad en MBO Raad Voedingscentrum en GGD-en Samenwerking Partijen uit het bedrijfsleven zetten zich proactief in om samen met de individuele scholen die tot hun klantenkring behoren te werken aan een gezonder aanbod. Partijen uit het bedrijfsleven stimuleren de gezonde keuze niet alleen door veranderingen in het aanbod, maar ook door marketingactiviteiten. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van aspecten als uitstraling en verkrijgbaarheid en door bij marketingacties ook rekening te houden met gezondheidsaspecten. Vervullen een stimulerende rol richting individuele scholen met als doel het aantal scholen dat werkt aan een gezonder voedingsaanbod te vergroten. Bevorderen dat een gezonder aanbod van voeding en dranken binnen scholen voldoende prioriteit krijgt. Aspecten die zij hierbij onder de aandacht van (directies en/of besturen van) scholen brengen zijn: - De website en de mogelijkheden voor ondersteuning die geboden worden aan scholen, zoals dit handvest; - Het maken van een bewuste keuze tussen het gezondheidsaspect en het kostenaspect in contracten met externe partijen, bij aanbestedingen en bij eventuele pachtsommen. Bevorderen de gezonde keuze niet alleen door het aantal scholen dat een gezonder voedingsaanbod heeft te vergroten, maar ook educatie zoals het stimuleren van scholen om in hun lesprogramma, daar waar mogelijk, structureel aandacht te besteden aan een gezonde leefstijl en een gezond voedingspatroon. Hierbij wordt gestimuleerd ook aandacht te besteden aan het aanbod in de schoolkantine. Stimuleren de vraag naar een gezonder voedingsaanbod bij scholen en leveren advies bijvoorbeeld via het door Centrum Gezond Leven erkende programma De Gezonde Schoolkantine ( en via Gezonde School ( Bevorderen de gezonde keuze bij leerlingen, studenten en ouders door middel van voorlichting zoals berichtgeving in media die door jongeren worden gelezen en het aanbieden van informatie over het voedingsaanbod van middelbare scholen aan ouders. Leveren advies aan de partijen van het handvest die stap voor stap een gezonder aanbod van voeding en dranken willen bewerkstelligen. Het Voedingscentrum draagt, bij onduidelijkheden ten aanzien van de indeling zoals in bijlage Indeling Voedingsaanbod is weergegeven, zorg voor verduidelijking en voor de totstandkoming van een praktisch werkbaar advies. 5. Het Voedingscentrum streeft voor de langere termijn naar een ideaal voedingsaanbod op alle scholen in het voorgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Dit ideale aanbod bestaat volledig uit basisvoedingsmiddelen (categorie voorkeur en/of middenweg). Met de inspanningen van de partijen van het handvest voor een gezonder voedingsaanbod in 2015 die binnen hun eigen invloedsfeer liggen, wordt een belangrijke stap gezet in de richting van dit ideale aanbod. Partijen van dit handvest stimuleren een gezonder voedingsaanbod op scholen door goede zichtbare samenwerking die leidt tot eensluidende communicatie. Partijen van dit handvest zijn bereid kennis te delen in het proces om te komen tot een gezonder voedingsaanbod op zoveel mogelijk scholen bijvoorbeeld door inzage te geven in best practices. Jaarlijks wordt door het convenantbureau Gezond Gewicht een bijeenkomst georganiseerd voor alle partijen van dit handvest waarbij resultaten en ervaringen met elkaar worden gedeeld en betrokken partijen van elkaar kunnen leren. Daar waar mogelijk worden toeleveranciers en groothandels door de ondertekenaars gestimuleerd om te komen tot een gezond(er) productassortiment zodat dit ook op scholen kan worden aangeboden, bijvoorbeeld in de vorm van kleinere porties en/of productontwikkeling en -samenstelling. 5. Partijen van dit handvest stimuleren en ondersteunen elkaar waar mogelijk om de slagkracht van dit handvest verder te vergroten. 8 9
6 Ondertekenaars van het handvest Ondersteunen M. Damen Directeur Markies Catering M. van Stappershoef Algemeen manager scholen Van Leeuwen Catering op maat J.C. van Zundert Voorzitter Vida J.H. Schutte Voorzitter MBO Diensten platform bewegen en sport* Dit handvest wordt ondersteund door de MBO Raad en de VO-raad. Ondertekening van dit handvest staat open voor alle relevante bedrijven, organisaties en instellingen die zich inspannen voor een gezonder voedingsaanbod op scholen, ook wanneer zij niet rechtstreeks zijn aangesloten bij het Convenant Gezond Gewicht. Toetreders dienen zich te houden aan het beleid voor het aanbieden van voeding en dranken op scholen dat binnen hun branche is afgesproken en dienen een verantwoorde monitoring uit te voeren. Een actuele lijst van partijen die het handvest hebben ondertekend is te vinden op en H.P. Voormolen Manager Duurzamer Ondernemen Albron Mw. J.J.H.M. Oostendorp Adjunct-directeur GGD Nederland T. Verheij Bestuur, portefeuillehouder Gezondheid Veneca S.F.M. Cohen Directeur Voedingscentrum * MBO Diensten is de zelfstandige aan de MBO Raad gelieerde dienstverleningsorganisatie 10 11
7 Bijlage Indeling Voedingsaanbod Het Voedingscentrum maakt onderscheid tussen basisvoedingsmiddelen en niet-basisvoedingsmiddelen. Een gezonder voedingsaanbod bestaat volgens dit handvest voor minimaal 75% uit basisvoedingsmiddelen en voor maximaal 25% uit niet-basisvoedingsmiddelen. Met betrekking tot een gezonder voedingsaanbod op scholen wordt een aantal producten die officieel behoren tot de niet-basiscategorie toch meegerekend met de basisvoedingsmiddelen. Dit geldt voor bepaalde frisdranken, broodbeleg, sauzen en soepen. Zowel binnen de basisvoedingsmiddelen als de niet-basisvoedingsmiddelen is er een verdere onderverdeling gemaakt in voorkeursproducten, middenwegproducten en bij uitzonderingsproducten. De tabel geeft een overzicht van de producten die op scholen behoren tot de basisvoedingsmiddelen en de niet-basisvoedingsmiddelen. Tevens is weergegeven of de voedingsmiddelen behoren tot de tot de bij voorkeur, middenweg en bij uitzondering te consumeren producten. BASISVOEDINGSMIDDELEN Groente Fruit Vruchtensappen, met minimaal 98% sap Brood Graanproducten Aardappelen, rijst, pasta Peulvruchten Vlees Eieren bij voorkeur middenweg bij uitzondering Alle soorten verse groente, ook uit diepvries, blik of glas Bewerkte groente, zoals gepureerde Groente à la crème groente Vers, diepvries, blik/glas zonder toegevoegde suikers Volkorenbrood, roggebrood, volkoren knäckebröd, mueslibrood Bambix naturel, Brinta Gekookte aardappelen, volkorenpasta, couscous, zilvervliesrijst Alle soorten peulvruchten Mager rundvlees, mager varkensvlees, kipfilet, biefstuk, ribkarbonade Vruchtenpuree Sinaasappelsap met vruchtvlees, grapefruitsap Bruin brood, bruin pistoletje, meergranenbrood met zaden, tarwebrood, rozijnenbrood, krentenbol (Vruchten)muesli, havermout Aardappelpuree, meergranenrijst Kip met vel Fruit in blik/glas met toegevoegde suikers Appelsap, (versgeperst) sinaasappelsap druivensap, ananassap Wit brood, beschuit, croissant, knäckebröd (vezelrijk, goudbruin), krentenbrood Cornflakes, chocopops, Frosties, rijstcrispies, cruesli Frites, gebakken aardappelen, witte rijst, pasta, aardappelkroket Gehakt, runderriblappen, omelet, worst Gemiddelde consumptie van drie eieren per week past in een gevarieerd voedingspatroon Vleeswaren Kipfilet, rosbief, beenham, achterham, magere knakworst Rauwe ham, rookvlees, knakworst, schouderham, worst, bacon, paté, varkensfricandeau Vleesvervangers Vegetarische producten met voldoende ijzer en vitamine B12 zoals Tivall, Valess, tahoe, tempé Vegetarische producten zonder voldoende ijzer en vitamine B12 Vis Alle soorten verse vis, zoute en zure haring, gerookte en gestoomde vis Lekkerbekje, kibbeling, vissticks Melk, melkproducten Magere melk, karnemelk, magere yoghurt, magere vruchtenyoghurt en magere vla zonder toegevoegde suikers Halfvolle melk, halfvolle yoghurt, magere vruchtenkwark Volle melk, chocolademelk en yoghurtdranken met toegevoegd suiker, yoghurt en vla, (half)volle kwark, pudding Kaas 20+ en 30+ kaas, Hüttenkäse, light verse kaas 45+ camembert, mozzarella Volvette (smeer)kaas zoals Goudse kaas, Maasdammer, Gruyère, 60+ roombrie, rookkaas Vetten Halvarine, vloeibare bak- en braadproducten, olie vloeibaar frituurvet Zachte margarine Roomboter, harde margarine, hard bak-, braad- en frituurvet Dranken (Mineraal) water, koffie en thee zonder suiker en melk Koffie met volle koffiemelk en suiker 12 13
8 NIET-BASISVOEDINGSMIDDELEN bij voorkeur middenweg bij uitzondering Tussendoortjes en snacks zoals chips, japanse mix, nasibal, loempia, drop, snoep(repen), biscuits, koekjes etc. Energie 75 kcal/portie Energie 110 kcal/portie Energie > 110/portie SPECIALE INDELING VOOR SCHOOLKANTINES bij voorkeur middenweg bij uitzondering Wordt meegerekend met de basisvoedingsmiddelen Wordt meegerekend met de basisvoedingsmiddelen Wordt NIET meegerekend met de basisvoedingsmiddelen Frisdranken Frisdranken 4 kcal/100 zoals light frisdrank (cola, sinas) Frisdranken met 30 kcal/100 ml zoals fruitdrink light, sommige ice teas, sommige sportdranken Frisdranken met > 30 kcal/100 ml Soepen Soepen 30 kcal/100 g zoals bouillon (tomaat-, kippen-, runder-) Soepen met 100 kcal/100 g zoals bepaalde soorten soep in blik, zakjes poedersoep en stazakken > 100 kcal/100 g Broodbeleg Broodbeleg met een maximum van 15 gram per broodje of dubbele boterham. Bijvoorbeeld eiersalade, sellerysalade, pindakaas, jam, stroop, kokosbrood, hagelslag, notenpasta Broodbeleg met > 15 gram per broodje of dubbele boterham Sauzen Sauzen (die de bereider toevoegt) met een maximum van 5 gram per broodje of salade. Bijvoorbeeld ketchup, sojasaus, sladressing, mosterd, pesto. > 5 gram saus per broodje of salade Bron: Richtlijnen Voedselkeuze 2011 Een uitgebreid overzicht, inclusief voedingskundige criteria is te vinden op Voedingsmiddelen die behoren tot de middenweg of bij voorkeur te consumeren producten van het Voedingscentrum komen in aanmerking voor het gebruik van de keuzelogo s van de Stichting Ik Kies Bewust (het Vinkje )
9 versie
GEZOND ETEN MET DE SCHIJF VAN VIJF
GEZOND ETEN MET DE SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF IN HET KORT Iedereen weet dat gezond eten goed voor je is. Door gezond te eten, voel je je fitter. Daarnaast is het belangrijk om een gezond gewicht
Nadere informatieHet Nieuwe Eten Stap voor stap gezonder eten
Het Nieuwe Eten Stap voor stap gezonder eten Wat kies jij? Gevarieerder eten Kleinere porties kiezen Gezondere producten kiezen Regelmatiger eten Mijn kinderen het goede voorbeeld geven Meer dan 100.000
Nadere informatieDe Schijf van Vijf in het kort
Gezond eten met de Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Iedereen weet dat gezond eten goed voor je is. Door gezond te eten, voel je je fitter. Daarnaast is het belangrijk om een gezond gewicht
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Energiebeperkt dieet
Afdeling Diëtetiek Algemeen U heeft het advies gekregen om te gaan afvallen, bijvoorbeeld omdat u knieklachten heeft, de chirurg een operatie te risicovol vindt met uw huidige gewicht of omdat uw bloedsuiker
Nadere informatieHet Nieuwe Eten. Stap voor stap gezonder eten
Het Nieuwe Eten Stap voor stap gezonder eten Eten volgens de Schijf van Vijf, hoe doe je dat? Het Nieuwe Eten helpt je om steeds een stapje meer volgens de Schijf van Vijf te gaan eten. Maar wat is dat
Nadere informatieInstructiedocument bij monitoringformat Handvest Gezonder Voedingsaanbod op scholen
Instructiedocument bij monitoringformat Handvest Gezonder Voedingsaanbod op scholen De ondertekenaars van het Handvest werken samen met individuele scholen in het Voortgezet Onderwijs en het Middelbaar
Nadere informatieWat mag ik eten als ik gezond af wil vallen?
Wat mag ik eten als ik gezond af wil vallen? Sylvia van Willigen Online Gewichtsconsulente en Life Coach Welke producten kun je het beste kiezen om gezond te eten en om gezond af te vallen? Groente alle
Nadere informatieEten volgens de nieuwe Schijf van Vijf. Annette Stafleu 8 november 2016
Eten volgens de nieuwe Schijf van Vijf Annette Stafleu 8 november 2016 Video: Wat is gezond eten volgens de Schijf van Vijf Astrid Postma van het Voedingscentrum vertelt Wat presenteren we vandaag? Onze
Nadere informatieNatrium (mg) Bouillon 1 kop 250 2, Erwtensoep vers (+spek en worst) 1 kop 250 1,9 760
NATRIUMGETALLEN PER PRODUCT Met onderstaande cijfers kunt u zelf berekenen hoeveel natrium u per dag binnenkrijgt. Op deze manier kunt u variatie aanbrengen in uw voeding. De geadviseerde maximale hoeveelheid
Nadere informatieVoeding na transplantatie
Voeding na transplantatie U heeft recent een orgaantransplantatie ondergaan. Vaak wordt voor de transplantatie een dieet gevolgd en/of is het belangrijk moet u erop letten dat u voldoende voeding binnenkrijgt.
Nadere informatieDiëtetiek. Voeding na transplantatie
Diëtetiek Voeding na transplantatie Diëtetiek Inleiding U heeft recent een orgaantransplantatie ondergaan. Vaak wordt voor de transplantatie een dieet gevolgd en/of is het belangrijk moet u erop letten
Nadere informatieBijlage 1. Voedingskundige criteria Schijf van Vijf en niet-schijf-van-vijf
Bijlage 1. Voedingskundige criteria en niet-schijf-van-vijf Criteria voor onderscheid tussen schijf-van-vijf-producten en niet-schijf-van-vijf-producten, en criteria voor onderscheid tussen niet-schijf-van-vijf-producten.
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte
Afdeling Diëtetiek Dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte Algemeen U heeft een verhoogd cholesterolgehalte. Deze folder bevat informatie over het dieet bij een verhoogd cholesterolgehalte. U kunt deze
Nadere informatieBijlage: Dieet zonder koolhydraten
Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor
Nadere informatieKoolhydraatvariatielijst. Afdeling Diëtetiek
Koolhydraatvariatielijst Afdeling Diëtetiek Brood- en broodproducten Beschuit 1 stuks 10 7 Brood, bruin, volkoren, wit 1 snee 35 15 Broodje, bruin, volkoren, wit 1 stuks 50 23 Broodje, pistolet, bruin,
Nadere informatieHet Nieuwe Eten. Stap voor stap gezonder eten
Het Nieuwe Eten Stap voor stap gezonder eten Eten volgens de Schijf van Vijf, hoe doe je dat? Het Nieuwe Eten helpt je om steeds een stapje meer volgens de Schijf van Vijf te gaan eten. Maar wat is dat
Nadere informatieBijlage: Dieet zonder koolhydraten
Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor
Nadere informatieWat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar
Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar Gezonde leefstijl Ben jij benieuwd hoe je gezond kunt eten? Daar kan de Schijf van Vijf je bij helpen. Door iedere dag producten uit
Nadere informatieHet Nieuwe Eten. Stap voor stap gezonder eten
Het Nieuwe Eten Stap voor stap gezonder eten Eten volgens de Schijf van Vijf, hoe doe je dat? Het Nieuwe Eten helpt je om steeds een stapje meer volgens de Schijf van Vijf te gaan eten. Maar wat is dat
Nadere informatieBijlage 1. Voedingskundige criteria Schijf van Vijf en niet-schijf-van-vijf
Bijlage 1. Voedingskundige criteria en niet-schijf-van-vijf Criteria voor onderscheid tussen schijf-van-vijf-producten en niet-schijf-van-vijf-producten, en criteria voor onderscheid tussen niet-schijf-van-vijf-producten.
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum
Eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een eiwitbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u algemene informatie en voedingsadviezen over een eiwitbeperkt dieet. Heeft u na het lezen van
Nadere informatieOverzicht koolhydraten per voedingsmiddel
Variëren met koolhydraten Hoe werkt de koolhydraatvariatielijst? U kunt dit overzicht gebruiken om inzicht te krijgen in koolhydraatgetallen van verschillende producten. De meest gebruikte voedingsmiddelen
Nadere informatieWelkom bij Forte kinderopvang
Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang
Nadere informatieWie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek
00 Wie beter eet, wordt sneller beter Afdeling Diëtetiek Tijdens uw bezoek aan de polikliniek zijn enkele vragen gesteld die verband houden met uw eetlust en uw gewicht. U ontvangt deze folder omdat uit
Nadere informatieEen operatie? Let op uw voeding!
Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand
Nadere informatieVoeding bij ziekte en herstel
Diëtetiek Voeding bij ziekte en herstel i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inleiding Als u ziek bent, is de kans groot dat u gewicht verliest. Dat komt doordat het lichaam meer energie en voedingsstoffen
Nadere informatieHoofdstuk 3B Variatielijsten
Hoofdstuk 3B Variatielijsten 3B.1 Variatielijst Variatie in uw voeding is belangrijk. Hierdoor krijgt u voldoende voedingsstoffen binnen en kunt u voedingsmiddelen afwisselen. Uitgangspunt om te variëren
Nadere informatieEiwit. Eiwit in de voeding. Eiwitbeperkt dieet. per dag mag gebruiken. De voorbeelddagvoeding
Eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen om een eiwitbeperkt dieet te volgen. Deze brochure geeft u algemene informatie en voedingsadviezen over een eiwitbeperkt dieet. Heeft u na het lezen van
Nadere informatie1 MONTH MOTIVATED FOOD-CHALLENGE. Hallo!
1 MONTH MOTIVATED FOOD-CHALLENGE Hallo! SUPER dat jij een kijkje neemt naar de FOODCHALLENGE! Hieronder vind je de FOODPRODUCTLIST en een korte uitleg hierover. Heb je nog vragen? Stuur me gerust een mailtje
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek
00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek
00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek 1 Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag
Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE
Afdeling Diëtetiek ONDERVOEDING BIJ ZIEKTE U heeft vanwege uw ziekte misschien minder eetlust. Misschien bent u ook onbedoeld afgevallen. U loopt dan het risico ondervoed te raken. In deze folder leest
Nadere informatieVoedingsmiddelen en natrium bij hartfalen
Voedingsmiddelen en natrium bij hartfalen Per dag mag u totaal tot 2000 mg Natrium gebruiken. In de voedingsmiddelenlijst op de volgende bladzijdes vindt u voedingsmiddelen die veel tot weinig natrium
Nadere informatieRESTENRIJKE VOEDING. Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper N
RESTENRIJKE VOEDING Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.019N 20170720 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Om een dagelijks een goede darmwerking en gezonde
Nadere informatieVariatielijsten. Hoofdstuk 3B. 3b.1 De Vetten
Hoofdstuk 3B Variatielijsten Variatie in uw voeding is belangrijk. Hierdoor krijgt u voldoende voedingsstoffen binnen en kunt u voedingsmiddelen afwisselen. Uitgangspunt om te variëren is het basisdieet,
Nadere informatiewww.voedingscentrum.nl Veranderingen in indelingscriteria 1/10
BIJLAGE 2: Vergelijking criteria RV 2009 versus RV 2011 Voor de voetnoten bij criteria RV 2011 zie RV zelf. Richtlijnen voedselkeuze 2009 hoofdgroep subgroep a/b b/c BASIS PRODUCTGROEPEN Groente* Alle
Nadere informatieVoedingsbeleid Kinderdagverblijf Buitenpret B.V.
Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Buitenpret B.V. Inhoudsopgave INLEIDING 3 1 GEZONDE VOEDING 4 2 SOCIAAL ASPECT 5 3 ALLERGIEËN EN INDIVIDUELE AFSPRAKEN 6 4 TRAKTATIES 6 5 TUSSENDOORTJES 6 6 SMAAK 6 7 VOEDINGSAANBOD
Nadere informatieVertrouwd en dichtbij. Aviezen voor kinderen met een verhoogd cholesterolgehalte
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Aviezen voor kinderen met een verhoogd cholesterolgehalte z De kinderarts heeft met je besproken dat het belangrijk is om je
Nadere informatieAdviezen voor een optimale voeding. Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen
Adviezen voor een optimale voeding Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen Optimale voeding Wanneer u de laatste maanden onbedoeld bent afgevallen en/of minder eetlust heeft gehad, heeft dit invloed
Nadere informatieH.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding
H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam
Nadere informatieHet ideale voedselpakket
Het ideale voedselpakket Hoe samen te stellen? Vrije Universiteit Amsterdam Afdeling Gezondheidswetenschappen Sectie Voeding en gezondheid Ir. Judith Neter Coosje Dijkstra, MSc Versie november 2014 Inhoud
Nadere informatieVoedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen
Nadere informatieDE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.
GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee
Nadere informatieStap voor stap naar een gezonde sportkantine
De Gezonde Sportkantine Gezond wint Stap voor stap naar een gezonde sportkantine Meer en meer mensen sporten en bewegen. Ze kiezen voor een gezonde leefstijl en daar horen gezond eten en drinken bij. Ook
Nadere informatieLactosevrij proefdieet voor uw kind
Lactosevrij proefdieet voor uw kind Diëtetiek mca.nl Inhoudsopgave Lactose-intolerantie wat is dat? 3 Het proefdieet 3 Producten met lactose 3 Op het etiket of de verpakking 4 Wat mag wel bij een lactosevrij
Nadere informatieEiwit- en energieverrijkt dieet
Eiwit- en energieverrijkt dieet 1 Inleiding Als gevolg van ziekte of na een operatie, is het mogelijk dat uw eetlust minder is. Voor een betere reactie op uw behandeling en een sneller herstel, is het
Nadere informatieAan de slag met De Gezonde Schoolkantine
Aan de slag met De Gezonde Schoolkantine Schoolkantine Brigade - Schoolbezoek Helpt concreet toe te werken naar een gezonder aanbod Kosteloos advies op maat Scholen ontvangen rapport met bevindingen en
Nadere informatieRisico op ondervoeding tijdens uw behandeling
Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is een veelvoorkomend probleem in het ziekenhuis. Ongeveer één op de drie patiënten loopt risico
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diabetes DIABETES VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES Diabetes is een aandoening waarbij er problemen zijn met het op peil houden van het bloedglucose. Glucose is afkomstig van koolhydraten uit de voeding
Nadere informatieDiëtetiek Eiwitbeperkt dieet
Diëtetiek Eiwitbeperkt dieet Afdeling diëtetiek, telefoonnummer: 0344 674285 K. van Galen D. Jansen A. Kalisvaart R. van Nuland I.Oosterhof R. Weterings Eiwit Eiwitten zijn voedingsstoffen die we dagelijks
Nadere informatieOpdracht 3.1.2: Bijhouden van je eigen voedingspatroon
Opdracht 3.1.2: Bijhouden van je eigen voedingspatroon Deze opdracht is bedoeld om je inzicht te geven in je eigen voedingspatroon. Opdracht: Vul het eetdagboek voor jezelf in voor twee dagen. Daarna vergelijk
Nadere informatieRekenen met eiwitten. zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld. T
Rekenen met eiwitten zorgorganisatie Norschoten Klaverweide 1, 3773 AW Barneveld T 0342-40 40 00 info@norschoten.nl www.norschoten.nl Zelf aan de slag met eiwitten Om ondervoeding en/of sarcopentie tegen
Nadere informatieVoedingsbeleid Kinderopvang SKW
Voedingsbeleid Kinderopvang SKW Doel Het doel van dit voedingsbeleid is drieledig: - Inzichtelijk maken dat Kinderopvang SKW een bijdrage wil leveren aan de gezondheid van kinderen op korte en op langere
Nadere informatieLekker eten met minder zout
Lekker eten met minder zout Inleiding In deze brochure vindt u informatie over hoe u het zoutgehalte in uw voeding kunt verminderen en toch lekker kunt blijven eten. Gemiddeld krijgen we per dag 9 gram
Nadere informatieG e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf
G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een
Nadere informatiePrednison en een gezond gewicht
Prednison en een gezond gewicht Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Prednison en een gezond gewicht 1 Wat is prednison? 1 Hoe werkt prednison? 1 Mogelijke bijwerkingen 1 Waarom u nooit
Nadere informatieVakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist
Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet
Nadere informatieBasisvoedingsmiddelen
Basisvoedingsmiddelen Hoofdgroep Subgroep Definitie A/voorkeur B/middenweg /bij uitzondering Groente en fruit Alle groente en fruit ook die waarbij het totale eetbare gedeelte van het uitgangsproduct nog
Nadere informatieDieetadviezen bij wondgenezing
Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)
Nadere informatieEnergie en eiwitverrijkte. voor kinderen
Energie en eiwitverrijkte voeding voor kinderen Inleiding Als uw kind ziek is, verbruikt het lichaam van uw kind meer energie en voedingsstoffen in vergelijking met een gezond kind. Ook kan een ziekte
Nadere informatieWie beter eet, wordt sneller beter! Energie en eiwit in de voeding
Wie beter eet, wordt sneller beter! Wie ziek is moet herstellen en wie geopereerd moet worden, moet extra op zijn voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam meer energie, eiwit en
Nadere informatieSchijf van Vijf-spel. Opdracht 4C. Opdracht
Opdracht 4C Schijf van Vijf-spel Opdracht Doel: Introductie: 15 min. Opdracht 1: Opdracht 2: Kinderen worden bewust gemaakt van wat gezonde basisvoeding is. Dit zijn producten uit de Schijf van Vijf. Als
Nadere informatieVoedingskundige criteria reclame voor voedingsmiddelen gericht op kinderen - Reclame Code voor Voedingsmiddelen 2015
Categorie 1: Plantaardige en Dierlijke oliën en vetten, incl. smeer-en bereidingsvetten alsmede sauzen die op emulsies zijn gebaseerd 1. Subcategorie A: plantaardige en dierlijke oliën en vetten en smeer-
Nadere informatieC - Onderzoek vet in ontlasting
C - Onderzoek vet in ontlasting U heeft met uw huisarts afgesproken dat u de uitscheiding van vetten in uw ontlasting laat onderzoeken. In deze folder vindt u meer informatie over dit onderzoek. Waarom
Nadere informatieVetconstant dieet. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Vetconstant dieet Uw arts heeft u verteld dat u een vetconstant (of vetbalans) dieet moet volgen. Dit is een dieet waarmee de uitscheiding van vet en vetzuren in uw ontlasting kan worden bepaald. Een verhoogde
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Tijdens de zwangerschap kan het voorkomen dat de hoeveelheid bloedglucose in het bloed te hoog wordt. Zijn er één of meerdere glucosewaarden
Nadere informatieBewegen x vakleerkracht = toekomst 2
Bewegen x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool (Bewegen + voeding) x vakleerkracht = toekomst 2 Workshop voeding Vincent Verdoorn Fontys Sporthogeschool Inhoud
Nadere informatieHet bijhouden van een diabetes-eetdagboek tijdens de sensor. Diëtetiek
Het bijhouden van een diabeteseetdagboek tijdens de sensor Diëtetiek Inleiding Mensen met diabetes kunnen hun glucosewaarden op verschillende manieren onder controle houden. Sommigen doen dat met een zorgvuldig
Nadere informatieVoeding en Voetbal. Begin bij een goede basis voeding
Voeding en Voetbal Evenwichtige, uitgebalanceerde en gevarieerde voeding is belangrijk voor het leveren van een topprestatie maar zeker ook voor een goede algehele gezondheid 1 Begin bij een goede basis
Nadere informatieWelke melk, yoghurt, kwark en kaas? In dit menu gaan wij uit van halfvolle melk, magere yoghurt, magere kwark en 48+ kaas.
belangrijke info Welk menu moet ik volgen? Afhankelijk van jouw caloriebehoefte kun je het menu van 1.250, 1.500, 1.800 of 2.100 Kcal per dag volgen. Op www.projectgezond.nl/hoeveel-calorieen-per-dag/
Nadere informatieDiëtetiek Ondervoeding bij ziekte
Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Inleiding Als u ziek bent moet u extra op uw voeding letten. Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte meer energie, eiwit en andere voedingsstoffen
Nadere informatieRisico op ondervoeding tijdens opname
Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op
Nadere informatieUMC St Radboud. Voeding bij Diabetes Mellitus
UMC St Radboud Voeding bij Diabetes Mellitus Patiënteninformatie Deze folder geeft u informatie over voeding bij Diabetes Mellitus. Diabetes Mellitus Bij mensen met diabetes maakt het lichaam zelf geen
Nadere informatieDiëtetiek. Havenziekenhuis. Voeding en Herstel Polikliniek
Diëtetiek Voeding en Herstel Polikliniek Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis. Tijdens het intakegesprek bent u gescreend op ondervoeding en daaruit blijkt dat er bij u een kans/risico op
Nadere informatieTroubadourtje. Vandalisme Preventie. Agenda:
Troubadourtje Informatiekrant Katholieke basisschool De Troubadour Jaargang: 2015-2016 Datum: 12-02-2016 Inhoud: Vandalisme preventie Sponsor Dank je wel Leefwijs Niet vergeten GGD voedingswijzer Agenda:
Nadere informatieGezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar
Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,
Nadere informatieDE MAAND ZONDER SUIKER
DE MAAND ZONDER SUIKER Spelregels Hoe werkt het experiment? De maand november is voor Kassa de Maand Zonder Suiker. Helemaal suikervrij is niet gezond: in fruit zit bijvoorbeeld van nature suiker, maar
Nadere informatieVoeding bij diabetes gravidarum
Voeding bij diabetes gravidarum Diëtetiek Beter voor elkaar Voeding bij diabetes gravidarum Wat is diabetes gravidarum? Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat de hoeveelheid glucose (suiker) in het
Nadere informatieWELKOM. Inspiratiesessie De Gezonde Schoolkantine
WELKOM Inspiratiesessie De Gezonde Schoolkantine De Gezonde Schoolkantine Filmpje De Gezonde Schoolkantine De Gezonde Schoolkantine Schoolkantine Brigade Kim Eversteijn Heleen Schuit Wat doen we? Aanspreekpunt
Nadere informatieVoeding in de zwangerschap
Voeding in de zwangerschap Verloskunde Beter voor elkaar 1 2 Gezonde voeding Een gezonde leefstijl is belangrijk, vooral nu u in verwachting bent. Daarbij hoort gezonde voeding. Eten voor twee is niet
Nadere informatieZorgSaam. Zichtbaar beter voeding eten! bij diabetes. mellitus. Wie beter eet, wordt sneller beter
Zichtbaar beter voeding eten! bij diabetes Wie beter eet, wordt sneller beter mellitus ZorgSaam 1 Wie beter eet, wordt sneller beter! U krijgt deze folder aangeboden, omdat is gebleken dat uw voedingstoestand
Nadere informatieDe nieuwe Schijf van Vijf is gelanceerd in maart 2016.
DE SCHIJF VAN VIJF De nieuwe Schijf van Vijf is gelanceerd in maart 2016. De schijf van vijf is aangepast naar aanleiding van de nieuwe richtlijnen Goede Voeding 2015. De aanbeveling voor groente is omhooggegaan
Nadere informatieRegio Nijmegen. Een gezond gewicht. Informatie voor jongeren
Regio Nijmegen Een gezond gewicht Informatie voor jongeren Ben jij tevreden over je gewicht? Vind jij jezelf te dik of vind jij jezelf te dun? Wat betekent je gewicht voor hoe jij je voelt? Wil jij weten
Nadere informatieVoedingsadviezen. Diëtetiek / Voedingsteam. Bij een energie- en eiwitverrijkt dieet. Energie en eiwit in de voeding
Diëtetiek / Voedingsteam Voedingsadviezen Bij een energie- en eiwitverrijkt dieet Inleiding Bij ziekte is extra aandacht nodig voor de voeding. Tevens is voor en na een operatie voldoende en goede voeding
Nadere informatieGezonde voeding, gezond afvallen
Gezonde voeding, gezond afvallen Het dagmenu is opgebouwd uit de basishoeveelheden zoals ze worden aanbevolen door het Voedingscentrum en bevat ongeveer 1500. Ze zijn geschikt voor volwassenen die gewoon
Nadere informatieVoedingsadvies bij wondbehandeling
Voedingsadvies bij wondbehandeling Diëtetiek Bezoekadres Ziekenhuis Enschede Koningsplein 1 7512 KZ Enschede Telefoon (053) 4 87 29 20 Inleiding Voeding speelt een belangrijke rol bij het genezen van wonden.
Nadere informatieScheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek
Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis SNAQ-score > 2 Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Ondervoeding
Nadere informatieHET LEVERSPAREND DIEET
HET LEVERSPAREND DIEET Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.031N 20170720 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Veel vet en moeilijk verteerbaar voedsel prikkelt
Nadere informatieHet leversparend dieet
Het leversparend dieet Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper 40.031N 20171109 www.yperman.net 057 35 35 35 info@yperman.net Diensthoofd keuken Veel vet en moeilijk verteerbaar voedsel prikkelt
Nadere informatieDe kosten van een voorbeeldweekmenu. In opdracht van het Voedingscentrum
De kosten van een voorbeeldweekmenu In opdracht van het Voedingscentrum Nibud, maart 2013 De kosten van een voorbeeld weekmenu / 2 Verantwoording Deze berekening is uitgevoerd in opdracht van het Voedingscentrum.
Nadere informatiePag. Inleiding 1 Visie 1
Inhoudsopgave Pag. Inleiding 1 Visie 1 1. Het voedingsaanbod 2 1.1 Zuigelingen/flesvoeding 2 1.2 Broodmaaltijd 2 1.3 Broodbeleg 2 1.4 Drinken en keuze dranken 3 1.5 Fruit en groente 3 1.6 Overige tussendoortjes
Nadere informatieAfdeling: Diëtetiek. Onderwerp: Voeding bij diabetes gravidarum
Afdeling: Diëtetiek Onderwerp: Voeding bij diabetes gravidarum Voeding bij diabetes gravidarum Wat is diabetes gravidarum? Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat de hoeveelheid glucose (suiker) in
Nadere informatieVan Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman
Van Richtlijnen Goede Voeding naar de Schijf van Vijf en diëtistenpraktijk Andrea Werkman Logischer voor diëtist? Is het logischer geworden door uit te gaan van voedingsmiddelen? De aandacht voor voedingsmiddelen
Nadere informatieGezonde voeding. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart
Gezonde voeding voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Wat is het belang van goede voeding? Risicofactoren We eten om in leven te blijven. Maar we eten ook omdat we het gezellig vinden. En we willen
Nadere informatieSNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS
SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies
Nadere informatieHoe kan uw kind zwaarder worden en groeien?
Wilhelmina Kinderziekenhuis Hoe kan uw kind zwaarder worden en groeien? Adviezen voor een energie- en eiwitverrijkte voeding voor kinderen van 1-4 jaar Inleiding U krijgt deze folder omdat uw kind: niet
Nadere informatiePrednison en een gezond gewicht
ST. ANTONIUS LONGCENTRUM Prednison en een gezond gewicht BEHANDELING Prednison en een gezond gewicht In overleg met uw longarts wordt u voor uw longaandoening behandeld met het ontstekingsremmende medicijn
Nadere informatieDieet bij decubitus (doorliggen)
Dieet bij decubitus (doorliggen) Wat is decubitus In de volksmond wordt decubitus doorliggen genoemd. Decubitus ontstaat als door ziekte of ongeval het lichaam langdurig in dezelfde houding moet blijven,
Nadere informatieVoedingsadvies bij ijzertekort
Voedingsadvies bij ijzertekort Wat doet ijzer in het lichaam IJzer is een bestanddeel van het bloed. Het zit in de kleurstof van de rode bloedlichaampjes, het hemoglobine. Dit hemoglobine neemt de zuurstof
Nadere informatie