Een lerarenopleiding en (oud-)studenten in (kans)armoede: de krachten gebundeld! Leidraad interview oud-studenten WELKOM en DANK

Transcriptie

1 Een lerarenopleiding en (oud-)studenten in (kans)armoede: de krachten gebundeld! Leidraad interview oud-studenten WELKOM en DANK DOEL en OPNAME INLEIDING Dag Bedankt en uiteraard erg fijn dat we jou mogen interviewen in het kader van ons onderzoek. Zoals we je al mailden, zijn wij en. Graag iets te drinken? Als start willen we nog even de doelstellingen van ons onderzoek vertellen en nog kort iets zeggen over het verloop van het gesprek. Zoals we al mailden willen we: de hogeschool beter proberen afstemmen op studenten in kansarmoede (hierop gaan we in in deel 1 van het interview) bekijken hoe toekomstige leerkrachten best leren omgaan met kansarmoede en welke rol docenten in de lerarenopleiding daarin kunnen spelen (deel 2) We willen jouw mening, jouw suggesties en jouw ervaringen horen. Als je liever geen antwoord geeft op bepaalde vragen, is dat zeker OK. We willen het gesprek graag opnemen om goed te kunnen luisteren en nu niet alles te moeten noteren. Alles wat je zegt, wordt heel vertrouwelijk behandeld en onherkenbaar gemaakt. Zo zullen we o.m. voor iedereen een fictieve naam gebruiken. Heb je zelf een voorstel voor een naam? We gebruiken ook veel materiaal (zoals de invulbladen) in het interview, waarbij we eveneens de fictieve namen zullen weergeven. Heb je zelf nog vragen? OK, dan beginnen we er aan. Luik 1: afstemmen van de lerarenopleiding op studenten in kansarmoede In een eerste deel willen we met jou bekijken hoe de opleiding mogelijk beter afgestemd kan worden op studenten in kansarmoede: wat is volgens jou nodig om de opleiding succesvol te doorlopen en af te studeren? We focussen daarbij op het krijgen van info en van begeleiding / ondersteuning. We proberen met jou ook te bekijken waar je tijdens je opleiding mogelijk drempels ervaren hebt en Aandachtspunten en benodigdheden 1 interviewer haalt drinken, andere start al met gesprek Bij laatste zin: opname starten tijdlijn op A3 drempels en hangmatjes 1 I n t e r v i e w l e i d r a a d

2 waar je je gedragen voelde, duwtjes in de rug kreeg. 2 I n t e r v i e w l e i d r a a d

3 IN- EN DOOR- STROOM Eerst inzoomen op infoverstrekking Wat was je algemene ervaring rond infoverstrekking op Comenius? Was die altijd of meestal duidelijk? Suggesties ter verbetering? Wist je waarvoor je bij wie terecht kon? Wist je ook waar je terecht kon bij financiële problemen? Suggesties ter verbetering? Vind je het belangrijk dat alle studenten alle info krijgen (bv. over hulp bij leerstoornissen, over hulp bij financiële problemen,..)? Of kreeg je liever alleen de info die jij nodig had? Naast infoverstrekking wordt er ook ondersteuning en begeleiding geboden aan onze hogeschool. We willen nagaan in welke mate jij je ondersteund voelde op onze hogeschool. We hebben hier op dit blad een oplijsting gemaakt van alle personen aanwezig op onze hogeschool die je konden begeleiden of ondersteunen. Kan je de bollen omcirkelen van de personen met wie jij tijdens je opleiding in contact gekomen bent? Nu even bol per bol bekijken (volgorde niet bindend): Studiementoraat (in 1 e fase ervaring mee gehad): -wat was je ervaring ermee? Doorvragen: heb jij beroep gedaan op individuele gesprekken bij studienoden of persoonlijke problemen, op specifieke studiebegeleiding in groep? Ervaring daarmee? -was de drempel laag genoeg om hulp te vragen? -suggesties rond invulling studiementoraat? Blad met bollen met alle actoren van de hogeschool Bollen omcirkelen met rode stift Bij bevraging ervaring bij bollen: interviewer probeert na te gaan of er mogelijk sprake is van drempel of gedragenheid, mogelijk ook bij bepaald(e) aspect(en) van bol. Die actoren (met aspecten) zelf neerschrijven op tijdlijn met drempel of hangmat erbij R&P: -wat was je ervaring daarmee? -Was de drempel laag genoeg om hulp te vragen aan je coach R&P? -Had je liefst dat er met vaste groepen gewerkt werd of met veranderlijke groepen? Waarom? -Heb je nog suggesties rond invulling R&P? Studentendecaan: - wanneer niet aangeduid: wist je 3 waarvoor I n t e r v i e w l e i d r a a d

4 UITSTROOM IDEEEN COLLEGA S AFSLUITER Bevragen bij AFHAKERS: tot slot bij het luik rond info en begeleiding nog enkele vragen i.v.m. het exitgesprek. Heb je bij het stopzetten van je opleiding een exitgesprek gehad met de studentendecaan? Heb je bepaalde suggesties rond de invulling van zo n exitgesprek? (Doorvragen: tips rond perspectief op iets anders bieden, tips om terug positief naar jezelf te kijken, ) Bevragen bij SUCCCESVOL AFGESTUDEERDEN: tot slot bij het luik rond info en begeleiding nog enkele vragen i.v.m. je afstuderen en het zoeken naar werk. Heb je begeleiding gehad bij het afstuderen en zoeken naar van werk? Had je nood aan meer begeleiding dan die die je kreeg? Zo ja, wat heb je gemist? Hierbij een lijstje van mogelijke vormen van begeleiding bij het afstuderen/zoeken naar werk. Duid aan welke initiatieven jij belangrijk vindt met een kruisje. Collega s willen bepaalde initiatieven nemen / hebben bepaalde ideeën waarvan ze denken dat het studenten met een kansarmoedeachtergrond zou kunnen helpen. We hebben een aantal ideeën opgelijst. Welk idee spreekt jou het meeste aan? (interviewer zet er kruisje bij) Als afsluiter voor dit eerste deel, de volgende vraag: Als je carte blanche zou krijgen en je zou de lerarenopleiding mogen vernieuwen, mogen veranderen, dingen mogen versterken of verzwakken, zou je dan iets ondernemen? Zo ja, wat? Wat op de eerste, tweede, derde plaats (top 3)? (ter inspiratie: bekijk eventueel de tijdlijn, waar je drempels hebt ervaren: zijn die weg te werken en hoe?) VRAAG NAAR KORTE PAUZE? Lijstje begeleiding bij afstuderen Ideeënlijstje Piktochart Carte blanche Luik 2: competentie omgaan met kansarmoede in de lerarenopleiding INLEIDING Nu met jou kijken hoe omgaan met kansarmoede kan worden ingevuld in de lerarenopleiding, om toekomstige leerkrachten het best te leren omgaan met kansarmoede. Dit bekijken vanuit jouw expertise en ervaringsdeskundigheid rond kansarmoede en OOK vanuit je ervaring als leerkracht. 4 I n t e r v i e w l e i d r a a d

5 DOORGEVEN -expliciete inhouden -impliciete inhouden Als eerste focussen op inhouden rond kansarmoede die worden gegeven in de lerarenopleiding. Wat vind jij dat er rond kansarmoede in de opleiding aan bod zou moeten komen, om toekomstige leerkrachten goed te leren omgaan met kansarmoede in hun klas later? Wat moeten studenten in de lerarenopleiding weten en/of ervaren over kansarmoede voor ze zelf leraar BaKO/BaLO/BaSO (kies de opleiding van de geïnterviewde) worden? (Meteen overgaan tot): Hier zijn kaartjes met mogelijke inhouden rond kansarmoede: theorie, inleving, praktijk: welke van deze inhouden vind jij belangrijk in de opleiding en welke prioritair en zijn er ook die niet aan bod hoeven te komen? Leg ze bij betreffende strook (3 bladen naast elkaar). Dit ook vanuit ervaringen in onderwijs, bij collega s, Gelamineerde kaartjes Stroken -belangrijk -prioritair -niet nodig Daarnaast kan er ook in verschillende vakken en lessen aandacht zijn voor kansarmoede, waarbij docenten niet enkel vanuit een middenklassebril kijken en dit ook zo overbrengen op studenten. Bijvoorbeeld: docenten die bij het geven van voorbeelden of het bespreken van casussen kansarmoede betrekken of ter sprake brengen, studenten erop wijzen dat niet alle leerlingen reeds met boeken, toneel, in contact zijn gekomen, diverse voorbeelden geven en benadrukken dat bepaalde zaken niet evident zijn (een eigen huis, internet, wagen ) Hoe belangrijk vind je aandacht voor kansarmoede in de lessen? Heb je voorbeelden gehad in de opleiding? VOORLEVEN (voorbeeldfun ctie) Docenten zijn niet enkel lerarenopleiders maar zijn zelf ook leraar in hun klas met de studenten. Ze geven niet enkel inhouden door, maar gaan ook om met hun studenten en hebben op die manier een voorbeeldfunctie. Vind je het belangrijk dat docenten zelf het goede voorbeeld geven wat betreft omgaan met kansarmoede, met geven van gelijke kansen? We hebben aan onze collega s hierrond mogelijke good practices gevraagd, dit rond verschillende topics die we op deze bladen verzamelden. We willen je vragen om via het kleven van gekleurde stickers aan te geven of je die praktijken van belang, mooi meegenomen Piktocharts + gekleurde stickers 5 I n t e r v i e w l e i d r a a d

6 of niet OK vindt. Groen van belang, oranje mooi meegenomen, rood niet OK (zie blaadje legende) (na elke piktochart: Heb je zelf nog meer good practices rond deze topic ervaren? Heb je zelf nog suggesties?) Introductiezinnen per topic 1. oog voor context: Hier vind je praktijken van hoe onze collega s oog hebben voor het materiële en financiële, dat dit niet evident is voor alle studenten, dus via dit oog hebben voor proberen gelijke kansen aan iedereen te geven. Welke vind je van belang, mooi meegenomen of mogelijk niet OK? (studenten eventueel uitnodigen om hardop na te denken, spaart tijd uit + handig voor verwerking) 2. veilig leerklimaat Dit zijn praktijken van hoe docenten proberen zorgen voor een veilig leerklimaat voor alle studenten, waaronder studenten in kansarmoede. 3. begeleiding in op maat Voorbeelden van hoe docenten begeleiding op maat proberen geven aan studenten, waaronder ook studenten in kansarmoede, om iedereen maximale ontwikkelingskansen te geven. 4. kwaliteitsvolle interacties tussen studenten Praktijken van docenten waarbij kwaliteitsvolle interacties tussen studenten - ongeacht hun achtergrond - gestimuleerd worden. 1 e blad: voorbeelden van manieren waarop docenten dit proberen stimuleren via werkvormen, opdrachten,. 2 e blad: dit zijn meer algemene aandachtspunten van docenten, waar ze belang aan hechten bij interacties met studenten onderling 5. kansarmoede positief benaderen! Deze laatste is wat van een andere orde: deze is meer toegespitst op studenten in kansarmoede en is veelal niet zichtbaar voor de groep studenten. Deze gaat over hoe docenten kansarmoede bij een student niet enkel als een probleem zien, maar het ook positief benaderen. Piktocharts 1 per 1 geven aan oudstudent met telkens kort introzinnetje Blaadje legende: Groen: van belang Oranje: mooi meegenomen Rood: niet OK Een zakje + kaartjes voor suggesties Vind je het belangrijk dat (vak)docenten (= alle! Niet enkel diegenen die inhouden rond kansarmoede geven!) in de lerarenopleiding zelf bepaalde kennis/vorming/ervaring/ inleving hebben rond kansarmoede en omgaan met 6 I n t e r v i e w l e i d r a a d

7 kansarmoede, om zelf het goede voorbeeld rond omgaan met kansarmoede te kunnen geven? Zoja, welke kennis, welke vorming en/of welke ervaring vind jij dat er idealiter in de rugzak van elke docent moet zitten? Noteer je ideeën op de kaartjes en steek ze in de rugzak. (Ter inspiratie: denk aan wat aan studenten wordt meegegeven, zijn daarvan zaken ook interessant voor docenten?) AFSLUITING -Is er nog iets dat je kwijt wil? Iets dat je wil delen met ons dat niet in dit gesprek aan bod kwam? -Hoe was het voor jou om dit gesprek met ons te voeren? -als je achteraf nog aan zaken denkt of verveeld zit met bepaalde antwoorden, mag je ons die gerust mailen. -bedanking + FILMTICKETS + vragen of ze op de hoogte willen gehouden worden van de onderzoeksresultaten. 7 I n t e r v i e w l e i d r a a d