KiesWijzer. een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs
|
|
- Raphaël Lambrechts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 KiesWijzer een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs
2 Inleiding Met veel plezier presenteert Intermijn de les KiesWijzer. Uw leerlingen staan in het nieuwe schooljaar weer voor grote keuzes. Welk profiel moet ik kiezen? Wat wil ik gaan studeren? Hoe richt ik mijn toekomst in? Intermijn is expert op het gebied van jongeren & kiezen. Onze missie? Jongeren leren kiezen voor hun wereld van morgen. Dat kiezen lastig is, blijkt onder andere uit het aantal studenten dat uitvalt in het hbo en wo. Goede studiekeuzebegeleiding in het voortgezet onderwijs is van groot belang. Om bewuste keuzes te kunnen maken, is het onder andere belangrijk om jezelf goed te kennen. Deze les draagt daaraan bij. KiesWijzer is een lesopzet inclusief materialen om les te geven over kiezen. De opzet bestaat uit een introductie, een groepsopdracht, een individuele opdracht en een afronding. Leerlingen krijgen tijdens deze les zicht op de keuzes waar zij dagelijks voor staan, ontdekken meer over hun eigen keuzestijl en geven elkaar praktische tips die helpen bij het maken van keuzes. Naar wens kan een docent kiezen om de opzet uit te breiden met twee extra activiteiten. Deze zijn beschreven in het hoofdstuk lesuitbreidingen. De werkbladen die nodig zijn tijdens de lessen staan in het document leerlingmateriaal. De les KiesWijzer is gemaakt voor havo/vwo scholen die hun leerlingen willen begeleiden bij het maken van keuzes voor de toekomst. Dit is een kant-en-klare les die direct toepasbaar is in de klas. Ondersteuning door Intermijn bij het gebruik van dit materiaal is mogelijk. Bijvoorbeeld bij uitbreiding van de lessen met een workshop waarin het Intermijn- Spel gespeeld wordt of waarin specifiek op het kiezen van een studie ingegaan wordt. Ook kan Intermijn een rol vervullen bij een training van docenten en decanen rondom (studie)keuzebegeleiding of het organiseren van een informatieavond over begeleiding bij studiekeuze voor ouders. Bent u geïnteresseerd in een samenwerking met Intermijn om uw leerlingen te leren kiezen voor hun wereld van morgen? Neem dan contact met ons op en informeer naar de mogelijkheden. Contact Locatie: Maliebaan CR Utrecht Loth van Veen loth@intermijn.nl Annemieke Offerman annemieke@intermijn.nl
3 Achtergrondinformatie voor docenten Voorkennis leerlingen Deze les is geschikt voor leerlingen uit de bovenbouwklassen havo en vwo. Voor deze les is geen specifieke voorkennis vereist. Leerdoelen Na de les: hebben de leerlingen ontdekt dat er meerdere keuzestijlen bestaan; kunnen de leerlingen hun eigen keuzestijl omschrijven; hebben de leerlingen hun persoonlijke KiesWijzer ingevuld met daarin persoonlijk tips die hen helpen bij het maken van keuzes. Voorbereiding door de docent Kies één van de introductiewerkvormen en bereid deze voor. Print het leerlingmateriaal. Zet het lokaal in groepsopstelling. Benodigdheden Afhankelijk van de gekozen introductie: computer, beamer, bekers en knikkers Leerlingmateriaal (geprint) Persoonlijke paspoorten (optioneel) op dik materiaal (aanvraag via bestelling) Lesduur 60
4 Lesopbouw Tijd Activiteit Werkvorm Materiaal 0-10 Introductie van de les Kies een van de onderstaande opties om het thema kiezen mee te introduceren: Vertel welke keuzes u vandaag (of deze week) allemaal gemaakt hebt. Van de keuze hagelslag of pindakaas op brood tot het kiezen van de beste ziektekostenverzekering. Vraag de leerlingen welke keuzes zij maakten en noteer samen een lijst met keuzes op het bord waar we zoal voor staan. Bekijk samen het onderstaande filmpje over het maken van de juiste keuzes. Bespreek of de leerlingen de vragen uit het filmpje herkennen. Je hebt drie bekers op tafel staan. Je vertelt de leerlingen dat er onder één van de bekers een knikker ligt met een waarde van 1 miljoen euro. Over de verschillende bekers is onderstaande informatie beschikbaar: - Beker A: statistisch gezien zijn de kansen 50% dat daar de knikker onder ligt. - Beker B: als je je hand op die beker legt, dan voelt dat goed je weet bijna zeker dat de knikker daaronder ligt. - Beker C: geen informatie beschikbaar. Laat de leerlingen een keuze maken voor een beker hun hand op te laten steken. Vraag enkele leerlingen hun keuze toe te lichten. Vervolgens draai je de drie bekers om. Onder alle bekers ligt een knikker. Idee erachter: het gaat niet om dé juiste keuze, elke keuze is juist als deze bij jou past. Eventueel: bord en stift of krijt of computer en beamer of bekers en knikkers Inventariseren welke keuzes we dagelijks maken De leerlingen maken individueel opdracht 1. Na afloop kunt u de opdracht gezamenlijk evalueren. Opdracht 1, zie leerlingmateriaal In gesprek over keuzestijlen De leerlingen gaan in groepen van vijf in gesprek over de zeven persona s die de verschillende keuzestijlen illustreren. Zij voeren gezamenlijk opdracht 2 uit. Opdracht 2, zie leerlingmateriaal Een eigen KiesWijzer maken De leerlingen ontwikkelen een persoonlijke KiesWijzer die hen in de toekomst kan helpen bij het maken van keuzes (opdracht 3). Opdracht 3, zie leerlingmateriaal Afronding Afhankelijk van de introductie die u gekozen heeft, kunt u terugkomen op vragen of opmerkingen van het begin van de les. U kunt leerlingen vragen naar de belangrijkste tips uit hun KiesWijzer.
5 Lesuitbreidingen Naast deze lesopzet kunt u naar wens kiezen voor twee lesuitbreidingen: Een les waarin het IntermijnSpel gespeeld wordt Het spelen van het IntermijnSpel is een laagdrempelige en leuke manier om jezelf en klasgenoten beter te leren kennen. Het spel kan grappige, serieuze en verrassende momenten en mooie gesprekken en ontdekkingen opleveren. Het spel bestaat uit zes categorieën. Iedere categorie geeft aan wat de bedoeling van het kaartje is: beantwoord leg uit reageer maak af kies doe Voorbeeldvragen zijn: Kies: organiseren of laten gebeuren? Beantwoord: waar ben je nu? Maak af: Ik zal van de daken willen schreeuwen dat... Een les waarin er specifiek op studiekeuze ingegaan wordt Tijdens deze les onderzoeken leerlingen hun eigen leerstijl en hun talenten. Op een actieve en creatieve manier gaan zij samen aan de slag om antwoorden te vinden op de vragen: wie ben ik? wat kan ik? wat wil ik? Wilt u meer weten over de lesuitbreidingen of over Intermijn? Neem contact op en informeer naar de mogelijkheden. Contact Locatie: Maliebaan CR Utrecht Loth van Veen loth@intermijn.nl Annemieke Offerman annemieke@intermijn.nl
6 Leerlingmateriaal Opdracht 1 Individueel a. Welke keuzes heb jij de afgelopen tijd allemaal gemaakt? Noteer zoveel mogelijk keuzes in het vak hieronder. Let op: je mag kleine en grote keuzes noteren. b. Welke keuzes vond jij makkelijk om te maken? Onderstreep deze keuzes. c. Welke keuzes waren moeilijk? Omcirkel deze keuzes. d. Bekijk de keuzes die je omcirkeld hebt. Wat maakt(e) deze keuzes moeilijk? Opdracht 2 Groepsopdracht Hieronder vinden jullie zeven uitspraken over kiezen. Lees de uitspraken door en ga hierover met elkaar in gesprek. Noteer voor jezelf antwoorden op de volgende vragen: a. In welke uitspraak/uitspraken herken jij iets van jezelf? Noteer de namen van de personen. b. In welke persona herken je het meest van jezelf? Met andere woorden: wat is jouw keuzestijl?
7 c. Beschrijf een voorbeeld van een situatie waarin je op die manier gekozen hebt: Personen Voorbeelden Keuzestijl Uitspraken Jaimy: Als ik een moeilijke beslissing moet nemen, maak ik altijd een lijstje met plussen en minnen. Ik kies dan voor de optie met de meeste plussen. De logischplanmatige stijl Denken speelt een grote rol. Alternatieven worden gewogen. Voor- en nadelen worden bekeken. Koen: Ik maak meestal snel beslissingen. Ik denk er gewoon niet teveel over na en kies gewoon. De impulsieve stijl Relatief weinig dialoog. Opwellingen krijgen de ruimte. Nauwelijks sprake van keuzeproces. Lisa: Ik stel het keuzemoment altijd uit. Ik twijfel vaak ontzettend over de opties en dan wil ik liever niet kiezen. De uitstellende stijl Emotioneel gekleurde aarzeling. Laat ik nog even wachten De keuze liever niet. maken en telkens maar uitstellen. Joris: Ik neem de tijd als ik een beslissing moet nemen. Ik denk na, probeer goed te voelen wat ik wil en neem dan pas een besluit. De emotionele stijl - Niet logisch of verstandelijk. - Gevoelens en wensen centraal. - Niet impulsief. - Sluit aan bij gevoelsmatig denken. Layla: Mijn gevoel vertelt mij vaak wat ik moet doen. Ik wacht meestal gewoon even af en op een gegeven moment voel ik wel wat ik moet doen. De intuïtieve stijl Je weet wat je gaat doen, maar je weet niet waarom. Sterk van binnenuit kiezen zonder redenatie (roeping, overtuiging). Gebaseerd op ervaringen. Manon: Ik vraag altijd advies aan mijn moeder en aan mijn vriendinnen als ik een beslissing moet nemen. Hun meningen vind ik erg belangrijk. De meegaande stijl Zich aanpassen aan anderen. Zich aanpassen aan externe factoren. Mening van anderen is heel belangrijk. Jip: Als ik een beslissing moet nemen kijk ik goed naar de opties die er zijn. Daarna zoek ik verder. Zijn dit de enige opties of zijn er meer? Uiteindelijk vinden mensen mijn beslissing vaak verrassend. De creatieve stijl Welke alternatieve zijn er nog meer? Niet voor de hand liggende oplossingen. Zoeken buiten bestaande kaders.
8 Opdracht 3 Individueel (a) en groepsopdracht (b,c) Je gaat jouw persoonlijke KiesWijzer maken (zie volgende blad). Zo vat je samen wat je hebt ontdekt over jouw manier van kiezen en ontdek je praktische tips die jou in de toekomst helpen bij het maken van (grote) keuzes. a. Je weet nu op welke manier jij keuzes maakt. Vul nu de eerste drie onderdelen van jouw persoonlijke KiesWijzer in. b. Vertel in de groep over jouw keuzestijl en de kenmerken daarvan. Bedenk samen voor- en nadelen van jouw keuzestijl. Noteer deze in je KiesWijzer. c. Geef elkaar om beurten tips voor het maken van keuzes. Houd hierbij rekening met de keuzestijl van die persoon. Noteer jouw tips in je KiesWijzer.
9 Gebruiksaanwijzing: 1. Uitknippen langs stippellijn 2. Dubbelvouwen langs rode lijn 3. Eventueel lijmen 4. Dubbelvouwen langs blauwe lijn! 6. KeuzeTips voor mij zijn: Persoonlijke KiesWijzer!! 1. Naam: 4. De voordelen van mijn manier van kiezen zijn: 2. Keuzestijl: 3. Kenmerken van mijn keuzestijl: 5. De nadelen van mijn manier van kiezen zijn:!
Wie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieSuggestie De opdracht van het werkblad Plaatsen langs de Schelde kan ook als huiswerk opgegeven worden of in zelfstandig werktijd gemaakt worden.
Projectintroductie Les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s. Lesduur: 50 minuten Vak(ken): aardrijkskunde
Nadere informatieTeken een architect. Lees het volgende verhaal:
Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede
Nadere informatieDit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.
Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding
Nadere informatieDocentenhandleiding KIES VAARDIG! klas 3 HAVO/VWO
Docentenhandleiding KIES VAARDIG! klas 3 HAVO/VWO INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Lesdoelen 4 Uitleg werkvormen 1. Ben jij iemand die of.!? 5 2. Je eigen keuzestijl ontdekken 5 3. Een kleur kiezen 6 4. Keuzebepalende
Nadere informatieTeken een architect. Lees het volgende verhaal:
Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede
Nadere informatieCriteria. Profielendag voor derdejaars
Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie
Nadere informatieLesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?
Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit
Nadere informatieLes 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?
Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatieEerste hulp bij kiezen!
Eerste hulp bij kiezen! Hoe maak jij je keuzes? Sta je in je eentje in het pashokje te twijfelen tussen twee truien? Of vraag je je moeder, een verkoopster of een vriend(in) om hulp? In deze lesbrief doe
Nadere informatieWaarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte
Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie
Nadere informatieLeren als een expert!
Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,
Nadere informatieDraaiboek voor een gastles
Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieStudiekeuzebegeleiding bij Intermijn Individueel
Studiekeuzebegeleiding bij Intermijn Individueel Ontdek welke studie écht bij je past Intermijn is een studiekeuzeorganisatie met een duidelijke visie als het gaat om kiezen: kiezen moet je leren. Een
Nadere informatieEEN OPEN DAG BEZOEKEN
Activiteit voor in de les: EEN BEZOEKEN Middels dit document wil De Haagse Hogeschool de aankomende studenten tools geven om zich goed voor te bereiden op hun studiekeuze via het bezoeken van een Open
Nadere informatieRed met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld
Red met jouw klas de wereld! Handleiding van het digitale educatiepakket bij de voorstelling: Wij redden de wereld Kom op, trek je jas aan. 't Is tijd dat er een stap wordt gezet. In regen en zonnestralen.
Nadere informatieProjectintroductie e. Projectintroductie les 1
Projectintroductie les 1 Projectintroductie e Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieMeningsvorming: jij en vluchtelingen
Meningsvorming: jij en vluchtelingen Korte omschrijving Het kan uw leerlingen bijna niet ontgaan zijn dat de Europese Unie te maken heeft met een grote stroom vluchtelingen. Sinds een paar maanden is dit
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarin laat je zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieCriteria. De beroepencarrousel
Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie
Nadere informatieDEEL TWEE: OPDRACHTEN
DEEL TWEE: OPDRACHTEN WAARDEN- VERKENNING DUUR: 20 MINUTEN 2.1 WAARDENVERKENNING Om een beeld te krijgen van de ideeën van WAT? de deelnemers over belangrijke thema s rond arbeidsparticipatie begin je
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen;
Lesbrief 3 Beroemd blijven Voorbereiding Doelen: - De leerlingen leren zoveel mogelijk verschillende dingen te doen als je daar talent voor hebt, en dit al op school uit te proberen; - De leerlingen leren
Nadere informatieBijlage 1: Draaiboek workshop inbedding gedragscode korte versie
Bijlage 1: Draaiboek workshop inbedding gedragscode korte versie Doel Werkvorm Tijd Materialen Inleiding Het managen van de verwachtingen over de workshop Deel 1: Presentatie + filmpje Creëren van draagvlak
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.
Nadere informatieDag van Respect & PABO. DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012
Dag van Respect & PABO DOE MEE met de Dag van Respect 8 November 2012 Beste Pabo-studenten, Elk jaar ontwikkelt Stichting Dag van Respect nieuw lesmateriaal over respect. Respect voor jezelf, Respect voor
Nadere informatieDoelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden;
Lesbrief 1 Beroemd worden Voorbereiding Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden; - De leerlingen kennen de verschillende
Nadere informatieSPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.
SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie
Nadere informatieMijn doelen voor dit jaar
Mijn doelen voor dit jaar Een nieuw schooljaar betekent nieuwe kansen. Aan het begin van een nieuw kalenderjaar maken veel mensen goede voornemens. Dat gaan wij nu ook doen: het maken van voornemens of
Nadere informatieLesbeschrijving. Projectintroductie les 1
Lesbeschrijving Projectintroductie les 1 Doel: De leerlingen ontdekken wat zij al weten over de Schelde. Ook ontdekken ze dat er soms andere belangen liggen vanuit deze thema s Lesduur: 50 minuten Vak(ken):
Nadere informatieouderparticipatie LOB bovenbouw VMBO
euzedossier ouderparticipatie LOB bovenbouw VMBO Op elf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd. Wanneer de werkboeken op school blijven,
Nadere informatiePuzzel: welke regering krijgen we?
Puzzel: welke regering krijgen we? Korte omschrijving werkvorm Leerlingen leren door het invullen van de werkbladen welke politieke partijen met elkaar kunnen samenwerken op basis van de verkiezingsuitslag
Nadere informatieNTERVIEW. In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze. Doen waar je goed in bent
NTERVIEW In Bedrijf.Bite Coaching, loopbaan & studiekeuze Doen waar je goed in bent Ieder mens moet regelmatig keuzes maken. Dat begint al met de keuze voor een bepaalde school, een studie of een opleiding.
Nadere informatie1 Ben je vroeg genoeg begonnen om je met je toekomst bezig te houden?
ACT in LOB Werkbladen Toolkit Checklist goed kiezen Met deze tool kun je checken of je jouw studiekeuze goed hebt aangepakt. Wanneer dat het geval is heb je een bevestiging dat je goed bezig bent geweest
Nadere informatieWaarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken. Wat voor tekst schrijf je en voor wie: een gedicht over Egypte
Les 1: Een gedicht over Egypte schrijven Waarom ga je schrijven: Nieuwsbegripfilmpje kijken 1. Bekijk het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal op www.nieuwsbegrip.nl. Het filmpje gaat over de situatie
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieTest: Je ouders als studie oriëntatiecoach
Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw
Nadere informatieHoe begeleid ik mijn kind bij het maken van een passende STUDIEKEUZE? Gundalyn Hemmink
Hoe begeleid ik mijn kind bij het maken van een passende STUDIEKEUZE? Gundalyn Hemmink Keuzestress Te grote keuzevrijheid talloze studies hbo en wo Leidt tot keuzestress Voorbeeld keuze-experiment: Wel
Nadere informatieUitvoerder en adviseur in de bouw: draaiboek workshops
Uitvoerder en adviseur in de bouw: draaiboek workshops Beter samenwerken = minder faalkosten Opzet uitrol boekje 1. Gedeeld perspectief krijgen op het probleem van de kloof 2. Inzicht in de behoeftes van
Nadere informatiePGO Les Groep 4: Over Mengen, Ontmengen en Primaire Kleuren
PGO Les Groep 4: Over Mengen, Ontmengen en Primaire Kleuren Introductie In twee lessen met als thema kleuren gaan basisschoolleerlingen uit groep 4 nadenken over primaire & secundaire kleuren en over het
Nadere informatieen zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht
I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen
Nadere informatieLesbrief: Sporten met een doelgroep Thema: Waar ga ik heen?
Lesbrief: Sporten met een doelgroep Thema: Waar ga ik heen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Sporten met een doelgroep Inleiding Sporten is goed voor iedereen. Je blijft
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieWaarom hebben rijkere mensen minder kinderen?
Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.
Nadere informatiePrettige en niet prettige aanrakingen
Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,
Nadere informatieSeksualiteit: Grenzen en Wensen
IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in
Nadere informatieLesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4
Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Hoofdstuk Vaardigheid: Leerdoel: 1 Geluk Weten wat geluk is en dit kunnen omschrijven De leerling kan: zijn definitie van geluk geven; feiten
Nadere informatieSchrijfopdracht 5: Zijn vrienden het altijd eens?
Leerlingboekje Les 9 en 10 Naam:. Schrijfopdracht 5: Zijn vrienden het altijd eens? Groep 7 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen
Nadere informatieMuziek Singer Songwriter 1. Workshop Handleiding. Singer Songwriter 1. wat is jouw talent? 1. Singer Songwriter 1
Workshop Handleiding wat is jouw talent? 1 Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Introductie én opzet van de workshop Singer Songwriter Bekijk de introductievideo
Nadere informatieVragen die je kunnen helpen
Vragen die je kunnen helpen 1. Jij hebt het voor het zeggen, maar... je hebt wel een serieuze taak. Jij mag een nieuwe school bedenken. Wat heeft deze school absoluut wel en wat absoluut niet 2. Als je
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieOPDRACHTEN. Verzorgende IG. Module 8 Kraamzorg
OPDRACHTEN Verzorgende IG Module 8 Kraamzorg Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 De cliënt in de kraamzorg 5 A Taken van de kraamverzorgende 5 B Visie op kraamzorg 7 C Ontwikkelingskenmerken van het ongeboren
Nadere informatieInstructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt
Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt
Nadere informatieBen jij Vindingrijk? Kolom
Ben jij Vindingrijk? Hoe vind jij het om: met je eigen fantasie, op je eigen manier, en door uit te proberen of te onderzoeken nieuwe ideeën, oplossingen, of dingen te bedenken of te maken? Aan welke les,
Nadere informatieLesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er?
Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wanneer jij iets wilt verkopen, moet je altijd rekening houden met je
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GA S T L ES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieCommuniceren is teamwork
Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.
Nadere informatieDocentenhandleiding Digitale les Studiekeuze123
Docentenhandleiding Digitale les Studiekeuze Elk jaar staan veel scholieren voor een belangrijke keuze in hun leven: welke studie ga ik volgen als ik mijn diploma straks op zak heb? Dit lespakket is ontwikkeld
Nadere informatieLesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol
Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol Voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek
Nadere informatieGebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag
Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.
Nadere informatieIN 3 STAPPEN NAAR DE BESTE STUDIEKEUZE
IN 3 STAPPEN 1 2 3 NAAR DE BESTE STUDIEKEUZE HOE KIES JE JOUW STUDIE? Halverwege de middelbare school ga je nadenken over je vervolgstudie. Het is belangrijk dat je daar op tijd mee begint. Want: hoe beter
Nadere informatieGebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie.
Titel Vruchtentaart Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie. Leerkracht:
Nadere informatieSTELLINGENSPEL. Tijd 10 minuten. Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap en stift of bord en krijt
STELLINGENSPEL Tijd 40 minuten Opdracht geven Argumenten bedenken Klassikaal bespreken 5 minuten 10 minuten 25 minuten Nodig Aanwijzingen voor de docent Stellingen Gekleurde kaartjes (1 per leerling) Flap
Nadere informatie(Uitstel) kinderwens
LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo - (UITSTEL) KINDERWENS - 61 (Uitstel) kinderwens Programma Doelen Benodigdheden Introductie Opdracht 1 Gezinsplanning: Wanneer een kind? Opdracht 2 Wat
Nadere informatieWinkelen in het bos?
Winkelen in het bos? Natuur, tweede graad Doelstellingen Kinderen ervaren dat het bos uit verschillende delen en bewoners bestaat. Kinderen ontdekken verbanden tussen alle delen en bewoners van het bos.
Nadere informatieDE VERKIEZINGSUITSLAG
DE VERKIEZINGSUITSLAG MAART 2017 - POLITIEK IN PRAKTIJK DOCENTENHANDLEIDING DE WERKVORM IN HET KORT Leerlingen leren door het invullen van de werkbladen dat politieke partijen met elkaar moeten samenwerken
Nadere informatie4. Een vervolgopleiding kiezen
Edu4all LOB Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk op pagina 5 van dit werkboek. COLOFON Uitgeverij: Auteur(s): Inhoudelijke redactie: Bronvermelding: Illustraties: Edu Actief b.v. 0522-235235
Nadere informatieSchrijfopdracht 4 Hoe overtuig ik mijn ouder(s)?
Leerlingboekje Les 7 en 8 Naam:. Schrijfopdracht 4 Hoe overtuig ik mijn ouder(s)? Groep 7 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Nadere informatie# Herinner jezelf aan het doel # Plan vaste tijdstippen in (en doe dat nu) # Maak er een gewoonte van # Richt je op één ding # Ga ervoor!
Werkboek Startmodule - tips Hoe je het meeste leert # Herinner jezelf aan het doel # Plan vaste tijdstippen in (en doe dat nu) # Maak er een gewoonte van # Richt je op één ding # Ga ervoor! 2 Startmodule,
Nadere informatieMedia en Macht Lessenserie Het YouTube-virus
Media en Macht Lessenserie Het YouTube-virus Docentenhandleiding doelgroep duur 2 vmbo/havo/vwo, 3 vmbo/havo/vwo 5 klokuren Oliver Laric Inleiding YouTube bestaat ruim 5 jaar en is een ongekend populaire
Nadere informatieC. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse
C. 3 Wat wil ik Wat is je ambitie/drive; jouw motivatie en interesse en ook: wil ik werken, of door naar een (passende) hbo-opleiding? Optie 1: Een vraag die ieder mens zich vroeg of laat stelt: wat wil
Nadere informatieSta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO
Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?
Nadere informatieHANDLEIDING VOOR LEERKRACHTEN GROEP 1-2
HANDLEIDING VOOR LEERKRACHTEN GROEP 1-2 Wat is Picto Me? Picto Me is een lesprogramma over de betekenis, het toepassen en het zelf maken van pictogrammen. Het doel is leerlingen beeldwijs te maken en ze
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 8 GESPREKSMODELLEN
OPDRACHTEN BIJ THEMA 8 GESPREKSMODELLEN Gespreksvoering is een kwestie van je gezond verstand gebruiken. INLEIDING Een professioneel gesprek is geen alledaags gesprek. Bij een professioneel gesprek heb
Nadere informatieLESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?
SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieTraining. Coachend begeleiden
Training Coachend begeleiden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Bertine Pruim Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Factor-E Coachend begeleiden
Nadere informatieLES: Eerlijk verdelen
LES: Eerlijk verdelen DOEL oefenen van delen; bewust worden dat een hoeveelheid meerdere delers kan hebben; inzicht ontwikkelen in de verbanden tussen keersommen (bijv. 3 x 8 = 6 x 4); inzicht ontwikkelen
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieBeslissingen nemen (niveau 1 en 2)
Beslissingen nemen (niveau 1 en 2) Korte omschrijving In deze opdracht bespreekt u met studenten verschillende manieren om een beslissing te nemen. U doet dit aan de hand van een voorbeeld. De studenten
Nadere informatielesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs
lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs Wordle van respect Duur Materialen een computer met internetverbinding Introductie Op 8 november is het de Dag van Respect. Deze
Nadere informatieVMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO
Page of 7 Enquête voortgezet onderwijs Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E. Er zijn in totaal 9 vragen. A. Over jezelf Dit onderdeel bestaat uit zeven vragen. Hoe oud ben je? In welke klas
Nadere informatieBeroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016
Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Langetermijnplanning 10 Overzicht informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING
Nadere informatieLES: Wie van de drie? 2
LES: Wie van de drie? 2 DOEL getallen herkennen uit de tafels van 2 t/m 9; oefenen van de tafels; bewust worden van de patronen in bepaalde tafels (bijv. tafels van even getallen hebben allemaal even uitkomsten,
Nadere informatieKies voor meer! kies voor meer
kies voor meer Kies voor meer! Je staat op het punt om een heel belangrijke beslissing te nemen: je kiest de school waar je de komende jaren naartoe gaat. Spannend! Want je wilt natuurlijk naar een plek
Nadere informatieBouw je eigen stad. Bronnen: Pictogrammen van
Bouw je eigen stad Korte omschrijving werkvorm: Wat is politiek? Het besturen van het land. Maar je kunt het ook kleiner maken: het besturen van een stad of een dorp. Waar moet je allemaal aan denken als
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieHANDLEIDING TALENTENQUIZ
HANDLEIDING TALENTENQUIZ STAPPENPLAN TALENTENQUIZ 1. Download alle nodige bestanden van de talentenquiz kleur bekennen met kinderen op de studentenpagina bij de pagina voor de coördinator bedenk & doe
Nadere informatieBekende bijbelse verhalen
Categorie Bijbel Aantal deelnemers 6-20 personen Leeftijd 12-16 jaar Duur / aantal bijeenkomsten Een bijeenkomst van 1,5 uur Auteur Hanna Oosterlee KORTE BESCHRIJVING De Bijbel staat vol met verhalen.
Nadere informatie(Docentenhandleiding) Rollenspel
(Docentenhandleiding) Rollenspel Een rollenspel is als het ware een klein toneelstukje. In een rollenspel komen personages aan bod die bepaalde eigenschappen of een doel in het verhaal hebben. De bedoeling
Nadere informatieJe toekomst? Die bepaal je zelf!
030-7511900 Je toekomst? Die bepaal je zelf! Youfit@retail helpt je op weg. Je werkt met plezier in een winkel. Dat doe je misschien al jaren en het gaat je prima af. Maar denk je weleens na waar je over
Nadere informatiePlanning avond Terugblikken Vooruitkijken Ervaringsdeskundigen
Welkom ouders Vervolg why? Planning avond Terugblikken Vooruitkijken Ervaringsdeskundigen Voorkennis Havo hbo 1. Elke economische studie heeft economie als eis. 50% van de economische opleidingen. 2.
Nadere informatieInhoud van de les. Doelgroepen * jaar regulier basisonderwijs * jaar speciaal onderwijs * jaar regulier voortgezet onderwijs
Sterren dansen op de sites Introductie Korte beschrijving les Wat is een goede website voor kinderen? En hoe beoordeel je dat eigenlijk? Deze vragen komen aan de orde in deze les. Leerlingen beoordelen
Nadere informatie