PAS Conferentie Competenties van de internal auditor bij een kleine IAF ... Carlo Bavius RE RO CRISC CRMA CIA. CAE / CRO bij Eneco Groep

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "PAS Conferentie 2015. Competenties van de internal auditor bij een kleine IAF ... Carlo Bavius RE RO CRISC CRMA CIA. CAE / CRO bij Eneco Groep"

Transcriptie

1 PAS Conferentie 2015 Competenties van de internal auditor bij een kleine IAF Carlo Bavius RE RO CRISC CRMA CIA CAE / CRO bij Eneco Groep 2 december 2015

2 Doel van deze sessie Vanuit hands-on point of view bespreken van de lessons learned bij een groeiende IAF Hoewel circa 30 deelnemers, graag interactief! Geen pasklaar one-size-fits-all antwoord op de noodzakelijke competenties Wel inzichten uit de praktijk om de toolkits van kleine IAF s aan te vullen

3 Groeistadia/ crises Eneco IAF - Exit Gap Analist, enter assuranceprovider - Ketenprocessen en keten/keyrisico s - Performance en Transformatie - < 12 FTE 2016: Assurance 2008: Legitimiteit Kleine IAF - Acceptatiegraad verhogen - Plaats veroveren - Wil de RvB het echt - Macht inzetten (Charter) - Zwemmen in het diepe - Kennis ontwikkelen ( het snappen ) - 3 FTE - Plaats binnen 3 linesof defense/ ERM - Van Macht naar Kracht - Opzetten GRM - 3 e en 2 e lijn brothersin arms - It s aboutthe why - Why= strategie = Klant centraal - 16 FTE 2014: Strategie/ connectiviteit CRISIS 2012: Overvloed/ substance 2010: Relevantie/ kosten - Van Macht naar Kracht - 1 (OVA) 10 FTE - Rationaliseren vanuit armoede - Kosten vstoegevoegde waarde - Waarde voor wie? - IIA CKT - Overdaad schaad - 1 Mioinhuur, 14 FTE IA - Stuwmeren van audit findings - 75% audits op verzoek audits per jaar (exclfup) - TAF/TSA/FUP3 - Ook non-assurance op non-key risks

4 An Effective Internal Audit Function Right Direction Governance: Is internal audit s purpose and mandate aligned with expectations of the audit committee, executive management, and other stakeholders? Purpose and Mandate Defines Focus & Scope Target Operating Model Transition Approach Right People & Relationships People: Does internal audit have the people, competencies, and experience to achieve its objectives? Resourcing Competency Development Sustaining People Excellence Facilitates How IA Connects Business Line Engagement Model Resource Management Approach Properly Equipped Infrastructure&Operation: Is there an appropriate level of investment in internal audit s infrastructure to achieve its objectives? Methodology Tools and Technology Knowledge Management Operations Quality Provides Optimized Delivery Infrastructure Work Product Support Services Continues Improvement and Change Management Bron: Ernst & Young 2008

5 Een effectieve IAF Competentie:Vaardigheid, het geschikt zijn voor een taak of functie, op grond van bijvoorbeeld kennis, vaardigheden en houdingen. Inhoud Self Relatie Proces IPR driehoek: o.a. uit diverse modellen rondom resultaat gericht werken/communiceren

6 Een effectieve IAF Inhoud: - Weet wat je weet (en wat niet) - Focus op control, niet op interesse - Learning by auditing? - Diepgang vsreikwijdte Self Relatie: - Accountmanagement - Gunfactor - Bouwen aan respect - Zoektocht naar perfectie - Agility(change/learning) Proces: - Structuren en toolkit(wat werkt) - Vaste werkwijze (IIA/blauw) - Efficiency ( gespreksverslagen, advies ) - Continu op zoek naar verbetering

7 Een effectieve IAF Scope/diepgang: - Audits (OBW) -Onderwerpen -Risico gebieden Inhoud Self Assurance vs advies Driver of change Relevantie/strategie Informele communicatie (behoeften/gevoelens) Respect en begrip Relatie Team Proces Jaarplan IIA CKT Governance Escalatie/FUP Formele communicatie (herkenbaarheid)

8 Een effectieve IAF Groepsbredeonderwerpen Strategische onderwerpen Inhoud Relatie Self Team Proces Commitment/buy-in Addedvalue Onmisbare asset Politiek speelveld Company Strategie alignment Managen stuwmeren Managen escalaties Flexibele jaarplannen

9 Doet u mij maar een nieuwe IAD Ingredienten: ie: Capabel personeel (auditors) Voldoende personeel (FTE) at: Audit landschap Meerjarenplanning Soorten audits aar: Aandacht verdelen over business (divisies en niet-divisies) Welk organisatorisch niveau aarom: Wet- en regelgeving Vraagkant (oa assurance) Mandaat via audit charter aarmee: Tools, standaarden, methodieken Auditproces Communicatiewijze/rapportage aartoe: Toegevoegde waarde Secundair doel

10 Waarom TED: Golden circle Why Simon Sinek

11 Doelstelling Eneco Corporate Internal Audit Verstrekken van assurance aan de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen betreffende substantiële risicogebieden Vragen: Wat is assurance Hoe te verstrekken Wat zijn risicogebieden En welke daarvan zijn substantieel Absolute randvoorwaarde: Mandaat via audit charter Juiste positionering

12 Aanleiding voor internal audit Wet- en regelgeving Tabaksblat Sarbanes-Oxley Vraagkant (oa assurance) Tegenwicht voor de externe accountant Kostenverlaging / efficiency Van controle naar assurance

13 Waartoe dient ook weer de IAF? Toegevoegde waarde Assurance, wat is dat ook weer? Voor wie? What about dis-assurance? Secundaire doelen: Coordineren audit activiteiten Center of Audit Excellence Efficiency ihkv de jaarrekeningcontrole Vergroten awareness in de business Afgeronde projecten Processen op orde Rapportages zijn betrouwbaar

14 De vraagkant van de IAF Verplichting vanuit wet- en regelgeving Control behoefte van de Raad van Commissarissen/Audit Committee Control behoefte van de Raad van Bestuur Control behoefte/wensen van het lagere management Wensen van de Toezichthouders Wensen van de Externe accountant Wensen van de Aandeelhouders

15 Stakeholders Opdrachtgever Initiator Audittee Gebruiker RvC/Audit Committee X X X Raad van Bestuur X X X Lager management (X) X X X Toezichthouders X (X) Externe accountant X X Aandeelhouders (X) Opdrachtgever: bepaalt aanwending budget Initiator: verzoekt om een audit Audittee: verantwoordelijk voor audit findings Gebruiker: gebruikt het resultaat

16 Vragen

De uitdagingen van een kleine IAF

De uitdagingen van een kleine IAF De uitdagingen van een kleine IAF Wat is nodig om effectief te worden? 1 9 december 2015 Even voorstellen Michel Vlak 22 jaar ervaring op het gebied van Internal Audit, Governance en Kwaliteitsmanagement

Nadere informatie

Meerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017

Meerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017 Meerwaarde Internal Audit functie Even voorstellen: Jantien Heimel 2 Even voorstellen: Jeannette de Haan 3 Inhoud 1. Kennismaking 2. Hoe kijken commissarissen aan tegen Internal Audit? Filmpje 3. Wat is

Nadere informatie

Commissarissen Symposium

Commissarissen Symposium Commissarissen Symposium Wijzigingen Corporate Governance Code Rollen Internal Audit Functie en Commissarissen 13 september 2016 1 1 Uw dagvoorzitter Wim Eysink RA CIA Senior Partner Governance Services,

Nadere informatie

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018

Gedragseffecten in de (internal) audit-professie. 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 Gedragseffecten in de (internal) audit-professie 25-jarig jubileum Internal Auditing & Advisory 29 juni 2018 1 Introductie John Bendermacher RA CIA 57 jaar Chief Audit Executive ABN AMRO Voorheen SNS REAAL,

Nadere informatie

Sneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks?

Sneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks? Sneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks? Over de rol van de Operational Auditor in sturen op kernwaarden, cultuur en gedrag Olof Bik Behavioral & Cultural Governance Trophy Games, 28 nov 2013, Hilversum

Nadere informatie

Building effective IT demandsupply

Building effective IT demandsupply Building effective IT demandsupply structures Gerard Wijers Director Governance and Sourcing Management Agenda» Introductie Demand-Supply» Demand-Supply bij Vopak» Demand-Supply bij van Gansewinkel» Discussie

Nadere informatie

Effectiviteitsmeting van de IAF Dennis Webbers EMIA RO CISA

Effectiviteitsmeting van de IAF Dennis Webbers EMIA RO CISA Effectiviteitsmeting van de IAF Dennis Webbers EMIA RO CISA Effectiviteitsmeting van de IAF Rondvraag Aanleiding voor de paper Project Feedback Research Rondvraag I. Wie meet de effectiviteit van de IAF?

Nadere informatie

Brigitte de Vries Staedion. Kwaliteitsbeheersing De uitdagingen voor een éénpitter

Brigitte de Vries Staedion. Kwaliteitsbeheersing De uitdagingen voor een éénpitter Brigitte de Vries Staedion Kwaliteitsbeheersing De uitdagingen voor een éénpitter Kwaliteitsbeheersing voor de éénpitter Wat kunt u verwachten Wie ben ik en waar werk ik Mijn uitdagingen Ervaring met kwaliteitstoetsing

Nadere informatie

Internal Audit Charter

Internal Audit Charter Interne Audit Dienst Versie 3.0 (vervangt bij vaststelling door RvB vorige versie 2.0) Pagina 1 van 5 Artikel 1 Het doel, de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de internal auditfunctie zijn in dit

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet?

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? ISO 9001:2015... Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? NNK bijeenkomst, 09 september 2014 Bob Alisic / ActinQ V2.1 Waarom een nieuwe versie van ISO 9001? De norm in lijn te

Nadere informatie

Business as (un)usual

Business as (un)usual Business as (un)usual Beperking van de impact van incidenten begint vandaag! Aon Global Risk Consulting Business Continuity Practice Continuiteit = basis voor succesvol ondernemen.voor u business as usual?

Nadere informatie

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars!

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! 1! Inrichting van de IAF! zoals het moet! Esther Poelsma RA CIA! 2! Programma! Even voorstellen Waarom een IAF? Wat is de rol van een

Nadere informatie

Intro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma

Intro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma 1 Intro 2 Wie zijn wij? Producten ISO Programma ICT Finance Producten 3 Visma/AccountView Vivaldi (Interim) (Financieel) Management Workshops & Trainingen De 4U way 4 Nadruk op training en kennisoverdracht.

Nadere informatie

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master

Nadere informatie

2 e webinar herziening ISO 14001

2 e webinar herziening ISO 14001 2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar

Nadere informatie

PAS conferentie 2015: Close the Gap Corporate Governance en Internal Audit

PAS conferentie 2015: Close the Gap Corporate Governance en Internal Audit PAS conferentie 2015: Close the Gap Corporate Governance en Internal Audit Van commissie Peters naar commissie Van Manen, een statusupdate PAS Conferentie 3 december 2015 Gefeliciteerd! PAS Conferentie

Nadere informatie

Waarde creatie door Contract Management

Waarde creatie door Contract Management Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl

Nadere informatie

André Salomons Smart SharePoint Solutions BV. Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag

André Salomons Smart SharePoint Solutions BV. Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag André Salomons Smart SharePoint Solutions BV Cloud security en de rol van de accountant ICT Accountancy praktijkdag Cloud security moet uniformer en transparanter, waarom deze stelling? Links naar de artikelen

Nadere informatie

APMG-International Webinar. ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster

APMG-International Webinar. ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster www.apmg-international.com APMG-International Webinar (In samenwerking met Ultracomp Academy) ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster www.apmg-international.com ITIL

Nadere informatie

HET GAAT OM INFORMATIE

HET GAAT OM INFORMATIE Aan leiding C OB IT HET GAAT OM INFORMATIE Informatie is belangrijk voor het functioneren van een organisatie Informatie wordt gegenereerd, gebruikt, bewaard, ontsloten, verwijderd Informatietechnologie

Nadere informatie

2010 Integrated reporting

2010 Integrated reporting 2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational

Nadere informatie

IIA Strategy

IIA Strategy IIA Strategy 2016-2020 A. Professionalism: IIA NL will further increase professionalism, by enabling and providing learning, development and career path guidelines, by offering thought leadership and best

Nadere informatie

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com Regie uit een andere Branche Facto Magazine Congres 12 mei 2009 Hoe om te gaan met de vraag en de levering THIS DOCUMENT CONTAINS PROPRIETARY INFORMATION, WHICH IS PROTECTED BY COPYRIGHT. ALL RIGHTS RESERVED.

Nadere informatie

Enterprisearchitectuur

Enterprisearchitectuur Les 2 Enterprisearchitectuur Enterprisearchitectuur ITarchitectuur Servicegeoriënteerde architectuur Conceptuele basis Organisatiebrede scope Gericht op strategie en communicatie Individuele systeemscope

Nadere informatie

Wat kleurt de invulling van het PMO

Wat kleurt de invulling van het PMO Wat kleurt de invulling van het PMO PMO Congres 13-3-2014 Michiel Dijkman PgMP Opbouw presentatie 1. Mijn achtergrondkleur 2. De eerste keer 3. Wat kleurt het succes 4. Wat kleurt de plaats 5. Wat kleurt

Nadere informatie

Martin Dees Algemene Rekenkamer. Performance Auditing

Martin Dees Algemene Rekenkamer. Performance Auditing Martin Dees Algemene Rekenkamer Performance Auditing Invitation to dance performance audits! De danszaal: goed openbaar bestuur De dansers: ook de internal auditors! De openingspassen: enkele uitgangspunten

Nadere informatie

Business & IT Alignment deel 1

Business & IT Alignment deel 1 Business & IT Alignment deel 1 Informatica & Economie Integratie 1 Recap Opdracht 1 Wat is integratie? Organisaties Strategie De omgeving van organisaties AH Bonuskaart AH Bonuskaart Economisch Geïntegreerd

Nadere informatie

Enterprise Portfolio Management

Enterprise Portfolio Management Enterprise Portfolio Management Strategische besluitvorming vanuit integraal overzicht op alle portfolio s 22 Mei 2014 Jan-Willem Boere Vind goud in uw organisatie met Enterprise Portfolio Management 2

Nadere informatie

Internal Audit Univé en de relatie met de Auditcommissie(s) Janneke Dijsselhof. PAS-conferentie Close the Gap 3 december 2015

Internal Audit Univé en de relatie met de Auditcommissie(s) Janneke Dijsselhof. PAS-conferentie Close the Gap 3 december 2015 Internal Audit Univé en de relatie met de Auditcommissie(s) Janneke Dijsselhof PAS-conferentie Close the Gap 3 december 2015 De relatie met de auditcommissie(s) 1. Introductie 2. Doelstelling 3. Univé

Nadere informatie

Verstevigen van je positie als MD adviseur

Verstevigen van je positie als MD adviseur Verstevigen van je positie als MD adviseur Workshop voor de NFMD 21 november 2013 Monique van der Meer en Jessica Godijn Agenda 9.00 9.15 Opening NFMD door Myrte Ferwerda 9.15 9.45 Veranderingen en gevolgen

Nadere informatie

Management 2.0. Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be

Management 2.0. Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be Management 2.0 Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be Drive thy business or it will drive thee Benjamin Franklin Wat is de uitdaging

Nadere informatie

Lean Manager: Oei, ik groei!

Lean Manager: Oei, ik groei! Lean Manager: Oei, ik groei! Versie juni 2014 Even voorstellen Elske Heeren Master Blackbelt en consultant Operational Excellence Carlo Theunissen Blackbelt en consultant Operational Excellence Wat gaan

Nadere informatie

Algemene Ledenvergadering 5 april 2012

Algemene Ledenvergadering 5 april 2012 Jaarplan 2013 Algemene Ledenvergadering 5 april 2012 Commissie Vaktechniek 1 Doel van de commissie De commissie Vaktechniek heeft tot doel de leden en het bestuur van IIA Nederland te ondersteunen op het

Nadere informatie

IIA Young Professionals (IIAYP)

IIA Young Professionals (IIAYP) IIA Young Professionals (IIAYP) Doelstelling YP Commissie IIA Young Professionals wil een platform zijn voor jonge (potentiële) professionals binnen het auditvakgebied. Een platform waarin verbinding wordt

Nadere informatie

PROces management. To manage is to work the process, to lead is to own the process. Obstacles are just nature s way of showing us what we can do.

PROces management. To manage is to work the process, to lead is to own the process. Obstacles are just nature s way of showing us what we can do. PROces management To manage is to work the process, to lead is to own the process. Obstacles are just nature s way of showing us what we can do. Proces management betre. het richten, inrichten en verrichten

Nadere informatie

ISO 20000 @ CTG Europe

ISO 20000 @ CTG Europe ISO 20000 @ CTG Europe 31/10/2007 mieke.roelens@ctg.com +32 496266725 1 Agenda 31 oktober 2007 Voorstelling Project Business Case: Doel & Scope Projectorganisatie Resultaten assessments en conclusies De

Nadere informatie

Performance Management: hoe mensen motiveren met cijfers?

Performance Management: hoe mensen motiveren met cijfers? Performance Management: hoe mensen motiveren met cijfers? Prof. Dr. Werner Bruggeman www.bmcons.com De High Performance Organisatie Kenmerken van hoogperformante organisaties (Manzoni): 1. High level of

Nadere informatie

Geïntegreerd jaarverslag Gasunie 2013

Geïntegreerd jaarverslag Gasunie 2013 Risicomanagement We onderkennen een aantal algemene risico s. De aard van onze werkzaamheden brengt daarnaast nog specifieke risico s met zich mee. Om deze zo goed mogelijk te beheersen en waar mogelijk

Nadere informatie

NBA LIO, Ledengroep Intern en Overheidsaccountants Jaarplan 2015

NBA LIO, Ledengroep Intern en Overheidsaccountants Jaarplan 2015 NBA LIO, Ledengroep Intern en Overheidsaccountants Jaarplan 2015 1 0.Inleiding 0.1 Ledengroep Intern en Overheidsaccountants (LIO) LIO is één van de drie ledengroepen van de Nederlandse Beroepsorganisatie

Nadere informatie

Haal er uit, wat er in zit!

Haal er uit, wat er in zit! De Resource Based View als basis voor Optimalisatie van de IT Waardeketen Haal er uit, wat er in zit! Apeldoorn, 21 Januari 2008 Ralph Hofman Partner BlinkLane Consulting 2 Agenda Introductie BlinkLane

Nadere informatie

Effectief Toezicht ervaringen van een commissaris

Effectief Toezicht ervaringen van een commissaris Effectief Toezicht ervaringen van een commissaris Margot Scheltema September 2014 22-9-2014 Scheltema - VITP 1 Wanneer is toezicht effectief? (1) Samenstelling RvT Profielschets Competenties; verschil

Nadere informatie

Een andere blik op fraude en integriteit: zicht op geld- en goederenstromen

Een andere blik op fraude en integriteit: zicht op geld- en goederenstromen Een andere blik op fraude en integriteit: zicht op geld- en goederenstromen Hans Schoolderman Building trust in food Food Supply and Integrity Services October 2015 VMT congres, 13 oktober Hans Schoolderman

Nadere informatie

Statistische steekproeven in juist perspectief

Statistische steekproeven in juist perspectief Statistische steekproeven in juist perspectief Inhoudsopgave Naheffingsaanslag in eerste aanleg en eindresultaat Een praktijkvoorbeeld Omkering van de bewijslast Onze werkwijze Streekproef als vast onderdeel

Nadere informatie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Programme Power De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Agenda Introductie Stedin Historie van Project- en Portfoliomanagement Van Portfoliomanagement naar Programmaregie Waar staan we nu Oog

Nadere informatie

Architectuur en Programma Management

Architectuur en Programma Management Architectuur en Programma Management Organisaties zijn vaak onvoldoende in staat om grotere en complexere projecten uit te voeren waardoor een kluwen aan informatiesystemen met hoge beheerkosten ontstaat.

Nadere informatie

ISACA NL C**** in a day Inspiratiesessie CRISC

ISACA NL C**** in a day Inspiratiesessie CRISC ISACA NL C**** in a day Inspiratiesessie CRISC Den Haag / Nootdorp, 15 november 2017 Spreker: drs. Norbert Kuiper CISM, CISA Agenda 00m - Start & welkom 05m - Kickoff, voorstellen en doelstelling sessie

Nadere informatie

Dilemma s in de board room. Balanceren tussen belangen

Dilemma s in de board room. Balanceren tussen belangen www.pwc.com Dilemma s in de board room Balanceren tussen belangen 3 december 2015 Agenda Introductie The board room en de rol van Internal Audit Film Discussie The Crisis De onderschatting van een mogelijk

Nadere informatie

BABOK meets BiSL. Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation. Kennissessie, 19 januari 2016

BABOK meets BiSL. Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation. Kennissessie, 19 januari 2016 BABOK meets BiSL Kennissessie, 19 januari 2016 Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation 1 Agenda 1. Presentatie white paper hoofdlijnen 2. Intro

Nadere informatie

Talentmanagement in tijden van crisis

Talentmanagement in tijden van crisis Talentmanagement in tijden van crisis Drs. Bas Puts Page 1 Copyright Siemens 2009. All rights reserved Mission: Achieving the perfect fit Organisatie Finance Sales Customer Engineering Project management

Nadere informatie

Business Architectuur vanuit de Business

Business Architectuur vanuit de Business Business Architectuur vanuit de Business CGI GROUP INC. All rights reserved Jaap Schekkerman _experience the commitment TM Organization Facilities Processes Business & Informatie Architectuur, kun je vanuit

Nadere informatie

Wim Eysink Deloitte IIA Raad van Advies. Voorstellen herziene Corporate Governance Code

Wim Eysink Deloitte IIA Raad van Advies. Voorstellen herziene Corporate Governance Code Wim Eysink Deloitte IIA Raad van Advies Voorstellen herziene Corporate Governance Code De voorstelllen voor de nieuwe corporate governance code Compliance versus impact Zeist, 8 juni 2016 Commissie Peters

Nadere informatie

Impact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen. 7 september 2017

Impact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen. 7 september 2017 Impact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen 7 september 2017 9 elementen van effectief beleggen met impact Risico-rendement profiel portefeuille, strategische context

Nadere informatie

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 CobiT Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 Control objectives for information and related Technology Lezenswaardig: 1. CobiT, Opkomst, ondergang en opleving

Nadere informatie

Kwaliteit in Wessanen. ISO 9001 en 14001 certificatie

Kwaliteit in Wessanen. ISO 9001 en 14001 certificatie Kwaliteit in Wessanen ISO 9001 en 14001 certificatie Inhoud 1. Introductie Wessanen 2. Waarom kwaliteit een speerpunt is 3. De routekaart 4. Het certificatieproces 5. De verbeteringen vasthouden 6. Naar

Nadere informatie

Events kalender 2019

Events kalender 2019 Events kalender 2019 Partnerships Platinum Gold Silver Bronze Eventskalender 2019 2019 belooft weer een ontzettend mooi jaar te worden met veel interessante events en waardevolle ontmoetingen voor internal

Nadere informatie

Masterclass. Proces & Informatiemanagement

Masterclass. Proces & Informatiemanagement Masterclass Proces & Informatiemanagement Expertisegebied DATA MANAGEMENT PROCES MANAGEMENT INFORMATIE MANAGEMENT ICT-MANAGEMENT 2 Beschrijving In de huidige kennis- en netwerkeconomie wordt het verschil

Nadere informatie

Thema EA VERSUS IA Tekst Drs. Margot Hovestad RO Drs. Huub van Hout RA CIA Beeld NFP Photography

Thema EA VERSUS IA Tekst Drs. Margot Hovestad RO Drs. Huub van Hout RA CIA Beeld NFP Photography Hoe denken de CAE s van de drie Nederlandse grootbanken over de samenwerking met de externe accountant, het auditen van cultuur en gedrag, de kwaliteit van de IAF en meer? Audit Magazine vroeg het aan

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS professional

EXIN WORKFORCE READINESS professional EXIN WORKFORCE READINESS professional DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is

Nadere informatie

over cultuur .10 toezichtsvragen

over cultuur .10 toezichtsvragen .10 toezichtsvragen over cultuur Muel Kaptein 3 e Commissarissensymposium NBA & IIA Cultuur en Gedrag en de rol van de internal audit functie 9 oktober 2017 1. In hoeverre dragen de kernwaarden bij aan

Nadere informatie

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Cross-reference Datum: 16 oktober 2012 Versie: 1.0 Auteur: J. van Bon Integrated Service Management Snel naar ISO20000 met de ISM-methode! Organisaties moeten, door

Nadere informatie

Investment Management. De COO-agenda

Investment Management. De COO-agenda Investment Management De COO-agenda Vijf thema s 1) Markt 2) Wet- en regelgeving 3 5) Rol van de COO 5 3) Operations 4) Technologie 2012 KPMG Accountants N.V., registered with the trade register in the

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management P3O FOUNDATION TRAINING PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. OVER P3O Onder invloed van voortdurende verandering is het van vitaal belang

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

Organizational Change Driven by Vision & Courage

Organizational Change Driven by Vision & Courage Organizational Change Driven by Vision & Courage Breda, 26 Maart 2013 12 Juni 2006 H R U P D A T E H O T L I N E : ++ 4 1 2 1 6 1 8 6 1 1 8 2 Why do we need to change? All affiliates have full fledged

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

EXIN WORKFORCE READINESS opleider EXIN WORKFORCE READINESS opleider DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Mastersessies 2015 Blok 6. Levering, Regie en Governance

Mastersessies 2015 Blok 6. Levering, Regie en Governance Mastersessies 2015 Blok 6 Levering, Regie en Governance eter M. Bakker Interim manager Agenda 1. Doelstellingen 2. Ken uw leverancier en wat is dat eigenlijk: regie? 3. Wanneer is regie succesvol? 4. Hoe

Nadere informatie

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 10 jaar ervaring met TCoE 2 Iedereen heeft zijn eigen verhaal Opdracht Gever Development Leverancier Tester Manager TCoE Test

Nadere informatie

ISO/IEC 20000, van standaardkwaliteit naar kwaliteitsstandaard. NGI Limburg 30 mei 2007

ISO/IEC 20000, van standaardkwaliteit naar kwaliteitsstandaard. NGI Limburg 30 mei 2007 ISO/IEC 20000, van standaardkwaliteit naar kwaliteitsstandaard NGI Limburg 30 mei 2007 1 Tijdlijn 80-er jaren: ITIL versie 1 2000: BS 15000 2001: ITIL versie 2 2002: Aangepaste versie BS 15000 2005: BS

Nadere informatie

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC Stichting NIOC en de NIOC kennisbank Stichting NIOC (www.nioc.nl) stelt zich conform zijn statuten tot doel: het realiseren van congressen over informatica onderwijs en voorts al hetgeen

Nadere informatie

Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren. Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018

Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren. Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018 Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018 20+ jaren ervaring in Business Intelligence BI & Analytics Projectendokter Trainer en Partner Sorsebridge Agile

Nadere informatie

Risicomanagement bij veranderingen

Risicomanagement bij veranderingen Risicomanagement bij veranderingen De rol van de opdrachtgever Peter Noordam 19 april 2018 1 Er gaan nog steeds veel projecten mis Project succes (chaos report 2017) % project is completed on-time and

Nadere informatie

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep IPMA Grote projecten plannen: How to plan a battleship! Aarle Rixtel, 24 april 2014 Richard Smal Voorzitter Interesse Groep 20:00 of Critical Change 1 Met dank aan onze sponsors Doelstellingen IPMA Critical

Nadere informatie

E-learning maturity model. Hilde Van Laer

E-learning maturity model. Hilde Van Laer E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management MSP INCOMPANY TRAINING PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. OVER MSP (MANAGING SUCCESSFUL PROGRAMMES) De belangstelling voor MSP in Nederland

Nadere informatie

De toekomst van de Tax Assurance Provider

De toekomst van de Tax Assurance Provider De toekomst van de Tax Assurance Provider Tax Data Science & Tax Assurance Vakmanschap 2022 RTAP-dag John Piepers 14 juni 2017 Interne beheersing 2 De wereld globaliseert... 3 versnelt, zapt en is on-line!

Nadere informatie

Algemene Kwaliteitstoetsingen PAS Conferentie

Algemene Kwaliteitstoetsingen PAS Conferentie Algemene Kwaliteitstoetsingen Ledenvergadering PAS Conferentie 5 april 2012 2 november 2017 Arnoud Daan 1 Introductie Arnoud Daan Lid van het IIA College Kwaliteitstoetsing Lid van NBA - Sector Commissie

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec

Balanced Scorecard. Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec Balanced Scorecard fvv Francis Vander Voorde bec@online.be FVV Consulting bvba http://user.online.be/bec Het CAF Model FACTOREN RESULTATEN 1. Leiderschap 3. Human Resources Management 2. Strategie & Planning

Nadere informatie

Controller waar gaat gij heen?

Controller waar gaat gij heen? Controller waar gaat gij heen? Business partner? Of ook politieagent? Concerncontrol binnen de Gemeente Seminar de Reehorst Ede 15 maart 2018 rob@schapink.nl Achtergrond / aanleiding seminar Seminar concern

Nadere informatie

OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw

OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT Groningen, maart 2016 Wim Pauw Risicomanagement Risicomanagement is steeds meer een actueel thema voor financiële beleidsbepalers, maar zij worstelen vaak met de bijbehorende

Nadere informatie

IIA Congres Assurance of Agility

IIA Congres Assurance of Agility IIA Congres 2019 - Assurance of Agility H1 2019 - Lineke Sneller - l.sneller@nyenrode.nl 1 IIA Congres 2019 - Assurance of Agility Manifesto for Agile Software Development Agenda Manifesto for Assurance

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management P3M3 DIAGNOSTIEK IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. P3M3 -DIAGNOSTIEK (PROJECT PROGRAMMA PORTFOLIO MANAGEMENT MATURITY

Nadere informatie

Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet

Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet 1 Wilbert Teunissen wilbert.teunissen@sogeti.nl Cloud Cases Strategie De rol van Functioneel Beheer 2 Onderwerpen 1. Context? Hug 3. the Impact cloud! FB 2.

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management P3M3 ACCREDITED ASSESMENT IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. P3M3 -DIAGNOSTIEK (PROJECT PROGRAMMA PORTFOLIO MANAGEMENT

Nadere informatie

Meer Business mogelijk maken met Identity Management

Meer Business mogelijk maken met Identity Management Meer Business mogelijk maken met Identity Management De weg naar een succesvolle Identity & Access Management (IAM) implementatie David Kalff OGh 14 september 2010 't Oude Tolhuys, Utrecht Agenda Herkent

Nadere informatie

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009 Cross reference ISM - COBIT ME: Monitor & Evaluate Cross reference ISM - COBIT Management summary Organisaties gebruiken doorgaans twee soorten instrumenten

Nadere informatie

No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future!

No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future! No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future! STEDIN Netbeheer 19 april 2018 Joep Weerts Directeur Klant & Markt Ravish Mehairjan Hoofd Corporate Risk Management SAMEN

Nadere informatie

Medezeggen- schap 3.0

Medezeggen- schap 3.0 Medezeggenschap 3.0 A Van stabiele concurrentie naar hyperconcurrentie Vandaag zijn de Zwitsers aan de beurt Disruptie? Kijk uit. U bent de volgende Nieuwe toetreders Recessie Internet en Big Data Wet-

Nadere informatie

Contract Management Dag 2015

Contract Management Dag 2015 Contract Management Dag 2015 De relatie maakt de prestatie DEEL 2; Contract Management bij industriële onderhouds contracten Opdrachtgever en Opdrachtnemer een betere nachtrust? Contract Management Herman

Nadere informatie

Welk datacenterconsumptiemodel past het best bij uw visie?

Welk datacenterconsumptiemodel past het best bij uw visie? Welk datacenterconsumptiemodel past het best bij uw visie? THE BOTH-AND DIGITAL ATTITUDE TECHNOLOGY Wanneer we het het minst verwachten stelt het leven ons op de proef, om onze moed en onze bereidheid

Nadere informatie

Internal audit draagt bij aan comfort van commissarissen

Internal audit draagt bij aan comfort van commissarissen Spotlight Internal audit draagt bij aan comfort van commissarissen Jan Driessen - Risk Assurance Services, Assurance Bas Wakkerman - Risk Assurance Services, Assurance Commissarissen hebben steeds meer

Nadere informatie

Offshore Outsourcing van Infrastructure Management

Offshore Outsourcing van Infrastructure Management Offshore Outsourcing van Infrastructure Management an emerging opportunity dr. Erik Beulen Atos Origin/Tilburg University 1 Agenda Introductie Ontwikkelingen Risicovergelijking Best practices Conclusies

Nadere informatie

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA

Prof dr Philip Wallage 2 JUNI 2010 AMSTERDAM SEMINAR EUMEDION, NIVRA EN VBA Wat is de feitelijke rol van de accountant ten aanzien van het jaarverslag en elders opgenomen niet financiële informatie? In hoeverre matcht deze rol met de verwachtingen van beleggers? Prof dr Philip

Nadere informatie

KLANT = AGENT AGENT = KLANT

KLANT = AGENT AGENT = KLANT KLANT = AGENT AGENT = KLANT KENNISMANAGEMENT BIJ T-MOBILE INHOUD 1. Visie 2. Nieuwe kennisbank 3. Aanpak 4. Lessons learned 5. Stand van zaken na 1 jaar 6. Wij doen het zo! 1 VISIE OP KENNISMANAGEMENT

Nadere informatie

De meerwaarde van de interne auditdienst voor het management

De meerwaarde van de interne auditdienst voor het management De meerwaarde van de interne auditdienst voor het management IIA Voorjaarscongres Robert Vos 1 Vraag Kan een bedrijf ook zonder interne auditdienst in control zijn? 2 Robert Vos IIA Voorjaarscongres Aandachtspunten

Nadere informatie

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals

Executive Academy. Permanente Educatie voor Professionals. Permanente Educatie voor Professionals Executive Academy Permanente Educatie voor Professionals Permanente Educatie voor Professionals Wat is de Executive Academy? De Executive Academy is een samenwerking tussen de Amsterdam Business School

Nadere informatie

Morele Moed Edgar Karssing

Morele Moed Edgar Karssing Morele Moed Edgar Karssing Er is sprake van corporate silence als mensen opzettelijk hun mening voor zich houden of informatie niet delen met het management over issues of risico s die direct de prestaties

Nadere informatie

Geleerde lessen Compliance. Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E. Agenda

Geleerde lessen Compliance. Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E. Agenda Geleerde lessen Compliance Toegepast op WP 29: Guideline DPO Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E Agenda Kennismaken met VCO Ontwikkeling van Compliance in NL WP 29 Triggers Lessons learned

Nadere informatie