B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 6

Transcriptie

1 Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 5 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 6 Schepenen van Financiën aan het woord over de administratieve druk, de billijkheid, de weerstand en de kosten/baten verbonden aan een set van lokale bedrijfsbelastingen Spoor Fiscaliteit - Hogeschool Gent Prof. Dr. Carine Smolders, Stijn Goeminne & Loes Bloemen ABSTRACT Dit document is het zesde van een reeks van 7 deelpapers. In deze paper bespreken we de resultaten van een grootschalige survey afgenomen bij de Schepenen van Financiën. In deze bevraging werd gepeild naar de administratieve druk veroorzaakt door en naar de billijkheid van een set van 27 lokale bedrijfsheffingen. Ook werd gepeild naar de percepties inzake de door de belasting veroorzaakte weerstand bij belastingplichtigen en de efficiëntie van de de heffing. Tenslotte werd de respondenten gevraagd een afweging te maken van de kosten en baten verbonden aan deze PHB. Na een bespreking van de aanpak van het onderzoek en de data-analyse worden de resultaten in kaart gebracht en via overzichtelijke diagrammen samengevat. Alle commentaar is welkom bij stijn.goeminne@hogent.be

2

3 Deelpaper 6 Inhoudstafel Inhoudstafel... 3 Inleiding Aanpak van het onderzoek Bespreking van de response rate Analyse van de data Bespreking van de resultaten per onderzochte bedrijfsbelasting De belasting op drijfkracht (B1) De milieuheffing (B2) De belasting op reclameborden (B3) De belasting op de verspreiding van reclame (B4) De belasting op nijverheidshuisvuil,etc. (B5) De belasting op het plaatsrecht op markten (B6) De belasting op standplaatsen van taxi s,etc. (B13) De belasting op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen, etc. (B14) De belasting op benzine-, olie- en persluchtpompen (B16) De belasting op nijverheidsbouwvallen (B23) De belasting op strandexploïtaties (B24) De belasting op los- & laadtoestellen (B26) Andere belastingen op ondernemingen (B27) Conclusies Bijlagen Bijlage : grafisch overzicht van de resultaten Bijlage : de schriftelijke vragenlijst gehanteerd in de tweede ronde van de vragenlijst...44 Overzicht van de tabellen TABEL 1 Overzicht van de response rates per in de bevraging opgenomen belasting...11 Overzicht van de figuren FIGUUR 1 overzicht van de resultaten inzake de administratieve druk...29 FIGUUR 2 overzicht van de resultaten inzake het billijkheidsaspect...29 FIGUUR 3 overzicht van de resultaten inzake het efficiëntie-aspect...3 FIGUUR 4 overzicht van de resultaten m.b.t. de kosten/baten-afweging...31 FIGUUR 5 de administratieve druk veroorzaakt door de drijfkrachtheffing...34 FIGUUR 6 appreciatie van de overige aspecten van de drijfkrachtheffing...34 FIGUUR 7 inschatting van de globale kosten/baten van de drijfkrachtheffing.34 FIGUUR 8 De administratieve druk veroorzaakt door de milieubelasting...35 FIGUUR 9 appreciatie van de overige aspecten van de milieubelasting...35 FIGUUR 1 inschatting van de globale kosten/baten voor de milieubelasting...35 FIGUUR 11 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op reclameborden...36 C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 3

4 Studie van de lokale bedrijfsheffingen FIGUUR 12 appreciatie van de overige aspecten van de belasting op reclameborden...36 FIGUUR 13 inschatting van de globale kosten/baten voor de belasting op reclameborden...36 FIGUUR 14 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op verspreiding van reclame...37 FIGUUR 15 appreciatie van de overige aspecten van de belasting op de verspreiding van reclame...37 FIGUUR 16 inschatting van de globale kosten/baten voor de belasting op de verspreiding van reclame...37 FIGUUR 17 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op nijverheidsvuil, etc FIGUUR 18 appreciatie van de overige aspecten voor de belasting op nijverheidsvuil,etc FIGUUR 19 inschatting van de globale kosten/baten voor de belasting op nijverheidsvuil,etc FIGUUR De administratieve druk veroorzaakt door het plaatsrecht op markten...39 FIGUUR 21 appreciatie van de overige aspecten voor de het plaatsrecht op markten...39 FIGUUR 22 inschatting van de globale kosten/baten voor het plaatsrecht op markten...39 FIGUUR 23 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op standplaatsen van taxi s, etc... FIGUUR 24 appreciatie van de overige aspecten voor de belasting op standplaatsen van taxi s, etc... FIGUUR 25 inschatting van de globale kosten/baten voor de belasting op standplaatsen van taxi s, etc... FIGUUR 26 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op afgifte van afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen, etc...41 FIGUUR 27 appreciatie van de overige aspecten voor de belasting op afgifte van afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen, etc FIGUUR 28 inschatting van de globale kosten/baten de belasting op afgifte van afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen, etc FIGUUR 29 De administratieve druk veroorzaakt door de belasting op nijverheidsbouwvallen...42 FIGUUR 3 appreciatie van de overige aspecten voor de belasting op nijverheidsbouwvallen...42 FIGUUR 31 inschatting van de globale kosten/baten voor de belasting op nijverheidsbouwvallen...42 FIGUUR 32 De administratieve druk veroorzaakt door de andere belastingen op ondernemingen...43 FIGUUR 33 appreciatie van de overige aspecten voor de andere belastingen op ondernemingen...43 FIGUUR 34 inschatting van de globale kosten/baten voor de andere belastingen op ondernemingen HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

5 Deelpaper 6 Inleiding In deze bijdrage analyseren we de resultaten van een survey-onderzoek dat werd opgezet bij de Schepenen van Financiën van de 38 Vlaamse gemeenten. Deze bevraging had tot doel inzicht te bekomen in de gepercipieerde administratieve druk verbonden aan 27 potentieel hinderlijke bedrijfsbelastingen (PHB). In tweede orde levert deze bevraging ook data aan m.b.t. de gepercipieerde billijkheid van de heffingen en de bij de belastingplichtigen opgeroepen weerstand. Ook het gepercipieerd belang voor de financieringsmix wordt voorgelegd. Tenslotte werd de respondenten gevraagd een globale afweging van de kosten en baten verbonden aan de heffing te maken en mee te delen wat de perspectieven zijn inzake het behoud of de afschaffing van deze heffing. Voorliggende paper is als volgt gestructureerd: in paragraaf 1 stellen we de onderzoeksaanpak voor. Paragraaf 2 is gewijd aan de bespreking van de response rate. In paragraaf 3 geven we een overzicht van de wijze waarop de data samengevat werden. Daarna volgt een bespreking per belasting van de hierboven aangegeven elementen. Paragraaf 5 bevat een brede reeks van conclusies die we op basis van dit onderzoek kunnen formuleren. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 5

6

7 Deelpaper 6 1. Aanpak van het onderzoek De data die in deze paper geanalyseerd worden, resulteren uit een grootschalige bevraging 1 van de Schepenen van Financiën. De hoofdlijnen van de vragenlijst werden vastgelegd na overleg met ABA 2, VVSG 3 en VOKA 4. Op basis van deze verkennende gesprekken werd een gedetailleerde vragenlijst opgesteld die werd voorgelegd aan de stuurgroep op 26 september 5. Toen werd tevens beslist welke gemeentelijke belastingen in de vragenlijst dienden te worden opgenomen. Rekening houdend met de bemerkingen van de stuurgroep werd de vragenlijst in een definitieve vorm afgewerkt. De vragenlijst voor de Schepen (zie bijlage 2) van Financiën is als volgt gestructureerd: identificatievragen; vragen met betrekking tot het fiscaal pact; vragen inzake de wenselijkheid van de selectiviteit van de OOV; gedetailleerde bevraging per door de gemeente geheven bedrijfsbelasting uit de lijst van belastingen opgesteld door de stuurgroep 5. De vragenlijst bevat naast een reeks open vragen ook een reeks geschaalde items die naar de percepties peilen inzake de administratieve druk die belastingen in dit onderzoek veroorzaken. Ook de billijkheid, het belang voor de gemeentelijke financiën en de efficiëntie werden op deze wijze bevraagd. In de eerste ronde werd de vragenlijst elektronisch aangeboden. Na controle van de response rate, werd in de tweede ronde voorzien in een schriftelijke enquête. 1 Er werd gebruik gemaakt van de VAMOS-technologie die door de VLHORA ter beschikking wordt gesteld aan de Vlaamse Hogescholen. 2 Contactpersonen : Mevr. Godelieve Lemoine & Dhr. Steve De Boever, 5 september 5. 3 Contactpersoon : Dhr. Jan Leroy, 5 september 5. 4 Contactpersoon : Dhr. Karl Collaerts, 6 september 5. 5 Dit deel verschilt met de vragenlijst van de ontvangers door weglating van een aantal eerder technische vragen. Perceptievragen werden wel grotendeels in beide vragenlijsten opgenomen. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 7

8 Studie van de lokale bedrijfsheffingen De elektronische enquête werd eind september 5 aangekondigd via een gepersonaliseerde brief gericht aan alle 38 Schepenen van Financiën. In dit schrijven werd het onderzoek uitgebreid toegelicht. Op 19 oktober 5 volgde een bericht. Hierin werd de procedure toegelicht om toegang te bekomen tot de elektronische bevraging. De uiterste invuldatum betrof 3 oktober 5. De opvallend lage responsgraad na de eerste ronde leek erop te wijzen dat de Schepenen van Financiën minder zijn vertrouwd met het invullen van een elektronische bevraging. Daarom werd ervoor gekozen om de tweede ronde van de bevraging op papier te laten verlopen. Voor de 14 gemeenten die de elektronische vragenlijst onvolledig hadden doorgestuurd, werden vragenformulieren ontwikkeld die enkel nog de niet beantwoorde items bevatten. Verder werd gecontroleerd of er voor de non-response gemeenten reeds een vragenlijst ingevuld was door de ontvanger. Indien dit het geval was, werden de vragen met betrekking tot de lokale gemeentebelastingen voor de Schepen van Financiën beperkt tot die over het toekomstperspectief. De overige items inzake de administratieve last, billijkheid, etc. werden achterwege gelaten om de vragenlijst af te slanken en het invullen zoveel mogelijk te bevorderen. De enquêtes werden begin november 5 per post aan de Schepenen van Financiën bezorgd. De indiendatum voor de tweede ronde betrof 14 november 5. De dataverzameling werd afgesloten op 1 december 5. 8 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

9 Deelpaper 6 2. Bespreking van de response rate Na de eerste ronde van de elektronische bevraging hadden in totaal 19 Schepenen de bevraging volledig afgewerkt; 14 andere respondenten waren gestart met invullen maar hadden de vragenlijst niet volledig doorlopen. Door de schriftelijke tweede ronde van de enquête werd deze respons nog meer dan verdubbeld. In totaal participeerden 71 Schepenen aan dit gedeelte van de enquête, of dus 23,5%. Een dergelijke eerder lage response rate blijkt niet ongewoon voor bevragingen bij lokale mandatarissen. Vermoedelijk is deze lage antwoordbereidheid ook het gevolg van het feit dat 14 dagen eerder een vergelijkbare enquête werd afgenomen bij de ontvangers van de gemeenten. Deze gingen wel massaal in op de uitnodiging tot deelname aan het onderzoek. In Tabel 1 is de response rate weergegeven voor de diverse bedrijfsheffingen die in het onderzoek zijn opgenomen. Deze is deels het gevolg van de elektronische bevraging en deels van de schriftelijke follow up. Omdat niet alle 26 heffingen in alle gemeenten voorkomen zijn deze gegevens veel relevanter dan de algemene response rate. Uit Tabel 1 blijkt dat we slechts voor 5 van de 27 bevraagde heffingen antwoorden ontvingen van % of meer van de Schepenen. Dit is het geval voor de milieubelasting, de belasting op het ophalen van nijverheidsvuil en grof huisvuil, de belasting op standplaatsen van taxi s en huurrijtuigen, de belasting op nijverheidsbouwvallen en deze op los- en laadtoestellen. We kunnen geen uitspraken doen voor belastingen 7 (verhuring van rijdieren), 12 (steenbakkerijen), 15 (belasting op privé-clubs), (tabakslijterijen) en 22 (stapelplaatsen voor materialen). Evenmin bespreken we de belastingen 8 (agentschappen voor weddenschappen, leurhandel, vervoer met taxi s, stapelplaatsen voor schroot etc.) t.e.m. 11 en 17 t.e.m. 18 (belasting op het openblijven na sluitingsuur & belasting op dagbladkiosken, frituurkramen, etc. ) omdat de response rate voor deze heffingen minder dan 1% bedraagt. 6 6 Bij de verdere bespreking dient ermee rekening gehouden te worden dat respondenten niet noodzakelijk alle vragen ingevuld hebben per belasting. Hierdoor liggen de response rates voor een aantal items soms nog lager. Dit is ondermeer het geval voor B19,B21 en B25. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 9

10 Studie van de lokale bedrijfsheffingen Hoewel een responsegraad van 1% vanzelfsprekend zeer laag ligt, houden we eraan deze resultaten toch te bespreken. Enerzijds hebben de meningen van de participerende Schepenen een informatieve waarde. Anderzijds willen we langs deze weg respect betonen voor hun medewerking. In hoeverre de resultaten gebaseerd op een eerder kleine groep van lokale mandatarissen kunnen veralgemeend worden voor de rest van de populatie is evenwel niet evident. Voor heffingen waarvoor de populatie meer dan 3 gemeenten telt, werd onderzocht in hoeverre deze respondenten afweken van de rest van de populatie op basis van 9 variabelen (bijv.aantal inwoners, aantal bedrijven, aantal opgelegde belastingen,...). We verwijzen voor een meer gedetailleerde bespreking van de analyse van de representativiteit naar de bespreking op pagina 7 van deelpaper 5. De voorliggende populatie, hoe klein ook, bleek voor geen van de heffingen op significante wijze af te wijken van de rest van de populatie voor 8 van de 9 variabelen. Enkel het aantal opgelegde PHB bleek significant te verschillen. De gemeenten die aan het onderzoek deelnamen telden significant meer PHB dan de overige. Qua omgevingskenmerken en qua lokale belastingstructuur blijken deze gemeenten dus wel een vrij goede weergave van de gemiddelde gemeente. Dit wil evenwel nog niet zeggen dat de gemeenten die niet deelnamen er ook dezelfde mening over de administratieve lasten, de billijkheid, de efficiëntie en het belang van deze PHB op na houden. Tenslotte wijzen we er op dat de antwoorden voor een 6-tal belastingen afkomstig zijn van 3 of minder Schepenen van Financiën. Dit is het geval voor de belastingen 13,19 en 23 t.e.m. 26. We wijzen erop dat behalve voor heffing 19, de populatie van gemeenten die de heffing opleggen zelf max. 11 cases telt. Het probleem van de analyse is hier dus niet zozeer de beperkte responsegraad, maar wel het feit dat de populatie dermate klein is. Bij de bespreking zal de lezer er telkens aan herinnerd worden dat het hier om meningen van minder dan 5 Schepenen gaat. 1 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

11 Deelpaper 6 TABEL 1 OVERZICHT VAN DE RESPONSE RATES PER IN DE BEVRAGING OPGENOMEN BELASTING 7 Nr. Belasting Populatie 5 Aantal antwoorden Responsgraad 1 Belasting op drijfkracht ,24 2 Milieubelasting ,16 3 Belasting op reclameborden , 4 Belasting op verspreiding van reclame , 5 Belasting op het ophalen van nijverheidsvuil en grof vuilnis 44 9,45 6 Belasting op plaatsrecht op markten ,57 7 Belasting op verhuring van rijdieren 1, 8 Belasting op agentschappen voor weddenschappen ,14 9 Belasting op leurhandel ,85 1 Belasting op vervoer met taxi's ,13 11 Belasting op stapelplaatsen voor schroot, oude en achtergelaten voertuigen ,33 12 Belasting op steenbakkerijen 5, 13 Belasting op standplaatsen taxi's en huurrijtuigen ,43 14 Belasting op afgifte van stukken voor gevaarlijke, ongezonde en hinderlijke inrichtingen ,88 15 Belasting op privé-clubs 9 16 Belasting op benzine-, olie- en persluchtpompen , 17 Belastingen op openblijven van drankgelegenheden na sluitingsuur ,69 18 Belasting op dagbladkiosken, frituurkramen, enz ,52 19 Belasting op wegwijzers ,5 Belasting op tabakslijterijen 2, 21 Belasting op het plaatsen van terrassen, tafels, stoelen ,88 22 Belasting op stapelplaatsen voor materialen 5, 23 Belasting op nijverheidsbouwvallen 5 3, 24 Belasting op strandexploitaties ,5 25 Belasting op tewerkgesteld personeel ,18 26 Belasting op los- en laadtoestellen ,33 27 Andere belastingen op ondernemingen ,6 7 De in het groen gemarkeerde vakjes betreffen heffingen waarvoor meer dan % van de populatie participeerde aan het onderzoek. De geel ingekleurde vakjes wijzen belastingen aan die niet geanalyseerd werden omwille van te weinig waarnemingen. De gearceerde vakjes geven heffingen weer waar voor sommige items de response rate onder de 1% daalde; hierdoor werden een aantal analyses niet uitgevoerd. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 11

12

13 Deelpaper 6 3. Analyse van de data De analyse groepeert de bekomen antwoorden rond 4 aspecten: 1. de administratieve druk die de heffing veroorzaakt; 2. andere relevante kenmerken van de heffing: de perceptie van de schepenen inzake de billijkheid van de heffing; de perceptie van de schepenen inzake de weerstand die de heffing oproept; de globale efficiëntie van de heffing; het gepercipieerde belang van de heffing voor de lokale financieringsmix; 3. de globale kosten/baten afweging van de Schepenen; 4. de plannen inzake het behoud of de afschaffing van de heffing. Uit de gesprekken met ontvangers en met ambtenaren van ABA en op basis van het onderzoek van het Federaal Planbureau rond deze materie, blijkt dat het begrip administratieve druk diverse dimensies heeft. In dit onderzoek werden vragen gesteld over volgende 8 deelaspecten: het vereiste opzoekwerk; het vereiste papierwerk; de vereiste communicatie met de belastingplichtige; de vereiste communicatie met de gemeenteraad; de vereiste communicatie tussen de Schepen van Financiën en de administratie; de vereiste communicatie tussen de administratie en ev. tussenpersonen (bvb. CIPAL, ); de complexiteit van de berekening van het belastingbedrag; de wijzigingen in de grondslag. Ook werd de respondenten gevraagd om een globaal oordeel te geven over de veroorzaakte administratieve druk. Voor de precieze formulering van de vragen verwijzen we de geïnteresseerde lezer naar Bijlage 2. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 13

14 Studie van de lokale bedrijfsheffingen In de radardiagrammen en bar charts in Bijlage 1 8 worden de resultaten samengevat. In het bovenste diagram (bvb. figuren 5, 8, 11, enz.) wordt een overzicht gegeven van de 8 deelaspecten en van de globale perceptie van de administratieve druk. Voor al deze aspecten werden de respondenten uitspraken voorgelegd. De appreciaties van de respondenten werden uitgedrukt aan de hand van een score op een 6 punten schaal. Voor de meeste items geldt dat een score boven het midpunt moet worden gezien als een indicatie dat de Schepen het (in meerdere of mindere mate) eens is met de stelling. Voor de overige items werden de scores herberekend zodat alle items op identieke wijze zouden kunnen geïnterpreteerd worden. Dit impliceert voor dit diagram dat naarmate de waarden zich meer aan de buitenzijde bevinden, meer Schepenen het eens zijn met de aangeboden stellingen. Of nog, waarden aan de buitenkanten van het spinnenweb, impliceren dat een grotere groep van de respondenten van oordeel is dat de administratieve druk aanzienlijk is. Naast de blauwe lijn die de antwoorden weergeeft, doet de rode lijn dienst als benchmark. De rode lijn komt overeen met een situatie waarin 5% van de respondenten het eens zou zijn met deze aspecten. Blauwe waarden die verder dan de rode punten naar de uiteinden van de assen toe gelegen zijn, indiceren dan dat een meerderheid van de respondenten van oordeel is dat de administratieve druk hoog is. Of anders uitgedrukt: waarden ver van het centrum verwijderd geven aan dat de respondenten er een negatief oordeel op nahouden voor wat betreft de administratieve druk. Het middelste diagram op elke pagina van bijlage 1 (bvb. figuren 6, 9, 12, enz.) is op gelijkaardige wijze geconstrueerd. Hier worden de aspecten billijkheid, efficiëntie, opgeroepen weerstand en belang voor de gemeentelijke inkomsten weergegeven. De rode lijn laat hier eveneens toe te markeren of er een meerderheid aanwezig is onder de Schepenen voor de voorgelegde uitspraken. Wel zijn de items hier zodanig geformuleerd dat waarden die verder van het centrum weg gelegen zijn, een positievere inschatting geven van deze aspecten. Dus waarden gesitueerd op het buitenste vierkant geven aan dat een zeer grote meerderheid van de respondenten de belasting zeer gunstig beoordeelt op deze aspecten. 8 Radardiagrammen en bar charts worden enkel opgesteld indien de respons voor de vragen gebruikt voor de opstelling van de diagrammen 1% of meer bedraagt en er meerdere waarnemingen aanwezig zijn; voor heffingen 16, 19, 21 en 25 werden bijgevolg geen diagrammen ontwikkeld. 14 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

15 Deelpaper 6 In de frequentiegrafieken onderaan elke pagina (bvb. figuren 7,1,13,enz.) worden de percentages weergegeven van de respondenten met betrekking tot de kosten/baten afweging. De eerste staaf geeft het percentage respondenten weer dat van oordeel is dat de kosten en baten in evenwicht zijn (K=B); de tweede staaf vertegenwoordigt deze groep die de baten hoger inschat dan de kosten (K<B). De laatste staaf geeft de restgroep weer (K>B). C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 15

16

17 Deelpaper 6 4. Bespreking van de resultaten per onderzochte bedrijfsbelasting De belasting op drijfkracht (B1) Uit Figuur 5 kunnen we afleiden dat slechts 3 op 1 van de ondervraagde Schepenen van oordeel zijn dat de belasting veel opzoekwerk of papierwerk veroorzaakt. Het betreft verder een belasting met een vrij stabiele grondslag die weinig communicatie tussen de belastingdiensten en de Schepen of de gemeenteraad nodig maakt. Wel dient er heel wat tijd geïnvesteerd in de communicatie met de belastingplichtige. Verder valt het op dat meer dan de helft van de respondenten van oordeel is dat de heffing makkelijk correct en snel te bepalen is. Figuur 6 geeft aan dat 8 op 1 respondenten de mening is toegedaan dat het hier om een efficiënte belasting gaat. Een meerderheid stelt ook dat de heffing weinig weerstand oproept. Verder blijkt evenwel dat slechts 3% van de respondenten de belasting billijk vindt. Bijna 8 op 1 Schepenen die aan de bevraging deelnamen zijn van oordeel dat de baten verbonden aan de belasting de kosten overtreffen. Slechts 15% van de respondenten is overtuigd van het tegendeel. Verder blijkt dat de respondenten de heffing wensen te behouden in 6 en 7. Vooral het belang in de financieringsmix, de administratieve eenvoud, het transparante reglement en het beperkt aantal bezwaren vormen redenen voor het behoud van deze heffing. 4.2 De milieuheffing (B2) Wat de milieuheffing betreft, kunnen we stellen dat het, volgens de Schepenen die aan de bevraging deelnamen, best meevalt met de administratieve druk die gepaard gaat met de heffing. Minder dan % van de respondenten stelt dat de belasting gepaard gaat met veel opzoekwerk of papierwerk. De communicatie die de belasting met zich meebrengt blijkt eveneens beperkt. De berekening van het belastingbedrag wordt niet als erg 9 Aangezien voor de heffingen B19 en B25, de response rate voor de voorgelegde items minder dan 1% bedraagt, zullen deze heffingen in wat volgt niet besproken worden. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 17

18 Studie van de lokale bedrijfsheffingen complex ervaren. De Schepenen hebben niet het gevoel dat de grondslag zeer frequent wijzigt (Figuur 8). Opvallend is ook dat de belasting door een meerderheid van de respondenten als billijk wordt ervaren. De belasting blijkt tot relatief weinig bezwaren te leiden en wordt door de respondenten gezien als een vrij efficiënte heffing. Iets meer dan de helft van de respondenten is ook van oordeel dat ze zeer belangrijk is als bron van inkomsten voor de gemeente (Figuur 9). Gegeven voorgaande appreciatie is het dan ook niet verwonderlijk dat bijna 7% van de respondenten van mening is dat de baten verbonden aan deze heffing de kosten ruimschoots overtreffen. 6% vindt dat de kosten en baten in evenwicht zijn; voor de resterende 19% vallen de kosten hoger uit dan de baten (Figuur 1). Uit de analyse van de data blijkt tenslotte dat 73.7% van de respondenten stelt de belasting te zullen behouden in 6 en 7. 1 op 5 stelt ze te zullen afschaffen in De belasting op reclameborden (B3) Figuur 11 leidt tot de conclusie dat de Schepenen ook voor deze heffing van oordeel zijn dat de administratieve druk beheersbaar en aanvaardbaar is. Het aantal respondenten dat meent dat er een intensieve communicatie rond de heffing moet gevoerd worden, is zeer beperkt. De gemiddelde scores liggen iets hoger voor wat het opzoekwerk en de complexiteit van de berekening van de aanslag betreft, maar voor geen van de items is een meerderheid overtuigd van de hoge administratieve druk die hierdoor zou ontstaan. In vergelijking met de voorgaande heffingen scoort de heffing lager qua efficiëntie en billijkheid (Figuur 12). De heffing wordt tevens minder vaak als een belangrijke inkomstenbron aangeduid. Opvallend is nog dat 8% van oordeel is dat de heffing weinig weerstand oproept. De kosten/batenafweging geeft een ander beeld dan de voorgaande heffingen. Minder dan de helft van de respondenten is overtuigd dat de baten de kosten overtreffen. Bijna 1 op 4 Schepenen die deze belasting 18 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

19 Deelpaper 6 apprecieerden is de mening toegedaan dat er meer lasten aan verbonden zijn dan voordelen (Figuur 13). In 94.4% van de gevallen zal de belasting behouden blijven in 6 en 7; 5.6% van de respondenten maakte kenbaar ze te zullen afschaffen in De belasting op de verspreiding van reclame (B4) Voor de belasting op de verspreiding van reclame valt het in Figuur 14 op dat de helft van de respondenten van oordeel is dat de heffing omslachtig is qua opzoekwerk. Bijna % meent ook dat er veel tot zeer veel papierwerk komt bij kijken. Meer dan 1 op 4 respondenten indiceert ook dat de communicatie met de belastingplichtige uitgebreid tot zeer uitgebreid moet gebeuren. Dit lijkt echter niet door te wegen in de globale appreciatie van de administratieve druk die gepaard gaat met deze heffing. Slechts % van de respondenten vindt de administratieve belasting hoog tot zeer hoog. Dit spoort met de score op de efficiëntie-as in Figuur 15. % van de respondenten vindt de heffing niet enkel efficiënt maar tevens verdedigbaar. Tegelijkertijd geven de respondenten aan dat de heffing door de bedrijven niet erg geapprecieerd wordt. Dit blijkt uit de weerstandsscore die hier onder de %-grens ligt. Verder blijken slechts 1% van de Schepenen die deze heffing beoordeelden de mening toegedaan dat deze heffing tot de significante inkomstenbronnen mag gerekend worden. Net als voor de drijfkrachtheffing blijkt een overgrote meerderheid van de respondenten overtuigd van de voordelen van de heffing (Figuur 16). Slechts een heel beperkte groep is van oordeel dat de kosten/baten afweging negatief uitvalt. De volledige groep respondenten geeft aan deze heffing niet te zullen supprimeren in 6 of De belasting op nijverheidshuisvuil, etc. (B5) C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 19

20 Studie van de lokale bedrijfsheffingen Het radardiagram weergegeven in Figuur 17 toont een concentratie van scores in het centrum op de diverse assen. Dit impliceert dat de Schepenen de administratieve last verbonden aan deze heffing niet meteen als een probleem zien. Een meerderheid van de respondenten is van oordeel dat de heffing wel efficiënt is en weinig weerstand oproept. 23% is het eens met de stelling dat de heffing billijk is; slechts 1 op 6 respondenten duidt de heffing aan als een belangrijke inkomstenbron (Figuur 18). De bar chart met betrekking tot de kosten/baten-afweging wijst uit dat 67% van de respondenten een positieve afweging maakt, versus 17% die van het tegendeel overtuigd is (Figuur 19). Ook deze belasting zal niet worden afgeschaft door de gemeenten waarvan we reacties ontvingen. 4.6 De belasting op het plaatsrecht op markten (B6) Ook voor deze heffing met een typisch retributiekarakter blijkt slechts een minderheid van de politieke verantwoordelijken overtuigd van een grote administratieve last. Op alle assen in Figuur liggen de scores beduidend dicht bij het middelpunt en nog ver onder de 5%-grens. Het plaatsrecht op markten wordt door 1 op 3 respondenten aangeduid als een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke fiscale ontvangsten. De scores in Figuur 21 zijn verder ook bijzonder gunstig voor wat de aspecten billijkheid, efficiëntie en weerstand bij de belastingplichtige betreft. Enigszins verrassend is de vaststelling (Figuur 22) dat minder dan de helft van de respondenten de baten verbonden aan de heffing hoger inschat dan de lasten. In bijna 1 op 4 gevallen leidt de kosten/baten-vergelijking tot een negatief resultaat. Alle respondenten geven aan deze belasting in hun belastingportfolio te zullen houden voor de komende twee jaren. HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

21 Deelpaper De belasting op standplaatsen van taxi s,etc. (B13) Voor deze heffing herinneren we er aan dat de antwoorden afkomstig zijn van slechts 3 van de 14 gemeenten die deze heffing opleggen. De scores in de diagrammen vertegenwoordigen daardoor bijna de persoonlijke meningen van deze 3 respondenten en moeten ook als dusdanig geïnterpreteerd worden. Een sterk afwijkende mening van 1 van de respondenten kan de posities op de assen in de diagrammen vanzelfsprekend erg beïnvloeden. Uit Figuur 23 blijkt dat deze 3 respondenten zeer positief staan tegenover deze heffing wanneer deze geëvalueerd wordt in termen van administratieve druk. Ook zijn ze het eens over het efficiëntie-aspect. Figuur 24 geeft verder aan dat de meningen over de billijkheid, de weerstand en de significantie van de inkomsten eveneens corresponderen en positief uitvallen. Geen van de respondenten heeft een negatieve afweging gemaakt t.a.v. de kosten baten verbonden aan deze heffing (Figuur 25). 4.8 De belasting op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen, etc. (B14) Voor deze heffing zijn de resultaten gebaseerd op de antwoorden van 26 gemeenten op 154 die deze heffing opleggen. 3% van deze respondenten zijn van oordeel dat de heffing gepaard gaat met veel papierwerk. 1 op 5 respondenten geeft aan dat veel tot zeer veel communicatie moet gevoerd worden met de belastingplichtige. De globale administratieve druk wordt echter door de meerderheid van de respondenten als aanvaardbaar ingeschat (Figuur 26). 62% van de respondenten vindt de heffing een verdedigbare belasting die ook door de belastingplichtige aanvaard wordt. 43% beoordeelt de heffing als een efficiënte heffing. Globaal blijkt ze echter niet zo belangrijk in het totale inkomstenplaatje van de gemeenten (Figuur 27). C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 21

22 Studie van de lokale bedrijfsheffingen 31% van de respondenten komt tot een negatieve afweging van de kosten en de baten voor deze heffing (Figuur 28). Enkele respondenten gaven aan dat ze de heffing in 6 zouden supprimeren, maar 96.2% van de ondervraagden maakte kenbaar dat ze deze heffing voor de komende twee jaar behouden. 4.9 De belasting op benzine-, olie- en persluchtpompen (B16) Voor belasting 16 beschikken we slechts over de antwoorden van 2 gemeenten. Beide schepenen zijn het eens over de lage administratieve lasten verbonden aan deze heffing. 1 van de 2 respondenten is wel van oordeel dat de heffing veel communicatie vergt met de belastingplichtige. De belasting wordt volgens de 2 respondenten goed aanvaard door de belastingplichtige bedrijven. Een van de 2 schepenen is van oordeel dat het ook een efficiënte heffing betreft. Beiden zijn van mening dat de kosten en baten in evenwicht zijn en zullen de belasting in portefeuille houden in 6 en De belasting op nijverheidsbouwvallen (B23) Voor deze heffing zijn de grafieken eveneens gebaseerd op 2 respondenten. Zij vertegenwoordigen echter wel % van de populatie. Uit de radardiagrammen kan afgeleid worden dat deze heffing wel gepaard gaat met redelijk veel administratieve druk. Deze lijkt voornamelijk verband te houden met de complexiteit van de berekening van het belastingbedrag en de communicatie die nodig is met de belastingplichtige (Figuur 29). De respondenten zijn het erover eens dat de heffing een billijk karakter heeft. De heffing scoort goed op het efficiëntiecriterium (Figuur 3). Wel valt het op dat de heffing voor meer weerstand lijkt te zorgen, althans volgens de perceptie van deze 2 Schepenen. 22 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

23 Deelpaper 6 De 2 Schepenen beoordelen de belasting gunstig in termen van kosten en baten en plannen deze heffing verder te behouden voor 6 en 7 (Figuur 31) De belasting op strandexploïtaties (B24) Ook voor deze heffing tellen we slechts 1 waarneming. Doordat deze heffing slechts in 8 gemeenten voorkomt vertegenwoordigt deze waarneming 13% van de populatie. Daarom zullen we toch de mening van deze Schepen bespreken. Deze is zeer duidelijk: de heffing zorgt niet voor ongewenste administratieve hinder. Voor alle getoetste criteria scoort de heffing zeer laag qua administratieve last. De heffing is naar het oordeel van deze Schepen ook zeer billijk en wordt als dusdanig ervaren door de belastingplichtigen. De weerstand die deze heffing oproept is volgens de Schepen minimaal. De Schepen stelt verder dat de baten de kosten overtreffen en dat de heffing behouden zal blijven in 6 en De belasting op los- & laadtoestellen (B26) Net als voor belasting B25 tellen we voor deze heffing slechts 1 waarneming. Vermits er in 5 slechts 3 gemeenten voorkomen waar deze belasting wordt geïnd, vertegenwoordigt deze ene gemeente wel 33,33% van de populatie. Ook deze heffing scoort goed voor wat de diverse deelaspecten van de administratieve last betreft. Enige uitschieter in het overzicht van deelvariabelen betreft de communicatie met de belastingplichtige die volgens de respondent veel tijd in beslag neemt. De heffing roept weinig weerstand op, maar de respondent is niet van oordeel dat de heffing een bijzonder billijke of efficiënte belasting betreft. Verder blijkt ze niet gepercipieerd als zeer belangrijk voor de lokale ontvangsten. De Schepen is van oordeel dat de baten groter zijn de kosten. De belasting wordt ook in 6 en 7 opgelegd aan de lokale bedrijven. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 23

24 Studie van de lokale bedrijfsheffingen 4.13 Andere belastingen op ondernemingen (B27) Voor deze heffingen ontvingen we antwoorden van 5 Schepenen die samen 1% van de populatie vertegenwoordigen. Uit het eerste radardiagram (Figuur 32) kunnen we afleiden dat de respondenten van oordeel zijn dat het een vrij eenvoudig te berekenen belasting betreft, waarvan de grondslag niet al te veel wijzigt. De communicatie met de Schepen en met de belastingplichtige is volgens de respondenten aanvaardbaar. Wel blijkt de helft van de respondenten aan te geven dat er veel tot zeer veel contacten nodig zijn met tussenpersonen. De belasting scoort tevens slechter op de deelaspecten opzoekwerk en papierwerk. Toch blijkt uit de analyse dat de respondenten de globale druk die verband houdt met de heffing aanvaardbaar vinden. Meer dan de helft van de respondenten is van oordeel dat de heffing efficiënt en billijk is. Wel lijkt ze minder goed te scoren op het weerstand-criterium. De gemeenten duiden ze ook aan als een belangrijke bron van inkomsten (Figuur 33). De respondenten zijn het onderling eens over het feit dat voor deze heffing de baten de kosten overtreffen (Figuur 34). Slechts in 1 gemeente heeft men plannen op de heffing in 6 af te schaffen. 24 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

25 Deelpaper 6 5. Conclusies In dit document geven we een overzicht van de resultaten van de bevraging bij 38 Schepenen van Financiën. Deze enquête had tot doel de mening van de politieke verantwoordelijken inzake de administratieve druk veroorzaakt door een reeks van PHB te onderzoeken. Behalve naar de administratieve druk werd in de bevraging ook gepeild naar de gepercipieerde billijkheid van de heffing, naar de gepercipieerde efficiëntie, naar het belang voor de totale lokale fiscale ontvangstenmix en naar de weerstand die deze heffing oproept bij de belastingplichtigen. Tenslotte werd aan de respondenten gevraagd een kosten/baten-afweging te maken en aan te geven of de heffing in 6 en 7 zal behouden blijven. Omdat administratieve hinder of administratieve druk het gevolg kunnen zijn van tal van kenmerken van de belasting, werd ervoor geopteerd in de bevraging items op te nemen rond 8 deelaspecten (het papierwerk, het opzoekwerk, de vereiste communicatie met diverse betrokkenen, de eenvoud van de berekening van de belasting, ). Ook werd aan de respondenten gevraagd een globaal oordeel te geven over de administratieve druk veroorzaakt door het behandelingsproces. De oordelen hebben telkens betrekking op heffingen die in de gemeente ook daadwerkelijk worden opgelegd. De antwoorden werden deels elektronisch, deels schriftelijk verzameld. Na de eerste ronde van de bevraging bleek dat slechts een twintigtal Schepenen aan het onderzoek hadden geparticipeerd. Een tweede verzoek tot deelname werd vergezeld van een vragenlijst op papier. Hierdoor steeg het aantal bekomen antwoorden tot 71, wat overeenstemt met een responsegraad van 23%. Een dergelijke bescheiden medewerking blijkt niet ongewoon voor bevragingen afgenomen bij lokale politieke mandatarissen. Uit de responseanalyse blijkt verder dat de gemeenten die deelnamen aan het onderzoek op 8 van de 9 getoetste variabelen vergelijkbaar zijn met de groep van gemeenten die niet deelnamen aan het onderzoek. Deze variabelen hadden betrekking op een aantal omgevingskenmerken en op aspecten van het belastingstelsel. De enige parameter op basis waarvan we een significante afwijking konden vaststellen tussen onze groep van respondenten en de rest van de populatie betreft het aantal opgelegde PHB. De respondenten tellen gemiddeld genomen significant meer PHB in hun belastingportfolio. De C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 25

26 Studie van de lokale bedrijfsheffingen gemeenten in het onderzoek blijken dus op basis van deze scores dicht aan te leunen bij de gemiddelde gemeente; we kunnen hieruit evenwel nog niet concluderen dat ze ook een representatieve spreekbuis vormen voor de nietrespondenten. De analyses werden uitgevoerd voor alle heffingen waarvoor een responsegraad van minimum 1% werd bereikt. In concreto werden 13 van de 27 voorgelegde belastingen in voorliggende paper besproken. We vermelden hierbij ook expliciet dat in een 6-tal gevallen de uitspraken gebaseerd zijn op de meningen van 3 of minder respondenten (B13, B19, B23, B24, B25, B26). Omdat het hier ook telkens om zeer kleine populaties gaat (minder dan 11 gemeenten/belasting) vonden we het toch verdedigbaar om de (bijna persoonlijke) oordelen van deze respondenten in het onderzoek weer te geven. De resultaten van de enquête werden samengevat in een set van 3 grafieken per heffing. De eerste twee grafieken betreffen radardiagrammen; de derde grafiek vormt een staafgrafiek. Deze grafieken werden opgenomen in Bijlage 1. In het bovenste radardiagram vertegenwoordigen punten die ver van het middelpunt gelegen zijn, hoge waarden voor de vragen die de administratieve lasten meten. Of anders uitgedrukt: punten ver van het centrum verwijderd geven een negatieve appreciatie aan van de respondenten inzake administratieve druk. Voor de tweede radargrafiek, waar de elementen billijkheid, veroorzaakte weerstand, efficiëntie en belang in de financieringsmix werden opgenomen, moet net andersom geredeneerd worden. Hoe verder weg van het centrum van het diagram, des te meer appreciëren de respondenten de heffing op basis van deze criteria. De resultaten voor de 13 heffingen geven aan dat de belastingen toch allemaal unieke figuren opleveren in de radardiagrammen. Voor een beperkt aantal elementen die in de grafieken worden opgenomen, vatten we de antwoorden in onderstaande overzichtsdiagrammen samen. Onderstaande figuur 1 geeft het % van de Schepenen weer dat van oordeel is dat de belasting veel tot zeer veel administratieve druk veroorzaakt. Voor geen van de heffingen is een meerderheid van de respondenten die mening toegedaan. De hoogste scores tekenen we op voor de belasting op nijverheidsbouwvallen (B23), de belasting op terrassen, tafels en stoelen 26 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

27 Deelpaper 6 (B21), de andere belastingen op ondernemingen (B27) en de belasting op drijfkracht (B1). Voor de heffingen B23 en B1 houdt dit oordeel verband met de communicatie die gevoerd moet worden met de belastingplichtigen. In geval van B23 is de complexiteit van de berekening van de aanslag duidelijk ook een element in de discussie. Ook B27 vergt veel opzoekingswerk en papierwerk en veel communicatie met tussenpersonen (CIPAL, het kadaster, ). Wanneer een globaal oordeel over de heffing wordt gevraagd dan worden de milieuheffing (B2),de belasting op reclameborden (B3), de belasting op nijverheidshuisvuil,etc. (B5), de heffing op het plaatsrecht op markten(b6) als administratief eenvoudig af te handelen belastingen aangeduid. Een gelijkaardig oordeel bekwamen we voor de belasting op strandexploïtaties (B24), de belasting op los- en laadtoestellen (B26) en de belasting op standplaatsen van taxi s, etc. (B13). We willen er echter wel op wijzen dat deze oordelen gebaseerd zijn op de antwoorden van zeer weinig respondenten. Op basis van de bevraagde deelaspecten komen we tot een genuanceerder beeld. Voor de aspecten opzoekwerk/papierwerk blijkt de belasting op de verspreiding van reclame (B4) slecht te scoren. Ook voor de belasting op reclameborden (B3) en de belasting op afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen (B14) wordt aangegeven dat dit aspect van het belastingproces niet te verwaarlozen valt. De scores liggen duidelijk hoger voor het aspect complexiteit van de berekening van de aanslag voor de belasting op reclameborden (B3) en de belasting op nijverheidsbouwvallen (B23). Vermelden we tenslotte dat de heffingen B4 (verspreiding van reclame), B14 (belasting op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen), B16 (belasting op benzine-,olie- en persluchtpompen), B23 (belasting op nijverheidsbouwvallen) en B26 (de belasting op los- en laadtoestellen) relatief meer communicatie vergen met de belastingplichtigen. In het onderzoek werd zoals eerder aangegeven ook gepeild naar de billijkheid van de belasting. Concreet werd aan de respondenten gevraagd hoe sterk ze het eens waren met de stelling dat de heffing in verhouding staat tot de door de onderneming genoten dienstverlening of veroorzaakte C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 27

28 Studie van de lokale bedrijfsheffingen hinder. Uit Figuur 2 blijkt dat dit overduidelijk het geval is voor de grote meerderheid van de heffingen. Behalve voor de belasting op reclameborden (B3), de heffing op nijverheidshuisvuil,etc.(b5) en de heffing op drijfkracht (B1) is een meerderheid overtuigd van de billijkheid van de heffing. Wanneer we de heffingen waarvoor de analyse gebaseerd is op minder dan 5 antwoorden buiten beschouwing laten (=B13,B19, B23 t.e.m. B26) dan blijken de milieuheffing (B2), de belasting op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen (B14), de heffing op terrassen, tafels en stoelen (B21) en de andere belastingen op ondernemingen (B27) te corresponderen met de hoogste scores. In Figuur 3 wordt een overzicht gegeven van de analyse inzake de gepercipieerde efficiëntie van de heffing. Behalve voor de heffingen B3 (heffing op reclameborden) en B14 (belasting op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen,etc.) is 5% of meer van de respondenten van oordeel dat de resterende PHB een efficiënt karakter hebben. Opnieuw abstractie makend van de belastingen waarvoor de analyse gesteund is op zeer weinig waarnemingen (B13, B19, B23t.e.m.B26), vormen de andere belastingen op ondernemingen (B27), de belasting op drijfkracht (B1) en de belasting op terrassen, tafels en stoelen (B21) de PHB die door de grootste groep van respondenten als efficiënt worden getypeerd. Meer dan 5% van de respondenten is van oordeel dat de belastingplichtigen de volgende reeks van PHB aanvaarden: B1, B2, B3, B5, B6, B13, B14, B16, B24, B25 en B26. De respondenten ervaren meer weerstand m.b.t. B4 (heffing op de verspreiding van de reclame), B21 (belasting op terrassen, tafels en stoelen), B23 (belasting op nijverheidsbouwvallen) en B27 (andere belastingen op ondernemingen). 28 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

29 Deelpaper 6 FIGUUR 1 OVERZICHT VAN DE RESULTATEN INZAKE DE ADMINISTRATIEVE DRUK % van de Schepenen dat van oordeel is dat de belasting globaal veel tot zeer veel adminstratieve druk veroorzaakt B1:drijfkrachtbelasting B2:milieubelasting 5 42,9 38,5 25,1 12,6 15,4 15,4 B3:B.op reclameborden B4:B. op verspreiding reclame B5:B.op nijverheidshuisvuil,etc. B6:B.op plaatsrecht op markten B13: B. op standplaatsen taxi's, etc. B14:B. op afgifte stukken hinderlijke in... B16:B op benzine-,olie-,en perslucht... B19:belasting op wegwijzers B21:B. op terrassen,tafels,etc. B25:B. op tewerkg.personeel B26:B.op los- & laadtoestellen B23:B. op nijverheidsbouwvallen B24:B. op strandexpl. B27:andere belastingen op ondernem... FIGUUR 2 OVERZICHT VAN DE RESULTATEN INZAKE HET BILLIJKHEIDSASPECT % van de Schepenen dat van oordeel is dat de belasting in verhouding staat tot de door de onderneming veroorzaakte lasten of de door de onderneming genoten dienstverlening (=billijkheidsaspect) ,5 62,6 23,1 58,4 33,4 53,9 66,7 62,5 66, B1:drijfkrachtbelasting B2:milieubelasting B3:B.op reclameborden B4:B. op verspreiding reclame B5:B.op nijverheidshuisvuil,etc. B6:B.op plaatsrecht op markten B13: B. op standplaatsen taxi's,... B14:B. op afgifte stukken hinderl... B16:B op benzine-,olie-,en persl... B19:belasting op wegwijzers B21:B. op terrassen,tafels,etc. B23:B. op nijverheidsbouwvallen B24:B. op strandexpl. B25:B. op tewerkg.personeel B26:B.op los- & laadtoestellen B27:andere belastingen op onde C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 29

30 Studie van de lokale bedrijfsheffingen FIGUUR 3 OVERZICHT VAN DE RESULTATEN INZAKE HET EFFICIËNTIE-ASPECT de perceptie van Schepenen inzake de efficiëntie van de PHB B1:drijfkrachtbelasting B2:milieubelasting ,7 66,7 62,5 58,3 61,6 5 43,9 5 38,5 B3:B.op reclameborden B4:B. op verspreiding reclame B5:B.op nijverheidshuisvuil,etc. B6:B.op plaatsrecht op markten B13: B. op standplaatsen taxi's, etc. B14:B. op afgifte stukken hinderlijke... B21:B. op terrassen,tafels,etc. B23:B. op nijverheidsbouwvallen B16:B op benzine-,olie-,en persluch... B19:belasting op wegwijzers B24:B. op strandexpl. B25:B. op tewerkg.personeel B26:B.op los- & laadtoestellen B27:andere belastingen op onderne... 83,3 In onderstaande Figuur 4 wordt voor alle bevraagde PHB een overzicht gegeven van het % van de Schepenen dat de baten verbonden aan de heffing groter inschat dan de kosten. Meer dan 2/3 de van de respondenten is van oordeel dat de balans in het voordeel uitvalt van de drijfkrachtheffing (B1), de milieubelasting (B2), de belasting op de verspreiding van reclame (B4) de belasting op nijverheidsvuil,etc. (B5) en de andere belastingen op ondernemingen(b27). In geval van de heffing op de afgifte van stukken voor hinderlijke inrichtingen,etc. (B14) is 31% van de respondenten van oordeel dat de kosten groter zijn dan de baten. We komen tot vergelijkbare vaststellingen voor de heffingen B21(belasting op terrassen, stoelen en tafels) (28,6%), B3 (de belasting op reclameborden) (23%) en B6(heffing op plaatsrecht op markten)(23%). 3 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

31 Deelpaper 6 FIGUUR 4 OVERZICHT VAN DE RESULTATEN M.B.T. DE KOSTEN/BATEN-AFWEGING % van de Schepenen dat van oordeel is dat baten verbonden aan de PHB de kosten overtreffen , B1:drijfkrachtbelasting B2:milieubelasting B3:B.op reclameborden B4:B. op verspreiding reclame B5:B.op nijverheidshuisvuil,... B6:B.op plaatsrecht op mar... B13: B. op standplaatsen ta... B14:B. op afgifte stukken h... B16:B op benzine-,olie-,en... B19:belasting op wegwijzers B21:B. op terrassen,tafels,etc. B23:B. op nijverheidsbouwv... B24:B. op strandexpl. B25:B. op tewerkg.personeel B26:B.op los- & laadtoestellen B27:andere belastingen op... B>K C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 31

32

33 Deelpaper 6 6. Bijlagen 6.1 Bijlage : grafisch overzicht van de resultaten C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 33

34 Studie van de lokale bedrijfsheffingen FIGUUR 5 DE ADMINISTRATIEVE DRUK VEROORZAAKT DOOR DE DRIJFKRACHTHEFFING globale druk 5 complexit eit van de berekening van het belast ingbedrag 3 papierwerk f requent ie van grondslagwijziging 1 opzoekingswerk communicat ie met de t ussenpersonen communicat ie met de gemeent eraad communicat ie met de belast ingplicht ige communicat ie met de schepen B1:drijfkrachtbelasting 5% FIGUUR 6 APPRECIATIE VAN DE OVERIGE ASPECTEN VAN DE DRIJFKRACHTHEFFING - efficiënt billijk roept weinig weerstand op belangrijke bron van inkomsten B1:drijfkrachtbelasting 5% FIGUUR 7 INSCHATTING VAN DE GLOBALE KOSTEN/BATEN VAN DE DRIJFKRACHTHEFFING Percent 8 K=B B>K 15 K>B 34 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

35 Deelpaper 6 FIGUUR 8 DE ADMINISTRATIEVE DRUK VEROORZAAKT DOOR DE MILIEUBELASTING complexiteit van de berekening van het belastingbedrag frequentie van grondslagwijziging globale druk papierwerk opzoekingswerk communicatie met de tussenpersonen communicatie met de belastingplichtige communicatie met de gemeenteraad communicatie met de schepen 5% B2:milieubelasting FIGUUR 9 APPRECIATIE VAN DE OVERIGE ASPECTEN VAN DE MILIEUBELASTING efficiënt billijk roept weinig weerstand op belangrijke bron van inkomsten 5% B2:milieubelasting FIGUUR 1 INSCHATTING VAN DE GLOBALE KOSTEN/BATEN VOOR DE MILIEUBELASTING Percent 6 K=B B>K K>B 6 weet niet KOSTEN/BATEN AFWEGING B2 C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 35