B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord"

Transcriptie

1 Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 3 Prognose van de budgettaire impact van de afschaffing van de lokale bedrijfsbelastingen Spoor Fiscaliteit - Hogeschool Gent Prof. Dr. Carine Smolders, Stijn Goeminne & Loes Bloemen ABSTRACT Dit document is het derde van een reeks van 7 deelpapers. In deze paper worden de opbrengsten van 45 potentieel hinderlijke bedrijfsbelasting (PHB) geschat voor Deze schatting is gebaseerd op rekeningcijfers van 1996 tot en met 2003, aangevuld met voor overschatting gecorrigeerde begrotingscijfers voor de jaren 2004 en De voorgestelde cijfers berusten op 2 verschillende benaderingen. Voor elke benadering worden respectievelijk 3 verschillende varianten voorgesteld.ook wordt getracht voor de benadering die uitspraken toelaat per afzonderlijke heffing tot een geoptimaliseerde prognose te komen. Op basis van de 15 verschillende projecties concluderen we dat de afschaffing van de set van 45 PHB zou resulteren in een globale daling van de gemeentelijke inkomsten van minimum 182 miljoen euro tot maximum met 205 miljoen euro. Alle commentaar is welkom bij stijn.goeminne@hogent.be

2

3 Deelpaper 3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Lijst van tabellen Inleiding Uitgangspunten van de analyse Het achterliggend model Data m.b.t. de evolutie van de belastingreglementen Data m.b.t. de belastbare massa Rekeningdata m.b.t. de onderzochte PHB Overzicht van de assumpties en berekeningsschema s Resultaten van de projecties Benadering 1: projectie op basis van de bedrijfsinvesteringen Benadering 2: projectie op basis van extrapolatie van data van individuele PHB Projectie voor de PHB met marginale opbrengsten Projectie voor de substantiële PHB Conclusie Literatuurlijst Dataset Lijst van tabellen TABEL 1 Bedrijfsinvesteringen (BI) vs. PHB-ontvangsten TABEL 2 De accuratesse van de begroting; TABEL 3 Kenmerken regressies TABEL 4 Overzicht van de r²-waarden per projectie voor de 45 PHB TABEL 5 Overzicht van de projecties voor de 45 PHB gebaseerd op alle varianten TABEL 6 Analyse van de r²-waarden van de diverse projecties TABEL 7 Overzicht van de projecties na optimalisatie TABEL 8 Overzicht van de projecties voor de PHB met marginale opbrengsten en de substantiële PHB TABEL 9 overzicht van de geprojecteerde totale ontvangsten (45 PHB) voor Deze paper werd opgemaakt om recto-verso te printen/kopiëren C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 3

4

5 Deelpaper 3 1. Inleiding Het Regeerakkoord van de Vlaamse regering voorziet in het hoofdstuk over de lokale besturen in het expliciete engagement om een aantal kleinere belastingen die veel papierwerk met zich brengen en die moeilijk kunnen verantwoord worden af te schaffen. 1 De vereenvoudiging van de lokale fiscaliteit vormt tegelijkertijd een instrument van een beleid dat erop gericht is een bedrijfsvriendelijker klimaat te creëren. In deze paper worden projecties gemaakt van de financiële impact die een afschaffing van de verschillende potentieel hinderlijke bedrijfsbelastingen (PHB) in 2006 met zich zou brengen. Deze projecties berusten op verschillende berekeningswijzen. Afhankelijk van de aanpak resulteren ze in uitspraken op Vlaams geconsolideerd niveau, dan wel gericht op individuele lokale bedrijfsheffingen. We merken op dat het telkens macro-economische analyses betreffen, hoewel de belissingen omtrent bepaalde belastingen ook beïnvloed worden door micro-economische factoren. De paper heeft de volgende structuur. In de volgende paragraaf lichten we het achterliggend model, de problematiek van de data en de gehanteerde methodiek en assumpties toe. Vervolgens presenteren we de resultaten (paragraaf 3). Eerst lichten we de projecties gebaseerd op investeringsdata toe (paragraaf 3.1). In paragraaf 3.2 worden de verwachte budgettaire effecten gebaseerd op extrapolatie van de ontvangsten voorgesteld. In de conclusies vergelijken we de 2 methoden en bepalen we de range waarbinnen de budgettaire effecten, op basis van deze studie, verwacht worden zich voor te doen. 1 Vlaamse Regering, (2004), 56. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 5

6

7 Deelpaper 3 2. Uitgangspunten van de analyse De opdracht in dit onderzoek is een voorspelling te genereren betreffende de omvang van de potentieel hinderlijke bedrijfsbelastingen (PHB) in We stellen eerst de methode en premissen voor waarop de analyse gebaseerd is Het achterliggend model Voor de projectie van de PHB-ontvangsten wordt vertrokken van de standaardberekening van belastingontvangsten. Deze stelt dat de omvang van de opbrengsten uit belastingen en dus ook de PHB, bepaald wordt door de kenmerken van het belastingreglement (R PHB ) en door de omvang van de belastbare massa (BM PHB ). Schematisch kunnen we dit als volgt weergeven: O PHB = f(r PHB, BM PHB ) Waarbij R PHB = (t PHB ), (BG PHB ), (V PHB ), (K PHB ) En BM PHB = (BG PHB ) * (BP PHB ) Het belastingreglement bepaalt het tarief (t PHB ), de belastbare grondslag (BG PHB ) en de eventuele vrijstellingen (V PHB ) of kortingen(k PHB ). De belastbare massa (BM PHB ) is het product van de aanwezige belastbare grondslag (BG PHB ) en het aantal belastingplichtigen (BP PHB ). Of nog 2 : O PHB = [(BG PHB * t PHB ) - V PHB - K PHB ] * BP PHB Gegeven de fiscale autonomie van de gemeenten 3 betreffende de eigen belastingen, kunnen we stellen dat de parameters van het belastingreglement een endogeen karakter hebben. Gemeenten bepalen zelf het tarief, de vrijstellingen en kortingen en formuleren de definitie van de grondslag. De belastbare massa heeft daarentegen eerder een exogeen karakter. De 2 Deze formulering impliceert dat de vrijstellingen en kortingen gezien worden als verminderingen op de belasting; er zijn natuurlijk ook heffingen denkbaar waarvoor deze verminderingen rechtstreeks verrekend worden in de belastbare grondslag. 3 Bemerk dat de gemeentelijke autonomie niet onbeperkt is. De theoretische autonomie wordt oa. beperkt door uitspraken van de toezichthouder over bepaalde reglementen (dewelke kunnen verschillen van provincie tot provincie), gerechtelijke uitspraken, omzendbrieven en bepaalde wetgeving. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 7

8 Studie van de lokale bedrijfsheffingen omvang van de grondslag en het aantal belastingplichtigen vloeit bij het initiëren van een heffing natuurlijk voort uit de keuzes in het belastingreglement. Maar na de introductie en behoudens in geval van aanpassingen aan dit reglement, is deze toch grotendeels het gevolg van de keuzes en het gedrag van de belastingplichtigen. 4 Om tot zo accuraat mogelijke voorspellingen te komen, moeten dus idealiter de evoluties in de belastingreglementen en de ontwikkelingen van de belastbare massa in kaart gebracht kunnen worden. Analyse van de beschikbare data legt volgende knelpunten bloot : Gebrek aan data inzake de evolutie van de belastingreglementen; Gebrek aan data met betrekking tot de ontwikkeling van de belastbare massa; Gebrek aan data met betrekking tot de beschikbare rekeningdata inzake de PHB in We lichten deze problemen hierna toe Data m.b.t. de evolutie van de belastingreglementen Zowel het tarief, de grondslag als de eventuele vrijstellingen, kortingen, zijn het resultaat van een politieke beslissing. Het is in het bestek van dit onderzoek onhaalbaar om voor alle PHB bij alle gemeenten die deze belastingen heffen te peilen naar alle geplande wijzigingen in de belastingreglementen. Bovendien kunnen de data pas aangewend worden nadat deze gewijzigde belastingreglementen voor alle gemeenten goedgekeurd werden. 5 Gezien de context gaan we in deze analyse uit van een status quo qua belastingreglementen. 4 Onrechtstreeks kan de gemeente hierop nog wel een invloed uitoefenen. Zo is er bijv. een relatie tussen het beleid inzake ruimtegebruik in een gemeente en de omvang van de bebouwde oppervlakte die voor een aantal heffingen als grondslag dienst doet. Ook mag niet vergeten worden dat de opbrengst van een heffing functie is van de compliance van de belastingplichtige. Deze blijkt op haar beurt samen te hangen met de hoogte van het tarief of de spreiding van de fiscale last over de belastingplichtigen. 5 Wel hebben we in de bevraging bij ontvangers en Schepenen rond de administratieve hinder en de billijkheid van de PHB gepeild naar de plannen om deze PHB af te schaffen. Op het ogenblik dat deze berekeningen plaatsvonden was deze bevraging nog niet afgerond. Indien gewenst kan de berekening hernomen worden op basis van de aan deze bevraging aangepaste data. 8 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

9 Deelpaper 3 In deze discussie is het niet onbelangrijk erop te wijzen dat er in 2006 gemeenteraadsverkiezingen zullen georganiseerd worden. We verwijzen in dit verband naar de literatuur omtrent de political business cycles. In deze studies wordt onderzocht of een verkiezingsmoment een impact heeft op de fiscale politiek van gemeenten. Dergelijk onderzoek komt neer op het schatten van een kiesfunctie ( vote function ) waarbij de verkiezingsresultaten worden verklaard door economische en politieke factoren (Nannestad & Paldam, 1994). Het uitgangspunt van deze methode is Downs theorie van de rationele kiezer en de hierop gebaseerde verantwoordelijkheidshypothese (Downs, 1957). Deze stelt dat de kiezer de zittende regering verantwoordelijk acht voor economische en andere ontwikkelingen. Ongunstige ontwikkelingen (oplopende werkloosheid, inflatie, politieke schandalen, ) leiden tot stemmenverlies, meevallende ontwikkelingen vertalen zich in stemmenwinst. In de internationale literatuur identificeren tal van auteurs het fiscale beleid als een belangrijke variabele van de kiesfunctie. 6 Toegepast voor Vlaanderen stellen Vermeir & Heyndels (2004) vast dat een verhoogde fiscaliteit op inwoners een negatieve impact heeft op de verkiezingsresultaten van de regerende partij(en). 7 Op basis van deze modellen is het plausibel te verwachten dat uittredende besturen in het verkiezingsjaar of het jaar daaraan voorafgaand ofwel de fiscaliteit ongemoeid zullen laten, ofwel deze licht neerwaarts zullen bijstellen. Dit in tegenstelling tot post-verkiezingsjaren waar de tarieven traditioneel stijgend zijn. Deze trend is duidelijk vast te stellen in de evolutie van de gemiddelde APB- en OOV-tarieven in Figuur 1. Opvallend is wel dat de frequenties van de ex-post stijgingen die van de ex-ante dalingen overtreffen. In aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 lieten 27 gemeenten in 1999 het APB-tarief dalen. In 2000 werd een daling vastgesteld in 14 gemeenten. In totaal lag het tarief in 37 (12%) gemeenten in 2000 lager dan in Voor de OOV waren dit respectievelijk 14, 6 en 17 (5,5%) gemeenten. In vergelijking met de tarieven van 2000 zijn de tarieven van de APB en de OOV in 2005 reeds gestegen in respectievelijk 185 (60,0%) en 245 (79,5%) gemeenten. 6 7 Vermeir & Heyndels, 2004, p. 1-2 op citaat. Meer specifiek stellen ze vast dat een verhoging van het OOV-tarief bij gelijkblijvend APB-tarief een negatieve impact heeft op de verkiezingsresultaten van de regerende partijen. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 9

10 Studie van de lokale bedrijfsheffingen FIGUUR 1 EVOLUTIE VAN DE GEMIDDELDE AANSLAGVOETEN OOV (LINKERAS) EN APB (RECHTERAS); VLAANDEREN, , ,20 7,10 7,00 6,90 6,80 6,70 6,60 6,50 6,40 6,30 6,20 OOV APB DATA : VVSG, EIGEN VERWERKING Uiteraard vereist dit model dat de belastingplichtigen ook kiezers zijn. De voorspelde effecten worden dus vooral voor belastingen verhaald op inwoners onderzocht. Zij zijn het immers die het beleid, inclusief het fiscale beleid, van het college kunnen beoordelen. Dit geldt op het eerste zicht niet of in veel mindere mate 8 voor de PHB gezien ondernemingen wel belastingplichtig, maar niet rechtstreeks kiesgerechtigd zijn. Anderzijds kan er van de manipulatie van de inwonersbelastingen wel een effect uitgaan op de bedrijfsbelastingen. In de veronderstelling dat net voor verkiezingsmomenten door extra uitgaven en reducties in fiscale druk voor kiesgerechtigde inwoners, de middelen onder druk staan, is het niet ondenkbaar dat de bedrijfsbelastingen als communicerende vaten zullen worden aangewend. 8 Wanneer de bestuurders of zaakvoerders van de onderneming in dezelfde gemeente wonen waar de onderneming is gevestigd, kunnen zij via hun stem wel het fiscale politiek ten opzichte van ondernemingen beoordelen. Hetzelfde geldt voor werknemers. 10 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

11 Deelpaper Data m.b.t. de belastbare massa Ook met betrekking tot de belastbare massa (omvang van de grondslag en aantal belastingplichtigen) zijn er voor de PHB geen data elektronisch en gecentraliseerd beschikbaar. Per gemeente beschikken we enkel over het aantal geregistreerde ondernemingen, maar dit is slechts een matige proxy voor het aantal belastingplichtigen voor de onderzochte PHB. In voorliggend onderzoek werd daarom gezocht naar economische variabelen die een belangrijke correlatie vertonen met de ontvangsten uit de PHB. Hierbij steunen we op de assumptie dat de belastbare massa de resultante is van de ontwikkeling van de macro-economische vraag. We stelden vast dat de PHB-ontvangsten in het bijzonder een belangrijke samenhang vertonen met de investeringscomponent van het BBP. In Tabel 1 worden de bedrijfsinvesteringen gecorreleerd met de totale PHB-ontvangsten. De bedrijfsinvesteringen (BI) werden geplukt uit de bestedingscategorieën van het BBP, opgesteld door de NBB (reeks Investeringen van de ondernemingen, zelfstandigen in IZW s tegen lopende prijzen) 9. De PHBontvangsten volgen uit de rekeningencijfers 10. De correlatie werd berekend tussen beide variabelen voor hetzelfde jaar en met vertraging van de bedrijfsinvesteringen. Zowel een vertraging van één, twee als drie jaren werd uitgetest. Alle bekomen correlatiecoëfficiënten zijn statistisch betekenisvol. De meest sterke correlatie wordt bekomen wanneer de bedrijfinvesteringen met één jaar worden vertraagd. We kunnen hieruit afleiden dat het investeringsniveau sterk gecorreleerd is met de PHB van het jaar nadien. We wijzen er op dat noch voor de investeringsgraad uit het verleden, noch voor de voorspellingen van de investeringsomvang voor 2006 consistente gemeentelijke cijferreeksen beschikbaar zijn. We werken dus met geconsolideerde data. De gehanteerde cijfergegevens werden bovendien afgeleid van het nationale BBP. Voor deze analyse wordt aldus de assumptie 9 Nationale Bank van Belgie, 2005, Belgostat, BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, & Lang=N 10 Voor een overzicht van de herkomst van de rekeningcijfers en de ontbrekende gemeenten verwijzen we naar sectie 2 op p. 3. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 11

12 Studie van de lokale bedrijfsheffingen gesteld dat het aandeel van de Vlaamse investeringen in de totale investeringen constant is over de tijd. TABEL 1 BEDRIJFSINVESTERINGEN (BI) VS. PHB-ONTVANGSTEN Jaar Bedrijfsinvesteringen (BI) PHB-ontvangsten in miljard euro 11 in euro , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Correlatiecoefficiënt Significantie PHB n vs. BI n 0,901 p< 0,001 PHB n vs. BI n-1 0,938 P< 0,001 PHB n vs. BI n-2 0,894 p< 0,001 PHB n vs. BI n-3 0,894 p< 0,001 We verwachten dat wijzigingen in de investeringen zowel indicaties geven over het aantal belastingplichtigen als over de evolutie van de grondslag. We verwachten enerzijds dat nieuwe belastingplichtigen extra-investeringen teweegbrengen. Anderzijds merken we op dat de meerderheid van de hier onderzochte bedrijfsbelastingen worden geheven op grondslagen die verwacht worden parallel te evolueren met de investeringen (aantal m² bedrijfsoppervlakte, verbruikt aantal kwh, aantal taxi s, ). 11 Nationale Bank van Belgie, 2005, Belgostat, BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, & Lang=N 12 Rekeningcijfers Projectie zoals gemaakt door : Federaal Planbureau, 2005, Economische Begroting september Statistische bijlage, Tabel B.1. BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, 14 Projectie zoals gemaakt door : Federaal Planbureau, 2005, Economische Begroting september Statistische bijlage, Tabel B.1. BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, 12 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

13 Deelpaper Rekeningdata m.b.t. de onderzochte PHB Om betrouwbare uitspraken te kunnen doen op basis van extrapolaties van belastingdata geven we er doorgaans de voorkeur aan te werken met rekeninggegevens. Voor de gemeenten waren op het moment van de analyse enkel gevalideerde rekeningdata beschikbaar over de PHB tot Bij het voorspellen van de omvang van de PHB-ontvangsten ontstaat er dus een onverantwoorde data-gap van 3 jaar. Om de datareeks aan te vullen werd per fax de vraag gericht aan alle ontvangers om ons rekeningdata van 2003 en begrotingsdata voor 2004 en 2005 te bezorgen. De gemeenten gingen massaal in op de vraag en in totaal verzamelden we waarnemingen voor 304 gemeenten (= 98,7%). Werken met begrotingsdata houdt het gevaar van verlies aan accuraatheid in. Begrotingen zijn immers prognoses die tijdens het lopende jaar vaak bijgesteld worden en sterk kunnen afwijken van de uiteindelijke rekeningdata indien er zich onvoorspelbare schokken voordoen. Onderzoek naar de kwaliteit van de begrotingsdata wijst uit dat deze verder verband houdt met de omvang van de beschikbare informatie, de organisatie en omvang van de belastingdienst en ook met politieke contextfactoren. 15 Uit eerder onderzoek is gebleken dat voor de periode de begrotingscijfers betreffende de eigen belastingontvangsten met gemiddeld 4,8% werden overschat. 16 In onderstaande tabel wordt de accuratesse van de schatting berekend door de begrote gemeentelijke belastingontvangsten te delen door de gerealiseerde gemeentelijke belastingontvangsten. Is de ratio groter (kleiner) dan 1, dan worden de belastingontvangsten overschat (onderschat). In de tabel zijn de waarden voor deze ratio aangegeven voor 15 Van belang kunnen zijn de capaciteit en bekwaamheid van de belastingdienst (Mayshar, 1991; Esteller-Moré, 2004 en Young et al., 2001), de graad van volledigheid van de beschikbare informatie (Plesko, 1988 en Auerbach, 1995), evenals de politieke fragmentatie van het zetelend college. Voor een overzicht omtrent de impact van de politieke fragmentatie op de inschatting van belastingontvangsten verwijzen we naar Goeminne, Geys & Smolders, 2005, D.w.z. dat in de begrotingen de ingeschreven belastingontvangsten gemiddeld 4.8% hoger lagen dan er uiteindelijk effectief werden ontvangen (Goeminne, Geys & Smolders, 2005, 19). C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 13

14 Studie van de lokale bedrijfsheffingen elk individueel jaar in de periode Terwijl er in 1992 gemiddeld nog werd onderschat, evolueert men sinds 1994 tot een gemiddelde overschatting die oploopt tot 10,85% in Als deze trend wordt doorgetrokken 18, dan mogen in 2004 en 2005 overschattingen verwacht worden van gemiddeld 14,13% en 15,46%. De verzamelde begrotingsdata voor 2004 en 2005 worden voor deze overschattingpercentages aangepast. Het is echter niet duidelijk waarom de relatieve stabiliteit van de ratio in de periode 1994 t.e.m vanaf 2000 doorbroken wordt. Mogelijk heeft dit te maken met de trend dat frequenter gerechtelijke procedures tegen gemeentelijke belastingen worden ingespannen, echter verder onderzoek is nodig om de oorzaken van deze trend te determineren. TABEL 2 DE ACCURATESSE VAN DE BEGROTING; Jaar De accuratesse van de begroting , , , , , , , , , , , p 1, p 1, p 1, Overzicht van de assumpties en berekeningsschema s Bovenstaande discussie inzake de problematiek van de data leidt tot volgende assumpties: de belastingreglementen wijzigen niet t.o.v. 2002; 17 We merken op dat de ratio werd berekend op basis van alle eigen lokale belastingen en niet op basis van de door de stuurgroep opgestelde lijst van PHB. De APB en OOV maken echter geen deel uit van de voor deze berekeningen gehanteerde set van heffingen. 18 Op basis van OLS van de gemiddelde ratio voor de periode 1992 tot en met P staat voor projectie op basis van een eenvoudige OLS (Ordinary Least Squares) analyse van de gemiddelde DFCT van 1992 tot en met 2002, uitgevoerd in Excel. 14 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

15 Deelpaper 3 de investeringsgraad op nationaal niveau vormt een indicator van de belastbare massa; het aandeel van de Vlaamse ondernemingen in de Belgische investeringsgraad wordt constant geacht over de beschouwde periode; de berekeningen inzake de accuratesse van de begrotingen voor alle lokale heffingen (met uitzondering van APB en OOV) geven waardevolle indicaties van de afwijking tussen begrotingen en rekeningen voor de onderzochte PHB. De verwachte PHB-ontvangsten worden hierna op 2 manieren geprojecteerd. Benadering 1 In de eerste benadering wordt vertrokken van de geaggregeerde PHBontvangsten voor alle Vlaamse gemeenten. De toekomstige totale PHBontvangsten worden bekomen via onderstaande regressie: O PHB = α+ β BI +ε De PHB-ontvangsten worden dus geregresseerd op de bedrijfsinvesteringen (BI); de bekomen coëfficiënten laten toe de toekomstige waarden te voorspellen. Aangezien de data betreffende de bedrijfsinvesteringen enkel beschikbaar zijn op geaggregeerd niveau, kunnen we geen uitspraken doen voor individuele PHB of heffende gemeenten. In totaal werden 3 varianten berekend: Variant 1 : berekeningen gebaseerd op basis van de rekeningdata ; Variant 2 : berekeningen gebaseerd op de aangevulde datareeks onder de assumptie van een overschatting die correspondeert met de trend berekend op de reeks ; Variant 3 : berekeningen gebaseerd op de aangevulde datareeks onder de assumptie van een overschatting die correspondeert met de gemiddelde overschatting in de periode C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 15

16 Studie van de lokale bedrijfsheffingen Benadering 2 Omdat de variëteit in de evolutie van de diverse PHB echter aanzienlijk is, kiezen we nog voor een tweede benadering. Deze is gesteund op een extrapolatie van de data voor de individuele PHB naar de toekomst. We veronderstellen een lineair verloop van de PHB-ontvangsten in het verleden en schatten op basis van OLS, uitgevoerd in Excel, de waarde voor Deze methode wordt gehanteerd voor zowel de individuele als de gegroepeerde PHB-ontvangsten (substantiële PHB en de PHB met marginale opbrengsten). Ook voor benadering 2 werden 3 varianten berekend; de achterliggende filosofie is dezelfde als voor benadering 1; merk wel op dat voor benadering 2 gebruik gemaakt wordt van reeksen die starten in 1996 i.p.v Variant 1 : berekeningen gebaseerd op basis van de rekeningdata ; Variant 2 : berekeningen gebaseerd op de aangevulde datareeks onder de assumptie van een overschatting die correspondeert met de trend berekend op de reeks Variant 3 : berekeningen gebaseerd op de aangevulde datareeks onder de assumptie van een overschatting die correspondeert met de gemiddelde overschatting in de periode Specifiek voor benadering 2 worden nog een aantal additionele projecties voorgesteld die het resultaat zijn van de optimalisatie gesteund op het R²criterium. Wel lichten dit in de desbetreffende paragraaf verder toe. 16 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

17 Deelpaper 3 3. Resultaten van de projecties 3.1. Benadering 1 : projectie op basis van de bedrijfsinvesteringen De regressievergelijking voor variant 1 die wordt bekomen is : PHB-ontvangsten t = ,18*BI t ,68 Met BI = Investeringen van de ondernemingen, zelfstandigen in IZW s, tegen lopende prijzen uitgedrukt in miljarden euro 20 Deze vergelijking geeft in eerste instantie aan dat er een positief verband is tussen beide variabelen. De coëfficiënt van BI t-1 geeft aan dat er per 1 miljard euro investeringen, ,18 euro PHB-ontvangsten worden gegenereerd. Uiteraard betreft deze regressie een zeer eenvoudige specificatie van de PHBontvangsten gezien er enkel voor de impact van de investeringen wordt getest. Alternatieve regressies werden geschat door toevoeging van het aantal ondernemingen, het aantal inwoners, het aantal PHB, Geen van deze variabelen verhoogde de R² naar verwachting en de coëfficiënten van deze variabelen waren in geen van de specificaties significant. Ook een verschuiving van de impact van de investeringen (op hetzelfde jaar of twee jaar vertraagd) verhoogt de verklaringskracht van de regressie niet. Hoewel eenvoudig, geven we daarom toch de voorkeur aan deze specificatie die aangeeft dat het (1 jaar vertraagde) investeringsniveau een goede voorspeller vormt van de ontvangsten uit de PHB. Bemerk dat bovenstaande regressie werd uitgevoerd op basis van rekeningcijfers (=variant 1). De datamatrix kan echter uitgebreid worden met de gecorrigeerde begrotingscijfers voor de jaren 2004 en In eerste instantie kan dit gebeuren door de trend betreffende de accuratesse 20 Nationale Bank van Belgie, 2005, Belgostat, BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, & Lang=N C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 17

18 Studie van de lokale bedrijfsheffingen door te trekken voor de jaren 2004 & 2005 (=variant 2). Op basis van deze data bekomen we volgende coëfficiënten : PHB-ontvangsten t = ,99*BI t ,92 Met BI = Investeringen van de ondernemingen, zelfstandigen in IZW s, tegen lopende prijzen uitgedrukt in miljarden euro 21 De correctie van de begrotingscijfers kan ook gebeuren op basis van de gemiddelde overschatting in de periode (=4,8%) (=variant 3). Dit resulteert in onderstaande specificatie: PHB-ontvangsten t = ,26*BI t ,41 De belangrijkste kenmerken van de 3 uitgevoerde regressies worden opgenomen in Tabel 3. De regressie-variant 1 (op basis van de rekeningcijfers ; tweede kolom) heeft een net iets hogere verklaringskracht (R²) dan de regressies voor de 2 overige varianten. TABEL 3 KENMERKEN REGRESSIES VARIANT 1 VARIANT 2 VARIANT 3 Data PHB-ontvangsten Data BI R 0,938 0,933 0,926 R² 0,880 0,870 0,858 Durbin-Watson 1,267 1,298 1,058 F test (sign) 73,055 80,495 66,261 (sign = <0,001) (sign = <0,001) (sign = <0,001) Constante term (t-waarde; sign) ,68 (t = 4,521; sign = 0,001) ,92 (t = 5,218; sign = < 0,001) (t = 3,476; sign = 0,005) Coëfficiënt BI (t-waarde; sign) ,19 (t = 8,547; sign = <0,001) ,99 (t = 8,972; sign = <0,001) (t = 8,140; sign = < 0,001) Betr. interval coëfficiënt BI Op basis van de kennis van deze regressievergelijking kunnen we een raming maken van de PHB-ontvangsten voor het jaar 2006 door in de formule het verwachte niveau van investeringen voor het jaar 2005 in te brengen. Het 21 Nationale Bank van Belgie, 2005, Belgostat, BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, & Lang=N 18 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

19 Deelpaper 3 Federaal Planbureau verwacht dat het investeringsniveau in 2005 uiteindelijk 38,27 miljard euro zal bedragen, 22 waardoor op basis van de rekeningcijfers van 1992 tot 2003 geldt : PHB-ontvangsten 2006 = ,18*38, ,68 = ,49 euro Rekening houdend met de aangepaste begrotingscijfers geldt : PHB-ontvangsten 2006 = ,99*38, ,92 = ,69 euro Of op basis van variant 3 : PHB-ontvangsten 2006 = ,26*38, ,41 = ,34 euro Op basis van de eerste benadering zou een totale afschaffing van de lokale bedrijfsfiscaliteit aanleiding geven tot een vermindering van de lokale ontvangsten van 200,2 à 205,9 miljoen euro Benadering 2 : projectie op basis van extrapolatie van data van individuele PHB De tweede methode steunt op het doortrekken van een trend in de data betreffende de PHB. Specifiek voor deze toepassing wordt een schatting gemaakt van de belastingontvangsten voor het jaar 2006 op basis van historische data. In deze analyse worden geen andere verklarende variabelen dan de historische waarden van de PHB meegenomen. Het is duidelijk dat de geprojecteerde bedragen voor 2006 op basis van deze methode zullen variëren met de gehanteerde datareeks. De mate waarin de trendlijn een goede benadering is voor het verloop van de data in het verleden kan afgeleid worden van de R²-waarden. In Tabel 4 wordt een 22 Federaal Planbureau, 2005, Economische Begroting september Statistische bijlage, Tabel B.1. BBP en de belangrijkste bestedingscategorieën tegen lopende prijzen, C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 19

20 Studie van de lokale bedrijfsheffingen overzicht gegeven van deze waarden. Op basis hiervan kan men constateren dat bijv. voorspellingen gebaseerd op de reeks (= variant 1) voor 17 van de 45 belastingen een R²-waarde van minimum 65% oplevert. Voor 7 heffingen verklaart de schatting echter weinig of niets (R²<10%). 20 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

21 Deelpaper 3 TABEL 4 OVERZICHT VAN DE R²-WAARDEN PER PROJECTIE VOOR DE 45 PHB 23 OOR DE VERSCHILLENDE PROJECTIES PER BELASTING variant 1 variant 2 variant 2.1 variant 2.2 variant 2.3 variant 3 variant 3.1 variant 3.2 variant 3.3 Belasting op afgifte van stukken voor 0,49 0,71 0,75 0,65 0,30 0,72 0,85 0,83 0,66 Belasting op het ophalen van nijverheidsvuil 0,78 0,67 0,30 0,09 0,19 0,77 0,52 0,29 0,02 Milieubelasting 0,35 0,04 0,38 0,90 0,98 0,01 0,18 0,80 0,85 Belasting op tewerkgesteld personeel 0,81 0,72 0,48 0,23 0,60 0,69 0,32 0,09 0,69 Belasting op barpersoneel 0,36 0,34 0,14 0,90 0,83 0,45 0,26 0,44 0,05 Belasting op drijfkracht 0,69 0,07 0,41 0,71 0,93 0,48 0,03 0,31 0,60 Belasting op tanks en vergaarbakken 0,07 0,02 0,09 0,08 0,11 0,09 0,32 0,31 0,00 Belasting op steenbakkerijen 0,31 0,01 0,66 0,64 0,78 0,00 0,67 0,65 0,79 Belasting op groeven 0,28 0,02 0,45 0,81 0,69 0,06 0,35 0,71 0,47 Belasting op drankslijterijen 0,00 0,13 0,79 0,81 0,66 0,01 0,41 0,35 0,00 Belasting op tabakslijterijen 0,13 0,00 0,70 0,77 0,80 0,00 0,70 0,77 0,80 Belasting op venduzalen 0,71 0,64 0,64 Belasting op leurhandel 0,02 0,22 0,71 0,70 0,41 0,30 0,80 0,82 0,65 Belasting op agentschappen vr. weddenschappen 0,69 0,75 0,32 0,49 0,00 0,66 0,13 0,26 0,40 Belastingen openblijven drankgelegenheden 0,65 0,73 0,21 0,09 0,80 0,53 0,10 0,29 0,04 Belasting op privé-clubs 0,13 0,05 0,63 0,97 0,98 0,13 0,70 1,00 1,00 Belasting op vergunning van visverkoop 0,33 0,62 0,75 0,72 0,55 0,64 0,78 0,77 0,63 Belasting op vervoer met taxi's 0,05 0,10 0,29 0,27 0,71 0,24 0,59 0,43 0,20 Belasting op uithangborden en lichtreclames 0,05 0,01 0,03 0,65 0,78 0,14 0,42 0,00 0,06 Belasting op reclameborden 0,45 0,04 0,70 0,49 0,32 0,01 0,77 0,63 0,55 Belasting op verspreiding van reclame 0,83 0,89 0,98 0,97 0,94 0,86 0,97 0,95 0,93 Belasting op wegwijzers 0,12 0,07 0,32 0,17 0,68 0,12 0,40 0,28 0,71 Belasting op kampeerterreinen 0,25 0,44 0,67 0,44 0,00 0,57 0,90 0,82 0,72 Belasting op stapelplaatsen voor materialen 0,76 0,73 0,15 0,88 0,81 0,70 0,04 0,73 0,49 Belasting op stapelplaatsen voor schroot, 0,30 0,06 0,23 0,12 0,02 0,00 0,40 0,30 0,03 Jaarlijkse belasting op gevaarlijke, ongezonde, 0,15 0,19 0,37 0,52 0,80 0,24 0,43 0,57 0,81 Andere belastingen op gevaarlijke, ongezonde, 0,70 0,77 0,64 0,44 0,03 0,81 0,77 0,75 0,68 Belasting op kamers 0,65 0,36 0,07 0,19 0,69 0,58 0,01 0,01 0,34 Belasting op rendez-voushuizen 0,43 0,39 0,05 0,31 0,01 0,30 0,16 0,01 0,47 Andere belastingen op ondernemingen 0,79 0,89 0,98 0,96 0,96 0,87 0,99 0,98 0,97 Belasting op vertoningen 0,05 0,26 0,68 0,46 0,01 0,11 0,32 0,05 0,69 Belasting op verhuring van boten 0,74 0,23 0,03 0,18 0,92 0,53 0,05 0,00 0,85 Belasting op verhuring van rijdieren 0,34 0,28 0,82 0,73 0,57 0,28 0,75 0,60 0,39 Belasting op lunaparken (zwembaden) 0,00 0,01 0,58 0,36 0,83 0,01 0,65 0,45 0,80 Ander belastingen op vertoningen, 0,48 0,33 0,73 0,52 0,43 0,54 0,08 0,03 0,07 Belasting op plaatsrecht op markten 0,50 0,73 0,48 0,52 0,89 0,01 0,73 0,80 0,59 Belasting op kermissen, kermiskramen, 0,36 0,67 0,43 0,49 0,73 0,22 0,64 0,60 0,21 Belasting op het plaatsen van terrassen, 0,78 0,87 0,84 0,73 0,49 0,86 0,94 0,91 0,84 Belasting op standplaatsen taxi's, 0,80 0,52 0,13 0,28 0,81 0,73 0,21 0,06 0,40 Belasting op dagbladkiosken, frituurkramen, enz,,, 0,73 0,84 0,42 0,40 0,83 0,74 0,03 0,01 0,80 Belasting op strandexploitaties 0,94 0,52 0,00 0,13 0,37 0,93 0,80 0,64 0,35 Belasting op benzine-, olie- en persluchtpompen 0,49 0,11 0,02 0,09 0,87 0,45 0,36 0,06 0,90 Belasting op los- en laadtoestellen 0,33 0,04 0,22 0,56 0,60 0,05 0,20 0,55 0,58 Belasting op nijverheidsbouwvallen 0,66 0,79 0,63 0,36 0,01 0,80 0,70 0,47 0,10 Belasting op kantoorruimten 0,33 0,16 0,13 0,02 0,17 0,20 0,17 0,04 0,12 23 De omrande cellen zijn projecties waarvoor de R²-waarde minimaal 65% bedraagt. De groen ingekleurde cellen geven de R²-waarde van de best presterende trendschatting. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 21

22 Studie van de lokale bedrijfsheffingen TABEL 5 OVERZICHT VAN DE PROJECTIES VOOR DE 45 PHB GEBASEERD OP ALLE VARIANTEN 24 RESULTATEN VAN DE PROJECTIES PER BELASTING VOOR OPTIMALISATIE belasting variant 1 variant 2 variant 2.1 variant 2.2 variant 2.3 variant 3 variant 3.1 variant 3.2 variant , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,72 4 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,08 8 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0 0,00 0,00 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,00 0,00 37,97 38,00 37, ,40 44,27 45, ,80 801, , ,34 802,46 862, , ,47 929, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,23 0,00 0, , ,68 0,00 0, , , , , , , , , , , , , , , , , , ,40 TOTAAL , , , , , , , , ,20 24 Voor de nummers in de kolom van de belastingen verwijzen we naar de tabel op de voorgaande pagina. Negatieve projecties werden herleid tot een 0-waarde. 22 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

23 Deelpaper 3 Voor variant 2 tellen we 14 belastingen boven de 65%-grens en evenveel heffingen waar de schatting waardeloos voor is. Voor variant 3 leidt de analyse in 13 gevallen tot een verdedigbare schatter; in 11 gevallen kan van deze methode geen gebruik gemaakt worden. De data-analyse wijst uit dat in vele van de reeksen voor de individuele belastingen trendbreuken kunnen vastgesteld worden in de jaren 2000, 2001 en Deze sterke afwijkingen van het dataverloop van de jaren 90 kan te wijten zijn aan een wijziging van het belastingreglement, aan een belangrijke verandering in de grondslag of het aantal belastingplichtigen. Door gebrek aan data kunnen deze specifieke oorzaken echter niet achterhaald worden. Om de betrouwbaarheid van de schattingen te verhogen werden daarom een aantal additionele projecties berekend. Deze waren gebaseerd op kortere reeksen die uitsluitend betrekking hebben op de laatste legislatuur. In Tabel 5 worden de resultaten van de projecties gebaseerd op varianten 1, 2 en 3 aangevuld met de projecties 2.1, 2.2, 2.3 en 3.1, 3.2, 3.3. Deze extra projecties zijn gebaseerd op volgende data: Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de trend (2004=14,13%;2005=15,46%) Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de trend (2004=14,13%;2005=15,46%) Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de trend (2004=14,13%;2005=15,46%) Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de gemiddelde afwijking (2004 &2005=4,8%) Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de gemiddelde afwijking (2004 &2005=4,8%) Reeks ; begrotingsdata voor 2004 & 2005 gecorrigeerd op basis van de gemiddelde afwijking (2004 &2005=4,8%) De varianten 2.1, 2.2 en 2.3 komen dus overeen met de variant 2, zij het gebaseerd op kortere en meer recente datareeksen. De varianten 3.1, 3.2 en 3.3 verhouden zich op dezelfde wijze tot variant 3. Onderstaande tabel maakt het mogelijk de prestaties van de verschillende projecties te vergelijken. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 23

24 Studie van de lokale bedrijfsheffingen TABEL 6 ANALYSE VAN DE R²-WAARDEN VAN DE DIVERSE PROJECTIES variant Aantal heffingen met R²<10% % Aantal heffingen met R²>65% % % 17 38% % 14 31% % 14 31% % 14 31% % 24 53% % 13 29% % 17 38% % 15 33% % 17 38% De extra projecties leiden tot een gelijkaardig of groter aantal verdedigbare voorspellingen dan de basisprojecties (bijv. varianten 2.1, 2.2 en 2.3 leveren minstens 31% heffingen op waarvoor de trendlijn een R²-waarde van 65% of meer heeft, wat precies overeenkomt met het % heffingen met een R² boven 65% voor variant 2). Om de voorspellingen verder te optimaliseren werd op basis van Tabel 4 gekozen voor combinaties van de verschillende varianten. Getracht werd de R²-waarden per belasting te optimaliseren. Dit leidt tot de resultaten opgenomen in de onderstaande Tabel 7. TABEL 7 OVERZICHT VAN DE PROJECTIES NA OPTIMALISATIE 24 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

25 Deelpaper 3 BELASTING OPTIMALISATIE 1 OPTIMALISATIE 2 OPTIMALISATIE 3 1,00 Belasting op afgifte van stukken voor , , ,60 2,00 Belasting op het ophalen van nijverheidsvuil , , ,71 3,00 Milieubelasting , , ,79 4,00 Belasting op tewerkgesteld personeel , ,64 0,00 5,00 Belasting op barpersoneel , , ,61 6,00 Belasting op drijfkracht , , ,87 7,00 Belasting op tanks en vergaarbakken , , ,52 8,00 Belasting op steenbakkerijen , , ,66 9,00 Belasting op groeven , , ,57 10,00 Belasting op drankslijterijen , , ,99 11,00 Belasting op tabakslijterijen , , ,66 12,00 Belasting op venduzalen 0,00 0,00 0,00 13,00 Belasting op leurhandel , , ,84 14,00 Belasting op agentschappen vr. weddenschappen , , ,85 15,00 Belastingen openblijven drankgelegenheden , , ,68 16,00 Belasting op privé-clubs , , ,19 17,00 Belasting op vergunning van visverkoop , , ,42 18,00 Belasting op vervoer met taxi's , , ,26 19,00 Belasting op uithangborden en lichtreclames , , ,56 20,00 Belasting op reclameborden , , ,94 21,00 Belasting op verspreiding van reclame , , ,63 22,00 Belasting op wegwijzers , , ,61 23,00 Belasting op kampeerterreinen , , ,50 24,00 Belasting op stapelplaatsen voor materialen 3.640, , ,59 25,00 Belasting op stapelplaatsen voor schroot, , , ,50 26,00 Jaarlijkse belasting op gevaarlijke, ongezonde, , , ,48 27,00 Andere belastingen op gevaarlijke, ongezonde, , , ,308 28,00 Belasting op kamers , , ,73 29,00 Belasting op rendez-voushuizen , , ,60 30,00 Andere belastingen op ondernemingen , , ,94 31,00 Belasting op vertoningen , , ,05 32,00 Belasting op verhuring van boten , , ,13 33,00 Belasting op verhuring van rijdieren 45,27 45,27 37,97 34,00 Belasting op lunaparken (zwembaden) 929,16 929,16 802,46 35,00 Ander belastingen op vertoningen, , , ,04 36,00 Belasting op plaatsrecht op markten , , ,97 37,00 Belasting op kermissen, kermiskramen, , , ,90 38,00 Belasting op het plaatsen van terrassen, , , ,49 39,00 Belasting op standplaatsen taxi's, , , ,55 40,00 Belasting op dagbladkiosken, frituurkramen, enz,,, , , ,01 41,00 Belasting op strandexploitaties , , ,98 42,00 Belasting op benzine-, olie- en persluchtpompen , , ,10 43,00 Belasting op los- en laadtoestellen 0,00 0,00 0,00 44,00 Belasting op nijverheidsbouwvallen , , ,086 45,00 Belasting op kantoorruimten , , ,69 TOTAAL , , ,01 C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 25

26 Studie van de lokale bedrijfsheffingen Optimalisatie 1 is gebaseerd op de varianten V1, V3 en V3.3. De tweede kolom in de bovenstaande tabel is het resultaat van combinaties van V1- en V3-projecties. Voor de projectie optimalisatie 3 wordt dat bedrag/heffing gekozen dat de beste R²-waarden over alle berekende varianten gekozen. Onderstaande Figuur 2 geeft de mix van projecties voor optimalisatie 3 weer. FIGUUR 2 OVERZICHT VAN DE SAMENSTELLING VAN DE REEKSEN VOOR OPTIMALISATIE 3 aantal belastingen geschat op basis van deze reeks aantal jaren opgenomen in de datareeks Het is duidelijk dat veel betere resultaten bekomen worden voor een grote reeks van heffingen indien beroep gedaan wordt op meer recente data. De kortste reeks ( ) presteert in 19 van de 45 gevallen het best. Voor in totaal 36 heffingen (80%) is de meest aangewezen datareeks deze die slechts in de tijd terugloopt tot Indien gesteund wordt op optimalisatie 3 dan bekomen we nog in slechts 5 van de 45 belastingen (11,11%) projecties met een R²-waarde inferieur aan 65%; de laagste R²-waarde bedraagt 30%. Op basis van benadering 2 kunnen we dus stellen dat de totale voorspelde ontvangsten van de gemeenten uit deze 45 bedrijfsheffingen voor optimalisatie verwacht worden zich te situeren tussen ,76 euro en ,80 euro (cfr. Tabel 5). Na optimalisatie vernauwt deze range tot ,01 à ,89 euro (cfr. Tabel 7). Gezien de verklaringskracht is optimalisatie 3, technisch gezien de beste van de 3 prognoses. Evenwel mag niet uit het oog verloren worden dat deze 26 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

27 Deelpaper 3 prognose voor vele heffingen op zeer korte reeksen gebaseerd is. We willen de resultaten bekomen door deze prognose dan ook als een ondergrens aanduiden Projectie voor de PHB met marginale opbrengsten In paper 1 worden PHB met marginale opbrengsten gedefinieerd als heffingen die gemiddeld maximum 10% van de totale opbrengst uit de eigen gemeentelijke heffingen. Tabel 8 geeft de projecties van de marginale PHB weer. Uit deze tabel blijkt dat een afschaffing van deze PHB in 2006 afhankelijk van de prognose verwacht wordt te corresponderen met ,39 euro à ,7 euro minderontvangsten voor de gemeenten die deze belasting heffen. De geoptimaliseerde schatting resulteert in euro. C. SMOLDERS, S. GOEMINNE & L. BLOEMEN 27

28 Studie van de lokale bedrijfsheffingen TABEL 8 OVERZICHT VAN DE PROJECTIES VOOR DE PHB MET MARGINALE OPBRENGSTEN EN DE SUBSTANTIËLE PHB PHB MET MARGINALE OPBRENGSTEN V1 V2 V2.1 V2.2 V2.3 V3 V3.1 V3.2 V3.3 OPTIM Belasting op afgifte van stukken voor , , , , , , , , , , Belasting op tewerkgesteld personeel 0, , , , , , , , ,52 0, Belasting op steenbakkerijen 0, , , , , , , , , , Belasting op tabakslijterijen 0, , , , , , , , , , Belasting op leurhandel , , , , , , , , , , Belasting op agentschappen, , , , , , , , , , , Belastingen op openblijven , , , , , , , , , , Belasting op privé-clubs , , , , , , , , , , Belasting op vervoer met taxi's , , , , , , , , , , Belasting op wegwijzers , , , , , , , , , , Belasting op stapelplaatsen voor materialen 0, , , , , , , , , , Belasting op stapelplaatsen voor schroot, , , , , , , , , , , Belasting op verhuring van rijdieren 0,00 0,00 37,97 38,00 37, ,40 44,27 45,27 37, Belasting op lunaparken (zwembaden) 637,80 801, , ,34 802,46 862, , ,47 929,16 802, Belasting op het plaatsen van terrassen, , , , , , , , , , , Belasting op standplaatsen taxi's, , , , , , , , , , , Belasting op dagbladkiosken, , , , , , , , , , , Belasting op strandexploitaties , , , , , , , , , , Belasting op benzine-, oliepompen, , , , , , , , , , , Belasting op los- en laadtoestellen , , ,23 0,00 0, , ,68 0,00 0,00 0, Belasting op nijverheidsbouwvallen , , , , , , , , , ,086 TOTAAL , , , , , , , , , ,08 PHB MET SUBSTANTIËLE OPBRENGSTEN V1 V2 V2.1 V2.2 V2.3 V3 V3.1 V3.2 V3.3 OPTIM Belasting op het ophalen van nijv.vuil, , , , , , , , , , , Milieubelasting , , , , , , , , , , Belasting op drijfkracht , , , , , , , , , , Belasting op uithangborden en lichtreclames , , , , , , , , , , Belasting op verspreiding van reclame , , , , , , , , , , Belasting op plaatsrecht op markten , , , , , , , , , ,97 TOTAAL , , , , , , , , , ,52 28 HOGESCHOOL GENT SPOOR FISCALITEIT

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen

Nadere informatie

6WXGLHYDQGHORNDOHEHGULMIVKHIILQJHQGHHO

6WXGLHYDQGHORNDOHEHGULMIVKHIILQJHQGHHO 6SRRUILVFDOLWHLW 6WHXQSXQW%HOHLGVUHOHYDQWRQGHU]RHN %HVWXXUOLMNH2UJDQLVDWLH9ODDQGHUHQ *HPHHQWHOLMNHILVFDOLWHLW DDQGDFKWVSXQWHQXLWKHWUHJHHUDNNRRUG 6WXGLHYDQGHORNDOHEHGULMIVKHIILQJHQGHHO &LMIHUPDWLJFRPSHQGLXPYDQGHLPSDFWHQHYROXWLHYDQSRWHQWLHHO

Nadere informatie

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 1

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 1 Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen

Nadere informatie

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Synthesenota

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Synthesenota Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Synthesenota Spoor Fiscaliteit

Nadere informatie

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen Tussentijds overzicht van

Nadere informatie

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 6

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord. Studie van de lokale bedrijfsheffingen : deel 6 Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 5 : Gemeentelijke fiscaliteit : aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen

Nadere informatie

De conjunctuurgevoeligheid van de registratierechten in Vlaanderen: een econometrische analyse

De conjunctuurgevoeligheid van de registratierechten in Vlaanderen: een econometrische analyse De conjunctuurgevoeligheid van de registratierechten in Vlaanderen Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen De conjunctuurgevoeligheid van de registratierechten in Vlaanderen:

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT TESSENDERLO DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT TESSENDERLO DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN TESSENDERLO... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT TESSENDERLO Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Tessenderlo DOSSIER

Nadere informatie

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen : deelpaper 9

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen : deelpaper 9 Steunpunt Beleidsrelevant Onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen : deelpaper 9 Schatting

Nadere informatie

Facts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018

Facts & Figures. over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & Figures over de lokale besturen n.a.v. de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 Facts & figures De lokale overheden zijn een zeer belangrijke speler in ons land. De bevoegdheden die ze

Nadere informatie

Effecten van de hervorming van de registratierechten op de Vlaamse belastingontvangsten

Effecten van de hervorming van de registratierechten op de Vlaamse belastingontvangsten Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen bert.brys@hogent.be Effecten van de hervorming van de registratierechten op de Vlaamse belastingontvangsten Een tussentijdse beleidsanalyse

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HEUSDEN-ZOLDER DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HEUSDEN-ZOLDER DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN HEUSDEN-ZOLDER... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HEUSDEN-ZOLDER Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Heusden-Zolder

Nadere informatie

4. Resultaten. 4.1 Levensverwachting naar geslacht en opleidingsniveau

4. Resultaten. 4.1 Levensverwachting naar geslacht en opleidingsniveau 4. Het doel van deze studie is de verschillen in gezondheidsverwachting naar een socio-economisch gradiënt, met name naar het hoogst bereikte diploma, te beschrijven. Specifieke gegevens in enkel mortaliteit

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HAMONT-ACHEL DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HAMONT-ACHEL DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN HAMONT-ACHEL... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT HAMONT-ACHEL Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Hamont-Achel DOSSIER

Nadere informatie

Evaluatie van de activeringsplicht van oudere werklozen

Evaluatie van de activeringsplicht van oudere werklozen Evaluatie van de activeringsplicht van oudere werklozen Auteur: Joost Bollens 1 Abstract In de loop van mei 2009 werd in Vlaanderen de zogenaamde systematische aanpak van de VDAB (de Vlaamse Dienst voor

Nadere informatie

1 Toegevoegde waarde in het BAU-scenario 2

1 Toegevoegde waarde in het BAU-scenario 2 ANNEX 4 MACRO-ECONOMISCHE ONDERBOUWING VAN HET BAU-SCENARIO Auteur: J. Duerinck INHOUD 1 Toegevoegde waarde in het BAU-scenario 2 1.1 Analyse trendmatige evoluties toegevoegde waarde 2 1.2 Methode voor

Nadere informatie

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit: aandachtspunten uit het regeerakkoord

B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit: aandachtspunten uit het regeerakkoord Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit B-project 2005 : Gemeentelijke fiscaliteit: aandachtspunten uit het regeerakkoord Studie van de lokale bedrijfsheffingen

Nadere informatie

Behorend bij de Macro Economische Verkenning 2014

Behorend bij de Macro Economische Verkenning 2014 CPB Achtergronddocument Schatting effect btw-verhoging op inflatie Behorend bij de Macro Economische Verkenning 4 7 september Martin Mellens Centraal Planbureau M.C.Mellens@cpb.nl Jonneke Dijkstra Centraal

Nadere informatie

DE EVOLUTIE VAN DE BELGISCHE VASTGOEDPRIJZEN IN 2016: DATA ADS 1 INLEIDING

DE EVOLUTIE VAN DE BELGISCHE VASTGOEDPRIJZEN IN 2016: DATA ADS 1 INLEIDING CONFEDERATIE VAN IMMOBILIENBEROEPEN VLAANDEREN Kortrijksesteenweg 1005, 9000 Gent www.cibweb.be DE EVOLUTIE VAN DE BELGISCHE VASTGOEDPRIJZEN IN 2016: DATA ADS 1 INLEIDING De benchmark voor de evolutie

Nadere informatie

11. Multipele Regressie en Correlatie

11. Multipele Regressie en Correlatie 11. Multipele Regressie en Correlatie Meervoudig regressie model Nu gaan we kijken naar een relatie tussen een responsvariabele en meerdere verklarende variabelen. Een bivariate regressielijn ziet er in

Nadere informatie

CAPITA SELECTA 6: INVOEGING IN DE BIJZONDERE FINANCIERINGSWET EN INFASERING

CAPITA SELECTA 6: INVOEGING IN DE BIJZONDERE FINANCIERINGSWET EN INFASERING Spoor A2: CAPITA SELECTA 6: INVOEGING IN DE BIJZONDERE FINANCIERINGSWET EN INFASERING Dr. Axel Haelterman KULeuven 4 april 2008 Algemeen secretariaat Steunpunt beleidsrelevant Onderzoek Fiscaliteit & Begroting

Nadere informatie

Impact van de activeringsmaatregelen op de tewerkstelling van werknemers met een buitenlandse nationaliteit

Impact van de activeringsmaatregelen op de tewerkstelling van werknemers met een buitenlandse nationaliteit Impact van de activeringsmaatregelen op de tewerkstelling van werknemers met een buitenlandse nationaliteit Dienst Studies Studies@rva.be Inhoudstafel: 1 INLEIDING 1 2 OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE ACTIVERINGSMAATREGELEN

Nadere informatie

Robuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid

Robuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid Robuustheid regressiemodel voor kapitaalkosten gebaseerd op aansluitdichtheid Dr.ir. P.W. Heijnen Faculteit Techniek, Bestuur en Management Technische Universiteit Delft 22 april 2010 1 1 Introductie De

Nadere informatie

Lokaal fiscaal beleid

Lokaal fiscaal beleid Lokaal fiscaal beleid Beweging.net 23 april 2018 Inhoud Fiscaliteit Lokale fiscaliteit Sociaal rechtvaardige fiscaliteit In het grond- en woonbeleid 2 - VVSG - Beweging.net Fiscaliteit Fiscale ontvangsten

Nadere informatie

Implementations of Tests on the Exogeneity of Selected Variables and Their Performance in Practice M. Pleus

Implementations of Tests on the Exogeneity of Selected Variables and Their Performance in Practice M. Pleus Implementations of Tests on the Exogeneity of Selected Variables and Their Performance in Practice M. Pleus Dat economie in essentie geen experimentele wetenschap is maakt de econometrie tot een onmisbaar

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT DILSEN-STOKKEM DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT DILSEN-STOKKEM DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN DILSEN-STOKKEM... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT DILSEN-STOKKEM Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Dilsen-Stokkem

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT BILZEN DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT BILZEN DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN BILZEN... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT BILZEN Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Bilzen DOSSIER Inhoud 1. Hoe

Nadere informatie

Multiplicatoren: handleiding

Multiplicatoren: handleiding Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Multiplicatoren: handleiding De multiplicatoren van het finaal gebruik behelzen een klassieke toepassing van het traditionele inputoutputmodel

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES N 7 VAN 22 JUNI 2007

COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES N 7 VAN 22 JUNI 2007 COMMISSIE VOOR HET VRIJ AANVULLEND PENSIOEN VOOR ZELFSTANDIGEN ADVIES N 7 VAN 22 JUNI 2007 ONTWERP VAN REGLEMENT VAN DE CBFA MET BETREKKING TOT VASTSTELLING VAN DE STERFTETAFELS VOOR DE OMZETTING VAN KAPITAAL

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT OPGLABBEEK DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT OPGLABBEEK DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN OPGLABBEEK... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT OPGLABBEEK Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Opglabbeek DOSSIER Inhoud

Nadere informatie

Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin

Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin Verdere evolutie van de geharmoniseerde werkloosheid in ruime zin ruime zin in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland in 2014 Directie Statistieken, Begroting en Studies stat@rva.be Inhoudstafel: 1

Nadere informatie

SYNTHESE EN AANBEVELINGEN

SYNTHESE EN AANBEVELINGEN SYNTHESE EN AANBEVELINGEN Dit Advies van de Afdeling Financieringsbehoeften van de overheid kadert in de voorbereiding van het Stabiliteitsprogramma 2019-2022 dat eind april 2019 moet worden overgemaakt

Nadere informatie

Summary in Dutch 179

Summary in Dutch 179 Samenvatting Een belangrijke reden voor het uitvoeren van marktonderzoek is het proberen te achterhalen wat de wensen en ideeën van consumenten zijn met betrekking tot een produkt. De conjuncte analyse

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LUMMEN DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LUMMEN DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN LUMMEN... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LUMMEN Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Lummen DOSSIER Inhoud 1. Hoe

Nadere informatie

Voor de buitengewone dienst is nog steeds een gedetailleerde voorstelling per budgettaire functie van 8 cijfers vereist.

Voor de buitengewone dienst is nog steeds een gedetailleerde voorstelling per budgettaire functie van 8 cijfers vereist. BEGROTING 2017 door het College van Burgemeester en Schepenen VERSLAG EN COMMENTAAR van dhr. C. Beoziere, Schepen van Financiën Het project van de begroting 2017 werd opgesteld in overeenstemming met het

Nadere informatie

HOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE

HOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE HOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE 1 DOEL VAN REGRESSIE ANALYSE De relatie te bestuderen tussen een response variabele en een verzameling verklarende variabelen 1. LINEAIRE REGRESSIE Veronderstel dat gegevens

Nadere informatie

VOLKSGEZONDHEID WELZIJN EN SPORT SCANPLAZA. Telefoonnummer (030)

VOLKSGEZONDHEID WELZIJN EN SPORT SCANPLAZA. Telefoonnummer (030) Nederlandse Zorgautoriteit Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Minister H.M. de Jonge Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG VOLKSGEZONDHEID WELZIJN EN SPORT 29 MEI 2019 SCANPLAZA Newtonlaan 1-41

Nadere informatie

Belasting op de inverkeerstelling (BIV) en jaarlijkse verkeersbelasting - Oldtimers

Belasting op de inverkeerstelling (BIV) en jaarlijkse verkeersbelasting - Oldtimers SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 353 van MATTHIAS DIEPENDAELE datum: 6 juli 2017 aan BART TOMMELEIN VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE Belasting

Nadere informatie

I4XLGEMEEN E3EHEERSCOMITE VOOR HET SOCIAAL STATUUT DER ZELFSTANDIGEN

I4XLGEMEEN E3EHEERSCOMITE VOOR HET SOCIAAL STATUUT DER ZELFSTANDIGEN I4XLGEMEEN E3EHEERSCOMITE VOOR HET SOCIAAL STATUUT DER ZELFSTANDIGEN Opgericht bij de wet van 30december1992 Brussel, 23 maart 2017 Verslag nr. 2017102 Verslag aan de Regering Afgeleverd op eigen initiatief

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MAASEIK DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MAASEIK DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN MAASEIK... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MAASEIK Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Maaseik DOSSIER Inhoud 1.

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter

Nadere informatie

Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y

Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y 1 Regressie analyse Zowel correlatie als regressie meten statistische samenhang Correlatie: geen oorzakelijk verband verondersteld: X Y Regressie: wel een oorzakelijk verband verondersteld: X Y Voorbeeld

Nadere informatie

VERGELIJKENDE STUDIE VAN ALTERNATIEVE ONTWERPWAARDE SCHATTINGEN VAN SIGNIFICANTE GOLFHOOGTE

VERGELIJKENDE STUDIE VAN ALTERNATIEVE ONTWERPWAARDE SCHATTINGEN VAN SIGNIFICANTE GOLFHOOGTE Rapport aan isterie van de Vlaamse Gemeenschap Departement Leefmilieu en Infrastructuur Administratie Waterwegen en Zeewezen AFDELING WATERWEGEN KUST VERGELIJKENDE STUDIE VAN ALTERNATIEVE ONTWERPWAARDE

Nadere informatie

Project A3a: forecasting models Tijdreeksmodellen ter voorspelling van de ontvangsten uit de registratierechten Wp2

Project A3a: forecasting models Tijdreeksmodellen ter voorspelling van de ontvangsten uit de registratierechten Wp2 Project A3a: forecasting models Tijdreeksmodellen ter voorspelling van de ontvangsten uit de registratierechten Wp2 Hannes Stieperaere Dr. Carine Smolders Universiteit Gent Faculteit Economie & Bedrijfskunde

Nadere informatie

M Na regen komt? De MKB-ondernemer als weerman van het economische klimaat. A. Ruis

M Na regen komt? De MKB-ondernemer als weerman van het economische klimaat. A. Ruis M200814 Na regen komt? De MKB-ondernemer als weerman van het economische klimaat A. Ruis Zoetermeer, december 2008 Prognoses vanuit het MKB Ondernemers in het MKB zijn over het algemeen goed in staat

Nadere informatie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Perscommuniqué Brussel, 15 september 2000 Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 21 augustus 2018 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake aardgas voor het jaar 2017 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MEEUWEN DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MEEUWEN DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN MEEUWEN... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT MEEUWEN Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Meeuwen DOSSIER Inhoud 1.

Nadere informatie

Lokale bedrijfsbelastingen: vormen, zin en wenselijkheid. Samenvattende inzichten & beleidsaanbevelingen.

Lokale bedrijfsbelastingen: vormen, zin en wenselijkheid. Samenvattende inzichten & beleidsaanbevelingen. Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor Fiscaliteit /Hogeschool Gent B-project 2005 Lokale bedrijfsbelastingen: vormen, zin en wenselijkheid. Samenvattende inzichten

Nadere informatie

Herkansing Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: Tijd: , BBL 508 Dit is geen open boek tentamen.

Herkansing Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: Tijd: , BBL 508 Dit is geen open boek tentamen. Herkansing Inleiding Intelligente Data Analyse Datum: 3-3-2003 Tijd: 14.00-17.00, BBL 508 Dit is geen open boek tentamen. Algemene aanwijzingen 1. U mag ten hoogste één A4 met aantekeningen raadplegen.

Nadere informatie

LICHT HERSTEL VAN DE CONJUNCTUURBAROMETER IN APRIL

LICHT HERSTEL VAN DE CONJUNCTUURBAROMETER IN APRIL 009-04-3 Links: BelgoStat On-line Algemene informatie Maandelijkse conjunctuurenquête bij de bedrijven - april 009 LICHT HERSTEL VAN DE CONJUNCTUURBAROMETER IN APRIL Voortaan worden de synthetische curven

Nadere informatie

Antwerpse taxshift: eerlijker en groener

Antwerpse taxshift: eerlijker en groener Antwerpse taxshift: eerlijker en groener Begrotingsbesprekingen stad Antwerpen Zowel over uitgaven als over inkomsten zegt Groen dat het anders en beter kan. Uitgaven Zie daarvoor onze alternatieve meerjarenbegroting

Nadere informatie

De evolutie in verkeersveiligheid op autosnelwegen beschreven aan de hand van blootstelling en risico

De evolutie in verkeersveiligheid op autosnelwegen beschreven aan de hand van blootstelling en risico De evolutie in verkeersveiligheid op autosnelwegen beschreven aan de hand van blootstelling en risico Elke Hermans Geert Wets Filip Van den Bossche Instituut voor Mobiliteit Universiteit Hasselt Het algemene

Nadere informatie

Nieuwe thema-analyse van Belfius Research. Vergrijzing van de bevolking : impact op de gemeentelijke aanvullende personenbelasting

Nieuwe thema-analyse van Belfius Research. Vergrijzing van de bevolking : impact op de gemeentelijke aanvullende personenbelasting Brussel, 21 juni 2017 Nieuwe thema-analyse van Belfius Research Vergrijzing van de bevolking : impact op de gemeentelijke aanvullende personenbelasting Het is voldoende bekend dat de vergrijzing een grote

Nadere informatie

LOP Gent BaO. Evolutie in GOK-cijfers

LOP Gent BaO. Evolutie in GOK-cijfers LOP Gent BaO Evolutie in GOK-cijfers 2002 2005 2008-2009 Werkdocument 13.09.2009 Jean Pierre Verhaeghe 0. Inleiding Op de Algemene Vergadering van 8 juni 2009 werd besloten bij het Ministerie van onderwijs

Nadere informatie

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigen verzekering

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigen verzekering Evolutie van de schadefrequentie 2006-2015 in de BA motorrijtuigen verzekering Inhoud 1. Aantal schadegevallen BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie van

Nadere informatie

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016

Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Werken er nu meer of minder huisartsen dan 10 jaar geleden en werken zij nu meer of minder FTE? LF.J. van der Velden & R.S. Batenburg,

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 21 augustus 2018 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake elektriciteit voor het jaar 2017 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

Tabel 69: Verdeling van het gavpppd volgens geslacht en hoofdvervoerswijze. meerdere verplaatsingen heeft gemaakt.

Tabel 69: Verdeling van het gavpppd volgens geslacht en hoofdvervoerswijze. meerdere verplaatsingen heeft gemaakt. 2.2 Gavpppd en socio-economische kenmerken Iedereen die mobiliteit en verplaatsingsgedrag bestudeert, heeft wellicht al wel eens van een studie gehoord waarin socio-economische kenmerken gebruikt worden

Nadere informatie

Europese en praktische haalbaarheid

Europese en praktische haalbaarheid Spoor A2: REGIONALISERING VENNOOTSCHAPSBELASTING: BELASTBARE BASISMODEL Europese en praktische haalbaarheid A. Haelterman KULeuven 2 september 2008 Algemeen secretariaat Steunpunt beleidsrelevant Onderzoek

Nadere informatie

9 Gebruik van wetenschappelijke kennis

9 Gebruik van wetenschappelijke kennis 9 Gebruik van wetenschappelijke kennis In dit hoofdstuk wordt het gebruik van wetenschappelijke kennis a) geanalyseerd in alle onderzochte beleidsprocessen in de JGZ voor 4-19-jarigen in de vier GGD-regio's.

Nadere informatie

Verbanden tussen demografische kenmerken, gezondheidsindicatoren en gebruik van logopedie

Verbanden tussen demografische kenmerken, gezondheidsindicatoren en gebruik van logopedie Notitie De vraag naar logopedie datum 24 mei 2016 aan van Marliek Schulte (NVLF) Robert Scholte en Lucy Kok (SEO Economisch Onderzoek) Rapport-nummer 2015-15 Kunnen ontwikkelingen in de samenstelling en

Nadere informatie

Bijlage 1: bouwstenennotitie schenk- en erfbelasting

Bijlage 1: bouwstenennotitie schenk- en erfbelasting Bijlage 1: bouwstenennotitie schenk- en erfbelasting 1. Inleiding bouwstenen voor schenk- en erfbelasting Tijdens de behandeling van het Belastingplan 2014 zijn in zowel de Tweede als de Eerste Kamer diverse

Nadere informatie

EERSTE AANVULLING OP PROSPECTUS LUM.INVEST. Lum.Invest BVBA Hof Ter Mere Gent Ondernemingsnummer:

EERSTE AANVULLING OP PROSPECTUS LUM.INVEST. Lum.Invest BVBA Hof Ter Mere Gent Ondernemingsnummer: EERSTE AANVULLING OP PROSPECTUS LUM.INVEST Lum.Invest BVBA Hof Ter Mere 28 9000 Gent Ondernemingsnummer: 0658.983.059 OPENBAAR AANBOD TOT INSCHRIJVING BETREFFENDE EEN BELEGGING IN DE PRODUCTIE VAN EEN

Nadere informatie

De ontwikkeling van een heropnamemodel. Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD

De ontwikkeling van een heropnamemodel. Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD De ontwikkeling van een heropnamemodel Corine Penning, Jan van der Laan, Agnes de Bruin (CBS) Landelijke Themabijeenkomst Heropnamen DHD Aanleiding Heropname kan een indicator zijn voor sub-optimale zorg

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 9 augustus 2017 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake elektriciteit voor het jaar 2016 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

Kritische bedenkingen over de vooruitzichten van de budgettaire kosten van de vergrijzing Gert Peersman Frederick Van Gysegem

Kritische bedenkingen over de vooruitzichten van de budgettaire kosten van de vergrijzing Gert Peersman Frederick Van Gysegem Kritische bedenkingen over de vooruitzichten van de budgettaire kosten van de vergrijzing Gert Peersman Frederick Van Gysegem Universiteit Gent Analyse Bedenkingen over de vooruitzichten van de budgettaire

Nadere informatie

Samenvatting. Doelstelling

Samenvatting. Doelstelling Samenvatting In 2003 hebben de ministeries van Justitie, Financiën, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Algemene Zaken de afspraak gemaakt dat het ministerie van Justitie het voortouw zal nemen

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT SINT-TRUIDEN DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT SINT-TRUIDEN DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN SINT-TRUIDEN... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT SINT-TRUIDEN Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Sint-Truiden DOSSIER

Nadere informatie

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigen verzekering

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigen verzekering Evolutie van de schadefrequentie 2005-2014 in de BA motorrijtuigen verzekering Inhoud 1. Aantal schadegevallen BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie van

Nadere informatie

Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: K. Algoed D.

Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: K. Algoed D. Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: 2007-2030 K. Algoed D. Heremans KULeuven 18 December 2008 Algemeen secretariaat Steunpunt beleidsrelevant

Nadere informatie

Evolutie van de schadefrequentie 2003-2012 in de BA motorrijtuigen verzekering

Evolutie van de schadefrequentie 2003-2012 in de BA motorrijtuigen verzekering Evolutie van de schadefrequentie 2003-2012 in de BA motorrijtuigen verzekering Inhoud 1. Aantal schadegevallen BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie van

Nadere informatie

Kerncijfers. 1. Personenmobiliteit. Personenmobiliteit

Kerncijfers. 1. Personenmobiliteit. Personenmobiliteit 6 Kerncijfers 1. Personenmobiliteit Personenmobiliteit 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Auto De MORA publiceert de Vlaamse cijfers van voertuigkilometer en reizigerskilometer van de FOD Mobiliteit en

Nadere informatie

Regionale Verschillen in Loonkosten en Arbeidsproductiviteit. Jozef Konings & Luca Marcolin

Regionale Verschillen in Loonkosten en Arbeidsproductiviteit. Jozef Konings & Luca Marcolin Naamsestraat 61 bus 3550 B-3000 Leuven BELGIUM Tel. 032 16 326661 vives@kuleuven.be VIVES Briefings 2013 24 MEI Regionale Verschillen in Loonkosten en Arbeidsproductiviteit Jozef Konings & Luca Marcolin

Nadere informatie

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LOMMEL DOSSIER

Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. ... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LOMMEL DOSSIER DOSSIER UNIZO MAAKT WERK VAN ONDERNEMEN IN LOMMEL... ONDERNEMERSVRIENDELIJKE GEMEENTELIJKE FISCALITEIT LOMMEL Ondernemers verwachten geen cadeaus, wel een efficiënt beleid. Lommel DOSSIER Inhoud 1. Hoe

Nadere informatie

Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen bij bedrijven onderling

Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen bij bedrijven onderling Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen bij bedrijven onderling Analyse voor: Ministerie van Economische Zaken 24 augustus 2015 Dun & Bradstreet Inhoud Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen

Nadere informatie

Ecologische Monitoring Kustverdedigingsproject Oostende. (t 0 -situatie, fase 3) AANVULLENDE STUDIE:

Ecologische Monitoring Kustverdedigingsproject Oostende. (t 0 -situatie, fase 3) AANVULLENDE STUDIE: Ecologische Monitoring Kustverdedigingsproject Oostende (t 0 -situatie, fase 3) AANVULLENDE STUDIE: KWANTIFICERING EN KWALIFICERING VAN ORGANISCH MATERIAAL IN MARIENE SEDIMENTEN: HUN ONDERLINGE RELATIES

Nadere informatie

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigenverzekering

Evolutie van de schadefrequentie in de BA motorrijtuigenverzekering Evolutie van de schadefrequentie 2007-2016 in de BA motorrijtuigenverzekering Inhoud 1. Aantal schadegevallen BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie BA toerisme en zaken... 2 Schadefrequentie van de

Nadere informatie

FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN

FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN FONDS VOOR ARBEIDSONGEVALLEN Juli 2014 Statistisch verslag van de arbeidsongevallen van 2013 - Privésector 1 Aanpassing van de formule van de gevolgen van arbeidsongevallen 1.1 EVOLUTIE IN DE OVERDRACHT

Nadere informatie

nr. 285 van LORIN PARYS datum: 25 januari 2017 aan JO VANDEURZEN Justitiehuizen - Werklastmeting

nr. 285 van LORIN PARYS datum: 25 januari 2017 aan JO VANDEURZEN Justitiehuizen - Werklastmeting SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 285 van LORIN PARYS datum: 25 januari 2017 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Justitiehuizen - Werklastmeting De minister liet heeft eerder

Nadere informatie

Data analyse Inleiding statistiek

Data analyse Inleiding statistiek Data analyse Inleiding statistiek Terugblik - Inductieve statistiek Afleiden van eigenschappen van een populatie op basis van een beperkt aantal metingen (steekproef) Kennis gemaakt met kans & kansverdelingen

Nadere informatie

Huishoudens die niet gecontacteerd konden worden

Huishoudens die niet gecontacteerd konden worden 4.2. Participatiegraad Om de vooropgestelde steekproef van 10.000 personen te realiseren, werden 35.023 huishoudens geselecteerd op basis van het Nationaal Register. Met 11.568 huishoudens werd gepoogd

Nadere informatie

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen

Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Kredietverlening aan Vlaamse ondernemingen Monitoring Rapport: Januari 2012 Jan van Nispen Inleiding Sinds 2008 zijn woorden zoals crisis, financieringsproblemen, waarborgen en bailouts niet meer uit de

Nadere informatie

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997 6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de

Nadere informatie

Presentatie projectvoorstel- Brussel

Presentatie projectvoorstel- Brussel Presentatie projectvoorstel- Brussel- 14.11.2010. Welke belastinginstrumenten kunnen de fiscale capaciteit van steden gunstig beïnvloeden via het behoud en/of het aantrekken van inkomensverwervende gezinnen?

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 31 753 Rechtsbijstand Nr. 57 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

9. Lineaire Regressie en Correlatie

9. Lineaire Regressie en Correlatie 9. Lineaire Regressie en Correlatie Lineaire verbanden In dit hoofdstuk worden methoden gepresenteerd waarmee je kwantitatieve respons variabelen (afhankelijk) en verklarende variabelen (onafhankelijk)

Nadere informatie

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011)

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Verkeerskundige interpretatie van de belangrijkste tabellen (Analyserapport) D. Janssens, S. Reumers, K. Declercq, G. Wets Contact: Prof. dr. Davy

Nadere informatie

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen: deelpaper 5

De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen: deelpaper 5 Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Spoor fiscaliteit De impact van de bovenbestuurlijke beslissingen op de lokale fiscaliteit in Vlaanderen: deelpaper 5 Tarieven en

Nadere informatie

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en

het laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens

Nadere informatie

Uit de INR-cijfers blijkt dat met een groei van 3,5 % de bouw de algemene economische groei (+1,2 %) in 2016 sterk gestimuleerd heeft.

Uit de INR-cijfers blijkt dat met een groei van 3,5 % de bouw de algemene economische groei (+1,2 %) in 2016 sterk gestimuleerd heeft. Variatie ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder Uit de cijfers blijkt duidelijk dat de bouw de algemene economische groei aanzienlijk heeft gestimuleerd in 2016. Maar welke factoren verklaren

Nadere informatie

notarisbarometer 101,6 99, ,2 99,8 94,1 Belgisch vastgoed zet de economische crisis een hak

notarisbarometer 101,6 99, ,2 99,8 94,1 Belgisch vastgoed zet de economische crisis een hak notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D E n 11 Oktober - december Trimester 4 - Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen De familie

Nadere informatie

Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 2004/ 2013

Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 2004/ 2013 Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 24/ 213 Dienst Studies Studies@rva.be Inhoudstafel: 1 INLEIDING 1 2 METHODOLOGIE 1 3 PROFIEL VAN DE UVW-WZ IN 24 EN IN 213 VOLGENS HET GEWEST 2 3.1 De -5-jarigen die

Nadere informatie

Grafische sector West-Vlaanderen Werkt 2, 2009

Grafische sector West-Vlaanderen Werkt 2, 2009 Grafische sector West-Vlaanderen Werkt 2, 2009 De grafische sector in West-Vlaanderen Foto: : Febelgra Jens Vannieuwenhuyse sociaaleconomisch beleid, WES De grafische sector is zeer divers. Grafische bedrijven

Nadere informatie

INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia

INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE Studie in opdracht van Fevia Inhoudstafel Algemene context transport voeding Enquête voedingsindustrie Directe

Nadere informatie

Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: e versie

Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: e versie Spoor A2: De overdrachten aan de Gemeenschappen en Gewesten in het kader van de Bijzondere Financieringswet: 2007-2030 2 e versie K. Algoed D. Heremans KULeuven 16 Januari 2009 Algemeen secretariaat Steunpunt

Nadere informatie

Salarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers

Salarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers Research Centre for Education and the Labour Market ROA Salarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers ROA Fact Sheet ROA-F-2014/1 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt

Nadere informatie

Januari 2013. Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren?

Januari 2013. Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren? Januari 2013 Krediet en overmatige schuldenlast: wat leren wij uit de cijfers 2012 van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren? Analyse uitgevoerd voor het Observatorium Krediet en Schuldenlast Duvivier

Nadere informatie

Juli 2012. Update cijfers extreme groeiers in Vlaanderen

Juli 2012. Update cijfers extreme groeiers in Vlaanderen Juli 2012 Update cijfers extreme groeiers in Vlaanderen Evolutie extreme groeiers periode 2004 2007 1 Vanuit een beleidsstandpunt is het verkrijgen en verankeren van meer en meer succesvolle groeiondernemingen

Nadere informatie

De impact van de kilometerheffing

De impact van de kilometerheffing De impact van de kilometerheffing 4 DE KWARTAAL 2016 INSTITUUT WEGTRANSPORT EN LOGISTIEK BELGIË vzw Archimedesstraat 5 1000 Brussel http: www.itlb.be - Tel. +32/(0)2 234 30 10 Fax +32/(0)2 230 75 34 Het

Nadere informatie