COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ. Pl ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG ikenlaan (Afbeelding van

Transcriptie

1 Pl ALPHEN AAN DEN RIJN ikenlaan (Afbeelding van Jaarverslag 28 van de commissie van toezicht bij Pl Alphen aan den Rijn zk JAARVERSLAG 28 COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ

2 . Deïnrichting De Penitentiaire inrichting Alphen aan den Rijn bestaat sinds juli 24 uit twee locaties: de locatie Maatschapslaan en de locatie Eikenlaan. De locatie Maatschapslaan is aangewezen als inrichting met een regime van beperkte gemeenschap. De locatie omvat een Huis van Bewaring voor voorlopig gehechten en een Gevangenis voor veroordeelde gedetineerden. In de inrichting is een aantal plaatsen op de EZV-afdeling (Extra Zorgvoorziening) gereserveerd voor daarvoor in aanmerking komende gedetineerden. in de locatie zijn zowel eenpersoons- als meerpersoonscelien. De locatie Eikenlaan is bestemd voor het arrestantenregime. Daarnaast is een aantal cellen bestemd voor voorlopig gehechten (Huis van Bewaring). In deze locatie is plaatsing in een meerpersoonscel regel, tenzij sprake is van een contra-indicatie. Door de gemiddelde korte verblijfsduur van arrestanten vindt dagelijks een grote in- en uitstroom plaats. Dit heeft uiteraard grote impact op de bedrijfsvoering. Daarnaast kampt een hoog percentage van de arrestanten met psychische en/of psychiatrische problematiek. De algemeen directeur van Pl Alphen aan den Rijn was in 28 dhr. G. van der Laan (tot november 28) Met ingang van december28 was dhr. C. Niessen algemeen directeur van Pl Alphen aan den Rijn. De plaatsvervangend vestigingsdirecteuren van Pl Alphen aan den Rijn, locatie Maatschapslaan, waren dhr. J. Rempt en dhr. T. Tromp. De plaatsvervangend vestigingsdirecteuren van Pl Alphen aan den Rijn, locatie Eikenlaan, waren dhr. W. Boersma, dhr. E. Heesterman, mw. F. Hofstee en mw. S. Mulder (tot juli 28). Mw.. Hokke heeft mw. Mulder vervangen. De juridisch medewerker van de locatie Maatschapslaan was mw. S. Hellemons. Zij is met ingang van september vervangen door mw. J. van der Does. De juridisch medewerker van de locatie Eikenlaan was de heer C. de Jong. Bij de beklagzittingen waren in de regel een of meer plaatsvervangend vestigingsdirecteuren en de juridisch medewerker aanwezig. 2. De samenstelling van de commissie was op 3 december 28 als volgt: Mw. K. Schaffels (voorzitter) Dhr. G.W. A. Takacs Dhr. F.W.M. Huis Mw. S.M. Woo Dhr. W. Ros Mw. M.l.C. Terken-Vermeulen Mw. S. Buikema Mw. M. Ros Mw. B. van der Kooy Mw. M.M. Kasten-van t Riet Mw. l.m. van Trier Dhr. M.M. Kuyp Mw. E. Timmermans Dhr. A.. Burghgraef Zoals voorgeschreven in de Penitentiaire beginselenwet bestaat de commissie van toezicht uit burgers, waarvan in ieder geval deel uitmaken: een rechter, een advocaat, een medicus en een maatschappelijk werker. De overige leden zijn afkomstig uit diverse maatschappelijke disciplines. Per maart 28 is dhr. A.Y. Burghgraef toegetreden tot de commissie. Per 5 maart 28 is aan dhr. R.W. Blom eervol ontslag verleend. Gedurende 28 was mw. mr. S.J. Holland aan de commissie van toezicht verbonden als ambtelijk secretaris. De secretaris kon zich in geval van afwezigheid laten vervangen door plaatsvervangende secretarissen, waaronder dhr. E. Wagter, mw. M. Kooien, mw. E. Prinsen Geerligs, dhr. W.H. Ng en dhr. W.M. Colpa. Jaarverslag 28 van de commissie van toezicht bij Pl Alphen aan den Rijn

3 De administratieve werkzaamheden ten behoeve van de commissie van toezicht werden verricht door mw. M. den Duik en mw. G.E. Koole 3 Het secretariaat van de commissie van toezicht is gevestigd in Den Haag, postbus 232, 25 EH Den Haag. 3. Maandcommissariaat De leden van de commissie van toezicht treden volgens een rooster op als maandcommissaris. De afdeling Noord van de locatie Maatschapslaan wordt een keer per 2 weken door een maandcommissaris bezocht. De afdeling Zuid van de locatie Maatschapslaan wordt eveneens een keer per 2 weken door een maandcommissaris bezocht. Verder wordt de locatie Eikenlaan iedere week bezocht door een maandcommissaris. in de inrichting spreekt de maandcommissaris met gedetineerden die door het invullen van een verzoekbriefje om een gesprek met de maandcommissaris hebben verzocht. Tevens probeert de maandcommissaris aandacht te besteden aan gedetineerden die hem of haar spontaan aanspreken. Op verzoek van het secretariaat probeert de maandcommissaris in voorkomende gevallen te bemiddelen bij klaagschriften van gedetineerden. De leden van de commissie van toezicht kunnen te allen tijde de inrichting bezoeken en de maandcommissaris gaat zo nodig naar de arbeidszaal of de luchtplaats om gedetineerden te spreken. De onderwerpen waarover de maandcommissaris in het verslagjaar werd benaderd waren niet veel anders dan in de voorgaande jaren en zijn vaak ook onderwerp van beklagzaken. Een paar onderwerpen vielen daarbij op: geen of geen volledige levering van bestelde boodschappen; er werd veel over de medische dienst geklaagd, maar dit is niet een onderwerp dat binnen de werksfeer van de commissie van toezicht valt, ook niet als maandcommissaris; verzorging; met name op de locatie Eikenlaan waren er veel klachten over het niet doorgaan van het sportmoment. De maandcommissarissen maakten na elk bezoek een verslag. Deze verslagen werden bij de vergaderstukken gevoegd en zowel aan de commissie van toezicht als aan de directie verstrekt. Voor zover nodig hebben de maandcommissarissen de klachten direct na het bezoek met de directie en/of het afdelingshoofd besproken. Op de maandelijkse vergadering werden alleen de nog openstaande punten besproken, waarbij afspraken over de terugkoppeling aan de gedetineerden zijn gemaakt. 4. De vergaderingen van de commissie van toezicht met de directie van de inrichting De commissie van toezicht heeft in 28 in totaal maal met de directie van de inrichting vergaderd. De vergaderingen verliepen in een plezierige, open, zo nodig positief kritische sfeer. Alle vergaderingen werden gehouden in Pl Alphen aan den Rijn, locatie Eikenlaan. Er is regelmatig overleg tussen de directie en de voorzitter van de commissie, in elk geval bij calamiteiten en andere onverwachte gebeurtenissen. Vaste agendapunten in de vergaderingen van de commissie met de directie zijn: Opening 2 Notulen 3 Mededelingen van de directie 4 Ingekomen stukken 5 Verslag van de maandcommissaris 6 Verslag van de beklagcommissie 7 Rondvraag 8 Sluiting De directie deed op open wijze verslag van het reilen en zeilen binnen de inrichting en beantwoordde vragen van de commissie van toezicht. Ook vragen naar aanleiding van de bezoeken van de maandcommissaris werden in de vergadering met de directie besproken. Tevens werd zo nodig, naar aanleiding van uitspraken van de beklagcommissie of de Raad voor Strafrechttoepassing en jeugdbescherming (RSJ) een toelichting gegeven. Vanuit DJI is het project Veilig en Digitaal werken Commissie van Toezicht gestart. Samen met Jaarverslag 28 van de commissie van toezicht bij Pl Alphen aan den Rijn

4 Donate Merison (Landelijk coördinator CvT s) en DJI is men al enige tijd bezig om de CvT s veiliger te laten werken. Dit in verband met de nieuwe privacywet AVG die op 25 mei 28 in werking is getreden. De vergaderstukken zullen voortaan op de website worden geplaatst. Alle leden hebben toegang gekregen tot deze site middels een gebruikersnaam en wachtwoord. Dit houdt tevens in dat de leden van de CvT een mobiele telefoon en andere divices mee mogen nemen naar de Pl om digitaal te kunnen vergaderen. Om toegang te kunnen hebben tot het internet heeft DJI aan alle secretarissen een MiFi router verstrekt. Op 4juni is dhr. Van Ruitenbeek van DJI aanwezig geweest bij de vergadering om de helpende hand te bieden bij het digitaal vergaderen. Vanaf juli krijgen de leden de vergaderstukken enkel nog via de digitale samenwerkruimte De beklagcommissie De registratie van klachten bij het secretariaat van de commissie van toezicht vindt plaats in het landelijke Klaver-registratiesysteem. Dit is een systeem dat door alle secretariaten van de commissies van toezicht wordt gebruikt. Klaver is een acroniem van KLAchten Merwerken En Rapporteren. Dit zorgt voor landelijk vergelijkbare cijfers over bijvoorbeeld het aantal klachten. Dit is onder meer nodig in verband met de tussen de Dienst Justitiële inrichtingen enerzijds en de Raad voor de Rechtspraak anderzijds gemaakte afspraken over de financiering van de secretariële ondersteuning van de commissie van toezicht. Voor een overzicht van de cijfers over het verslagjaar wordt verwezen naar de bijlagen tot en met 4. Een analyse van de cijfers is terug te vinden in bijlage 5. De beklagcommissie heeft gemiddeld drie keer per maand zitting gehouden op de locatie Maatschapslaan en twee keer per maand op de locatie Eikenlaan. Daarbij fungeerden de leden- juristen volgens een rooster als voorzitter van de beklagcommissie. Telkens fungeerden de leden volgens een rooster als bijzitters. De secretaris van de commissie of diens plaatsvervanger fungeerde steeds als secretaris van de beklagcommissie. De beklagcommissie streefde er naar zoveel mogelijk mondeling uitspraak te doen op de klachten. Vanwege het grote aantal klachten in de Eikenlaan zijn extra zittingen, naast de reeds geplande zittingen, georganiseerd. Deze extra zittingen vonden plaats op 28 februari, 4maart, april en 25 april. Met enige regelmaat heeft de beklagcommissie klachten afkomstig uit de Eikeniaan kunnen afdoen op een zitting in de Maatschapslaan (in plaats van eerst rogatoir te horen op de Maatschapslaan). In juli, augustus, september en november zijn er veel (groeps)klachten binnengekomen over het niet doorgaan van de sport. De klachten zijn gegrond verklaard en er werd een compensatie toegekend van 5,-- (indien een datum werd genoemd en de directie ook toegaf dat het sportmoment niet was doorgegaan). 6. Cursussen en bijeenkomsten Het secretariaat van de CvT is op 5 november aanw zig geweest op de jaarlijkse themadag van de RSJ in Amersfoort. 7. Bijz9nderheden In februari is afgesproken dat de Gedeco (gedetineerdencommissie) en één é twee afgevaardigden van de CvT in ieder geval twee keer per jaar bij elkaar zullen komen. Voorts wordt afgesproken dat de notulen en anders stukken van de Gedeco voortaan in de brievenbus van de maandcommissaris worden gedeponeerd. Op 7 mei heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de klankbordgroep, bestaande uit dhr. Diepenhorst en mw. Merison, en dhr. Takécs. Onderwerp van gesprek was het jaarverslag 27 en de analyse van dhr. Huis. Jaarverslag 28 van de commissie van toezicht bij Pl Alphen aan den Rijn

5 Eind 27 is de directie begonnen met het telefonisch afdoen van rapporten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van skype. De ervaringen zijn goed. In december wordt er een werkgroepje gevormd waarbij het functioneren van de Medische Dienst wordt besproken. De volgende leden zullen namens de CvT deelnemen aan dit werkgroepje: dhr. Burghgraef, dhr. Ros, dhr. Takâcs, mw. Terken en mw. Buikema. Namens de directie zal dhr. Niessen hieraan deelnemen. Bij lagen: ) Managementoverzicht Eikenlaan 2) Managementoverzicht Maatschapslaan 3) Totaaloverzicht Eikenlaan en Maatschapslaan 4) Overzicht soorten klachten per onderwerp in Eikeniaan (AE) en Maatschapslaan (AR) 5) Analyse van de cijfers door dhr. Huis Jaarverslag 28 van de commissie van toezicht bij Pl Alphen aan den Rijn

6 28 lfl$tj OOffl Jt5rXr! icçrtcop çeçrcnd cçetcnd deels cvergedragen riet ngetrckie inetrckten na ingeckken ter aferng a e5nd td eçrcnd onrael:k benidd&ing ng rogatc4r verzck jariuen febrsn maart eaa fll 8 9! me 32 $ $ &ara $ j 88 3 $ augustus september e aaa; oktober rovembe decembef Le asa Totaal $ Managementoverzicht - werkvootraden CvT Bureau Den Haan - P.L Alphen aan den Rijn, locatie Eikenlaan Uitstroc

7 28 begin- vo Instroom Jtstrom ccicop gegrond cçegrond deels oergeragen met ingetrclken ingetrokken na ingerrokken ter adoeirç na eind «td nd ontv3e[;k berrideiing ng rogatc4r verzoek ]9flSfl febnjan eara april $ mei $ ur Aaaa IC jh augustus september eaa oktober noveibe T december aa & Totaal Managementoverzicht - werkvoorraden Cvi Bureau Den Haag - P.[ Mphen aan den Rijn. Locatie Maatscflapslaan Uitstroc maart

8 . Gegrond m (%%j ) 4 Q C U) fl Afdoening na rogatoir verzoek Ingetrokken ter zitting Ingetrokken na bemiddeling - CO c co c - c) N Ingetrokken Niet ontvankelijk - f) Overgedragen c J If) co - Deels gegrond t- H > Ongegrond co cw -c N > c H r D LoO tot) A ( OD t- t to. t) f) ÇO (9 t to (9 t ( t-. ( t) t)c J -t 4J t.2. 2 l. t- C JLO t Û. t Uitstroom co 2o Instroom () Q. tc t c() G)C w

9 . Overzicht soorten klachten per onderwerp AR AF 28 AR AE Activiteiten tstid: Time-vul Activfteiten (div) Toezicht Act,iteiten (lucht m 23 Trerspott :; 6 ActMteitentspo4t) 2 27 Vrleten innctting 6 ehsndeiing Verzorging (div) Bejegening Bewegingvnjheid Compenaabe Contact buitenw (bellen: Contact buitenw (bezoek) Contact b,aitenw tmedis) Contact buitenw (post) C.onfrole Verzorging (cdsd. levens.) Verzorging tmedische Verzorging (persconlike) Totaal S - J.L! DBT Disciplinsre strsf DW9nehafleliflg Eisen Verblijfsruimte Geweld ISD tinterv + bel,) lnformab&procecu 57 te fog onbekec>d Ordernastreel W 25 Persoonlijke voorwerpen sg Regime 2 Rek. courizak- 2 4Q eedgeld Rogatoir veçzoek 88 2 Schadeverhaal Selectie/overpi. (ext) Selectieoverp4. (int) S

10 Jaarverslag Commissie van Toezicht Pl Alphen aan den Rijn 28 Het werk van de Commissie van Toezicht in de Pl Alphen Analyse van beklagen van gedetineerden uit het KLAVER-registratiesysteem en gesprekken die de maandcommissarissen met gedetineerden hebben gevoerd. Auteur: Frits Huis Datum: 5maart29 Inleiding Wat doet de Commissie van Toezicht? De taken staan omschreven in het PBW onder artikel 7. Twee belangrijke taken zijn: zorg te dragen voor de behandeling van klaagschriften (lid 2e) en zich door persoonlijk contact (als maandcommissaris) met de gedetineerden regelmatig op de hoogte stellen van onder hen levende wensen en gevoelens (lid 3). Van beide taken vindt verslaglegging plaats: de klaagschriften worden vastgelegd in het KLAVERregistratiesysteem en de maandcommissarissen (MC s) maken verslag van hun gesprekken met gedetineerden. In het KLAVER-registratiesysteem worden van de beklagen vastgelegd: het onderwerp van de klacht, de wijze van afdoening en de tijdsduur (in dagen) tussen het moment van indienen en de beslissing al dan niet door de beklagcom missie. De onderwerpen van de gesprekken tussen de MC s en de gedetineerden zijn terug te vinden in de verslagen van de MC s. De Pl Alphen bestaat uit twee locaties: de Maatschaps laan en de Eikenlaan. Er is één Commissie van Toezicht voor beide locaties. In de Maatschapslaan zijn een Huis van Bewaring en een gevangenis gevestigd en in de Eikenlaan een arrestantenafdeling en een Huis van bewaring. In de analyse wordt eerst verslag gedaan van de Pl Alphen gevolgd door de Maatschapslaan en de Eikenlaan, waarbij opgemerkt wordt dat de Eikenlaan vanaf 24 operationeel is. 2 Pl-Alphen Om toch een indruk te geven van de zaken die de CvT in de periode heeft gedaan, wordt eerst gekeken naar alle zaken van de Pl Alphen. In de totaalcijfers wordt voorbijgegaan aan de verwikkelingen (personeel, verbouwing,) in beide locaties. De analyse beperkt zich tot klachten en de afgedane beklagzaken. Van belang is het aantal gedetineerden dat in de Pl is. Hoe groter het aantal gedetineerden, hoe groter de kans op een beklag. Op basis van de fysieke bezetting per week in beide locaties wordt het gemiddelde berekend per locatie en de gehele Pl.

11 Tabel. Gemiddelde bezetting naar locatie, 28 bezetting beklagen ratio Maatschapslaan Eikenlaan PlAIphen In 28 was de fysieke bezetting in de Pl Alphen gemiddeld 74 gedetineerden. In de Eikenlaan was dat 486 en in de Maatschapslaan 28. Wanneer het aantal beklagen wordt losgelaten op het gemiddelde aantal gedetineerden dan wordt er in de Maatschapslaan meer klachten en beklagzaken aangebracht en afgehandeld. Een verklaring hiervoor kan zijn dat de Maatschapslaan naast een Huis van Bewaring ook een gevangenis is, terwijl de Eikenlaan naast een Huis van Bewaring een arrestantenverblijfplaats is. Arrestanten blijven minder lang in de inrichting waardoor de kans op klachten kleiner kan worden..grafiek. Pl Alphen, klachten naar onderwerp, (absolute aantallen) : ii bi IIhldIlIIIAIiiIoLn I.? f... 4 (9 s,4l _, Klachten naar onderwerp Over de gehele periode heeft het merendeel van de klachten betrekking op persoonlijke verzorging. De laatste jaren volgen activiteiten, disciplinaire straf en persoonlijk zaken (grafiek ). De relatieve verdeling (grafiek 2) laat zien dat de andere onderwerpen in aantal toenemen. De verzorging daarentegen was in 25 nog bijna 4% van het totaal aantal klachten en is dat in 28 nog maar 25%. 2

12 Grafiek 2. Pl Alphen, klachten naar onderwerp, (percentages) 45 Verzorging 4 Activiteiten 35 Disciplinaire straf Persoonlijk 3 Contacten 25 controle-orde-regime 2 5 Rogatoir verzoek Bejegening-behandeling Informatie/procedure Î loverig Li iijj [IiI i lilni lilii Iiii Selectie/overplaatsing : Verlaten 2.2 Beklagzaken naar afdoening Je kunt op verschillende manieren kijken naar de cijfers. Als eerste wordt gekeken per afdoeningwijze naar het absolute aantal per jaar. Vervolgens naar het aandeel per afdoeningwijze per jaar. Welke afdoeningwijze is relatief de grootste en is dat elk jaar van de verslag periode hetzelfde? In 28 is het aantal beklagzaken met ruim (6%) toegenomen t.o.v. 27 (grafiek 3). De afdoeningen niet ontvankelijk en gegrond zijn het meeste toegenomen met respectievelijk 33 en 3 procent. Het relatieve aandeel (dat wil zeggen dat deel van het totaal aantal) van de niet ontvankelijke zaken is met 4 procentpunt toegenomen tot 2% van alle zaken. De overige zaken zijn min of meer gelijk gebleven, waarvan ingetrokken en ongegrond met respectievelijk 39 en 2 procent de grootste zijn. 3

13 Grafiek 3. Pl Alphen beklagzaken naar wijze van afdoening, (absolute aantallen) ingetrokken j8»7 jg[7 liii Iii Ï II lii ÏI $7 65 III II 2$ 8 ongegrond 8 niet ontvankelijk gegrond 8 rogatoir overgedragen Doordat de locaties verschillen voor wat het regime betreft (arrestanten en HvB in de Eikenlaan en gevangenis en HvB in de Maatschapslaan) is de aard van de klacht en daardoor de afdoeningwijze per locatie verschillen (grafiek 4). De Eikenlaan laat meer ingetrokken zaken zien dan de Maatschapslaan, hoewel het verschil wel kleiner wordt. Het aandeel gegrond is in beide locaties in 28 gelijk. Grafiek 4. Pl Alphen, relatieve verdeling beklagzaken naar wijze van afdoening, 24 en 28 9 $ 7 8 ingetrokken iongegrond L Liki ii. totaal-24 totaal-28 ML-24 ML-28 [. Ii i iiii_s EL-24 EL-28 4 niet ontvankelijk 8 gegrond 8 roatoir S overgedragen 4

14 3 Maatschapslaan 3. Klachten naar onderwerp Als eerste wordt gekeken per type klacht naar het aantal per jaar. Vervolgens naar de groei (negatief of positief) van 28 t.o.v. 22. En als derde kijken naar de verhouding tussen de typen klachten per jaar, in de trant van in jaar x is van alle klachten een bepaalde klacht relatief de grootste en is dat ook injaarx+ het geval. De instroom van het aantal klachten is in 28 met 4% gedaald tot 698 (27=725). Uit grafiek 5 is af te leiden dat de rubriek verzorging in 28 de grootste is, maar minder dan in de voorgaande jaren. De onderwerpen die grote stijgingen laten zien zijn: bejegening (+56%), contacten (+26%) disciplinaire straf en controle stijgen respectievelijk met en procent. Wat verder opvalt is dat er in 28 t.o.v. 27 drie grote dalers zijn: verlaten inrichting (-43%), verzorging (-3%) en informatie/procedure (-2%). Grafiek 5. Maatschapslaan, klachten naar onderwerp, (absolute aantallen) E Uh! iiïii II. t »27 28,_ :,o. - q,t (P \Ç. In grafiek 6 is te zien dat er drie onderwerpen zijn die door de jaren heen het grootste aandeel hebben: verzorging, disciplinaire straf en rogatoir verzoek met 8, 4 en 3 procent. Eigenlijk is rogatoir verzoek geen klacht in strikte zin van het woord. Het gaat over een klacht in een andere inrichting. In KLAVER wordt de aard van de klacht niet geregistreerd. 5

15 Grafiek 6. Maatschapslaan, relatieve verdeling van klachten naar onderwerp, is 25 I III liii ii lli dii lii uibil iii ç.., c,oo.,s..f. ç5 \Ç c O 3.2 Beklagzaken naar afdoening In 28 is het aantal beklagzaken met 4% gedaald t.o.v. 27. Wat meteen opvalt is de ruime daling van het aantal gegrond verklaarde beklagen met 92 in 28 (grafiek 7). In de hele periode zijn de ingetrokken beklagen tot 26 veruit de grootste groep. In 27 en 28 zijn de aantallen wel behoorlijk afgenomen. Waarbij het aantal in 28 met 27 kleiner is dan in 22. Daarna volgen de ongegrond zaken en de niet-ontvankelijke zaken. De eerstgenoemde zaken nemen in de periode toe tot 275 in 25 en daalt tot 6 in 28. De niet-ontvankelijke zaken blijven nagenoeg constant vanaf 25. Grafiek 7. Maatschapslaan, beklagzaken naar wijze van afdoening, (absolute aantallen) l.J : LÏ iï üî ïii Î56 Ii ï22 Ii 86 Ingetrokken niet ontvankelijk ongegrond rogatoir overgedragen gegrond 6

16 We zagen eerder dat de ingetrokken zaken in alle jaren de grootste groep is. In grafiek 8 is weergegeven het relatieve aandeel van de afdoeninggrond per jaar. Geconstateerd kan worden dat de ingetrokken zaken in 24 bijna de helft van alle zaken betrof, maar in 28 teruggelopen is naar 3%. Dit verval wordt mede veroorzaakt door de toename van de ongegrond verklaarde en de niet ontvankelijke zaken. Het aandeel gegrond verklaarde afdoeningen is in 28 met procentpunt teruggelopen naar 4%. Grafiek 8. Maatschapslaan, relatieve verdeling beklagzaken naar wijze van afdoening, ingetrokken ongegrond niet ontvankelijk overgedragen 2 îïh t II L 23 t9 [ iiï r rogatoir Igegrond Ten opzichte van 22 laten de afdoeningswijzen rogatoir en niet ontvankelijk de grootste groei zien (grafiek 7). De ongegrond en overgedragen zaken zijn bijna weer op het niveau van 22. De ingetrokken en gegrond afdoeningen zijn zelfs onder het niveau van 22. Grafiek 9. Maatschapslaan, groei antal beklagzaken naar wijze van afdoening (index: 22) rogatoir niet ontvankelijk overgedragen ongegrond ingetrokken gegrond $ 7

17 3.3 Afdoening bek!agzaken naar onderwerp Uit de gegevens van het KLAVER-registratiesysteem is niet op te maken welke onderwerpen met welke afdoening worden afgedaan. Op landelijk niveau worden deze tabellen wel gemaakt, maar niet op inrichtingsniveau. Uit de interne gegevensbestanden van de Pl Alphen is dit wel mogelijk. Hier moet wel opgemerkt worden dat het om een andere bron gaat waardoor er enige verschillen qua onderwerp kunnen optreden. Daarom worden alleen relatieve cijfers gebruikt, die slechts als een indicatie gelden. Grafiek. Maatschapslaan, relatieve verdeling van afdoeningen naar aard en onderwerp, Grafiektitel 4 38 disciplinaire straf 35 persoonlijk contacen 3 27 verzorging overige 25 actviteiten 2 7 behandeling 6 6 DBT 5 controle Li verlaten inrichting informatie 5 selectie Intrekkingen Niet ontvankelijk Ongegrond Gegrond Bron: registratie door Pl Alphen. loo onbekend Eerder (grafiek 7) werd angegeven dat in het KLAVER-registratiesysteem van de afdpeningswijzen de intrekkingen het mest voorkomen. Uit grafiek is af te leiden dat dit bij disciplhiaire straf en persoonlijk plaatsvindt met respectievelijk 9 en 5 procent: gevolgd door verzorging en contacten met 4 en procent. De uitspraak niet ontvankelijk komt het vaakst voor bij persoonlijk (7%) en overige zaken (5%). Ongegrond en gegrond wordt veruit het vaakst beslist bij disciplinaire straf met respectievelijk 38 en 35 procent. 8

18 3.4 Bekiagzaken naar doorlooptijden In grafiek is weergegeven de aantallen beklagzaken en het aantal dagen tussen indiening beklagformulier en beslissing beklagcommissie. Grafiek. Maatschapslaan, doorlooptijden (in dagen) van beklagzaken, (absoluut) : iii IIIii ii iii - i irnlii oenlanger 26 a27 28 Het overgrote deel van de zaken duurt 6 dagen en langer (grafiek ). In 28 is dat aantal drastisch kleiner geworden. De duur 3 dagen is in 28 zelfs de grootste geworden. De klasse 5 6 dagen is de laatste twee jaar kleiner geworden dan de jaren daarvoor. Dit duidt erop dat over het algemeen de beklagzaken sneller worden afgehandeld, maar nog niet binnen de gewenste termijn van 4 weken. De wettelijke termijn is 4 weken: artikel 67 PBW: de beklagcommissie doet zo spoedig mogelijk, doch in ieder geval een termijn van vier weken te rekenen vanaf de datum waarop het klaagschrift is ontvangen een uitspraak. Grafiek lib. Maatschapslaan, doorlooptijden (in dagen) van beklagzaken, (relatief) Grafiektitel Iii hïïi h IÔ 6 en langer IïI liiiii 9

19 Ruim een derde van de beklagzaken wordt binnen de 3 dagen afgedaan (grafiek b). Een derde tussen de 3 en 5 dagen en een kwart van de zaken duurt langer dan 6 dagen. In 28 is de spreiding over de verschillende afdoeningen kleiner geworden (grafiek 2. Grafiek 2. Maatschapslaan, doorlooptijden (in dagen) van beklagzaken (index: 23=) en langer , De maan Ucommissaris In de inleiding is gesproken over de taak van de maandcommissaris. Hij kan worden geraadpleegd door de gedetineerde. Deze vult dan een verzoekbriefje in met het onderwerp dat hij wil bespreken. Van de gesprekken die de MC s met de gedetineerden hebben gevoerd, wordt een verslag gemaakt. Voor iat de Maatschapslaan betreft geeft dat het volgende overzicit. Er treden verschillen op in de onderwerpen die de MC s bespreken en de inhoud van de beklagzaken (grafiek 3). De MC s praten vaak met gedetineerden over verzorging en persoonlijk en iets minder vaak over contacten dan de onderwerpen in de beklagen die door de beklagcommissie worden behandeld. De MC s worden dan geconfronteerd met vooral klachten over de winkel en de medische dienst (verzorging), over persoonlijke eigendommen en geldzaken (persoonlijk) en over (contacten) bezoek (familie)-bellen (advocaat)-post (openmaken brieven). Bij de beklagcommissie komen relatief vaak klachten over disciplinaire straf en bejegening.

20 Grafiek 3. Maatschapslaan, verslagen MC s en beklagzaken naar onderwerp, 28 (in percentages) Ii. Ii ii i Maandcommissaris mmje,, _ o.,,....q \ \.

21 - - 4 Eikenlaan 4. klachten naar onderwerp Als eerste wordt gekeken per type klacht naar het aantal per jaar. Vervolgens naar de groei (negatief of positief) van 28 t.o.v. 24. En als derde wordt gekeken naar de verhouding tussen de typen klachten per jaar, in de trant van in jaar x is van alle klachten een bepaalde klacht relatief de grootste en is dat ook in jaar x + het geval. De instroom van het aantal klachten is in 28 met 5% toegenomen tot 59 (27=6). In grafiek 4 is verder te zien dat de rubriek verzorging in 28 met 347 de grootste is; gevolgd door activiteiten (229). De afdoeningen die in 28 grote stijgingen laten zien zijn: activiteiten met een verdubbeling en contacten (+25%). De onderwerpen disciplinaire straf en controle stijgen respectievelijk met 7 en 6 procent. Wat verder opvalt is dat erin 28 t.o.v. 27 twee echte dalers zijn: verzorging die in absolute zin de grootste is (-6%) en informatie/procedure (-5%). Graflekl4. Eikenlaan, klachten naar onderwerp, (absolute aantallen) :26 27 Ii ii i IFil. ii _h 2$ cy / _/ \Ç In grafiek 5 is te zien dat er vier onderwerpen zijn die door de jaren heen een groot aandeel hebben: verzorging, persoonlijk, activiteiten en disciplinaire straf met respectievelijk 3, 2, 2 en procent in 28. Klachten over activiteiten heeft in 28 een aandeel van 2%. 2

22 Grafiekl5. Eikenlaan relatieve verdeling klachten naar onderwerp, rel atief I liq 8 t , 2 i,ç o, so bii liii \ ii ii L, // ;os 4.2 Bek!agzaken naar afdoening Opmerkelijk is dat in 28 het aantal afgedane beklagzaken t.o.v. 27 met 35% is toegenomen tot 89 (grafiek 6). Een mogelijke verklaring kan zijn dat in de loop van 27 meer personen zijn gedetineerd waardoor er meer klachten kwamen die in 28 zijn afgedaan. In de hele periode zijn de ingetrokken beklagen veruit de grootste groep, maat in 28 laten ze de kleinste stijging (+6%) zien. De gegrond zaken zijn met 58 zaken (262%) de grootste stijgers: gevolg door niet ontvankelijk (+77%) en ongegrond (46%). Grafiek 6: Eikenlaan beklagzaken naar wijze van afdoening, (absolute aantallen) ingetrokken ongegrond niet ontvankelijk gegrond S overgedragen 272S I_ rogatoir 3

23 We zagen hierboven dat de ingetrokken zaken in alle jaren de grootste groep is. In grafiek 7 is weergegeven het relatieve aandeel van de afdoeningswijze per jaar. Geconstateerd is dat de ingetrokken zaken in 24 77% van alle zaken betrof maar in 28 teruggelopen is naar 44%. Dit verval wordt mede veroorzaakt door de toename van de ongegrond verklaarde en de niet ontvankelijke zaken. Het aandeel gegrond verklaarde afdoeningen is in 28 met 8 procentpunten gestegen naar 3%. Grafiek 7: Eikenlaan, relatieve verdeling beklagzaken naar wijze van afdoening, ingetrokken ongegrond niet ontvankelijk gegrond 3 overgedragen 2 ii Iie I4 f7 II 27 Ih Ten opzichte van 25 laten de afdoeningswijzen gegrond en niet-ontvankelijk de grootste groei zien (grafiek 8). De ingetrokken en overgedragen zaken zijn bijna weer op het niveau van 25. Grafiek 8: Eikenlaan, groei aantal beklgzaken naar wijze van afdoening (index: 25) 7 6c gegrond niet ontvankelijk --ongegrond ingetrokken overgedragen

24 Afdoening beklagzaken naar onderwerp Uit de gegevens van het KLAVER-registratiesysteem is niet op te maken welke onderwerpen met welke afdoening worden afgedaan. Op landelijk niveau worden deze tabellen wel gemaakt, maat niet op inrichtingsniveau. Uit de interne gegevensbestanden van de Pl Alphen is dit wel mogelijk. Hier moet wet opgemerkt worden dat het om een andere bron gaat waardoor er enige verschillen qua onderwerp kunnen optreden. Er worden daarom alleen relatieve cijfers gebruikt. Uit grafiek 9 is af te leiden dat de beklagzaken die gegrond worden verklaard relatief het meest voorkomen bij activiteiten en bij disciplinaire straf met respectievelijk 7 en 8 procent. Ongegrond komt vaker voor bij disciplinaire straf en verzorging met 35 en 9 procent. De uitspraak nietontvankelijk komt het vaakst voor bij verzorging (48%) en persoonlijk (%). Intrekkingen worden het vaakst beslist bij verzorging (36%), activiteiten en persoonlijk beide met 2 procent. Grafiek 9. Eikenlaan: onderwerpen naar afdoeningswijze (relatief), 28 go Intrekkingen 3 2 : i ii ii:.. II Niet ontvankelijk Ongegrond Gegrond Bron: Registratie Pi Atphen. 4.4 Doorlooptijden In 28 is de doorlooptijd 6 dagen en langer met 56 zaken veruit de grootste categorie (grafiek 2). Op enige afstand gevolgd door -3 dagen (263). De grootste stijging t.o.v. 27 zijn de zaken meteen duur van - dagen (84%); gevolgd door 6 dagen en langer (54%) en -3 dagen (48%). De categorieën 4-5 dagen en 5-6 dagen zijn met een kwart afgenomen. 5

25 Grafiek 2. Eikenlaan, doorlooptijden beklagzaken in dagen (absoluut) III - -3 uh.dli ii Ii en langer Het relatieve aandeel bij de doorlooptijden is met 43% de categorie 6- dagen en langer het grootste (grafiek 2). Eén op de vijf beklagzaken duurt -3 dagen. Grafiek 2. Eikenlaan, relatieve verdeling doorlooptijden beklagzaken in dagen relatief oenlanger liiii Iiii 28 De kortere doorlooptijden - dagen en -3 dagen nemen in de periode het meest toe (grafiek 22). De doorlooptijden 5-6 dagen en 4-5 dagen lopen op tot 27 maar dalen daarna, de laatstgenoemde tot bijna het niveau van 25. 6

26 - Grafiek 22. Ëikenlaan, groei doorlooptijden in dagen (index:25=) Grafiektitel en langer De.maandcommissaris In de inleiding is gesproken over de taak van de maandcommissaris. Hij kan worden geraadpleegd door de gedetineerde. Deze vult een verzoekbriefje in met het onderwerp dat hij wil bespreken met de MC. Van de gesprekken die de MC s hebben gevoerd met de gedetineerden wordt een verslag gemaakt. Voor wat de Eikenlaan betreft geeft dat het volgende overzicht. Grafiek 23. Eikenlaan, maandverslagen MC s en beklagzaken naar onderwerp, 28 (in percentages) 7

27 , I.IbiI.._._. L / of f,,3f? f / o G.$ / ç5 EL-MC EL-beklag In grafiek 23 wordt weergegeven de verschillen in de onderwerpen die de MC s bespreken met de gedetineerden en de onderwerpen van de beklagzaken. De MC s praten meer met gedetineerden over verzorging en persoonlijk dan de onderwerpen in de beklagzaken die door de beklagcommissie worden behandeld. De MC s worden in die gevallen meer geconfronteerd met klachten over de winkel, de medische dienst (verzorging), persoonlijke eigendommen en geldzaken (persoonlijk). 8

28 5 Samenvatting In de Pl Alphen is het gehele jaar door een vrijwel constante bezetting van gedetineerden (74 gedetineerden gemiddeld). De bezetting in de Maatschapslaan is 28 en in de Eikenlaan 486. Verhoudingsgewijs is het aantal klachten in de Maatschapslaan groter dan in de Eikenlaan. De meeste klachten gaan over de verzorging, activiteiten, disciplinaire straf en persoonlijk. De ingetrokken beklagzaken zijn in de periode veruit de grootste. In 28 zijn de aantallen ongegrond en niet-ontvankelijke zaken t.o.v. 27 toegenomen. Tussen de twee locaties worden in 28 de verschillen kleiner t.o.v Maatschapslaan In 28 zijn er minder klachten dan in 27. De spreiding over de klachten wordt gelijkmatiger. Was verzorging eerst in 25 veruit de grootste, in 28 zijn ze teruggelopen tot een derde van alle klachten. Bij de afdoeningen nemen de niet ontvankelijke zaken toe. Zijn er bepaalde afdoeningswijzen karakteristiek voor bepaalde beklagen? Bij disciplinaire straf zijn de gegronde en de ongegronde uitspraken bijna gelijk. Intrekkingen en niet ontvankelijk komen reltief vaak voor bij persoonlijk. Over de periode zijn de zaken met een doorlooptijd 6 dagen en langer de grootste, maar in 28 is er een kentering; nu is -3 dagen de grootste. De maandcommissarissen worden meestal gevraagd bij problemen op het gebied van verzorging en persoonlijk. Het gaat dan vaak over de winkel,medische zaken, persoonlijke eigendommen en geldzaken. 5.2 Eikenlaan Klachten over verzorging en activiteiten zijn in absolute zin de meest voorkomende klachten. Het relatieve aandeel verzorging neemt af en die van activiteiten neemt toe. Bijna alle afdoeningswijzen nemen in 28 toe. Relatief gezien nemen de ingetrokken zaken in de periode af, terwijl de aandelen ongegron9i en niet-ontvankelijk licht toenemen. Het aandeel gegrond neemt met acht procentpunten he meest toe. In de Eikenlaan neemt in tegenstelling tot de Maatschapslaan de doorlooptijd 6 dagen en langer toe naar ruim 4% vap alle beklagzaken. Ook de categorie tot 3 dagen neemt toe, zij het in iets mindere mate. De gesprekken tussen de maandcommissaris en gedetineerde gaan in 28 vaak over verzorging en persoonlijk. Het gaat over zaken die de gedetineerde direct treffen. 5.3 Algemene conclusie Ondanks de verschillende regimes treden er geen noemenswaardige verschillen op tussen beide locaties. Verhoudingsgewijs zijn er wel meer klachten in de Maatschapslaan. In beide locaties hebben de klachten vaak betrekking op verzorging, disciplinaire straf, activiteiten en contacten. 9

29 De doorlooptijden zijn in beide locaties lang, er vindt wel een lichte verbetering plaats in de Maatschapslaan. Inhoudelijk zijn de gesprekken tussen de maandcommissaris en de gedetineerde en de beklagzaken min of meer hetzelfde, echter op het gebied van persoonlijk en verzorging is het aandeel bij de maandcommissaris groter. In 28 zijn er geen veranderingen in het registratiesysteem KLAVER. De coderingen mbt de afdoeningwijzen zijn goed. De rubricering van de klachten behoeft nog steeds verbetering. Het is niet goed duidelijk (ondanks de handleiding) wat er onder de verschillende rubrieken moet worden verstaan. Een nog steeds groot gemis is dat er op inrichtingsniveau geen kruistabel te maken is uit het KLAVER-registratiesysteem dat laat zien welke klacht welke afdoening heeft. Op landelijk niveau bestaat er wel zo n tabel. Dit jaar is gebruik gemaakt van de Inrichtingsregistratie die wel een globaal overzicht geeft. 2

30 Bijlage-it hetkoderingen soorten klachten NIEUW Activiteiten OUD Activiteiten - arbeid Activiteiten - div Activiteiten - lucht Activiteiten - sport Behandeling-bejegening Contacten Behandeling en bejegening Contact buitenw - bellen Contact buitenw - bezoek Contact buitenw - post Disciplinaire straf Informatie/procedure Persoonlijk Disciplinaire straf Informatie/procedure Persoonlijke voorwerpen Rek. cour./zak- en kleedgeld Schadeverhaal Selectie/overplaatsing Selectie/overplaatsing (int) electie/overplaatsing (ext) Verlaten inrichting Verlaten inrichting Verzorging Verzorging div Verzorging gods. Levens. Verzorging medisch Verzorging - persoonlijke Rogatoir verzoek Rogatoir verzoek 2

31 Controle orde - regime Controle Dienst terugkeer en vertrek Ordemaatregel Regime Geweld ISD (interventie + behandeling) Nog onbekend Time out Toezicht Transport Eisen verblijfsruimte 22