Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen

Transcriptie

1 Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen

2 Commissie van toezicht bij de Justitiële jeugdinrichting De Hunnerberg te Nijmegen Inhoudsopgave 1. Inrichting De commissie van toezicht Samenstelling van de commissie van toezicht 3 2. Cijfers 3 3. De toezichthoudende taak Contacten en samenwerking met de directie van de inrichting Onderwerpen die in het verslagjaar nader zijn belicht 5 4. De adviestaak 5 5. De bemiddelïngstaak Het maandcommissariaat De bemiddeling 6 6. De rechtsprekende taak Cijfermatig overzicht Doorlooptijden Rogatoir verhoor 6 7. Overige vermeldenswaardige activiteiten en gebeurtenissen Afgelegde bezoeken 7 8. Conclusies 7 Bijlagen 9 Overzicht soorten klachten per onderwerp KLAVER 9 Managementoverzicht KLAVER 1 Bezettingspercentage JJI De Hunnerberg

3 1. Inrichting De Hunnetberg is een justitiële jeugdinrichting waar in geslotenheid maximaal 95 jongeren worden opgevangen De commissie van toezicht Samenstelling van de commissie van toezicht Op 1januari 214 was de commissie als volgt samengesteld: de heer J.A.W.M. van Gent, lid sinds 1 februari 1998; mevrouw M.J. van MaanenPeters, lid sinds 21 februari 21; de heerw.j.j.m. Peters, lid sinds 21 februari 21; mevrouw H. Leenders, lid sinds 1 april 24; de heer T. Kraniotis, lid sinds 1 april 27; mevrouw C.H.W. Janssen, lid sinds 1 april 27; mevrouw W.J. Vierveijzer, lid sinds 1 oktober 21. Van de commissie van toezicht maakten deel uit een rechter, twee advocaten, een jurist, een psycholoog, een jeugdarts en een reclasseringswerker. Per 1 februari 214 heeft de heer J.A.W.M. van Gent afscheid genomen van de commissie van toezicht. Het voorzitterschap van de commissie is per gelijke datum overgedragen aan mevrouw mr. W.J. Vierveijzer. Mevrouw S.C.M. Vugts is per 1 toezicht. februari 214 toegetreden als lid van de commissie van Als voorzitter van de beklagcommissie traden op mevrouw mr. W.J. Vierveijzer en de heer mr. drs. T. Kraniotis. Het secretariaat van de commissie werd in het verslagjaar uitgevoerd door mevrouw M. Gort, verbonden aan de rechtbank Gelderland. 2. Cijfers Het aantal gehouden beklagzittingen voor 214 bedraagt 13 Het aantal bezette plaatsen per 1 juli van het verslagjaar bedraagt (vlg. schema pag. 11) 71 Het aantal contacten met het Jongetenberaad 1 Het aantal medische klachten van organisatorische aard Het aantal klachten van medisch inhoudelijke aard 1 Het aantal bemiddelde/opgeloste medische zaken 1 3

4 3. De toezichthoudende taak 3.1. Contacten en samenwerking met de directie van de inrichting De opstelling van directie en management van de inrichting werd door de leden van de commissie van toezicht in het algemeen als heel open ervaren. De directie in de persoon van de heer L. Huizenga trad in het verslagjaar als vaste vertegenwoordiger van de directie op in de commissievergaderingen. De heer Huizenga was ook veelal de vertegenwoordiger van de directie bij beklagzittingen, daarbij bijgestaan door mevrouw mr. A. Warringa, juridisch medewerker. Met de directie is overleg gevoerd over actuele aandachtspunten voor de inrichting en de wijze waarop deze zaken in de praktijk doorwerken. Hierbij waren de rechtspositie van de jeugdigen, eigen observaties, de contacten met de jongeren en personeel en informatie vanuit het jongeren beraad leidend. De navolgende onderwerpen zijn in de vergaderingen van de commissie van toezicht met de directie in dit kader in het verslagjaar 214 met name aan de orde geweest: 1. Visiteren: Van verschillende jongeren kwamen klachten over standaard visiteren bij terugkomst in de inrichting. De commissie heeft dit in haar maandelijks overleg met de directie aan de orde gesteld, waarna de directie de procedure direct heeft aangepast. Jongeren worden thans niet meer stelselmatig gevisiteerd. 2. Klachten in postvakje: In het vorige jaarverslag is reeds aan de orde gesteld dat een aantal klachten in een postvakje zijn gedeponeerd dat niet geleegd werd. In dit postvak zaten verschillende klachten. De commissie heeft contact gezocht met de RSJ en heeft de klachten alsnog afgehandeld. Ook is door de commissie hierover uitvoerig gesproken met de directie. Immers was de wijze van verzending van de klachten al langer onderwerp van gesprek. De directie erkent dat dit niet goed is gelopen en maatregelen zijn getroffen om herhaling te voorkomen. 3. Bemiddeling: de commissie heeft onderling gesproken over de wijze waarop een bemiddeling kan worden aangepakt en over de grens tussen bemiddeling en beklag. 4. Perspectiefplan: Meermalen is gesproken over de termijn van verslaglegging na een perspectiefplanbespreking. Hiervoor bestaat geen wettelijke termijn. Met de directie is de commissie van toezicht van oordeel dat verslagen tijdig opgesteld moeten worden. De directie zal hieraan extra aandacht besteden. 5. Bemiddeling/beklag: Met de directie is gesproken over het spanningsveld tussen behandeling en beklag. De beklagcommissie heeft tot taak het beoordelen van een klaagschrift van een jongere. Juridisch moet worden gekeken of de jongere terecht klaagt of niet. De commissie laat zich niet uit over de inhoud van de behandeling maar wel over randvoorwaarden daarvan. De commissie vindt het belangrijk dat de inrichting daarvan doordrongen is. De commissie mag de behandeling niet inhoudelijk toetsen maar het is niet zo dat alles wat de behandeling raakt aan de commissie voorbij gaat. Dit speelt door in de behandeling van het beklag. 6. Urinecontroles: Bij de beklagcommissie zijn in het verslagjaar klachten binnen gekomen over de oplegging van een ordemaatregel bij de aanvraag van een herhalingsonderzoek na een positieve urinecontrole. De inrichting heeft voor deze werkwijze gekozen om voorbij te kunnen gaan aan de opschortende werking van een disciplinaire straf in dit kader. Meerdere klaagschriften over dit onderwerp zijn door de beklagcommissie gegrond verklaard. De directie heeft daarin aanleiding gezien het beleid aan te passen. Desondanks heeft in de loop van het verslagjaar de commissie het bericht bereikt dat nog steeds ordemaatregelen opgelegd werden. Naar aanleiding van dit bericht heeft de voorzitter nogmaals contact gehad met de directie. De directie heeft toen toegezegd hierop actie te ondernemen. 4

5 3.2. Onderwerpen die in het verslagjaar nader zijn belicht: De commissie van toezicht heeft zich jn het verslagjaar verder verdiept in een aantal ontwikkelingen van de inrichting en de invloed hiervan op de materiële en sociale omstandigheden van de jeugdigen. Enkele thema s waarop nader werd ingegaan veelal met medewerkers vanuit de Hunnerberg: Seksualiteit in de inrichting In dit kader is onder meer gesproken over het al dan niet toestaan van bezoek zonder toezicht voor jongeren die in de inrichting verblijven. Leefklimaat De uitkomsten van het leefklimaatonderzoek zijn tijdens een vergadering van de commissie van toezicht gepresenteerd. Perspectiefpiannen Tijdens een van de vergaderingen is met twee gedragsdeskundigen gesproken over de inhoud en opmaak van perspectiefplannen; Schriftelijke mededeling De inrichting heeft de commissie geïnformeerd over de wijziging van de schriftelijke mededeling als gevolg van een nieuw computersysteem. Daarbij is er door de commissie op gewezen dat wel voldaan moet worden aan wettelijke vereisten. 4. De adviestaak Een aantal punten die ook onder het punt adviestaak zouden kunnen worden geschaard zijn hiervoor reeds besproken onder het punt toezichthoudende taak. Voor het overige werden in het verslagjaar door de commissie geen expliciete adviezen uitgebracht aan het Ministerie van Justitie, de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, of andere instanties en personen. 5. De bemiddelingstaak 5.1. Het maandcommissariaat Zes leden van de commissie traden in het verslagjaar, aan de hand van een vastgesteld rooster, gemiddeld negen maal op als maandcommissaris. De commissie heeft het maandcommissariaat zo ingericht dat de inrichting om de week wordt bezocht door twee maandcommissarissen. De een handelt bemiddelingsverzoeken af terwijl de ander een algemeen bezoek uitvoert. De maandcommissaris maakt bij elk bezoek en van elk (bemiddelings)gesprek een kort verslag. De verslagen van de maandcommissaris werden besproken in de maandelijkse vergadering van de commissie van toezicht. Evenals in voorgaande jaren handelde de maandcommissaris de klachten en bemiddelingsverzoeken zelfstandig af. De betrokken medewerkers van de inrichting die daarvoor in aanmerking kwamen, werden door de maandcommissaris aangesproken om tot een oplossing van het probleem te komen. Ook gaf de maandcommissaris naar de jongere, waar nodig uitleg over de geldende regels. Soms was er sprake van een misverstand in de communicatie dat soms door de maandcommissaris kon worden verhelderd. 5

6 5.2. De bemiddeling Direct na binnenkomst van de klachten wordt de klacht doorgeleid aan de maandcommissaris om te onderzoeken of bemiddeling tot de mogelijkheden behoort. Dit heeft ertoe geleid dat in het verslagjaar 43 klachten zijn ingetrokken na bemiddeling. 6. De rechts prekende taak De Commissie van Toezicht heeft ervoor gekozen om de beklagzaken meervoudig te behandelen. De klachtbehandeling wordt door de commissie als leerzaam ervaren en de betrokkenheid bij de besluitvorming binnen de beklagcommissie is heilzaam voor de visie van de commissie van toezicht en haar individuele leden. Klager en directie worden voor een mondelinge behandeling van het beklag uitgenodigd Ciifermatiq overzicht In het verslagjaar werd in De Hunnerberg in totaal 214 maal beklag gedaan. Van de ingediende klachten zijn in het verslagjaar in totaal 84 klachten ingetrokken. De beklagcommissie heeft 28 klachten nietontvankelijk, 57 klachten ongegrond, 18 klachten gegrond en 6 klachten deels gegrond verklaard. cl) 4 Ccl 214 E w c.,,: c 1. c ) > o (1) L c 9 ) ) W G) W. Z c c cl) C 1 ) cl) >.= cl) ) 1 1. cl) ) cl) > ) De gegrond verklaarde klachten hadden veelal betrekking op de volgende onderwerpen: Disciplinaire straf; Ordemaatregel Doorlooptiiden De commissie heeft in het verslagjaar geconstateerd dat in 117 gevallen de wettelijke termijn van vier weken, welke termijn verlengd kan worden met vier weken, niet gehaald werd. Deze overschrijding had verschillende oorzaken, namelijk: Overwegend de meegetelde tijd van bemiddeling door de maandcommissaris; Verder de aanhouding van klachten ter zitting omdat de beklagcommissie niet over voldoende informatie beschikte om het beklag af te doen; De situatie dat de klager in vrijheid was gesteld. Om de doorlooptijden te verkorten heeft de commissie in de loop van het verslagjaar haar werkwijze herzien. Klachten worden na binnenkomst direct op een zitting gepland en het verweer wordt bij de directie opgevraagd. Daarnaast worden de klachten in handen gesteld van de maandcommissaris om te bezien of bemiddeling mogelijk is. Deze nieuwe werkwijze zal in de loop van 215 worden geëvalueerd Rogatoir verhoor De commissie heeft in het verslagjaar acht verzoeken tot rogatoir verhoor ontvangen van andere inrichtingen. Deze werden behandeld door de beklagcommissie. Het procesverbaal werd opgemaakt en verzonden naar de verzoekende inrichting. 6

7 7. Overige vermeldenswaardîge activiteiten en gebeurtenissen 7.1. Afgelegde bezoeken Op 31 oktober 214 heeft de voorzitter van de commissie de landelijke bijeenkomst voor voorzitters CvT s Jeugd bijgewoond. De Landelijke Themadag voor commissies van toezicht, die plaats had op 3 november 214 werd door een aantal leden van de commissie bijgewoond. 8. Conclusies Per 1 februari 214 is mevrouw S. Vugts als lid van de commissie van toezicht gestart. Anders dan voorheen is er door de commissie en de inrichting een inwerkprogramma verzorgd. Daarbij is zij een aantal keren meegelopen met de maandcommissaris en heeft zij de beklagzitting bijgewoond, maar is ook in de inrichting bij diverse besprekingen geweest. Zo heeft zij een jongerenberaad bijgewoond, een behandelplanbespreking en kennis gemaakt met de groepsleiders, de kok en dergelijke. Hierdoor is zij in korte tijd goed ingewerkt geraakt. De kwestie met het vinden van het postvak met daarin diverse klachten en spreekbriefjes heeft voor grote beroering gezorgd. Nadat wij de wijze van verzenden van klachten als commissie diverse malen aan de orde hadden gesteld en daar diverse oplossingen voor waren bedacht (zoals postbus op afdeling, afgeven aan groepsleiding in gesloten envelop), bleek dat er nog een voor de commissie onbekend postvak bestond. Daarin zijn diverse oude klachten gevonden. Hiervan is een overzicht gemaakt, waarbij sommige klachten (gelukkig) opnieuw waren ingediend en inmiddels waren afgedaan. Voor zover het klachten betrof van jongeren die in de inrichting verbleven, zijn deze klachten alsnog op zitting geagendeerd en afgedaan. Ten aanzien van de klachten waarbij de jongeren niet meer in de Hunnerberg verbleven, is een selectie gemaakt ten aanzien van de aard van de klachten en de opportuniteit. Dit betekent dat met sommige klachten verder niets meet is gedaan. Met de directie is vervolgens uitgebreid gesproken en de procedure nogmaals doorgenomen om te voorkomen dat dit nogmaals zou kunnen voorkomen. De commissie vindt het belangrijk dat als een jongere een klacht indient, hier ook zo snel als mogelijk op wordt gereageerd. De behandeling van de beklagzaken laat soms onwenselijk lang op zich wachten. Dit omdat er eerst bemiddeling plaatsvindt, er verweerschrift moet worden opgevraagd en dan nog een zitting moet worden gepland. Hiervoor is een plan van aanpak bedacht om deze termijn zo kort mogelijk te laten duren. Voor jongeren is het goed als ze snel duidelijkheid krijgen en zich daardoor serieus genomen voelen. Voor de directie is het goed om de signalen van de jongeren snel te horen en eventueel het beleid of de aanpak aan te kunnen passen. De commissie merkt dat de landelijke ontwikkelingen in het gevangeniswezen een druk leggen op de inrichting. Ook de landelijk voorgeschreven kaders leiden in de praktijk soms tot problemen. Een voorbeeld hiervan is het perspectiefplan. Dit plan is heel uitgebreid en bevat veel herhalingen, hierdoor kost het invullen veel tijd. De rapporteurs moeten veel verwerken en dit gaat ten koste van behandeling op de groep of gesprekken met gedragsdeskundigen. De perspectiefplannen komen daardoor vaak te laat, wat voor de jongeren geen goede ontwikkeling is. Zij willen immers kunnen lezen welke behandeldoelen prioriteit hebben. De commissie blijft richting de directie benadrukken dat de procedure rond perspectiefplannen verbeterd moet worden. 7

8 Dit Jaarverslag 214 is vastgesteld op 2juli 215. De secretaris Dê oorzfer 4/t rw1ç. Gort,..J.Vierveijzer 8

9 BIJLAGEN Overzicht soorten klachten per onderwerp Activiteiten vervallen vervallen Activiteiten (arbeid) Activiteiten (diversen) 1 3 Activiteiten (lucht) 1 6 Activiteiten (sport) 3 1 Behandeling Bejegening Bewegingsvrijheid Contact buitenwereld vervallen vervallen Contact buitenwereld (bellen) 6 7 Contact buitenwereld (bezoek) 3 1 Contact buitenwereld (post) 1 Controle Disciplinaire straf Geweld 1 1 Informatie! procedure Nog onbekend Ordemaatregel Persoonlijke voorwerpen Regime Rek. cour./zak en kleedgeld Rogatoir verzoek Schadeverhaal Selectie! overpl. 1 vervallen vervallen Selectie / overplaatsing (extern) 1 Selectie / overplaatsing (intern) 1 Terugkeerfunctionaris vervallen vervallen vervallen Timeout Toezicht vervallen vervallen Transport vervallen vervallen Verlaten inrichting Verzorging vervallen vervallen Verzorging (diversen) 1 Verzorging (godsdienst, levensovertuiging) 1 3 Verzorging (medische) 4 2 Verzorging (persoonlijke) Totaal

10 Aantal klachten en hun beoordeling over de afgelopen vier verslagjaren c U) ci ) W CU W c CU < CU CU o 2 o CU ) C > G) C ) 9 2 tij 4 ) G) ) tij cl). z D c ti) ) > cl) o j. 4 ) CU ) ti) cl) > ).E E 1. 4 U),. o.e CU cl) Q C cl) 2 c Ccl cl) i).e 2 o c 4 c o u ) C E C ) Q) ti) >. tij cl) ) CU. 5>O o z.9.%a O E Q) 2 Kwi Kw Kw Kw Totaal CU iii 1

11 Bezettingspercentage JJI De Hunnerberg 214 Bezettingspercentage JJI De Hunnerberg 214 Gemid Bestemming Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Totaal Totaal NBI kort 93,2 91,2 13,3 12,2 85,9 79,7 $4,6 59,7 63,2 67,8 72,7 63,5 8,5 Totaal NBI lang 99,8 1, 1, 99,7 98,5 98,1 99,5 99,8 12,3 11,5 96,9 92,1 99, Totaal 94,5 93,6 98,6 98, 9,5 87,7 9,5 $,3 83,1 84,7 84,1 77,6 88,6 Bezettingspercentage JJI De Hunnerberg 1,. NBI kort 4) D Do,n. NBllang 4) 4, Jan Feb v1rt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Maanden 11