COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG 2015

Transcriptie

1 COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. ALPHEN AAN DEN RIJN JAARVERSLAG 2015

2 De inrichting De Penitentiaire Inrichting Alphen aan den Rijn bestaat sinds 1 juli 2014 uit twee locaties: de locatie Maatschapslaan en de locatie Eikenlaan. De locatie Maatschapslaan is aangewezen als inrichting met een regime van beperkte gemeenschap. De locatie omvat een Huis van Bewaring voor voorlopig gehechten en een Gevangenis voor veroordeelde gedetineerden. In de inrichting is een aantal plaatsen op de EZV-afdeling (Extra Zorg) gereserveerd voor daarvoor in aanmerking komende gedetineerden. In de locatie zijn zowel eenpersoons- als meerpersoonscellen. De locatie Eikenlaan is in zijn geheel bestemd voor het arrestantenregime. In deze locatie is plaatsing in een meerpersoonscel regel, tenzij sprake is van een contra-indicatie. Door de gemiddelde korte verblijfsduur van arrestanten vindt dagelijks een grote in- en uitstroom plaats. Dit heeft uiteraard grote impact op de bedrijfsvoering. Daarnaast kampt een hoog percentage van de arrestanten met psychische en psychiatrische problematiek. In verband met de grote toestroom aan vluchtelingen is de locatie Eikenlaan sinds medio oktober 2015 tijdelijk, voor een periode van 6 maanden, in gebruik genomen als noodopvang voor vluchtelingen. De arrestanten zijn om die reden overgeplaatst naar andere inrichtingen in de regio, waarbij het Detentiecentrum Rotterdam een groot aantal arrestanten heeft gehuisvest. Omdat er dringend behoefte bestond aan noodopvang voor vluchtelingen, moest de verplaatsing van de arrestanten op zeer korte termijn plaatsvinden. Het op de locatie Eikenlaan werkzame personeel is grotendeels elders binnen DJI ingezet, terwijl een klein gedeelte van het personeel is gedetacheerd bij het COA, dat verantwoordelijk is voor de (nood)opvang. De verwachting is dat de locatie Eikenlaan rond 1 mei 2016 weer beschikbaar is voor de huisvesting van arrestanten. Samenstelling van de commissie van toezicht Op 31 december 2015 bestond de commissie van toezicht uit 15 leden. Van de commissie van toezicht maken in ieder geval deel uit een lid van de rechterlijke macht, een advocaat, en een deskundige uit de kring van het maatschappelijk werk, zodat aan de criteria genoemd in de Penitentiaire Maatregel is voldaan. De overige leden van de commissie van toezicht zijn afkomstig uit diverse maatschappelijke disciplines. De commissie van toezicht werd in het verslagjaar ondersteund door twee secretarissen en twee administratieve medewerkers. Het secretariaat van de commissie van toezicht is gevestigd in Den Haag, postbus 20302, 2500 EH Den Haag.

3 Maandcommissariaat Eens per 14 dagen treden in de locatie Maatschapslaan twee leden op als maandcommissaris in unit Noord (Gevangenis), twee leden in unit Zuid (HVB) en twee leden bezoeken de locatie Eikenlaan. Gedetineerden kunnen door het invullen van een sprekersbriefje kenbaar maken dat zij met de maandcommissaris willen spreken. De gedetineerden hebben met de maandcommissaris onder meer over de volgende onderwerpen gesproken: Medische dienst/tandarts/psycholoog BAD (in- en uitvoer van goederen, vermissing en beschadiging van goederen) Bejegening door inrichtingspersoneel Voeding Dagprogramma Gedeco Bezoek Gebruik keuken Telefoon Rekening-courant Voor zover nodig bespreekt de maandcommissaris de klachten met de directie. De maandcommissaris maakt van zijn of haar bevindingen een verslag op. Deze verslagen worden in de vergadering van de commissie van toezicht met de directie besproken. De maandcommissaris bemiddelt daarnaast in voorkomende gevallen bij door de gedetineerden ingediende klachten. De vergaderingen van de commissie van toezicht met de directie van de inrichting De commissie van toezicht vergaderde in 2015 in totaal 11 keer met de directie van de inrichting. De vergaderingen verlopen in een plezierige, open, en zo nodig kritische sfeer. Vaste agendapunten in de vergaderingen zijn: 1. Opening 2. Notulen 3. Mededelingen van de directie 4. Ingekomen stukken 5. Verslag van de maandcommissaris 6. Verslag van de beklagcommissie 7. Rondvraag 8. Sluiting De directie deed op open wijze verslag van het reilen en zeilen van de inrichting en beantwoordde vragen van de commissie van toezicht. Ook vragen naar aanleiding van de bezoeken van de maandcommissaris werden in de vergadering met de directie besproken.

4 Tevens werd zo nodig, naar aanleiding van uitspraken van de beklagcommissie of de Raad voor strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming een toelichting gegeven. Daarnaast is gesproken over een aantal incidenten dat in de inrichting heeft plaatsgevonden en het onderzoek dat daarop is gevolgd. De beklagcommissie De registratie van klachten bij het secretariaat van de commissie van toezicht vindt plaats in het landelijke Klaver-registratiesysteem. Dit zorgt voor landelijk vergelijkbare cijfers over bij voorbeeld het aantal klachten. Dit is onder meer nodig in verband met de tussen de Dienst Justitiële inrichtingen enerzijds en de Raad voor de Rechtspraak anderzijds gemaakte afspraken over de financiering van de secretariële ondersteuning van de commissie van toezicht. Voor een overzicht van de cijfers over het verslagjaar wordt verwezen naar de bijlage. Nadat grote wijzigingen met betrekking tot bestemming, de invoering van DBT en andere regelgeving in 2014 voor een aanmerkelijke toename van het aantal klachten hebben gezorgd, is de inrichting in het verslagjaar 2015 in rustiger vaarwater geraakt. In de jurisprudentie is de toepassing van de nieuwe regels duidelijker afgebakend geraakt. Het aantal klachten in de locatie Maatschapslaan is in het verslagjaar weliswaar (nog) niet gedaald naar het niveau van vóór 2014, maar ten opzichte van dat jaar is een duidelijke daling waarneembaar: per 31 december 2014 ging het immers om 1303 ingekomen klachten voor de locatie Maatschapslaan, per 31 december 2015 waren 852 ingekomen klachten geregistreerd. In de locatie Eikenlaan ging het respectievelijk om 394 ingekomen klachten over de periode 1 juli 2014 tot 31 december 2014, en 432 ingekomen klachten in de periode van 1 januari 2015 tot 20 oktober In absolute zin is het aantal klachten iets toegenomen, maar de gemeten periode was in 2015 langer dan in Ingekomen klachten Maatschapslaan: 1 januari - 31 december januari december Ingekomen klachten Eikenlaan: 1 juli december januari oktober De beklagcommissie heeft in het verslagjaar 53 keer zitting gehouden. Een aantal leden van de commissie van toezicht fungeert bij toerbeurt als voorzitter van de beklagcommissie; de overige leden als bijzitters. Het rooster van zittingen wordt jaarlijks vastgesteld door de secretaris. Cursussen, bijeenkomsten. In het verslagjaar bezochten de secretarissen en enkele leden de Landelijke Themadag voor de commissies van toezicht. De voorzitter, een lid van de commissie en de secretaris hebben de regiobijeenkomst met de RSJ bijgewoond.

5