Gemeente Amsterdam. Leden van de commissie FEZ

Transcriptie

1 X Gemeente Amsterdam Bezoekadres Amstel iou PN Amsterdam Postbus 202 l000 AE Amsterdam Telefoon amsterdam.n1 Retouradres: Postbus 202, woo AE Amsterdam Leden van de commissie FEZ Datum 5 maart 2019 Ons kenmerk Uw kenmerk Behandeld door C.van.Ette, c.van.ette@annsterdam.n1 Kopie aan Bijlage Programma Stad in Balans Onderwerp Voortgangsbrief Stad in Balans, Programma Stad in Balans en afdoening motie 1121 van de leden Ernsting en Roosma inzake I Amsterdam letters (TA ), motie 1173 van het lid N.T. Bakker inzake Overtoerisme: maatregelen voor meer leefbaarheid (TA ) en motie 1032 van het lid Boutkan inzake Hoe om te gaan met overtoerisme in 2025 (TA2018-oolo20) Geachte raadsleden, In de commissie van 4 oktober 2018 heb ik aangekondigd u twee keer per jaar in deze commissie te informeren over de voortgang op het thema Stad in Balans. In deze brief informeer ik u over de voortgang van diverse maatregelen sinds mei In het coalitieakkoord "Een nieuwe lente en een nieuw geluid" kondigde het college eind mei 2018 verschillende maatregelen aan in het kader van Stad in Balans. Toerisme hoort bij het internationale karakter van Amsterdam. Maar de positieve kanten van bezoekers worden de laatste jaren steeds meer overschaduwd door de negatieve gevolgen van massatoerisme, zoals overlast, drukte en vervuiling. Hierdoor staat de leefbaarheid in sommige buurten onder druk. Omdat Amsterdam een leefbare, vrijzinnige, open en internationale stad moet blijven, is het noodzakelijk een nieuw evenwicht te vinden tussen leefbaarheid en gastvrijheid. De bezoeker is welkom, maar de bewoner staat centraal. Deze ambitie heeft het college vertaald in een nieuw programma Stad in Balans voor de periode die u bij deze brief aangeboden krijgt. In het programma heeft het college de ambitie van Stad in Balans uitgewerkt in concrete doelen en maatregelen. Daarnaast gaat het college in op de wijze waarop we de komende jaren onderzoek en rapportage vormgeven en hoe wordt samengewerkt met bewoners, bedrijven en de regio. Een routebeschrijving vindt u op

2 Pagina 2 van 7 Doorbraken en eerste resultaten Het college heeft continue aandacht voor het werken aan een nieuw evenwicht tussen leefbaarheid en gastvrijheid. Op diverse dossiers zijn doorbraken bereikt die de leefbaarheid voor bewoners bevorderen. Met de uitspraak van de Raad van State in december blijft de Amsterdamse aanpak voor het weren van nieuwe toeristenwinkels in het centrum overeind. Voor Amsterdam een belangrijke uitspraak in het belang van gevarieerde en aantrekkelijke winkelstraten voor bewoners. Ook wordt het plaatsen van nieuwe ATM's in de binnenstad bemoeilijkt door toepassing van hetzelfde bestemmingsplan Winkeldiversiteit Centrum. Met betrekking tot het reguleren van rondleidingen in het wallengebied worden aanvullende nieuwe beperkingen aan gidstours opgelegd om overlast van grote groepen te verminderen. In de raadsbrief van 11 december staan uiteenlopende korte termijnmaatregelen vermeld om de leefbaarheid in het wallengebied te versterken. Het Masterplan Reiniging 8e Handhaving presenteert maatregelen voor een schone en leefbare stad en wordt rond deze tijd geagendeerd. Daarnaast is het toegestane aantal dagen voor vakantieverhuur sinds 1januari dit jaar gehalveerd tot 30 dagen per jaar. Met deel ivan de nieuwe Nota Varen zet het college in op meer grip op de activiteiten op en om het water. In deel 2 zullen aanvullende maatregelen voorgesteld worden. Binnen de Metropoolregio Amsterdam zijn de krachten gebundeld om de internationale bezoekers van onze stad gericht te wijzen op en te gidsen naar uniek en onderscheidend cultuuraanbod in de regio. In 2018 lag de focus op het themajaar 'Haarlem viert Cultuur'. De uitverkochte expositie Leonardo da Vinci in het Teylersnnuseum is één van de resultaten. Zoals hierboven aangekondigd informeer ik u in deze brief over de uitvoering van maatregelen die het college sinds haar aantreden heeft genomen om de negatieve gevolgen van massatoerisme aan te pakken. Ook geef ik u in deze brief inzicht in de uitvoering van een aantal moties in het kader van Stad in Balans. Genomen maatregelen sinds het coalitieakkoord Sinds de presentatie van het coalitieakkoord eind mei 2018 heeft het college de volgende maatregelen genomen, gerangschikt naar de indeling van doelen van het nieuwe programma Stad in Balans. Doel: Minder overlast - In de raadsbrief van 11 december 2018 informeerde het college u over de bestaande en extra maatregelen die op de korte termijn in 2019 worden ingezet om overlast in de binnenstad (Wallen, Rembrandtplein en Leidseplein) aan te pakken, waaronder extra handhaving en schoonmaak. Voor een totaaloverzicht van de maatregelen specifiek in dit gebied verwijs ik u naar deze brief. Een aantal maatregelen wordt ook in deze brief genoemd, omdat ze onderdeel uitmaken van een bredere stedelijke aanpak. - In het Masterplan Reiniging & Handhaving wordt uitgewerkt hoe onder andere de binnenstad op piekmomenten beter zal worden schoongehouden. Ook zal de samenwerking tussen reiniging, afvalinzameling en handhaving worden verbeterd.

3 Pagina 3 van 7 - Eind mei 2018 is de campagne 'Enjoy & Respect' gelanceerd, een initiatief van Amsterdam Marketing in samenwerking met haar private partners en de gemeente. Het is een bewustwordingscampagne gericht op mannen tussen de 18 en 35 jaar uit Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Bezoekers die online zoeken naar een trip naar Amsterdam wordt gewezen op wat mag en wat niet en welke boete daarbij hoort. Via geofencing (een locatie gebonden marketinginstrument) wordt duidelijk wanneer bezoekers een uitgaansgebied betreden en zodra zij dat doen ontvangen zij via hun smartphone berichten. Aanvullend vond van augustus 2018 tot midden januari 2019 een pilot plaats om buitenlandse overtreders hun boete direct mobiel te laten afrekenen. De pilot wordt in 2019 geïntensiveerd. - In juni 2018 is de campagne 'I live here' van start gegaan, deze is gezamenlijk ontwikkeld door bewoners en de gemeente. Posters van bewoners uit het Wallengebied zijn opgehangen achter ramen en op deuren. Bezoekers worden er zo van bewust gemaakt dat in de buurt ook wordt gewoond en ze worden gevraagd hun gedrag daarop aan te passen. Ook heeft 1012 Inc NV een locatie beschikbaar gesteld waar bewoners en deskundigen het gesprek met bezoekers en met elkaar aan kunnen gaan. - Per g juli is het Actie Service Centrum van start gegaan. Hier worden 24 uur per dag, 7 dagen per week alle overlastnneldingen in de hele stad ten aanzien van personen, binnenwater en evenementen telefonisch en online aangenomen, geanalyseerd, doorgezet naar de juiste afdeling, bewaakt op tijdige afhandeling en teruggekoppeld naar de melder na behandeling. De doorlooptijd van deze meldingen en de tevredenheid van melders is hiermee vergroot. Hiermee is een basis gelegd voor de doorontwikkeling naar andere categorieën van overlast, als onderdeel van het Masterplan Reiniging & Handhaving. - Sinds 8 augustus is het nieuwe nneldingensysteem SIA (Signalen Informatievoorziening Amsterdam) als onderdeel van het Actie Service Centrum in gebruik genomen. Hier komen dagelijks ongeveer 650 digitale of telefonische overlastmeldingen binnen van Amsterdammers. Met SIA is het doen van een melding makkelijker geworden en kunnen de uitvoerende diensten sneller meldingen oppakken en afhandelen. - De groei van het aantal bezoekers en inwoners van de stad is ook terug te zien op het water. Dit beïnvloedt, behalve de leefbaarheid en het stedelijk milieu op en rond het water, ook een vlotte en veilige doorvaart. De vaarbewegingen op het water worden veroorzaakt door de passagiersvaart, waaronder de traditionele rondvaartboten en de hospitality boten, de pleziervaart, het goederenvervoer en illegale vaart. De passagiersvaart is in bezoekersaantallen de grootste toeristische attractie in Amsterdam, 5,5 miljoen mensen per jaar maakt een rondvaart. In de Nota Varen deel i stelt de gemeente maatregelen voor om tot een duurzaam, evenwichtig en rechtvaardig gebruik van wal en water te komen. Zo worden er grenzen gesteld aan de pleziervaart bij het varen met grote groepen (verbod 12+ opvarenden) om overlast te verminderen en de illegale vaart aan te pakken; in de binnenstad komt een nachtsluiting tussen uur. En de gemeente stelt grenzen aan de groei door een vergunningenplafond voor de passagiersvaart in te stellen. Door uitstootvrij varen verplicht te stellen voor de passagiersvaart per ingang van het nieuwe vergunningstelsel in 2022, wordt een versnelling teweeg gebracht in de verduurzaming van de passagiersvaart. De handhaving wordt versterkt, bijvoorbeeld door gerichte acties en intensivering van de aanpak van geluidsoverlast, waarbij wordt samengewerkt tussen de handhavers op de wal en het water.

4 Pagina 4 van 7 De nota en de vernieuwde Verordening op het Binnenwater (VOB) zijn onlangs vrijgegeven voor inspraak (einde inspraak was op 6 februari). In het coalitieakkoord heeft het college de ambitie opgenomen om de op- en afstaplocaties buiten het centrum te plaatsen. Half 2019 volgt deel 2 van de nota Varen met daarin nieuw beleid voor de op- en afstapplaatsen, ligplaatsen en goederenvervoer over het water. Doel: Aantrekkelijke functiemenging - Op 13 september203.8 is het nieuwe bestemmingsplan Winkeldiversiteit Centrum in werking getreden als vervolg op het Voorbereidingsbesluit van 5 oktober Nieuwe winkels en voorzieningen gericht op toeristen in het postcodegebied 1012 en 40 overige winkelstraten in Centrum zijn niet langer toegestaan. De Raad van State heeft op 19 december 2018 bevestigd dat de Amsterdamse aanpak om toeristenwinkels in het centrum te weren overeind blijft en niet in strijd is met de Europese Dienstenrichtlijn. - Met de straatgerichte aanpak van Centrum XL (samenwerkingsverband van Amsterdam City, Koninklijke Horeca Nederland afdeling Amsterdam, MKB Amsterdam en de gemeente) werken vastgoedeigenaren, winkeliers, biz'en (bedrijveninvesteringszones) en andere ondernemersverenigingen samen aan het weer krijgen of behouden van een divers winkelaanbod. In de Spuistraat hebben vastgoedeigenaren in de zomer van 2018 een brancheringsadviesconnmissie opgericht. - In de Zuid, Oost en West worden voor diverse straten onderzocht of en zo ja in welke mate de winkeldiversiteit onder druk staat. Op basis van onderzoeksresultaten wordt gezocht naar passende maatregelen om de winkeldiversiteit te behouden of te vergroten. - Sinds 1januari 2019 is het aantal toegestane dagen voor vakantieverhuur van 6o naar 30 dagen teruggebracht. De vergunningplicht voor Bed & Breakfast gaat in vanaf 1januari Doel: Meer ruimte op straat en op het water - Op dit moment maakt het college werk van het verwijderen van tot io.000 parkeerplekken in de periode tot n 2019 gaat het om minimaal 1.00o parkeerplekken. Vanaf 14 april 2019 gaan de parkeertarieven voor bezoekers omhoog tot maximaal c 7,50 per uur. - Het college geeft invulling aan het touringcar transitieplan, waarmee touringcars zoveel mogelijk geweerd worden uit het centrum van de stad. Zo zijn er inrijverboden op verschillende routes ingesteld voor touringcars, dit met uitzondering van bestemmingsverkeer. - Groepsrondleidingen leveren een aanzienlijke bijdrage aan de drukte en overlast in het wallengebied. Het college komt daarom met extra maatregelen om overlast door groepsrondleidingen tegen te gaan. U wordt binnenkort per brief geïnformeerd hierover. - Op 4 oktober 2018 zijn de leden van uw commissie geïnformeerd over de door het college vastgestelde bestuursopdracht "Gebiedsgericht beleid voor commerciële activiteiten in de openbare ruimte". Op dit moment is beleid versnipperd en gelden voor vergelijkbare activiteiten verschillende voorwaarden. Doel van de bestuursopdracht is om stedelijke kaders en regelgeving vast te stellen en om uitgangspunten te formuleren voor het beprijzen van het commercieel gebruik van de openbare ruimte.

5 Pagina 5 van 7 - Het college werkt aan het verminderen van de overlast doortaxi's. In het najaar van 2018 is onder andere een pilot gestart bij de Leidsegracht, waarbij deze gracht in de avonduren is afgesloten voor doorgaand verkeer. De pilot is succesvol verlopen en wordt gecontinueerd. Doel: Betere balans tussen kosten en baten bezoekerseconomie - Sinds 1januari is de toeristenbelasting verhoogd naar 7% over de kamerprijs voor de hele stad (hotels, hostels, campings en vakantieverhuur). Bovendien wordt 8,-- per tijdvak van 24 uur voor cruisepassagiers in rekening gebracht, dus aanvangend vanaf het moment van ligplaats nemen'. - Begin 2019 hebben stadsgesprekken plaatsgevonden met Amsterdammers en de toeristische sector over de wijze waarop de toeristenbelasting opbrengsten het beste verhoogd kunnen worden met 105 miljoen per jaar. Met de overnachtingsbranche wordt gesproken over de systematiek voor het heffen van toeristenbelasting. - In het eerste kwartaal van 2019 wordt een voorstel opgesteld voor een nieuwe tariefstructuur precario terrassen voor 2020, waarin de druk op de openbare ruimte tot uitdrukking komt. - Voor het onderhoud van vaarwegen en het handhaven en terugdringen van overlast op en rond het water wordt in de Nota Varen deel i voorgesteld om de gebruikers (passagiers- en pleziervaart) meer evenredig te laten meebetalen. Vanaf 2020 worden de leges verhoogd. Ook de kosten van vaarvignetten zullen worden verhoogd, waarbij wordt uitgegaan van maximaal een verdubbeling. Doel: Duurzame recreatie en voorzieningen - Sinds begin 2018 geldt de richtlijn Duurzame evenementen die betrekking heeft op water, energie, mobiliteit en afval. Om de doelstellingen op het gebied van een groen energieverbruik te halen worden op 14 evenementenlocaties vaste stroomvoorzieningen aangelegd. Doel is deze voor aanvang van het (buiten) evenementenseizoen 2019 gerealiseerd te hebben. Verder zal in 2019 bij grote evenementen het eet- en drinkmateriaal duurzaam moeten zijn. - Nieuwe hotelontwikkelingen zijn sinds het restrictieve overnachtingsbeleid van a. januari 2017 alleen mogelijk in de 'nee, tenzij'-gebieden en indien ze voldoen aan strenge criteria op het gebied van concept, duurzaamheid (onder andere op het gebied van energie, hergebruik en herkomst materialen) en sociaal ondernemerschap. Doel: Spreiden van bezoekers - Op 15 november 2018 is de regionale bestuursopdracht 'Zeecruise in het Noordzeekanaalgebied (NZKG)' vastgesteld in het bestuursplatform Noordzeekanaalgebied. In het bestuursplatform zitten de provincie Noord-Holland, de vijf gemeenten in het Noordzeekanaalgebied en de twee havenbedrijven. Doel van de bestuursopdracht is de gewenste en mogelijke capaciteit van de zeecruise voor de regio NZKG te onderzoeken, waarbij het uiteindelijke beleidsstuk zich zal richten op de gewenste ontwikkeling van de zeecruise op de middellange termijn (2020 tot 2030) met een vooruitblik op de langere termijn. Het beleid zal zich onder meer uitspreken over het gewenste type en volume aan zeecruise, spreiding van zeecruise toerisme in de regio, economische aspecten, de gewenste

6 Pagina 6 van 7 locaties voor de afhandeling cruiseterminals, benodigde infrastructuur, milieu en duurzaamheid. De Passenger Terminal Amsterdam (PTA) zal verplaatst worden naar buiten de stad. In de raadsbrief van 15 novennber 2018 bent u geïnformeerd over de Bestuursopdracht Zeecruise in het NZKG. - Op 13 november 2018 heeft het college ingestemd met de bestuursopdracht 'Beleid Riviercruise '. Het doel van deze opdracht is te komen tot een gemeentelijke beleidsvisie op de ontwikkeling van de riviercruise in Amsterdam in de periode 2020 tot Hierin zal worden omschreven in welke mate en op welke locaties Amsterdam de riviercruise wil faciliteren in de toekomst. Hierbij wordt rekening gehouden met de ruimtelijke ontwikkelingen op en rond het IJ en de toenemende drukte in de stad. In overleg met de passagiersvaartbranche, de touringcarbranche en de riviercruisebranche wordt een gezamenlijke visie gemaakt voor het ontwikkelen van een transferhub (meerdere op- en afstaplocaties). Op deze transferhub wordt in de toekomst de groepspassagiersvaart van touringcars en cruisevaart afgehandeld, waarbij ook gekeken wordt of dit kan met behulp van tijdslots. Uitgangspunt van het beleid zal een kwaliteits- en spreidingstrategie zijn voor de riviercruise. Het besluit en de onderliggende stukken zijn door het college ter kennisname aan de raadscommissies RO, MLD en FEZ gestuurd. - Er wordt momenteel gewerkt aan een regionaal ontwikkelkader voor hotels in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Het betreft voornamelijk kwaliteitseisen en ambities. Dit ter voorkoming van een waterbedeffect door de komst van hotels in de regio. Nieuwe hotels zullen na vaststelling in de gehele MRA moeten voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen en bijdragen aan spreiding. Over de uitkomsten van de evaluatie van het overnachtingsbeleid (`nee, tenzij' beleid voor nieuwe hotelinitiatieven) wordt u separaat geïnformeerd. - Conform motie 1121 van leden Ernsting en Roosma inzake de Begroting 2019 (1 amsterdam letters) zijn de I amsterdam-letters op 3 december 2018 van het Museumplein verwijderd. - De verkenningen naar nieuwe grootstedelijke culturele voorzieningen buiten het centrum geven aanleiding voor verdere uitwerking en zijn opgenomen in het Strategisch Huisvestingsplan Kunst en Cultuur. De ontwikkelbuurten kunnen hier op termijn van profiteren. - Sinds 2018 is het nieuwe evenementenbeleid van kracht. Daarin zijn ongeveer 6o nieuwe locatieprofielen opgenomen, waarmee evenementen zo veel worden mogelijk gespreid. Tegelijkertijd is er een grens gesteld aan het aantal evenementdagen voor (muziek)evenementen. In 2019 wordt het evenementenbeleid geëvalueerd. Daarbij wordt gekeken naar de uitvoering en naar het effect van het beleid (onder meer naar belasting van de evenementen op de omgeving). - Op 1 november 2018 is het Cultuurprofiel / Programma Kunst, Cultuur & Erfgoed, de strategische agenda op het gebied van kunst en cultuur van de Metropoolregio Amsterdam, gepubliceerd. Hierin zijn spreiding van het aanbod en het bevorderen van bezoek aan cultuur in de regio een belangrijk onderdeel. Uitvoering moties U heeft tijdens de begrotingsbehandeling op 7 november 2018 twee moties ingediend. In motie 1173 van raadslid Bakker Begroting 2019 (Overtoerisme: maatregelen voor meer leefbaarheid) wordt het college verzocht een voorstel aan de raad voorte leggen om de effecten van maatregelen in het kader van Stad in Balans op de leefbaarheid in de stad in kaart te

7 Pagina 7 van 7 brengen. In motie 1032 van raadslid Boutkan inzake de Begroting 2019 (Hoe om te gaan met over toerisme in 2025; werk een verkenning uit naar ontwikkelingen en impact van de groei van toerisme op leefomgeving, mobiliteit, veiligheid en duurzaamheid) wordt het college verzocht: 1. een verkenning uit te voeren naar ontwikkelingen en impact van de groei van het toerisme op Amsterdam tot ijkpunt 2025; 2. daarbij te kijken naar de druk op leefomgeving, mobiliteit, veiligheid en Duurzaamheid. De uitvoering van beide moties is in lijn met het coalitieakkoord en is opgenomen in de onderzoeksparagraaf van het programma Stad in Balans. De volgende onderzoeken worden uitgevoerd: Onderzoek naartoeristische draagkracht en leefbaarheid van buurten (2019), waarin we structureel de leefbaarheid en toeristische draagkracht monitoren in wijken waar veel toeristen komen. Prognose Toerisme (2019). Een onderzoek naar de prognose van het aantal bezoekers aan Amsterdam in 2025 met een doorkijk naar Dit onderzoek wordt een samenwerking van de gemeente, stichting Amsterdam Marketing en het NBTC. Op basis van deze prognoses zal het college verkennen wat de impact van toeristische groei is op de leefomgeving, mobiliteit, veiligheid en duurzaamheid in de stad. Hiermee geeft het college uitvoering aan de motie van raadslid Boutkan. De specifieke effecten van de maatregelen uit het programma worden vanuit de betreffende portefeuilles gemonitord (zoals monitor Binnenstad, schoon, veilig, touringcars, belastingen, grote groepen Wallen en crowd management). Hiermee geeft het college uitvoering aan de motie van raadslid Bakker waarin het college verzocht wordt om de effecten van maatregelen in het kader van Stad in Balans op de leefbaarheid in de stad in kaart te brengen. In de volgende voortgangsrapportages wordt u over de voortgang van deze onderzoeken geïnformeerd. Het college beschouwt hiermee de moties als afgedaan. lk hoop u hiermee een goed beeld te hebben gegeven van de voortgang op het thema Stad in Balans vanuit de diverse portefeuilles. Hoogachtend, Na ollege vn Burgemeester en Wethouders van Amsterdam, _ U. Ko Wet 'user Economische Zaken C

8