Motie. studieadvies,

Transcriptie

1 TK Aandeordeisdevoortzettingvandebehandelingvan: - hetwetsvoorstelwijzigingvanondermeerdewet educatieentenbehoevevanhetbevorderenvanmeerdoelmatigeleerwegeninhetenhetmoderniserenvandebekostigingvan het(33187). (Zievergaderingvan7 februari2013.) IkdeeldeKamermeedatdespreektijdenintweedetermijndrietotmaximaalvierminutenzijn. Dealgemeneberaadslagingwordthervat. Voorzitter.Ikdankdeministervoordeuitgebreidebeantwoordingenvoordeinformatiediewijnaafloopvande eerstetermijnhebbengekregen.ikwilhetheelkorthouden.ikkomuiteraardnogeventerugopdeurennorm, wantdatverwachtmenvanmij.deheerrogzijnamelijk datdeurennormhetkroonjuweelvand66is.ikmerkechteropdatinditgevaldegoedekwaliteitvanonderwijs hetkroonjuweelvand66is. Ikvraagdeministerommijnogeenkeeruitteleggen watdesituatieisalsdekwaliteitvaneeninstellingalsvoldoendewordtbeoordeeld,maardeurennormnietwordt gehaald.watgebeurterdanprecies?enwatdoetdeinspectievolgenshaaralshetandersomis,alsdekwaliteit nietopordeismaardeurennormwelwordtgehaald?ik hebeenmotieeneenamendementoverdeurennorm voorbereid.demotiedienikinomdatwijhetbelangrijk vindendatscholenvoorafduidelijkheidhebbenoverde grondenwaaropzijkunnenafwijkenvandeurennorm.de motieluidtalsvolgt. overwegendedatscholenvoorafhelderheidzoudenmoetenhebbenoverdevraagwanneerafwijkingvandeurennormmogelijkis; verzoektderegering,dekamervoordezomervan2013te informerenoverdecriteriawaaraanonderwijsinstellingen moetenvoldoenomtemogenafwijkenvandeurennorm, DezemotieisvoorgestelddoordeledenVanMeenen, BisschopenStraus.Naarmijblijkt,wordtdeindieningervanvoldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.30(33187). Ikhebookeenamendementvoorbereid.Datwordtopde bekendewijzerondgestuurd,maarhetiszorecentdat ikerookietsoverwilzeggen.ditamendementkomtin deplaatsvanhetamendementdatbeoogdeomdeurennormhelemaaluithetwetsvoorsteltelatenverdwijnen. Methetamendementopstuknr.28wilikindewetlatenopnemendatbinnentweejaarnadeinwerkingtredingervan,aandeKamerverslagwordtgedaanoverde doeltreffendheidendeeffectenvandeinwetopgenomen urennorm. Tenslottekomikophetbindendstudieadvies.Ookna debeantwoordingdoordeministerblijftmijnfractiezich zorgenmakenoverhetfeitdatinstellingenstudentenin detoekomstnaviermaandeneenbindendstudieadvies kunnengeven,zonderdatereenpassendevervolgopleidingis.datiseenenormrisicoopuitval.daaromdienik medenamensdeheerrogdevolgendemotiein. overwegendedateenbindendstudieadviesnaviermaandenkanleidentoteenextragrotegroepuitvallersdiede restvanhetschooljaarnietopnieuwaaneenopleiding kanbeginnen; overwegendedatdejeugdwerkloosheidopditmoment erghoogisendathetvoormensenzonderdiplomadus extralastigisomaaneenbaantekomen; verzoektderegering,dekamerteinformerenoverdeverhoudingtussenhetbindendstudieadviesendemogelijkheidomtekunneninstromen,enzomogelijkaanvullendemaatregelentenemenvoorinvoeringvanhetbindend studieadvies, DezemotieisvoorgestelddoordeledenVanMeenenen Rog.Naarmijblijkt,wordtdeindieningervanvoldoende ondersteund. Zijkrijgtnr.31(33187). MevrouwStraus(VVD): Voorzitter.Ookikdankdeministervoorhaaruitvoerige beantwoordingineerstetermijn.ikwilnamensdevvd nogeenpaarpuntennaarvorenbrengen.indeeerste termijnhebikdeministergevraagdhoehetstaatmetde studiebijsluiter.devvdwilnetalsinhethogeronderwijs eenstudiebijsluiterinhetmbo.daardoorkanelkeleerlingdiezichaanhetoriënterenisopeenmbo-opleiding, zienwatdeopleidinginhoudt,voorwelkeberoepenje wordtopgeleid,watdekansopeenbaanisalsjejediplomahaaltenwathetsalarisisdatjemetdiebaanonge-

2 Straus TK veerkuntverdienen.ookhetuwvheeftrecentelijkzijn zorguitgesprokenoverhetfeitdatleerlingennogsteeds wordenopgeleidvoorberoepenwaarinmomenteelmoeilijkwerktevindenis.vandaagstondereenartikelinhet FDwaaruitbleekdathetendearbeidsmarktechtnogvervanelkaarafstaan.Heeftdeinspectiealgecontroleerdopdezorgplichtvoorarbeidsmarktperspectiefbijonderwijsinstellingen?Zoja,zijnerdanal vervolgtrajectengestartofsanctiesuitgedeeldinverband methettekortschietenindezen?daarvoorisdestudiebijsluiternujuisteenvandemaatregelen. Deministerheeftaangegevendatzijintweedetermijn zalingaanopmijnvraagoverderelatietussendeopleidingsovereenkomst,hetbindendstudieadviesendeentreeopleiding.datwachtikevenaf. Ikdieneenmotieinophetgebiedvandeprestatiebekostiging. constaterendedathethogeronderwijsalervaringopdoet metprestatieafsprakenmeteendaaraangekoppeldefinancieringsstructuur; overwegendedathetregeerakkoorduitspreekt,kwaliteitsbekostigingvoorttezettenentevensprestatiebekostiging inhetmbointevoerenvanaf2015; overwegendedathetvanbelangisvoldoendetijdtehebbenomdeprestatieafsprakenoptestellenendaarinde ervaringenbijhetopstellenvandeprestatieafspraken methethogeronderwijstotnutoemeetenemen; verzoektderegering,vooroktober2013meteenbriefte komenoverwelkestappenwordengezetomin2015prestatiebekostigingonderdeeltelatenzijnvandefinancieringvanhetmbo, DezemotieisvoorgestelddoordeledenStraus, JadnanansingenVanMeenen.Naarmijblijkt,wordtde indieningervanvoldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.32(33187). Voorzitter.Wijbedankendeministervoordeuitgebreidebeantwoordingineerstetermijn.Wijmerkendatzij opzoekisnaargoedevormenomhetmbotoekomstbestendigtemaken.wijzijntevredenoverdevormvoorde urennormdiezijheeftgevonden.daarinkandespzich vinden.mbo-leerlingenhebbenrechtoponderwijs.zij hebbenookrechtopeenknuppelommeeteslaanalszij teweinigleskrijgen.wijvindenhetdusbelangrijkdatdie normnogwelindewetverankerdblijft.wijkunnenons veelvoorstellenbijdevereenvoudigdeversievanwegede administratievedrukdiehierbijkomt.mijnamendement overinspectietoezichtopdestaatjeszalikintrekken,want deministerhadgelijk:datisalmogelijk. Welkamendementisdat?Hetamendementopstuknr. 24? Ikhebhetnietbijdehand,maarikkanhetustrakslaten weten. Goed,dandoenwijdatlater. ErzijnookwatdingeninditwetsvoorstelwaaroverdeSP niettevredenis.eenvandiedingenhebikineerstetermijnalgenoemd,dezogenaamdecascadefinanciering, waarinscholenelkjaarmindergeldperleerlingkrijgen. Datbetekentdatstapeleningewikkeldwordt.Wijhandhavendanookhetamendementomdituitdewettekrijgen. Wijzijnnietovertuigddatfinancieringendeinkorting vaneenaantalopleidingeninhetmbogoedgaanwerken.ikhebgelezendatdeministerallerleitoetsenvoorstelt,maarikbenbangdatdienogtekortzullenzijnen datnietduidelijkzalzijnwatdepraktijkvandezenieuwe wetgaatbetekenen.datdeugtvolgensmijniet.decommissie-dijsselbloemheeftonsdeopdrachtgegevenom onderwijsvernieuwingennietdoortevoerenzonderdat eenuitvoeringstoetsisgedaan,zonderdatisbekekenwat wettenvoordepraktijkbetekenen. Wijmakenonsnogsteedsgrotezorgenoverdeentreeopleidingen.Ookdeantwoordenvandeministerhebbenonsnietgerustkunnenstellen.Jongerendiestraks niveau1,denieuweentreeopleiding,nietaankunnen,lijkenbuitendeboottevallen.zietdeministerditrisico,zekerincombinatiemetdekomendeparticipatiewet?alsje 18jaarbent,nietmeernaarschoolkuntenooknietinde Wajongofdesocialewerkvoorzieningterechtkunt,waar kunjedannogheen?hetgaathierbijoverjongerendie vaakuithetpraktijkonderwijsofhetvoortgezetspeciaal onderwijskomen.wijhebbenechtantwoordnodigopdie vragenvoordatwijeventueelkunneninstemmenmethet wetsvoorstel. Wijmakenonszorgenoverhetbindendestudieadvies. Welkemogelijkhedenzijnernunogvoordezejongeren? Kunnenzijbijdegemeentehetrechtoponderwijs,werk ofstageeisen?wijhebbenhiervooreengarantievande ministernodig.voordezekerheiddienikhieroverookeen motiein. overwegendedatjongerendieuitvallenbijdezogenaamdeentreeopleidingeneenkwetsbarepositieopdearbeidsmarkthebben; constaterendedatgemeentennietwettelijkverplichtzijn dezejongereneenpassendwerk-ofleeraanbodtedoen;

3 Smits TK verzoektderegering,inoverlegmetgemeenten,uwv enonderwijsinstellingenmetvoorstellentekomenvoor voorzieningenwaardezejongerenkunnenleren,werken ofstagelopen, DezemotieisvoorgestelddoorhetlidSmits.Naarmij blijkt,wordtdeindieningervanvoldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.33(33187). Zoalsgezegd,makenwijonszorgen.Ditwetsvoorstel klinktgoed,maarikbenbangdathetindepraktijkvoor demeestkwetsbarejongereninonsonderwijstochnog totgroteproblemengaatleiden.hetnareisdatwijdit, zolangwijhetnietindepraktijkgetoetsthebben,straks alleenmaarzullenwetenalsdejongerenthuisopdebank zitten.daarheeftnatuurlijkniemandwataan. DeheerRog(CDA): Voorzitter.Ikdankdeministervoorhaarbeantwoording indeeerstetermijnenvoorhaarstrijdvooreenbetere focusophetvakmanschap.dezelijnisingezetdoorhet vorigekabinetenwordtopeengoedemaniervoortgezet doordezeminister.wijhebbenechtereenpaarzorgpunten.heteerstezorgpuntisdevraagofditkabinetdebekostigingvandeduurderetechniekopleidingenstraksniet gaatnivellerenmetdeadministratiefgeziengoedkopere opleidingen.eentweedezorgpuntisdebekostigingvan deberoemde47opleidingen,delijstvandesbb. Deze opleidingenzoudenechtvierjaarmoetenduren.eenderdezorgpuntisdebeperkingvandemogelijkheidombblopleidingentestapelen.datiseenbelangrijkpunt,omdatjejuistdezeopleidingenvaaknietopeenanderemanierkuntvolgendandooreersttestuderenopniveau2 envolgensopniveau3en4.mijnfractiezaldaaromeen amendementindienenomdekan-bepalingteschrappen endehuidigeprijsfactorentebehouden.bovendienzal mijnfractiedemotievangroenlinksmedeondertekenen omteexperimenterenronddecascade. Wijverzoekendeministerommethetbedrijfslevenin overlegtetredenoverdeinvullingvandeamvb's.wij dankendeministervoordetoezegging althanszohebbenwijditbegrepen datdeamvb'swordenvoorgelegd aandenogvoordatzijvooradviesnaar deraadvanstategaan.ditisvangrootbelangvoorde CDA-fractie. Mijntweedeamendementisindeeerstetermijnalaan deordegeweest.deministerheefthetoordeeldaarover overgelatenaandekamer.ikdankdeministerdaarvoor. Ikeindigmijnbijdragemeteenmotieoverdemeesterengezeltitel. overwegendedatdeinvoeringvaneenmeester-engezeltitelexcellentieinhetzalbevorderen, destatusvanhetzalverhogenengoed vakmanschapzichtbaarderzalmaken; constaterendedathetvormgeveneninvoerenvande meestertiteleenzaakisvoordebrancheorganisaties; overwegendedathetdiplomaopmbo-4-niveaugezien moetwordenalseenvertrekpuntopwegnaarhetbehalenvandemeestertiteldoordiegenendiehebbenbewezentebeschikkenoveruitzonderlijkevakkwaliteiten; verzoektderegering,tebevorderendatstudentenmet eendiplomaopmbo-4-niveaudegezeltitelkunnenvoeren; verzoektderegeringvoorts,datzijinoverlegmetde branchesdestandaardenvoordevakwedstrijdeninhet mboenhetmeesterschapmetelkaarverbindtendatde meestertiteljaarlijksfeestelijkwordtuitgereiktdooreen lidvanhetkabinet,bijvoorkeurdoordeminister-presidentofdeministervanocw, DezemotieisvoorgestelddoordeledenRogenVanMeenen.Naarmijblijkt,wordtdeindieningervanvoldoende ondersteund. Zijkrijgtnr.34(33187). DeheerBisschop(SGP): Voorzitter.DeeerstetermijnisdoorcollegaDijkgraafgedaan,maarhijvergundemijhetvoorrechtomhet,aangezienonderwijsmijnportefeuilleis,vanhemoverte nemen.bijdezendus.ikhebwaarderingvoordebeantwoordingdoordeminister.daarinwerdengoedehandreikingengeboden.erwordtmeerruimtegebodenvoor deeigenverantwoordelijkheidvanhetonderwijs.datis vooronsalssgpeenheelwezenlijkpuntvoordeinrichtingvangoedonderwijs.ikverwijsnaardeinkortingvan deopleidingenincombinatiemetdeherzieningvande kwalificatiestructuur.datprocessamenzienensamenvoegeniseenheelgoedekeuseneengoedeopzet.daarnaastverwijsiknaardebeëindigingvandedrempelloze instroominniveau2. Erzijnechterweleenpaarpuntendieonszwaarop demaagliggen.iknoemeendrietal.instellingenhebben hunorganisatienetafgestemdopdenieuwekwalificatiestructuurenhebbenmetdeherzieningnogeenhoopte doen,terwijlophogingvandeurennormweereenaanpassingvraagtvandeorganisatie.erisdusgeentijdvoor rustinhetmbo.dieiswelhardnodig.vandaardatwij medeondertekenaarzijnvandemotiediecollegavan MeenenvanD66heeftingediend. DankomikophettweedepuntdatenigszinsbezwaarlijkgeachtwordtdoordeSGP. Denormenvan1.000uur onderwijstijden700uurbegeleideonderwijstijdinhet eerstejaarzijnnaaronsideetehoog.hetiseenbeetje merkwaardigdatjuistinhetvoorhet eerstejaareenextranormvoordetheorienodigzouzijn ennietvoordepraktijk.jongerendreigeneerderaftehakendangestimuleerdtewordendooreentezwaaraccent

4 Bisschop TK opdetheorie,althansinhet.vanuitde sectorklinkenalgeluidendatdezenormhetgeenvijfjaar zalvolhouden. Hetiseenbeetjeeenmerkwaardigebewegingdater, terwijldenormenomhoogwordengetrokken,eenafwijkingsbevoegdheidindewetwordtgelegd.biedeenhelderenorm,maargeefflexibiliteitbijdeinvulling.waaktegencontrolisme!daarvoorhebbenwijeenmooiemotie dieluidtalsvolgt. overwegendedathettoezichtoponderwijstijdtotveeladministratievebelastingheeftgeleiddienietaltijddienstbaarisaanhetonderwijs,bijvoorbeeldwanneercontrole zelfswordttoegespitstopindividueelleerlingenniveau; verzoektderegering,bijhettoezichtoponderwijstijduit tegaanvanderealisatievannormenopgroepsniveauen nietopindividueelniveau, DezemotieisvoorgestelddoorhetlidBisschop.Naarmij blijkt,wordtdeindieningervanvoldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.35(33187). Hetamendement-Smits(stuknr.22)isingetrokken. Voorzitter.Vandaagrondenwijeendebataf.Datiseen debatwaarinikontzettendveelvragen,zowelvanuitde oppositiealsvanuitdecoalitie,hebgehoordenookeen grotezorg.ditwetsvoorsteliseigenlijkheelleeg,want hetiseenerfenisdiedezeministervanhaarcda-voorgangerheeftovergehouden.zijprobeertdaarintochnog tegemoettekomenaandewensendieindekamerleven, bijvoorbeeldtenaanzienvandeurennorm.diewerdin heteerderevoorsteltestriktgehandhaafd,maardaarmee wordtnuopeenanderemanieromgegaan.mijnfractie heefterwaarderingvoordatdeministereropdiemaniernaarprobeerttekijken,maartegelijkertijdheeftzij ookgrotetwijfeloverdevraagofhetwelmogelijkisdat zo'nwetsvoorsteloptweeverschillendegedachtenhinkt. Enerzijdsisdegedachte:wemoetennietalleennaarde urennormkijkenomdekwaliteitvanhetonderwijstebeoordelen.anderzijdsisertegelijkertijdweleennormmet eenonder-eneenbovengrensenwordtereenvasteindelingvanpraktijkentheoriegemaakt. Ikmaakmijhetmeestezorgenoverdeinvoeringvan decascade,ookalwordtdienietinhetwetsvoorstelgeregeldmaarstraksbijamvb. Eenveranderingindefinancieringvaneenschool,lijkteentechnicality mevrouw Smitswilgraagdatikzegdatditeenkleintechnischpunt is maarhetiswelheelergbelangrijk.scholenbaseren erhunlangetermijnbeleidopomervoortezorgendatze financieelstabielengezondkunnenzijn.doorhetgelijk vooriedereenintevoeren,enerdusnietmeeteexperimenterenindepraktijk,schuiltereenheelgrootgevaar in,namelijkdatweweergaanjojoënmetdemanierwaaropweonderwijsinstellingenfinancieren.dankzijdecommissie-dijsselbloemwetenweallemaalhoegevaarlijkhet isomtewerkenmetmethodendienietevidencebased zijn.ikbenbangdat,alswehiermeeverdergaanenwe overeenaantaljarenhierweermetelkaarstaanenerop terugkijken,weonszullenafvragenwaaromwedithebbeningevoerd.eigenlijkheeftiedereenertwijfelsbij.er wordtgezegddatwehetnunietgaanbehandelenomdat hetnietinditwetsvoorstelstaatmaarbijamvbwordtgeregeld.datistocheenbeetjeeensalamitactiek.ikdenk datweereerstindepraktijkmeemoetenexperimenteren. DeheerBeertema(PVV): IkvoelmetdeheerKlavermee.Deministerprobeertmet decascadebekostigingechtereentaaiprobleemtebestrijden,namelijkdateenheelgrotecategorieleerlingen veeltelanginderoc'srondhangtenshoptvandeene opleidingnaardeandere.datisookeenbeetjeonzespagaatbijdecascadebekostiging.heeftdeheerklavereen werkendalternatief? Ikdenkdateencascadeheelgoedzoukunnenwerken, maardatweetiknietzeker.eriseenprobleem.wezijn heterovereensdathetgevaarvandefinancieringnuis datjongerentelaagwordeningeschaaldendatzetelang opdembo'sblijven,maarikstelvooromdateersttetestenindepraktijk.datprobleemiseralheelveeljarenen datkunjenietbinneneenjaaroplossen.ikvraagomdat eersteenaantaljarentetesten.alsjeweetdathetwerkt, hoehetinelkaarzitenaanwelkeknoppenjemoetdraaien,dankunjeovergaantothetvoorhethelemboinvoerenvandecascade.ikhebdusgeenalternatief.sterker nog,ikdenkdatdecascadeechtkanwerken,maardie moetnietinéénkeerwordeningevoerdvoordehelesector. DeheerBeertema(PVV): Wezittenaandeenekantredelijkopéénlijnmethetprobleemvandeleerlingendieveeltelanginroc'sblijven hangen.aandeanderekantmoetenwehetstapelenniet uithetoogverliezen.ergensmoetenweertusseningaan zitten.heeftdeklaverhiervooreenidee? Nee.Ditisexacthetdilemma;ikhebdatideeniet.Ikdenk ooknietdathetministeriedatideewelheeft.hetgaateromdaterwordtafgestemd,gefinetuned,omtebekijken hoejehetinricht.datkunjenietvanachterdetekentafel doen.nogmaals,ikdenkdathetwerkt,maarikweethet nietzeker.latenwehetindepraktijkuitproberen. Daaromwilikgraagdevolgendemotieindienen. overwegendedatdeveranderingenindebekostigingvan hetmbodefinanciëleprikkelsvoorinstellingeningrijpend wijzigen;

5 Klaver TK constaterendedatdezenieuwecascadebekostigingnietin depraktijkisgetoetst; verzoektderegering,eenpilottestartenmetéénofenkeleroc'somdenieuwebekostigingssystematiekaande praktijktetoetsenenderesultatenaandekamermedete delenalvorensdenieuwebekostigingssystematiekinhet helestelselintevoeren, DezemotieisvoorgestelddoordeledenKlaver,Rogen VanMeenen.Naarmijblijkt,wordtdeindieningervan voldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.36(33187). DeheerBeertema(PVV): Voorzitter.Gisterenhaddenweeenmooicongresin Utrechtmetveelstakeholdersuithet.Deaanleidingdaarvoorwasnietgering:hetAmarantis-dossier.Hetenkelefeitdatwedaarwarenomindringendmetelkaartesprekenovervraagstukkenzoalsschaalgrootteencomplexiteit,competentieseneisen diewemoetenstellenaantoezichthouders,wasvoormij heelbelangrijk.ikvondheteenmarkantmomentinde geschiedenisvanhetmbo.zoverwilikwelgaan,maar ikhebwelkanttekeningen,dieikookvanbelangvind, voordezetweedetermijn.diewilikgraagkortuitleggen. Ikhadgisterengeendeemoedverwachtbijbestuurders entoezichthouders,maarwelwatmeerreflectieenvooralzelfreflectie.dathebikmoetenmissen.eenwoorddat iklieverniethadwillenhoren,hebiktijdensverschillendewerkgroepenmeerderekerengehoord:incident.er zousprakezijnvanincidentenindembo-sectorenvan persoonlijketekortkomingendiejenueenmaalnietkunt voorkomen.daarmeewerdmijduidelijkdatdesectornog altijdnietdoordrongenisvandebredemaatschappelijke onrustdiecrisesinhetteweeggebracht hebben.erwassprakevanincidenten,wijstondenaande randvaneensysteemcrisisinhetmboenhethbo.zowas het. Datbrengtmijbijdeeerstetermijnvandeminister.Ik dankhaarhartelijkvoordeantwoordenoponzevragen. Meteenamendementpleitikvoordeinvoeringvankernvakkenperopleidingenlandelijke,onafhankelijkgetoetsteeindtermen.Volgensdeministerheeftdatamendementnietsmetditdebattemaken,maarnietsisminder waar.deministergeeftdeurennorminhetmboop.dat doetzij.indekrantenstaatdatzijvasthoudtaandeurennorm,maardatdoetzijnujuistniet.endiejournalisten ikhadhieraanvankelijkstaan"luiejournalisten",maardat hebikdoorgestreept hebbenhetnietdoorendevvd kennelijkookniet.zijlatenzichdoordespindoctorvan deministeromdetuinleiden.deopeningdiedeministeraandescholenbiedt,betekentdefactodatdeurennormdoordescholenzelfbepaaldgaatworden.zozal hetgaan.veelmbo-scholengaanminderlesgevendande huidigenormenverantwoordenzichdaarachterafvoor. Datzouallemaalzoergnognietzijnalsdetuchtvandie landelijkeeindtermenendieonafhankelijkeexamensde scholenbijdeleszouhouden.danzoudenscholeneralle belangbijhebbenomvoldoendelestelatengevendoor bevoegdedocenten.ikvraagdeministeromhetamendementnietteontradenenviahetamendementoptamelijk eenvoudigewijzeeenenormebijdrageteleverenaanhet herstelvandekwaliteitvanhetmbo. Ikdientenslotteeenmotieindiehetmogelijkmoet makendaterinduurderetechnischeopleidingenblijvend geïnvesteerdkanworden. overwegendedattechnischeopleidingenoverhetalgemeenhogerekostenmetzichmeebrengendanandere opleidingen; overwegendedatbijevenredigebekostiginghetaanbiedenvantechnischeopleidingenvooronderwijsinstellingenminderaantrekkelijkeninsommigegevallenzelfsonmogelijkis; overwegendedathetaanbodvanvoldoendetechnische opleidingenvangrooteconomischbelangis; verzoektderegering,bijdenadereuitwerkingvande prijsfactorenrekeningtehoudenmetduurdereopleidingen,waardoortechnischeenandereduurdere,maararbeidsmarktrelevanteopleidingeninstandkunnenblijven, DezemotieisvoorgestelddoordeledenBeertema,Straus enjadnanansing.naarmijblijkt,wordtdeindieningervanvoldoendeondersteund. Zijkrijgtnr.37(33187). MevrouwJadnanansing(PvdA): Voorzitter.Ikhebgeenmoties.Welhebikeenaantalvragen.Allereerstdecomplimentenaanhetadresvandeministervoordebeantwoordingvandevragen,envoorde toezeggingdiezijdeedophetgebiedvandetechniek,en datdebekostigingvoorlopigongemoeidblijft.tegelijkertijdondersteunikdemotiedienetisvoorgelezenomervoortezorgendatwedetechnischeopleidingenderuimtegevendiezeverdienen.alswemetzijnallenroepen datwetechniekzobelangrijkvinden,moetenwedatook latenzien. MijncollegaBeertemaverweesalnaardeconferentievangisteren.Datwaseenvoortreffelijkeconferentie, metgoedegesprekken.erwasheelveelblijdschapdatdit werdgeorganiseerd.maarerwarenookzorgenenvragen overdeentreeopleidingen.zoontzettendveelvragen, datikweleenuurvolzoukunnenpratendooraldievragenweeroptelepelen.maarikweetzekerdatdekamer daarhelemaalgeenzininheeft,dusikzaldatzekerniet doen.ikvraagdeministerofereencommunicatielijnmet hetonderwijsveldkankomen,zodatdezorgwatkanafnemen.ikkreegnetdenotulenvaneenvergaderinginhanden,waaruitbleekdatookmensenuithetveld,mensen diedeschooluitvalmoetentegengaanenmensenvande gemeenten,absoluutnietwetenhoezehethebbenbijdie

6 Jadnanansing TK entreeopleidingen.kennelijkiserdusnogietsnietgoed indecommunicatie. IkzaggistereninhetFDstaandatheelveelwerkgevers nietveelvertrouwenhebbeninhetmbo.datisjammer, wantikweetdaterheelveelmooiedingengebeurenop hetmbo.maaralsdewerkgeverstochniettevredenzijn, zoudenweonsdatmoetenaantrekken.dezewetwiljuist zorgenvoordieaansluitingvanonderwijsopdearbeidsmarkt.hoekunnenwezorgendathetvertrouweninde werkgevertoeneemt?wehebbeneennaarmijnsmaak mooiewet,maarhoekunnenweervoorzorgendatdie wetnogmeerhandreikingengeeft,zodatdewerkgevers trotswordenopmbo'ers?kandaareennaderuitgewerktevisieopkomen? Hetamendement-VanMeenen(stuknr.21)isingetrokken. Devergaderingwordtvan18.15uurtot18.20uurgeschorst. Voorzitter.Ikbeginmaarevenmetdeamendementen. IkontraadhetamendementvandeheerRogopstuknr. 27omdemogelijkheidomverschillendeprijsfactorente hanterennaargelanghetsoortinstellingteschrappen, zodatdehuidigevormvanfinancieringperopleidingblijft bestaan.dehuidigevormvanfinancieringblijftvoorlopiginstand,wantdeprijsfactorenwordenindehuidigevormgehandhaafdtotdaterduidelijkheidisoverde kwalificatiestructuur.ookdanstaatvoormijvastdatde techniekopleidingengoedbeschermdmoetenzijn.gezien deperverseprikkelwaardeheerbeertemahetookover had,kanhetwelnodigzijnomietsmetdieprijsfactoren tedoen.ikontraadditamendementmetdezelfderedeneringalsvorigeweekbijhetdebat. Inhetamendement-VanMeenenopstuknr.28wordt gevraagdomeenevaluatienatweejaarenomdaarover verslaguittebrengen.iklaathetoordeeloverditamendementaandekamer,maarikzegerbijdatdezeevaluatieeentussenevaluatiezouzijn.danhebbenwehetover tweejaarnainwerkingtreding.datisnognietdenormaletermijnvooreenevaluatie,maarwekunnenerweleen aantallessenuittrekken,vooralomdatwealvanafdit jaareenaanzetgeven,dusinstellingenkunnenookalwat lerenvoordatdewetformeelingaat. Ikwilgraagbevestigendatikhetookziealseentussenevaluatie. Dank,danzijnwijhetmetelkaareens. Dankomiknogbijeenpaarvragen,waarbijiktegelijkertijdamendementenmeeneem.DeheerVanMeenen vroegnognaarhetloslatenvandeurennorm,hetkroonjuweelvand66,zoalshetdooranderenwerdgenoemd. Hijvroegwatikdoealsdekwaliteitvoldoendeis,maarde urennormniet.dandoeikniets,wantdanisdekwaliteit oporde,endaargaathetom.hijvroegookwatikdoeals dekwaliteitnietopordeis,maardeurennormwel.dan gaanweactieondernemen,wantdanisdekwaliteitniet opordeendanwordteringezoomdophetproces,waaronderdeurennorm,maaralshetnodigis,natuurlijkook opandereonderdelen. Ikloopevendewoordvoerdersaf.DeheerVanMeenen heeftooknogeenmotieingediendopstuknr.30,waarin deregeringwordtverzochtdekamervoordezomer2013 teinformerenoverdecriteriawaaraanonderwijsinstellingenmoetenvoldoen.ikvinddezemotieoverbodig,want ikhebdataltoegezegdbijhetdebat.ditkomtnamelijkin hettoezichtskaderdatdekamervoordezomerkrijgt.met eentoelichtingendattoezichtskadergaikdecriterianog eenkeeruitwerken.ikhebalgezegddathetdaarbijmoet gaanomstudiesuccesentevredenheidvanstudentenen vanhetafnemendveld.datwordtdaarinallemaalopgenomenendatverwerkenweineentoezichtskader.voordatdatingaat,benikgraagbereidomdatmetdekamer tedelen. Deministergeeftkwaliteitscriteriaaandiemijnfractieook zekerdeelt,maardiejepasachterafkuntvaststellen.het gaatmijeromdatscholenvoorafenigeindicatiemoeten hebbenofdatgenewatzijdoenmetdeurennorm,ookde zegenvandeinspectiekankrijgen.andersmoetenzijeen completeadministratiebijhouden,terwijlzijweldeovertuigingkunnenhebbendatzijdekwaliteitdiewijmetzijn allenvoorogenhebben,gaanhalen. Ja,datsnapik.Daaromzegikdatikeenbriefzalsturen waarinikdecriterianogeenkeeruitwerk,metdaarbijhet toezichtskadervandeinspectie.datzendikgraagnaar dekamer,zodatzijdekanskrijgtomdatmetmijtebespreken.alswijheterovereenszijn,stuurikdatnaarallembo-instellingeninnederland,zodatzijprecieswetenwaarzijaantoezijn.dankunnenzijzichalvanafkomendezomervoorbereidenopeenwetdieformeelhet jaardaarnaingaat,zodatzijzosnelmogelijkaandiekwaliteitsnormenkunnenwerken. DeheerVanMeenen,totslot. Hetverzoekinmijnmotieisomvoorafdanookduidelijkheidtegevenoverinstemmingvandeinspectiemetde gekozenlijn.erwordtdandusnietafgewachtwelkekwaliteitditoplevert;deinstemmingvandeinspectiewordt voorafverkregen.houdthetnudoordeministervoorgesteldetoezichtkaderdatin? IkbegrijpniethelemaalwatdeheerVanMeenenbedoelt. Eenschoolkiestervooromopeenbepaaldmomentafte wijkenvandeurennormenmaaktdaareenplanvoor.ik beoogdatdaarovervoorafmetdeinspectietesprekenis omtebekijkenofditookdezegenvandeinspectiekan krijgen.datismijnpunt.alsditzois,vervallenenkeleadministratievelastendiejewelhebtalsjegeenplanhebt ofanderszinsnietaannormengaatvoldoen. Datgeloofikniet,wantikgeloofnietdatwedeinspectienumoetengaangebruikenomdaaraanelkindividueelplanvoorelkeopleidingvoorteleggen.Datmoetde

7 Bussemaker TK instellingaandedeelnemersraad,dusaandestudenten, voorleggen.alsmendatheeftgedaan,gaatmendaarmee aandeslag.deinspectiehoudttoezicht,maardeinspectiemeldtviahettoezichtkaderwelvoorafopgrondwaarvanzijtoezichtgaathouden.instellingenkunnendatdus meewegen.daarmeehebbenzenaarmijnideededuidelijkheiddiezewillen,wantzehoevensowiesogeenextra administratiemeerbijtehouden,omdatwediealhebbengeschraptmetditwetsvoorstel.zehoevennietmeer tedoendanwatzebijvoorbeeldtochalaanadministratie moetenbijhouden.zemoetenbijvoorbeeldookinhetkadervanhetactieplanvoortijdigschoolverlatenbijhouden ofstudentenaanwezigzijn.alswedatnietweten,kunnen wenietdeleerlingeneruithalenmetwieerproblemen zijn.ikhebdusgeenenkelsignaaldatdezevoorstellen leidentotextraadministratievoorinstellingen. Ikhadal"totslot"gezegd,maargoed.Nuechtdelaatste keer. Excuus.Ikbeoogtevoorkomendaterüberhauptadministratievelastenontstaanalsgevolgvanhetfeitdatscholen nietwetenofhetplandatzijvantevorenhebbenopgesteld,ookdezegenvandeinspectieheeft.alsdedeelnemersraaddaarmeeakkoordgaat,heeftdatdanautomatischookdeinstemmingvandeinspectie?ofkijktdeinspectiedaartochvoorafnaar?alsdaarnunoggeenhelderheidoveris,handhaafikdezemotieomdattebewerkstelligen. Ikzouuwillenvoorstellenomdantewachtentotdatikin dezomerdiebriefstuurmetdeuitwerkingvandecriteriaenhettoezichtkader,wantdiemoethelderheidbieden. Wezadeleninstellingenpasechtmetadministratievelastenopalszeelkopleidingsplanvoorelkeopleidingaan deinspectiemoetenvoorleggenenalsdiedaareenuitspraakovermoetdoen.datleidtallemaaltotpapieren controle.naarmijnideeisdathelemaalnietwenselijk. Hetmoettransparantenduidelijkzijnenermoetbewegingsvrijheidvoordeinstellingenzijn.Volgensmijzijnwij datmetelkaareens. ErisookeenmotievandeheerVanMeenenoverhet bindendstudieadvies.indiemotiewordtgevraagdomde mogelijkheidtebiedenomintestromen,zomogelijkaanvullendemaatregelentenemenvoorinvoeringvanhet bindendstudieadviesendekamerdaaroverteinformeren.iklaathetoordeeloverdezemotieoveraandekamer,maarikvindditnetalsdeheervanmeenenweleen grootzorgpunt.ikhebechterredenenomteveronderstellendatditgoedgaat,omdatdemeestembo-instellingen alheelveelinstroommomentenhebben,zekerindeentreeopleiding.bijdegrotereroc's eigenlijkbijalleroc's kunjeelkezeswekeneennieuweopleidingvolgen.we willennietdaterjeugdwerkloosheidontstaatendatscholierenvroegtijdigdeschoolverlaten.daarhebbenweeen heelplanopgezetendaarzittenwebovenop.wezouden onszelfenormindevingerssnijdenalswedanzouden zeggendaternaviermaandeneenbindendstudieadvies moetkomenendatwehetdanwelbekijken.kortom:er wordtalvanallesgedaan,maaromdatikditzobelangrijkvind,benikgraagbereidomdieinformatienogeen keermetdekamertedelenen,mochtdaartochnogaanleidingvoorzijn,aanvullendemaatregelentenemen.met dieredeneringlaatikhetoordeeloverdezemotieover aandekamer. MevrouwStrausvroegnaardestudiebijsluiter.Datis inderdaadeenheelbelangrijkinstrumentomstudenten inhetmbomaarookinhethotevoorzienvanobjectieve,transparanteeneerlijkeinformatieoverdeopleiding, hettoekomstperspectiefenhetinkomendatdaarmeeverdiendkanworden.datgaanweinvoerenvanafdezomer van2014,ookvoorhetmbo.danisgevraagdnaardeopleidingsovereenkomst.dievraaghebikoppagina4van debriefbeantwoord.daarinstaatdathetvanbelangis datervoordeentreeopleidingeenonderwijsovereenkomstwordtgeslotentussendestudentendeinstelling endaterbijhetintakegesprekenbijdeonderwijsovereenkomstafsprakenwordengemaaktdieonderandere devoortgangvandestudiebetreffen,gedragsregels,extraondersteuningetcetera.eennegatiefbindendstudieadvieskandanalleenwordengegevenbijonvoldoende studieresultaten,datwilzeggenalsdestudentderesultatenniethaaltendeinstellingzichwelaandeafsprakenin deopleidingsovereenkomstheeftgehouden. MevrouwStrausheeftsamenmetdeheerVanMeenen enmevrouwjadnanansingeenmotieingediendopstuk nr.32waarinderegeringwordtgevraagdvooroktober 2013meteenbrieftekomenwelkestappenwordengezetomin2015prestatiebekostigingonderdeeltelatenzijn vandefinancieringvanhetmbo.iklaatdezemotieover aanhetoordeelvandekamer.ikbeschouwhaareigenlijk alsondersteuningvanbeleid.deprestatieafsprakenzijn vangrootbelangenwijzullendekomendetijdnadenken overdethema'sdiedaarinmoetenterugkomenenwelke afsprakenwijdanmetdembo-instellingenwillenmaken. HetisfijntehorendatmevrouwSmitstevredenisover deurennormenoverdegoedevoornemens.hetisook goedomtehorendatdebriefaanleidingisomhetamendementoverdeinspectieintetrekken.iksnapdatzijde cascadeindebekostigingwiltestenentoetsen.ikkom hieropnogterugbijdebesprekingvandemotievande heerklaver. MevrouwSmitsheeftgevraagdofdeentreeopleidingenvrezendatstudentenbuitendebootvallen.Ikheb vorigeweekalgezegddathetkabineterzeeraanhecht omallebeleidvoorjongerenmetnameoplokaalniveau goedopelkaaraftestemmen,dusbeleidvoorscholing, vroegtijdigschoolverlaten,jeugdwerkloosheidendewet WIJ,enalleswatspeeltrondzorg,jeugdzorgendezorg voorjongerenmetproblemen.ikhebgewezenopdeconferentiediebinnenkortplaatsvindt.ikstelvooromdemotieopstuknr.33,waarinderegeringwordtverzochtin overlegmetgemeenten,uwvenonderwijsinstellingen metvoorstellentekomenvoorvoorzieningenwaardezejongerenkunnenleren,werkenofstagelopen,aante houdentotdekamerdebriefheeftontvangendieikvorigeweekhebtoegezegd.diebriefheeftbetrekkingop deconferentiedieop28 maartplaatsvindt.ikzaldekamerinformerenoverdeuitkomstenvandieconferentie. Ikhoopdatdieaanleidingzijnomdemotiedanintetrekken. Dathoopikook.Ikzalevennadenkenoverdevraagofik demotiewilaanhouden.datisafhankelijkvandevraag ofdeministerkangaranderenoftoezeggendatzijerecht werkvanzalmakendatervoorzieningenkomenofblijven voordezejongeren.hetzijnvaakheelkwetsbarejongeren voorwielerennietvanzelfgaat.

8 Bussemaker TK Datzegikgraagtoe,wantikbenmetmevrouwSmitsvan meningdathetheelkwetsbarejongerenzijn.wijmoeten erallesaandoenomookdezejongereneentoekomstperspectieftebieden.wijmoetenditdoenmeteenintegralebenadering,ookberedeneerduithetperspectiefvan jongeren.hetzoueenheelslechtezaakzijnalswijtegen descholenzoudenzeggendatonzeverantwoordelijkheid daarophoudtendatmenverdermaarbijandereinstantiesmoetkijkenhoemenbegeleidwordt.ikweetdatdie zorgdoordecollega'sinhetkabinetwordtgedeeld.ditis weleentaaieproblematiek,waarmetvallenenopstaan lessenwordengeleerd.ikhoopdatwijop28 maarteen aantalstappenkunnenzetten.wijzulleninoverlegmet deverschillendeorganisatiesenmetnameookmetde VNG degemeentenhebbenimmerseenregiefunctie erallesaandoenomdezejongereneenperspectiefte bieden. WatdoetmevrouwSmitsmetdezemotie? MevrouwSmitsgaaternogevenovernadenkenenlaat hetdevoorzitterweten. DeheerRogweesnogmaalsopdetechniekopleidingen endefinanciering.ikhebzijnvragenalbeantwoordbij zijnamendement.hijgafaandathetvanbelangisom ookmethetbedrijfsleventeoverleggenendeamvb, voordatdezenaarderaadvanstategaat,metdekamer tebespreken.ikkanhemdatallemaaltoezeggen.voordat deamvbnaarderaadvanstategaat,zaldezeinconcept bijdekamerliggen. DeheerRogheeftdemotieopstuknr.34ingediend overhetgildesysteem.hijvraagtmijominoverlegmet debranchestandaardenvoorwedstrijdenteontwikkelen endaaraanhetmeesterschapteverbinden,envooralook datdemeestertiteljaarlijksdooreenlidvanhetkabinet wordtuitgereikt,bijvoorkeurdeminister-presidentofde ministervanocw. Ikontraaddezemotie.Ikkanditook ietsvriendelijkerformuleren:ikvraagdeheerrogomzijn motieaantehouden.vorigeweekhebikinhetdebataangegevendatikdekamerdezemaandnogzalinformeren overhetadviesdatikvandesbbhebgekregenoverde meestertitel,endatikbereidbenomdegezeltiteldaarbijtebetrekken.vooralsnogwasditniethetgeval,maar datwilikgraagdoen.ikconstateeroverigensdaterjaarlijksaldezogenaamdeskillconferentieszijn,waarfeitelijkdeuitreikingplaatsvindtvandetitelvanvakmanen vakvrouwvanhetjaar.ikhebmijlatenvertellendatdit buitengewooninteressantebijeenkomstenzijn,diebuitennederlandplaatsvinden.maarikzegtoedatikerbij zalzijn,zodraditinnederlandofindebuurtis.misschien zalzelfsdeminister-presidenterdanbijzijn,ofalshet evenkanwijsamen.ditzijnnamelijkpreciesdeevenementendienietalleenheelergleukzijnomtebezoeken, maarwaarookhetimagovanhetmbobijuitstekoverhet voetlichtwordtgebracht;mevrouwjadnanansinghadhet daaralover.wijmogendaarmetzijnallenheelergtrots opzijn.ditkaneenbelangrijkeuitstralinghebbennaar andereleerlingenenandereinstellingen.alsikdaaraan kanbijdragen,laatikzo'ngelegenheidduszekernietaan mijvoorbijgaan. DeheerRog(CDA): Voorzitter.Ikbenblijdatdeministerzichheefthersteld.Ik hebinmiddelsoogcontactmetdemede-indienergehad. Wijzullenvolverwachtingonzemotieaanhoudenenzien zeeruitnaardeuitwerkingdoordeministerennaarde gezeltitelvoorhetmbo4-niveau. Ikwildenogeveningaanophetpuntdaarvóór:het betrekkenvanhetbedrijfslevenbijdeuitwerkingvande AMvB's.Watonsbetreft,gaatdatmetnameoverdebblopleidingenendebekostigingdaarvaninhetlichtvanhet feitdatsommigeopleidingenviastapelingmogelijkanderszoudenmoetenwordenbekostigddanandere.ikwildetoetsenofikjuisthadbegrependatdeministerditzal meenemen. Ja,datneemikmee.Ikhebregelmatigoverlegmethet bedrijfslevenoverdecascadeendekwalificatiestructuur. HetbedrijfslevendoetoverigensookmeeinSBB-verband,dushetisopvelevlakkenvertegenwoordigd. OpverzoekvandeheerRogstelikvoor,zijnmotie(33187, nr.34)aantehouden. Daartoewordtbesloten. IkkombijdeinbrengvandeheerBisschop.Fijnomhem weerbijhetdebattezien.hijvroegnaardenieuwekwalificatiestructuurendeurennorm.ikerkenmethemdat hetvanbelangisdater,waardatkan,voordembo-instellingenrustaanhetfrontis.zegevenechterzelfaandat zeheelergwachtenopnieuweinitiatievenrondfocusop Vakmanschap.Ikdenkdaaromdathetvanbelangisom hundenodigeduidelijkheidtegeven.daaromwordtnu zohardgewerktaandekwalificatiestructuur,opdatdezeoptijdklaarisomtekunnenwordeningevoerd.hetis ookvangrootbelangdaterduidelijkheidbestaatoveralle AMvB'sdiedaarbijhorenenoverdeurennorm.Ikkomzo meteenterugopdeprijsfactoren,naaraanleidingvande motie-klaver. DeheerBisschopvroegookofdenormweltoekomstbestendigis.Ja,dieistoekomstbestendig.Natuurlijk moetenwijaltijdbezienhoetoekomstbestendig,maarik hebgeenenkeleredenomteveronderstellendatdaarovertwijfelszoudenbestaan. Indemotie-Bisschopopstuknr.35wordtderegering gevraagdombijhettoezichtopdeonderwijstijduitte gaanvanderealisatievannormenopgroepsniveau,en nietopindividueelniveau.iklaathetoordeeloverdemotieaandekamerover.ikzegermeteenbijdathetbijde controledoordeinspectienatuurlijkomhelderenormen moetgaan,waarbijhetomprestatiesvangroepenleerlingengaat.indiezindoenwijditeigenlijkalengaathet nietalleenomonderwijstijdopindividueelniveau,maar juistopschool-,c.q.groepsniveau. HetbelangrijkstepuntvandeheerKlaverbetreftde cascadeendeexperimenten,ofpilots.hijheefteenmotieingediend,opstuknr.36,waarinderegeringwordtgevraagdomeerstmetpilotstestarten,omdenieuwebekostigingssystematiekaandepraktijktetoetsenenhetresultaataandekamermedetedelen.iksnapdaternog heelveelvragenlevenoverhetcascademodel.iksnap

9 Bussemaker TK ookdatdekamermijnietopmijnblauweogenwilgelovenalsikzegdathetallemaalwelgoedkomtmethetstapelenvoorstudentenenmetdeperverseeffectenomstudententelanginhetonderwijssysteemtehouden.dekamerwilditzienendaaromhebikaangegevendatikeen concept-amvbzalmaken.ikhebaangegevendatikdaarineenaantaltoetselementenmeeneem,namelijkhettegengaanvanperverseeffecten,hetmogelijkhoudenvan stapelingenbeschermingvantechniekopleidingenenanderebelangrijkeopleidingenwaaraanwijspecialeaandachtwillenbesteden.kortom,wijhebbenweleenaantalvoorwaarden.ikhebookgezegddatwijmetsimulatiesgaanwerken.ikstelvoordatwijeerstdiesimulaties gaanuitvoeren,datwijgaanbezienwatdaaruitkomt,dat ikdatverwerkineenconcept-amvbdieikuvoorleg,of ineenbrief,waarinikeventueelaangeefdatwijnogniet zoverzijnendateraanleidingisomtochnogeenaantalpilotsuittevoeren.indietijdbehoudenwijdandebekostigingssystematiekzoalsdieis.metanderewoorden, ikvinddezemotienuwatvoorbarig,wantdanzouiknu alzeggendathetnietkanendatwijeerstjarenmetpilotsmoetengaanwerken.datheeftweerhetnadeeldat instellingennogsteedsnietgoedwetenwaarzijaantoe zijn.alsdatniethoeft,ishetwelfijnalshetsamenmet denieuwekwalificatiestructuurkaningaan.alshetniet zoveris,zoueentussenstapkunnenzijnom,zoalsde heerklavervoorstelt,eersteenpilottestarten.datduurt echtweleenpaarjaar.alsdekamerdiepilotnodigvindt, krijgtzijdaartoeineenlaterstadiumnogallekans,bijde concept-amvb,ofbijdebrief.mochtikbesluitendatik hetnietverantwoordvindomnueenconcept-amvbte maken,dankrijgtdekamervanmijeenbriefmetdaarin anderevoorstellenvoorpilotsofeennadereuitwerking omweltoteengoedebekostigingtekomen. Deministerzegtterechtdathetuitvoerenvaneenpilot heelveeltijdkost.ikzoumijdanookkunnenvoorstellendatdeministerdaarmeenualbegint,omtebezienof hetmogelijkisomeenpilotuittevoeren hoezoujedat moetenvormgevenenhoezietzo'ntrajecteruit? maar datzijmetdeuiteindelijkebeslissingomdoortegaan metzo'npilotwachttotvoordezomer,omdatzijeerst nogeenaantalexanteevaluatieswildoen.ikzoudeze tweeoptieseigenlijknaastelkaarwillenlatenlopen.hoe kijktdeministerdaartegenaan? Ikbendaaralmeebeziggeweest,maarikzieookdatdie pilotsknapingewikkeldzijn.wantwiegaaternumeedoenaaneenpilot?alsjeietsgaatveranderen,zijner instellingendieeropvooruitgaaneninstellingendieeropachteruitgaan.nietveel,overigens,maarikkanmij voorstellendatvooraldeinstellingendievermoedendat zijeropvooruitgaan,aandepilotwillenmeedoen.de vraagisofwijdaarmeeechtdeinzichtenkrijgendiewij willenhebben.laatikdekamertoezeggendatik,alsik nietmetdeconcept-amvbkommaarmeteenbrief,omdatikhetnietverantwoordvindomhetnutedoen,daarindehoofdlijnvaneenpilotuitwerk.natuurlijkstaathet denkenbijonsooknietstilenzijnwijdaarmeebezig.als wijdenkendatdesimulatiesnietgoedgenoegzijnom nuverantwoordeenanderebekostigingintevoeren,dan gaanwijniethelemaalvanafnulnadenkenoverdevormgevingvanpilots,maarikkannualvasteenpaar"complicaties"aangeven. Ikbenblijdatwijvandeonderwijscommissiemogen werkenmeteenvandemeestintelligentepersonendie hetkabinetheeft.dathetheelingewikkeldematerieis, lijktmijdusnietechthetprobleem.datvindikookniet hetjuisteargument,maaralsikdeministergoedbegrijp misschienkanikwelblijzijnmetdezetoezegging dan komtzijmeteenconcreetvoorstelvooreenpilotinde briefvanjuni,zodatdekamerkanbesluitenofdatgoed is.dankandekamerookopbasisvanalleandereinformatiebesluitenofdatconcretevoorsteleerstuitgevoerd moetwordenofniet. Ja,meteenkleinenuance.Alsikervanovertuigdbendat hetverantwoordenhelemaalduidelijkis,dankomikmet eenconcept-amvb. DankandeKamernogaltijdzeggen: ditvindenwijnognietzekergenoegofhetisnognietgenoeguitgewerkt.danweetikdatdekameralsnogompilotsgaatvragen.daarbeniknudusalopvoorbereid,zodatikdaaralvastdekomendetijdoverkannadenken.of ikkomnietmeteenconcept-amvbmaarmeteenbrief waarinikschrijf:hetistochnognietverantwoord;wij moetennogeenaantalstappenzetten.danzalikinieder gevalingaanopdepilotsalseenvandemogelijkheden vooreenvolgendetussenstap. Ikwilmijzelfnietherhalen,maarikwileenenandernog specifiekerkrijgen.alsdezetoezeggingheelhelderis, trekikmijnmotiein.ikzougraagwillendatereenheel duidelijkvoorstelkomtteliggenvoorzo'npilot.hetisnamelijknietalleenaandeministeromtebeoordelenofhet verantwoordis.hetisookaandekameromopdatmomenttebeoordelenofhetverantwoordisenwelkekeuze wijdaarinwillenmaken.danzienwijgelijkhoezo'npilottrajecteruitkomttezien,zodatwijdaarineenkeuzekunnenmakenenkaner,deweeknadatdekeuzeisgemaakt, gelijkaandeslagwordengegaan. Mochtiktochovertuigdzijnvandeconcept-AMvB,dan beargumenteerikineenbriefwaaromikdenkdatdatzo isenwatdehoofdlijnisvaneeneventuelepilotalsalternatief.maaralsikerechtvanovertuigdbendathetoverbodigis,dangaikmijnmedewerkersdekomendedrie maandennietenormaanhetwerkzettenomeenpilotuit tewerkenwaarvanhetnooitdebedoelingisomdieuit tevoeren.maarikzegtoedatdekamerietshoortover diepilot,ookalsikmeteenamvbkom.danbeargumenteerikwaaromwijdiepilotnietdoenengeefikaanwat dehoofdlijnendaarvangeweestzoudenzijn.hetkandus netzogoedeenanderekantopgaan,wantikweethetzelf ookniet.metdeheerklaverbenikvanmeningdathet zorgvuldigmoetgebeuren. DeheerBeertemabegonnogeenkeeroverhetamendementoverdeeindtoetsen.Wijzijnhetoverveeldingeneens,maarhieroverniet.Ikvindnietdathetpast bijditdebat.wijkomendaarvastnogeenanderekeer overtespreken.ikvoelmeervoordemotieopstuknr. 7,diehijheeftingediendsamenmetdeledenStrausen Jadnanansingoverduurdereopleidingenenprijsfactoren, metnamevoortechnischeenandereduurderearbeidsrelevanteopleidingen.daarkijkikgraagnaar.hetoordeel daaroverlaatikaandekamer.datgaatdusietsminder

10 Bussemaker TK verdanallesnuongewijzigdlaten.erisweleenduidelijk signaalomeenvingeraandepolstehouden. MevrouwJadnanansingvroegomeenenanderheel duidelijktecommunicerenbijdeentreeopleidingen.dat zalikdoen.hetisinderdaadvangrootbelangomtegen deinstellingenheelduidelijktezeggenwatwijvanhen verwachtenenwelkemiddelenenhandvattenzijkrijgen omdatgoedtedoen.daarbijkomtookdevraagvanmevrouwsmitsterug:watgebeurtermetleerlingendieuitvallen? Methetvertrouwenvandewerkgeverzijnwijoptal vanmanierenbezig.ditiseenheelbelangrijkestap.dan hebikhetoverdefocusopvakmanschap,eenduidelijkekwalificatiestructuur,uitdagendeopleidingen,dearbeidsmarktbijsluiter,hettechniekpact,waarwijmeebezigzijnenwaarooklessenvoorheelveelandereopleidingeninzitten,defantastischepresentatiesvanskillsmasters,waarikhetinrelatietotdeheerrogoverhad,endie prachtigembo-instellingenenroc'sdiewijinnederland hebben,waarbijhetbedrijfslevengelukkigvaakheelgoed isaangehaaktenlangskomt.danziethetbedrijfsleven watvooreenenormbelangrijkenmooiwerkdaargeleverdwordtomtoekomstigegeneratiesopteleiden. MevrouwJadnanansing(PvdA): Ikdankdeministerdatzijmijnopvattingdeeltdathetbedrijfsleventrotsmoetzijnophetprachtigembo,omdat hetdatverdient.ikgeefhaarnogmee datnualoptwitterrondgaatdatzijnaarskillsmasters komt.dankanzijhaaragendainiedergevalvrijmaken voordezeprachtigejongeren. Datgaikdanonmiddellijkdoen.Ikgeloofdatdeeerste bijeenkomstwatverderwegis,inbraziliëofleipzig.ik weetnietofmevrouwjadnanansingwildatikdaarnaartoega,maarikzeghaartoedatiker,deeerstekeerdat hetinnederlandis,allesaanzaldoenomerbijtezijn. Dealgemeneberaadslagingwordtgesloten. Overdeingediendemotiesenamendementenzalaanstaandedonderdagwordengestemd. Devergaderingwordtvan18.50uurtot19.45uurgeschorst.