Training. Communicatie & Presentatie
|
|
- Frans van Dongen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Training Communicatie & Presentatie FORUM
2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Deel I Communicatie 4 Doelen 5 Deelnemers 5 Werkvormen 5 Programma 6 Voorstellen & introductie 6 Inleiding 7 Theorie 7 Opdracht LSD 14 Evaluatie 16 Deel II Presenteren 17 Doelen 18 Deelnemers 18 Werkvormen 18 Programma 19 Voorstellen & introductie 20 Inleiding 21 Theorie 21 Opdracht Interview en presenteer je medestudent 29 Evaluatie 32 Bijlage 1 Woordweb 33 Bijlage 2 Bolletjesschema 34 2
3 Inleiding Welkom bij de trainingsmodule Communicatie & Presentatie. In dit onderdeel gaan we de verschillende communicatiemethodes behandelen en kijken hoe presentatie hierin verweven is. In de praktijk blijkt dat er een kloof is tussen hoe studenten communiceren en wat het bedrijfsveld van hen verwacht. Om ervoor te zorgen dat deze kloof kleiner wordt, gaan we met deze training de studenten bewuster maken van hun communicatiestijl en hoe zij zich daarmee presenteren. Dit zal zorgen voor een betere aansluiting op de praktijk. Deze training zal bestaan uit twee modules. In het eerste deel gaan we communicatie behandelen waarbij we stil zullen staan bij verbale en non-verbale communicatie en zullen we kijken naar hoe verschillende gespreksmethoden de studenten kunnen helpen in het dagelijks leven. In deel twee zullen we ingaan op presentatie en hoe dit verband houdt tot communicatie en zullen de studenten de gelegenheid krijgen om dit toe te passen. Het trainen van studenten is een bijzonder vak. Een groot deel van het respect komt daarom ook jou als trainer toe. Ik wil je daarom ook veel succes wensen met deze belangrijke verantwoordelijkheid. 3
4 Deel 1 Communicatie 4
5 Doelen - de student is beter vaardig in het herkennen van verbale en non verbale communicatie. - de student heeft zijn communicatievaardigheden aangescherpt. - de student is zich meer bewust van de verschillende aspecten van communicatie. Deelnemers deelnemers uit het (V)MBO. Indien het mogelijk is, is het voor het beste resultaat wenselijk dat de groepen uit deelnemers bestaan. Werkvormen De training duurt 90 minuten en wordt klassikaal aangeboden. De module wordt afgestemd op het niveau van de studenten. Er wordt gebruikt gemaakt van interactieve werkvormen. Samenwerken in kleine groepjes staat centraal. Zo verhoog je de kansen op het succesvol verwerven van kennis en vaardigheden. Programma Tijd Activiteit Inhoud Duur Benodigdheden 5 min. Voorstellen en Introductie Inhoud van de 5 min. PowerPoint Presentatie 10 min. Inleiding d.m.v. woordweb 15 min. Theorie -De definitie van communicatie en verschillende onderdelen daarvan -Verbale en nonverbale communicatie -LSD methode 50 min. Opdracht LSD Groepsindeling Uitleg opdracht Opdracht 1 e 10 min. Evaluatie Groene/rode stoel Totaal training Kennis activeren 10 min. Flip-over Schoolbord en stift/krijt ronde Nabespreking Opdracht 2 e ronde Nabespreking Feedback (prettig/onprettig) 15 min. PowerPoint Presentatie 5 min. 5 min. 12 min. 8 min. 12 min. Opdracht op papier, pen 8 min. 10 min. Twee stoelen Een groene en een rode A4 90 minuten 5
6 Voorstellen & Introductie (5 min.) Wat staat er op het programma? Doel van de training Voorkennis Theorie Opdracht LSD Evaluatie Instructie: Leg het doel van de training uit: het versterken van de vaardigheden die je nodig hebt om bewuster te communiceren. Benoem de verschillende programmaonderdelen. Aan het einde van deze training......ben je beter vaardig in het herkennen van verbale en non-verbale communicatie. zijn je communicatievaardigheden aangescherpt; ben je je meer bewust van de verschillende aspecten van communicatie. Instructie: Neem de bovenstaande punten door. 6
7 Inleiding (5 min.) Vraag de deelnemers waar zij aan denken bij het woord communicatie? Maak hierbij gebruik van een woordweb (zie voorbeeld bijlage 1). Noteer het woord communicatie op het bord en schrijf alle associaties van studenten erom heen. Stel bij onduidelijkheid vragen om het helder te krijgen. Het maken van een woordweb is een goede manier om de voorkennis van de deelnemers te activeren. Een ander mogelijkheid om voorkennis te inventariseren is de ABC opdracht. Hou er rekening mee dat deze opdracht 15 tot 20 minuten in beslag neemt (instructie, uitvoering en nabespreking). ABC opdracht Door deze werkvorm gaan de studenten eerst nadenken over een situatie voor ze de bestaande kennis (theorie) gaan verwerken. De werkvorm ABC biedt in de vorm van de letters van het alfabet een kader dat kan helpen bij associëren. Daarnaast is deze werkvorm activerend voor de groep en eenvoudig te begeleiden. Maak groepen van 5 studenten en geef ieder groepje een flip-over en een stift. Vraag de deelnemers om op de flap in twee kolommen de letters A tot en met Z op te schrijven. Geef 10 minuten om bij zoveel mogelijk letters zoveel mogelijk woorden te schrijven die met het onderwerp (communicatie) te maken hebben. Maak duidelijk dat er meerdere woorden bij een letter geschreven mogen worden. Stimuleer de deelnemers om ook woorden bij de moeilijke letters te bedenken. Als de groepen klaar zijn, kunnen de flappen opgehangen worden zodat de deelnemers de flappen van de andere groepen kunnen lezen en hierover vragen kunnen stellen als ze de genoteerde woorden niet begrijpen. Laat alleen de vragen beantwoorden. Alle woorden doornemen kost te veel tijd en is saai. Theorie (15 min.) Toon vervolgens de dia met de betekenis van communicatie. Wat is communicatie? Is het uitwisselen van informatie tussen zender(s) en ontvanger(s)
8 Instructie: Communicatie vraagt om een zender, een ontvanger en een boodschap. Vraag de deelnemers wat er met de onderdelen van het communicatieproces wordt bedoeld. Vraag om voorbeelden en vul zelf aan met voorbeelden uit je eigen praktijk. Informatie Communicatie is het overdragen van informatie tussen mensen. Informatie kun je mondeling overdragen (bijvoorbeeld telefonisch), maar ook schriftelijk (bijvoorbeeld een briefje of advertentie). Informatie draag je over door iets te zeggen of te doen, maar ook door juist niets te zeggen of te doen. Zender degene die iets wil overbrengen naar de ander Ontvanger degene die de boodschap ontvangt Boodschap gevoelens, ideeën, meningen Voorbeeld Zender docent, ontvanger studenten, boodschap informatie over communicatie Vraag vervolgens aan de deelnemers welke vormen van communicatie ze kennen en toon de volgende dia. Vormen van communicatie Verbale communicatie Non-verbale communicatie Instructie: Vraag aan de deelnemers wat ze onder verbale en non-verbale communicatie begrijpen. Vraag om voorbeelden en geef indien nodig aanvullingen. Informatie Bij communicatie brengt de zender een boodschap over aan een of meer ontvangers. Er zijn verschillende manieren om de boodschap bij de ontvanger terecht te laten komen. - Verbale communicatie: boodschap met woorden - Non-verbale communicatie: boodschap zonder woorden 8
9 Verbale communicatie Schriftelijke communicatie; smsen, whatsappen, brief, e- mail, folder, krant etc. Mondelinge communicatie; een face-to-face gesprek, telefoongesprek, skypen etc Instructie:Verbale communicatie is een vorm van communicatie waarbij men zich uit met woorden (en/of) geluiden. Verbale communicatie kan zowel schriftelijk als mondeling zijn. Bij schriftelijke communicatie kunnen we denken aan..( neem bovenstaande voorbeelden door) en bij mondelinge communicatie kunnen we denken aan..(neem bovenstaande voorbeelden door). Vraag aan de deelnemers of nog meer voorbeelden. Non-verbale communicatie Lichaamstaal; gebaren, mimiek, lichaamshouding,oogcontact Stemklank/intonatie Schema s, grafieken, plaatjes, foto s Instructie:Non-verbale communicatie is een vorm van communicatie zonder woorden. Bij non-verbale communicatie kunnen we denken aan..( neem bovenstaande punten door). 9
10 Informatie Wat we via ons lichaam uitdrukken is directer en eerlijker dan wat we zeggen met woorden. Voordat je een woord gezegd hebt, word je beoordeeld op je gedrag. De manier waarop je gaat zitten, hoe je beweegt en kijkt. Je lichaamstaal vertelt veel. Emoties vinden hun uitdrukking in het hele lichaam, de houding en de gebaren, maar vooral het gezicht. In sommige culturen is het hebben van oogcontact erg belangrijk, geeft de ander het gevoel dat je interesse toont. In andere culturen is het echter onbeleefd om iemand lang aan te kijken. Intonatie speelt ook een grote rol bij communicatie. Bijvoorbeeld de vraag waarom zijn we om uur vrij?, kan met behulp van intonatie op verschillende manieren worden uitgesproken ( boosheid, teleurstelling, blijheid etc.). Toon de volgende dia en vraag waar ze aan denken bij het woord LSD. Instructie: Hierbij is het belangrijk om kennis te activeren. Wat weten ze al over LSD? Hierbij kun je gebruik maken van de volgende vragen: Waar staat LSD voor? LSD staat voor Luisteren Samenvatten en Doorvragen. Een gesprekstechniek die je helpt te achterhalen om wat de ander bedoeld in een gesprek. Waarom is LSD zo belangrijk? Bij het juist toepassen, zorgt de LSD-techniek ervoor dat je waardevolle informatie ontvangt en merkt de informatieverschaffer ook dat je geïnteresseerd bent. Wie maakt er gebruik van LSD? Iedereen maakt gebruik van de LSD-techniek. In gesprek met je vriendin, collega, stagebegeleider luister je, vat je samen en stelt je een volgende vraag. Belangrijk is om de techniek juist toe te passen. 10
11 LSD Luisteren Samenvatten Doorvragen Instructie: Leg uit wat de bovenstaande begrippen inhouden en leg hierbij het belang uit van bovengenoemde begrippen met betrekking tot communicatie. Aandachtspunten: Openstaan voor de ander Uit laten praten Interesse tonen Laten merken dat je luistert Af en toe stiltes laten vallen Luisteren Instructie: Vraag waarom luisteren zo belangrijk is. Neem de aandachtspunten door en laat de deelnemers aanvullingen geven. Informatie Openstaan voor de ander 11
12 Geen (voor)oordelen over de ander of zijn/haar verhaal, geen gedachten ergens anders op gericht. Uit laten praten Geef de ander de ruimte door hem uit te laten spreken, niet zelf al zijn verhaal aan te vullen en hem niet op te jagen. Interesse tonen Je gezichtsuitdrukking is erg belangrijk. Probeer oogcontact te maken, aankijken betekent aandacht. Buig iets voorover met je schouders naar de ander toe en probeer aanmoedigende gebaren te maken (door bijvoorbeeld te knikken). Laten merken dat je luistert Geef korte reacties als hmm, ja, en toen?, ga verder... Stiltes laten vallen Stilte voelt soms ongemakkelijk, maar is wel nodig. Geef de ander de gelegenheid om rustig na te denken wat hij gezegd heeft en er eventueel nog iets aan toe te voegen. Samenvatten Aandachtspunten: Vat samen in je eigen woorden Kijk of je de boodschap goed hebt begrepen Indien nodig, laat je de ander aanvullen of corrigeren Instructie: Vraag waarom samenvatten belangrijk is? Neem de aandachtspunten door en vraag deelnemers om aanvullingen te geven. Informatie Door samen te vatten, help je jezelf (en je gesprekspartner) om alles weer even op een rij te zetten. Tijdens het samenvatten, krijg je de gelegenheid om de volgende stap in het gesprek voor te bereiden. Herhaal het verhaal van de ander niet letterlijk. Geef kort in eigen woorden aan wat belangrijk is. Hiermee laat je merken dat je geluisterd hebt en kunnen eventueel misverstanden gecorrigeerd worden. Een aantal voorbeelden; Als ik je goed heb begrepen, vind jij dat Je zegt dus dat.. 12
13 Aandachtspunten: Wees alert op vaagheden Doorvragen Doe geen aanname Stel open vragen Instructie: Vraag waarom doorvragen zo belangrijk is. Neem de aandachtspunten door en vraag de deelnemers om aanvullingen. Informatie Bij vaagheid/onduidelijkheid is het belangrijk om door te vragen. Dit kun je doen door open vragen te stellen. Een aantal voorbeelden; Wat bedoel je daarmee..? Kun je een voorbeeld geven..? Hoe ziet dat eruit..? Wat maakt dat je dat denkt..? 13
14 Vragen? Instructie: Geef studenten de gelegenheid om vragen te stellen over de vorige dia s. Vervolgens kun je aangeven dat ze gaan oefenen met de LSD-methode. Opdracht LSD (50 min.) OPDRACHT LSD Instructie: Leg uit dat jullie nu gaan oefenen met de LSD-methode. Verdeel de deelnemers in groepen van drie. Vervolgens kan je de opdracht uitdelen en met ze doornemen. De bedoeling is dat de deelnemers onderling de volgende rollen verdelen: interviewer, respondent en observator. De interviewer zal de respondent bevragen op een thema. Hierbij kun je denken aan interesses/hobby s, keuze voor de opleiding, toekomst, dromen of een ander thema naar keuze. De observant krijgt een schema om aantekeningen te maken van zijn/haar observaties. Deze zullen plenair besproken worden. 14
15 Doel: toepassen van de LSD-methode Tijd: 12 min. OPDRACHT LSD Vorm een groepje van drie, bij voorkeur met personen die je niet zo goed kent. Zoek een fijne plek op waar je rustig met zijn drieën kan zitten. Verdeel onderling de volgende drie rollen: interviewer, respondent en observator. Laat de interviewer de respondent bevragen op een thema. Hierbij kun je denken aan interesses/hobby s, keuze voor opleiding, toekomst, dromen of een ander thema naar keuze. De observant gebruikt het onderstaande schema om aantekeningen te maken van zijn/haar observaties. Deze zullen plenair besproken worden. Veel succes! Luisteren Observatiepunten -Openstaan voor de ander -Uitlaten praten -Interesse tonen -Laten merken dat je luistert -Af en toe stiltes laten vallen Samenvatten -Vat samen in je eigen woorden -Kijk of je de boodschap goed hebt begrepen -Indien nodig, laat je de ander aanvullen of corrigeren Voorbeelden: Als ik het goed heb begrepen, vind jij dat.. Je zegt dus dat Doorvragen -Wees alert op vaagheden -Doe geen aanname -Stel open vragen Voorbeelden: Wat bedoel je daarmee..? Kun je een voorbeeld geven..? Hoe ziet dat eruit..? Wat maakt dat je dat denkt..? 15
16 Na de instructie kunnen de deelnemers aan de slag. Hier krijgen ze 12 minuten de tijd voor. Vervolgens heb je 8 minuten de tijd om de observaties te bespreken. Dit kun je doen door een aantal observanten het woord te geven en de volgende vragen te stellen: - Wat heb je gezien? - Wat is je opgevallen? - Hoe ging het gesprek? - Kun je je observaties met betrekking tot de opdracht met ons delen? Vervolgens kunnen ze rouleren met de rollen in de kleine groepjes en met de opbrengsten/feedback van de eerste ronde opnieuw oefenen. Bij genoeg veiligheid kun je ook een groepje of deelnemers van verschillende groepen vragen om het voor de klas te doen. Je kunt dan een aantal observanten aanwijzen en ieder een onderwerp (luisteren, doorvragen, samenvatten) geven om te observeren. Vervolgens bespreek je de observaties plenair. Evaluatie Hoe heb je de training ervaren? Instructie: Plaats twee stoelen (naast elkaar) voor de klas. Plak op een van de stoelen een groene vel papier en op de ander een rode vel papier. Groen staat voor prettig en rood voor onprettig. Geef vervolgens aan dat je erg benieuwd bent naar hoe ze de training hebben ervaren en nodig één voor één een aantal deelnemers naar voren. De regel is wel dat je eerst op de groene stoel gaat zitten! Afrondend kun je zelf ook op de stoel zitten om de groep iets terug te geven. 16
17 Deel 2 Training Presenteren 17
18 Doelen -de student krijgt meer inzicht in de aandachtspunten bij de voorbereiding van een presentatie. -de student leert uit welk onderdelen een presentatie bestaat. -de student krijgt inzicht waar hij/zij op moet letten tijdens het uitvoeren van een presentatie. -de student gaat oefenen met een presentatie. Deelnemers studenten uit het (V)MBO. Indien het mogelijk is, is het voor het beste resultaat wenselijk dat de groepen uit studenten bestaan. Werkvormen De training duurt minimaal 90 minuten en wordt klassikaal aangeboden. De module wordt afgestemd op het niveau van de studenten. Er wordt gebruikt gemaakt van interactieve werkvormen. Samenwerken in kleine groepjes staat centraal. Zo verhoog je de kansen op het succesvol verwerven van kennis en vaardigheden. Het is belangrijk dat ieder student de gelegenheid krijgt om te presenteren en feedback te ontvangen. Bij een grote groep kun je vragen om een trainingstijd van 120 minuten. Als dit organisatorisch niet haalbaar is, kun je in overleg met de K!X-coördinator besluiten dat hij/zij tijdens een ander lesmoment (bijvoorbeeld mentoruur) de studenten die niet aan bod zijn gekomen de ruimte geeft om te presenteren.. 18
19 Programma Tijd Activiteit Inhoud Duur Benodigdheden 3 min. Introductie Inhoud van de training 3 min. Powerpoint presentatie 7 min. Inleiding Klassengesprek Door middel van klassengesprek achterhalen wat de ervaringen zijn. 7 min. 15 min. Theorie -Aandachtspunten bij de voorbereiding van een presentatie 15 min. Powerpoint presentatie -Onderdelen bij een presentatie -Hoe presenteer je jezelf -Rust bouwen in je presentatie 60 min. Opdracht Interview en presenteer je medestudent -Uitleg opdracht en indeling groepen -Voorbereiding dmv interview in groepen van twee 15 min. 1 e interview 15 min. 2 e interview 5 min. 30 min. Opdracht op papier, voorbeeld bolletjesschema, feedback- Formulier, flip-over, stift, plakband/tape -Presentatie per student (incl. feedback) 5 min. (afhankelijk van de tijd, zullen er 5 studenten aan de beurt komen) 25 min. 5 min. Evaluatie Uitleggen en post-its uitdelen (2 per student) Totaal Uitvoeren Ophangen op het bord 1 min. 3 min. 1 min. 90 min. Post-its, pennen 19
20 Voorstellen & introductie (3 min.) Wat staat er op het programma? Doel van de training Ervaringen Theorie Interview Korte presentatie + feedback Evaluatie Instructie: Noem de verschillende programmaonderdelen. Leg het doel van deze training uit, namelijk het versterken van je presentatievaardigheden. Aan het eind van deze training......heb je meer inzicht in de aandachtspunten bij de voorbereiding van een presentatie; weet je uit welk onderdelen een presentatie bestaat;...heb je gezien waar je op moet letten tijdens het uitvoeren van een presentatie;...heb je geoefend met een presentatie;...heb je feedback ontvangen op je presentatietechnieken. Instructie: Neem de bovenstaande punten door. 20
21 Inleiding ( 7 min. ) Start met een klassengesprek. Dit is een bruikbaar middel om achter bepaalde informatie te komen. Je kunt door het klassengesprek achterhalen wat ze weten over presentatie/presenteren en hoe ze het ervaren. Vragen die je eventueel zou kunnen stellen: -Met welk regelmaat wordt er gepresenteerd tijdens de opleiding of op de stage? -Hoe was de laatste ervaring? -Wat gaat er prettig, wat wordt er als moeilijk/eng ervaren? -Waar wil men in groeien of beter kunnen? Start vervolgens met het behandelen van de theorie, door de volgende dia te laten zien. Theorie (15 min.) Wat is presenteren? Het geven van een voordracht aan een (grote) groep mensen. Voor een goede presentatie is een stevige voorbereiding belangrijk! 21
22 Doel Aandachtspunten bij de voorbereiding Publiek Boodschap Organisatorische aandachtspunten Instructie: vraag de studenten wat er met de bovenstaande begrippen worden bedoeld en toon vervolgens de volgende vier dia s om het toe te lichten. Informeren Overtuigen Activeren Motiveren Amuseren Doel Instructie: Als eerste bepaal je het doel van je presentatie. Je stelt jezelf de vraag wat je met je presentatie wil bereiken. Meestal gebruik je meerdere van deze doelen, maar je hebt altijd een hoofddoel. Wil je mensen activeren om iets te doen dan zal je ze altijd informatie moeten geven. Vraag de studenten voorbeelden te geven en geef indien nodig aanvullingen. Informatie -Informeren: Kennis overdragen. Bijvoorbeeld verslag doen van een gebeurtenis, spreekbeurt of je stagebedrijf presenteren aan je medestudenten. 22
23 -Overtuigen: Beïnvloeding van de mening of houding van de toehoorder. Bijvoorbeeld je medestudenten overtuigen dat een bepaalde theorie beter is of een project. Hierbij is het belangrijk dat je er zelf volledig in gelooft en zekerheid uitstraalt. -Activeren:Je wil je publiek aansporen tot handelen (tot een bepaalde actie). Hiervoor moet je ze overtuigen, argumenten aandragen. Bijvoorbeeld een politieke toespraak, een presentatie waarom jij de klassenvertegenwoordiger moet worden of bij de studentenraad moet. -Motiveren: Een motiverende doelstelling gaat verder dan een overtuigende. Je overtuigt je publiek niet alleen, maar bereikt ook dat ze bereid zijn om iets te doen of laten. Bijvoorbeeld een stagemarkt bezoeken of je opgeven voor een workshop. -Amuseren: Je wilt dat je publiek een leuke tijd heeft. Een voorbeeld is een dankwoord of een tafelspeech. Publiek Welke doelgroep verwacht je bij je presentatie? Wat is het niveau van je doelgroep? Wat is de relatie tussen jou en je publiek? Instructie: Vraag de studenten wat er met het bovenstaande wordt bedoeld en ligt toe. Een presentatie dient je publiek aan te spreken. Het is dan ook handig om bij je presentatie rekening te houden met de belangstelling en de voorkennis van je publiek. De student zal zijn doel het beste bereiken als de presentatie aansluit bij het niveau van het publiek. Het publiek moet begrijpen waar je presentatie over gaat. Als je de presentatie houdt voor je medestudenten zal je voorbeelden moeten behandelen die daarbij passen. Tenslotte is het belangrijk om rekening te houden met de toon, stijl en taalgebruik. 23
24 Boodschap Wat wil je vertellen? Wat wil je overbrengen? Welke onderwerpen moeten zeker aan bod komen? Instructie: Er is zo veel informatie over je onderwerp waardoor je vaak niet weet wat je wel of niet moet vertellen. Het is handig om de bovenstaande vragen daarvoor door te nemen. Organisatorische aandachtspunten Hoeveel tijd is er beschikbaar voor je presentatie? Welke hulpmiddelen kun je inzetten? In wat voor ruimte vind je presentatie plaats? Instructie: licht toe op welke manier de bovenstaande punten effect hebben op de presentatie. Informatie Tijd heeft invloed op de inhoud van je presentatie. Als je 5 minuten de tijd krijgt, zal je je presentatie anders moeten voorbereiden dan bij 30 minuten. 24
25 Maak gebruik van hulpmiddelen (voorwerpen) om je thema te verbeelden. Hierbij kun je denken aan foto s, dia s en flip-over. Zo kan je makkelijk de aandacht vasthouden. Zorg bij een flip-over voor een duidelijk leesbaar handschrift. Tot slot is het belangrijk om te weten in wat voor ruimte je een presentatie gaat geven. Als het een kleine ruimte is, zal het bijvoorbeeld lastig zijn om een projector te gebruiken. Mocht het een te grote ruimte zijn, is het handig om je publiek te vragen om bij elkaar te zitten ipv verdeeld over de ruimte. Dat zorgt ervoor dat je makkelijker oogcontact kan maken. Presentatie voorbereiden Een presentatie bestaat uit drie delen: Inleiding Kern Slot Het is belangrijk dat deze drie delen samen één geheel vormen. Instructie: Een presentatie dient een overzichtelijke opbouw te hebben. Het publiek moet de presentatie in een keer begrijpen. Alle presentaties hebben een standaardopbouw die de samenhang bevordert. 25
26 Publiek welkom heten Jezelf voorstellen Inleiding Onderwerp en opbouw van je presentatie doornemen Aangeven hoe lang de presentatie zal duren Duidelijk maken wanneer er gelegenheid is om vragen te stellen Instructie: indien nodig toelichten of voordoen. De inleiding moet belangstelling bij je publiek opwekken. Het moet je publiek verleiden en nieuwsgierig maken om er verder naar te luisteren. Tevens moet de inleiding duidelijk maken waar je presentatie over gaat. Introduceer je onderwerp en kondig aan hoe de presentatie is opgebouwd. Het is prettig voor je publiek als ze weten wat ze kunnen verwachten. Kern Zorg voor een logische volgorde Laat de geselecteerde informatie duidelijk aan bod komen Gebruik visuele hulpmiddelen Instructie: De kern is het belangrijkste onderdeel van je presentatie. Hierin bespreek je het onderwerp. Je werkt je onderwerp uit in een aantal deelonderwerpen en kan hierbij gebruik maken van visuele hulpmiddelen ( tabellen, grafieken, schema s etc.). Visualiseringen 26
27 kunnen presentaties duidelijker, aantrekkelijker en efficiënter maken. Het kan de aandacht van je publiek trekken en de informatie beter onthoudbaar maken. Slot Zorg dat je presentatie goed wordt afgesloten Geef je publiek de gelegenheid om vragen te stellen Bedank het publiek voor de aandacht Instructie: Het slot heeft tot doel de presentatie af te ronden. Dit kan je op verschillende manieren doen. Bijvoorbeeld door een samenvatting te geven of een conclusie te trekken. Vervolgens maak je de overstap van het voorbereiden van je presentatie naar, hoe presenteer je jezelf. Stel eerst de vraag waar je rekening mee moet houden als je jezelf presenteert en laat vervolgens de dia zien. Hoe presenteer je jezelf? Maak oogcontact met iedereen in het publiek Zorg dat je een actieve houding aanneemt Let op je stemgebruik Zorg voor duidelijke articulatie Kom in gepaste kleding Instructie: sta bij ieder punt stil en licht toe waarom het zo belangrijk is. 27
28 Informatie -Oogcontact:Tijdens een presentatie is oogcontact met je publiek zeer belangrijk. Laat je blik langs de toehoorders gaan. Als je oogcontact maakt, druk je uit dat je geïnteresseerd bent. -Actieve houding: Met je lichaamshouding druk je uit of je open staat voor contact met je publiek. Zorg voor een open houding door je armen los te laten en af en toe te bewegen. Gebruik handen en voeten om je presentatie kracht bij te zetten. Een gesloten houding (gekruiste armen, stokstijf op een plek of achter een tafel) creëert meer afstand en kan een gespannen indruk geven. -Stemgebruik: De stem is de spiegel van de ziel. Je publiek hoort aan je stem of je gespannen bent of niet. Een goede, vaste stem begint met ademhaling. En ademhaling, op zijn beurt, begint met een goede houding. Sta met beide voeten stevig op de grond, ontspan schouders en houd je hoofd rechtop. Breng variatie in je toonhoogte. Dat zorgt ervoor dat je de aandacht vasthoudt. -Articulatie: Als je publiek je niet verstaat omdat je binnenmonds mompelt, kan dat de presentatie verstoren. Probeer duidelijk te spreken, neem de tijd. -Gepaste kleding: Het is belangrijk om je kledingstijl af te stemmen op je publiek. Presenteer je een serieus onderwerp aan de opleidingsmanager, is het verstandig om je netjes te kleden. Bij de start (klassengesprek) heb je het met de deelnemers gehad over hun ervaringen. Vraag welke tips zij voor elkaar hebben om met zenuwen tijdens een presentatie om te gaan (wat voor meer rust en ontspanning zal zorgen tijdens het presenteren). Neem vervolgens de volgende dia door. Rust bouwen in je presentatie Een goede voorbereiding zorgt voor meer ontspanning. Onderdruk je gevoelens niet. Gezonde spanning hoort erbij. Door je eerder bekend te maken met de ruimte kun je meer rust inbouwen. Leerpunten tijdens je presentatie bieden waardevolle informatie. Gebruik dit in je voordeel. 28
29 Vragen? Instructie: Geef de studenten de gelegenheid om vragen te stellen over de vorige dia s. Opdracht (60 min.) OPDRACHT INTERVIEW EN PRESENTEER JE MEDESTUDENT Instructie: Vraag de studenten tweetallen te vormen (met een student uit de klas die ze niet zo goed kennen). Deel de opdracht, flip-overs en stiften uit. De opdracht is om elkaar te interviewen op verschillende leefgebieden. Hiervoor maken ze gebruik van een bolletjesschema zie voorbeeld bijlage 2). Teken een bolletjesschema op het bord of neem een voorbeeld bolletjesschema mee om het te laten zien aan de studenten. Mochten de studenten eerder de training communicatie hebben gehad, is het handig om de link te leggen naar LSD. Alvorens de studenten starten met presenteren, geef je weer kort 29
30 instructie. Laat het feedbackformulier zien en leg uit dat er bij ieder presentatie feedback gegeven zal worden. Er zal willekeurig iemand uit de klas gekozen worden om het formulier in te vullen tijdens de presentatie en gevraagd worden om het na de presentatie te delen met de rest van de groep. De regel hierbij is ook dat je start met het positieve. Je kan er ook voor kiezen om twee studenten te laten observeren (aandachtspunten op feedbackformulier verdelen). OPDRACHT INTERVIEW EN PRESENTEER JE MEDESTUDENT Interview een medestudent die je nog niet zo goed kent! Dit doe je door vragen over thema s als school/werk/vrijetijd/interesses/familie/roots/vrienden etc. aan elkaar te stellen. Hieronder een opzet met een aantal vragen. Je bent zo vrij om ook andere vragen te stellen. Hierna zal jij de persoon die je hebt geïnterviewd, presenteren aan de groep (zorg dus voor een duidelijke en overzichtelijke presentatie op papier)!succes! Vragen die je kunt stellen: Persoonlijk: -Hoe oud ben je? -Waar ben je geboren? -Wat is je culturele achtergrond? Gezin: -Uit wat voor soort gezin kom je? -Wat is het belangrijkste wat je hebt meegekregen? Opleiding: -Welke opleiding(en) heb je hiervoor gedaan? -Wat maakt dat je voor je huidige opleiding hebt gekozen en hoe ervaar je het? -Welk vak/onderdeel boeit je het meest en welk het minst? -Wat wil je na je huidige opleiding doen? Werk: -Werk je naast je opleiding? Zo ja, licht toe. -Waar wil je in de toekomst aan de slag? Wat lijkt je daar zo interessant aan? Dromen: -Wat zijn je dromen? - Wat wil je over vijf jaar bereikt hebben? Vrijetijd/interesses: - Hoe breng je je vrijetijd door? - Doe je aan sport? Of heb je er vroeger iets mee gedaan? - Wat doe jij graag met vrienden/familie? Zo kun je meerdere vragen bedenken! 30
31 Opbouw presentatie FEEDBACKFORMULIER Hoe is de opbouw van de presentatie? Denk hierbij aan de volgende punten: Inleiding Kern ( denk aan volgorde thema s) Slot Lichaamshouding Hoe staat hij/zij voor de groep? Denk hierbij aan de volgende punten: -Schouders -Handen -Open houding Oogcontact Maakt hij/zij oogcontact met iedereen in de ruimte? Stemgebruik Hoe praat hij/zij voor de groep? Denk hierbij aan de volgende punten: Duidelijk/Rustig/haastig Eentonig/ boeiend Hulpmiddel (flip-over) Hoe was zijn/haar flip-over? Hierbij kun je denken aan de volgende punten: -Overzichtelijk/helder -Steekwoorden/ veel tekst -Duidelijk handschrift -Leesbaar op afstand 31
Training Netwerken Forum 12-5-2014
Training Netwerken Forum 12-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Inleiding 6 Opdracht Je eigen netwerk 7 Theorie 8 Opdracht In gesprek
Nadere informatieTraining. Vergaderen
Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12
Nadere informatieTuesday, February 8, 2011. Opleiding Interactieve Media
Opleiding Interactieve Media Inhoud Inleiding presenteren 1. Voorwerk 2. Middenstuk 3. Begin presentatie 4. Einde presentatie 5. Visuele middelen 6. Non-verbale communicatie 7. Opdracht 8. Criteria 1.
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatieVerbindingsactietraining
Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatieTRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal
DRAAIBOEK TRAINING 1, 2,3,4,5 REALISTEN ROADMOVIE De prezi presentatie voor de trainingsbijeenkomsten vindt u via de onderstaande link. https://prezi.com/0txqqdqmauta/training-realisten-roadmovie-5-bijeenkomsten/
Nadere informatie1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
OPDRACHTFORMULIER Gesprekken voeren 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie
Nadere informatieTrainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar
Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst
Nadere informatie2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier
2.9 Lesplan opzet workshop 8 Lesformulier Naam docent: Onderwerp van de les/training/ workshop: Aantal deelnemende studenten: Datum: Presenteren Beginsituatie: Groep kent elkaar nu al redelijk goed. Er
Nadere informatieBasistraining Voorlichting geven Hand-out
Basistraining Voorlichting geven Hand-out Welkom bij de basistraining Voorlichting geven. Leuk dat je je hebt opgegeven om meer te weten te komen over voorlichting geven, voorlichtingen voorbereiden en
Nadere informatieCommunicatie. ontvanger. zender. boodschap. kanaal. feedback
FEEDBACK GEVEN EN ONTVANGEN Communicatie coderen decoderen zender boodschap kanaal ontvanger feedback - interpretatiekader Communicatie LSD Techniek - Luisteren - Samenvatten - Doorvragen LSD Techniek
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatiePresenteren. Oriëntatie
Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieLes 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie
Les 1: Communicatie en interactie + soorten communicatie Gedurende de opleiding krijg je vakken die vallen onder: Communicatie 1,2,3,4 In periode 1 krijgen jullie communicatie 1 + 2 - Communicatie Luisteren
Nadere informatieEffectief Communiceren NPZ-NRZ
Hand-out Workshop Effectief Communiceren NPZ-NRZ De kracht van aandacht 10 mei 2011 Nu vind ik mezelf wel aardig Als je eenmaal ziet dat het zelfbeeld van een kind positiever wordt, zul je al gauw zien
Nadere informatieOefenen 1 punt verdienen Onderwerpen van de presentaties
Presenteren vmbo-4 Presenteren is aan de ene kant een kunst de één is er beter in dan de ander maar aan de andere kant valt of staat elke presentatie met een goede voorbereiding en veel oefening. Bij presenteren
Nadere informatieWERKVORMEN MAGAZIJN. Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo
WERKVORMEN MAGAZIJN Wat is netwerken? Landelijk Stimuleringsproject LOB in het mbo Voorwoord Voor u heeft u Thema boekje 1 Wat is netwerken? Dit themaboekje is een onderdeel van de lessenserie Netwerken.
Nadere informatieLuisteren, doorvragen en feedback geven
Luisteren, doorvragen en feedback geven Rogier Guns P-GIS 23 April 2007 Doelstelling presentatie LSD methode Actief Luisteren Doorvragen Feedback geven Let op: Sommige technieken lijken (theoretisch) heel
Nadere informatieProgramma: Samen werken aan de toekomst
Programma: Voorstelrondje Zakelijk flirten is het beïnvloeden van gesprekken op een andere manier. Meer regie door meer kennis (van jezelf en de ander!) Tips & tricks Oefenen met zakelijk flirten 2 Samen
Nadere informatieTOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten
AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor
Nadere informatie4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.
4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,
Nadere informatieBeurstraining Starting Smart Together
Beurstraining Starting Smart Together Essent ia l Toget her Ivar van Asten Ondernemerscoach Organisator en inspirator Spreker en dagvoorzitter Teamontwikkelaar Ervaringsgerichte trainer Legger van verbindingen
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren
Nadere informatieAdvies en verkoopvaardigheden
Advies en verkoopvaardigheden en 1/6 Voorbereidingsopdracht bijeenkomst 1 Wat versta jij onder verkoop? Bewust worden wat verkopen in de apotheek is. Voorafgaand aan de eerste bijeenkomst oriënteer je
Nadere informatieTechniekkaart: Het houden van een interview
WAT IS EEN INTERVIEW? Een interview is een vraaggesprek. Wat een interview speciaal maakt, is dat je met een interview aan informatie kunt komen, die je niet uit boeken kunt halen. Als je de specifieke
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieNieuwsbrief 3 De Vreedzame School
Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten
Nadere informatieNon-verbale communicatie
Non-verbale communicatie Wie de taal van het lichaam wil leren begrijpen, moet eerst de verschillende signalen leren kennen, herkennen en goed inschatten. Meestal richten we (bewust) onze aandacht op het
Nadere informatieLes 17 Zo zeg je dat (niet)
Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieOntwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!
Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,
Nadere informatie(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding
(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg
Nadere informatieWorkshop samen talenten benutten
Workshop samen talenten benutten Doelgroep: organisaties die met vrijwilligers met een beperking willen werken Doel: kennis en vaardigheden overdracht voor het werken met mensen met een beperking Bijeenkomst
Nadere informatieInleiding. OMGANGSKUNDE OEFENINGEN Isa Goossens
Inleiding Omgangskunde draait om contact maken. Met deze oefeningen hoop ik dat u echt contact kan maken met leerlingen. We willen allemaal gezien en gehoord worden. We zijn allemaal mensen en iedereen
Nadere informatieLesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo
Lesvoorbereiding Studie en loopbaan Keuze- en Loopbaanvaardigheden 3-4 vmbo Bespreek met vakdocenten mogelijkheden om leerlingen in de vaklessen feedback over zichzelf te laten vergaren. Deel Vaardigheid:
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieModule 9 Kennis delen en coachen
OPDRACHTEN Verzorgende IG Maatschappelijke Zorg Module 9 Kennis delen en coachen Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 Leren 5 A Hoe leer ik? 5 B Bevorderende en belemmerende factoren 7 C Plan van aanpak bij
Nadere informatieOvertuigend en Ontspannen Presenteren
Overtuigend en Ontspannen Presenteren voor technische professionals 20 juni 2013 Jullie doelen? Workshop Presenteren Minder zenuwen bij presentaties Makkelijker contact met het publiek Wat wél en beter
Nadere informatie1 Kies je onderwerp Samen met je buurman of buurvrouw. Ons onderwerp: Voorbeeld: Michael Jackson was de beste artiest ooit! Nu jullie!
Na deze les kun je presenteren in vijf stappen: 1. Kies een onderwerp 2. Bedenk een goede opbouw 3. Verzamel informatie 4. Oefen je presentatie 5. Presenteren maar! 8 Vertel je verhaal Regelmatig moet
Nadere informatie18-9-2014. Pedagogische opleiding theorie. Doelstellingen. Doelstellingen. Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback. De kennis over de begrippen:
Pedagogische opleiding theorie Hoofdstuk 1 Communicatie en feedback Doelstellingen De kennis over de begrippen:, feedback, opleiden en leren kunnen uitdrukken en verfijnen Doelstellingen De voornaamste
Nadere informatieHoe bereid ik een spreekbeurt voor?
Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieWeek 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal
Introductie Deze lesmodule is geschreven voor een project van 5 bijeenkomsten van elk 60 minuten, waarvan de laatste bijeenkomst het werkelijke Voorleesontbijt is. Het aantal, de duur en inhoud van de
Nadere informatieTRAINING COMMUNICATIE VAARDIGHEDEN DOOR SASKIA KETTELERIJ & GEORGIOS LAZAKIS
TRAINING COMMUNICATIE VAARDIGHEDEN DOOR SASKIA KETTELERIJ & GEORGIOS LAZAKIS 31/10/ 13 INTRODUCTIE Welkom! Vandaag gaan we gezamenlijk ervaringen delen over de vorige bijeenkomst. Jullie hebben in groepjes
Nadere informatieDeel je kennis. www.focusoptekst.nl
Deel je kennis www.focusoptekst.nl PROGRAMMA 1. Het ontwerp: je inhoud, je doelen, je groep, je werkvormen 2. Je presenta0e: de 1e vijf minuten, interac;e, presenta;etechnieken, powerpoint, zenuwen 3.
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieDUUR WAT HOE MATERIAAL
DUUR WAT HOE MATERIAAL 0.00 5 min Intro begeleiders Introductie thema agressiehantering Doelen simulatiespel Toelichting rollen Introduceer jezelf en het spel Introductie begeleiders Nodig deelnemers uit
Nadere informatieHAVO 4 presenteren + debat + betoog periode
HAVO 4 presenteren + debat + betoog periode 3 2018-2019 In deze periode kies je in groepjes een onderwerp, houd je een presentatie, debatteer je tegen andere groepen en schrijf je een betoog over je eigen
Nadere informatieDe voorbereiding. Tip: Realiseer je dat je doelen niet in een gesprek gehaald hoeven te worden maar neem dus de tijd.
1 De voorbereiding 1. Voorbereiding Een goede voorbereiding is essentieel. Denk voor aanvang van het gesprek na over: wat wil je bereiken en wat zijn jouw verwachtingen van het gesprek 2. Randvoorwaarden
Nadere informatieOntdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek
Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals
Nadere informatieContent in Motion. Interviewen & Communicatie
Content in Motion Interviewen & Communicatie Communicatie wat is dat eigenlijk? Communicatie is afgeleid van het Latijnse woord: communicatio dat verbinding betekent. Later werd dit doorgetrokken naar
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Nadere informatieLeerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 12: Het vinden van werk Praktijkkern c: Kiezen en solliciteren naar passende stageplek Thema Praktijkkern 12. Het vinden
Nadere informatieLES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME
LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen
Nadere informatieHandleiding lesmethode Groep 8 Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar
Handleiding lesmethode Groep 8 Brugklas Bikkels versie 2016 Inhoudsopgave Introductie 4 Verantwoording Methodiek 5 Doorgaande lijn Po en Vo 6 Preventief en curatief 7 Organiseer je les 8 Praktische tips
Nadere informatieSECTORWERKSTUK 2013-2014
SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,
Nadere informatieDraaiboek voor een gastles
Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een
Nadere informatieCOMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen
COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij
Nadere informatieSamen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve
Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld
Nadere informatieLESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen
LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen Algemene gegevens Docent Evah den Boer School Helen Parkhurst Titel lessenserie Recensie schrijven CKV/NETL Klas (en niveau) 4 vwo Aantal leerlingen
Nadere informatieAccuraat communiceren
Accuraat communiceren Erna Pluym Senior Trainer Consultant/ Business Development Manager erna.pluym@acerta.be 0472 92 11 66 Communicatie, waarom zo belangrijk? Communicatie, waarom zo belangrijk? Had ik
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatieSPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.
SPELVARIANTEN Wil jij weten waar je in jouw huidige werk goed in bent? Hoe jij communiceert en je gedraagt en vooral hoe de ander dat ziet? En wil jij dit graag uitwisselen met je teamgenoten zodat jullie
Nadere informatieHet verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart
Nadere informatieIdeeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf
Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend
Nadere informatiePersonal Branding voor Ingenieurs
Personal Branding voor Ingenieurs 8 juni 2012 Lustrumsymposium Jullie doelen - succesvolle loopbaan - een baan vinden - de allerbeste zijn? - Saskia Slotboom 2012 2 Personal Branding Tools en praktische
Nadere informatieLeerlijn Samenwerken SingaporeNext
Leerlijn Samenwerken SingaporeNext Groep 1-2 Groep 3-4-5 Groep 6-7-8 1. Luisteren naar elkaar Elkaar aankijken tijdens het praten. Oogcontact maken. In mimiek en lichaamstaal je luisterende houding laten
Nadere informatiePraktische tips voor het voeren van een gesprek
Praktische tips voor het voeren van een gesprek David ter Avest Laura Hoekstra Mirjam Karsten Het waarachtige verhaal Vragen stellen en luisteren, we doen het de hele dag en toch staan we er zelden bij
Nadere informatieHandleiding Werkvormen Vragen stellen
Handleiding Werkvormen Vragen stellen Inhoud 1. Inleiding 2. Vragen stellen 3. Werkvormen 3.1. Vragenvuurtje 3.2. Geen Ja / Geen Nee 3.3. Doorzagen 3.4. De onbekende weg 1. Inleiding Voor de dialoog is
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatieOPDRACHTEN. Verzorgende IG. Module 8 Kraamzorg
OPDRACHTEN Verzorgende IG Module 8 Kraamzorg Inhoudsopgave Leeropdrachten 3 De cliënt in de kraamzorg 5 A Taken van de kraamverzorgende 5 B Visie op kraamzorg 7 C Ontwikkelingskenmerken van het ongeboren
Nadere informatieLuisteren is geen trucje
Luisteren is geen trucje Luisteren is geen vaardigheid, al wordt er wel vaak zo over gesproken. Luisteren is veel meer een kwestie van houding, zelfs van zijn. Dat klinkt je wellicht zweverig in de oren,
Nadere informatieZo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren
Zo verstuurt u een WhatsApp! Opdracht: Analyseren, evalueren 1. Inleiding Een mobiele telefoon; niet meer weg te denken uit de broekzak van elke scholier. In deze opdracht kijken de leerlingen naar een
Nadere informatieHandleiding Werkvormen Overtuigend presenteren
Handleiding Werkvormen Overtuigend presenteren Inhoud 1. Inleiding 2. Zeg geen Uhm 3. De emotionele bus 4. Boos op een mandarijntje 5. Levend memory Lichaamstaal 1. Inleiding In een debat is het geven
Nadere informatieKoopkracht: de waarde van geld
Koopkracht: de waarde van geld 1. Leerlingenblad Inleiding Wat is het doel? Wat is het onderwerp? Wat is het middel? Inzicht krijgen in de waarde van geld Koopkracht: de waarde van geld Een presentatie
Nadere informatieGroeidocument trainingen blok 1
Groeidocument trainingen blok 1 Jeroen Dusseldorp 11-10-2013 Inleiding... 3 Training 1 Competenties... 4 Training 2 Reflecteren... 5 Training 3 Overtuigen... 6 Training 4 Intake (deel 1)... 7 Training
Nadere informatieMODULE #7 CORE PURPOSE
MODULE #7 CORE PURPOSE Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je de
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatieZorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.
Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieOvertuigend en Ontspannen Presenteren
Overtuigend en Ontspannen Presenteren 24 november2015 Jullie doelen? Training Presenteren Minder zenuwen bij presentaties Makkelijker contact met het publiek Wat wél en beter niet te zeggen Meer JA s van
Nadere informatieEen bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten
OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent
Nadere informatieD R A A I B O E K W O R K S H O P :
D R A A I B O E K W O R K S H O P : K L A N T G E R I C H T W E R K E N B I J. Programma Samen voor de klant 3 O U T L I N E Opdracht vóór de eerste sessie: Neem een positief voorbeeld van klantgerichtheid
Nadere informatieRespectvol reageren op gevoelens
OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieOnderhandelen en afspraken maken
OPDRACHTFORMULIER Onderhandelen en afspraken maken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieEven kennismaken... Communicatie De essentie! Succesvol onderhandelen
Succesvol onderhandelen Even kennismaken... Voornaam + naam Uw functie? Uw doelstellingen? Open positief-kritische houding Actiepunten Communicatie De essentie! Dixit: Paul Watzlawick, Villach 25.07.1921,
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieWaar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Nadere informatieNodig: bord/flappen en stiften, kartonnen kaartjes, geeltjes, werkblad: een fijn gesprek, werkblad tips voor een sollicitatiegesprek
Themales beroepen taalvrijwilliger/docent Nodig: bord/flappen en stiften, kartonnen kaartjes, geeltjes, werkblad: een fijn gesprek, werkblad tips voor een sollicitatiegesprek Opwarming: Cursisten zitten
Nadere informatieTot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten
Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting
Nadere informatie