Wat is het risico van verschillende ladders of trapjes?

Transcriptie

1 Wat is het risico van verschillende ladders of trapjes? Op een verhoging van 130 cm hoogte in een bakkerij staat wat opslag. Het betreft zaken die af en toe nodig zijn, over het algemeen in een handzaam formaat (met 1 hand te dragen). Om bij de opslag te komen bestaan verschillende mogelijkheden zoals een trapje, vaste ladder of losse ladder. Men moet gemiddeld 10 keer per jaar een trap of ladder op om iets op te slaan of uit de opslag te pakken. Vraag Wat is het risico van het gebruik van verschillende ladders of trapjes? Antwoord Met weborca is te berekenen dat de risico s uiteen lopen. Vergeleken met de gemiddelde werkomstandigheden in Nederland is er een 10-40% verhoogde kans op een ernstig ongeval. A. van Leeuwenhoeklaan MA Bilthoven Postbus BA Bilthoven T F info@rivm.nl Hoe is dit te berekenen in weborca? Aanpak in weborca: Vergelijk de risico s van een serie medewerkers van de bakker die elk een ander type ladder gebruiken: bakker 1 gebruikt een trapje, bakker 2 een vaste ladder, bakker 3 een verplaatsbare ladder en bakker 4 klimt er zelf op via diverse zaken die voorhanden zijn, zoals bijvoorbeeld een tafel. Invoeren in Weborca Begin met de blootstelling. Voer de functie in en geef aan hoe lang er gewerkt wordt. Er wordt uitgegaan dat er geen werknemers ouder zijn dan 501, zie figuur 1. Figuur 1. Invoer van informatie over werknemers Voer de activiteit in en hoe vaak en hoe lang deze wordt uitgevoerd, dus 10 maal per jaar, gedurende bijvoorbeeld 5 minuten, zie figuur 2. 1 Er wordt gevraagd naar de leeftijd omdat leeftijd een factor is die invloed heeft op de ernst van een ongeval. De letsels bij ouderen zijn naar verhouding ernstiger dan bij jongeren. Het model houdt daar rekening mee middels de vraag of een medewerker ouder dan 50 is. Versie: 1 Status: Definitief Pagina 1 van 7

2 Figuur 2. Invoer van informatie over activiteiten Selecteer de risicovolle situaties waaraan de mensen in de functie kunnen blootstaan bij de activiteit, zie figuur 3. In dit geval gaat het maar om 1 risico: het werken op hoogte. Voor elke bakker is dit een andere situatie. De bakker die geen trap of ladder gebruikt valt onder onbeschermd op hoogte werken. Figuur 3. Kiezen van risicovolle situaties Geef aan hoe lang iemand in de functie daadwerkelijk blootstaat aan een risico, zie figuur 4. In dit geval is dat voor iedere bakker precies de duur van het eenmaal uitvoeren van de activiteit. Pagina 2 van 7

3 Figuur 4. Invoer van blootstellingstijd Bepaal de werkomstandigheden. Algemeen: DNA staat voor Dutch National Average, dat betekent de gemiddelde staat van de werkomstandigheden in Nederland. De schaal loopt van 0% tot 100%. Daarbij betekent 25% dat 25% van de tijd dat men blootstaat aan het gevaar de werkomstandigheid waar naar wordt gevraagd NIET in orde is. Dus 0% is altijd goed en 100% is altijd slecht. De vragen over de werkomstandigheden zijn in een aantal blokken verdeeld, elk blok bevat meerdere werkomstandigheden. Alle bakkers hebben hun handen deels vol als ze naar beneden klimmen. Dat betekent dat voor alle ladders en klimmethoden moet worden ingesteld dat ze 50% van de tijd niet twee handen vrij hebben (vraag bij het blok vaardigheid). Laat de overige vragen ongewijzigd. De driehoek op de schuif kan naar links of rechts verschoven worden. Bij het verschuiven van de driehoek komt ook een toelichtende tekst tevoorschijn die aangeeft voor hoeveel mensen in Nederland die waarde geldt. In de figuur hieronder is te zien dat de waarde 50% (bij de derde vraag) betekent dat ongeveer 90% van de Nederlandse bedrijven het beter doet. Figuur 5. Invoer van werkomstandigheden Pagina 3 van 7

4 Berekenen en de risico's Alle gegevens om een risicoberekening uit te voeren zijn nu ingevuld. WebORCA heeft drie risicoberekeningen: 1. voor het hele bedrijf per jaar (klik op Project onder Risicoberekening): de berekening geeft het verwachte aantal slachtoffers per jaar voor elk type letsel, zie figuur 6. Daarnaast zijn er twee berekeningen per functie (klik op Functie onder risicoberekening): 2. van het risico per jaar (kans dat 1 persoon een ongeval per jaar overkomt). 3. van het risico per activiteit (kans dat 1 persoon een ongeval overkomt per activiteit) uitgerekend. Elke berekening heeft een tab in het hoofdscherm. Figuur 6. Risico s voor 4 bakkers die opslag opgaan met handen 50% van de tijd niet vrij Zie dat ervoor gekozen kan worden om de uitkomst te vergelijken met het DNA. Dat is de dezelfde berekening met precies dezelfde gevaren en blootstelling maar dan met de gemiddelde werkomstandigheden in Nederland. De uitkomst kan worden geëxporteerd naar Excel of worden opgeslagen in WebORCA. Opslaan heeft het voordeel dat uitkomsten kunnen worden vergeleken, bijvoorbeeld in dit geval met het DNA, zoals in tabel 1 is weergegeven. Pagina 4 van 7

5 Figuur 7. Risico s voor 4 bakkers vergeleken met DNA Type ladder Risico ten opzichte van DNA Bakker 1: trapje 0,99 Bakker 2: vaste ladder 1,17 Bakker 3: verplaatsbare ladder 1,12 Bakker 4: klimmen 1,20 Tabel 1. Vergelijking risico s van verschillende soorten van type ladder met DNA Het risico van vallen van een trapje lijkt zelfs lager te zijn dan de gemiddelde situatie in Nederland terwijl de bakker de helft van de tijd de handen niet vrij heeft bij het klimmen. Dit komt omdat er vergeleken is met het DNA en dat bevat gegevens van werknemers jonger en ouder dan 50 jaar. Dat is geen goede vergelijking, want bij vallen heeft de leeftijd grote invloed. Beter is de situatie van de 4 bakkers te vergelijken met een DNA met mensen onder de 50 jaar. Pagina 5 van 7

6 Invoeren nieuw scenario (vergelijken met mensen jonger dan 50 jaar) Ga terug naar de werkomstandigheden en zet alle vragen over de handen vrij hebben bij het blok vaardigheid terug op DNA, zoals in figuur 8. Dit is te zien als de situatie van 4 bakkers allemaal jonger dan 50 jaar, bij de gemiddelde staat van de werkomstandigheden in Nederland. Figuur 8. Aanpassen van DNA met werknemers jonger dan 50 jaar. Wanneer vervolgens de risicoberekening uitgevoerd wordt leidt dit tot de uitkomst in figuur 9. Figuur 9. Risico voor 4 bakkers die opslag opgaan met handen niet vrij volgens DNA Pagina 6 van 7

7 Vergelijking van de uitgangssituatie met de nieuwe DNA leidt tot tabel 2. Type ladder Risico ten opzichte van DNA jonger dan 50 jaar Bakker 1: trapje 1,12 Bakker 2: vaste ladder 1,40 Bakker 3: verplaatsbare ladder 1,14 Bakker 4: klimmen 1,24 Tabel 2. Vergelijking risico s van verschillende manieren om op opslag te komen met DNA jonger dan 50 jaar Het effect van het niet vrij hebben van minstens 1 hand geeft een toegenomen kans op een ongeval oplopend van 12% bij trapje tot 40% bij de ladder. De ladder komt zo hoog uit deze vergelijking omdat het risico gebaseerd is op alle ongevallen met vaste ladders, die vaak rechtop staan (hoek van 90%) en dus lastig te betreden zijn met slechts een hand aan de ladder. Voor een bedrijf met 4 medewerkers lijken de risico s niet zo groot. Dat komt door de geringe blootstelling. Maar als iedere werknemer in Nederland 2 1 maal in de week een opslag zou beklimmen met behulp van een trapje zouden er ieder jaar twee mensen een ernstig ongeval krijgen. 2 Uitgaande van ongeveer 7 miljoen werknemers in Nederland Pagina 7 van 7