AANBOD LANDWERKEN. Anticiperend op ontwikkelingen

Transcriptie

1 AANBOD LANDWERKEN Anticiperend op ontwikkelingen INLEIDING Hierbij presenteert Landwerken haar totaal concept, dwz. van dagbesteding, activering tot en met duurzame uitplaatsing naar een reguliere baan. Met dit brede, integrale, maar ook modulair in te zetten aanbod, anticipeert Landwerken, zowel inhoudelijk als methodisch, op een aantal wettelijke ontwikkelingen, welke als gevolg van de bezuinigingen en verdere decentralisatie, momenteel spelen dan wel op de korte termijn van kracht worden. Landwerken ondersteunt een coöperatieve verband van een aantal LWZ-bedrijven. Ieders mogelijkheden worden benut ten behoeve van de invulling van de individuele trajecten. De coöperatie wordt uitgebouwd, activiteiten verbonden en afgestemd, uniformiteit in de begeleiding gebracht, kwaliteit verhoogd en meer resultaatgerichtheid. De kracht van het platteland wordt optimaal benut. Dit met als bijkomend voordeel dat ook de leefbaarheid een extra impuls krijgt. 1. ONTWIKKELINGEN Er waait een nieuwe politieke wind. Burgers worden in toenemende mate aangesproken op eigen verantwoordelijkheid, voor zichzelf en voor de omgeving. Actief burgerschap wordt gestimuleerd. Het accent ligt op naar vermogen meedoen, wederkerigheid en participatie. Waar nodig wordt dit gefaciliteerd en ondersteund door de overheid. Gemeenten hebben alle (financieel) belang bij duurzame uitstroom uit de bijstand. Dit terwijl de budgetten voor re-integratie aan het verdampen zijn. Genoemde ontwikkelingen noodzaken partijen tot aanpassing van de werkwijze en het aanbod. Winst kan worden verkregen door verhoging van de efficiëntie en resultaatgerichtheid, integrale aanpak, samenwerking, ontschotting en meer inzet op preventie. Belangrijke ontwikkelingen zijn samengevat als volgt: Enorme reductie van budgetten, o.a. het re-integratiebudget; Decentralisatie van de AWBZ functie, begeleiding naar de gemeente; Inwerkingtreding van Wet Werken Naar Vermogen ; Toenemend accent op wederkerigheid; Transitie van de Jeugdzorg naar gemeenten; Verschuiving van zorg en hulpverlening naar ondersteuning eigen kracht; Accent op eigen verantwoordelijkheid en (financieel) onafhankelijke burgers. 2. PARTICIPATIE Het stimuleren van de participatie van personen met een zwakke positie vraagt een integrale benadering, gericht op het realiseren van samenhang op verschillende leefgebieden. Het centraal stellen van de mens vraagt om verbinding en integraliteit. Het is dan ook van belang de genoemde ontwikkelingen met elkaar te verbinden. Dit om inhoudelijke en efficiëntie redenen, maar ook omdat hierdoor financieringsstromen kunnen worden gekoppeld. De prioriteit ligt bij het realiseren van uitstroom uit de bijstand dan wel het meedoen als volwaardig burger. Met dit als uitgangspunt kan bijvoorbeeld de AWBZ ook worden ingezet om het gat tussen zorg en uitplaatsing te dichten en kan geld uit de markt worden toegevoegd. Pagina 1 van 7

2 De nieuwe ontwikkelingen maken een transitie in denken noodzakelijk. Organisaties moeten kantelen en hun aanpak aanpassen. Zij moeten samenwerken en afstemmen, zichzelf overstijgen. Transparantie, resultaatgerichtheid en kwaliteitsverbetering worden nog belangrijker. De kaders worden aangepast en dit betekent: Meer eenvoud en vertrouwen; Minder regels en protocolering; Meer maatwerk en terug naar de menselijke maat; Meer inzetten op kracht i.p.v. klacht en informele zorg; Ondersteuning sociale netwerken; Burgers als opdrachtgever; Meer inzet op preventie, ook van belang gezien de hoge eigen bijdrage in de ggz. Er wordt dan ook gesproken over begeleiding nieuwe stijl. Er is behoefte aan brede arrangementen van dagbesteding, activering, re-integratie en uitplaatsing, gericht op maximale (persoonlijke en professionele) groei en (financiële) onafhankelijkheid met als basis de eigen kracht. Om verbinding te realiseren wordt er (overstijgend) gewerkt, dwz. vanuit eenzelfde missie en visie, een uniforme en integrale basismethodiek, waarbij er sprake is van maximale individuele differentiatie. Resultaatgerichtheid wordt nog belangrijker en is primair gericht op het realiseren van uitstroom uit de bijstand (op termijn). Als dit (nog) niet haalbaar is, ligt het doel bij maximale participatie en wederkerigheid. Met dit als uitgangspunt kan bijvoorbeeld de AWBZ worden ingezet om het gat tussen zorg en werk te dichten en kan anderzijds geld uit de markt worden toegevoegd. 3. LANDWERKEN Landwerken richt zich op het platteland. Het platteland, en specifiek de agrarische sector, heeft uitstekende mogelijkheden in zich om vanuit de rust en de specifieke cultuur te werken aan persoonlijke en professionele versterking. De groene omgeving biedt kleinschaligheid, betrokkenheid en gezondheid. Factoren die de groei en ontwikkeling positief en gedoceerd beïnvloeden. Daarnaast, ook agrarische ondernemers hebben in toenemende mate behoefte aan passend personeel. Werkzoekenden willen graag werken in de agrarische sector, ook omdat er vele en vaak zeer diverse functies beschikbaar zijn. Een bijkomend voordeel is dat activiteiten gericht op deze sector de leefbaarheid op het platteland positief beïnvloeden. Landwerken heeft ruime ervaring in het begeleiden van personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Al jaren exploiteert zij een boerderij, tuinen, werkplaatsen en andere activiteiten waarmee de deelnemers zich verder kunnen kwalificeren. Landwerken heeft een drietal regionale netwerken georganiseerd: l. LWZ coöperatie Landwerken is AWBZ erkend voor toelating voor zorg in natura cliënten. Zij voert deels zelf trajecten uit, maar maakt ook gebruik gemaakt van het aanbod van de LWZbedrijven (leer-werk-zorg), die bij haar zijn aangesloten. Landwerken ondersteunt dit coöperatieve verband. Pagina 2 van 7

3 Landwerken biedt haar LWZ-bedrijven: De communicatie met de markt; Oriëntatie door de kandidaat en opdrachtgever op het aanbod; Het trajectplan en de regie daarop; De ontwikkeling en borging van vakkennis, training en coaching; Effectiviteitmeting; Platform t.b.v. samenwerking, afstemming en uitwisseling; Matching kandidaten en LWZ-bedrijven; Gezamenlijk afzetkanaal, de mogelijkheid om de productie te vergroten; Administratie, rapportages en financiële afhandeling. Voor de LWZ-bedrijven is Landwerken hét kenniscentrum voor methoden, technieken, trainingen en kwaliteitsmanagement. Zij worden ondersteunt middels training, coaching en advies. In deze wordt er ook nauw samengewerkt met de ROC s. Landwerken neemt met haar inbreng de LWZ-bedrijven veel werk uit handen, waardoor zij zich kunnen focussen op de begeleiding van de kandidaat. Waar mogelijk wordt getracht ook reguliere bedrijven een (adoptie) rol te geven bij het LWZ-bedrijf. Deze bedrijven kunnen onder meer: Hun kennis overdragen; Deelnemers afnemen; Financieel participeren; Eigen personeel inzetten t.b.v. kwalificatie deelnemers; Productie werkzaamheden uitbesteden. ll. Bedrijven Landwerken heeft een bemiddelingsbureau, genaamd Werk en Land. Dit bureau detacheert deelnemers (arbeidsmarktrijp) naar het netwerk van aangesloten bedrijven. Het betreft ondernemingen met een stabiel werkaanbod. De detachering kan een reguliere baan betreffen, fulltime dan wel parttime. Dit laatste is zonder meer interessant in het kader van de WWNV. Ook kan het gaan om het werken met behoud van uitkering met een betaalde baan als perspectief. Waar nodig en wenselijk wordt de werkplek gecombineerd met een stage dan wel andere werkzaamheden in een leeromgeving. In de trajecten is er specifieke aandacht voor leren en het behalen van een startkwalificatie. Landwerken biedt de bedrijven extra ondersteuning, met name op HR-gebied. lll. Vrijwilligersnetwerk Naast het netwerk van Zorgboerderijen en dat met bedrijven, heeft Landwerken een netwerk met vrijwilligerswerk. Wat dit betreft wordt nauw samengewerkt met de regionale vrijwilligers organisaties (formeel). Dit netwerk leent zich uitstekend om vrijwilligerswerk in te zetten, daar waar wederkerigheid aan de orde is. Tegelijkertijd worden de werknemersvaardigheden getraind, waardoor de afstand tot de arbeidsmarkt kleiner wordt en de uitstroomkansen worden vergroot. Naast het formele vrijwilligerswerk daagt Landwerken kandidaten uit zelf projecten te starten die van maatschappelijke waarde zijn. Zij hanteert hierbij de vraaggestuurde aanpak en het deelnemers voor deelnemers principe. Landwerken organiseert haar activiteiten vanuit het arbeidsmarktperspectief. Er wordt maximaal rekening gehouden met de situatie van de kandidaat en trajecten zijn individueel gedifferentieerd. Accenten die gelegd worden zijn bijvoorbeeld: Accent op persoonlijke dan wel professionele ontwikkeling; Mate en intensiteit van begeleiding; Al dan niet een beschermde omgeving; Consolideren dan wel ontwikkelen staan centraal. Pagina 3 van 7

4 Landwerken richt zich op groei, persoonlijk en professioneel, en doorbreekt daarmee de cirkel van pappen en nathouden. De aanpak is als volgt: Vraag- en resultaatgericht; Maximale ontwikkeling; Eisen stellend; Aansluitend bij de marktcultuur; Maatwerk; Samenwerking met de regionale infrastructuur; Duurzaam resultaat. De deelnemers van Landwerken zijn afkomstig van met name AWBZ erkende instellingen, gemeenten, justitie en het UWV WERKbedrijf. Dé voorwaarde is dat zij beschikken over (latent) groeipotentieel. De ervaring leert dat zo n 50% van de deelnemers op termijn in staat is een reguliere baan te verwerven en te behouden. De uitstroomdoelen zijn samengevat de volgende: Duurzame uitstroom fulltime, naar reguliere baan; Idem, middels detachering en begeleiding; Idem, maar dan parttime met een opbouw in uren (WWNV); Vrijwilligers werk: formeel, waarbij werk centraal staat; Vrijwilligers werk: informeel, primair gericht op persoonlijke ontwikkeling; Voorschakel trajecten, in beschermde omgeving met begeleiding; Dagbesteding: stabiliseren van bestaande situatie en intensieve begeleiding. De geboden diensten lopen naadloos in elkaar over. Er is sprake van planmatige groei en een resultaat gericht begeleidingsmodel. De deelnemers worden uitgedaagd en zijn gemotiveerd op basis van hun eindperspectief. Zij worden intensief begeleid en het doel is maximale kwalificatie op het hoogst haalbare niveau. Ongeveer de helft van de deelnemers blijkt op termijn in staat een reguliere arbeidsplek te verwerven. Het aanbod van Landwerken (platteland, regio Olst) is een goede aanvulling op het aanbod van Sallcon Werktalent (stad). Samenwerking betekent wederzijdse versterking en een substantiële toename van de slagkracht. Landwerken werkt ook al intensief samen met Mee, die al veel ervaring heeft met de vorm van begeleiding die straks binnen de kaders van de WMO noodzakelijk is. Waar mogelijk en wenselijk gebruikt Landwerken elementen behorende bij de vraaggestuurde methodiek. Het betreft dan met name het centraal stellen van het talent en behoefte van de kandidaat, de inzet van ervaringsdeskundigheid en talent, het principe van deelnemers voor deelnemers en wederkerigheid. Met haar aanbod speelt Landwerken maximaal in op recente en toekomstige ontwikkelingen en verschuivingen, omdat: Breed en integraal aanbod van diensten, welke modulair maar ook als totaal product kunnen worden ingezet; De diensten zijn georganiseerd vanuit een zelfde visie en methodiek; Sterke betrokkenheid van de doelgroep en van de werkgevers (netwerk); Accent op eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht; Vraaggestuurde, resultaatgerichte en praktische aanpak; Gericht op maximale groei en primair op duurzame uitplaatsing; Maximaal individueel maatwerk, passend binnen de kaders van de nieuwe ontwikkelingen; Pagina 4 van 7

5 Inhoudelijke en financiële verbinding, dwz. AWBZ, WMO en WWB en worden aangevuld met gelden uit de markt; Toepassing van en invulling gevend aan het begrip wederkerigheid, waarbij kandidaten zich kwalificeren voor de arbeidsmarkt; Veel aandacht voor HR ondersteuning en promotie maatschappelijk ondernemen bij betrokken bedrijven; Maximale samenwerking met partijen in de regio: organisaties, bedrijven en vooral ook (potentiële deelnemers); Preventief voor wat betreft instroom in de zorg. Trajecten kunnen parallel aan een zorgtraject lopen, waardoor efficiëntie wordt gewonnen; Extra impuls aan de leefbaarheid op het platteland. 4. ACTIVITEITEN In deze paragraaf wordt een korte beschrijving gegeven per activiteit. I. Dagbesteding / activering Veel mensen, met weinig draagkracht, zijn aangewezen op een vorm van Dagbesteding. Deze activiteit kan dan gericht zijn op het consolideren van de bestaande situatie, maar kan ook worden ingezet als eerste opstap naar activering. Bij dit laatste moet er sprake zijn van ontwikkel potentieel. Er zitten momenteel relatief veel mensen in de dagbestedingprojecten van GGZ instellingen. Het is van belang hier kritisch naar te kijken en de groep met groeipotentieel een alternatief te bieden. Immers, de GGZ is nog weinig gericht op ontwikkeling en uitstroom. Zij hebben daar zelfs geen belang bij. II. Vrijwilligerswerk Niet voor elke uitkeringsgerechtigde is er (op de korte termijn) een betaalde baan beschikbaar. Zolang zij een uitkering ontvangen wordt het principe van wederkerigheid toegepast. Het gaat dan om iets maatschappelijk nuttigs te doen in ruil voor de uitkering, waarmee tegelijkertijd de beroepskwalificaties worden vergroot. Middels het wederkerigheidprincipe wordt invulling gegeven aan WMO diensten. Hierbij gaat het vooral om de compensatie van activiteiten die door de verandering in de AWBZ wegvallen, zoals diverse dagbestedingprojecten. Landwerken werkt op dit gebied nauw samen met de vrijwilligerscentrale (Olst). Zij biedt zowel het formele als het informele vrijwilligerswerk. Deze laatste werksoort, door de kandidaten zelf ontwikkeld en uitgevoerd, is meer gericht op persoonlijke groei. Door samen te werken aan projecten en activiteiten ontstaan er tevens voor de kandidaten nieuwe sociale netwerken. Deze vormen dé voorwaarde voor gedragsverandering en persoonlijke groei. Zij zijn van groot belang om het sociaal isolement te doorbreken. De WMO wordt zo een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. De activiteiten worden door Landwerken gefaciliteerd en ondersteunt, bijvoorbeeld middels extra deskundigheidsbevordering, scholing, training, etc. Pagina 5 van 7

6 III. Re-integratie Landwerken biedt kandidaten in een re-integratietraject werkervaring, veelal in combinatie met training en scholing. Plaatsen worden gevonden bij regionale bedrijven. Ook intern zijn er vele mogelijkheden (i.s.m. de LWZ-bedrijven) voor het trainen van werknemersvaardigheden. Kandidaten worden uitgedaagd zich op het maximaal haalbare niveau te kwalificeren. Ook wordt er veel aandacht besteed aan het behalen van een startkwalificatie. IV. Duurzame uitplaatsing Is de kandidaat voldoende arbeidsmarktrijp, dan wordt er met hem naar een geschikte werkplek gezocht. Mogelijkheden zijn: Fulltime werkplek; Werkplek voor een beperkt aantal uren, al dan niet verder uitgebouwd; Plaatsing middels detachering, fulltime dan wel parttime. Wet Werken Naar Vermogen (WWNV) Landwerken beschikt over unieke mogelijkheden om (mede) invulling te geven aan de WWNV. Zo is er ruime ervaring met de begeleiding van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, is er een groot netwerk van werkgevers op het platteland, een toegespitst instrumentarium van activering tot en met plaatsing, goed opgeleide en ervaren personeel, etc. De trajecten die in dit kader worden uitgevoerd zijn als volgt gefaseerd; Oriëntatie screening (maximaal 3 maanden) met behoud van uitkering; Bij voldoende arbeidspotentieel, dwz. minimaal 8 uur per week, een arbeidsovereenkomst en plaatsing voor minimaal dit aantal uren per week; Voor de niet-productieve uren wordt de deelnemer geplaatst in een leer- / werkbedrijf, zodat hij zich verder persoonlijk en professioneel kan ontwikkelen tot zijn maximale niveau. 5. BEKOSTIGING Landwerken financiert haar activiteiten middels de volgende inkomensbronnen: AWBZ; IRO; Inkoop re-integratie gelden; UWV WERKbedrijf; Bedrijfsleven, m.n. inleentarieven; Reguliere onderwijstrajecten via OC&W. Door haar aanpak kan Landwerken: AWBZ inzetten t.b.v. uitplaatsing; Privaat en publiek geld koppelen. Pagina 6 van 7

7 6. VRAGEN AAN DE GEMEENTE Door de huidige ontwikkelingen en bezuinigingen maakt Landwerken zich zorgen over haar toekomst en die van de LWZ-bedrijven. Het is essentieel dat de continuïteit gewaarborgd wordt, zeker gezien het unieke karakter van het dienstenaanbod en het belang voor het platteland. Voor wat betreft de financiering is het belangrijk de financiering min of meer los te koppelen van de kandidaten. Hierbij is het niet meer dan logisch dat er jaarlijks volume- en resultaatafspraken worden gemaakt. Landwerken wil dan ook graag nadere productie afspraken maken voor een langere termijn, zodat zij een structurele voorziening kan blijven, passend binnen de huidige en toekomstige ontwikkelingen en de kwaliteit van haar aanbod op peil kan blijven en er groei mogelijk is, jaarlijks zo n 20%. Andere vragen die er ook nog spelen, zijn onder meer: Hoeveel geld is er straks beschikbaar in het kader van de AWBZ; Wat is de financieringssystematiek; Welke financieringssystematiek wordt gehanteerd; Welke doelgroepen worden straks onderscheiden en waarop wordt ingezet? Pagina 7 van 7