! wrtieitr&crtap M en Overmaas 0 1 AUG AOJ. Cc, aem Dfr. Dit BEHANDELD DOOR . DATUM : 30jUÜ2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "!01 20571 9. wrtieitr&crtap M en Overmaas 0 1 AUG. 2012 AOJ. Cc, aem Dfr. Dit BEHANDELD DOOR E-MAIL. DATUM : 30jUÜ2012"

Transcriptie

1 W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G! ISO 9001 ISO OHSAS WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus KH Roermond KvK-nr Bank: Waterschap Roer en Overmaas t.a.v. het Algemeen Bestuur j Postbus AD SITTARD wrtieitr&crtap M en Overmaas 0 1 AUG wm«vr.w.fversaou Tel: Fax: info@wbl.nl 8 eer./ AOJ Cc, aem Dfr. Dit Onmerkingen, /Af UW KENMERK UW BRIEF VAN : ONS KENMERK : BIJLAGE(N) 1 porten/ ONDERWERP Vastgestelde Begroting 2013 en Meerjarenraming BEHANDELD DOOR : W.A.S. Pörteners TELEFOONNUMMER : W.A.S.Porteners@wbl.nl DATUM : 30jUÜ2012 Geacht Bestuur, Met inachtneming van de door beide waterschappen uitgebrachte zienswijze, inhoudende een positief advies ten aanzien van de vaststelling van de Meerjarenraming heeft het Algemeen Bestuur van het Waterschapsbedrijf Limburg de Meerjarenraming alsook de Begroting 2013 op 27 juli 2012 definitief vastgesteld../. Een exemplaar van de vastgestelde Meerjarenraming / Begroting is bijgevoegd. De directeur, De voorzitter. 5 ing. E M. Pelzer MMO mr. A.M.G. Gresel Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas

2 . Meerjarenraming Begroting 2013 w AT E R S C H A P S 8 E D R 1 J F - LIMBURG Pc/ps Algemeen BestuurWBL van 27juli 2012

3

4 INHOUD 1 Inleiding Uitvoerend beleid in de planperiode Het Waterschapsbedrijf in Externe en interne ontwikkelingen relevant voor het WBL Bestaand uitvoerend beleid Financiële gevolgen van uitvoeringsbeleid Waterschapsbedrijf Gehanteerde kwantitatieve uitgangspunten (rekenuitgangspunten) Kosten, Baten en Netto kosten volgens de MJR Beschouwing bij de Begroting De ontwikkelingen sinds het begrotingsjaar Uitgangspunten en normen Incidentele baten en lasten Kostentoerekening Onttrekkingen aan overige bestemmingsreserves en voorzieningen Waterschapsbelastingen Reservepositie: het weerstandvermogen en de ontwikkeling van de Netto kosten Financiering Uitvoerend beleid Zuiveren en verwerken van afvalwater Bouwen en Renoveren Wat willen we bereiken Wat gaan we doen In hoofdzaak werkt de unit Bouwen en Renoveren aan: Wat gaat het kosten Informatie-Technologie, Product- en Procesontwikkeling Wat willen bereiken Wat gaan we doen Wat gaat het kosten Operations Wat willen we bereiken Wat gaan we doen Wat gaat het kosten Onderhoud Wat willen we bereiken Wat gaan we doen Wat gaat het kosten Human Resource Management, Facilitair, Bestuurs- en Juridische ondersteuning Wat willen we bereiken Wat gaan we doen Wat gaat het kosten Financiën, Planning, Concerncontrol Wat willen we bereiken Wat gaan we doen Wat gaat het kosten Kapitaallasten Bestuur, Directie en Bovenformatief Positionering Wat gaat het kosten Bovenformatief Uitgaven Meerjarenraming naar BBP-opzet MJR: Netto-kosten Exploitatie-uitgaven naar BBP-opzet Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 3

5 4.2 MJR: Netto-uitgaven Investeringen naar BBP-opzet De Begroting 2013 (naar kostendragers + naar kostensoorten) De Begroting 2013 naar kostendragers De Begroting 2013 naar kosten- en opbrengstsoorten De Begroting 2013 naar kostensoorten De Begroting 2013 naar opbrengstsoorten Verdeling van de Begroting 2013 naar de bijdrage van de waterschappen BIJLAGEN : 1. Rekenuitgangspunten MJR en Begroting Staat van immateriële, materiële, financiële vaste activa en onderhanden werken 3. Staat van vaste schulden 4. Staat van reserves en voorzieningen 5. Berekening van het rente-omslagpercentage 6. Staat van personeelslasten 7. Kostenverdeelstaat met toelichting 8. Meerjarenraming Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 4

6 1 Inleiding Waterschapswet Met betrekking tot de Meerjarenraming (MJR) is in de nota van toelichting op de waterschapswet het volgende opgenomen: In de besprekingen ter voorbereiding van en over de meerjarenraming geeft het algemeen bestuur het dagelijks bestuur de beleidsmatige en financiële kaders mee die gelden voor de uitwerking van het meerjarenbeleid voor het komende jaar. Bij de toelichting op artikel 4.6 wordt dit nog eens benadrukt: Voor de kaderstellende en beleidsbepalende functies van het algemeen bestuur is het jaarlijks ontwikkelen en bespreken van het meerjarig beleidskader essentieel. Verder wordt hierbij het volgende aangegeven: De MJR moet in beginsel structureel sluitend zijn, dat wil zeggen dat lasten en baten aan het einde van de meerjarenperiode in evenwicht moeten zijn. De MJR wordt behandeld voorafgaand aan de Begroting. Bij de begroting stelt het algemeen bestuur de kaders voor zowel het beleid als de financiën voor het komende jaar vast. Bij de behandeling van de begroting dient te worden aangegeven in de situatie dat de MJR op een eerdere datum (bijv. in het voorjaar) behandeld wordt dan de begroting welke van de gehanteerde normen en uitgangspunten in belangrijke mate afwijken van het voorafgaande begrotingsjaar én van de MJR. Bij het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) worden MJR + Begroting gelijktijdig in het voorjaar behandeld; voor de beleids- en verantwoordingscyclus betekent dit dat een fysiek gescheiden document MJR en Begroting niet noodzakelijk is. In deze opzet worden de beleidsmatige en financiële kaders van en over de MJR door het Algemeen Bestuur behandeld in het eerste kwartaal van het jaar van het opstellen van de MJR en de Begroting. De indeling van zowel de Meerjarenraming als de Begroting dient te voldoen aan de in de wetgeving opgenomen kaders, concreet: er dient een programmabegroting te worden opgesteld. Met de beide waterschappen is afgestemd dat de programma s voor het WBL overeenkomen met de taakstelling van de onderscheiden units : zuiveren en verwerken van afvalwater o bouwen en renoveren o informatie-technologie, product- en procesontwikkeling o operations (incl. bemonsteren en analyseren) o onderhoud o ondersteuning: human resource management, facilitair, bestuurs- juridische ondersteuning financiën, planning, concerncontrol directie en bestuur Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 5

7 Functie van Meerjarenraming en Begroting De meerjarenraming bevat het beleid dat door de waterschappen zal worden gevoerd en de financiële gevolgen daarvan voor het waterschapsbedrijf, waaronder de baten en de lasten van het bestaande en het nieuwe beleid. De Begroting 2013 vormt de eerste jaarschijf van de meerjarenraming In de begroting wordt de uitvoering van het beleid, de doelstellingen en de daaraan verbonden kosten voor het desbetreffende jaar toegelicht. De functie van de Begroting is meerledig: Allocatiefunctie; toewijzen van middelen naar programma s en kostensoorten; Autorisatiefunctie; door het vaststellen van de begroting wordt het Bestuur van het WBL gemachtigd om de opgenomen middelen conform de begroting in te zetten; Taakstellende functie; uitoefening van de aan het WBL opgedragen activiteiten moet binnen de vastgestelde begroting blijven; Beheersfunctie; tijdens het jaar, en aan het einde van het jaar via de jaarrekening, worden de werkelijke resultaten getoetst aan de in de begroting opgenomen middelen. De Begroting 2013 van het WBL vormt input voor de bepaling van de heffingstarieven voor het jaar 2013 door de beide all-in waterschappen. Inhoudelijk Na een korte terugblik komt in hoofdstuk 2 de strategie en de hoofdlijnen van de uitvoering van het beleid van het Waterschapsbedrijf voor de periode aan de orde alsmede de beschouwing bij de Begroting Hoofdstuk 3 bevat de Meerjarenbegroting en de Begroting 2013 naar de onderscheiden programma s. Voor de overzichtelijkheid is bij de toelichtingen steeds hetzelfde stramien toegepast: - wat willen we bereiken ( = de doelstellingen, in het bijzonder de beoogde effecten) - wat gaan we doen ( = de wijze waarop er naar gestreefd zal worden die effecten te bereiken) - wat gaat het kosten ( = de netto kosten). In hoofdstuk 4 is een opstelling van de Begroting 2013 naar de kosten- en opbrengstsoorten alsmede een presentatie van de cijfers conform het voor de waterschappen gebruikelijke BBP-format opgenomen. Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 6

8 2 Uitvoerend beleid in de planperiode Het Waterschapsbedrijf in Overeenkomstig het gestelde in de wetgeving voor waterschappen volgt onderstaand een toelichting op het bestaande respectievelijk het nieuwe uitvoerend beleid, alsmede de consequenties hiervan voor de baten en de lasten Externe en interne ontwikkelingen relevant voor het WBL Het WBL is een bedrijfsmatige organisatie met de kerntaken transporteren afvalwater, zuiveren afvalwater en verwerken van slib. In 2011 heeft de afsplitsing en verzelfstandiging van de taak Heffen en Invorderen in de nieuwe organisatie BsGW (Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen) heeft plaatsgevonden. De doorgevoerde reorganisatie heeft geleid tot een strakkere focus op de kernactiviteiten met grotere mogelijkheden voor zowel externe herkenbaarheid als doelgerichtere aansturing op lange termijn door het bestuur en een grotere mate van identificatie met de bedrijfsdoelen door de medewerkers. Na een doe-alsof-fase in 2011 en een in 2011 doorgevoerde verkenning respectievelijk een heroriëntering op de taakuitoefening en positionering van het WBL, is per 2012 dhr. Pelzer als directeur voor het WBL benoemd. In de nieuwe structuur zijn de positieve elementen van het WBL behouden gebleven (de unitstructuur, strakke financiële aansturing, de cultuurcompetenties, het besturen op afstand, servant leadership, de stafpositie van personeelsmanagement en financieel management, etc.). De economische situatie en de daaruit voortvloeiende rijksbezuinigingen zullen de komende jaren een aanzienlijk effect hebben op de samenleving, waarbij de waterschappen geconfronteerd worden met een financiële situatie die zich kenmerkt door soberheid en verantwoord kostenbewustzijn. Op waterschapsniveau hebben de rijksbezuinigingen inmiddels hun vertaalslag gevonden in het Bestuursakkoord Water waarbij een doelmatig en rationeel waterbeheer als kerntaak voorop staat. De discussie met de Rijksoverheid heeft geleid tot het Bestuursakkoord Water met de volgende financiële effecten: een verschuiving in 2011 van de bijdrage ad 81 mln Hoogwaterbeschermingsprogramma van de Rijksbegroting naar de begroting van de gezamenlijke waterschappen; vervallen per 2011 van de Rijksbijdrage ad 19 mln als vergoeding voor muskusrattenbestrijding door de waterschappen; een verhoging in 2014 en 2015 van de bijdrage van de waterschappen aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma van 81 mln naar 181 mln. Het Bestuursakkoord gaat er van uit dat deze extra lasten voor de watersysteemtaak worden gecompenseerd in de afvalwaterketen (is niet de watersysteemtaak) en dat daarvoor een actieve rol is weggelegd voor de waterschappen. Om adequaat op bovengenoemde Rijksbezuinigingen te kunnen inspelen hebben de waterschappen enerzijds gezocht naar ombuigingsmogelijkheden binnen de eigen begrotingen, maar hebben ander- Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 7

9 zijds reeds bij het opstellen van de MJR het WBL verzocht om ook de ombuigingsmogelijkheden binnen de WBL-begroting te onderzoeken. Bepaald is dat daarbij het begrotingsjaar 2011 als referentiejaar geldt. De ombuigingsoperatie van WBL heeft enkel betrekking op de taak Zuiveringsbeheer. Overige te behalen besparingen vallen op dit moment buiten de invloedscirkel van WBL. Voor de te behalen besparingen bij de integratie riolering en zuiveringen ligt de verantwoordelijkheid bij de accountmanagers van de waterschappen. In het bijzonder wordt vermeld dat er landelijk geen verdeelsleutel is afgesproken waarbij rekening is gehouden met de inspanningen van de waterschappen in het afgelopen decennium. De Limburgse waterschappen hebben zich in deze periode sterk gefocust op het realiseren van zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. De benchmarks, waaronder die van zuiveringsbeheer laten de effecten daarvan zien. Limburg is voor wat betreft de gestandaardiseerde kosten (kapitaalslasten en exploitatie) voor transporteren en zuiveren gemiddeld 25% goedkoper dan het landelijk gemiddelde. De ombuigingsvoorstellen dienen dan ook vanuit dit perspectief te worden beoordeeld. Uitgangspunten Meerjarenraming Begroting 2013 Conform het verzoek van de Waterschappen heeft het WBL reeds bij de vorige MJR onderzoek verricht naar de ombuigingsmogelijkheden, hetgeen toen heeft geresulteerd in de bestuurlijke notitie Uitgangspunten Meerjarenraming Begroting 2012 welke in de vergadering van van het Dagelijks Bestuur is bekrachtigd. Hierbij werden de volgende nu nog steeds van toepassing zijnde - uitgangspunten vastgesteld: 1. het referentiejaar voor het ombuigen van de begroting is het jaar 2011 (dus uitgaan van de gesplitste begroting 2011). Hierbij dient te worden bedacht dat de begroting WBL-ZVB reeds met 0,7 mln is verlaagd bij de vaststelling van de splitsingsbegroting 2011 (zie ook de opmerking onder Strategische relevantie/beleidsgevoeligheid ; 2. het ombuigen van de begroting moet dienstbaar zijn aan de missie en bedrijfsvisie van het WBL en plaatsvinden in lijn met de door de Waterschappen gestelde strategische doelen; 3. de missie van het WBL, gerelateerd aan financiële consequenties, kan als volgt beknopt worden weergegeven: a. transporteren en zuiveren afvalwater, verwerken van slib b. een hoogwaardige bestemming voor gezuiverd water / ontwaterd slib c. het zuiveringsproces vergt een zo laag mogelijke energiebehoefte d. investeren in kwaliteitsorganisatie e. voldoen aan wet- en regelgeving f. bedrijfsvoering tegen zo laag mogelijke kosten 4. de visie van het WBL, gerelateerd aan financiële consequenties, kan als volgt beknopt worden weergegeven: a. optimaliseren afvalwaterinfrastructuur b. bedrijfsvoering waarin centraal staat vernieuwing, innovatie en continu verbeteren c. samenwerken met sterke partners waardoor waarde gecreëerd wordt voor WBL d. samenwerken gericht op schaalvoordelen leidend tot lagere kosten en beter en duurzamer product e. organisatie inrichten naar model van high performance organisatie (betere financiële en nietfinanciële resultaten dan vergelijkbare bedrijven voor periode van minimaal 5 jaar) Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 8

10 5. de volgende strategische doelen worden onderkend: a. optimale werking en capaciteit installaties; zuiveren b. transporteren afvalwater binnen gestelde normen c. verbruik grondstoffen verminderen en milieubelasting als gevolg van reststoffen beperken d. kostenreductie op alle processen met behoud van kwaliteit e. tevredenheid partners verbeteren f. kwaliteit organisatie aan top in branche met gemotiveerde medewerkers/management in veilige werkomgeving g. maatschappelijk verantwoord ondernemen 6. de transparantie van de kosten, baten in relatie tot de prestaties wordt vergroot, waarbij de performance door het WBL wordt gevolgd aan de hand van KPI s (Kritieke Prestatie Indicatoren). Voorbeelden van Kritieke Prestatie Indicatoren zijn: a. totaal gestandaardiseerde kosten transport, zuiveren, slib b. voldoen aan lozingseisen c. specifiek energieverbruik transport en zuiveren (en deels combinatie) d. specifiek chemicaliënverbruik e. KAM certificering f. medewerkers- en klanttevredenheid g. extra maatregelen die in het kader van de KRW (Kader Richtlijn Water) getroffen moeten worden, vallen buiten het scenario voor ombuigen; Op grond van eigen onderzoek op de bedrijfsvoering, zijn in de vorige MJR de volgende kostenbesparende uitgangspunten verwerkt: de normatieve verlaging van het investeringsvolume met 1,5 mln; de aangepaste berekeningsmethodiek voor de berekening van de rentelasten in het 1e jaar van de planperiode. Ten opzichte van de vorige MJR zijn in de onderhavige MJR de volgende wijzigingen doorgevoerd: kostenbesparingen: omzetten van inhuur tijdelijk personeel naar personeel in loondienst voor onderhoud/beheer van gemeentelijke gemalen. Dit betreft 2 fte (besloten in DB ); het laten vervallen van de vacature voor manager afvalwaterketen (1 fte) besloten bij het vaststellen van de werkbegroting voor 2012 (AB ); voordeel verbonden aan nutriëntenterugwinning; geraamd op per jaar; voordeel verbonden aan implementatie van verbeteropties Aquaplus; een verdere verlaging van het investeringsniveau naar circa 29 mln in de planperiode (zie paragraaf en de toelichting bij de unit Bouwen en Renoveren). kostenverhogingen: bedrijfsvoeringkosten verbonden aan het voldoen aan de KRW-voorschriften met betrekking tot Wijlre, Rimburg, Kaffeberg ( vanaf 2015) en Venray ( vanaf 2016) dit conform de DB-mededeling van Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 9

11 De volgende punten zullen in de loop van dit jaar of begin volgend jaar voor bestuurlijke behandeling geagendeerd zullen worden: de businesscase met betrekking tot een beoogd nieuw zuiveringsconcept (modulair van opzet); de toepassing van thermische drukhydrolyse in Hoensbroek; de resultaten en toepassingsmogelijkheden van verbeteronderzoeken met betrekking tot slibontwatering en de daaraan gekoppelde bedrijfsvoering. De ten opzichte van de vorige MJR doorgevoerde reductie van de netto kosten, is onderstaand zowel in een tabel als in een grafiek inzichtelijk gemaakt bedragen x MJR MJR reductie netto kosten MJR MJR High Performance Organisatie Het WBL bevindt zich in een transitieproces naar een High Performance Organisatie, die zich op financiële en niet-financiële prestaties positief wil onderscheiden van vergelijkbare bedrijven. Het transitieproces kenmerkt zich verder door het proces van denken naar handelen als een bedrijf. Waar het WBL staat als organisatie, wordt gemonitord door benchmarks (benchmark Zuiveringsbeheer; benchmark overhead; e.d.). De bestuurlijke uitgangspunten vormen de grondslag voor de Begroting 2013 en Meerjarenraming Centraal staat het realiseren van een kostenbesparing ten opzichte van het begrotingsjaar 2011 met als referentiekader een totaal van de netto kosten van 72, 5 mln. Samenwerking in de afvalwaterketen In het Bestuursakkoord Water is het Rijk aangeboden de rijksbegroting te ontlasten met 100 mln. De onderliggende veronderstelling hierbij was dat deze besparingen op termijn, mede te realiseren zijn door optimalisatie in de afvalwaterketen (beheer gemeentelijke rioleringen door de waterschappen). Qua verantwoordelijkheden en het initiëren van samenwerking in de afvalwaterketen met gemeenten zijn in de Limburgse situatie de volgende punten relevant: de verantwoordelijkheid voor het identificeren, het vormgeven en het organiseren van de samenwerking met gemeenten ligt bij de twee waterschappen WRO en WPM; Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 10

12 van de vier essentiële elementen van een geslaagde marktstrategie (prijs, product, plaats en promotie) kan eigenlijk alleen bij prijs enige eigen invloed worden uitgeoefend door het WBL. Voor het overige ligt de verantwoordelijkheid voor het grijpen van kansen voor besparingen in de afvalwaterketen bij WRO en WPM Bestaand uitvoerend beleid Met betrekking tot het zuiveringsstelsel betreft het met name de sluiting van de zuiveringen in Heerlen en Simpelveld die de komende jaren hun beslag zullen krijgen. De uitgevoerde studies (veelal samen met het Waterschap Aa en Maas) over de toekomst van de zuivering in Meijel heeft uitgewezen, dat zelfs met medeneming van de investeringen om deze zuivering kaderrichtlijn-proof te maken, het openhouden van deze zuivering voorshands goedkoper is dan welk alternatief dan ook. Zo is dan ook door het bestuur besloten. De studies over het toekomstige zuiveringsstelsel rond Maastricht zijn nog niet afgerond. Dit zowel door de gecompliceerde situatie als door het brede scala van alternatieven. Naar verwachting zal besluitvorming in 2012 plaatsvinden. De sluiting van de droger Hoensbroek, de realisatie van thermische drukhydrolyse te Venlo en bouw van een WKK-installatie (warmtekrachtkoppeling) op de rwzi Wijlre hebben positieve consequenties voor de geplande energielasten. Daarbij leidde de sluiting van de droger Hoensbroek ook tot een beperkte afname van het aantal fte (reeds geëffectueerd in 2012). Middels een brief van september 2011 hebben de beide waterschappen gezamenlijk de effluenteisen in het kader van de KRW geformuleerd. De consequenties voor de rwzi s in de periode zijn in de onderhavige MJR opgenomen conform de mededeling aan het DB op Het betreft in dezen de installaties Wijlre, Kaffeberg en Rimburg (vanaf 2015) en Venray (vanaf 2016). Er zijn de afgelopen drie jaar belangrijke beslissingen genomen over het toekomstig beleid met betrekking tot de verwerking van ons zuiveringsslib. Dit beleid heeft een aantal elementen: Sluiting drogers Venlo en Hoensbroek (beide al gerealiseerd) Verdergaande ontwatering en vergisten van slib. Voortzetten van het drogen van slib tot medio Afzetten van het niet gedroogde maar wel ontwaterde slib naar derden; middels een openbare aanbesteding (reeds gerealiseerd). Samenwerking in de afvalwaterketen Landelijk (Bestuursakkoord Water) is er toenemende aandacht voor de mogelijkheden tot efficiencyverbeteringen in de afvalwaterketen. Inmiddels hebben we veel ervaring opgedaan in 6 samenwerkingsprojecten met gemeenten voor beheer en onderhoud van gemalen (middels Lichte Gemeenschappelijke Regelingen). Daarnaast werken we al veel samen met gemeenten op projectplanning, projectmanagement en informatiebeheer. Echter de schaal en het niet gestructureerde karakter leiden bij het WBL niet tot substantiële inkomsten c.q. kostenverlagingen. Zowel de schaal (middels een hoger ambitieniveau, met name op beheer en onderhoud van rioleringen) als een gestructureerde aanpak zullen leiden tot substantiële kostenverlagingen in de orde zoals aangegeven bij het Bestuursakkoord Water. Alleen bij een gestructureerde aanpak (kwaliteitsgaran- Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 11

13 ties) is het realistisch om van gemeenten te verwachten dat ze een deel van de besparingen doorgeven aan het WBL (en dus de waterschappen). 2.2 Financiële gevolgen van uitvoeringsbeleid Waterschapsbedrijf Gehanteerde kwantitatieve uitgangspunten (rekenuitgangspunten) Voor de jaren van de meerjarenraming worden de volgende kwantitatieve uitgangspunten gehanteerd, voor het doorrekenen van de kostenontwikkeling en de raming van de eigen baten : inflatie 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% loonkosten 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% rente kort 1,5% 1,5% 2,0% 2,0% 2,5% rente lang 4,0% 4,0% 4,5% 4,5% 5,0% Hierbij dient te worden aangetekend dat over de posten: kapitaallasten, energie en laboratorium, geen inflatie wordt berekend. De inflatiecorrectie heeft daardoor betrekking op 44% (= 30,7 mln) van het begrotingstotaal, waarvan het aandeel personeelslasten 11,4 mln bedraagt. De inflatiecorrectie bij personeelslasten wordt daarbij voor een groot deel opgesoupeerd door de relatief sterker stijgende sociale lasten. Voor een uitgebreidere toelichting op de rekenuitgangspunten zie bijlage Kosten, Baten en Netto kosten volgens de MJR Wat gaan we investeren Het meerjareninvesteringsprogramma (MIP ) is verkort weergegeven (naar de BBP beleidsproducten) in paragraaf 4.2. Vorig jaar is het investeringsvolume opnieuw bepaald en is een structurele verlaging van 1,5 mln doorgevoerd. Het normatieve investeringsniveau werd daarmee bepaald op 32,5 mln (prijspeil 2011), te verhogen met de geplande investeringsuitgaven voor het project thermische drukhydrolyse rwzi Venlo (2011 = + 2,0 mln, 2012 = + 3,0 mln en 2013 = + 0,4 mln), een en ander conform het besluit van het Algemeen Bestuur d.d Bij de onderhavige MJR is het investeringsvolume opnieuw beoordeeld, dit op grond van een tweetal van belang zijnde ontwikkelingen. Enerzijds het streven om te komen tot verlaging van de kosten door de bestaande installaties langer resp. zo lang mogelijk in bedrijf te houden en anderzijds een beweging naar een ander zuiveringsconcept modulair van opzet waarmee naar de toekomst toe een grotere flexibiliteit wordt gecreëerd om in te kunnen spelen op nieuwe technologische ontwikkelingen (zie verder de paragraaf Bouwen en Renoveren). In het onderhavige MIP is ten behoeve van de investeringsplanning en de berekening van de kapitaallasten geanticipeerd op de bovenstaand vermelde ontwikkelingen. Omdat de eventuele realisatie van een Modulaire Duurzame Rwzi (MDR) niet binnen de planperiode van het nieuwe MIP plaatsvindt, kenmerkt het nieuwe MIP zich vooral door het uitstellen van investeringen en het doen van onderhoudsinvesteringen om de installaties aan wet- en regelgeving te laten voldoen. Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 12

14 Het investeringsniveau is daardoor gedaald naar 25 mln per jaar voor de planperiode, verhoogd met de investeringen verbonden aan de bestaande besluitvorming met betrekking tot de clustering van de rwzi s Wijlre en Simpelveld (in het kader van het voldoen aan de KRW-richtlijnen. Het investeringsvolume in de periode bedraagt daardoor gemiddeld 29 mln per jaar Wat gaat het kosten Specifieke ontwikkelingen in de periode van invloed op de MJR Per is de verzelfstandiging van BsGW (Belastingsamenwerking voor Gemeenten en Waterschappen) een feit. Daarop anticiperend heeft het WBL-bestuur eind 2010 al een splitsingsbegroting 2011 vastgesteld, die nu dient als referentiekader voor de ontwikkeling van de begroting. Op landelijk niveau zijn in 2010 afspraken gemaakt over bezuinigingen binnen de waterschapswereld. Het Bestuursakkoord Water poogt bezuinigingen en doelmatig/rationeel waterbeheer samen te brengen. De onderhavige MJR borduurt voort op de uitgangspunten die daartoe zijn behandeld in de vergadering van het Dagelijks Bestuur d.d en in deze MJR verder zijn uitgewerkt. De overige middels bestuursbesluiten vastgestelde maatregelen zijn in deze begroting / meerjarenbegroting verwerkt. Ontwikkeling totale kosten volgens de MJR (t.o.v. referentiejaar 2011) De kosten-/batenontwikkeling ziet er in de periode als volgt uit. Referentie Bestuurs gemiddeld stijging vergelijk met Begroting Begroting begroot Begroot jaar 2017 stijging tov 2011 conform inflatie kapitaallasten ,9% -6,7% personeelslasten ,6% -3,0% goederen en diensten van derden ,4% -10,3% bijdragen aan derden ,9% 2,3% toevoeging aan voorzieningen ,3% -64,9% onvoorzien ,9% 134,3% totaal lasten ,2% -7,4% eigen baten incl. kapitaalbaten ,1% -4,5% netto kosten ,1% -7,5% - netto kapitaallasten netto bedrijfsvoeringskosten bijdrage waterschappen ,1% -7,5% exploitatie-saldo Personeelsformatie 150,6 150,3 150,3 150,3 Naar aanleiding van bespreking in het Dagelijks Bestuur van is besloten om voor de gehele planperiode uit te gaan van op jaarbasis sluitende begrotingen voor het WBL, waarbij het beheer van een egaliserende reserve volledig ligt bij de beide moederorganisaties. Het reservebeheer door de moederorganisaties zal er op gericht zijn om het fluctueren van de bijdrage aan het WBL tijdens de planperiode op te kunnen vangen. Volgens deze insteek daalt de bijdrage van de waterschappen met 6,0 mln in 2013 ten opzichte van 2011, waarvan 0,8 mln betrekking heeft op het vervallen van de specifieke bijdrage van de waterschappen voor de gezamenlijk uitbestede laboratoriumwerkzaamheden (het gezamenlijke contract loopt af in maart 2013). De waterschapsbijdrage bedraagt 66,44 mln in In de opvolgende jaren Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 13

15 stijgt de waterschapsbijdrage tot 76,22 mln in 2017 overeenkomend met een gemiddelde stijging van 1% per jaar ten opzichte van de bijdrage voor 2011 en 2012 (zie ook paragraaf 2.3.7). Ten opzichte van het begrotingsjaar 2011 stijgen in de planperiode de netto kosten van 72,5 mln in 2011 naar 76,2 mln in Een stijging met 3,7 mln hetgeen overeenkomt met een stijging van 5,1%. Deze stijging van de netto kosten is 7,5% lager dan wanneer de kosten jaarlijks zouden zijn gecorrigeerd met de inflatie (jaarlijks + 2% = + 12,6% voor de periode ). De stijging van de netto kosten bestaat voor 2 mln uit een toename van de kapitaallasten (van 33,8 mln in 2011 naar 35,8 mln) en voor 1,7 mln uit een toename van de bedrijfsvoeringkosten (van 38,6 mln in 2011 naar 40,3 mln in 2017). Zie ook onderstaande tabel resp. grafiek: Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot Begroot bedragen x netto kapitaallasten netto bedrijfsvoeringkosten bijdrage ws-en procentuele stijging van de bijdrage -7,3% 8,1% 3,0% 1,8% netto kapitaallasten netto bedrijfsvoeringkosten bijdrage ws en Ontwikkeling kapitaallasten In de planperiode ten opzichte van 2011: De kapitaallasten worden bepaald door twee zaken: de investeringen in het verleden en de daaraan verbonden vrijval van kapitaallasten én de investeringen zoals geraamd voor de komende jaren. De kapitaallasten volgend uit de investeringen uit het verleden zijn nauwelijks te beïnvloeden (zie ook paragraaf 3.7). Als een gevolg van de ontwikkeling van een nieuw zuiveringsconcept en het zo lang mogelijk in bedrijf houden van bestaande installaties, is een verhoging van de afschrijfperiode vooralsnog niet aan de orde. Bij de nadere uitwerking van een nieuw zuiveringsconcept zal de afschrijfperiode een aandachtspunt zijn. Het verloop van de kapitaallasten in de planperiode (eerst dalend van 2011 naar 2012, 2013 en 2014 en vervolgens weer stijgend vanaf Het niveau stabiliseert zich op 35,5 mln in de opvolgende jaren. Deze ontwikkeling is het gevolg van: o het beëindigen van de droogactiviteiten te Hoensbroek ultimo 2011 en het wegvallen van 2011 op 2012 van de afschrijving ineens als gevolg van het amoveren van de droger Venlo en van de versnelde afschrijving van onderhoudsinvesteringen op droger Hoensbroek, hetgeen in 2012 leidt tot ca. 1,8 mln lagere kapitaallasten; Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 14

16 o de verdere beperking van het investeringsvolume van jaarlijks 32,5 mln naar jaarlijks gemiddeld 29 mln gedurende de planperiode. In de periode bedraagt de stijging van de kapitaallasten 5,9% (deze stijging is 6,7% lager dan de stijging overeenkomend met de inflatie). De kapitaallasten van nieuwe investeringen zijn in 2013 en 2014 lager resp. in de jaren 2016 en 2017 hoger dan de vrijval van kapitaallasten van de historische investeringen (zie ook paragraaf 3.7 Kapitaallasten). Door de vermindering van het investeringsvolume in combinatie met gehanteerde lagere rentepercentages, nemen de rentelasten in de planperiode af met gemiddeld 0,75 mln ten opzichte van Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) blijken de kapitaallasten lager te zijn; dit geldt met name voor de rentelasten. Verklaring daarvoor is dat door de verlaging van het investeringsvolume t.o.v. vorige MJR in combinatie met gehanteerde lagere rentepercentages de rentelasten afnemen met gemiddeld 3 mln per jaar. De afschrijvingskosten zijn ten opzichte van de vorige meerjarenraming slechts marginaal gewijzigd. Dit wordt veroorzaakt doordat aan de investeringen voor het langer in bedrijf houden van de installaties een kortere afschrijvingsduur is gekoppeld dan bij vervanging en nieuwbouw. Personeelslasten In de periode ten opzichte van 2011 Allereerst valt op dat de personeelslasten in 2013 ten opzichte van 2011 afnemen, bij een nagenoeg gelijkblijvende formatie: o de salarisontwikkeling blijft achter door de optredende nullijn in de jaren 2010 en 2011 alsmede door het feit dat relatief veel medewerkers inmiddels de eindperiodiek van hun functieschaal hebben bereikt; o de sociale lasten zijn daarentegen gestegen met ca. 4% in 2013 t.o.v. 2011; o de raming voor inhuur van personeel van derden neemt met 0,14 mln af, voornamelijk door het omzetten van de inhuur van tijdelijk personeel naar personeel in loondienst voor onderhoud/beheer van gemeentelijke gemalen (DB-besluit ). Voor de ontwikkeling van de personeelslasten in de planperiode is relevant dat voor de jaren 2013 en verder de reguliere inflatie van jaarlijks 2% wordt gehanteerd; Als gevolg van bovenstaande effecten stijgen de personeelslasten in de periode met 9,6% (deze stijging is 3% lager dan de stijging overeenkomend met de inflatie). Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) In de nu voorliggende meerjarenraming nemen de jaarlijkse personeelslasten af met gemiddeld 0,1 mln ten opzichte van de vergelijkbare jaren in de MJR : o de post salarissen is in vergelijking met de vorige MJR gedaald, echter deze daling wordt teniet gedaan door de stijging die bij de sociale lasten is opgetreden; o de post personeel voor derden is gedaald met 0,14 mln per jaar ten opzichte van vorige MJR, voornamelijk door het omzetten van de inhuur van tijdelijk personeel naar personeel in loondienst voor onderhoud/beheer van gemeentelijke gemalen (DB-besluit ). Ten opzichte van de vorige MJR is de formatie per saldo met 1 fte toegenomen. De volgende wijzigingen in de formatie zijn opgenomen: o het omzetten van de inhuur van tijdelijk personeel naar personeel in loondienst voor onderhoud/beheer van gemeentelijke gemalen (toename met 2 fte vanaf 2012 overeenkomstig DB-besluit ); o een budgettair en formatief neutrale overheveling van 2 fte van unit Operations naar de unit IT en Product-, Procesontwikkeling; Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 15

17 o o een budgettair en formatief neutrale overheveling van 0,15 fte van unit Operations naar de unit Human Resource Management; het verminderen van de formatie met 1 fte bij de unit Financiën, Planning, Concerncontrol. Kosten van goederen en diensten van derden In de planperiode ten opzichte van 2011 De kosten van goederen en diensten van derden stijgen in de planperiode met 2,4% ten opzichte van het referentiejaar 2011 (deze stijging is 10,3% lager dan de stijging overeenkomend met de inflatie). In de planperiode treden de volgende effecten op: kostendalingen doen zich voor op de volgende posten: - de energielasten dalen van 10,1 mln in 2011 naar 8,4 mln in 2017, een daling met ca. 17,3%. De daling doet zich zowel voor bij elektriciteit als bij de gaskosten. Oorzaken voor de lagere ramingen van elektriciteit vanaf 2013 zijn de ingebruikname van de thermische drukhydrolyse te Venlo en de nieuwe warmtekrachtkoppeling te Wijlre. De lagere gasbegroting is het gevolg van het sluiten van de slibdroger Hoensbroek in 2012 en optimalisatiemaatregelen bij diverse slibontwateringen, waardoor de droogkosten bij Susteren dalen. Verder zijn de kosten van de geplande verbruiken vanaf 2014 berekend op prijspeil 2014 (dus zonder rekening te houden met inflatie); - de post belastingen zal in 2017 naar verwachting 7,5% lager uitkomen dan het begrotingsbedrag 2011, door de aangepaste ramingen voor de post verontreinigingsheffing rijkswateren; - de post duurzame gebruiksgoederen wordt circa 15% naar beneden bijgesteld. Dit betreft met name de post aanschaf hard-/software automatisering, waarvan de kosten naar verwachting zullen gaan dalen; - de post huren en rechten is met circa 42% naar beneden bijgesteld. Dit betreft de lagere raming voor kopieerkosten als gevolg van het gebruik van ipad s voor bestuursvergaderingen (hiervoor hoeven geen vergaderstukken meer gekopieerd te worden); de kosten nemen toe op de volgende posten: - de post verzekeringen kent met 50% een opvallend hoge kostenstijging. Dit komt doordat met ingang van 2012 een nieuwe begrotingspost WGA (= werkhervatting gedeeltelijk arbeidsongeschikten) van ca is opgevoerd en hogere kosten verbonden aan verzekering motorvoertuigen; - overige gebruiks- en verbruiksgoederen nemen toe met 63%. Oorzaak zijn de kosten voor chemicaliënverbruik die als gevolg van een sterke stijging van de grondstoffenprijs, de besloten maatregelen om te voldoen aan de KRW-richtlijnen en een aangepaste dosering ter verbetering van het ontwateringsresultaat, nu ca. 1,5 mln hoger worden geraamd; - de posten onderhoud door derden en overige diensten door derden nemen per saldo toe met 13,1% en zijn daarmee 0,5% hoger dan de inflatiecorrectie. Op deze posten zijn vele mutaties geweest als gevolg van het in bedrijf nemen van de thermische drukhydrolyse Venlo, het aanbestedingsresultaat op de afzet van ontwaterd slib, hogere transportkosten door centralisatie slibontwateringen. De toename t.o.v wordt verklaard uit het ten laste van de exploitatie realiseren van elk jaar terugkerend onderhoud aan het kantoorgebouw (jaarlijks ); kosten die voorheen als investering werden aangemerkt echter vanwege het jaarlijks terugkerend karakter als exploitatie-uitgave dienen te worden opgevoerd. Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) In de vorige MJR werd er vanuit gegaan dat de totaalkosten voor goederen en diensten van derden zouden dalen van 29,3 mln in 2011 tot 29,0 mln (0,2%) in In de nu voorliggende MJR stijgen de kosten voor goederen en diensten door derden tot 30 mln in Een Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 16

18 aantal bovenstaand toegelichte verschillen ten opzichte van de raming in 2011 is ook valide ter verklaring van de gewijzigde kostenontwikkeling ten opzichte van de vorige MJR: de kosten voor energieverbruik dalen met gemiddeld 0,6 mln per jaar door de ingebruikname van de thermische drukhydrolyse te Venlo en de nieuwe warmtekrachtkoppeling te Wijlre; de posten onderhoud door derden en overige diensten door derden nemen per saldo toe met gemiddeld 0,4 mln per jaar. Op deze posten zijn vele mutaties geweest als gevolg van het in bedrijf nemen van de thermische drukhydrolyse Venlo, het aanbestedingsresultaat op de afzet van ontwaterd slib, hogere transportkosten door centralisatie slibontwateringen, verlaging laboratoriumkosten met het aandeel van de waterschappen door aflopen gezamenlijk contract met extern laboratorium, het ten laste van de exploitatie realiseren van elk jaar terugkerend onderhoud aan het kantoorgebouw welke voorheen als investering werden aangemerkt; de post overige gebruiks- en verbruiksgoederen stijgt met 0,5 mln resp. met 1,3 mln in met als voornaamste oorzaak de kosten voor chemicaliënverbruik. Deze stijgen als gevolg van een sterke stijging van de grondstoffenprijs, door de besloten maatregelen om te voldoen aan de KRW-richtlijnen op de installaties Wijlre, Rimburg, Kaffeberg en Venray en door een aangepaste dosering ter verbetering van het ontwateringresultaat; de post duurzame gebruiksgoederen daalt t.o.v. de vorige MJR met gemiddeld Dit betreft met name de post aanschaf hard-/software automatisering, waarvan de kosten naar verwachting gaan dalen; de post belastingen daalt t.o.v. de vorige MJR met gemiddeld door de aangepaste ramingen voor de post verontreinigingsheffing rijkswateren; de post huren en rechten daalt t.o.v. de vorige MJR met gemiddeld Dit betreft de lagere raming voor kopieerkosten als gevolg van het gebruik van ipad s voor bestuursvergaderingen (hiervoor hoeven geen vergaderstukken meer gekopieerd te worden); Kosten van bijdragen aan derden In de planperiode t.o.v De kosten verbonden aan bijdragen aan derden stijgen in de planperiode enkel overeenkomstig de toegestane inflatie van jaarlijks 2%. Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) De ramingen voor de kosten van bijdragen aan derden komen overeen met de ramingen volgens de vorige MJR. Kosten van toevoegingen aan voorzieningen + onvoorzien In de planperiode t.o.v o De kosten verbonden aan toevoegingen aan voorzieningen stijgen in de planperiode enkel overeenkomstig de toegestane inflatie van jaarlijks 2%. o De raming voor de post onvoorzien bedraagt gedurende de planperiode steeds 0,4% van het begrotingstotaal. Deze post bedraagt in Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) De toevoeging aan de voorziening mobiliteit wijkt niet af van de raming in de vorige MJR. De raming voor onvoorzien is in de jaren qua omvang lager (ca per jaar) dan de raming in de vorige MJR, veroorzaakt door het lagere totaalbedrag van de kostenbegroting. Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 17

19 Ontwikkeling van de eigen baten De eigen baten van het WBL zijn de baten die worden gerealiseerd los van de begrotingsbijdrage die wordt ontvangen van de waterschappen. De eigen baten zijn incl. de vergoeding van samenwerking in de afvalwaterketen (onderhoud/beheer van gemalen voor gemeenten). In de planperiode t.o.v De eigen baten blijven in de planperiode nagenoeg gelijk. De toename met gemiddeld 0,5 mln is het saldo van de volgende wijzigingen t.o.v. het referentiejaar 2011: o het omslaan van een dividendopbrengst door deelname in BioMill van 0,2 mln in 2011 naar een verlies van 0,1 mln vanaf 2014 door het niet verlengen van contracten door leveranciers van gedroogd slib aan BioMill; o de baten voor goederen en diensten aan derden stijgen van 1,2 mln in 2011 naar ca. 1,7 mln in 2014 en volgende jaren, met name door de hogere opbrengst voor onderhoud IBA s voor gemeenten (doordat uitgegaan wordt van doorberekening van alle gemaakte kosten) alsook door de hogere raming voor onderhoud/beheer van gemalen voor gemeenten; o de hogere raming voor geactiveerde lasten (administratieve toerekening van personele lasten en rentelasten aan investeringsprojecten van Bouwen en Renoveren). Deze stijgt van 1,6 mln in 2011 naar 1,9 mln in 2017 en is het gevolg van een hogere urenbesteding aan projecten (minder inhuur van derden op projecten). Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) Ten opzichte van de vorige MJR is sprake van een toename van de opbrengsten met gemiddeld 0,3 mln per jaar. De verklaring voor deze toename is als volgt: o het omslaan van een dividendopbrengst door deelname in BioMill van 0,2 mln per jaar naar een verlies van 0,1 mln vanaf 2014 (loopt door tot ) door het niet verlengen van contracten door leveranciers van gedroogd slib aan BioMill; o hogere baten voor goederen en diensten aan derden ad gemiddeld 0,45 mln per jaar door met name de hogere opbrengst voor onderhoud IBA s voor gemeenten alsook door de hogere raming voor onderhoud/beheer van gemalen voor gemeenten; o de hogere raming voor geactiveerde lasten (administratieve toevoeging van personele lasten en rentelasten aan bouwprojecten) ad gemiddeld 0,13 mln per jaar ten gevolge van een hogere urenbesteding aan projecten (minder inhuur van derden op projecten). Ontwikkeling van de bijdrage van de waterschappen In de planperiode t.o.v De bijdrage van de waterschappen is per 2013 verlaagd naar 66,44 mln welk niveau overeenkomt met het niveau van de netto kosten in Deze verlaging is inclusief een verlaging met 0,8 mln door het vervallen van de specifieke bijdrage voor de laboratoriumwerkzaamheden (door het aflopen van het gezamenlijke contract met een extern laboratorium per maart 2013). Voor de gehele planperiode is gerekend met een sluitende begroting, waardoor in jaar 2017 de bijdrage 5,1% hoger is dan die in jaar 2011 (is 7,5% lager dan de inflatiecorrectie). Ten opzichte van de vorige Meerjarenraming (zie bijlage 8) Zie bovenstaande tekst omtrent het effect ten opzichte van jaar Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 18

20 Kosten, Baten en Netto kosten volgens de MJR Begroting 2013 Totaal WBL Omschrijving Rekening Begroot Begroot Meerjarenraming (*) mutatie (bedragen x 1.000) LASTEN Rentelasten Afschrijving Totaal kapitaallasten Salarissen Sociale lasten Overige personeelslasten Personeel van derden Voormalig personeel en bestuur Totaal personeelslasten Duurzame gebruiksgoederen Overige gebruiks- en verbruiksgoederen Energie Huren en rechten Verzekeringen Belastingen Onderhoud door derden Overige diensten door derden Totaal goederen en diensten van derden Bijdrage aan bedrijven Bijdragen aan overheden en overige Totaal bijdragen aan derden Toevoegingen aan voorzieningen Onvoorzien Totaal toevoegingen aan voorzieningen TOTAAL LASTEN BATEN Financiële baten Personeelsbaten Goederen en diensten aan derden Bijdrage van derden Geactiveerde personele lasten Geactiveerde lasten: bouwrente Onttrekking aan voorziening TOTAAL BATEN NETTO KOSTEN netto kapitaallasten netto bedrijfsvoeringskosten BIJDRAGE WATERSCHAPPEN RESULTAAT PERSONEEL Aantal formatieplaatsen (fte's) 150,60 150,31 0,00 150,31 150,31 150,31 150,31 150,31 (*) Dit betreft de gewijzigde (actuele) begroting 2012 Ontwikkeling tijdens planperiode Begroot Begroot Begroot Meerjarenraming t.o.v. voorafgaand jaar (*) Netto kapitaallasten -9,2% -1,5% 0,6% 13,3% 3,1% 0,9% Netto bedrijfsvoeringkosten -0,5% -6,0% 1,7% 3,9% 2,9% 2,5% Bijdrage waterschappen 0,0% -8,4% 1,2% 8,1% 3,0% 1,8% Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 19

21 2.3 Beschouwing bij de Begroting De ontwikkelingen sinds het begrotingsjaar 2012 In deze paragraaf dient aandacht te worden besteed aan: de externe en interne ontwikkelingen die zich sinds het vaststellen van de vorige begroting hebben voorgedaan afwijkingen van uitgangspunten en grondslagen zoals deze voor de vorige begroting zijn gehanteerd belangrijke afwijkingen ten opzichte van de cijfers in de meerjarenraming Het maken van een vergelijking met de meerjarenraming is vanwege het behandelen van beide stukken in een vergadering niet opportuun. Resteert een vergelijking met het voorgaande begrotingsjaar. Relevante ontwikkelingen sinds de vorige begroting: laboratorium; de meerjarige overeenkomst met het externe laboratorium voor de gezamenlijke organisaties WRO, WPM en WBL loopt af in maart Bij het afsluiten van een nieuwe overeenkomst op grond van een Europese aanbesteding wordt voor elke organisatie apart een contract afgesloten. Het aandeel voor WRO en WPM (totaal 0,8 mln) wordt in mindering gebracht op zowel de kosten als op de bijdrage van de waterschappen; de afzet ontwaterd slib van ontwaterd slib is significant goedkoper geworden door een Europese aanbesteding in 2012 (ca. 0,5 mln per jaar); op grond van de door WRO en WPM gestelde effluenteisen in relatie tot de kaderrichtlijn water zijn de kostengevolgen opgenomen voor de rwzi s Wijlre, Rimburg, Kaffeberg en Venray; door de ontwikkeling van de energieprijzen (stijging energieprijs ingekocht voor 2013 gevolgd door een prijsdaling voor 2014) wordt in 2013 een inkoopnadeel bereikt. Voor 2014 t/m 2017 zijn de inkoopprijzen op het niveau van 2012; het WBL verricht het onderhoud en beheer voor IBA s in eigendom van gemeenten. Anders dan in voorgaande jaren wordt uitgegaan van volledige doorberekening van gemaakte kosten. In de toelichtingen van de diverse units wordt hier zo nodig verder op ingegaan. Uitgegaan is van de met de waterschappen afgestemde technische uitgangspunten waarbij voor 2013 een inflatiepercentage van 2% is gehanteerd. Uitzondering hierop vormt de inflatiecorrectie op de energiekosten; omdat voor het grootste deel van de energiebehoefte de prijzen 2013 al middels inkoopafspraken zijn vastgezet. Wat betreft het investeringsniveau is uitgegaan van 29 mln (prijspeil 2012) zijnde het verlaagde niveau voor investeringen (gemiddeld 25 mln per jaar (prijspeil 2012)) in het perspectief van het in ontwikkeling zijnde nieuwe zuiveringsconcept, verhoogd met de reeds besloten investering voor clustering van de rwzi s Wijlre en Simpelveld (totaal ca. 21 mln over 5 jaar). Ten opzichte van 2012 dalen de kapitaallasten met 0,5 mln door de lagere rentelasten als gevolg van de lagere investeringsuitgaven dan gepland in 2011 in combinatie met het voor 2013 gehanteerde lagere rentepercentage voor leningen. De personeelslasten stijgen met 0,1 mln. De salariskosten alsmede de sociale lasten zijn ten behoeve van deze begroting opnieuw berekend, waarbij is gebleken dat de salarislasten achterblijven ten opzichte van de raming voor 2012 echter dat de sociale lasten gestegen zijn ten opzichte de ra- Waterschapsbedrijf Limburg Meerjarenraming / Begroting 2013 blz. 20

Voorstel aan het AB * * Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/ Onderwerp Werkbegroting 2015; 1e begrotingswijziging 2015

Voorstel aan het AB * * Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/ Onderwerp Werkbegroting 2015; 1e begrotingswijziging 2015 FPC Algemeen Fout! Ongeldige bestandsnaam. Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2015.05769 Onderwerp Werkbegroting 2015; 1e begrotingswijziging 2015 Agendapuntnr. 11 AB-vergadering

Nadere informatie

2042' Waterschap Roer en Overmaas 0 7 JUNI 2012. Cc. aen 1.. BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM

2042' Waterschap Roer en Overmaas 0 7 JUNI 2012. Cc. aen 1.. BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G 2042' P, WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464

Nadere informatie

WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 27 BIJL.: 1 Agendapunt: 12

WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 27 BIJL.: 1 Agendapunt: 12 AB 05-07-2011 WATERSCHAPSBLAD 2011, NUMMER 27 BIJL.: 1 Agendapunt: 12 Sittard, 21 juni 2011 AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2012 en meerjarenraming 2012-2016 Waterschapsbedrijf

Nadere informatie

WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464. - «ifpl NO. 2012.

WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464. - «ifpl NO. 2012. W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464 Waterschap

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. llllllllllllllllll IIIMI. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. zander/2016.05872

Voorstel aan het AB. llllllllllllllllll IIIMI. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. zander/2016.05872 W A T E R S C H A P S B E D R J F L I M B U R G Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. zander/2016.05872 Onderwerp Werkbegroting 2016; 1e Begrotingswijziging 2016 Agendapuntnr. 5.1 AB-vergadering

Nadere informatie

FPC FPC Algemeen Algemeen

FPC FPC Algemeen Algemeen FPC FPC Algemeen Algemeen ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464 Tel: 088-8420000 Fax: 0475-311605

Nadere informatie

CONCEPT!! *2011.07782* Waterschap Roer en Overmaas Algemeen Bestuur t.a.v. Postbus 185 6130 AD SITTARD DIR. (MARAP) t/m juni 2011.

CONCEPT!! *2011.07782* Waterschap Roer en Overmaas Algemeen Bestuur t.a.v. Postbus 185 6130 AD SITTARD DIR. (MARAP) t/m juni 2011. Waterschap Roer en Overmaas Algemeen Bestuur t.a.v. Postbus 185 6130 AD SITTARD CONCEPT!! WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 314 6040 AH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464

Nadere informatie

o i. CCD oniï É. 1 JU. LUIt»

o i. CCD oniï É. 1 JU. LUIt» W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G 13 ISO 9001 ISO 14001 OHSAS 18001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60.464

Nadere informatie

0<mer ingen. BEHANDELD DOOR : WAS. Pörteners TELEFOONNUMMER : +31 655742253 E-MAIL. DATUM : 19 september 2011

0<mer ingen. BEHANDELD DOOR : WAS. Pörteners TELEFOONNUMMER : +31 655742253 E-MAIL. DATUM : 19 september 2011 W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G 7229 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresialaan 99 Postbus 314 6040 AH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: 63.67.60 464 Waterschap Roer en Overmaas Algemeen

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2014.07239. Onderwerp Ontwerp Meerjarenraming 2015-2020 + Begroting 2015

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2014.07239. Onderwerp Ontwerp Meerjarenraming 2015-2020 + Begroting 2015 FPC Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2014.07239 nderwerp ntwerp Meerjarenraming 2015-2020 + Begroting 2015 Agendapuntnr. 6 AB-vergadering 21-5-2014 Besluit vereenkomstig het voorstel

Nadere informatie

WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresíalaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534 83 Bank: NL61NWAB0636760464 2014.

WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresíalaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534 83 Bank: NL61NWAB0636760464 2014. W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G ISO 9001 ISO 11001 OHSAS 1B001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresíalaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534 83 Bank: NL61NWAB0636760464

Nadere informatie

Mededeling aan het AB

Mededeling aan het AB FPC Mededeling aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. schoen/2013.09706 Onderwerp Overzicht besluitvorming en kostenontwikkeling slibverwerking Agendapuntnr. 3.1 AB-vergadering 4-9-2013 Het Algemeen

Nadere informatie

CABA + CMFB + CWS 03-06-2014 Agendapunt: CABA 9 CMFB 8 CWS 9

CABA + CMFB + CWS 03-06-2014 Agendapunt: CABA 9 CMFB 8 CWS 9 CABA + CMFB + CWS 03-06-2014 Agendapunt: CABA 9 CMFB 8 CWS 9 Sittard, 20 mei 2014 AAN DE COMMISSIES ALGEMEEN BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN, MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID EN WATERSYSTEMEN Onderwerp: Zienswijze

Nadere informatie

1 8 DEC. 2013 BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM. 1. Inleiding Op 11 december 2013 is de Managementrapportage (MARAP) t/m september 2013 (3 e

1 8 DEC. 2013 BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM. 1. Inleiding Op 11 december 2013 is de Managementrapportage (MARAP) t/m september 2013 (3 e W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G Waterschap Roer en Overmaas het Algemeen Bestuur Postbus 185 6130 AD SITTARD 1 8 DEC. 2013 ISO 9001 iso 14001 OHSAS 18001 r WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2012.10858. Onderwerp Afsluiten kredieten + kredietvotering nieuwe projecten 2013

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2012.10858. Onderwerp Afsluiten kredieten + kredietvotering nieuwe projecten 2013 FPC Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2012.10858 Onderwerp Afsluiten kredieten + kredietvotering nieuwe projecten 2013 Agendapuntnr. 7 AB-vergadering 6-12-2012 Besluit 1. Ten aanzien

Nadere informatie

Onderwerp: Meerjarenraming en ontwerpbegroting 2017 WBL

Onderwerp: Meerjarenraming en ontwerpbegroting 2017 WBL Onderwerp: Meerjarenraming -2021-2026 en Algemeen Bestuur ontwerpbegroting WBL Portefeuillehouder: Ger Driessen Datum: 22-06-2016 Vergaderingnummer: 7 Agendapunt: 10 Registratienummer: 2016.04110 Voorstel

Nadere informatie

Algemeen Bestuur WBL: vergadering d.d. 30 mei 2012

Algemeen Bestuur WBL: vergadering d.d. 30 mei 2012 Financieel verslag 2011 Waterschapsbedrijf Limburg Maria Theresialaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond Tel. 088-8420000 Algemeen Bestuur WBL: vergadering d.d. 30 mei 2012 Inhoud Financieel verslag 2011

Nadere informatie

Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf

Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf WATERSCHAPSBLAD 2009, NUMMER 30 BIJL.: 2 Agendapunt: 5 Sittard, 15 juni 2009 AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf Limburg

Nadere informatie

CONCEPT-brief aan de waterschappen

CONCEPT-brief aan de waterschappen CONCEPT-brief aan de waterschappen - - Waterschap Roer en Overmaas Waterschap Peel en Maasvallei AB-vergadering: 4 september 203 Onderwerp: Managementrapportage (MARAP) t/m juni 203 Geacht Bestuur,. Inleiding

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2015.05668. Onderwerp Vaststellen kredieten en uitgavenbudget 2015

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2015.05668. Onderwerp Vaststellen kredieten en uitgavenbudget 2015 FPC Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2015.05668 Onderwerp Vaststellen kredieten en uitgavenbudget 2015 Agendapuntnr. 13 AB-vergadering 27-5-2015 Besluit 1. Ten aanzien van het

Nadere informatie

WATERSCHAPSBLAD 2010, NUMMER 30 BIJL.: 1 Agendapunt: 11. Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf

WATERSCHAPSBLAD 2010, NUMMER 30 BIJL.: 1 Agendapunt: 11. Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf AB 29-06-2010 WATERSCHAPSBLAD 2010, NUMMER 30 BIJL.: 1 Agendapunt: 11 Sittard, 14 juni 2010 AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Onderwerp: Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf

Nadere informatie

2014.13133. ļ QvAAJci

2014.13133. ļ QvAAJci W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G Waterschap Peel en Maasvallei het Algemeen Bestuur Postbus 3390 5902 RJ VENL 2014.13133 ļ QvAAJci IS 9001 iso 14001 HSAS 18001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG

Nadere informatie

DB-vergadering 15-06-2009 Agendapunt 11. Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf Limburg

DB-vergadering 15-06-2009 Agendapunt 11. Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf Limburg DB-vergadering 15-06-2009 Agendapunt 11 Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2010 en meerjarenraming 2011-2014 Waterschapsbedrijf Limburg Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma

Nadere informatie

CONCEPT-brief aan de waterschappen

CONCEPT-brief aan de waterschappen CONCEPTbrief aan waterschappen Waterschap Roer Waterschap Peel en en Maasvallei Overmaas ABvergaring: 6 cember 2012 Onrwerp: Managementrapportage (MARAP) tlm september 2012 Geacht Bestuur, 1. Inleiding

Nadere informatie

Toelichting begroting 2015

Toelichting begroting 2015 Toelichting begroting 2015 1. TOELICHTING 1.1 Algemeen Bij het opstellen van de begroting is het doel gesteld om de bijdrage van de waterschappen voor 2015 op het niveau te houden zoals is geraamd voor

Nadere informatie

Verslag Algemeen Bestuur

Verslag Algemeen Bestuur DIR Verslag Algemeen Bestuur Datum 25-05-2011 Tijdstip 15.00 uur Locatie kamer 117-118 Archiefnr. porten/2011.07431 Onderwerp Verslag vergadering Algemeen Bestuur d.d. 25-5-2011 CONCEPT!! Aanwezig: WRO

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2013.07124. Onderwerp Ontwerp Meerjarenraming 2014-201 I + Ontwerp Begroting 2014

Voorstel aan het AB. Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2013.07124. Onderwerp Ontwerp Meerjarenraming 2014-201 I + Ontwerp Begroting 2014 W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. porten/2013.07124 Onderwerp Ontwerp Meerjarenraming 2014-201 I + Ontwerp Begroting 2014 Agendapuntnr.

Nadere informatie

LIMBURG. Voorstel aan het AB

LIMBURG. Voorstel aan het AB WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2018.07927 Portefeuillehouder M. Bouts Onderwerp Vaststellen en afsluiten kredieten op basis van MIP 2019-2028 Agendapuntnr.

Nadere informatie

B2014/u186 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder W. Stegeman M.J.L.A. Langeslag- Linssen Opsteller/indiener

B2014/u186 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder W. Stegeman M.J.L.A. Langeslag- Linssen Opsteller/indiener Voorstel Algemeen bestuur Vergaderdatum 2 juli 2014 Onderwerp Begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 GBLT Agendapunt 11 Kenmerk B2014/u186 Portefeuillehouder/Aandachtsveldhouder W. Stegeman M.J.L.A.

Nadere informatie

Toelichting begroting 2014

Toelichting begroting 2014 Toelichting begroting 2014 1. TOELICHTING 1.1 Algemeen Bij het opstellen van de begroting heeft Hefpunt zichzelf het doel gesteld om de bijdrage van de waterschappen voor 2014 op het niveau te houden zoals

Nadere informatie

Toelichting begroting 2016

Toelichting begroting 2016 Toelichting begroting 2016 1. TOELICHTING 1.1 Algemeen Bij het opstellen van de begroting is het doel gesteld om de bijdrage van de waterschappen voor 2016 op het niveau te houden zoals is geraamd voor

Nadere informatie

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Aandachtsveldhouder B.J. Bussink Vergadering : 14 maart 2017 Agendapunt : 10. Bijlagen : Bestuursrapportage 2016-3 Onderwerp : Bestuursrapportage 2016-3 Informatie bij

Nadere informatie

./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie aan de commissie Financiën inzake de eerste triaalrapportage per 30 april 2007.

./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie aan de commissie Financiën inzake de eerste triaalrapportage per 30 april 2007. DB 21-05-2007 Agendapunt: o16 Sittard, 15 mei 2007 AAN HET DAGELIJKS BESTUUR Onderwerp: Eerste triaalrapportage per 30 april 2007; 7e begrotingswijziging 2007./. Hierbij doe ik u toekomen een concept-notitie

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Uitbreiding rwzi Hoensbroek votering verhoging uitvoeringskrediet

Voorstel aan het AB. Uitbreiding rwzi Hoensbroek votering verhoging uitvoeringskrediet BRO Proj ecten Fout! Ongeldige best andsnaam. Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. spiert/2015.05799 Onderwerp Uitbreiding rwzi Hoensbroek votering verhoging uitvoeringskrediet Agendapuntnr.

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. De vaststelling van het jaaruitgavenbudget (JUB) 2017 zal plaatsvinden in de AB-vergadering van

Voorstel aan het AB. De vaststelling van het jaaruitgavenbudget (JUB) 2017 zal plaatsvinden in de AB-vergadering van W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. pjmans/2016.06964 Onderwerp Vaststellen en aanpassen van kredieten op basis van MIP 2017-2026 Agendapuntnr.

Nadere informatie

De vergoeding van Krímpenwijzer en Krimpens Sociaal team stijgt met 87 (van 69 naar 163).

De vergoeding van Krímpenwijzer en Krimpens Sociaal team stijgt met 87 (van 69 naar 163). IJsselgemeenten 1" swijziging Wij stellen u gelijktijdig met de begroting 2019-2022 voor om volgende begrotingswijziging in de begroting door te voeren. Het meerjarenperspectief verwerken we in de begroting

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.15.0625 B.15.0625 Landgraaf, 1 april 2015 ONDERWERP: Zienswijze ontwerp begroting 2016 BsGW Raadsvoorstelnummer: 24 PROGRAMMA

Nadere informatie

Aan de gemeenten in de GR Breed Griffier ter attentie van gemeenteraad. Datum: 31 maart 2014 Onderwerp: gewijzigde begroting 2015

Aan de gemeenten in de GR Breed Griffier ter attentie van gemeenteraad. Datum: 31 maart 2014 Onderwerp: gewijzigde begroting 2015 Aan de gemeenten in de GR Breed Griffier ter attentie van gemeenteraad Datum: 31 maart 2014 Onderwerp: gewijzigde begroting 2015 Geachte gemeenteraadsleden, In december 2014 hebben wij u geïnformeerd over

Nadere informatie

Voorstel aan het Algemeen Bestuur:

Voorstel aan het Algemeen Bestuur: 7DIRECTIE Maria Theresialaan 99 Postbus 314 6040 AH Roermond DIRECTIE Tel: 0475-394240 Fax: 0475-311605 www.wbl.nl info@wbl.nl Corsanr. UNIT STAF STAF LAB VH WH ZVB P&C P&O 2010.09142 Voorstel aan het

Nadere informatie

2. Financieel kader gemeenschappelijke regelingen in de regio van Hollands-Midden

2. Financieel kader gemeenschappelijke regelingen in de regio van Hollands-Midden 1. Inleiding Ten tijde van het schrijven van de kadernota 2016 wordt nog volop gewerkt aan de uitwerking van het proces Kracht#15. Voor het besluitvormingsproces dient de Kadernota 2016 in januari 2015

Nadere informatie

Graag vernemen wij uw advies ter zake. Het dagelijks bestuur, 120138/LUT 4/4

Graag vernemen wij uw advies ter zake. Het dagelijks bestuur, 120138/LUT 4/4 Het bijgevoegde rapport geeft u een beeld van de berekening van de omvang van de (financiële) risico s 2011 volgens de vastgestelde methodiek. Ook verschaft het rapport informatie over de opbouw van de

Nadere informatie

1 e HERZIENING BEGROTING Omgevingsdienst Brabant Noord

1 e HERZIENING BEGROTING Omgevingsdienst Brabant Noord 1 e HERZIENING BEGROTING 2017 Omgevingsdienst Brabant Noord 1. ALGEMEEN 1.1 Algemene uitgangspunten Op basis van de meest actuele ontwikkelingen is de op een aantal onderdelen bijgesteld. Bij de herziening

Nadere informatie

Wat gaat het kosten? Baten & lasten totaal. Bedragen * Inkomsten Lasten Bijdrage gemeente

Wat gaat het kosten? Baten & lasten totaal. Bedragen * Inkomsten Lasten Bijdrage gemeente Wat gaat het kosten? Bedragen * 1. Inkomsten Lasten Bijdrage gemeente Integratie-uitkering 3.55 3.55 Bbz24 177 298 12 44.28 4.855-3.173 Bijzondere bijstand en minimabeleid 4.331 4.331 Organisatie (incl.

Nadere informatie

DB-vergadering 14-06-2010 Agendapunt 8. Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf Limburg

DB-vergadering 14-06-2010 Agendapunt 8. Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf Limburg DB-vergadering 14-06-2010 Agendapunt 8 Onderwerp Zienswijze ontwerpbegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2015 Waterschapsbedrijf Limburg Portefeuillehouder(s) R.L.M. Sleijpen Afdeling Middelen Bestuursprogramma

Nadere informatie

Kostendekkingsplan Water & Riolering

Kostendekkingsplan Water & Riolering Kostendekkend en Lastenverlagend Ede, 4 Juli 2012 Kenmerk 715676 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding...4 1.1. Aanleiding...4 1.2. Waarom dit document...4 2. Bijstelling product Water...5 3. Bijstelling product

Nadere informatie

A L G E M E E N B E S T U U R

A L G E M E E N B E S T U U R A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d.: 6 juli 2016 Agendapunt: 8 Betreft: Besluitvormend Programma: 5. Bedrijfsvoering Portefeuillehouder: Luitjens Route: MT-DB-AB Onderwerp Perspectiefnota 2017-2020

Nadere informatie

Voorstel begrotingswijziging september 2018 (BBV)

Voorstel begrotingswijziging september 2018 (BBV) 1 Voorstel begrotingswijziging 2018 september 2018 (BBV) 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Soorten begrotingswijzigingen... 4 Samenvatting begrotingswijzigingen... 4 Indeling programmabegroting... 6 Programma

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 25 juni 2013 NUMMER : WM/MFI/NKu/7725 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

Toetsingskader Rechtmatigheid 2013 Waterschap Peel en Maasvallei

Toetsingskader Rechtmatigheid 2013 Waterschap Peel en Maasvallei Toetsingskader Rechtmatigheid 2013 Waterschap Peel en Maasvallei ļw Water set- ap Peel en Ma as val Proces bijdrage aan WBL-BsGW 4310a Bijdrage Waterschapsbedrijf Limburg 4310a Kosten taakontwikkeling

Nadere informatie

Voorstel begrotingswijziging maart 2017

Voorstel begrotingswijziging maart 2017 Voorstel begrotingswijziging maart 2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Soorten begrotingswijzigingen... 4 Samenvatting begrotingswijzigingen... 4 Indeling programmabegroting... 6 Programma 1: Heffen... 7 Programma

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering van : 31 mei 2016 Agendanummer : 14 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : J. (Jasper) Nieuwenhuizen : Bestuurs- en managementondersteuning : M. (Mark) Prijs Voorstel

Nadere informatie

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur Algemeen Bestuur Onderwerp: Jaarstukken 2014 Portefeuillehouder: B. de Jong Vertrouwelijk: nee Vergaderdatum: 8 juli 2015 Afdeling: MO Medewerker: A Peek Dossiernummer: 927419 versie 7 Behandeld in Datum

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provincie Flevoland (FL) t.a.v. de Provinciale Staten Postbus 55 8200 AB LELYSTAD DGBK/Bestuur, Democratie

Nadere informatie

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering

Kanttekeningen bij de Begroting 2015. Paragraaf 4 Financiering Kanttekeningen bij de Begroting 2015 Paragraaf 4 Financiering Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Financieringsbehoefte = Schuldgroei... 4 3 Oorzaak van Schuldgroei : Investeringen en Exploitatietekort... 5 4 Hoe

Nadere informatie

Rapportage 1 e kwartaal 2017 Exploitatie Hefpunt

Rapportage 1 e kwartaal 2017 Exploitatie Hefpunt Rapportage 1 e kwartaal 2017 Exploitatie Hefpunt 1. Algemeen De prognose van de bijdrage van de waterschappen voor 2017 wordt circa 203.000 hoger geraamd dan waar in de begroting van 2017 mee rekening

Nadere informatie

Bestuur. Onderwerp: Begroting 2019 en MJR Het Bestuur besluit. Vergadering d.d Agendapunt 5

Bestuur. Onderwerp: Begroting 2019 en MJR Het Bestuur besluit. Vergadering d.d Agendapunt 5 Bestuur Onderwerp: Begroting 2019 en MJR 2020-2022 Vergadering d.d. 28-05-2018 Agendapunt 5 Status Opgesteld door Afgestemd met Routering stuk Besluitvormend Marco Bos MT Noordelijk Belastingkantoor /

Nadere informatie

Voorstel aan het AB. Verlenging LGR beheer en onderhoud gemalen Gemeente Simpelveld

Voorstel aan het AB. Verlenging LGR beheer en onderhoud gemalen Gemeente Simpelveld BRO Algemeen Fout! Ongeldige bestandsnaam. Voorstel aan het AB Van Dagelijks Bestuur Corsanr. schoen/2015.07577 Onderwerp Verlenging LGR beheer en onderhoud gemalen Gemeente Simpelveld Agendapuntnr. 5

Nadere informatie

FAZ: Ja Opdrachtgever: Klaas de Veen

FAZ: Ja Opdrachtgever: Klaas de Veen Onderwerp: Begroting 2019 Nummer: Bestuursstukken\2727 Agendapunt: 5 DB: Ja 15-10-2018 BPP: Ja 31-10-2018 FAZ: Ja 31-10-2018 VVSW: Ja 31-10-2018 AB: Ja 14-11-2018 Opsteller: Jan Schiphuis, 0598-693886

Nadere informatie

De Algemene Vergadering wordt gevraagd in te stemmen met de Begroting 2016 van NOC*NSF

De Algemene Vergadering wordt gevraagd in te stemmen met de Begroting 2016 van NOC*NSF AGENDAPUNT 3.b. Notitie Ter besluitvorming aan van Algemene Vergadering NOC*NSF Bestuur NOC*NSF betreft Begroting NOC*NSF 2016 datum behandeling 16 november 2015 gevraagd besluit De Algemene Vergadering

Nadere informatie

Beheerbegroting. Versie: D&H 29 Oktober Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie

Beheerbegroting. Versie: D&H 29 Oktober Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie Beheerbegroting 2014 Versie: D&H 29 Oktober 2013 Inclusief verplichte bijlagen en overige uitvoeringsinformatie 1 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen... 3 2 Uitvoeringsinformatie met betrekking tot de begroting...

Nadere informatie

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen Huidige leningenportefeuille

Nadere informatie

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Danny Ederveen Peggy van Gemert RA/AA Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord. GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 6 juni 2017 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.0754 B.18.0754 Landgraaf, 24 april 2018 ONDERWERP: ontwerpbegroting 2019 en meerjarenraming 2019-2023 BsGW Raadsvoorstelnummer:

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Aan de leden van het Algemeen Bestuur van Waterschap Roer en Overmaas Postbus 185 6130 AD SITTARD. Concept-brief!! Geldt ook als concept voor WPM

Aan de leden van het Algemeen Bestuur van Waterschap Roer en Overmaas Postbus 185 6130 AD SITTARD. Concept-brief!! Geldt ook als concept voor WPM STAF PLANNING EN CONTROL Maria Theresialaan 99 Postbus 314 6040 AH Roermond STAF PLANNING EN CONTROL Tel: 088-84201102 Fax: 0475-311605 www.wbl.nl info@wbl.nl Aan de leden van het Algemeen Bestuur van

Nadere informatie

2e wijziging programmabegroting

2e wijziging programmabegroting 2e wijziging programmabegroting 2014 Datum : 4 augustus 2014 Versie : 1.0 Datum: 4 augustus 2014 Versie: 1.0 Registratienummer: 2014021298 Inhoudsopgave 1 Inhoud wijziging programmabegroting... 3 2 Begrotingswijziging

Nadere informatie

CMFB 25-08-2009 Agendapunt: CMFB 5

CMFB 25-08-2009 Agendapunt: CMFB 5 CMFB 25-08-2009 Agendapunt: CMFB 5 Sittard, 29 juli 2009 AAN DE COMMISSIE MIDDELEN EN FINANCIEEL BELEID Onderwerp: Managementrapportage WBL t/m 1e kwartaal 2009./. Hierbij doen wij u ter kennisneming toekomen

Nadere informatie

Allereerst wordt in onderstaande tabel de ontwikkeling vanuit de vastgestelde begroting naar de voorliggende begrotingswijziging weergegeven.

Allereerst wordt in onderstaande tabel de ontwikkeling vanuit de vastgestelde begroting naar de voorliggende begrotingswijziging weergegeven. Memo Aan: College van Dijkgraven en Heemraden Dagelijks Bestuur Van: Dagelijks Bestuur AQUON Steller: Monique van der Valk/ concerncontroller AQUON Betreft: Eerste begrotingswijziging AQUON 2013 Datum:

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting Perspectiefnota 2016 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3 III Kaders begroting 2016 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2016-2019 provincie Groningen

Nadere informatie

Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013

Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013 Ontwerp- 5 e begrotingswijziging 2013 Inleiding Medio 2013 heeft u de 3 e begrotingswijziging 2013, met als bijlage de herziene begroting 2013, van de Veiligheidsregio Zeeland vastgesteld. Deze begroting

Nadere informatie

Herziene financiële begroting 2015 GGD Hollands Noorden

Herziene financiële begroting 2015 GGD Hollands Noorden Herziene financiële begroting 2015 GGD Hollands Noorden Herziene financiële begroting 2015 Inleiding Na het opstellen van de primaire begroting 2015 is sprake van diverse mutaties, die aanleiding geven

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Raadsvoorstel Onderwerp: Jaarstukken 2014 en zienswijze ontwerpbegroting 2016 GR Cocensus

Raadsvoorstel Onderwerp: Jaarstukken 2014 en zienswijze ontwerpbegroting 2016 GR Cocensus Agendapunt : 06. Voorstelnummer : 06-036 Raadsvergadering : 25 juni 2015 Naam opsteller : Dimitri Druiven Informatie op te vragen bij : Dimitri Druiven tst. 269 Portefeuillehouder(s) : R. Zeeman Zaaknummer

Nadere informatie

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013 Datum: Agendapunt nr: 28 november 2013 7. B1303722 Aan de Verenigde Vergadering Burap 2-2013 Aard voorstel Besluitvormend voorstel met investerinq Aantal Bijlagen 2 Voorstel behandeld door Datum Verenigde

Nadere informatie

Voorstel aan algemeen bestuur

Voorstel aan algemeen bestuur Voorstel aan algemeen bestuur Van: Werkgroep Financiële zaken D.d.: 17 februari 2011 Betreft: Uitgangspunten, Meerjarenraming(en) en Begroting(en) 1. Voorstel De algemeen besturen wordt gevraagd in te

Nadere informatie

EMCOBGROEP. College van Burgemeester en Wethouders van de deelnemende gemeenten Emmen, Coevorden en Borger-Odoorn

EMCOBGROEP. College van Burgemeester en Wethouders van de deelnemende gemeenten Emmen, Coevorden en Borger-Odoorn EMCOBGROEP DOOR NAAR W f R K W E R K 1 5. 5 4 6 2 INK d.d. 2/3/215 Abel Tasmanstraat 7 Postbus 24 781 CA Emmen Tel. (591)6366 Fax (591)63663 www.emco-groep.nl College van Burgemeester en Wethouders van

Nadere informatie

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 = aankruisen wat van toepassing is BEGROTING Artikel 7 t/m 21 BBV Beleidsbegroting

Nadere informatie

BEGROTING 2017 PRESENTATIE

BEGROTING 2017 PRESENTATIE BEGROTING 2017 PRESENTATIE 1 Wijzigingen BBV 2016 Wijzigingen & Implementatie Hoofdlijnen (1) Taakvelden (2) Beleidsindicatoren (3) Verbonden partijen (4) Overhead (5) Investeringen (6) EMU saldo (7) Vpb

Nadere informatie

AGENDAPUNT 3.3 ONTWERP. Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110. Voorstel

AGENDAPUNT 3.3 ONTWERP. Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110. Voorstel VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR AGENDAPUNT 3.3 Onderwerp: Ontwerp begroting 2015 Nummer: 860110 ONTWERP In D&H: 30 september 2014 Steller: A Peek In Cie: BMZ 29 oktober 2014 Telefoonnummer: 6013 SKK

Nadere informatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Financiële begroting 2015 samengevat Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of

Nadere informatie

VERGADERING VAN DE REGIORAAD. Van de Regioraad wordt gevraagd: Samenvatting CONCEPT. Dhr. Reneman

VERGADERING VAN DE REGIORAAD. Van de Regioraad wordt gevraagd: Samenvatting CONCEPT. Dhr. Reneman Vergaderdatum Regioraad (16-10-2018) Agendapunt CONCEPT Onderwerp Programmabegroting 2019-2022 Portefeuillehouder Dhr. Reneman Van de Regioraad wordt gevraagd: 1 Kennis te nemen van de ontvangen zienswijzen

Nadere informatie

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg Cluster FIN Behandeld J.G.G.M. Janssen Ons kenmerk Telefoon +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht 20 maart 2018 Bijlage(n) Verzonden Onderwerp Aandachtspunten

Nadere informatie

Rapportage 3 e kwartaal 2015 Exploitatie Hefpunt

Rapportage 3 e kwartaal 2015 Exploitatie Hefpunt Rapportage 3 e kwartaal 2015 Exploitatie Hefpunt 1. Algemeen De prognose van de bijdrage van de waterschappen voor 2015 wordt 382.000 lager geraamd dan waar in de begroting van 2015 mee rekening was gehouden.

Nadere informatie

Kwartaalmonitor CFO Tweede kwartaal 2013 (april-augustus)

Kwartaalmonitor CFO Tweede kwartaal 2013 (april-augustus) Kwartaalmonitor CFO Tweede kwartaal 2013 (april-augustus) Monitor, kwartaal 2 2013 (nr.1300259050) Pagina 1 van 5 Leeswijzer In het eerste hoofdstuk leest u over de financiële opgave met betrekking tot

Nadere informatie

Begroting Het Baken Almere Begroting Pagina 1 van 5

Begroting Het Baken Almere Begroting Pagina 1 van 5 Pagina 1 van 5 De begroting 2014 sluit met een voordelig saldo van 40.000. In de begroting 2014 is een taakstelling van circa 1,2 miljoen opgenomen waarvan een bedrag van circa 0,9 miljoen concreet ingevuld

Nadere informatie

Financieel verslag Derde Kwartaal d.d. 13 december DSW Rijswijk en omstreken

Financieel verslag Derde Kwartaal d.d. 13 december DSW Rijswijk en omstreken Financieel verslag Derde Kwartaal 2018 d.d. 13 december 2018 DSW Rijswijk en omstreken AB20181213-6-Vaststellen definitieve rapportage DSW derde kwartaal 2018 1 INLEIDING Voor u ligt de 3e kwartaalrapportage

Nadere informatie

Financieel economisch verslag

Financieel economisch verslag OVERZICHT JAARVERSLAG 2013 Financieel economisch verslag Voor de overzichtelijkheid zijn in het jaarverslag 2013 uitsluitend de kerncijfers en de balans en de winst- en verliesrekening opgenomen. De gegevens

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Voorstel aan dagelijks bestuur

Voorstel aan dagelijks bestuur Voorstel aan dagelijks bestuur Datum vergadering 22-04-2014 Agendapunt 9 Steller / afdeling J. Louwsma / Beheer Openbaar Ja Bestuurder R.L.M. Sleijpen Bijlage(n) 2 Programma Bedrijfsvoering Registratiecode

Nadere informatie

2015.04653 BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM

2015.04653 BEHANDELD DOOR TELEFOONNUMMER E-MAIL DATUM W A T E R S C H A P S B E D R I J F L I M B U R G ISO 14001 OHSAS 18001 WATERSCHAPSBEDRIJF LIMBURG Maria Theresiaiaan 99 Postbus 1315 6040 KH Roermond KvK-nr. 504.534.83 Bank: NL61NWAB0636760464 Tel: 088-8420000

Nadere informatie

Bijlage 1. Noorderzijlvest Gemiddeld Nederland NZV t.o.v. gem. 2006 78,2 83,7-5,5 2009 81,6 86,6-5,0 2012 84,6 86,6-2,0

Bijlage 1. Noorderzijlvest Gemiddeld Nederland NZV t.o.v. gem. 2006 78,2 83,7-5,5 2009 81,6 86,6-5,0 2012 84,6 86,6-2,0 Bijlage 1 Inleiding Door ons waterschap is voor het jaar 2012 weer deelgenomen aan de Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer (BVZ). Met de uitkomsten van deze vergelijking kan de positie c.q. score van

Nadere informatie

4.2. Financiële positie en toelichting

4.2. Financiële positie en toelichting 4.2. Financiële positie en toelichting De paragraaf financiële positie geeft een integraal beeld van de gemeentelijke financiën (vermogen, exploitatie en risico s) voor het begrotingsjaar en verdere jaren.

Nadere informatie

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5 Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 549215 Programma : Wonen & Ruimte Commissie : Ruimte Portefeuillehouder: Wethouder mr. N.P.L.M. Doesburg

Nadere informatie

Kaderbrief 2020 SSC DeSom

Kaderbrief 2020 SSC DeSom 1. Inleiding Dit is de Kaderbrief van de Gemeenschappelijke Regeling SSC DeSom voor 2020. Hierin zijn kaders en uitgangspunten voor het opstellen van de Begroting 2020 opgenomen, evenals een financiële

Nadere informatie

Doetinchem, 18 juni Begroting Erfgoedcentrum ECAL ALDUS VASTGESTELD 26 JUNI 2014

Doetinchem, 18 juni Begroting Erfgoedcentrum ECAL ALDUS VASTGESTELD 26 JUNI 2014 Aan de raad AGENDAPUNT 8.4.b Begroting 2015-2018 Erfgoedcentrum ECAL ALDUS VASTGESTELD 26 JUNI 2014 Voorstel: 1. Kennisnemen van de concept-programmabegroting van het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers

Nadere informatie

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Commissie Bestuur (Coördinerende) Portefeuilles Financiën en personeel Afdeling(en) Concernstaf, Middelen en Services Programmadoelstelling (missie) Werken

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Onderwerp: Gemeentelijk rioleringsplan Registratienummer: 00538296 Op voorstel B&W d.d.: 31 maart 2015 Datum vergadering: 26 mei 2015 Portefeuillehouder: Helm Verhees Rol gemeenteraad:

Nadere informatie