Resultaten Enquête Particulieren Gedrag & ervaringen van huishoudelijke afnemers op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt

Transcriptie

1 Resultaten Enquête Particulieren 2008 Gedrag & ervaringen van huishudelijke afnemers p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt Rapprt vr de Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits- en Gasmarkt van 27 nvember 2008 RAPP Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebuw Kning Albert II-laan 20, bus 19 B-1000 Brussel Tel Fax inf@vreg.be Web:

2 Inhudstafel INHOUDSTAFEL... 2 OVERZICHT FIGUREN... 3 OVERZICHT TABELLEN ONDERZOEKS-OPZET ACHTERGROND & DOELSTELLINGEN METHODOLOGIE Steekpref Datacllectie RESULTATEN INFORMATIEVERSTREKKING De vrijgemaakte energiemarkt Bekendheid van de VREG en gebruik van de beschikbare infrmatiekanalen ENERGIE-INTENSITEIT Tarieftype elektriciteit...10 Verwarming...10 Gebruik van aardgas...11 Effectief verbruik en relatief belang van de energiekst binnen het gezin...11 Gratis elektriciteit...12 Facturatie en cntrle DE RELATIE MET DE ENERGIELEVERANCIER Cntact met andere leveranciers Aantal huishudens met versus znder cntract Gezinnen met een cntract in meer detail...15 Aantal leveranciers sinds de vrijmaking van de energiemarkt...15 Redenen m vr een bepaalde leverancier te kiezen...15 Prblemen bij de verstap naar een andere leverancier...16 Tevredenheid huidige leverancier...16 Intentie m huidig cntract te verlengen Gezinnen znder cntract in meer detail...17 Redenen m geen cntract af te sluiten...17 Intentie m in de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten GEPERCIPIEERDE EVOLUTIE VAN DE ENERGIEPRIJZEN Elektriciteitsmarkt...19 Aardgasmarkt METERS Verwachte besparingsmgelijkheden Terugkppeling van verbruiksinfrmatie De slimme meter MILIEUVRIENDELIJKE ELEKTRICITEIT VERHUIS CONCLUSIES...25

3 Overzicht Figuren Figuur 1: Prvincie... 5 Figuur 2: mate waarin gezinnen zich geïnfrmeerd velen ver de vrijmaking... 8 Figuur 3: Gebruikte infrmatiebrnnen van de VREG... 9 Figuur 4: Berdeling infrmatiebrnnen van de VREG... 9 Figuur 5: jaarlijks elektriciteitsverbruik...11 Figuur 6: jaarlijks aardgasverbruik...12 Figuur 7: Overzicht cntract elektriciteit & leveranciers...14 Figuur 8: Mtivatie leverancierskeuze...15 Figuur 9: tevredenheid huidige leverancier...16 Figuur 10: intentie m te veranderen van energieleverancier...17 Figuur 11: redenen m geen cntract af te sluiten...17 Figuur 12: intentie m de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten...18 Figuur 13: Besparingsmgelijkheden elektriciteit & aardgas...20 Figuur 14: Vrkeurskanalen vr het ntvangen van verbruiksinfrmatie...21 Figuur 15: Telating m meetgegevens dr te sturen naar centrale databank...22 Figuur 16: Telating m elektriciteit tijdelijk af te schakelen...22 Figuur 17: interesse in gebruik slimme meter als vrafbetalingsmeter...23 Figuur 18: Overwegen gren cntract & redenen m niet te kiezen vr grene energie...24 Overzicht Tabellen Tabel 1: Overzicht distributienetbeheerders...5 Tabel 2: Redenen vr keuze elektriciteitsleverancier...16 Tabel 3: Perceptie evlutie elektriciteitsprijs...19 Tabel 4: Terugkppeling van verbruiksinfrmatie...20 Tabel 5: Nut van de slimme meter...21 Tabel 6: Redenen m niet vr grene energie te kiezen (meerdere antwrden mgelijk)...24

4 Onderzekspzet 1.1. Achtergrnd & delstellingen Sinds 1 juli 2003 is de Vlaamse energiemarkt vlledig vrijgemaakt. Naast de grtere bedrijven en instellingen kunnen sindsdien k kleinere KMO s, zelfstandigen en huishudelijke afnemers vrij hun energieleverancier kiezen. Sinds de pening van de energiemarkt vert de Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits- en Gasmarkt, krtweg VREG, jaarlijks enquêtes uit bij zwel particulieren als bedrijven. De vrnaamste delstellingen hiervan zijn bepaalde evluties pvlgen en een algemeen beeld krijgen van hun psitie en gedrag p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt. Dit rapprt bevat de resultaten van de bevraging die Synvate in 2008 heeft uitgeverd bij een representatief staal van huishudens in Vlaanderen. 4 Onderzeks-pzet ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

5 1.2. Methdlgie Steekpref In ttaal werden telefnische enquêtes gerealiseerd. De steekpref werd herwgen naar distributienetbeheerder en prvincie m representativiteit te bekmen. Distributienetbeheerder Onderstaande tabel geeft een verzicht van de spreiding van de interviews ver de verschillende distributienetbeheerders (gewgen resultaten). Tabel 1: Overzicht distributienetbeheerders Distributienetbeheerder Aantal enquêtes % ten pzichte van ttaal aantal enquêtes Agem 1 0,1% Gaselwest ,6% GHA 0 0,0% Imea 96 9,5% Imew ,9% Inter-energa ,6% Intergem 94 9,4% Intermsane 1 0,1% Iveg 26 2,6% Iveka ,5% Iverlek ,2% PBE 28 2,8% Sibelgas 19 1,9% WVEM 38 3,8% Gegrafische spreiding gewgen (prvincie) Figuur 1: Prvincie Ost-Vlaanderen West-Vlaanderen Antwerpen Limburg Vlaams Brabant Base: Ttale steekpref resultaten 2008 (n=1002) 5 Onderzeks-pzet ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

6 De VREG stelde vrp dat minstens 500 gezinnen k aardgas mesten hebben zdat k daarver vldende uitspraken gedaan kunnen wrden. De reële verhuding aardgas/elektriciteit bij gezinnen in Vlaanderen bedreg p 1 juli % Datacllectie In tegenstelling tt de vrgaande jaren, werden de interviews niet persnlijk, maar telefnisch afgenmen met behulp van CATI (Cmputer Assisted Telephne Interviewing). Alle interviews gebeurden tussen 26 juni 2008 en 15 juli De respndent was de energieverantwrdelijke binnen het gezin. Deze werd gedefinieerd als de persn f één van de persnen binnen het gezin die verantwrdelijk is vr de cntacten met de energieleverancier. De gemiddelde interviewduur bedreg 19 minuten. Om meer inzicht te krijgen in de mgelijke impact van de wijziging in datacllectiemethde, werden parallel 162 face-t-face interviews gerealiseerd. Over het algemeen leverde dit weinig verschillen p maar eventuele afwijkingen ten gevlge van de methde van datacllectie wrden drheen dit rapprt beschreven. 6 Onderzeks-pzet ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

7 Resultaten 2.1. Infrmatieverstrekking De vrijgemaakte energiemarkt 52% van de gezinnen in Vlaanderen velen zich eerder (29%) tt zeker ged (23%) geïnfrmeerd ver de vrijmaking en de gevlgen hiervan. Dit is vergelijkbaar met de enquêteresultaten van 2007 (51%). Merkwaardig geneg velen universitairen zich het minst ged geïnfrmeerd en beweert 79% van de lage inkmensgezinnen ged p de hgte te zijn. Mgelijk liggen de infrmatiebeheften van beide grepen anders. Gezinnen znder cntract velen zich duidelijk slechter geïnfrmeerd dan gezinnen met cntract. 7 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

8 Figuur 2: mate waarin gezinnen zich geïnfrmeerd velen ver de vrijmaking 100 Tp Ja, zeker wel Ja, eerder wel Nee, eerder niet Nee, zeker niet Geen mening Bttm (n=1565) (n=1002) De mate waarin gezinnen zelf actief p zek gaan naar infrmatie, is in deze cntext een belangrijke parameter: 58% ging niet zelf p zek naar infrmatie. 14% zcht en vnd vldende infrmatie. 27% kwam van een kale reis thuis: meer dan de helft van hen zcht tevergeefs naar een (prijs)vergelijking van de leveranciers. Deze infrmatie is nchtans terug te vinden p de website van de VREG. Een vierde zcht naar de gedkpste leverancier en k daar kan de leveranciersvergelijking p de VREG-website een antwrd bieden. Ongeveer 6 p 10 gezinnen hebben niet actief zelf naar infrmatie gezcht; tch velt ng bijna de helft van deze grep zich vldende geïnfrmeerd, wat vergelijkbaar is met het gemiddelde. Gezinnen die wél zelf actief p zek gingen naar infrmatie, én deze k vnden, velen zich duidelijk beter geïnfrmeerd (86%). Het niet vinden van de gezchte infrmatie heeft echter een negatief effect: in deze grep velt 84% zich niet ged geïnfrmeerd Bekendheid van de VREG en gebruik van de beschikbare infrmatiekanalen In vergelijking met 2007 is de bekendheid van de VREG bij huishudens sterk tegenmen: in 2008 kent 49% de Vlaamse Reguleringsinstantie, vergeleken met 31% in De bekendheid is relatief hger bij grtere verbruikers van elektriciteit (tt 73%) en bij hger pgeleiden. Opvallend is de relatieve nbekendheid van de VREG bij huishudens met een lager inkmen: in deze delgrep kent slechts 25% de VREG. Ok bij lager geschlden is de VREG frs minder bekend. Aan wie de VREG kent, werd gevraagd met welke infrmatiekanalen van de VREG ze in cntact kwamen. Net als in 2007, blijven Tv-spts het meest ppulaire infrmatiekanaal van de VREG. Telkens een derde gebruikt de leveranciersvergelijking p de website, de flders en de radispts als infrmatiebrn. Andere brnnen, zals andere infrmatie p de website, de elektrnische nieuwsbrief, infrmatiesessies en telefnische infrmatie wrden minder gebruikt. In vergelijking met 2007 is het belang van de flders tegenmen (van 21% naar 30%). De VREG verspreidt nder meer een handige verhuisflder m de administratieve afhandeling bij een verhuizing te regelen. 8 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

9 Anderzijds wrdt de website minder gebruikt vr andere infrmatie dan een leveranciersvergelijking (van 24% naar 20%). Figuur 3: Gebruikte infrmatiebrnnen van de VREG Welke van de vlgende infrmatiebrnnen van de VREG heeft u al gebruikt? TV-spts Leveranciersvergelijking p de website Flders Radispts n.v.t 30 Andere infrmatie p de website Elektrnische nieuwsbrief Infrmatiesessie Telefnische infrmatie Aantal gebruikte brnnen n=505 Geen enkele 22% 1 25% 2 30% 3 15% 4 6% Gemiddelde (znder 0) 3, (n=491) 2008 (n=505) Base: Respndenten die de VREG kennen De evaluatie van deze infrmatiebrnnen is zeer psitief wat duidelijkheid en betruwbaarheid betreft: beide parameters halen een tp 2 scre van respectievelijk 74% en 78%. Het nut van de verkregen infrmatie wrdt dr ruim 1/4 in vraag gesteld. Figuur 4: Berdeling infrmatiebrnnen van de VREG In welke mate is de infrmatie die u via de VREG verkregen heeft? Bttm 2 Tp 2 Nut Weet niet Helemaal niet nuttig Niet echt nuttig Eerder nuttig Zeer nuttig Betruwbaarheid Weet niet Helemaal niet betruwbaar Niet echt betruwbaar Eerder betruwbaar Zeer betruwbaar Duidelijkheid Weet niet Helemaal niet Duidelijk Niet echt duidelijk Eerder duidelijk Zeer duidelijk Base: Respndenten die de VREG kennen én al infrmatie pgevraagd hebben resultaten 2008 (n=369) Vraag werd gewijzigd tegenver Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

10 495 gezinnen kennen de VREG. 43% van hen bezcht de VREG-website al een f meerdere keren: 3% is regelmatige gebruiker, 24% bezcht al een paar keer en vr 16% was het een eenmalig bezek. De vergrte meerderheid van de particuliere gebruikers vindt de website interessant (88%). Dit is een lichte daling (-2%) ten pzichte van vrig jaar. Vrmgeving en inhud kunnen p dezelfde psitieve berdeling rekenen als vrig jaar: 90% van de gezinnen is tevreden ver beide aspecten Energie-intensiteit Tarieftype elektriciteit Uit de telefnische bevraging blijkt dat er - vr het eerst sinds de start van de metingen dr de VREG ngeveer evenveel gezinnen zijn met een tweevudig uurtarief (dag/nacht) als met een enkelvudig tarief: respectievelijk 46% en 45%. 3% maakt gebruik van het drievudig uurtarief (dag, nacht, piek) dat echter niet meer actief aangebden wrdt. Bij de hgste verbruikers (> kwh) heeft 16% een meter met drievudig uurtarief. De cijfers liggen wel in de lijn van de evlutie van de vrige jaren: het percentage dubbeltariefmeters evlueerde van 33% in 2004 tt 45% in De stijging van de laatste twee jaar kan wellicht grtendeels verklaard wrden dr de invering van het weekendtarief p 1 januari 2007 waardr het gedkpere nachttarief werd uitgebreid tt het hele weekend. Investeren in een dubbeltariefmeter werd hierdr vr veel gezinnen interessant. De resultaten van de parallelle meting via 162 face-t-face interviews tnen echter een ander beeld: daar is het enkelvudige tarief ng steeds het meest vrkmende (61%). Bij de interpretatie van de resultaten vr 2008 met dus rekening gehuden wrden met een mgelijke impact van de methde van datacllectie. De enquêteurs knden zich immers niet baseren p de papieren factuur m bepaalde infrmatie p te zeken f te checken. Op basis van de telefnische interviews kmt het enkelvudige tarief vaker vr bij huurders (64%) dan bij eigenaars (41%). Ok in appartementen hangt vaker een enkelvudige teller (66%). Bij mensen in de leeftijdscategrie 55+, is de enkelvudige teller ppulairder (54%) dan in de leeftijdscategrie (37%), wellicht wnen zij in udere huizen. Frappant is k dat het aantal dubbeltarieftellers bij hger pgeleiden twee keer z hg is als het aantal dubbel tarieftellers bij de laagste pleidingsklasse. Maar deze resultaten meten dus met de ndige mzichtigheid bekeken wrden. Bij 52 gezinnen (5%) wrdt het energieverbruik afgerekend aan de sciale maximumprijs, de laagste prijs p de markt. Meer gezinnen dan vrig jaar (5%) knden de vraag naar het tarieftype niet beantwrden, wellicht mdat in het verleden tijdens het face-t-face interview steeds gevraagd werd m de factuur erbij te nemen. Verwarming De meeste gezinnen verwarmen hun huis p aardgas (59%) f p stklie (28%). 8% van de huishudens verwarmt zijn huis uitsluitend f hfdzakelijk met elektrische verwarming en 6% heeft een elektrische bijverwarming. Opmerkelijk is dat 11% van de gezinnen (k) andere energiebrnnen gebruiken vr hun verwarming (klen, hut, butaangas). 10 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

11 We zien sterke verschillen naar regi: aardgas is vral ppulair in Antwerpen en West- Vlaanderen, stklie in Limburg. 69% van de huurders verwarmt met aardgas en verwarming p aardgas is k erg ppulair in appartementen (77%). Van de 84 gezinnen die verwarmen met elektriciteit, beschikt 80% ver een afznderlijke meter, afgerekend aan uitznderlijk nachttarief, waarp het verbruik van de accumulatieverwarming en/f warmtebiler wrdt gemeten. Bij accumulatieverwarming wrdt 's nachts strm mgezet in warmte tegen een gunstig elektriciteitstarief en de geaccumuleerde warmte wrdt vervlgens verdag verbruikt. Gebruik van aardgas 63% van de respndenten heeft aardgas. Dit ligt iets hger dan de werkelijke verhuding aardgas/elektriciteit bij gezinnen in Vlaanderen die p 1 juli % bedreg. De vergrte meerderheid van de aardgasafnemers (95%) gebruikt aardgas m te verwarmen, 79% gebruikt aardgas vr het verwarmen van water en 46% kkt p een gasfrnuis. In 2007 bedregen deze percentages respectievelijk 96%, 85% en 50%. Effectief verbruik en relatief belang van de energiekst binnen het gezin Aan de gezinnen werd gevraagd m spntaan f gehlpen (p basis van categrieën) een indicatie te geven ver het elektriciteitsverbruik gedurende het afgelpen jaar. 44% had geen idee van het gezinsverbruik. Aangezien de interviews in 2008 niet meer bij de mensen thuis maar telefnisch zijn afgenmen, was er in tegenstelling tt het verleden geen mgelijkheid m de factuur ter cntrle p te zeken en het verbruik af te lezen. De gezinnen die deze vraag wel knden beantwrden prfileren zich vral als kleine (<2.350 kwh) (27%) tt middelgrte verbruikers ( kwh) (20%); 8% kan beschuwd wrden als huishudelijke grtverbruiker (> kwh). Deze verdeling is weergegeven in figuur 5. Figuur 5: jaarlijks elektriciteitsverbruik Heveel elektriciteit heeft uw gezin in het ttaal verbruikt het afgelpen jaar? <900 kwh kwh kwh kwh > kwh Weet niet 9 Laag = 27% Medium = 20% 2 6 Hg = 8% Base: Ttale steekpref - resultaten 2008 (n=1002) Vraag werd gewijzigd tegenver Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

12 Wanneer we enkel de respndenten beschuwen die wel een idee hadden van hun elektriciteitsverbruik, dan is 50% kleinverbruiker (<2.350 kwh), 35% middelgrte verbruikers ( kwh) en 15% grtverbruiker. Met betrekking tt het aardgasverbruik, kn 48% geen indicatie geven van het verbruik gedurende het afgelpen jaar. De verblijvende gezinnen prfileren zich vral als kleine verbruikers (< kwh) (42%). Een minderheid is een middelgrte ( kwh) (8%) tt grte huishudelijke verbruiker (> kwh) (2%). Figuur 6: jaarlijks aardgasverbruik Heveel aardgas heeft uw gezin in het ttaal verbruikt het afgelpen jaar? <3.500 kwh kwh kwh > kwh Weet niet Laag = 42% 15 2 Hg = 2% 8 Medium = 8% Base: Respndenten die aardgas gebruiken resultaten 2008 (n=628) Vraag werd gewijzigd tegenver 2007 Wanneer we enkel de respndenten beschuwen die wel een idee hadden van hun aardgasverbruik, dan is 52% absluut kleinverbruiker (<3.500 kwh), 28% verbruikt tussen en kwh, 15% is middelgrte verbruiker ( kwh) en de resterende 4% verbruikt meer dan kwh. De energiekst blijft een belangrijke plaats innemen in het gezinsbudget: 80% van de huishudens duidt de energiekst als ngal belangrijk (49%) tt zeer belangrijk (31%) aan. Jnge gezinnen achten de energiekst minder belangrijk dan 55+-ers. Ok met betrekking tt het pleidingsniveau zien we grte verschillen. Bij de universitairen vindt slechts 57% de energiekst belangrijk; zij hebben waarschijnlijk een ander uitgavenpatrn. Gratis elektriciteit Net als twee jaar geleden werd gepeild naar de bekendheid van de maatregel die elk gezin in Vlaanderen recht geeft p een heveelheid gratis elektriciteit. Deze heveelheid is afhankelijk van de gezinssamenstelling. In 2006 wist 75% dat elk Vlaams gezin recht heeft p een aantal kwh gratis elektriciteit. In 2008 werd de vraag meer gedetailleerd gefrmuleerd: Elk gezin in Vlaanderen heeft jaarlijks recht p een aantal kwh gratis elektriciteit: 100 kwh per gezin plus ng eens 100 kwh gratis per gezinslid. Wist u dit?. Slechts 62% antwrdt bevestigend. Deze daling is mgelijk te wijten aan de hgere graad van detail. Ok de methde van datacllectie heeft een effect: uit de parallelle face-t-face interviews blijkt dat 69% de maatregel kent. De bekendheid van deze maatregel is in elk geval niet verbeterd. 12 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

13 Bijna vier van de tien ndervraagde gezinnen zijn dus niet p de hgte. Jnge gezinnen zijn beduidend minder ged bekend met de maatregel: 41% is p de hgte. Ok bij huurders, appartementsbewners en gezinnen znder cntract (elektriciteit en/f gas) stijgt het percentage nwetenden tt meer dan de helft. Bij de gezinnen met een nett maandinkmen < eur net de grep die meest gebaat is bij deze maatregel is de nwetendheid relatief hg (47%). Grtere elektriciteitsverbruikers zijn beter geïnfrmeerd: 76% van de gezinnen die meer dan kwh p jaarbasis verbruiken, is p de hgte van het bestaan van deze maatregel. Ruim drie vierde van de gezinnen die p de hgte zijn van de maatregel, zeggen dat de krting k crrect verrekend werd p de laatste eindfactuur; 17% weet dit niet. Slechts een minderheid heeft deze krting niet ntvangen (6%) f niet crrect ntvangen (1%). Facturatie en cntrle Bij ntvangst van de jaarlijkse eindafrekening kijkt iets meer dan de helft van de gezinnen deze grndig na (51%). Bijna 4 p 10 gezinnen bekijkt deze factuur slechts ppervlakkig (40%). 8% geeft te deze helemaal niet na te kijken alvrens deze te betalen. Bij de grtere elektriciteitsverbruikers (> 5.500) kijkt 62% hun eindafrekening grndiger na. 6 p 10 respndenten vinden de jaarfactuur eerder (41%) tt zeer (19%) duidelijk, 24% vindt deze echter eerder nduidelijk en 13% zelfs zeer nduidelijk. Dit is vergelijkbaar met de situatie in Limburgers zijn het meest tevreden (68%). Ok relatief meer jnge mensen bestempelen de eindafrekening als duidelijk (69%). Wanneer we de relatie bekijken tussen het al dan niet cntrleren van de factuur en de mate waarin deze als duidelijk wrdt gepercipieerd, dan vinden we bij gezinnen die de factuur grndig f ppervlakkig cntrleren relatief meer mensen terug die de jaarfactuur duidelijk vinden (respectievelijk 63% en 61%) dan bij mensen die deze niet cntrleren (48%) De relatie met de energieleverancier Cntact met andere leveranciers In de twaalf maanden vrafgaand aan deze enquête, had slechts 14% van de gezinnen cntact met een andere leverancier met de bedeling een cntract af te sluiten. Dit cijfer is vrij stabiel ver alle categrieën heen. Het initiatief vr deze cntacten lag vral bij de energieleveranciers: van de gezinnen die cntact hadden met andere leveranciers, werd 76% actief benaderd. 29% nam (k) zelf cntact p. De meeste cntacten verliepen telefnisch (48%), via pst f mail (34%) f via een persnlijk bezek van een vertegenwrdiger (deuraan-deur) (24%) Aantal huishudens met versus znder cntract Elektriciteit In vergelijking met 2007 is het aantal huishudens met een cntract vr elektriciteit met 10% gestegen: in 2008 beschikt 84% van de bevraagde gezinnen ver een elektriciteitscntract tegenver 73% in Dit sluit mi aan bij het percentage gecntracteerden (84,45% per 1 juli 2008) dat de VREG berekend heeft p basis van gegevens van de marktpartijen. Uit de resultaten kmt geen eenduidig prfiel naar vr van de gecntracteerde gezinnen. De enige parameter die een rl lijkt te spelen, is het elektriciteitsverbruik: bij de gezinnen met een verbruik > kwh vinden we namelijk de hgste prprtie gezinnen met cntract (94%). 13 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

14 Net als de vrige jaren, is de meerderheid van de gecntracteerde gezinnen klant bij Electrabel Custmer Slutins (58%). Luminus haalt een marktpenetratie van 15%, Nun van 14%. Essent is een kleine speler p de cntractuele elektriciteitsmarkt vr gezinnen met een aandeel van 4%. Het marktaandeel van Electrabel in de enquête ligt lager dan de marktaandelen gepubliceerd p de VREG-website, dat van de nieuwkmer Nun hger. Het gaat echter alleen m de gezinnen met een cntract. De ng aan de standaardleverancier tegewezen gezinnen zitten niet mee verrekend in deze marktaandelen. Figuur 7: Overzicht cntract elektriciteit & leveranciers Hebt u mmenteel een cntract vr elektriciteit? Wie is uw huidigeelektriciteitsleverancier? Ja, cntract aangegaan 100 Nee, geen cntract aangegaan Weet niet Electrabel Luminus Nun Essent (n=1002) Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit f weet niet (n=836) 4 Als we de ttale ppulatie beschuwen, dus inclusief de ng aan de standaardleverancier tegewezen afnemers, evlueren de marktaandelen naar de dr de VREG berekende cijfers. Het marktaandeel van Electrabel Custmer Slutins stijgt naar 62%, wat meer in de lijn ligt van het dr de VREG berekende cijfer (66%). Luminus heeft dan een aandeel van 16% (VREG: 20%), Nun 12% (VREG: 8%) en Essent 3% (VREG 2%). Mgelijk zijn afnemers die vergestapt zijn naar een nieuwe leverancier iets meer geïnteresseerd in de materie en daarm k meer bereid m deel te nemen aan een enquête hierver. Aardgas Ok vr aardgas merken we een stijging van het ttale aantal gecntracteerde huishudens: 80% van de in 2008 bevraagde gezinnen met aardgas beschikt ver een cntract, tegenver 73% in De VREG berekende p basis van gegevens van de marktpartijen dat inmiddels al 89% van de huishudelijke aardgasverbruikers een cntract heeft. Z ged als alle gezinnen (95%) die zwel een elektriciteits- als een aardgascntract hebben, hebben deze cntracten bij dezelfde leverancier. Dit heeft vrdelen (slechts één aanspreekpunt en factuur vr beide), maar mgelijk k nadelen want dezelfde leverancier is niet altijd de vrdeligste vr zwel elektriciteit als aardgas. Slechts 5% van de gezinnen heeft cntracten bij verschillende leveranciers. De marktaandelen p de aardgasmarkt vr de ndervraagde huishudens zijn erg vergelijkbaar met die p de elektriciteitsmarkt: Electrabel Custmer Slutins is marktleider 14 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

15 met een aandeel van 63%. Luminus en Nun halen respectievelijk een marktaandeel van 11% en 14%, Essent haalt 4%. Over de hele ppulatie bekeken, dus inclusief de gezinnen znder cntract, bedraagt het marktaandeel van Electrabel Custmer Slutins 67% wat aansluit bij het dr de VREG berekende cijfer (70%). Het marktaandeel van Essent (3%) kmt vereen met de werkelijkheid. Dat van Luminus (11%) wrdt nderschat (VREG: 16%) ten vrdele van Nun (11% versus 9%) Gezinnen met een cntract in meer detail Aantal leveranciers sinds de vrijmaking van de energiemarkt Bekijken we de gezinnen met een elektriciteitscntract iets meer in detail, dan zien we dat vr 4 van de 5 gezinnen de huidige leverancier ng altijd de eerste elektriciteitsleverancier is met wie ze een cntract hebben afgeslten; 16% heeft al cntracten gehad met twee verschillende leveranciers, 3% met drie. Wat de aardgasleverancier betreft, had 84% van de bevraagde gezinnen met aardgas tt nu te slechts één leverancier; 12% had twee leveranciers, 3% had drie leveranciers. Gemiddeld genmen hebben gezinnen in Vlaanderen al met 1,23 verschillende elektriciteitsleveranciers een cntract gehad sinds de vrijmaking van de energiemarkt. Vr aardgas is dat 1,17. Redenen m vr een bepaalde leverancier te kiezen De enquête peilde eveneens naar de redenen m te kiezen vr (een) bepaalde leverancier(s). Aangezien vr de meeste gezinnen de elektriciteits- en aardgasleverancier dezelfde zijn, kunnen we ervan uit gaan dat de mtieven dezelfde zijn. Bij de bespreking van de mtieven, hebben we het dus steeds ver de energieleverancier in het algemeen. In 2008 spelen vral de vlgende factren een rl bij de keuze van een energieleverancier: betruwbaarheid (58%) betere dienstverlening (45%) prijs (lagere kstprijs) (43%) Figuur 8: Mtivatie leverancierskeuze Betruwbaarder 58 Betere dienstverlening 45 Minder betalen p jaarbasis 43 Zwel elektriciteit als aardgas 38 Extra diensten 33 Strm uit hernieuwbare energiebrnnen Familie/vrienden kzen er k vr Geen van deze Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit Resultaten 2008 (n=845) Vraag werd gewijzigd tegenver 2007 Het belang van bvenstaande parameters wijzigt naargelang het (elektriciteits)verbruik teneemt. Wie meer verbruikt, hecht meer belang aan de kstprijs. Als we de gezinnen die geen aardgas hebben buiten beschuwing laten, stijgt het belang van dual fuel bij de 15 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

16 leverancierskeuze van 38% naar 62%. Ok tussen de elektriciteitsleveranciers zijn er verschillen in mtivatren merkbaar. Electrabel wrdt gekzen mwille van betruwbaarheid, Nun-klanten vinden vral prijs belangrijk. Tabel 2: Redenen vr keuze elektriciteitsleverancier Verbruik Leverancier Redenen vr keuze Ttale Middel elektriciteitsleverancier steekpref Laag Hg Electrabel Luminus Nun <2350 > n= Betruwbaarder 58% 60% 61% 56% 65% 51% 40% Betere dienstverlening 45% 48% 46% 49% 48% 42% 37% Lagere kstprijs 43% 43% 45% 50% 26% 52% 87% Zwel elektriciteit als aardgas 38% 39% 38% 36% 45% 30% 25% Extra diensten 33% 37% 34% 34% 34% 32% 30% Hernieuwbare energiebrnnen 28% 31% 30% 36% 26% 29% 38% Anderen hebben deze gekzen 23% 25% 22% 24% 26% 23% 18% Geen van deze 15% 15% 11% 16% 8% 20% 8% Prblemen bij de verstap naar een andere leverancier Van alle huishudens met een elektriciteits- en/f aardgascntract, is slechts 3% gedurende het laatste jaar veranderd van leverancier (26 respndenten). Dit percentage ligt ver nder de cijfers die de VREG berekend heeft: in de peride 1/7/2007-1/6/2008 zijn vlgens de VREG 5,76% van alle gezinnen van leverancier veranderd. Wegens de kleine steekpref heeft het geen zin m in detail in te gaan p de gepercipieerde prblemen. Tevredenheid huidige leverancier Aan alle huishudens met een cntract vr elektriciteit en/f aardgas, zwel bij de eigen standaardleverancier als bij een andere leverancier, werd gevraagd m hun leverancier te berdelen, en dit zwel in het algemeen als p verscheidene deelaspecten. De tevredenheid is hg: 91% is in het algemeen tevreden ver dienstverlening van zijn leverancier. De bereikbaarheid is de grtste brn van ntevredenheid (17% ntevredenheid). Figuur 9: tevredenheid huidige leverancier He tevreden bent u achteraf gezien ver vlgende aspecten i.v.m. dienstverlening van uw elektriciteitsleverancier? Dienstverlening algemeen Bttm 2 Tp 3 Ondersteuning p vlak van ratineel energiegebruik Infrmatieverlening Facturatie Bereikbaarheid Weet niet Helemaal niet tevreden Niet echt tevreden Tevreden Zeer tevreden Uiterst tevreden Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit Resultaten 2008 (n=832) 16 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

17 Intentie m huidig cntract te verlengen Net als in 2007 blijkt 86% van de gezinnen met een elektriciteitscntract p de vervaldag van hun huidig cntract geneigd het cntract te verlengen. Bijna 10% zal misschien f zeker verstappen naar een andere elektriciteitsleverancier. Figuur 10: intentie m te veranderen van energieleverancier Bttm 2: 9% 7% 2% 5% 33% Zeker verlengen Waarschijnlijk verlengen Waarschijnlijk verstappen Zeker verstappen Geen mening 53% Tp 2: 86% Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit Resultaten 2008 (n=832) Gezinnen znder cntract in meer detail Redenen m geen cntract af te sluiten Figuur 11: redenen m geen cntract af te sluiten 17 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

18 De belangrijkste reden waarm 20% van de gezinnen ng geen elektriciteitscntract ndertekende, is mdat ze ged zitten bij hun standaardleverancier (78%). Intentie m in de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten De bereidheid van gezinnen znder elektriciteitscntract m alsng een leverancier te kiezen, is gestegen in vergelijking met vrig jaar. In 2008 geeft 16% van de gezinnen aan dat ze van plan zijn m binnen de 6 maanden alsng een cntract af sluiten met een elektriciteitsleverancier, versus 11% in De bereidheid is hger bij mensen die berepsactief zijn dan bij mensen die niet actief zijn (21% versus 9%) en bij huurders (32%). Bij aardgas ligt de intentie m een cntract af te sluiten een stuk lager: 10% is van plan een cntract te ndertekenen bij een andere aardgasleverancier. Figuur 12: intentie m de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten 100 Tp Zeker en vast wel Waarschijnlijk wel Waarschijnlijk niet Zeker en vast niet Weet niet Bttm Electriciteit (n=157) Base: Respndenten die ng geen leverancier hebben gekzen 6 Aardgas (n=102) 84 Op de vraag vanaf welke besparing het de meite is m te veranderen van elektriciteitsleverancier, bleef 22% het antwrd schuldig. 20% antwrdt spntaan dat ze niet van plan zijn m ver te stappen. Vr 13% van de gezinnen znder elektriciteitscntract is elke besparing OK. 44% nemt effectief een bedrag: - 26% wil verstappen vr een bedrag lager dan 100 eur - 21% vindt een bedrag tussen 100 en 150 eur de meite m van leverancier te wisselen - 15% wil een besparing van 150 à 250 eur - 27% wil een besparing van 250 à 350 eur realiseren alvrens ver te stappen - 11% stapt niet ver vr minder dan 350 eur besparingsvrdeel. Vanzelfsprekend hangen deze antwrden nauw samen met het elektriciteitsverbruik: grte verbruikers zijn pas tevreden met een hgere besparing. Een gezin met een gemiddeld verbruik kn p 1 juli in Vlaanderen gemiddeld 18,26 besparen dr een cntract te sluiten. Dit vrdeel kan plpen tt 61,28 als de afnemer een cntract sluit met de gedkpste leverancier. Op de vraag vanaf welke besparing het de meite is m te veranderen van aardgasleverancier, antwrdt 26% spntaan dat ze niet van plan zijn m ver te stappen. Vr 9% is elke besparing OK ; 22% weet het niet echt. Het aantal persnen dat een bedrag vr gen heeft, ligt hger dan vr elektriciteit (43%). Het gaat m een relatief klein aantal respndenten, 18 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

19 maar k hier verwacht 57% besparingen van meer dan 150 eur alvrens een nieuwe leverancier te kiezen. Een gezin met een gemiddeld aardgasverbruik van kwh kan in Vlaanderen gemiddeld 29,11 besparen dr een cntract te sluiten (situatie 1 juli 2008). Dit vrdeel kan plpen tt 134,66 als de afnemer een cntract sluit met de gedkpste leverancier Gepercipieerde evlutie van de energieprijzen Elektriciteitsmarkt 67% van de ndervraagde huishudens is ervan vertuigd dat de elektriciteitsprijs het afgelpen jaar gestegen is. Er is een verschil tussen gezinnen mét en gezinnen znder elektriciteitscntract: Van de gezinnen met een elektriciteitcntract denkt 68% dat de prijzen licht (35% - stijging tt 5%) tt sterk (33% - stijging >5%) zijn gestegen; vrig jaar was dit ng 56% Van de gezinnen znder cntract denkt 62% dat de prijzen licht (29%) tt sterk (33%) zijn gestegen Ongeveer 1 p 10 huishudens denkt dat de elektriciteitsprijzen licht tt sterk gedaald zijn hier is er geen verschil tussen gezinnen met en gezinnen znder cntract. Tabel 3: Perceptie evlutie elektriciteitsprijs Perceptie evlutie elektriciteitsprijs Ttale steekpref Cntract elektriciteit Ja Nee n= Gedaald 11% 11% 10% Gestegen 67% 68% 62% Gelijk gebleven 14% 13% 19% Weet niet 7% 7% 9% TOTAAL 100% 100% 100% Aardgasmarkt Op de aardgasmarkt zien we gelijkaardige cijfers: 69% van de huishudens denkt dat de aardgasprijzen het afgelpen jaar gestegen zijn. Bij gezinnen mét een aardgascntract bedraagt dit percentage 70%, versus 66% bij gezinnen znder aardgascntract Meters De VREG nderzekt samen met de sectr de wenselijkheid van de algemene invering van slimme meters in Vlaanderen. Onder een slimme meter verstaat de VREG een meter die het energieverbruik p het mment zelf ( real-time ) vaststelt en de mgelijkheid biedt m het verbruik zwel plaatselijk als van p afstand uit te lezen en die tevens kan gebruikt wrden m van p afstand het energieverbruik te beperken f de verbruiker aan- en af te schakelen. De term "slim" slaat - eerder dan p intelligentie van de meter zelf - vral p de cmmunicatiemgelijkheden. Infrmatie ver dit nderzek werd gebundeld p In het kader hiervan was de VREG alvast benieuwd naar de mening van gezinnen in Vlaanderen ver een aantal aspecten gerelateerd aan slimme meters. 19 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

20 Verwachte besparingsmgelijkheden De enquête 2008 peilde vr het eerst naar de mate waarin gezinnen denken te kunnen besparen p het elektriciteit- en aardgasverbruik indien ze, ls van een slimme meter, meer infrmatie ter beschikking zuden hebben ver het verbruik. Figuur 13: Besparingsmgelijkheden elektriciteit & aardgas Electriciteit Aardgas 0% Tt 5% 5 tt 10% 10 tt 20% Meer dan 20% 22Weet niet Base: Ttale steekpref resultaten 2008 (n=1002) Base: Respndenten die aardgas gebruiken resultaten 2008 (n=628) De gezinnen in Vlaanderen zien de meeste mgelijkheden tt besparing p het vlak van elektriciteitsverbruik: bijna 4 p 5 huishudens denkt dat een besparing mgelijk is dankzij extra verbruiksinfrmatie. 35% van alle gezinnen geeft een mgelijke besparing van 5-10% aan; 22% denkt maximum 5% te kunnen besparen en 15% denkt dat een besparing tussen 10-20% mgelijk is. 11% gelft niet dat meer infrmatie ver het elektriciteitsverbruik zal leiden tt energiebesparing. Bij universitairen stijgt dit percentage tt 21%. Ok uderen en inactieven zijn niet vertuigd (15%) f vaker nbeslist (16%). Vr aardgas geeft 23% expliciet aan dat ze geen besparingsmgelijkheden zien ndanks extra verbruiksinfrmatie en 13% heeft geen idee. Slechts 2/3 van de huishudens denkt wel een besparing te kunnen realiseren: 22% tt maximum 5%, 27% tussen 5 en 10% Terugkppeling van verbruiksinfrmatie De meerderheid van de bevraagde gezinnen verkiest dat de verbruiksinfrmatie wrdt uitgedrukt in eur (72%) eerder dan in kwh (27%). Naarmate het pleidingsniveau f het elektriciteitsverbruik stijgen, stijgt k de vrkeur m het verbruik in kwh uit te drukken: Tabel 4: Terugkppeling van verbruiksinfrmatie Terugkppeling van verbruiksinfrmatie Ttale steekpref Lager Lager sec. Opleiding Hger sec. Hger krt Hger lang Univ Laag <2350 Verbruik Middel n= kwh 27% 20% 20% 27% 29% 31% 36% 22% 45% 44% Eur 72% 75% 78% 73% 70% 68% 64% 76% 52% 49% Weet niet 1% 5% 2% 0% 1% 1% 0% 1% 0% 1% Hg >5500 Het meest ppulaire kanaal m de extra verbruiksinfrmatie te ntvangen, is duidelijk de (papieren) energiefactuur. Aanvaardbare alternatieven zijn Internet en infrmatie p de meter 20 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

21 zelf. Bijna een p drie is te vinden vr een apart scherm p een ged tegankelijke plaats. TV en GSM wrden als minst ppulaire kanalen aangegeven. Figuur 14: Vrkeurskanalen vr het ntvangen van verbruiksinfrmatie Jngeren, hger pgeleiden en grtere verbruikers hebben een grtere vrkeur vr feedback via Internet De slimme meter Nut Met een slimme meter kan ndermeer het verbruik gedetailleerd pgemeten en pgevlgd wrden. De meerderheid van de gezinnen (64%) is vertuigd van het nut van een slimme meter m het verbruik te den dalen. Tabel 5: Nut van de slimme meter Nut van slimme meter Ttale steekpref Eigenaar/huurder Cntract elektriciteit Eigenaar Huurder Ja Nee n= Ja 64% 62% 72% 65% 55% Nee 33% 35% 23% 31% 40% Weet niet 4% 3% 6% 3% 5% TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% Huurders hebben een grter gelf in de bijdrage van de slimme meter dan eigenaars. Gezinnen met elektriciteitscntract zijn meer vertuigd dan gezinnen znder cntract. 55+ ers zijn minder vertuigd (47%) dan jnge gezinnen (18-34 jaar 75%). Versturen meetdata Aan de gezinnen werd gevraagd f ze telating zuden geven m hun meetgegevens via de Internetaansluiting dr te sturen naar een centrale databank, indien dit geen impact heeft p de eigen internetverbinding en k geen meerkst verrzaakt. De helft van de huishudens ziet hier geen prbleem in. Meer jnge gezinnen (69%) en meer hger 21 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

22 pgeleiden gaan akkrd. 31% zu dit liever niet den; vr 17% van de gezinnen is dit niet mgelijk, aangezien ze geen Internetaansluiting hebben. Figuur 15: Telating m meetgegevens dr te sturen naar centrale databank Uitschakeling elektriciteit tijdens piekmmenten In deze enquête werd k gevraagd naar de mate waarin huishudens akkrd zuden gaan met het tijdelijk uitschakelen van de elektriciteit p piekmmenten, mits ntvangst van een kleine vergeding, m de vraag naar elektriciteit beter te kunnen beheersen. Zals figuur 18 aantnt, is een meerderheid (70%) sterk gekant tegen eventuele afschakeling. 26% gaat ermee akkrd m de elektriciteit tijdelijk gedeeltelijk af te schakelen, slechts 2% zu tijdelijk een vlledige afschakeling tijdens piekmmenten testaan. Figuur 16: Telating m elektriciteit tijdelijk af te schakelen Vral uderen en inactieven zijn tegen, waarschijnlijk mdat ze minder vaak buitenshuis zijn en dus meer gevlgen van een eventuele strmnderbreking ndervinden. 22 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

23 Tariefperides Via de slimme meter kan de leverancier tariefperides instellen. Z kan hij bijvrbeeld elektriciteit gedkper maken tussen 10 en 11u s mrgens. Drie p vier gezinnen (76%), vruwelijke respndenten (82%) eerder dan mannen (71%), zuden rekening huden met deze tariefperides m de energieksten te drukken. Ok jngere gezinnen (81%) zuden hier meer gebruik van maken dan 55+ ers (68%). 22% van de huishudens zegt dat ze hier geen rekening mee zal huden. Interesse in vrafbetalingmeter De slimme meter zu k kunnen werken als een vrafbetalingmeter; cnsumenten laden hun kaart p, stppen ze in de meter stppen en verbruiken het pgeladen bedrag. Dit is vergelijkbaar met een plaadkaart bij een GSM. Een meerderheid van de huishudens (81%) is niet van plan m deze functie te gebruiken, nch in hun hfdverblijfplaats, nch in een vakantiewning f p een studentenkt. Slechts 19% is geïnteresseerd in deze tepassing. De interesse is het hgst bij huurders (24%) en grtverbruikers (28%). Hewel een vrafbetalingmeter een uitstekend middel is m te budgetteren, zien we geen verschillen tussen lagere en hgere inkmens. Figuur 17: interesse in gebruik slimme meter als vrafbetalingsmeter 2.6. Milieuvriendelijke elektriciteit Van de gezinnen met een elektriciteitscntract, heeft 8% bewust een gren cntract ndertekend waarbij het aandeel milieuvriendelijk pgewekte elektriciteit minstens 80% bedraagt. Limburg blijkt de meest grene prvincie, met 11% grene cntracten. Het relatief lage aantal grene cntracten is niet te wijten aan nwetendheid: net als in 2007 weet 73% van de huishudens in Vlaanderen immers dat men k milieuvriendelijk pgewekte energie kan aankpen. De bekendheid van grene energie stijgt met het pleidingsniveau, van 60% bij persnen met een pleiding lager nderwijs tt 88% bij persnen met een universitaire pleiding. Het systeem van garanties van rsprng is echter minder bekend: slechts 10% heeft hier al van gehrd. Er is geen verhgde bekendheid ten pzichte van Er is wel een 23 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

24 pmerkelijk verschil met de antwrden p basis de parallelle run (face-t-face interviews): daar geeft 23% aan dat ze dit systeem kennen. Ok hier stijgt de bekendheid met het pleidingsniveau, van 5% bij persnen met een pleiding lager nderwijs tt 17% bij persnen met een universitaire pleiding. Van de gezinnen die ng geen gren cntract hebben afgeslten, verweegt 62%, vral jngere gezinnen, m in de tekmst tch te kiezen vr elektriciteit uit hernieuwbare brnnen. Figuur 18: Overwegen gren cntract & redenen m niet te kiezen vr grene energie Overweegt u m in de tekmst te kiezen vr elektriciteit uit hernieuwbare energiebrnnen? Heeft u mmenteel bewust een gren cntract vr elektriciteit ndertekend? 7 7 Heeft mmenteel grene energie Overweegt grene energie Overweegt geen grene energie Weet niet Base: Ttale steekpref Resultaten 2008 (n=1002) 31% zegt radicaal nee tegen deze alternatieve energievrmen en dit m diverse redenen. Tabel 6: Redenen m niet vr grene energie te kiezen (meerdere antwrden mgelijk) Reden m niet vr grene energie te kiezen Jaartal n= Milieuvriendelijke energie is duurder 58% 59% Aanbd te beperkt 19% 59% Geen vertruwen in cntrlesysteem 15% 28% Geen interesse in milieuvriendelijke energie 20% 18% Andere reden 11% 29% Weet niet/geen mening 3% 4% 2.7. Verhuis In 2008 geeft 8% van de huishudens aan dat ze het afgelpen jaar verhuisd zijn. Deze steekpref is net vldende grt vr vlgende indicatieve cnclusies: De meeste gezinnen (38%) hebben de energieleverancier minstens 1 maand p vrhand van de verhuis verwittigd; 21% deed dit 2 weken tt 1 maand p vrhand. 19% deed dit pas na de verhuis f was vergeten de leverancier te verwittigen. 24 Resultaten ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

25 Vr z ged als alle gezinnen (92%) is de regeling van de energievrziening p het mment van de verhuis prbleemls verlpen. Cnclusies Infrmatieverstrekking: Ann 2008 velt ng steeds maar iets meer dan de helft van de huishudens in Vlaanderen zich ged geïnfrmeerd. Gezinnen die zelf actief p zek gingen naar infrmatie én deze k vnden, en gezinnen met een energiecntract (elektriciteit en/f aardgas), velen zich duidelijk beter geïnfrmeerd. De bekendheid van de VREG bij huishudens is sterk tegenmen. Tch is dit geen delstelling p zich. Belangrijker is dat de VREG nuttige, duidelijke en betruwbare infrmatie verspreidt. Vral p deze laatste twee aspecten scrt de VREG ged. Het nut van de verkregen infrmatie wrdt echter dr ruim 1/4 van de huishudens in vraag gesteld. En 90% van de websitebezekers is tevreden ver de inhud en vrmgeving van de VREG-website ( 25 Cnclusies ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

26 Energie intensiteit De energiekst blijft een belangrijke plaats innemen in het gezinsbudget. Tch kijkt slechts de helft de jaarlijkse energiefactuur deze grndig na alvrens ze te betalen. 40% klaagt ver een nduidelijke eindfactuur. Een meerderheid van de huishudens weet dat ze recht hebben p gratis elektriciteit (62%). Drie vierde van hen meent dat deze krting k crrect verrekend werd p de laatste eindfactuur. Bijna vier p tien gezinnen kennen de maatregel dus niet. Bij huurders, appartementsbewners en gezinnen znder cntract stijgt het percentage nwetenden tt meer dan de helft. Ok nder de gezinnen met een nett maandinkmen < eur net de grep die het meest gebaat is met deze maatregel is de nwetendheid relatief hg (47%). Cntact met andere leveranciers In de twaalf maanden vrafgaand aan de enquête had de meerderheid van de gezinnen (86%) geen cntact met een andere leverancier met de bedeling een cntract af te sluiten. Als er cntact was, dan lag het initiatief vral bij de energieleveranciers. Relatie met de huidige leverancier Ongeveer 4/5 van de huishudens met een elektriciteitscntract is ng steeds klant bij de eerste elektriciteitsleverancier waarmee een cntract werd afgeslten, vr aardgas bedraagt dit 84%. 95% heeft dezelfde leverancier vr elektriciteit en aardgas. Betruwbaarheid (58%), gede dienstverlening (45%) scren ng steeds hger dan een lagere prijs (43%) als beweegreden m vr een bepaalde leverancier te kiezen. Wie meer verbruikt, hecht meer belang aan kstprijs. De belangrijkste reden m geen cntract aan te gaan is dat de meeste gezinnen vinden dat ze ged zitten bij hun standaardleverancier (78%), en dat ze geen risic s willen nemen en liever ng even afwachten alvrens te switchen. 91% van de ndervraagde huishudens is in het algemeen tevreden ver de leverancier waarmee ze een cntract hebben. Ze zijn vral tevreden ver de facturatie (83%), de infrmatieverlening (84%) en de ndersteuning p het vlak van ratineel energiegebruik (83%). De bereikbaarheid is de grtste brn van ntevredenheid (17% ntevredenheid). 86% is dan k van plan m p de vervaldag zijn cntract te verlengen. Slechts 10% verweegt een verstap. De bereidheid van gezinnen znder elektriciteitscntract m alsng een leverancier te kiezen, is gestegen in vergelijking met vrig jaar (van 11% naar 16%). De intentie m een cntract af te sluiten vr aardgas is lager (10%). Op de vraag vanaf welke besparing het de meite is m te veranderen van elektriciteitsleverancier, bleef 22% het antwrd schuldig. 20% antwrdt spntaan dat ze niet van plan zijn m ver te stappen. Vr 13% van de Vlaamse gezinnen 26 Cnclusies ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

27 znder elektriciteitscntract is elke besparing OK. 44% nemt effectief een bedrag: een vierde wil verstappen vr een bedrag lager dan 100 eur, 11% stapt niet ver vr minder dan 350 eur besparingsvrdeel. Vanzelfsprekend hangen deze antwrden nauw samen met het elektriciteitsverbruik: grte verbruikers zijn pas tevreden met een hgere besparing. Perceptie van de evlutie van de energieprijs 67% van de ndervraagde huishudens meent dat de elektriciteitsprijs het afgelpen jaar gestegen is. 69% denkt dat de aardgasprijzen het afgelpen jaar gestegen zijn. Meters Bijna 4/5 Vlaamse huishudens acht een besparing p elektriciteitsverbruik mgelijk is dankzij extra verbruiksinfrmatie. Slechts 2/3 van de Vlaamse huishudens verwacht een besparing p het aardgasverbruik te kunnen realiseren mits extra verbruiksinfrmatie. De meerderheid van de bevraagde gezinnen wil dat de verbruiksinfrmatie wrdt uitgedrukt in eur (72%) in plaats van in kwh (27%). Het meest ppulaire kanaal m de extra verbruiksinfrmatie te ntvangen is duidelijk de (papieren) energiefactuur (91%). Aanvaardbare alternatieven zijn internet (54%) en p de meter zelf (51%). De meerderheid van de gezinnen (64%) is vertuigd van het nut van een slimme meter m het verbruik te den dalen. De helft van de huishudens (50%) heeft er geen prblemen mee m de meetgegevens van de slimme meter via het Internet dr te sturen naar een centrale databank. Bijna acht p tien gezinnen zuden rekening huden met de verschillende tariefperides ingesteld dr de leverancier, m de energieksten te drukken. Een eventuele uitschakeling van de elektriciteit m piekperides p te vangen, stuit echter p sterk verzet (70% niet akkrd). De slimme meter kan k werken als een vrafbetalingmeter, vergelijkbaar met een plaadkaart bij een GSM. Een meerderheid van de Vlaamse huishudens (81%) is niet van plan m deze functie te gebruiken. Milieuvriendelijke elektriciteit Van de gezinnen met een elektriciteitscntract, heeft slechts 8% een gren cntract ndertekend. Nchtans weet 73% van de Vlaamse huishudens dat men milieuvriendelijk pgewekte energie kan aankpen. Het systeem van garanties van rsprng is minder bekend: slechts 10% heeft hier al van gehrd. Van de gezinnen die ng geen gren cntract hebben afgeslten, verweegt 62% m in de tekmst tch te kiezen vr elektriciteit uit hernieuwbare brnnen. Eén p drie huishudens is dus niet te vinden vr deze alternatieve energievrm. Belangrijkste redenen hiervr zijn het idee dat milieuvriendelijke energie duurder is (59%) en het te beperkte aanbd van grene energie (59%). 27 Cnclusies ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008

28 Verhuis In 2008 geeft 8% van de huishudens aan dat ze het afgelpen jaar verhuisd zijn. De meeste gezinnen hebben de energieleverancier (ruim) p vrhand verwittigd. 19% deed dit pas na de verhuis f was vergeten de leverancier te verwittigen. Vr z ged als alle gezinnen (92%) is de regeling van de energievrziening p het mment van de verhuis prbleemls verlpen. 28 Cnclusies ENQUÊTE PARTICULIEREN 2008