Voortgangsrapportage PPO Rotterdam

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage PPO Rotterdam 1e en 2e trimester 2018

2 Inhoud Inleiding... 3 Management Summary Actielijn 1: Rotterdamse kinderen volgen thuisnabij, passend onderwijs Kengetallen Voortgang actielijn Actielijn 2: Ouders worden als samenwerkingspartner optimaal betrokken Kengetallen Voortgang actielijn Actielijn 3: Samenwerken op het snijvlak van onderwijs en zorg Kengetallen Voortgang actielijn Organisatie PPO Rotterdam Bijlage Bijlage Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 2

3 Inleiding Voor u ligt de eerste Voortgangsrapportage van PPO Rotterdam over het jaar Een Voortgangsrapportage die dit keer niet één maar twee trimesters bestrijkt. Direct na het eerste trimester is alleen een financieel uitputtingsoverzicht opgesteld ten behoeve van de toezichthouder omdat in de Algemene Vergadering werd aangegeven dat er behoefte was aan een andere manier van rapporteren. Deze Voortgangsrapportage wijkt daarom af van de vorm waarin voorheen gerapporteerd werd. De nieuwe voortgangsrapportage is gebaseerd op relevante kengetallen en sturingsinformatie en legt een sterkere link naar de voortgang op de actielijnen uit het Ondersteuningsplan. In het eerste en tweede trimester van 2018 heeft een aantal ontwikkelingen plaatsgevonden die zeker vermeld dient te worden: Start nieuwe directeur-bestuurder Na een uitgebreide en intensieve selectieprocedure is Michiel Minderhoud in april 2018 gestart als nieuwe directeurbestuurder binnen PPO Rotterdam. Hij nam het stokje over van Frederik van Winkelen die als interim-directeurbestuurder was aangesteld na het vertrek van Nicole Teeuwen. Michiel Minderhoud heeft de eerste periode in zijn nieuwe functie gebruikt om kennis te maken met de aangesloten schoolbesturen en de medewerkers van PPO. Daarnaast lag de focus in de eerste periode vooral op de interne organisatie en financiën. Start nieuwe regiomanager Na de zomervakantie is Danielle van Beusekom gestart als nieuwe regiomanager van regio Midden (OAT HOS, Centrum- Noord en Feijenoord). Danielle van Beusekom is al geruime tijd werkzaam binnen PPO Rotterdam (en daarvoor bij WSNS) en met haar aanstelling is het managementteam van PPO weer compleet. Financiële prognose en afkeuren meerjarenbegroting PPO Eind 2017 heeft de Algemene Vergadering akkoord gegeven op de begroting 2018 maar de meerjarenbegroting afgekeurd. Naar aanleiding van de afgekeurde meerjarenbegroting heeft de werkgroep Begroting een aantal voorstellen uitgewerkt om de meerjarenbegroting weer sluitend te krijgen. De prognose van het saldo baten en lasten 2018 komt uit op ,-. Alhoewel nog steeds negatief is dit resultaat een stuk positiever dan het begrote resultaat van ,-. Dit verschil in resultaat komt door de flink hogere rijksbijdragen in combinatie met de financiele bijsturing die reeds is ingezet op de personele lasten en pilots en projecten. De balans laat zien dat met de huidige prognose de bestemmingsreserve veel minder hard afneemt dan eerder begroot. Bij het besluit over het basisbudget in 2016 is besloten tot een gefaseerde afbouw naar 0 van de bestemmingreserves. Met de toegenomen baten, de bezuinigingsvoorstellen van de werkgroep begroting en de verbeterde financiele beheersing van het maatwerkbudget is er weer sprake van een acceptabele afbouw van de reserves. Pas op de plaats Naar aanleiding van de financiële situatie heeft PPO in april 2018 een pas op de plaats boodschap gecommuniceerd, zowel naar de eigen medewerkers als naar het scholenveld. Iets wat gesloten financiering was (maatwerkbudgetten) werd als open einde financiering ingezet. Dit, in combinatie met de niet begrote stijging in het SO, zorgde ervoor dat in de meerjarenbegroting de reserve te klein werd. Om te voorkomen dat we met elkaar in een vervelende bezuinigingssituatie terecht zouden komen, is daarom in deze pas op de plaats boodschap benadrukt dat we ons strikt gaan houden aan wat is afgesproken in het Ondersteuningsplan en de financiële uitwerking daarvan in Het is dus nadrukkelijk geen bezuiniging, maar simpelweg doen wat is afgesproken. Deze boodschap heeft wel voor wat reuring gezorgd in het veld in het tweede trimester van Inmiddels is de (financiële) beheersing van maatwerkbudgetten sterk verbeterd. Om de situatie te verlichten tot het einde van het jaar is het budget eenmalig verhoogd met de niet ingezette gelden voor de onderwijs zorgarrangementen. Thuiszitters Het streven van PPO is nul thuiszitters. Daarom wordt er ook sinds de start van PPO actief, samen mét de schoolbesturen en de gemeente, ingezet op het verlagen van het aantal thuiszitters. Dit heeft ervoor gezorgd dat thuiszitters, beter dan voorheen, in beeld zijn bij alle betrokken partijen. Om dit proces nog meer te bevorderen, verspreidt PPO sinds juni 2018 maandelijks lijsten (conform AVG-richtlijnen) met de thuiszitters per schoolbestuur. Inspectiebezoek In het kader van een verkennend onderzoek naar de besteding van ondersteuningsmiddelen door samenwerkingsverbanden heeft in april 2018 een inspectiebezoek plaatsgevonden. Dit onderzoek werd uitgevoerd bij 10 random geselecteerde samenwerkingsverbanden, waarvan PPO er één was. Het onderzoek probeert de stroom van middelen en expertise te volgen vanuit het samenwerkingsverband naar het schoolbestuur en van daaruit door naar de school. Bij ieder samenwerkingsverband is er daarom random 1 schoolbestuur en daarvan 1 school geselecteerd, in dit geval respectievelijk BOOR en De Meridiaan. Eind 2018 staat het vierjaarlijkse onderzoek van de Inspectie bij PPO gepland. OZA-aanbesteding Begin 2018 heeft de unieke situatie zich voorgedaan dat de beide samenwerkingsverbanden in Rotterdam, PPO en KoersVO, hebben meegewerkt aan de OZA aanbestedingsprocedure van de Gemeente Rotterdam.

4 Management Summary De opzet van de voortgangsrapportage sluit één op één aan op de actielijnen uit het huidige Ondersteuningsplan ( ). In het ondersteuningsplan zijn per actielijn een aantal resultaatdoelstellingen opgesteld. Om de toezichthouder te kunnen informeren over de voortgang per actielijn wordt aan het eind van ieder hoofdstuk door middel van een kleurenaanduiding weergegeven wat de stand van zaken is per resultaatdoelstelling. In onderstaand schema zijn deze tabellen samengevoegd. Voortgang actielijn 1 Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 Basisondersteuning SOP s Wijkplannen Kwaliteit Voortgang actielijn 2 Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 Ervaren Doorontwikkeld Waarderingsonderzoek Voortgang actielijn 3 Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 OZA s Leerplichtontheffing Thuiszitters Waarderingsonderzoek Doorgaande leerlijn Volgens planning / op schema Verdient aandacht Knelpunt(en) / stagnatie Dit totaaloverzicht laat zien dat er voor PPO, in relatie tot de doelstellingen van het huidige ondersteuningsplan, enkele grote aandachtspunten zijn. Het overzicht laat echter ook zien dat er op onderdelen progressie is, en dat er zaken zijn die conform planning en resultaatstelling verlopen. Het met kengetallen of indicatoren hard maken van de kleuren blijft een ontwikkelpunt. We kunnen ook wel spreken van een energy based in plaats van een evidence based manier van monitoren. Dit wordt zeker meegenomen als aandachtspunt richting het volgende Ondersteuningsplan ( ), waarbij het streven is meer evidence based te kunnen monitoren op resultaten en effecten. Eind tweede trimester is er sprake van een knelpunt/stagnatie (rode kleur) op een tweetal onderdelen: leerplichtontheffing en thuiszitters. De leerrecht pilot loopt op zich goed, alleen de verwachte doorgroei wat betreft leerlingaantal stagneert. Dit heeft te maken met problemen rondom onderwijshuisvesting en het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. PPO draagt actief bij aan de lobby richting de ministeries om te zoeken naar oplossingen voor deze specifieke doelgroep. Ook ten aanzien van thuiszitters is er sprake van een duidelijk knelpunt. Ondanks alle gezamenlijke inspanningen slagen we er in Rotterdam vooralsnog niet in het aantal thuiszitters substantieel terug te dringen. Hier spelen meerdere factoren een rol, waarbij wachtlijsten SO en kinderen waarbij de zorgvraag voorliggend is de belangrijkste zijn. Ook op dit knelpunt heeft PPO gerichte acties gezet. Zo worden er sinds juni 2018 maandelijks overzichten van het aantal thuiszitters per bestuur verzonden en vinden er intensieve gesprekken plaats met de SO-aanbieders rondom de capaciteitsproblematiek.

5 1 Actielijn 1: Rotterdamse kinderen volgen thuisnabij, passend onderwijs Deze actielijn heeft de volgende doelstelling: De basisondersteuning is op alle Rotterdamse basisscholen op het afgesproken niveau. De aanvullende onderwijsondersteuning vanuit PPO sluit aan op de behoefte en vraag van de scholen en leerkrachten, draagt bij aan het dekkend netwerk in de wijk en wordt professioneel en planmatig ingezet. In dit hoofdstuk worden eerst de relevante kengetallen gepresenteerd en in de tweede paragraaf wordt, op basis van onder meer de analyse van deze kengetallen, weergegeven hoe de voortgang op deze actielijn verloopt in de rapportageperiode (eerste en tweede trimester 2018). 1.1 Kengetallen Leerlingaantallen Onderstaande tabel laat zien dat het leerlingaantal in Rotterdam stijgt. Er zijn in totaal ruim leerlingen bijgekomen sinds 1 oktober De verwachting is dat het leerlingaantal de komende jaren nog verder zal stijgen. 1 okt okt okt okt 2017 Basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Totaal (S)BO Speciaal onderwijs Totaal alle vormen Tabel 1. Aantal leerlingen per onderwijsvorm (bron: Kijkglas 1 van DUO) Grafiek 1 laat zien dat het deelnamepercentage SBO in Rotterdam sinds de start van passend onderwijs gedaald is, maar dat deze daling lijkt te stagneren. Het deelnamepercentage SO laat in Rotterdam een stijgende lijn zien. Landelijk is voor het SBO een vergelijkbare trend zichtbaar, na een aanvankelijke daling is er nu zelfs landelijk sprake van een lichte stijging. Ook het SO laat landelijk een lichte stijging zien, maar het deelnamepercentage SO ligt in Rotterdam nog altijd hoger dan het landelijk gemiddelde. 2,80% 2,60% 2,40% 2,20% 2,00% 1,80% 1,60% 1,40% okt 2014 okt 2015 okt 2016 okt 2017 Speciaal basisonderwijs Rdam Speciaal basisonderwijs landelijk Speciaal onderwijs Rdam Speciaal onderwijs landelijk Grafiek 1. Ontwikkeling deelnamepercentage SBO/SO, Rotterdam ten opzichte van landelijk Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 5

6 Toelaatbaarheidsverklaringen De visie van PPO is om alle Rotterdamse leerlingen passend onderwijs te bieden. Daar waar het kan, bieden we passend onderwijs op reguliere basisscholen. Voor een aantal leerlingen is een onderwijsplaats in het SBO of SO het meest passend. Zij krijgen een toelaatbaarheidsverklaring (TLV). In tabel 2 wordt getoond wat PPO in 2018 begroot heeft aan toelaatbaarheidsverklaringen SBO en SO, wat daarvan tot en met het tweede trimester gerealiseerd is en wat de prognose is voor Begroting Realisatie Prognose Prognosebegr SO 1 okt SO 1 feb SBO 1 feb Grensverkeer in Grensverkeer uit Totaal Tabel 2. Uitputtingsoverzicht toelaatbaarheidsverklaringen 2018 De kosten voor toelaatbaarheidsverklaringen zijn in totaal 4,63% hoger dan verwacht, voornamelijk door de hogere bekostingsbedragen. De bedragen in de definitieve bekostigingsregeling en de tweede regeling zijn hoger dan in de regeling waarmee begroot is. De prognose van de toelaatbaarheidsverklaringen SO 1 okt is inclusief 15 leerrecht-leerlingen van netto 1.000,- per leerling. De prognose van de toelaatbaarheidsverklaringen SO 1 feb is inclusief 10 leerrechtleerlingen van netto 1.000,- per leerling. Deze kosten waren begroot onder Onderwijszorgarrangementen. De tussentijdse groei in het SBO bedroeg 25 leerlingen meer dan begroot. Daardoor vloeit er nu geen geld terug van het SBO naar PPO, maar andersom. Er is in meer inkomend en uitgaand grensverkeer dan begroot ( ) en dit wordt ook aangehouden voor In 2018 zijn er natuurlijk ook weer nieuwe toelaatbaarheidsverklaringen afgegeven. In onderstaande tabel staan de TLV s die zijn toegekend in De kosten van de TLV s met een ingangsdatum na 1 februari 2018 komen pas in schooljaar , door de T-1 systematiek. Cumulatief aantal TLV s 2018 (T1+T2) Soort absoluut aantal per 1000 lln SBO 223 4,4 SO Laag 187 3,7 SO Midden 17 0,3 SO Hoog 16 0,3 Totaal SO 223 4,4 Totaal SBO+SO 443 8,7 Tabel 3. Aantal TLV s toegekend in 2018 Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 6

7 In de bijlage (tabel 1 tot en met 3) wordt een uitsplitsing gegeven van het aantal toegekende TLV s per OAT en per bestuur over het eerste en tweede trimester Hierbij worden alleen de TLV s weergegeven die worden afgegeven aan leerlingen die afkomstig zijn uit het Rotterdamse (S)BO. Leerlingen die voorafgaand aan de TLV niet op (een Rotterdamse) school zaten (bijvoorbeeld MKD-verwijzingen) zijn niet meegenomen, want hierdoor hebben OAT s en besturen met veel SO-scholen in verhouding altijd meer TLV-aanvragen. Grafiek 2 laat zien dat het totaal aantal afgegeven TLV s per leerlingen aan het eind van het tweede trimester in 2018 iets lager ligt dan in ,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 T1 T2 T Grafiek 2. Cumulatief aantal afgegeven TLV s per trimester Arrangementen Om plaatsing in het speciaal (basis)onderwijs (en dus een TLV) te voorkomen én om passende ondersteuning op de school te bieden, worden door PPO diverse arrangementen ingezet: Financiele arrangementen: - voor leerlingen met een SBO-ondersteuningsbehoefte: SBO maatwerkbudget (op wijkniveau of individueel) en arrangement SBO-profiel (bijvoorbeeld Babylon); - voor leerlingen met een SO-ondersteuningsbehoefte: SO maatwerkbudget (individueel) en arrangement SO-profiel (bijvoorbeeld Pluspunt); - inkoop opvangplaatsen (Herstart) bij BOOR en Horizon. Arrangementen die door een medewerker van PPO worden uitgevoerd (in natura). Onderstaande tabel geeft een overzicht van wat er tot en met het tweede trimester aan financiele arrangementen is geboekt, wat hiervoor begroot is en wat de prognose is voor Begroting Realisatie Prognose Prognose-begr Prognose % Arr. SBO-profiel (SBO-maatwerkbudget) ,73% Arr. SO-profiel (overige SO-arrangementen) ,21% (School)maatwerkbudget ,97% Opvangplaatsen ,92% Tabel 4. Uitputtingsoverzicht financiële arrangementen 2018 Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 7

8 De prognose van de arrangementen SBO-profiel is een stuk lager dan de begroting: in het schooljaar hebben nog niet alle wijken een wijkmaatwerkbudget of individuele SBO-maatwerkbudgetten aangevraagd. Ook de prognose van de arrangementen SO-profiel komt lager uit: voor het schooljaar loopt alleen het arrangement voor Pluspunt door. In Delfshaven wordt een SBO wiijkmaatwerk besproken. In januari wordt hierover een besluit genomen in het netwerk. De afgifte van maatwerkbudgetten is in het schooljaar te hard gegaan. Voor het eerste deel van het schooljaar was aan het eind van schooljaar nog maar een beperkt deel van het begrote budget beschikbaar. De prognose van de opvangplaatsen is hoger door de inkoop van meer plaatsen en hogere kosten per plaats. Maatwerkbudgetten Tot en met 2 e trim (cumulatief) MWB 126 MWB per ll 2,5 Tabel 5. Aantal maatwerkbudgetten met ingangsdatum in ,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 T1 T2 T Grafiek 3. Nieuw gestarte Maatwerkbudgetten per leerlingen, cumulatief Bovenstaande grafiek laat zien dat de pas op de plaats ten aanzien van de maatwerkbudgetten z n financiele vruchten afwerpt. Er wordt beter gekeken naar terechte inzet van deze middelen, waardoor de afgifte van het aantal maatwerkbudgetten minder explosief stijgt. Door deze scherpe(re) afweging is er dus sprake van een sterke verbetering in de beheersing van de maatwerkbudgetten. Daarnaast heeft er een herverdeling van het resterende budget over de OAT s plaatsgevonden. Op deze manier kunnen ook de OAT s waar het budget na het eerste trimester al grotendeels uitgegeven was, gedurende het hele jaar ondersteuning in de vorm van maatwerkbudgetten blijven bieden. Naar aanleiding van deze voortgangsrapportage is besloten het beschikbare budget voor maatwerkbudgetten tot eind 2018 met Euro ,- te verhogen. Voor een nadere uitsplitsing van het aantal afgegeven maatwerkbudgetten per OAT en per bestuur wordt verwezen naar tabel 4 en 5 in de bijlage. Opvallend is dat maar 10 van de 20 schoolbeturen het 1 e en 2 e trimester van 2018 gebruik heeft gemaakt van maatwerkbudgetten. Hier zal een nadere analyse op plaats vinden. Eventuele trends kunnen dan in kaart gebracht worden zodat met schoolbesturen die niet of nauwelijks maatwerkbudgetten aanvragen het gesprek gevoerd kan worden. Zij zijn wellicht onvoldoende op de hoogte van deze mogelijkheid of lossen zij dit op andere manieren op? Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 8

9 Wanneer een leerling extra ondersteuning nodig heeft zijn er, naast de financiele arrangementen, diverse arrangementen beschikbaar die door een medewerker van PPO worden uitgevoerd. In tabel 6 wordt weergegeven hoeveel van deze arrangementen er tot en met het tweede trimester 2018 zijn toegekend, en welke arrangementen daarbij het meest zijn ingezet. Arrangementen Tot en met 2 e trim (cumulatief) Totaal Aantal arrangementen 546 Aantal arr. per ll 10,8 Type arrangement AB 240 Lezen 126 Logopedie 24 Psychodiagnostisch ond. 156 Tabel 6. Arrangementen toegekend in 2018 Bovenstaande arrangementen zijn uitgevoerd door ongeveer 85 fte (stand ) medewerkers in 9 onderwijsarrangeerteams. Naast arrangementen hebben zij ook preventieve werkzaamheden op de scholen en OAT-overstijgende taken. Voor een overzicht van het aantal toegekende arrangementen per OAT wordt verwezen naar tabel 6 in de bijlage. 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 T1 T2 T Grafiek 4. Aantal toegekende arrangementen per jaar Bovenstaande grafiek laat zien dat de afgifte van arrangementen ten opzichte van voorgaande jaren achterblijft. Vanuit de nu beschikbare cijfers is hier geen direct aanwijsbare oorzaak voor te vinden. Wel zijn er een aantal mogelijke verklaringen denkbaar: Er is sprake van een verschuiving in werkzaamheden naar meer preventieve inzet Mogelijk worden er meer langdurige arrangementen afgegeven en minder kortdurende arrangementen Mogelijk worden er meer groeps-arrangementen afgegeven Mogelijk is er sprake van een registratie-achterstand Mogelijk is er sprake van een verschillende manier van registreren tussen de OAT s Nader onderzoek naar de oorzaken van deze daling is benodigd. PPO gaat hiermee aan de slag en zal de toezichthouder hierover nader informeren. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 9

10 Thuiszitters Vanaf juni is PPO gestart met het maandelijks verzenden van de thuiszitterslijst per schoolbestuur naar het betreffende schoolbestuur. Op die manier zorgen we ervoor dat er geen kinderen buiten beeld blijven en gepaste actie vanuit de besturen kan worden ingezet T T T T T T T T Grafiek 5. Ontwikkeling leerplichtige thuiszitters (> 4 weken) Wachtlijst SO Aan het eind van het tweede trimester 2018 stonden 16 kinderen op de wachtlijst voor een plaats in het SO, van wie er 7 ook thuiszitter waren. Er is in schooljaar hard gewerkt aan capaciteitsuitbreiding voor cluster 4. Deze is slechts deel gerealiseerd. Er zijn nu -aan het begin van het schooljaar- alweer wachtlijsten voor cluster 4- en ZML-onderwijs T T T T T T Grafiek 6. Ontwikkeling wachtlijst SO Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 10

11 Basisbudget passend onderwijs In het ondersteuningsplan is opgenomen dat de mogelijkheden rond een basisbudget passend onderwijs uitgewerkt zouden worden. Eind 2016 is door de Algemene Vergadering van PPO Rotterdam besloten tot het invoeren van een basisbudget Passend Onderwijs. Dit stond in een context waarin er sprake was van een overschot aan middelen en de wens om de middelen in ieder geval uit te geven ten bate van het primaire proces in plaats van ze in de reserve van PPO te laten. Van dit budget van 1,2 miljoen is 60% verdeeld over de schoolbesturen en 40% over de samenwerkende schooldirecties in de wijk. In onderstaande tabel staat weergegeven wat PPO in 2018 begroot heeft voor het basisbudget, wat daarvan tot en met het tweede trimester gerealiseerd is en wat de prognose is voor Begroting Realisatie Prognose Prognose-begr Prognose % Besturen % Wijken + aanvulling ,61% Tabel 7. Uitputtingsoverzicht basisbudget passend onderwijs 2018 Besturen Het (tijdelijk) stopzetten van het basisbudget passend onderwijs besturen is één van de voorgestelde maatregelen van de werkgroep begroting. Deze werkgroep is in het leven geroepen nadat de meerjarenbegroting van PPO Rotterdam door de AV is afgekeurd. Om de meerjarenbegroting weer sluitend te krijgen en de reserve op het gewenste niveau te houden zijn een aantal voorstellen gedaan. Nu begin oktober 2018 duidelijk is geworden dat de bedragen in de definitieve bekostigingsregeling en de tweede regeling hoger zijn dan in de regeling waarmee begroot is (zie bijlage 2) is er in principe geen financiele noodzaak meer om het basisbudget besturen stop te zetten. Verdere besluitvorming omtrent het basisbudget besturen zal plaatsvinden in de Algemene Vergadering van 15 oktober aanstaande. De besturen dienen ook jaarlijks verantwoording af te leggen over de ontvangen middelen in het kader van het basisbudget passend onderwijs besturen. Aan de besturen is in juni 2018 gevraagd om schooljaar 2017/2018 te verantwoorden. Eind tweede trimester was van 11 schoolbesturen de verantwoording binnen. De overige schoolbesturen hebben een reminder ontvangen. In de volgende Voortgangsrapportage zullen de resultaten van de verantwoording schooljaar 2017/2018 worden meegenomen. Wijken De prognose van het basisbudget passend onderwijs voor de wijken is lager dan de begroting. Dat komt doordat een deel van de gemaakte kosten al in 2016 en 2017 is geboekt. De aanvulling is groter dan verwacht. Naast de aanvulling vanuit het positieve resultaat 2016 vindt er namelijk nog een aanvulling plaats: de niet gebruikte SBO-maatwerkbudgetten Aan Pendrecht-Zuidwijk is in schooljaar niets uitbetaald omdat dit wijkplan pas in schooljaar zal starten. De portefeuillehouders (PFH) Wijk van PPO hebben in een gezamenlijk overleg eind tweede trimester 2018 de positieve succesfactoren en dilemma s in de wijken benoemd. Positieve succesfactoren: Rol stuurgroeplid: als deze écht optreedt als ambassadeur in de wijk heeft dat positieve effecten IB-netwerken: daar zit veel energie en gemeenschappelijkheid Mogelijkheid om de plannen op maat te maken, per wijk Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 11

12 Dilemma s/knelpunten in de wijken zijn: Eigenaarschap wordt niet altijd gevoeld door de scholen/besturen Veel wisselingen bij directies en IB-ers, dit maakt het lastig om de gezamenlijkheid in het plan vast te houden Aan de PFH Wijk is gevraagd wat er in de wijken nodig is om de samenwerking te bevorderen. Hieruit komen de volgende punten naar voren: Actief stuurgroeplid Eigenaarschap/verantwoordelijkheid bij de scholen Aansluiting van ALLE scholen in de wijk Besturen die de afspraken over dekkend netwerk + wijknetwerk ondersteunen via hun directies Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 12

13 1.2 Voortgang actielijn 1 In het Ondersteuningsplan staat voor actielijn 1 de volgende resultaatstelling beschreven: aan het einde van de planperiode: Is de basisondersteuning van scholen verder versterkt ten gunste van de leerlingen, de leerkrachten en de IB ers. De effecten van de (financiële) ondersteuning van PPO ten bate van de versterking van de basisondersteuning op de scholen zijn inzichtelijk gemaakt. Hebben alle scholen het (gecomprimeerde) SOP kwalitatief goed ingevuld, wordt deze periodiek geactualiseerd, openbaar gemaakt op de schoolwebsite en gedeeld met PPO. PPO beheert het volledig overzicht van alle (gecomprimeerde) SOP s en maakt dit inzichtelijk en online toegankelijk. Heeft ieder gebied één of meerdere wijkplannen, waar aan de uitvoering ervan constructief wordt samengewerkt door de scholen en PPO. PPO ondersteunt de uitvoering zowel inhoudelijk (OAT s en beleid) als financieel. In de wijkplannen is door betrokken schooldirecteuren minimaal overeenstemming bereikt over de visie op passend onderwijs in de wijk en hoe het dekkend netwerk in de wijk gerealiseerd gaat worden (incl. de rol van het S(b)O daarin). Zijn scholen (leerkrachten, IB ers en directeuren) en andere samenwerkingspartners tevreden over de kwaliteit van de dienstverlening van PPO, het aanbod aan arrangementen en de kwaliteit van de uitvoering ervan door het OAT. De ondersteuning en diensten die PPO biedt voor het onderwijs worden gedurende de planperiode verbetert op basis van evaluaties en signalen uit het veld. Onderstaande tabel maakt aan de hand van een kleurenoverzicht in één oogopslag duidelijk wat de voortgang is op de verschillende resultaatgebieden onder actielijn 1. Voortgang Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 Basisondersteuning SOP s Wijkplannen Kwaliteit Tabel 8. Voortgang actielijn 1 Volgens planning / op schema Verdient aandacht Knelpunt(en) / stagnatie Toelichting op voortgang actielijn 1 Kennisuitwisseling De kennisuitwisseling tussen de organisatie PPO Rotterdam en de deelnemende schoolbesturen in het samenwerkingsverband kan verbeterd worden. Informatie of bevindingen in de dagelijkse schoolpraktijk (positief en negatief) worden niet altijd met elkaar gedeeld. Met elkaar maken we het onderwijs aan de Rotterdamse leerlingen beter en passender en dat lukt alleen als we elkaar ook feedback geven. Binnen PPO Rotterdam is dit daarom onderwerp van gesprek geworden gedurende het tweede trimester van Het is tenslotte in het belang van de leerling, dat kennis en informatie die de ontwikkeling van de leerling bevorderen of belemmeren met elkaar gedeeld kan worden. Voor PPO Rotterdam is dit een speerpunt. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 13

14 SOP s De Wet Passend Onderwijs verplicht scholen om ten minste 1x per 4 jaar een schoolondersteuningsprofiel (SOP) vast te stellen (zie WPO: artikel 8, lid 5). Hierin geven scholen aan of zij voldoen aan de basisondersteuning zoals is vastgesteld door het samenwerkingsverband waar zij onder vallen. Om het SOP effectief in te kunnen zetten bij de realisatie van een dekkend ondersteuningsnetwerk in de wijk, is ervoor gekozen om alle Rotterdamse scholen te laten werken met een verkorte versie van het SOP (het gecomprimeerd SOP). Scholen zijn zelf verantwoordelijk voor het (tijdig) actualiseren van hun schoolondersteuningsprofiel. Leerlingen en ouders binnen ons samenwerkingsverband zijn gebaat bij up to date en juiste informatie over welke basisondersteuning en extra ondersteuning basisscholen bieden. Wijzigingen in het SOP kunnen gedurende het hele schooljaar worden aangeleverd. PPO doet tweemaal per jaar een actieve uitvraag richting de besturen waarin hen gevraagd wordt om hun scholen hierop te attenderen. De laatste uitvraag heeft plaatsgevonden in juni Sinds de lancering van de nieuwe website van PPO (in februari 2018) zijn de SOP s online toegankelijk via onze scholenkaart. In de periode februari tot en met augustus 2018 had de website van PPO unieke bezoekers, waarvan bezoekers de scholenkaart hebben bekeken. Afbeelding 1. Scholenkaart op de nieuwe website van PPO Rotterdam NB: Tijdens het debat over Passend Onderwijs in de Tweede Kamer, op 2 juli 2018, is ook gesproken over het SOP. Er zijn kritische vragen gesteld over het SOP in relatie tot zeggenschap of bureaucratie. D66- kamerlid Van Meenen diende een motie in die juist wil dat deze informatie in de schoolgids wordt vermeld in plaats van in het SOP. Deze motie is door de minister ontraden, maar door de Kamer wel aangenomen. Nu is het wachten op een reactie van de minister op deze motie over óf dan wel hoe hij deze motie gaat uitvoeren. Wijkplannen Na het indienen van de wijkplanen in juli 2017, is in schooljaar 2017/2018 met de uitvoering van de wijkplannen gestart. De diversiteit tussen de wijken is groot. Niet alleen wat betreft leerling populatie en schooldichtheid, maar vooral ook in de fase waarin de samenwerking zich bevindt. In een aantal wijken was de samenwerking van oudsher al hecht en hier kenden de wijkplannen een vliegende start. In andere wijken is men het eerste jaar vooral nog bezig geweest met elkaar leren kennen en het vinden van gezamenlijke doelstellingen. In deze voortgangsrapportage worden twee wijken even kort uitgelicht : Hillegersberg-Schiebroek en Delfshaven. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 14

15 Kwaliteit PPO heeft in voorgaande jaren haar dienstverlening geëvalueerd door een vragenlijst over de schoolcontactpersonen uit te zetten in het scholenveld. In schooljaar 2015/2016 is deze vragenlijst face to face afgenomen en in schooljaar 2016/2017 digitaal. De waardering voor de schoolcontactpersonen was in beide jaren groot, met een gemiddeld rapportcijfer van respectievelijk een 8,2 en een 8,4. Over schooljaar 2017/2018 is deze vragenlijst niet uitgezet. Binnen PPO is eind schooljaar 2017/2018 besloten om te kijken hoe we de verschillende metingen en onderzoeken kunnen stroomlijnen en (verder) verbeteren. In dit kader is besloten om de evaluatie schoolcontactpersonen, via de vragenlijst met cijferbeoordeling, te laten vervallen. Hiermee worden nadrukkelijk niet de individuele evaluatiegesprekken me teen school door de schoolcontactpersoon bedoeld. Deze zien we als een regulier en vanzelfsprekend onderdeel van ons werk om ons telkens te verbeteren. Daarnaast heeft PPO in 2017, in samenwerking met de CED-groep, in pilotvorm een instrument ontwikkeld voor het meten van de kwaliteit van de uitgevoerde arrangementen. Dit instrument is een Kleurenscan, waarmee inzicht verkregen wordt in de waardering van de afnemers en aanbieders voor het door PPO geboden aanbod. Aanvullend is een aantal kwalitatieve onderzoeken uitgevoerd met elk een eigen onderzoeksmethode. In maart 2018 heeft het CED de publieksversie van het eindrapport opgeleverd. De uitkomsten van de pilot en evaluaties waren positief. PPO Rotterdam krijgt door het verzamelen van kwantitatieve én kwalitatieve gegevens inzicht in de kwaliteit van het aanbod en in mogelijkheden om het aanbod te optimaliseren. Tijdens de pilot werden er kanttekeningen geplaatst bij de vorm waarin de kwaliteitsmeting is gegoten. Met name op het gebied van administratieve last en gebruikersgemak. Uitrol van de pilot heeft daarom nog even op zich laten wachten. Een koppeling met het nieuwe registratiesysteem Kindkans lijkt hierin een oplossing. Deze koppeling wordt op dit moment nader onderzocht. Eind 2018 zal er binnen de PPO-organisatie een medewerkerstevredenheidsonderzoek worden uitgevoerd. Een logisch vervolg hierop is een klanttevredenheidsonderzoek. Dit laatste vormt ook belangrijke input voor het nieuwe Ondersteuningsplan. Kader: wijkplan Hillegersberg-Schiebroek In het wijkplan Hillegersberg-Schiebroek is door alle 19 scholen gekozen om te werken aan meer en betere ondersteuning voor kinderen met gedragsproblemen. Daarbij wil men structureel en deskundig aandacht op het gebied van sociaal emotioneel leren voor alle leerlingen. En er is behoefte aan een dekkend netwerk in de wijk. Dit alles resulteert dit schooljaar in het gezamenlijke project IJzer smeed je als het koud is. Het project is van start gegaan met de aanstelling van twee parttime schoolcoaches (vanuit de wijkgelden). Zij hebben voor de start van de zomervakantie op de 19 scholen geïnventariseerd waar elke school sterk in is en waar ondersteuningsbehoeften liggen op gebied van gedragsproblematiek. Besloten is om in alle groepen 3 en 4 te starten. Daarnaast heeft iedere school een kartrekker/kindercoach binnen zijn team. Op woensdag 29 augustus trapte gedragsdeskundige Kees van Overveld het project af met in de zaal ruim 160 deelnemers. Schoolcoaches Danny Bras en Irma Bergmans gaven samen een inleiding waarin zij de opzet van het 'IJzer smeed je als het koud is' weergaven. Vervolgens inspireerde Kees de zaal door te spreken over groepsvorming, rollen in groepen en forming-norming-storming. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 15

16 Kader: wijkplan Delfshaven Het wijkplan Delfshaven (Heemraad, Havens en Sparta) is een mooi voorbeeld van een wijk die een wat langere aanlooptijd nodig had, maar inmiddels wel tot een gedragen plan is gekomen. Nadat de aanvankelijk gekozen insteek (het aanstellen van een onafhankelijk deskundige met SO expertise) onvoldoende draagvlak bleek te hebben, is met toenemende betrokkenheid vanuit de wijk een aangepast wijkplan opgesteld. De samenwerking heeft inmiddels ook een structuur gekregen met een stuurgroep en klankbordgroep Passend Onderwijs binnen de wijk. Een externe projectleider zorgt daarnaast voor de benodigde regie en coördinatie. Binnen het wijkplan zijn nu een tweetal pilots gestart: 1. KID: Uitrol KID binnen heel Delfshaven 2. De Tweede Haven: Momenteel wordt samen met ketenpartners gewerkt aan de ontwikkeling. De Tweede haven is een zogenaamde tussenvoorziening waar kinderen tijdelijk en parttime met extra gedragsvragen ondersteund worden. Samenwerking met de eigen basisschool vormt een belangrijke voorwaarde voor succes! De drie nieuwe in het wijkplan genoemde initiatieven rondom de ZML-leerling, meerbegaafdheid en "van SBO-individueel budget naar wijkbudget gaan worden uitgewerkt en een praktische invulling krijgen. Voor deze 5 initiatieven zijn ontwikkelgroepen in het leven geroepen bestaande uit mensen vanuit de scholen verspreid over het OAT-gebied, die ondersteund vanuit het OAT hier invulling aan gaan geven. Zo kan de samenwerking tussen scholen gaan verbeteren en kan er voor de leerlingen in Delfshaven nog meer dan nu een passende plek worden gevonden. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 16

17 2 Actielijn 2: Ouders worden als samenwerkingspartner optimaal betrokken Deze actielijn heeft de volgende doelstelling: Om optimale omstandigheden te creëren voor de ontwikkeling en het leren van kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte, worden ouders betrokken als gelijkwaardig samenwerkingspartner. Ook in dit hoofdstuk worden eerst de relevante kengetallen gepresenteerd en wordt vervolgens beschreven hoe de voortgang op deze actielijn verloopt in de rapportageperiode (eerste en tweede trimester 2018). 2.1 Kengetallen Cumulatief t/m 2 e trimester 2018 Inzet ouderfunctionaris 110 Inzet ombudspersoon 315 contacten Aantal klachten 2 Tabel 9. Kengetallen actielijn 2 De ouderfunctionarissen worden ingehuurd bij MEE voor 158 uur per week (40 schoolweken), voor ,- per schooljaar. De ombudspersoon is in eigen dienst voor 0,2 fte. Ouderfunctionarissen De ouderfunctionarissen richten zich op drie kerntaken, met als overkoepelend doel ouders als samenwerkingspartner optimaal te betrekken: Ondersteuning van de OAT s in contacten met ouders. Het vormgeven van educatief partnerschap op scholen. Uitvoering van het voorschools maatschappelijk werk (VSMW) op kinderdagverblijven. Aan ieder OAT is een ouderfunctionaris gekoppeld die ingezet wordt op zowel casus als schoolniveau om vanuit het perspectief van de ouder de samenwerking tussen school en ouders te verbeteren met als doel voor elke leerling de meeste passende onderwijsplek te vinden. Daarnaast is de ouderfunctionaris Voorschools Maatschappelijk Werker (VSMW) voor de kinderdagverblijven binnen dit gebied met als doel de doorgaande lijn te borgen. Binnen PPO hebben de ouderfunctionarissen zich verenigd in een vakgroep met als doel de expertise in het werken met ouders binnen de vakgroep en de OAT s te waarborgen en te verbreden. Zij werken met een jaarplan waarin ze de doelstelling van actielijn 2 hebben vertaald in een zevental concrete subdoelstellingen: 1. Zicht krijgen op de inzet van de ouderfunctionaris per OAT 2. VSMW: doorgaande lijn borgen op kinderdagverblijven 3. Implementeren van de werkwijze door monitoren SISA-registraties 4. Het borgen van de meldcode 5. Kwaliteit verbeteren / professionalisering 6. Evalueren op casusniveau samen met ouders 7. Samenwerking met wijknetwerkpartners bevorderen Hoewel de inzet van de ouderfunctionarissen zonder twijfel effect sorteert, blijkt het lastig om deze effecten meetbaar te maken. Samen met de ouderfunctionarissen zal in het laatste trimester gekeken worden naar welke indicatoren bruikbaar zijn om het vele werk dat zij verzetten te kwantificeren. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 17

18 Ombudspersoon De ombudspersoon is in de periode januari tot en met augustus 2018 aanwezig geweest bij 8 netwerkbijeenkomsten rondom het onderwerp zorgplicht. Daarnaast zijn er gemiddeld 45 contacten per maand rondom specifieke casussen. Het gaat dan om vragen, overleg, afspraken, et cetera. Daarnaast is de ombudspersoon in de eerste twee trimesters betrokken geweest bij: - het beantwoorden van diverse vragen rondom de zorgplicht; - het opstellen van een concept stappenplan thuiszitters; - het opstellen van een concept format OPP; - het opstellen van een concept contract voor een observatieplaats; - het verstrekken van gegevens aan de geschillencommissie voor een bezwaar tegen het afgeven van een TLV; - de beantwoording van een binnengekomen klacht via de Kinderombudsman. Klachtenregeling In juni 2017 is binnen PPO Rotterdam een klachtenregeling vastgesteld. Deze is voor externen toegankelijk via de website van PPO. In januari 2018 is de betreffende pagina op de website ook voorzien van een stroomschema bij de klachtenregeling. Er zijn in deze rapportageperiode twee officiele klachten binnen gekomen bij PPO Rotterdam. Dit betrof een klacht van een ouder over het stopzetten van het maatwerkbudget voor haar kind. Deze klacht is in juni 2018 via de toenmalige wethouder Sven de Langen bij PPO terecht gekomen. De tweede klacht werd in juli 2018 via de gemeentelijke Kinderombudsman bij PPO gemeld. Dit betrof een ouder die een klacht had over de inzet van PPO bij de zoektocht naar een geschikte school voor haar kind. Beide klachten zijn conform de vastgestelde klachtenregeling in behandeling genomen en worden afgehandeld. PPO ziet in toenemende mate ouders die zich wenden tot de geschillencommissie passend onderwijs, de wethouder, de burgemeester, de Kinderombudsman of ouders die de communicatie met een schoolbestuur, een samenwerkingsverband of de gemeente via een jurist laten lopen. Ouders lijken beter dan voorheen te weten hoe je kunt opschalen en hoe je kunt zorgen dat je zorgen onder de aandacht komen van mensen die invloed kunnen uitoefenen. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 18

19 2.2 Voortgang actielijn 2 In het Ondersteuningsplan staat voor actielijn 2 de volgende resultaatstelling beschreven: aan het einde van de planperiode: Zijn alle leden van het OAT ervaren in het samenwerken met ouders volgens de omschreven vier pijlers. Is het preventief en integraal werken van de ouderfunctionaris aantoonbaar doorontwikkeld op alle domeinen waar deze functionaris werkzaam is (voorschoolse periode, OAT, samenwerking zorgpartners, thuiszitters, onderinstroom, externe aanmeldingen, oudersteunpunt etc.). Blijkt uit een waarderingsonderzoek dat het functioneren van de ouderfunctionaris, het oudersteunpunt en de ombudsman door scholen en ouders als positief wordt beoordeeld. Onderstaande tabel maakt aan de hand van een kleurenoverzicht in één oogopslag duidelijk wat de voortgang is op de verschillende resultaatgebieden onder actielijn 2. Voortgang Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 Ervaren Doorontwikkeld Waarderingsonderzoek Tabel 10. Voortgang actielijn 1 Volgens planning / op schema Verdient aandacht Knelpunt(en) / stagnatie Toelichting op voortgang actielijn 2 Ervaren in het samenwerken met ouders De ouderfunctionarissen verspreiden hun kennis over het OAT, zodat alle medewerkers goed geïnformeerd zijn over de (on)mogelijkheden en ontwikkelingen. Alle teamleden nemen een actieve houding aan om dit naar het scholenveld te communiceren. De ouderfunctionarissen zijn hierin samen met de portefeuillehouder kwaliteit en wijk de aanjagers. Preventief en integraal werken van de ouderfunctionaris aantoonbaar doorontwikkeld Het blijkt lastig om deze resultaatstelling aantoonbaar te maken. De ouderfunctionarissen gebruiken het instrument intervisie om te werken aan de doorontwikkeling van hun functie. In gezamenlijkheid proberen zij op alle genoemde domeinen hun werkzaamheden aan te scherpen en te verbeteren. Ten aanzien van het oudersteunpunt is er zeker nog winst te behalen. Men wil graag op elk OAT telefonisch bereikbaar zijn, maar dit blijkt in de praktijk lastig te realiseren. Waarderingsonderzoek Er is nog geen specifiek waarderingsonderzoek uitgevoerd naar het functioneren van de ouderfunctionaris, het oudersteunpunt en de ombudspersoon. Signalen die PPO uit het veld ontvangt, wijzen op een grote waardering van de inzet en betrokkenheid van genoemde functionarissen. In 2019 zal gekeken worden hoe we deze signalen kunnen kwantificeren. Mogelijk dat ook Kindkans hierin een rol kan spelen. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 19

20 3 Actielijn 3: Samenwerken op het snijvlak van onderwijs en zorg Deze actielijn heeft de volgende doelstelling: PPO Rotterdam werkt effectief samen met de gemeente en andere maatschappelijk partners op het gebied van onderwijs en zorg om passend onderwijs te realiseren. Het samenwerkingsverband draagt hiermee bij aan een betere ondersteuning van leerlingen met een onderwijsondersteuningsbehoefte en hun ouders en aan een ononderbroken schoolloopbaan. Wederom worden in dit hoofdstuk eerst de relevante kengetallen gepresenteerd en wordt vervolgens beschreven hoe de voortgang op deze actielijn verloopt in de rapportageperiode (eerste en tweede trimester 2018). 3.1 Kengetallen Begroting Realisatie Prognose Prognosebegr Prognose % Onderwijszorgarrangementen ,86% Frictiepot onderwijszorgarrangementen ,00% Integraal arrangeren VSMW ,23% Tabel 11. Uitputtingsoverzicht 2018 actielijn 3 Onderwijszorgarrangementen Een OZA is meer dan afstemming tussen onderwijs en zorg. Bij een OZA komen onderwijs en zorg samen in één aanpak waarbij de hulpvraag en de ondersteuningsbehoefte van het kind (of het gezin) altijd centraal staat. Zorg en onderwijs worden daarop afgestemd: lichte hulp waar het kan en zware ondersteuning waar het nodig is. Binnen Rotterdam zijn de OZA grofweg ingedeeld in drie vormen van ondersteuning: 1. coaching on the job voor leerkrachten 2. individuele hulp voor kinderen met een ondersteuningsbehoefte 3. dagprogramma s voor kinderen die meer zorg dan onderwijs nodighebben om te leren en/of tot ontwikkeling te komen. Zie voor meer informatie over de OZA het informatieblad voor scholen. De OZA s zijn dit schooljaar van start gegaan met twee OZA-aanbieders, één op de zuid- (Parnassiagroep) en één op de noordoever (Pameijer). De focus ligt nu eerst op de zorgcontinuïteit, daarna wordt gestart met het scholenveld en nieuwe casussen. De zorg onderwijsspecialisten (ZOS) spelen een centrale rol. Zij zijn contactpersoon voor de scholen bij vragen. Ook voor het regulier onderwijs zijn er OZA s in de vorm van maatwerk. De bedoeling is dat straks de ondersteuning van PPO en de OZA s zo veel mogelijk op elkaar aansluiten. De gemeente zet nu vol in op de verbetering van de ondersteuning vanuit de wijkteams. Dit zou ook de samenwerking tussen PPO, scholenveld en de wijkteams moeten verbeteren. Let op: kosten die samenhangen met de hierboven beschreven activiteiten (het onderwijsdeel van een OZA) zijn wel begroot onder Onderwijszorgarrangementen, maar worden in de financiele realisatie verwerkt onder (opgehoogde) TLV s of maatwerkbudgetten. Leerrecht Een speciale groep OZA-leerlingen vormt de groep leerlingen met een leerplichtontheffing 5 onder a die onderwijs willen gaan volgen. In schooljaar is PPO gestart met de pilot Leerrecht met 18 kinderen. Inmiddels nemen zo n 50 kinderen deel aan de pilot. Het voornemen was om in 2018/ kinderen op te vangen, maar ondanks het succes van de pilot is 50 leerlingen momenteel het maximaal haalbare. Er zijn geen geschikte lokalen beschikbaar en er zijn geen leerkrachten. Van de 100 tot 125 potentiele leerrecht kinderen zit veruit het grootste deel nu nog op een KDC en valt hun ondersteuningsvraag in de zwaardere ZMLK categorie. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 20

21 Er wordt dit najaar een gezamenlijke kamerbrief over de combinatie tussen onderwijs en zorg verwacht van ministers Slob en De Jonge. PPO en de gemeente Rotterdam worden via G4/G40 actief betrokken bij de totstandkoming van deze brief. De ministeries lijken echt open te staan om met het veld te gaan zoeken naar oplossingen voor de leerrechtdoelgroep. Dat wil niet zeggen dat alles al rond is, maar er worden wel stapjes gezet. Doordat er momenteel maar ruimte is voor 50 leerlingen binnen de pilot, zullen de middelen die gereserveerd zijn voor de leerrechtpilot niet volledig kunnen worden benut. PPO heeft ervoor gekozen deze middelen eenmalig in te zetten voor de maatwerkbudgetten Aantal leerlingen in de pilot Aantal leerrecht-locaties Aantal leerrecht-kinderen met een TLV 13* 20* Tabel 12. Kengetallen leerrechtpilot *op respectievelijk 1 oktober 2016 en 1 oktober 2017 Frictiepot Onderwijszorgarrangementen Deze middelen zijn in schooljaar 2017/2018 ingezet op de Kameleon en de begeleiding van een aantal thuiszitters. Naarmate de afspraken over de onderwijszorgarrangementen met de gemeente vorderen zal er minder beroep worden gedaan op de frictiepot. Integraal arrangeren Voor een deel van de Rotterdamse leerlingen is een combinatie van intensieve onderwijsondersteuning en jeugdhulp nodig. De afstemming en het integraal aanbieden van deze ondersteuning vereist een goede samenwerking tussen onderwijs en wijkteams. In 2017 is onderzoek gedaan naar de samenwerking onderwijs en jeugdhulp in de wijk Hillesluis. Dit onderzoek heeft geleid tot een rapportage en een voorstel voor een integrale werkwijze tussen onderwijs en samenwerkingspartners. In 2018 staat de planning voor fase 4 van deze opdracht gepland. In deze fase zal de beschreven werkwijze op enkele scholen worden toegepast. Deze fase moet inzicht bieden in de effecten van de voorgestelde werkwijze. Inmiddels zijn met vier van de vijf pilotscholen contacten over het bijwonen van bijeenkomsten. Deze bijeenkomsten zullen in het derde trimester van 2018 plaatsvinden. VSMW Voor het Voorschools Maatschappelijk Werk heeft de AV van PPO, op advies van de werkgroep Begroting, in mei 2018 besloten om de uitgaven in overeenstemming te brengen met de inkomsten. Dit betekent dat er niet langer vanuit eigen middelen wordt bijgepast. Het schooljaar 2018/2019 wordt gebruikt om nieuwe afspraken te maken met de VSMW-aanbieders. Poortwachter EED In de verleningsbeschikking van de gemeente Rotterdam (d.d. 7 januari 2018) is vastgelegd wat de toeleiding naar specialistische jeugdhulp voor Ernstige Enkelvoudige Dyslexie (EED), de zogenaamde Poortwachtersfunctie, inhoudt. De toeleidingsroute naar dyslexiezorg verloopt, anders dan bij alle overige jeugdhulp, niet via het Wijkteam, maar via PPO Rotterdam. Het beoogde resultaat is een efficiënte werkwijze van toeleiding via het onderwijs die moet leiden tot kwalitatief goede EED aanvragen bij de aanbieders. Voor het uitvoeren van het poortwachterschap is 2,0 fte per jaar voorzien voor een periode van 3 jaar (2018 t/m 2020). Hiervan wordt 1,0 fte bekostigd vanuit PPO Rotterdam en 1,0 fte ( ,-) vanuit de gemeente Rotterdam. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 21

22 In juni 2018 is geïnventariseerd hoeveel dossiers er tot dan toe per OAT zijn binnengekomen bij de poortwachters van PPO Rotterdam en hoeveel dossiers er zijn doorgezet naar de vergoede zorgaanbieders. In totaal zijn er in de periode tussen 1 januari en 13 juni dossiers bij PPO aangemeld. Bijna 1 op de 5 binnengekomen dossiers (18%) was niet compleet. Van de complete dossiers is 89% doorgezet naar de vergoede zorgaanbieder en 11% niet geaccepteerd voor vergoede dyslexiezorg. Voor deze leerlingen is andere ondersteuning ingezet vanuit de school of vanuit PPO Rotterdam. Thuiszitters PPO werkt nauw samen met de scholen, de schoolbesturen en de gemeente Rotterdam om voor ieder kind een passende plek te realiseren en thuiszitten te voorkomen. Behalve de reductie van het aantal thuiszitters is eveneens een doel om de duur van het thuiszitten te bekorten. Thuiszitters Bestuur Totaal > 4 wkn Totaal > 4 wkn BOOR RVKO PCBO Kind en Onderwijs St. v. Brienenoord Horizon Extern Geen/onbekend Totaal Tabel 13. Aantal thuiszitters aan het eind van trimester 1 en , per bestuur (niet genoemde besturen hebben geen thuiszitters) Een uitsplitsing naar het aantal thuiszitters per OAT is opgenomen in de bijlagen (zie tabel 6). Als belangrijkste oorzaak voor thuiszitten worden vanuit de OAT s diverse verklaringen gegeven: SO wachtlijstproblematiek acceptatie ouders uitval uit SO discussie rondom de zorgplicht bij aanmelding externe leerlingen Op 1 oktober 2018 zitten de SO- en SBO-schoolbesturen, gemeente en PPO bij elkaar om afspraken te maken over de aanmelding, toelating en zorgplicht rondom kinderen die op zoek zijn naar een gespecialiseerde setting. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 22

23 3.2 Voortgang actielijn 3 In het Ondersteuningsplan staat voor actielijn 3 de volgende resultaatstelling beschreven: aan het einde van de planperiode: Hebben PPO en de gemeente Rotterdam afspraken gemaakt en OZA-regelingen ontwikkeld voor leerlingen in het SO en leerlingen in een zorginstelling die een combinatie van onderwijs en zorg nodig hebben. Er wordt integraal geïndiceerd en zowel inhoudelijk als financieel samengewerkt door de gemeente, PPO en andere strategische partners uit het veld. Voor leerlingen in het regulier en speciaal basisonderwijs die een combinatie van onderwijs en zorg nodig hebben, is tussen de gemeente en PPO een effectieve en efficiënte werkwijze ontwikkeld die leidt tot een maatwerkplan per leerling. Hebben PPO, gemeente Rotterdam en zorginstellingen kinderen die nu nog leerplichtontheffing hebben, geheel of gedeeltelijk voorzien van onderwijs op basis van de door deze partijen vooraf gemaakte financiële- en onderwijsinhoudelijke afspraken. Heeft PPO een aantoonbare bijdrage geleverd aan de doelstelling om het aantal thuiszitters met 75% terug te brengen ten opzichte van voor de start van de Taskforce en de duur van het thuiszitten te verkorten tot maximaal zes weken. Blijkt uit een waarderingsonderzoek van PPO dat de scholen de samenwerking met het wijkteam als positief ervaren. Is er sprake van een warme overdracht en een doorgaande ondersteuningslijn tussen de voorschoolse periode en het primair onderwijs en tussen het primair en voortgezet onderwijs voor alle leerlingen met een extra ondersteuningsvraag. Onderstaande tabel maakt aan de hand van een kleurenoverzicht in één oogopslag duidelijk wat de voortgang is op de verschillende resultaatgebieden onder actielijn 3. Voortgang Jan apr 2018 Mei aug 2018 Sep dec 2018 OZA s Leerplichtontheffing Thuiszitters Waarderingsonderzoek Doorgaande leerlijn Tabel 14. Voortgang actielijn 3 Volgens planning / op schema Verdient aandacht Knelpunt(en) / stagnatie Toelichting op voortgang actielijn 3 Ontwikkeling OZA-regelingen Hoewel de OZA-visienotitie in december 2017 is vastgesteld en de inkoop van de afgesproken OZA s door de gemeente eerste helft 2018 is afgerond verdient deze resultaatstelling nog steeds aandacht. De werkwijze is ontwikkeld, in de tweede helft van 2018 moet blijken hoe effectief en efficiënt de nieuwe werkwijze in de praktijk wordt gebracht. Leerplichtontheffing Ondanks de succesvolle resultaten van de leerrechtpilot tot nu toe, zijn er knelpunten met betrekking tot het verder uitbreiden van de pilot. Deze liggen vooral op het vlak van onderwijshuisvesting en het vinden van gekwalificeerd personeel. De maximale opnamecapaciteit blijft daarom vooralsnog steken op 50 Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 23

24 leerlingen, terwijl de doelgroep veel groter is (naar verwachting zouden nog zo n 75 nieuwe leerlingen gebruik kunnen maken van deze vorm van onderwijs). PPO draagt actief bij aan de lobby richting de ministeries om te zoeken naar oplossingen voor deze doelgroep. Thuiszitters Ondanks alle inspanningen, zijn we er in het eerste en tweede trimester van 2018 niet in geslaagd om het aantal thuiszitters te reduceren. Het aantal thuiszitters blijft op een onacceptabel niveau. Binnen het samenwerkingsverband zijn daarom in het tweede trimester een aantal acties ingezet. PPO rapporteert maandelijks aan de besturen welke thuiszitters van welk bestuur afkomstig zijn. Op deze manier worden de thuiszitters continu ook bestuurlijk onder de aandacht gebracht. In het MT van PPO wordt wekelijks stilgestaan bij het aantal thuiszitters, zodat het ook binnen de bureau organisatie als een gedeelde verantwoordelijkheid wordt ervaren. De verwachting van PPO is dat als capaciteitsuitbreiding voor cluster 4 en ZML gerealiseerd is en de (nieuwe) OZA-arrangementen op SBO- en SO-scholen gaan lopen, er minder thuiszitters zullen zijn. Ook de duur van het thuiszitten neemt dan af. Kinderen die op het SO thuis komen te zitten, hebben veelal te maken met een langdurige periode van thuiszitten omdat ze wachten op een (nog) gespecialiseerdere (zorg)setting. Streven van PPO is om vooral te investeren in het faciliteren van het reguliere basisonderwijs. PPO ziet graag dat zoveel mogelijk kinderen thuisnabij (regulier) onderwijs kunnen volgen en een overstap maken naar SBO of SO voorkomen kan worden door op de basisschool voor passende faciliteiten te zorgen. Het OZA-maatwerk voor regulier basisonderwijs kan hier een rol in spelen. Waarderingsonderzoek Begin 2018 is het rapport Passend onderwijs en de aansluiting met de jeugdhulp in Rotterdam in opdracht van PPO en de gemeente Rotterdam door onderzoeksbureau Oberon opgeleverd. Dit rapport is geen waarderingsonderzoek, maar brengt wel duidelijk de knelpunten naar voren die ervaren worden in de samenwerking tussen school en wijkteam. Het rapport van de Rotterdamse Rekenkamer Het komt niet in de buurt (juni 2018) legt de problemen nog scherper op tafel. En hoewel er zeker ook succesvoorbeelden te vinden zijn van een goede samenwerking tussen school en wijkteam, overheerst het beeld van lange wachtlijsten, bureaucratie en steeds wisselende contactpersonen. De gemeente heeft inmiddels laten weten de afgegeven signalen serieus op te pakken en werkt aan een verbeterplan voor de ondersteuning vanuit de wijkteams. Doorgaande leerlijn PPO ondersteunt de warme overdracht tussen voorschool primair onderwijs voortgezet onderwijs. De doorgaande ondersteuningslijn krijgt vorm door middel van de inzet van voorschools maatschappelijk werk bij de overgang naar het po en ambulant begeleiders bij de overgang naar het vo. Daarnaast heeft PPO regelmatig overleg met KoersVO. Ook in projecten als Kleuters in Delfshaven (KID) is aandacht voor bijvoorbeeld de overdracht tussen voorschool en PO. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 24

25 4 Organisatie PPO Rotterdam Communicatie In onderstaande tabel staan de belangrijkste kengetallen met betrekking tot communicatie weergegeven. Nieuwsbrieven T T Ontvangers* Opens* Clicks Interne nieuwsbrieven % 60% Externe nieuwsbrieven ** 44% 20% Benchmark non-profit education 18,9% 1,9% Website T1 + T Desktop Mobiel Tablet Aantal bezoekers Social media Eind T Eind T Aantal volgers LinkedIn Aantal volgers Twitter Tabel 15. Kengetallen communicatie PPO * gemiddelde over twee eerste trimester van 2018 ** excl. eigen medewerkers Nieuwbrieven In het eerste en tweede trimester van 2018 is er weer een aantal interne en externe nieuwsbrieven verzonden. Zie bovenstaande tabel. De nieuwsbrieven zijn geherwaardeerd, geoptimaliseerd en opnieuw vormgegeven in een nieuwe (gratis) nieuwsbriefmodule. De brieven worden sinds 8 februari 2018 op deze nieuwe wijze verzonden. De nieuwe module geeft uitgebreide analytics waarop kan worden gestuurd. Afbeelding 2. Nieuwsbriefmodule PPO Website De nieuwe website van PPO Rotterdam is in februari 2018 'live' gegaan. Meer overzicht en gebruikersgemak in een modern jasje. Met als doel gebruikers nog beter van dienst te zijn. Een diverse afvaardiging vanuit PPO Rotterdam is samen met webbureaus Hoppinger en W3S - na een zorgvuldige doelgroep analyse en interviews met o.a. ouders, leerkrachten en schooldirecteuren - gekomen tot een het nieuwe ontwerp. De website richt zich nu in de eerste plaats op ouders en leerkrachten. Bestuurlijke informatie heeft daarom een secundaire plek. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 25

26 Nieuw is dat ons aanbod is gecategoriseerd op hulpvraag en dat er zowel een medewerkers-wizzard als een scholenkaart beschikbaar zijn. Alle downloads zijn in een grote verzamelbank doorzoekbaar en natuurlijk is ook de opgefriste huisstijl duidelijk aanwezig. Afbeelding 3. Nieuwe website PPO Wat betreft de bezoekers van een website was 48,6% een returning visitor en 51,4% een new visitor. Meest bezochte pagina s zijn onze medewerkerspagina, over ons, aanbod en de scholenkaart. Er werd een kleine 600 keer een document van onze website gedownload, zo n 200 keer een contactformulier ingevuld en 69 mensen hebben zich via onze website aangemeld voor de externe nieuwsbrief. Meest gebruikte zoektermen zijn: dyslexie, maatwerkbudget en Kindkans. Pers RTV Rijnmond en AD, Rollenvermenging tijdelijke bestuurder BOOR feb 2018 Persbericht n.a.v. kamervragen minister Slob, Aantal Rotterdamse thuiszitters blijft dalen feb 2018 Staat van de Samenwerkingsverbanden: Filmpje Hoogbegaafdheid mrt 2018 Tijdschrift Kader Primair van de AVS (Alg. Ver. van Schoolleiders), artikel samenwerking onderwijs en Jeugdhulp mrt 2018 Persbericht nieuwe directeur bestuurder, Nieuwe directeur-bestuurder: Michiel Minderhoud mrt 2018 Televisieprogramma De Monitor, vrijstellingen van leerplicht apr t/m aug 2018 i.s.m. gemeente Rotterdam HR Personele lasten De personele lasten komen naar verwachting iets lager uit dan begroot. Hierin is ook rekening gehouden met de gevolgen van de nieuwe CAO. In het bestuursformatieplan van is deels al rekening gehouden met de bezuiniging op de interne organisatie. Dit jaar maakt PPO meer kosten aan uitbesteding derden voornamelijk vanwege het hoge ziekteverzuim en de inhuur voor de implementatie van alle privacywetgeving en Kindkans. Per april is Michiel Minderhoud benoemd tot directeur-bestuurder en per augustus is Danielle van Beusekom gestart als regiomanager. Zodoende zijn nu alle MT-posities ingevuld met personeel in eigen dienst. Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 26

27 Begroting Realisatie Prognose Prognose-begr Prognose % Directie ,66% OOP ,15% Kosten uitbestedingen derden zonder kostendr ,63% Ouderfunctionarissen ,00% Toelaatbaarheidscommissie ,00% Overdracht personeel ,74% Tabel 16. Uitputtingsoverzicht 2018 Personele kosten De prognose van de loonkosten van het eigen personeel en het personeel ingehuurd bij besturen (overdracht personeel) is inclusief 2,5% loonsverhoging conform de nieuwe CAO. Begroting in fte Stand 1/9 in fte Directie 1 1,00 OOP staf 12 10,56 OOP teams 82 83,51 Totaal 95 95,07 Tabel 17. Begroting versus realisatie in fte stand van zaken per 1 september 2018 Ziekteverzuimpercentage Onderstaande grafiek geeft de ontwikkeling van het verzuim en voortschrijdend verzuim binnen PPO weer. Het voortschrijdend verzuimpercentage over de afgelopen 12 maanden ligt ruim boven de streefnorm van 4% door langdurig zieke medewerkers. In alle gevallen zijn hier passende trajecten op afgesproken waardoor het maandelijkse verzuimpercentage inmiddels weer aan het dalen is. De uitkomsten van het nog uit te voeren Medewerkerstevredenheidsonderzoek zullen daarnaast handvatten geven voor eventuele interventies op dit vlak. 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 VP VVP Grafiek 7. Verzuimpercentage (VP) en Voortschrijdend Verzuimpercentage (VVP) Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 27

28 Medewerkerstevredenheid PPO gaat een Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) uitvoeren. De voorbereidingen zijn in het tweede trimester van 2018 gestart, de uitvoering zal plaatsvinden in het derde trimester. Uitgangspunt voor het MTO is het WorkMotiv model, wat de drijfveren van medewerkers als vertrekpunt heeft. Afbeelding 4. WorkMotiv model bij Medewerkerstevredenheidsonderzoek MR/OPR Binnen het samenwerkingsverband zijn twee medezeggenschapsorganen actief, de MR en de OPR. De MR bestaat uit alleen een personeelsdeel, waarin 7 medewerkers van PPO zitting hebben. De OPR bestaat uit een ouder- en leerkrachtgeleding van in totaal 14 personen. Binnen de OPR zijn in het eerste trimester van 2018 verkiezingen gehouden. In totaal zijn er drie nieuwe ouders en twee nieuwe leerkrachten tot de OPR toegetreden. Ten aanzien van de samenstelling van de OPR wordt een tweetal knelpunten gesignaleerd: De OPR is geen afspiegeling van de stad Rotterdam. Er is een oververtegenwoordiging vanuit de noordoever, met name binnen de oudergeleding. Het is lastig om leerkrachten te werven voor de openstaande vacatures in de leerkrachtgeleding. Privacy In december 2017 heeft PPO, met het oog op de invoering van de AVG (25 mei 2018), tijdelijk een externe privacy officer aangesteld. Deze heeft de eerste voorbereidingen op zich genomen en in april 2018 een plan van aanpak opgeleverd. Per 25 mei is er ook een Functionaris Gegevensbescherming aangesteld door PPO, die zich ook als zodanig heeft geregistreerd bij de Autoriteit Persoonsgegevens. In juni is wederom een tijdelijke opdracht uitgezet bij een externe privacy officer. Deze zal tot einde van het jaar, samen met de expertisekring Privacy, het plan van aanpak binnen PPO implementeren. Begin juli 2018 is er binnen PPO sprake geweest van een datalek. Een laptop van een medewerker is vanuit huis gestolen. Dit was direct een mooie testcase voor de procedure datalekken zoals die binnen PPO is vastgesteld. De procedure is doorlopen en alles is conform de wettelijke regels gemeld bij de AP. Omdat er geen sprake was het daadwerkelijk lekken van persoonsgegevens (er stonden geen bestanden met persoonsgegevens op de Voortgangsrapportage 2018 Passend Primair Onderwijs Rotterdam 28