juni 2017 Geactualiseerd plan van aanpak talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning

Transcriptie

1 juni 2017 Geactualiseerd plan van aanpak talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning Inleiding Het samenwerkingsverband is in het schooljaar gestart met het herijken van de basisondersteuning. Hiervoor is de werkgroep herijking basisondersteuning in het leven geroepen. De basisondersteuning is onderverdeeld in een autonoom en een aanvullend deel. De startnotitie kwaliteitszorg voor de periode , die onlangs door het bestuur van het samenwerkingsverband is vastgesteld bevestigt nog eens, dat alle scholen aan het einde van deze periode volledig zelfstandig uitvoering kunnen geven aan in ieder geval het autonome deel van de basisondersteuning. De ondersteuning die uitstijgt boven het autonome deel, de aanvullende ondersteuning, betreft de specifieke expertise en arrangementen die scholen kunnen organiseren voor leerlingen die meer nodig hebben dan de autonome ondersteuning, maar voor wie verwijzing naar het speciaal (basis)onderwijs (nog) geen goede oplossing biedt. Doelstelling voor de planperiode is, dat het swv van de scholen verwacht, dat zij samenwerken binnen een (deel van een) gemeente en zichtbaar werk maken van de verrijking van hun aanbod in de aanvullende ondersteuning. De verantwoordelijkheid voor een lokaal dekkend aanbod en het creëren van maatwerk en creatieve oplossingen ligt daarmee nog steeds bij de school. Uitgangspunten: We willen expliciet uitgaan van ondersteuningsvraag. We proberen weg te blijven bij een indicatie stelsel, dan wel een definitie van voorzieningen We willen streven naar maximale autonomie van een school, bestuur en samenwerking binnen (een deel) van een gemeente/werkeenheid om zelf invulling te geven aan deze ondersteuningsbehoefte Leerlingen hebben er recht op om zo thuisnabij mogelijk onderwijs te genieten. Dit betekent dat we moeten nadenken over welke ondersteuningsvragen op schoolniveau worden ingevuld, welke op gemeenteniveau en voor welke vragen er met hulp van het samenwerkingsverband naar elders moet worden verwezen. 1

2 We gaan in de Duin en Bollenstreek uit van een brede invulling van basisondersteuning, dus willen we veel ondersteuningsvragen in het reguliere onderwijs een plek geven. Voor het realiseren van bovenstaande doelstelling zijn er onderwijsondersteuners en is een bedrag van 140,- per leerling beschikbaar. Daarnaast draagt het samenwerkingsverband bij met routebegeleiders en onderwijsspecialisten, waardoor er vooraan in het traject (direct na de signalering) gebruik kan worden gemaakt van maximale expertise, die kan helpen bij het beantwoorden van de vraag wat er nodig is om bijvoorbeeld invulling te geven aan de aanvullende ondersteuning als onderdeel van de basisondersteuning. De onderwijsspecialist is betrokken bij het ondersteuningsteam voorafgaand aan de inzet van de aanvullende ondersteuning en mogelijk ter voorbereiding van een TLV. Talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning Tegelijk met het herijken van de basisondersteuning is deze verrijkt en aangevuld met aspecten die goed talentonderwijs in de scholen moet garanderen. De indeling van het aanbod op het gebied van talentonderwijs is op drie niveaus ingevuld: Niveau 1: op schoolniveau: wat mag van elke school in ons samenwerkingsverband worden verwacht (autonome deel basisondersteuning) Niveau 2: (delen) van gemeente/werkeenheid: wat mag er van, eventueel in samenwerking met andere scholen, besturen of zelfgeorganiseerde voorzieningen binnen de gemeentegrenzen worden verwacht (aanvullend deel van de basisondersteuning) Niveau 3: Samenwerkingsverband: op dit niveau organiseert het swv de toeleiding naar specialistische voorzieningen Om tot een optimaal effect met draagvlak in de regio te komen hanteert de werkgroep basisondersteuning een aantal uitgangspunten in het formuleren van het beleid: De definitie van de doelgroep Ten aanzien van de term meer- en hoogbegaafdheid Het beleid verwijst naar meer- en hoogbegaafdheid in lijn met de noemer van het ministerie van OC&W. We kiezen er bewust voor om geen standpunt in te nemen rondom een standaarddefinitie van die term. Er is geen brede consensus over de definitie van (hoog) begaafdheid, de definities die er zijn leiden niet altijd naar betere handvatten voor de school om de leerlingen te begeleiden In brede zin richten we ons op de groep leerlingen met een cognitief talent. Een talent in de zin dat ze in potentie tot de top 5-20% van de populatie behoren. Cognitief om een onderscheid te maken met artistieke, sportieve of andere talenten. We laten het aan de school om te komen tot een eigen definitie. Aan het einde van de ondersteuningsplan-periode evalueren we samen of het ontbreken van een gezamenlijke definitie als constructief of belemmerend is ervaren. Onderbouwing van de aanpak Het model dat we binnen het samenwerkingsverband hanteren voor talentontwikkeling is gebouwd op best-practices in Nederland. Dit hebben we naast de praktijk in onze eigen regio gelegd om te komen tot een breed gedragen definitie van ondersteuning. Hierin hebben we een balans gezocht tussen het concreet maken wat we van elkaar verwachten, maar voldoende ruimte bieden aan de individuele scholen om hier vorm aan te geven. 2

3 Gezien de voortrekkersrol die Nederland internationaal heeft op het gebied van onderwijs aan meer- en hoogbegaafden is er niet voldoende toepasbaar wetenschappelijk onderzoek om te komen tot een sluitend verhaal in alle lagen van onderwijs. We stimuleren alle scholen om zich te verdiepen in de bestaande theorie en interventies, aansluitend op hun eigen onderwijscontext, om zo tot optimale ondersteuning van deze doelgroep te komen. In de komende jaren blijven we ons verdiepen in de stand van zaken en ontvangen we graag feedback van experts binnen en buiten het samenwerkingsverband om de aanpak aan te scherpen. Beperking van de scope We kiezen er in dit deel van het beleid expliciet voor om ons te beperken tot de specifieke ondersteuning van meer- en hoogbegaafden. Het is aan het onderwijsveld om zelf invulling te geven aan de basis van onderwijs. Juist de diversiteit van onderwijs is een groot goed van het autonome onderwijsbestel. Als samenwerkingsverband juichen we gepersonaliseerd leren, stimuleren van creativiteit, een strength-based positieve aanpak en andere onderwijs versterkende uitgangspunten van harte toe. Dit behoort echter tot de autonome vrijheid van de school en betreft het onderwijs aan alle leerlingen, niet alleen deze specifieke groep. Werkwijze Werkgroep herijking basisondersteuning De werkgroep basisondersteuning bestaat uit vertegenwoordigers van intern begeleiders, directeuren, onderwijsondersteuners, de OPR en specialisten. De werkgroep heeft een voorstel gemaakt dat in de projectgroep van is besproken en aan het bestuur ter vaststelling is voorgelegd. De input voor het voorstel is opgehaald tijdens een vijftal bijeenkomsten met directeuren en intern begeleiders. Onafhankelijke procesbegeleiders Tijdens deze bijeenkomsten hebben scholen aangegeven, dat zij behoefte hebben aan onafhankelijke procesbegeleiders om het dekkend netwerk van talentonderwijs binnen (delen van) gemeenten vorm te geven. Het samenwerkingsverband faciliteert deze lichte vorm van procesbegeleiding. Tijdpad Voor de realisatie is een traject ontwikkeld dat is gestart in het schooljaar en wordt voortgezet in het schooljaar Gedurende deze priode zal de werkgroep het proces monitoren. De kick-off voor het traject is gegeven op de studiedag van het samenwerkingsverband op 12 april 17. kwartier maken met procesbegeleiders start voor de grote vakantie: juli 2017 inrichting niveau 2: december 2017 voorjaar 2018: inrichting terugkoppelen implementatiefase: Verdere stappen Er is een aantal uit te werken onderdelen voorwaardelijk om de vormgeving, implementatie en borging van het dekkend netwerk op het gebied van talentontwikkeling succesvol te laten verlopen. Zowel de scholen en besturen en het samenwerkingsverband hebben hier ieder hun eigen rol en verantwoordelijkheid in. Rol van de schoolbesturen 3

4 Scholen en hun besturen nemen de verantwoordelijkheid voor het realiseren en borgen van de afspraken over basisondersteuning. Het samenwerkingsverband houdt het overzicht over het dekkend netwerk. 4

5 Rollen van het samenwerkingsverband bij de talentontwikkeling: 1. definitie van zowel de invulling op de 3 niveaus (school-gemeente-swv) als de doelgroep formuleren 2. een monitor inrichten en uitvoeren 3. invulling van de speciale ondersteuning inventariseren en ontwikkelvraag neerleggen bij speciale voorzieningen 4. aandacht voor het kennisniveau van de Onderwijsspecialist en de Onderwijs Ondersteuner 5. facilitering van procesbegeleiding om te komen tot een ontwikkelplan per gemeente 6. financiering en visie op arrangementen ontwikkelen: hoe gaan we als swv hier mee om. 7. professionalisering 8. communicatie met directies en interne begeleiders ad. 1: definitie van zowel de invulling op de 3 niveaus (school-gemeente-swv) als de doelgroep formuleren ad. 2: een monitor inrichten en uitvoeren: doel: het volgen van implementatie van de basisondersteuning inventarisatie proces: basis: zelfevaluatie per (deel) van een gemeente startpunt begeleidingsproces Overzicht Huidige niveau van de 5 indicatoren: 5

6 Onderdelen van het implementatieproces: nulmeting T=0 plannen monitor ieder (deel) van een gemeente eigen rapportage voor kennisdeling; successen als uitgangspunt specifiek (centraal) aanbod ad. 3: Invulling van de speciale ondersteuning inventariseren en ontwikkelvraag neerleggen bij speciale voorzieningen analyse ondersteuningsvragen d.m.v. inventarisatie van casussen dubbelbijzondere kinderen bij 2 van de 5 bezochte scholen te inventariseren uitkomsten analyse clusteren op thema s de thema s bespreking met huidige voorzieningen overig deel als ontwikkelvraag neerleggen bij s(b)o of andere specifieke voorzieningen ad. 4: Kennisniveau swv zorgen voor deskundige onderwijsspecialisten en onderwijsondersteuners definiëren van het competentieprofiel opstellen van een scholingsaanbod inbedden in huidige POP- en evaluatiecyclus ad. 5: facilitering van procesbegeleiding om te komen tot een ontwikkelplan per (deel van) gemeente Uitgangspunten: thuisnabij alle scholen werken HGW elkaars kennis gebruiken kinderen gaan in hun eigen deel van de gemeente naar school behalen definitie niveau 2 kostenvrij 6

7 Inhoud plan per (deel van) gemeente: aanbod aanbieder elkaars kennis gebruiken definitie compleet route tijdspad evaluatie benodigde professionalisering kosten Volgorde: Eerst de inhoudelijke vraag definiëren. (kwartier maken). Pas daarna de financiële kant uitwerken. ad. 7: Professionalisering input curriculum verzamelen voor het professionalisering voor het schooljaar in het voorjaar 2018 een professionaliseringsplan opstellen waarvoor het inhoudelijk curriculum door de projectgroep wordt voorbereid en in samenwerking met de (academies van besturen en andere vaste trainers van het samenwerkingsverband), zal worden uitgevoerd. 7