Handreiking bij het opstellen van het Schoolondersteuningsprofiel versie mei 2019

Transcriptie

1 Handreiking bij het opstellen van het Schoolondersteuningsprofiel versie mei 2019 Inleiding In het voorjaar 2019 is door de schoolbesturen en het Samenwerkingsverband Amsterdam Diemen PO besloten om het huidige Schoolondersteuningsprofiel (SOP) op een aantal punten aan te passen. Bij het nieuwe ondersteuningsplan voor het SWV PO, dat ingaat in augustus 2020, zal gekeken worden op welke wijze het SOP aangepast zal worden zodat er een goede aansluiting komt tussen beide plannen. Deze handreiking geeft een overzicht van de wijzigingen die zijn aangebracht in de nieuwe versie, naast de tekst van de oorspronkelijke handreiking. De aanpassingen zijn gedaan op basis van: De rapportage eerste onderzoek SOP formats, september 2017 Vragen vanuit een aantal schoolbesturen Observaties van verschillende SOP s die online staan. Wij hebben binnen het SWV Amsterdam Diemen gekozen voor het werken met een redelijk compact format SOP. Alle scholen geven hierin weer waar de school staat in het proces van passend onderwijs. Het format kan na invulling door de school als openbaar document op de website geplaatst worden of worden toegevoegd aan het schoolplan/schoolgids. Tevens is het bruikbaar voor het SWV, Vensters PO, etc. Scholen worden geadviseerd om het gesprek over het schoolniveau van de basisondersteuning, de benodigde extra ondersteuning en het handelingsgericht werken met het schoolteam te voeren. Dit levert een overall beeld, waarna het SOP realistisch ingevuld kan worden en aan draagkracht wint. Als handreiking voor het bespreken op teamniveau, zijn de in het format SOP opgenomen gecomprimeerde indicatoren, uitgewerkt in versmalde indicatoren c.q. bespreekpunten. Aanvullingen die zijn gedaan per mei B. Onderwijskundig concept van de school. Suggestie overgenomen uit de rapportage 2017 om hier een meerkeuze optie van te maken. - C. Ambitie met betrekking tot passend onderwijs. Dit is verplaatst vanuit G. ontwikkeling en ambities. - E. Feiten en aantallen: extra ondersteuning binnen de basisschool. Hierbij zijn de categorienamen aangepast naar de huidige benaming van extra ondersteuning. - Besturen kunnen inmiddels inloggen in het nieuwe systeem voor de toewijzingen TLV s, en realtime volgen hoe het staat met de aanvragen. Scholen kunnen in het geval van vragen, contact opnemen met hun bestuur voor de laatste stand van zaken. Besturen loggen in via: - F. Basisondersteuning. Hierbij wordt alleen het inspectiekader vanaf augustus 2017 gehanteerd. 1

2 - Niveau van basisondersteuning, zelfbeoordeling school. In deze versie is een vraag met betrekking tot handelingsgericht werken toegevoegd, is de vraag met betrekking tot de protocollen uitgesplitst en is een aantal verticale kopjes van de tabellen aangepast. De kolom oneens is verwijderd. - G. extra ondersteuning. De voorbeelden van pagina 3 uit de handleiding zijn toegevoegd in de tabel zelf. - De tabel structurele voorzieningen binnen de school. Welke structurele voorzieningen zijn binnen de school aanwezig t.b.v. leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? Hierbij zijn voorbeelden toegevoegd op basis van SOP s van verschillende scholen. - De tabel vaste samenwerkingspartners. Op basis van het voorstel uit de rapportage eerste onderzoek SOP s is hier een meerkeuzevraag van gemaakt. Deze zijn ingedeeld op alfabetische volgorde. - G. ontwikkeling en ambities. Ontwikkelpunten op het gebied van de basiskwaliteit en de basisondersteuning binnen de school. Toegevoegd is: t.a.v. ontwikkeling van de leerling en m.b.t. handelingsgericht werken 2

3 Visie passend onderwijs Het onderwijsconcept/schooltype van de school heeft specifieke invloed op het proces van passend onderwijs. Welke invloed? Betekenis? Waardoor is dit essentieel of onderscheidend? Wat is de ambitie van de school op het gebied van passend onderwijs? Waar is de school trots op, wanneer het gaat om de huidige mogelijkheden binnen de school op gebied van passend onderwijs? Basisondersteuning: Indicatoren m.b.t. ONTWIKKELING VAN DE LEERLING We stemmen het onderwijs af op verschillen in de brede ontwikkeling van kinderen. We monitoren de algehele ontwikkeling van leerlingen intensief in het leerlingvolgsysteem. Wanneer er sprake is van leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte wordt een goede overdracht vanuit de voorschool naar de basisschool georganiseerd. Bij tussentijdse instroom van leerlingen stemmen we goed af met de school van herkomst. Bij (tussentijdse) uitstroom naar V(S)O, S(B)O of andere basisschool dragen we leerlingen zorgvuldig over. De leerkrachten kunnen in samenwerking met het ondersteuningsteam van onze school, op tijd signaleren dat een leerling zich niet naar vermogen ontwikkelt. De school hanteert een goed bruikbaar protocol voor ernstige leesproblemen en dyslexie, dat binnen de schoolorganisatie is geïmplementeerd en uitgewerkt. De leerkrachten zijn in staat om voor leerlingen die het betreft, het protocol voor ernstige leesproblemen en dyslexie, uit te voeren. De school hanteert een goed bruikbaar protocol voor ernstige reken- en wiskundeproblemen en dyscalculie, dat binnen de schoolorganisatie is geïmplementeerd en uitgewerkt. De leerkrachten zijn in staat om voor leerlingen die het betreft, het protocol voor ernstige reken- en wiskundeproblemen en dyscalculie, uit te voeren. De leerkrachten kunnen in samenwerking met het ondersteuningsteam van onze school, een meer dan gemiddelde intelligentie (ontwikkelingsvoorsprong-meer/hoogbegaafd) bij een leerling signaleren. De leerkrachten zijn in staat om bij signalering van een leerling met een meer dan gemiddelde intelligentie, tijdig instructie en lesstof hierop af te stemmen. De school heeft (i.s.m. schoolbestuur) beleid geformuleerd m.b.t. medicijngebruik en medische ondersteuning. Dit beleid is vertaald naar praktisch handelen en duidelijke afspraken tussen school en ouders hieromtrent. De school weet waar en wanneer extra ondersteuning te verkrijgen wanneer er vragen leven rondom leerlingen met medische problematiek. De leerkrachten zijn in staat om in de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen, vroegtijdig signalen van gedrag en/of psychiatrische problematiek te herkennen en deze te vertalen naar individuele onderwijsbehoefte. De leerkrachten zijn in staat in samenwerking met het ondersteuningsteam van de school, adequaat te kunnen omgaan met vroegtijdige signalen van gedrag en/of psychiatrische problemen of hiervoor tijdig (extern)extra ondersteuning te organiseren. De leerkrachten zijn in staat door vroegtijdig signaleren en handelen, gedragsproblematiek klein te houden of te voorkomen De leerkrachten zijn in staat vroegtijdig signalen van (licht)verstandelijke problematiek te herkennen en deze te vertalen naar onderwijsbehoefte 3

4 De leerkrachten zijn in staat in samenwerking met het ondersteuningsteam van de school, adequaat te kunnen omgaan met vroegtijdige signalen van (licht)verstandelijke problematiek of hiervoor tijdig (extern)extra ondersteuning te organiseren. De basisondersteuning m.b.t. taal/spraak is op orde. Er is sprake van nauwe samenwerking met de scholen voor speciaal onderwijs aan kinderen met taalontwikkelingsstoornissen (TOS). Basisondersteuning: Indicatoren m.b.t. HANDELINGSGERICHT WERKEN De leerkrachten zijn zich bewust van de grote invloed die zij hebben op de ontwikkeling van leerlingen. Op onze school verkennen en benoemen leerkrachten de onderwijsbehoeften van leerlingen door te observeren, gesprekken te voeren en toetsen te analyseren. De leerkrachten werken op onze school met een groepsplan waarin zij de doelen en aanpak voor de groep, niveaugroepen en waar nodig de individuele leerling beschrijven. De leerkrachten bespreken binnen een vaste structuur regelmatig hun vragen over het opstellen, uitvoeren en realiseren van hun groepsplannen met de intern begeleider van de school. De leerkrachten zijn (steeds meer) in staat om de specifieke onderwijsbehoefte van leerlingen in kaart te brengen. De leerkrachten zijn in staat om de belemmerende en stimulerende factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van een leerling, te kunnen herkennen, maar vooral ook gebruiken om resultaatgerichte ondersteuning te kunnen inzetten. De leerkrachten zijn in staat om aan te geven welke ondersteuning zij zelf nodig hebben om het onderwijs voor leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte te kunnen bieden. De leerkrachten zijn in staat, om (samen met de leerling, ouders van de leerling en het ondersteuningsteam van de school) haalbare doelen te formuleren voor een leerling, deze planmatig te (laten) uitvoeren en te evalueren. Er is sprake van een transparante samenwerkingsrelatie tussen school en ouders. Er is duidelijkheid binnen de school over alle samenwerkingsrelaties (intern/extern) t.b.v. de leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte. Rollen, taken en verantwoordelijkheden zijn helder. De school is in staat om handelingsgericht te denken, te handelen, te arrangeren of te verwijzen waarbij het cyclisch proces van haalbare doelen stellen, planmatig uitvoeren en gerichte evalueren centraal staat. Extra ondersteuning Omstandigheden Is er sprake van bepaalde stimulerende of belemmerende factoren wanneer het gaat om: o Gebouw (bv: aanpassingen lift/toilet, aparte ruimtes, bereikbaarheid) o Aandacht/tijd (bv: beschikbare extra menskracht, structureel ingeroosterde kindgesprekken, combinatiegroepen, groepsgrootte etc.) o Schoolomgeving o Leerlingpopulatie (bv: specifieke kenmerken vanuit voedingsgebied, taalachterstand, sociaal zwakke wijk, hoogopgeleide ouders, armoede, ) 4

5 o Teamfactoren (bv: specifieke inhoudelijke teamontwikkeling, scholing, teamsamenstelling, wisselingen) o Leerkrachtfactoren (bv: specialisaties, (te verwachten) uitval, ervaring, wisselingen) o Wijkgerichte samenwerking (bv: mogelijkheden tot kennisdelen, bereidheid/afspraken tot onderlinge overname van leerlingen wanneer nodig) o Mogelijkheden inzetten van extra ondersteuning (bv: organisatie van extra ondersteuning/arrangementen, bekostiging) Welke structurele voorzieningen zijn binnen de school aanwezig t.b.v. leerlingen met extra/specifieke onderwijsbehoeften? Welke vaste ketenpartners kent de school, t.b.v. leerlingen met extra/specifieke onderwijsbehoeften? 5