Vaardige Vingers. dschrift van de Academie voor Bureauwetenschappen vzw. nummer

Transcriptie

1 Vaardige Vingers driemaandelijks tijd dschrift van de Academie voor Bureauwetenschappen vzw nummer 152 september

2 Abonnement en lidgeld Tijdschrift 17,00 Tijdschrift + floppykrant op internet 28,00 Tijdschrift + floppykrant op cd-rom 34,00 overschrijven op PRK BE van de ABW te Hoegaarden. Redactieleden Agnes Coeckelberghs Danny Devriendt Olivier Levrau Verleenden hun medewerking Etienne D'Haeseleer Foto's Geert Bonte, Jeannine Delange, Georgette Sante Academie voor Bureauwetenschappen vzw Stationsstraat 6 BE-3320 Hoegaarden voorzitter Danny Devriendt: devriendt@online.be penningmeester Agnes Coeckelberghs: agnescoec@hotmail.com De Academie voor Bureauwetenschappen vzw werd in 1972 opgericht als pluralistische vereniging voor leerkrachten burotica door wijlen erevoorzitter Jos Jossart. Ieder auteur is verantwoordelijk voor zijn ingezonden artikel. Het opnemen van een artikel in ons tijdschrift houdt niet in dat de redactie of het bestuur zich akkoord verklaart met de inhoud. Cover: Axel Moerman (H.-Harthandelsinstituut Waregem) wordt in Parijs als wereldkampioen klaviervaardigheid 2011 bij de pupils gelauwerd 15 juli 2011 (foto: Geert Bonte)

3 Voorwoord Danny Devriendt Dag lezer Ik schrijf deze regels met het einde van de grote vakantie in zicht. Het adjectief grote bij vakantie valt eigenlijk wel wat tegen: de eerste twee weken van juli waren zware maar boeiende en leuke congresdagen in Parijs ons 48e INTERSTENO-congres en de laatste twee weken staan al volop in het teken van de voorbereiding op het nieuwe schooljaar/academiejaar: planning, herexamens, tweede examenkans, heel wat vergaderingen zeker als je in twee scholen werkt. Op 12 augustus mochten we het 30-jarig bestaan van de PC vieren. Jongere collega's zullen daar niet bij stilstaan en zijn met de PC opgegroeid, maar de ietwat oudere leerkrachten waartoe ik mezelf stilletjesaan toch ook zal moeten rekenen de senior teachers dus, herinneren zich zeker hun leven zonder PC's, zonder Internet, zonder GSM en zonder sociale netwerken. Het bewijst hoe snel de mens zich aanpast aan de snel evoluerende technologische wereld. Vele van die technologische hoogstandjes in de verslaggeving waren te zien op het 48e INTERSTENOcongres in Parijs. Het werd een mooi congres met uitstekende Belgische prestaties op de wereldkampioenschappen. Als uitschieter vermelden we hier toch de titel van wereldkampioen klaviervaardigheid bij de jongeren van Axel Moerman (zie coverfoto), leerling van het Heilig-Hart- Handelsinstituut in Waregem bij leerkracht Geert Colpaert. Een beknopt verslag en foto's van het congres vind je in dit nummer. Voor de organisatie van het volgende congres in juli 2013 is België aan zet. Allen nu al welkom in Gent! Eind juni werd in Brugge een triatlon gelopen. Op zich weinig relevant voor ons tijdschrift, maar toch. In dit nummer vind je een uitvoerige bespreking van de opdracht daarrond die op de floppykrant bij onze vorige Vaardige Vingers zat. Zowel in Word als in Excel zijn er heel wat mogelijkheden met dit materiaal. Je kunt uiteraard, mits enige creativiteit, zelf aanpassingen maken naar uw eigen leerlingen toe. Dat geldt ook voor het eerste deel van de opgave professionele tekstverwerking die gegeven werd op het INTERSTENO-congres in Parijs en die je terugvindt in dit tijdschrift. Verder verrijkt collega-bestuurslid Etienne D'Haeseleer opnieuw onze woordenschat zodat ook u op termijn een potentiële canvas super crack bent. Afronden doen we met nog wat oefenmateriaal rond de Raad van Bestuur van Febiac. Inspiratie genoeg dus voor een boeiend nieuw schooljaar, en dat wensen we je bij deze van harte toe. Namens het bestuur Danny Devriendt Voorzitter 3

4 Interstenocongres 2011 in Parijs! Danny Devriendt M et meer dan 600 waren ze, de deelnemers aan het 48e INTERSTENO-congres dat van 10 tot 15 juli in Parijs plaatsgreep. Onder het bonte gezelschap uit alle werelddelen, ook 27 Belgen die ons land in de lichtstad vertegenwoordigden. In dit artikel een beknopt verslag van één week congres in Parijs, door een Belgische bril bekeken. De opening van het congres - zondag 10 juli 2011 Hoewel er de week vóór het congres heel druk gewerkt en veel vergaderd werd, de echte aftrap van het congres was toch de plechtige opening op zondag 10 juli in de mooie Adenauer zaal van het Franse Cité Universitaire in Parijs. 4 De openingsceremonie werd opgeluisterd door drie wervelende en gevarieerde optredens die bijzonder gesmaakt werden. Natuurlijk kon de fameuze French cancan daarbij niet ontbreken.

5 Ook 'oude rat' in het vak Gabriël Dujardin, kon klaarblijkelijk het spektakel geweldig appreciëren. Een 'vaste rubriek' in de openingsceremonie is de begroeting in de moedertaal door een vertegenwoordiger van elk land, voorzien van de nationale vlag. Het duurde even vooraleer alle 36 aanwezige landen de revue passeerden, maar deze show illustreerde meteen hoe internationaal INTERSTENO wel is: alle werelddelen waren goed vertegenwoordigd. Nationaal afgevaardigde Thérèse Librecht presenteert de Belgische vlag en vergeet even dat er geen Belgische regering is. Een domper op de feestvreugde was de afwezigheid van INTERSTENO-president Gian Paolo Trivulzio door ernstige gezondheidsproblemen van zijn echtgenote. Een professioneel gemaakte videoboodschap die je vindt op > Web TV maakte een en ander goed. 5 De aansluitende openingscocktail was zeer welkom na meer dan twee uur aandachtig toehoren. Daarna volgden nog instructies voor de wedstrijddeelnemers. De eerste officiële congresdag zat erop.

6 De wedstrijddag - maandag 11 juli 2011 De voor de Belgen belangrijkste wedstrijden grepen in het prestigieuze salon Honnorat van de Cité Universitaire plaats. In verschillende groepen werden de wedstrijden text production (klaviervaardigheid), text corrections (tekstcorrecties) en professional word processing (tekstverwerking) gehouden. 16 Belgen 11 uit Vlaanderen en 5 uit Wallonië namen met succes aan de wereldkampioenschappen deel, sommigen in verschillende disciplines. Dat alle Belgische kandidaten met één - soms meer - diploma's naar huis kwamen, is op zich al een dikke proficiat waard. Toch zetten we graag nog even de superprestatie van de 14-jarige Axel Moerman in de verf die met 500,6 tekens per minuut en slechts 4 fouten in een half uur wereldkampioen klaviervaardigheid werd bij de pupils (tot en met 16 jaar). 6 Wereldkampioen Axel Moerman van het H.-Hart-Handelsinstituut uit Waregem (rechts onder) met leerkracht Geert Colpaert en nationaal afgevaardigde Thérèse Librecht tijdens de plechtige prijsuitreiking op 15 juli 2011 in het Parijse stadhuis. Ook de prestaties van Bert Goossens en Lynn Van Elsen, beiden studenten informatica in de lerarenopleiding secundair onderwijs aan de Arteveldehogeschool in Gent in de wedstrijd professionele tekstverwerking zetten we graag in de kijker. Zij behaalden met respectievelijk 66 % en 64 % de derde en de vijfde plaats bij de junioren. Puik, als je weet dat twee/derden van de deelnemers de vereiste 50 % niet behalen.

7 Kate Debackere van het O.L.V.-Ter Duinen instituut, campus Heist, plaatste zich al even verdienstelijk in de top 10 bij de juniors klaviervaardigheid. Leerkracht Christine Van Maele zag dat het goed was. En tenslotte vermelden we ook nog collega Andy Gevaert die als meest polyvalente Belg met drie diploma's naar huis keerde: klaviervaardigheid, tekst correcties en professionele tekstverwerking. We stellen hieronder graag de Vlaamse deelnemers voor: Geert Bonte Kate Debackere Mattias Dominguez Katja Germonpré Grafikon Oostkamp OLV Ter Duinen Heist PIH Kortrijk RVA Brugge Yannick Germonpré Andy Gevaert Bert Goossens Axel Moerman Drukkerij Vandenbroele leraar KA Blankenberge Arteveldehogeschool Gent H.Hart Handelsinst. Waregem Lynn Van Elsen Miche Van Lantschoot Leen Vandaele Arteveldehogeschool Gent Grafikon Oostkamp Tandem bvba Kapellen 7

8 De Belgische resultaten op een rijtje Hieronder vind je de Belgische resultaten, onderverdeeld per leeftijdscategorie: pupils (tot 16 jaar), juniors (17-20 jaar) en seniors (ouder dan 20 jaar). De volledige resultatenlijst is te vinden op > competitions > classification lists. Klaviervaardigheid - 30 minuten overtypen van een tekst Pl Naam Categorie Organisatie/School CPM %Fout Punten 17 Jean-Didier Febvay Seniors Zone Dactylo 530,73 0, Mattias Dominguez Seniors Hogeschool West-Vlaanderen dep. PIH 505,13 0, Leen Vandaele Seniors Tandem bvba 429,70 0, Geert Bonte Seniors 418,90 0, Mélissa Lamproye Seniors ECSSAC Liège 399,60 0, Andy Gevaert Seniors Maerlant Middenschool Blankenberge 388,53 0, Michèle Van Lantschoot Seniors 389,40 0, Katja Germonpré Seniors 368,00 0, Kate Debackere Juniors O.L.V. Ter Duinen Campus Heist 453,87 0, Amandine Raths Juniors AR Bastogne 406,27 0, Yannick Germonpré Juniors 372,97 0, Axel Moerman Pupils H.-Hart Handelsinstituut Waregem 500,63 0, Thierry Rousseau Pupils AR Verdi Verviers 472,37 0, Tekst correcties - 10 minuten corrigeren van een tekst Pl Naam Categorie Organisatie/School Goed Fout Punten 68 Jean-Didier Febvay Seniors Zone Dactylo Pascale Corroyez Seniors intersteno belgique APSB Katja Germonpré Seniors Andy Gevaert Seniors Maerlant Middenschool Blankenberge Amandine Raths Juniors Yannick Germonpré Juniors Professionele tekstverwerking Pl Naam Categorie Organisatie Softwarepakket Procent 17 Andy Gevaert Seniors Maerlant Middenschool Blankenberge Word % 3 Bert Goossens Juniors Arteveldehogeschool Gent Word % 5 Lynn Van Elsen Juniors Arteveldehogeschool Gent Word % Correspondentie en samenvattend verslag Pl Naam Categorie Punten op Jean-Didier Febvay Seniors Leen Vandaele Seniors 158 Wereldkampioen klaviervaardigheid bij de seniors werd Hakan Kurt uit Turkije met 733,9 tekens per minuut en 0,05 % fouten. De Nederlander Wilhelmus J. Gerbecks behaalde de hoogste snelheid met 757,5 tekens per minuut en 0,14 %. Hij werd afzonderlijk gerangschikt omdat hij geen 'gewoon' toetsenbord maar een veyboard (zie gebruikte. België aan zet! 8 Er waren nog meer wedstrijden, een jeugddag, conferenties, vergaderingen en een slotfeest in het prestigieuze stadhuis van Parijs. Jury en council werden op 14 juli, de Franse nationale feestdag, op een tochtje op de Seine uitgenodigd, afgerond met een schitterend feestvuurwerk. Het Franse organisatiecomité mag op een geslaagd congres terugblikken, de vrucht van twee jaar lang intens internationaal vrijwilligerswerk. In Parijs werd de fakkel aan ons overgedragen: het 49e

9 INTERSTENO congres grijpt van juli 2013 in Gent plaats. De officiële congreswebsite vind je op Volg ons ook via facebook.com/gent2013 en twitter (gent2013). Opdracht volbracht: het Franse organisatiecomité met Jean-Charles Le Masson en Jacqueline Bertin-Mahieux, geassisteerd door Maeva Messin. Dr. Fausto Ramondelli (Italië) werd als nieuwe president van INTERSTENO verkozen. Ook in het nieuwe INTERSTENO-bestuur heeft België 2 van de 7 zitjes: zowel Georgette Sante als Danny Devriendt werden herverkozen. Enkele leden van de nieuwe INTERSTENO-Board tijdens de General Assembly: Mark Golden (USA), Rian Schwarz-van Poppel (NL), Georgette Sante (BE) en Danny Devriendt (BE). 9 Jeannine Delange (voorzitter APSB) moedigt onze Belgische juryleden tekstverwerking Pieterjan Oste en Olivier Levrau, beiden ABW-bestuurslid, aan bij de zware correctiewerkzaamheden. Kennelijk hebben ze hun glimlach nog niet verloren...

10 Triatlon Brugge - een case Danny Devriendt V oortdurend op de loer liggen naar interessante praktijkgerichte opdrachten die gerelateerd zijn aan de actualiteit zodat je oefeningen en opdrachten voor leerlingen kunt kaderen, is een continue taak van elke leerkracht. Met de komst van het Internet is die taak gelukkig een stuk eenvoudiger geworden. In de floppykrant bij onze vorige Vaardige Vingers vond je een opdracht rond de Brugse triatlon van 18 juni 2011 die zeker ook naar andere plaatsen en data transfereerbaar is. Hier volgt de beloofde toelichting/oplossing bij die opdracht. Rugnummers In TRIATLONBRUGGE_INDIVIDUALS.DOCX vind je volgende informatie over de ingeschreven deelnemers aan de Triatlon Brugge op 18 juni Opdrachten 1 Voorzie in dit bestand een extra kolom met rugnummers. Alle rugnummers bestaan uit 4 cijfers. Het eerste rugnummer is Zorg voor oplopende rugnummers. 2 Zorg voor het afdrukken van alle rugnummers, 2 nummers per A4-vel liggend. Je beschikt over het logo LOGOTRIATLON2011.PNG. Kies zelf passende lettertypes/corpsgroottes. Onder het rugnummer komt nog de naam van de deelnemer en de groep waarin hij/zij deelneemt. 10 Uitwerking Je voegt in elk geval een extra kolom toe voor de rugnummers. Natuurlijk gaan we die nummers niet één voor één intypen, het gaat over 20 pagina's. Een snelle work around die je zeker kunt overwegen is om de gegevens uit het Word-document in een Excel-werkblad te kopiëren en in de kolom met rugnummers de nummers 1001 en 1002 in te typen. Selecteer dan beide cellen en sleep de vulgreep kleine vierkantje rechtsonder de onderste geselecteerde cel naar onder zolang je deelnemers hebt. Automatisch wordt het rugnummer telkens met 1 opgehoogd. Kopieer alles uit Excel nu in Word en de opdracht is volbracht. Blijf je liever in Word, dan kan je ook daar de rugnummers toevoegen, al is hier enige kennis van veldcodes vereist.

11 Met de veldcode SEQ kan je in opeenvolgende nummering voorzien. Typ dus ofwel zelf de veldcode in, beginnend met Ctrl+F9 voor de veldcode-accolades: { SEQ } of voeg de veldcode via Invoegen > Snelonderdelen > Veld toe. Kies zelf een reeksaanduiding, bv. rugnr: { SEQ rugnr }. Kopieer de veldcode in elke tabelcel waar een rugnummer moet komen. Het resultaat van de veldcode is een oplopende nummering: { SEQ rugnr } -> 1 { SEQ rugnr } -> 2 { SEQ rugnr } -> 3 Om het resultaat te zien, moet je eventueel de kolom met rugnummers selecteren en op F9 drukken: de veldcodes worden nu bijgewerkt met hun actuele inhoud. Bijkomend probleem is dat het eerste rugnummer 1001 moet zijn. Je zou volgende berekening kunnen voorzien als veldcode: {= {SEQ rugnr}} Het gelijkheidsteken aan het begin wijst op een berekening. In de berekening nest je de SEQveldcode en je telt er telkens 1000 bij op. Je krijgt dus: 1001, 1002, 1003 i.p.v. 1, 2, 3 Het kan evenwel nog eenvoudiger door na het kopiëren in de eerste SEQ-veldcode via de optie \r een startwaarde mee te geven: { SEQ rugnr \r 1001 } Vergeet niet de veldcodes bij te werken. Als je alle rugnummers te zien krijgt, heeft de aanwezigheid van de veldcodes geen zin meer en kan je veiligheidshalve de veldcodes verwijderen en enkel de waarden uit de veldcodes overhouden. Selecteer de kolom met rugnummers en druk op Ctrl+Shift+F9 om alle veldcodes te ontkoppelen. Nu blijven enkel nog de rugnummers over alsof je die zelf zou ingetypt hebben. 11

12 De tweede opdracht, het afdrukken van de rugnummers is overduidelijk een toepassing op het samenvoegen van documenten. Op een liggende A4-pagina met marges van 1 cm plaats je een tabel van één rij en 3 kolommen. De kolom in het midden gebruik je als smalle scheidingsruimte tussen twee rugnummers. Ontwerp één rugnummer, kies zelf lettertypes en kopieer de inhoud dan voor het tweede rugnummer. Aangezien je tweede verschillende rugnummers op één pagina afdrukt, moet je tussen de twee rugnummers, bv. aan het begin van het tweede rugnummer de veldcode { NEXT } plaatsen zodat de gegevens van de volgende persoon opgehaald worden. Nog een detailopmerking: onder de tabel komt altijd nog een lege alinea die je niet kunt vermijden. Houd daar rekening mee bij het instellen van de marges. Je kunt wél die lege alinea tot (bijna) niets minimaliseren door de regelafstand ervan op 0,06 in te stellen en geen alineawit boven noch onder die alinea te voorzien. Lagere waarden worden geweigerd. De afzonderlijke deelnemerslijsten per groep kun je gemakkelijk opmaken. Sorteer eventueel nog de deelnemers per groep en daarbinnen op familienaam. Waar een nieuwe groep begint, splits je de tabel en start je een nieuwe pagina. De lijstkoppen kan je eventueel in de koptekst plaatsen. Kopieer daarvoor één rij uit de tabel in je koptekst en je koppen worden direct perfect gepositioneerd. Uiteraard kan je de tabelomranding al dan niet behouden. Deelnemersinformatie opvragen in Excel Opdracht In TRIATLION BRUGGE.XLSX vind je dezelfde gegevens. Voeg een kolom totnaam toe waarin je voornaam en familienaam combineert vóór de andere kolommen. Voeg ook een kolom met rugnummers toe, te starten met rugnummer De bedoeling is dat je in de cel B3 voornaam en naam van een deelnemer intypt en dat je dan groep, sponsor en rugnummer van de betrokken deelnemer te zien krijgt. De sponsor hangt af van de wave waarin de deelnemer start en vind je in het tabblad Waves. De gegevens van de ingetypte persoon moeten in de lijst opvallend gekleurd worden. 12 Als de persoon niet in de lijst voorkomt, verschijnt de inhoud van de cel B3 in witte letters op een rode achtergrond en in de cel B6 verschijnt de tekst "neemt niet deel". Als niets ingevuld is in B3, dan verschijnt ook niets in B6, B8 en B10. Uitwerking - formules Je voegt uiteraard een aantal lege kolommen links toe. In ons voorbeeld hierboven is de eerste kolom die gegevens bevat de kolom G. Daarin plaats je voornaam én familienaam. In G2 komt dan de formule =I2&" "&H2 die je naar beneden kopieert.

13 In de cel B6 komt de groep van de in de cel B3 ingetypte deelnemer. Die groep zoeken we op in de lijst met gegevens die loopt van G2 tot L1127. Maak van die lijst best een bereik: selecteer de cellen en typ in het naamvak links van de formulebalk bv. lopers als naam van de lijst in. In je verdere formules kan je nu gewoon lopers intypen om naar de lijst G2:L1127 te verwijzen. We zoeken dus aan de hand van de naam in B3 de groep op in de lijst lopers en geven die in de cel B6 waar de formule komt weer. Daarvoor maken we gebruik van de functie VERT.ZOEKEN: VERT.ZOEKEN($B$3;lopers;4;ONWAAR) We zoeken met de waarde uit de cel B3 in de lijst lopers en halen de waarde uit kolom 4 van die lijst: kolom J is de vierde kolom in de lijst en bevat de groep. De waarde uit de cel B3 wordt altijd in de eerste kolom van de lijst opgespoord. Daarom moeten voornaam en naam zeker de eerste kolom van de lijst zitten. De vierde parameter uit de vert.zoeken functie is heel belangrijk: met de status ONWAAR geef je aan dat een waarde in de eerste kolom slechts gevonden wordt als die exact overeenstemt met de inhoud van de zoekwaarde uit de cel B3. Er is hierbij geen hoofdlettergevoeligheid. De eerste kolom in de lijst moet evenmin alfabetisch/oplopend gerangschikt worden. Daarmee is de kous nog niet helemaal af: wat als in B3 niets is ingevuld? wat als in B3 een naam is ingevuld die niet teruggevonden wordt? Met de functie ISLEEG kunnen we nagaan of er in de cel B3 iets is ingevuld. Het resultaat van die functie is waar of onwaar. Met de functie ALS.FOUT kunnen we nagaan of een bepaalde expressie correct is. Als dat niet het geval is, dan kunnen we een andere waarde weergeven. Alles samen gebruiken we de ALS-functie en controleren we eerst of de cel B3 leeg is: als B3 leeg is, dan komt er een lege tekenreeks in B6: "". Zo vang je een mogelijke foutmelding op. als iets ingevuld is in B3, komt de functie ALS.FOUT met als expressie de functie VERT.ZOEKEN. Als die resultaat oplevert, krijg je dat resultaat te zien. Als er geen resultaat is de naam uit de cel B3 wordt niet gevonden dan verschijnt in B6 de melding neemt niet deel. =ALS(ISLEEG($B$3);"";ALS.FOUT(VERT.ZOEKEN($B$3;lopers;4;ONWAAR);"neemt niet deel")) Dezelfde functie kan je kopiëren naar de cel B10 voor het rugnummer. De derde parameter van VERT.ZOEKEN wordt nu 6: het rugnummer staat in de zesde kolom van de lijst lopers. Het terugvinden van de sponsor vergt een extra handeling. We maken zelfs gebruik van een hulpcel in C8 die niet zichtbaar is omdat de celkleur op wit is ingesteld. Uit kolom 5 van de lijst halen we de wave waarin de deelnemer is ingeschreven, een getal: =ALS(ISLEEG($B$3);"";ALS.FOUT(VERT.ZOEKEN($B$3;lopers;5;ONWAAR);0)) Met dat onzichtbare getal uit C8, zoeken we in de lijst sponsors de naam van de sponsor op. Aan elke wave is immers een sponsor gekoppeld. De lijst sponsors refereert naar de cellen A2:E13 in het tabblad Waves. We komen uiteindelijk aan volgende formule in de cel B8: 13 =ALS(NIET(ISLEEG($B$3));ALS.FOUT(VERT.ZOEKEN($C$8;sponsors;5;ONWAAR);"");"---")

14 Uitwerking - voorwaardelijke opmaak Via voorwaardelijke opmaak zorgen we voor de nodige visuele ondersteuning. Kies Voorwaardelijke opmaak in het tabblad Start, groep Stijlen en voeg een Nieuwe regel toe op basis van de keuze Een formule gebruiken om te bepalen welke cellen worden opgemaakt. De eerste regel is van toepassing op alle cellen uit de lijst. Selecteer dus vooraf de lijst (G2:L1127) en pas als formule $B$3=$G2 toe. Je schrijft altijd je formule voor de eerste cel van het geselecteerde bereik. De $- tekens zijn van groot belang: VAARDIGE VINGERS NR. 152 je kijkt altijd naar de waarde in de cel B3, waar je ook staat in de lijst, dus $B$3. per rij in de lijst kijk je naar de eerste waarde in de lijst, de naam, die je vergelijkt met de ingetypte inhoud uit B3. Vóór de kolom G staat dus een $-teken, want in de hele rij bepaalt de naam uit de kolom of de rij moet ingekleurd worden of niet. Vóór het rijnummer staat geen $-teken, want je kijkt natuurlijk per rij naar de naam uit die specifieke rij. Zo worden telkens alle gegevens van de ingetypte persoon opvallend gekleurd en vind je ze direct terug in de lijst. Ook in de cel B3 voorzie je voorwaardelijke opmaak. Als de waarde in B3 niet teruggevonden wordt, moet je die waarde immers in witte letters op een rode achtergrond weergeven. Er zijn eigenlijk twee voorwaarden: er moet iets ingevuld zijn in de cel B3 hetgeen ingevuld is wordt niet teruggevonden in de lijst Aangezien beide voorwaarden moeten waar zijn, kan je de EN-functie gebruiken om die beide voorwaarden op te geven. Om te testen of VERT.ZOEKEN resultaat geeft, gebruik je nu de functie ISFOUT die als resultaat TRUE of FALSE geeft. Enkel als het resultaat TRUE is (er wordt dus effectief niets gevonden) én er iets ingevuld is (de cel B3 is niet leeg), kleurt de achtergrond rood en de tekst wit: =EN(ISFOUT(VERT.ZOEKEN($B$3;lopers;2;ONWAAR));NIET(ISLEEG($B$3))) Van zodra je nu een naam intypt die niet gevonden wordt, kleurt die naam rood en weet je dus meteen aan de opvallende opmaak dat er iets fout is, misschien een typefoutje of een naam die gewoon niet in de lijst voorkomt. 14 Dit voorbeeld is uiteraard bedoeld voor de hogere jaren, in mijn geval 6 Handel. Je kunt er zeker nog tal van varianten op verzinnen, aangepast aan het niveau van verschillende doelgroepen.

15 Opgave professionele tekstverwerking Danny Devriendt E erder in dit nummer kreeg je al verslag van het INTERSTENO-congres in Parijs en de excellente prestaties van de Belgische groep. Hieronder vind je het eerste deel van de opgave professionele tekstverwerking, opdrachten die in de derde graad van het handelsonderwijs zeker haalbaar moeten zijn voor uw leerlingen. Het tweede deel van de opgave verschijnt in ons volgend nummer. De nodige bestanden vind je in de floppykrant bij dit nummer. Opgave Parijs deel 1 Open het startdocument windenergy.doc en sla het onmiddellijk op onder windenergyxxx.doc of docx, waarbij XXX jouw wedstrijd-id of naam is. Voer de opdrachten hieronder professioneel en efficiënt uit. Gebruik bij voorkeur een PDF-printerdriver (zoals PDFCreator) zodat je grafische elementen aflopend tot tegen de paginarand kunt weergeven. Opdracht A1-12 punten Stel volgende algemene marges voor je document in: Links: 6 cm Rechts: 3 cm Boven: 2 cm Onder: 2 cm Alinea's die met speciale tekens starten vragen speciale aandacht. Die speciale tekens geven het niveau van de koppen in de documenthiërarchie weer. Ze komen nergens anders in het document voor. begint met #-teken (hash) Koppen van niveau 1: lettertype: Arial 18 pt vet, donkerblauwe kleur starten altijd helemaal bovenaan een nieuwe pagina gevolgd door 48 pt witruimte. geaccentueerd met een horizontale lijn erboven (donkerblauw, 3 pt dik). De lijn start boven het kopnummer en eindigt tegen de rechtermarge. de titeltekst start tegen de linkermarge. Juridische nummering. Het nummer springt 1 cm in de linkermarge uit, 28 pt groot, vet, donkerblauw. 15

16 begint met *-teken (asterisk) Koppen van niveau 2: lettertype: Arial 12 pt vet, donkerblauw 18 pt witruimte boven en 12 pt witruimte onder de kop de titel mag nooit als laatste alinea op een pagina kunnen voorkomen de titeltekst start tegen de linkermarge. Juridische nummering (bv. 1.1) die 1 cm in de linkermarge uitspringt. begint met _-teken (onderstreping) Koppen van niveau 3: lettertype: Arial 10 pt vet, donkerblauw 12 pt witruimte boven en 6 pt witruimte onder de kop de titel mag nooit als laatste alinea op een pagina kunnen voorkomen de titeltekst start tegen de linkermarge. Juridische nummering (bv ) die 1 cm in de linkermarge uitspringt. begint met >-teken Koppen van niveau 4: lettertype: Arial 9 pt vet, donkerblauw 6 pt witruimte boven en 6 pt witruimte onder de kop de titel mag nooit als laatste alinea op een pagina kunnen voorkomen de titeltekst start tegen de linkermarge. Geen nummering. Verwijder uiteindelijk alle #, *, _ en > tekens aan het begin van alinea's. Opdracht A2-3 punten Gewone lopende tekst: Arial 9 pt onder elke alinea komt 6 pt witruimte enkele regelafstand. 16 Opdracht A3-4 punten Alle alinea's die met (at teken) beginnen zijn elementen van een opsomming. In het document wordt enkel gebruikt om een opsommingselement aan te geven. Het komt verder niet voor. Gebruik het teken als opsommingsteken. Het teken komt tegen de linkermarge. De opsommingstekst springt 0,3 cm in. Geen witruimte tussen de elementen van een opsomming. Vergeet uiteindelijk niet te verwijderen.

17 Opdracht A4-5 punten Bij het %-teken in het document is de spatiëring niet altijd consequent: soms komt vóór het %-teken een spatie, soms niet, bv. zowel 12 % als 12% komen in het document voor. Pas het document zo aan dat altijd één spatie vóór het %-teken komt. Zorg er daarbij voor dat getal en procentteken altijd samen op één regel blijven, zodat een nieuwe regel nooit met het %-teken kan starten. Opdracht A5-4 punten Voeg de figuur GRID.JPG aan de pagina met de titel Wind power plant characteristics (kop niveau 2) toe. De illustratie moet altijd tegen de ondermarge komen op de pagina met de vermelde titel, welke wijzigingen er in inhoud of lay-out van het document ook gemaakt worden. De illustratie is 12 cm breed (zie illustratie op volgende pagina). Opdracht A6-6 punten Voeg bovenaan het document een nieuwe pagina toe waarin je de illustratie electricity.jpg op exact 8 cm van de bovenrand van de pagina plaatst. De illustratie neemt de volledige breedte van de pagina in. Op 1 cm van de bovenrand en de linkerrand van de illustratie komt de titel: Powering Europe: wind energy and the electricity grid Lettertype van de titel: Arial 32 pt, vet, witte letters. 6 pt witruimte tussen de twee titelregels. (zie illustratie hiernaast) 17

18 Opdracht A7-8 punten VAARDIGE VINGERS NR. 152 Onderaan elke pagina, behalve de eerste titelpagina, druk je de titel van niveau 1 af die op die pagina actief is. Opmaak: Arial 9 pt, klein kapitaal, op exact 1 cm van de onderrand van de pagina, met start tegen de linkermarge. Op 1 cm van de rechterpaginarand komt een verticale lijn van 4 cm lang. De lijn is 1 ½ pt dik en eindigt tegen de onderrand van de pagina. Links van de verticale lijn tegen de bovenkant van de lijn druk je het paginanummer af in Arial 24 pt, rechts uitgelijnd. Tussen paginanummer en verticale lijn blijft exact 0,2 cm vrij. Opdracht A8-3 punten Voeg op elke pagina van je document de figuur WINDENERGY.JPG toe. De figuur komt niet voor op de eerste titelpagina. De figuur komt exact op 5 cm van de bovenrand van de pagina en op 2 cm van de linkerrand van de pagina. Opdracht A9-6 punten In het document worden komma's gebruikt als scheiding voor duizendtallen in getallen en bedragen, bv. 1,240 MW is duizendtweehonderdveertig MW. Vervang die komma's in alle getallen en bedragen door vaste spaties. 18 Opdracht A10-8 punten De informatie onder de titel Recommendations to EU-27 member states (titel niveau 1) moet herschikt worden zoals hieronder geïllustreerd. Alle titels van niveau 4 komen tegen de linkermarge in een zone van 4 cm breed. De opgesomde items die bij zo'n kop horen, komen ernaast in een zone van 8 cm breed. Boven elke niveau 4 titel komt een horizontale scheidingslijn. Tussen de lijn en de tekst eronder is 0,1 cm witruimte voorzien. Boven zo'n horizontale lijn voorzie je 6 pt alineawit, de witruimte die normaal onder een tekstalinea voorzien is. Let erop dat tussen de horizontale lijn en de titel van niveau 4 ook slechts 0,1 cm witruimte is. De titeltekst start onder het begin van de horizontale lijn.

19 Opdracht A11-7 punten Kijk waar ACTIVE POWER (in hoofdletters) in het document voorkomt. Dit is de eerste term van een begrippenlijst. Voeg boven dit element de kop Glossary toe en maak die op als een kop van niveau 1. Alle termen zijn in hoofdletters weergegeven en worden gevolgd door één alinea uitleg. Werk het document zo bij dat alle termen in donkerblauw, vet voorkomen en dat term en bijhorende uitleg altijd samen op dezelfde pagina voorkomen, ook bij latere wijzigingen in inhoud of lay-out. Opdracht A12-7 punten De laatste twee pagina's in het document bevatten een lijst met afkortingen. Voeg de titel Abbreviations boven de eerste afkorting AC toe en maak die titel op als titel van niveau 1. Alle afkortingen starten op dit moment met een ingetypt opsommingsteken ( ), gevolgd door een spatie. Elke afkorting wordt van haar verklaring gescheiden door een dubbele punt (:). Elke afkorting vormt met haar verklaring één alinea. 19

20 Pas de afkortingenlijst aan zoals hieronder toegelicht en geïllustreerd: verwijder het opsommingsteken en de spatie vóór de afkorting. gebruik voor de afkorting dezelfde opmaak als bij de items uit de begrippenlijst (opdracht A-11). de verklaring van de afkorting volgt in een nieuwe alinea onder de afkorting. Geen witruimte tussen de afkorting en haar verklaring. geef de afkortingen in twee kolommen weer, met 0,6 cm ruimte tussen beide kolommen en voorzie een verticale scheidingslijn tussen de kolommen. Opdracht A13-7 punten Voeg na de titelpagina een nieuwe pagina toe met de niveau 1 titel Table of content. De inhoudstafel bevat alle koppen van niveau 1 en niveau 2 uit het document: niveau 1: Arial 10 pt vet, voorafgegaan door 12 pt alineawit, gevolgd door 6 pt alineawit. niveau 2: Arial 9 pt, geen witruimte tussen de items. Bij beide niveaus komt het titelnummer tegen de linkermarge en springt de titeltekst 1 cm in. Het paginanummer is tegen de rechtermarge uitgelijnd en wordt door een volle gidslijn voorafgegaan. 20 Vergeet het eindresultaat niet op te slaan vooraleer het te sluiten!

21 Verrijk je woordenschat - Vreemde woorden Etienne D'Haeseleer Hoe noemt men [zie oplossing op volgende pagina] 1 iemand die overmatig vrolijk is? 2 elke niet-jood bij de joden? 3 een mixer waarmee men heel fijn kan snijden? 4 de broekklep in de gulp zoals die te zien is op bijna alle afbeeldingen van Hendrik VIII en de schilderijen van P. Bruegel? 5 een volwassen mannelijk konijn? 6 de historische Portugese gebouwen (kloosters, kastelen ) die zijn omgebouwd tot luxehotels? 7 de Pakistaanse en Afghaanse koranscholen? 8 het streven naar eenheid onder Christenen op mondiaal niveau? 9 de invoeging van een doffe klinker na l en r? Bv.: elef, mellek, dorrep. 10 de opvatting bij vele natuurvolken die aan alle dingen (zelfs niet-levende) een "ziel" toekent? 11 de stemwisseilng bij jongelingen? 12 het hebben van een onverwoestbaar vertrouwen in de toekomst? 13 iemand die aan grootheidswaanzin lijdt? 14 de leer van de betrekkingen tussen de seizoenen en het leven van planten en dieren in de natuur? 15 de rondtrekkende voordrachtskunstenaars in de Griekse oudheid (7e-5e eeuw v.c.) die voornamelijk de gedichten van Homeros reciteerden? 16 het lang loshangend kledingsstuk met lange mouwen en met een kap, gedragen door Arabische mannen? 17 het hoogste register van een mannenstem? 18 een roekeloze voetganger? 19 de diefstaltechniek waarbij bankkaarten worden gekopieerd om daarmee geld af te halen? 20 het symbool van het Nationaal-Socialisme door Hitler in 1933 ingevoerd? Animisme - Blender - Braguette - Diaeresis - Djellaba - Falset - Fenelogie - Goj - Hypomaan - Jaywalker - Mandrassa - Megalomaan - Micawberisme - Oecumene - Parafonie - Pousada - Rammelaar - Rapsoden - Skimming - Swastika Word praktijk: lijst Raad van Bestuur FEBIAC Je vertrekt van een basisdocument waarin de 27 leden van de Raad van Bestuur van FEBIAC - toevallig(?) allemaal mannen - gewoon onder elkaar zijn ingetypt. Per bestuurslid krijg je een alinea met zijn naam én een alinea met zijn functie in het normale bedrijfsleven. Dat is het uitgangspunt. De allereerste alinea bevat de titel Raad van Bestuur FEBIAC. Danny Devriendt Opdracht 1 - de lijst Maak een overzichtelijke lijst zoals hieronder geïllustreerd. Je merkt uiteraard dat de voorbeeldlijst een tabel is die uit twee kolommen bestaat. Je kunt de tabel manueel toevoegen en dan de gegevens erin kopiëren. Aangezien het om slechts 27 namen gaat, is dat zeker haalbare kaart. 21

22 Maar kan het niet efficiënter? Zoals vaak helpt gevorderd vervangen, zie eerdere nummers (o.a. Vaardige Vingers 145). Sla de eerste alinea met titel over en ga op zoek naar willekeurige tekst + alineamarkering + willekeurige tekst + alineamarkering. Uiteraard gebruik je jokertekens en dan moet je de code ^13 gebruiken om een alineamarkering te zoeken. De ronde haakjes groeperen de verschillende gegevens. Bij de vervangstring plaats je de groepen 1 en 3 terug: \1 en \3 met een tabulatie (^t) ertussen. Na de derde groep - de bedrijfsfunctie - komt een alineamarkering. In de vervangstring kan je wel ^p gebruiken om een alineamarkering aan te geven. Via Invoegen > Tabel > Tekst naar tabel converteren, zet je de lijst om in een tabel die je dan qua opmaak afwerkt. Gebruik je A4-staand papier, dan moet je zeker het lettertype verkleinen. Opdracht 2 - de naamtags Gebruik A4-liggend papier en zet de marges boven/ onder best op 0 (kan enkel als je bv. een PDF-printer gebruikt). Verdeel de ruimte in 4 rijen via een tabel zoals hieronder geïllustreerd. De alineamarkering onder de laatste rij verklein je tot regelafstand 0,06, geen afstand boven/onder de alinea. Gebruik de eindtabel uit de eerste opdracht als gegevensbestand, mits kleine aanpassingen: voorzie een titelrij in de tabel (veldnamen) i.p.v. een titelalinea. De melding De heer wordt overal verwijderd. Per A4-pagina komen twee naamtags (midden snijden + plooien). Vergeet niet via een { NEXT } code ervoor te zorgen dat er telkens een volgende persoon uit de lijst genomen wordt! Zoek zelf passende lettertypes/groottes en houd rekening met de langste waarden. Bekijk kritisch je eindresultaat! Verrijk je woordenschat - Vreemde woorden - Oplossing van pagina Hypomaan. De medische term voor een ziekelijke, overmatige vrolijkheid is hyperthymie. 2 Goj. 3 Blender. 4 Braguette (codpiece in het Engels). Het 16e eeuwse woord brageren betekent pochen, bluffen, pronken met het mannelijk geslacht. De schaambuidels zijn duidelijk te zien op "De Bruidsdans" van Pieter Brueghel de Oudere en "Hendrik VIII met Jane Seymour en hun zoon, prins Edward" van de school van Hans Holbein. 5 Rammelaar. 6 Pousada. De Spaanse historische gebouwen die tot hotels zijn omgebouwd noemt men paradors. 7 Mandrassa. 8 Oecumene. 9 Diaeresis. Ook de gescheiden uitspraak van een tweeklank in twee klinkers wordt diaeresis genoemd. Bv.: reïncarnatie, piëta. 10 Animisme. 11 Parafonie. 12 Micawberisme. Naar de figuur van Mr Micawber uit de bekende, grotendeels autobiografische roman "David Copperfield" van Charles Dickens ( ). 13 Megalomaan. 14 Fenologie. Een paar voorbeelden. April is het seizoen van de paddentrek. Oktober is de paddenstoelenmaand bij uitstek. 15 Rapsoden. De blinde Homeros (8e eeuw v.c.) wordt beschouwd als de dichter van de epen "Ilias" en "Odyssee". In de "Ilias" beschrijft Homeros de belegering van Troje door de Grieken, met de wrok van Achilles als hoofdmotief. De "Odyssee" verhaalt de terugkeer van Odysseus (Ulysses in het Latijn) na de verovering van Troje naar zijn vaderland Ithaca en de avonturen die hij tijdens zijn tienjarige zwerftocht beleeft. 16 Djellaba. 17 Falset (ook: castraatstem). De beroemdste falsetstem is die van de castraat Carlo Broshi ( ), bijgenaamd Farinelli. 18 Jaywalker. 19 Skimming. Gebeurt door een speciaal apparaatje te plaatsen in de geldautomaat. 20 Swastika (ook: hakenkruis). Het swastikateken is een oud godsdienstig zonnesymbool in India, afkomstig uit het Sanskriet.

23 Inhoud nummer Voorwoord 4 Interstenocongres 2011 in Parijs 10 Triatlon Brugge - een case 15 Opgave professionele tekstverwerking 21 Word praktijk: lijst Raad van Bestuur FEBIAC Verrijk je woordenschat - Vreemde woorden

24 Vaardige Vingers driemaandelijks tijd dschrift van de Academie voor Bureauwetenschappen vzw