Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw"

Transcriptie

1 Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Jeroen Buysse Vakgroep landbouweconomie, Universiteit Gent Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

2 Overzicht presentatie Belang van sector Situatie Evolutie Uitdagingen Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

3 Belang agrovoedingscomplex in Belgische handel (2012) 38 miljard euro export 5 miljard euro handelsoverschot zuivelproducten (3 miljard euro) chocolade (2 miljard euro) aardappelbereidingen (1,3 miljard euro) varkensvlees (1,3 miljard euro) diepvriesgroenten (1 miljard euro) bier (1 miljard euro) 82% van handel is Vlaams 70% van Belgische varkens in West- en Oost-Vlaanderen Nederlandse export is bijna 2x groter dan Belgische Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

4 Belang Vlaams agrovoedingscomplex in omzet en tewerkstelling (2011) 52 miljard euro omzet 63% voedingsindustrie 10% land- en tuinbouw 144 duizend arbeidsplaatsen 43% voedingsindustrie 39% land- en tuinbouw Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

5 de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Geen studiedag als er enkel gemengde bedrijven waren Geen studiedag als er geen regionale specialisatie was Link van intensieve veehouderij -> akkerbouw: mest Link van akkerbouw -> intensieve veehouderij: prijs voedergrondstoffen Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

6 REGIONALE SPECIALISATIE Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

7 2012 België West- Vlaanderen Antwerpen Vlaams- Brabant Oost- Vlaanderen Limburg Wallonië Aantal varkens % totaal aantal % Biggen % Vleesvarkens % 52,18 % 15,27 % 2,44 % 17,22 % 7,21 % 5,68 % 100 % 52,65 % 16,25 % 2,26 % 18,05 % 8,19 % 2,6 % 100 % 51,84 % 14,75 % 2,68 % 16,54 % 6,61 % 7,57 % % Fokvarkens 100 % 52,07 % 15,54 % 2,27 % 19,16 % 7,85 % 3,13 % Zelfvoorzieningsgraad België ( ) = 238 % Zelfvoorzieningsgraad West-Vlaanderren ( ) = 708 % Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

8 Belang van varkenshouderij per gemeente euro standaard output per ha (LARA, 2012) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

9 Aantal vleesvarkens per ha cultuurgrond (2013) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

10 Percentage akkerbouw/ cultuurgrond (2013) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

11 BEDRIJFSSPECIALISATIE Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

12 Aandeel gemengde bedrijven in Vlaanderen (2011) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

13 N-kunstmestgebruik in de Vlaamse landbouw (miljoen kg N ) bron: LARA, 2012 Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

14 N-kunstmestgebruik op Vlaamse melkveebedrijven (miljoen kg N ) bron: LARA, 2012 Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

15 TRENDS IN SPECIALISATIE Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

16 Evolutie schaal Aantal (varkens of bedrijven) Jaar Aantal West-Vlaamse bedrijven met varkens Aantal varkens in West-Vlaanderen (in 1.000) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

17 Evolutie aantal varkens West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Vlaams-Brabant Limburg Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

18 Aandeel van de verschillende provincies 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Vlaams-Brabant Limburg Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

19 Aantal vleesvarkens per ha cultuurgrond (2000) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

20 Geexporteerde of verwerkte nutriënten van dierlijke mest (in miljoen kg) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

21 N-kunstmestgebruik in de Vlaamse landbouw (miljoen kg N ) bron: LARA, 2012 Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

22 Dierlijke mest beantwoordt niet alle behoeften van de teelten kg N /dag N opnamen door teelten N beschikbaarheid uit de organische fractie van dierlijke mest Jan Dec Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

23 Evolutie van inputprijzen (bron LARA, 2010) Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

24 Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

25 Vragen of suggesties Jeroen Buysse Faculty of Bioscience engineering Department of Agricultural Economics

26 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland

27 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond enkele kengetallen van de Zeeuwse landbouwsector beleid provincie Zeeland acties en instrumentarium

28 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Grondgebruik Zeeland (ha) Sector/grondgebruik Akkerbouw Fruit Ov tuinbouw Veehouderij Landschapselementen en faunaranden Bos en natuurterrein Braak Totaal Totaal landbouw Bron: Basis Registratie Percelen 2007, 2011 maandag 25 november 2013

29 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond maandag 25 november 2013 Grondgebruik akkerbouwsector Zeeland (ha) Gewasgroep/areaal Granen Suikerbieten Pootaardappelen op kleigrond Overige aardappelen Graszaad Uien Overige gewassen Totaal akkerbouw Bron: Basis Registratie Percelen 2007, 2011.

30 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Totale omvang van diverse sectoren in Zeeland in 2005, 2007 en 2009 (in Nge) akkerbouw Akkerbouw , ,165 Tuinbouw Opengrondsgroente 10,0 9,5 8,7 Glas 23,0 24,7 26,9 Champignons 0,5 0,5 0,6 Overige tuinbouw 2,6 1,9 2,2 blijvende teelt Boomkwekerijen 0,5 0,8 2,2 Overig blijvende teelt 25,1 24,7 26,5 graasdieren Melkvee 20,2 20,1 23,3 Kalvermesterij 0,2 0,3 0,3 Overig graasdieren 6,8 11,2 8,0 Hokdieren Varkens 1,7 2,6 2,3 Kippen 2,1 2,3 2,3 Overige hokdieren 1,2 1,9 - combinatie Gewassencombi's 14,4 13,8 12,5 Veeteeltcombi's 1,5 2,0 1,5 Overige combi's 13,4 14,3 12,1 Totaal 232,4 242,3 246,7 Bron: GIAB 2005, 2007, 2009 maandag 25 november 2013

31 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Deelclusters in percentages van toegevoegde waarde en werkgelegenheid van totale agrocluster (alle agrarische grondstoffen) in Zeeland en Nederland, 2010 Toegevoegde waarde Werkgelegenheid Zeeland Nederland Zeeland Nederland Grondgebonden veehouderij Intensieve veehouderij Akkerbouw Glastuinbouw Opengrondstuinbouw Visserij Totaal Bron: agrarische input-outputtabel 2010 (LEI). maandag 25 november 2013

32 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Zeeland is dus een echte akkerbouwprovincie Aandeel veehouderij is laag en stabiel Hoe gaan we hiermee om in beleid?

33 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Doelstellingen provinciaal beleid : Economische ontwikkeling,groei en innovatie Landbouw voor Zeeland belangrijke sector Inzet provincie voor de landbouw: Een gezonde landbouwsector die inspeelt op komende herziening Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Bevorderen eigenschaligheid van grondgebonden landbouw Verbrede plattelandsontwikkeling (mogelijkheden nieuwe economische dragers) Stimulerend beleid

34 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond maandag 25 november 2013 Randvoorwaarden voor landbouwontwikkeling Behoud omgevingskwaliteiten en biodiversiteit Beperken milieubelasting Vereveningsprincipe

35 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond maandag 25 november 2013 Onderscheid beleid binnen sector landbouw grondgebonden landbouw: ruime ontwikkelingsmogelijkheden volgens eigenschaligheid Niet-grondgebonden landbouw beperkte ontwikkelingsmogelijkheden, b.v Grootschalige ontwikkeling glastuinbouw beperkt tot Kanaalzone Geen nieuwvestiging intensieve veehouderij

36 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Stimulerend instrumentarium Economische Agenda Businesscases, 2 voor agro & Food Kavelruilbureau Regionale mestopslag

37 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Nieuwe teelten en technieken in de landbouw Biobased Garden High Tech sensing in de Zeeuwse akkerbouw

38 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond Food Zeeland Foodport Zeeland Lekker Regionaal Product Zeeland

39 Themadag vakgroep landbouw euregio scheldemond maandag 25 november 2013 Mestopslag Doel: ondersteuning akkerbouw en realiseren klimaatdoelstellingen Situatie: tekort aan dierlijke mest in Zeeland Praktijk: aanvoer uit overschotgebied (Noord-Brabant) Omvang: in 2011 circa 830 miljoen kg dunne varkensmest aangevoerd Mestopslag mogelijk op agrarisch bouwblok of bedrijventerrein Nieuw: regionale mestopslag: Provincie zoekt met gemeenten naar een tiental strategische locaties voor opslag in de provincie.

40 Van stal tot akker uitdagingen in visies in West-Vlaanderen _29 november

41 00_inhoud 1. Korte schets veehouderij in West-Vlaanderen 2. Uitdagingen voor de veehouderij 3. Het provinciaal beleid 4. Case: varkenshouderij 2

42 01_korte schets veehouderij in West-Vlaanderen dierenaantallen West-Vlaanderen (x1000) varkens pluimvee rundvee

43 01_korte schets veehouderij in West-Vlaanderen Varkens en pluimvee in West-Vlaanderen Totaal aantal varkens totaal pluimvee

44 01_situering ten opzichte van Vlaanderen / tekst 5

45 / tekst 6

46 01_titel1 / tekst 7

47 01_korte schets veehouderij in West-Vlaanderen Groot economisch belang: 63% productiewaarde Vlaamse landbouw = veehouderij Als deelsector in de West-Vlaamse land- en tuinbouw bedrijven met varkens 650 bedrijven met pluimvee bedrijven met rundvee Het totale agrocomplex als belangrijke sector in de totale West- Vlaamse economie Agrocomplex is ongeveer 10% van de totale West-Vlaamse economie Agro-voedingssector voorbije jaren crisisbestendig gebleken Maakeconomie Op basis van de eigen hulpbronnen 8

48 01_korte schets veehouderij in West-Vlaanderen Voorbije jaren zeer sterke dynamiek in de intensieve veehouderij: Mestdecreet: opnieuw kans groei bedrijven Dierenwelzijnsnormen: Bedrijf oriënteren voor de toekomst Investeringsgolf Emissiearm bouwen vergt zekere schaalgrootte Veehouder streeft naar kostenefficiënt produceren West-Vlaanderen: ondernemen zit in ons 9

49 02_ Uitdagingen West-Vlaamse veehouderij 1. Veebedrijven in hun omgeving - beheersen van de omgevingshinder Bedrijven groeien de impact van het bedrijf op zijn omgeving wordt potentieel groter 2. Veebedrijven en het milieu beperken van de milieueffecten Bedrijven groeien kan kansen bieden voor een efficiënter milieu-aanpak 3. Vitaliteit van de sector Alleen een performante economische sector heeft toekomst. 10

50 03_ provinciaal landbouwbeleid 3 Relevante beleidsdoelstellingen Verhogen van de ontwikkelingskansen voor een duurzame land- en tuinbouw in een leefbaar en evenwichtig buitengebied als essentiële schakel in de verankering van het agrocomplex Versterken van een toekomstgerichte en innovatieve landen tuinbouw en het ontwikkelen van aquacultuur door het faciliteren van praktijkgericht onderzoek, voorlichting en netwerking Verlenen van adequate diensten door de eigen expertise met het oog op de versterking van het landbouw- en visserijbeleid Uitvoering: provinciale diensten, Inagro, vele partners 11

51 03_ uitvoering provinciaal beleid: het veeteeltbedrijf in zijn omgeving Het bedrijf in het landschap: Bedrijfsintegratie: beplanting en agrarische architectuur Adviesverlening plannen tekenen Specifieke eisen in de milieuvergunning Beheersen van emissies Voor omwonenden: geur, fijn stof oprichting VEMIS 12

52 02_ uitvoering provinciaal beleid: de veeteeltbedrijven en het milieu Aanpak mestproblematiek Mestverwerking en bewerking Mest op het land - toepassing nitraatrichtlijn Inagro zeer actieve rol (oa in de werking van CVBB) onderzoek opvolging - voorlichting bodemanalyses advies VCM (Vlaams Coördinatiecentrum voor Mestverwerking) Beheersen van emissies ammoniak, stikstofdeposities, broeikasgassen oprichting VEMIS Duurzaam watergebruik Adviserende en begeleidende rol van Inagro: wateraudits, demo s, 13

53 03_ uitvoering provinciaal beleid: de vitaliteit van de sector Case varkenshouderij: Studie uitgevoerd door de Ugent Ontwikkeling van een actieplan 14

54 04_case varkenshouderij in West-Vlaanderen Resultaten uit de studie West-Vlaanderen ten op zichte van andere Vlaamse provincies: Meer investering in: Milieuvriendelijke infrastructuur Infrastructuur vermeerdering (tekort aan biggen) Gemiddeld kleinere schaal (meer gemengde bedrijven) Lagere voederkosten per varken Lagere kost van de voeders Hoger milieukost (mestafzet) Tov andere varkensproducerende regio s: Hogere kost voerpakket - Zwakke score voederconversie Investeringskost lager Lagere productiviteit zeugen, inhaalbeweging Totale productiekost vergelijkbaar Lager arbeidskost 15

55 04_actieplan varkenshouderij 6 sleutelkwesties: 1. Omgevingshinder beperken: integratie en emissies 2. Mestproblematiek oplossen 3. Versterken van de bedrijven, verbeteren van de resultaten 4. Voeders van de toekomst 5. Afzet verzekeren 6. Continuïteit in het beleid 16

56 04_01_ Omgevingshinder beperken Het bedrijf in het landschap Emissies VEMIS Lopende acties - zie hoger 17

57 04_01_Beheersen van emissies Doelstelling: hinder beperken of veehouderij beheerst emissies tot op een aanvaardbaar niveau voor buurt en milieu op haalbare manier Oprichting VEMIS (2011): Consortium kennisopbouw emissies in de veehouderij Vaststellingen grote kennislacunes Bij adviesverlening en beoordeling MVG-aanvragen wetenschappelijke onderzoek: ruim 10 jaar oud Bij de uitvoering van (geur)remediërende maatregelen Bij adviesverlening aan de veehouders Bij de constructeurs Veel onduidelijkheden, onwetenheid en weinig ervaring Initiatiefnemers: provincie West-Vlaanderen, UGent, Inagro, ILVO 18

58 04_01_Beheersen van emissies Oprichting VEMIS (vervolg): Doelstelling: Kennis opbouwen Kennis verspreiden Stimuleren van innovatieve ontwikkelingen Aanspreekpunt voor alle stakeholders Doelgroepen: Sector Intermediairen (landbouworganisatie, studiebureaus, veevoeding, constructeurs ) Beleid Wetenschap Werking: onderzoeken, ontwikkelen, informeren, adviseren, voorlichten 19

59 04_02_mestproblematiek oplossen Lange weg afgelegd Mestafzet Op akkers en weilanden bemestingsnormen nitraatrichtlijn CVBB Relatie met akkerbouw! Mestexport ruwe mest en mestverwerkingsproducten Relatie met Zeeland! (On)mogelijkheden met Wallonië en Frankrijk Mestverwerking en mestbewerking 1ste generatie: biologie en compostering Stap verder: nutriëntenrecuperatie mineralenconcentraten valoriseren van nutriënten uit mest Eenvoud scheiden gebruik van de dunne fractie (P-norm!) 20

60 04_03_verbeteren van de (technische) resultaten vaststellingen: Behelst technische en management aspecten Onderzoeksinfrastructuur (bijna) niet in West-Vlaanderen Voorlichtingsinitiatieven beperkt aandeel varkenshouders bereikt Op een aantal technische parameters scoren de WVL varkensbedrijven minder goed Bedrijven groeien (fors) vergt andere managementvaardigheden Nood aan versterken van de managementcapaciteiten Oprichting VarkensAcademie Versterken opleidingsaanbod (technische, bedrijfseconomisch) Resultaten onderzoek andere regio s naar West-Vlaanderen halen Regionaal spreiden van het opleidingsaanbod Streven naar kenniscoöperaties Samen met andere partners Onafhankelijke voorlichting 21

61 04_04_voeders van de toekomst vaststellingen: Te grote afhankelijkheid van overzeese eiwitten (minder in Vlaanderen dan in andere veeteeltregio s) Sterke prijsvolatiliteit Voeders zijn de belangrijkste kostenpost Inzetten op voeders van de toekomst Regionale eiwitteelt Optimaal benutten van nevenstromen uit de voedings- en andere industrieën Alternatieve en innovatieve bronnen van dierenvoeding 22

62 04_05_afzet verzekeren vaststellingen: Quick scan van de West-Vlaamse slachthuizen Zeer divers beeld In bijna alle slachthuizen stijgt omzet en toegevoegde waarde over 5 jaar Financiële parameters: zeer wisselend Belangrijk: Een goed geoliede keten Nood aan: Doorstroming marktinformatie Informatieoverdracht andere ketenactoren Stimuleren samenwerking slachthuizen Aanboren naar nieuwe afzetmarkten 23

63 04_06_het beleid Continuïteit in het beleid stabiel kader Opbouw deskundigheid Ondersteuning lokaal beleid Continuïteit in aangeboden diensten 24

64 Duurzame landbouw en leefbaar platteland Uitdagingen en visie in Oost-Vlaanderen themadag Van stal tot akker : de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw, 29 november 2013

65 Inhoud Provinciale Werking Uitdagingen Schaalvergroting Mogelijke strategieën Provinciaal beleid en actieplannen

66 Provinciale werking met link naar intensieve veehouderij en akkerbouw Vergunningen Milieuvergunning klasse 1 en beroep klasse 2 PMVC Stedenbouwkundige vergunning beroep Provinciaal Centrum voor Milieu-onderzoek Ondersteuning lokale besturen vb. problematiek geurhinder Steunpunt Erosie Landbouw en Platteland Advisering op maat van het bedrijf landschapsintegratie, geïntegreerd agrarisch bouwen integraal waterbeheer, natuurrijk landbouwbeheer Informeren, sensibiliseren vb. brochure ammoniak, geur en fijn stof Subsidiering vb. Proefcentrum voor de aardappelteelt

67 Uitdagingen Intensieve veehouderij Emissiebeperkende maatregelen Geuraspect in de milieuvergunning Schaalvergroting en schaalsprongen naar zeer grote bedrijven Locatie integratie en impact in de omgeving Communicatie met de buurt groter draagvlak voeling bij publiek Sterk onderbouwde vergunningendossiers dure aangelegenheid Uitbreidingen in de nabijheid van emissiegevoelige natuurgebieden Optimaal waterbeheer

68 Uitdagingen Akkerbouw Optimale inrichting agrarisch gebied, efficiënte kavels Maximaal vrijwaren van waardevolle percelen Erosieproblematiek Alternatieve teelten op erosiegevoelige akkers Impact vergroening GLB + betere verbinding tussen intensieve veehouderij en akkerbouw

69 Wat is groot in Oost- Vlaanderen? W-VL MER-plichtige bedrijven > mestvarkens > vleeskippen > leghennen

70 Schaalvergroting tot zeer grote bedrijven SWOT Kansen Betere verhouding kosten/opbrengsten, rendabiliteit Goed management & ondernemerschap vereist, vaak beter opgeleide bedrijfsleiders Kansen voor innovatief en duurzamer produceren Minder versnippering, eenvoudiger te controleren door de overheid? Automatisering -> efficiënter werken Meer vragen/opleggen op vlak van landschappelijke integratie, diergezondheid, milieumaatregelen? Kan een vorm zijn van familiale samenwerking Vaker een opvolger op grotere bedrijven

71 Schaalvergroting tot zeer grote bedrijven SWOT Bedreigingen Volatiele prijzen Toename van de grondstoffenprijzen Onzekere inkomenssituatie Is de landbouwer zelf nog ondernemer in het bedrijf of werkt hij in dienst van anderen (vb. veevoederfabriek of bank)? Bezwaren en/of bezorgdheden van burgers en/of omwonenden m.b.t. leefkwaliteit, lawaaihinder, geurhinder Omliggende kleinere bedrijven (familiaal bedrijven) bedreigd in hun toekomst door de milieurestricties op vlak van geur (cum. geurcontouren)

72 Schaalvergroting tot zeer grote bedrijven SWOT Zwakten Negatieve perceptie en laag vertrouwen van de burger. Minder betrokkenheid en voeling van de burger. Grotere impact op de lokale omgeving (ruimtelijk, milieu), hogere puntbelasting Schaalvergroting kan problemen geven op vlak van mobiliteit: toename van verkeersbewegingen en zware transporten van en naar het bedrijf. Niet elke locatie is geschikt voor een megastal, locatiemogelijkheden zonder conflict zijn heel beperkt Zeer kapitaalintensief en gespecialiseerd -> hogere kwetsbaarheid Grond is een beperkende factor en vormt een rem op groei Grondgebondenheid daalt Meer stress voor de bedrijfsleiders (financieel risico) Een toekomstige overname van een groot bedrijf word complexer De onderhoudskosten voor milieugerelateerde investeringen vb. luchtwasser worden groter

73 Schaalvergroting tot zeer grote bedrijven SWOT Sterkten Concurreren op basis van volume, kostprijs en uniformiteit van varkensgroepen Betere technische resultaten tot een bepaalde optimum grootte Hogere arbeidsproductiviteit, arbeidsbesparing Nieuwe stallen zijn het best aangepast aan nieuwe normen inzake dierenwelzijn, sanitaire eisen en milieudruk Bepaalde milderende maatregelen haalbaarder en effectiever vanaf een bepaalde bedrijfsgrootte Voordelen op vlak van interne organisatie en toezicht Zorgt voor groei van het bestaand agrarisch bedrijf Zorgt voor continuïteit in de sector

74 Hoe kunnen...sterke punten ingeschakeld worden om op kansen in te spelen?;...sterke punten ingeschakeld worden om bedreigingen af te weren?;...zwakke punten versterkt worden om op kansen in te spelen?;...zwakke punten versterkt worden om bedreigingen weerstand te bieden?

75 Mogelijke strategieën Aangrijpen opportuniteiten specifieke voorwaarden opleggen zoals de opmaak van een landschapsbedrijfsplan, het gebruik van een combi luchtwasser, Opleggen wateraudit zeker voor heel grote bedrijven Verdedigen informeren van de burger; hen kennis laten maken met de nieuwe technieken Samenwerking tussen kleinere bedrijven promoten, voorbeeldprojecten in de kijker plaatsen Impact op omliggende kleinere bedrijven, familiale landbouw nagaan, zeker bij schaalsprongen, keuzes maken?

76 Versterken Mogelijke strategieën opleidingen in bedrijfsbeheer en managementvaardigheden ondersteunen voorafgaand overleg organiseren met alle betrokkenen Stimuleren duurzaamheid advies rond geïntegreerde agrarische architectuur (incl. landschapsbedrijfsplannen) standaard maken bij grote uitbreidingen of schaalsprongen

77 Stimuleren duurzaamheid Suggesties Maximaal inzetten op recyclage van waardevolle afvalproducten en het voederen van inlandse granen voor de voeding van varkens. Maximaal inzetten op gebruik van granen voor pluimveehouderij Onderzoek naar gebruik van regenwater voor pluimvee als drinkwater. Onderzoek naar optimaal waterbeheer in varkenshouderij Onderzoek naar beperken van emissies in de melkveehouderi Afspraken tussen veeteelt- en akkerbouwbedrijven kunnen een alternatief zijn voor afzet mest en aanvoer van lokale grondstoffen

78 Terugtrekken Mogelijke strategieën voeren van goede communicatie met publiek, omwonenden, buurt, taak voor het bedrijf maar overheid kan bijdragen vb. terugkoppelen naar bezwaarindieners, aanmoedigen vooroverleg, infomomenten kader scheppen voor opzet van systemen voor risicobeheersing (Vlaanderen) ondersteuning bieden aan alle vormen van landbouw, schaalvergroting is slechts één van de strategieën bindende voorwaarden op vlak van landschapsintegratie + geïntegreerd agrarisch bouwen Onderbouwde maximum grootte opleggen of toetsingskader uitwerken? Overleg opstarten rond pro-actief beleid naar milieuzonering (waar kunnen grootschalige bedrijven best ingeplant/uitgebouwd worden ifv emissies)?

79 Provinciaal beleid en actieplannen Landbouw en Platteland Doelstellingen het versterken van een duurzame land- en tuinbouw het bijdragen aan een competitief agrocomplex het verhogen van de betrokkenheid van de Oost-Vlaming bij landbouw en platteland het verder uitbouwen van een leefbaar en beleefbaar platteland het verminderen van de negatieve effecten van plantaardige en dierlijke overlastbezorgers. => Landbouw in harmonie met zijn omgeving

80 Actieplannen Verbeteren van de landschappelijke integratie van land- en tuinbouwbedrijven door advies op vlak van geïntegreerde agrarisch bouwen, het opmaken van landschapsbedrijfsplannen en het stimuleren van de effectieve aanplant. Inplanting van bedrijven en integratie in het landschap: een steeds belangrijker vraagstuk

81 Actieplannen Aanleveren van landbouwkundige adviezen en aanbevelingen in functie van het behoud van een duurzame land- en tuinbouw Uitgaande van de noden van moderne leefbare landbouwbedrijven Innovatie en onderzoek stimuleren door het betoelagen van proefcentra en projecten. Concurrentiekracht behouden en versterken, hefboom om tegemoet te komen aan maatschappelijke uitdagingen

82 Actieplannen Aanbod van kwalitatieve landbouw- en plattelandseducatie versterken en promoten. Kennis en imago van landbouw en platteland verhogen. Alle vormen van hedendaagse landbouw in de kijker te plaatsen en zo het draagvlak voor de professionele landbouw verhogen

83 Actieplannen Klimaat- en energiedoelstellingen mee realiseren door stimuleren van goede voorbeelden in de land- en tuinbouw De agrarische sector kan een belangrijke rol spelen in de strijd tegen klimaatverandering. Innovatieve manieren maken het mogelijk om meer voedsel te produceren met minder broeikasgassen. Integraal waterbeheer promoten op land- en tuinbouwbedrijven door adviseren en sensibiliseren Wateraudit: zicht op de mogelijkheden voor duurzaam watergebruik op het bedrijf en van de maatregelen die interessant en/of haalbaar zijn.

Duurzame landbouw en leefbaar platteland Uitdagingen en visie in Oost-Vlaanderen

Duurzame landbouw en leefbaar platteland Uitdagingen en visie in Oost-Vlaanderen Duurzame landbouw en leefbaar platteland Uitdagingen en visie in Oost-Vlaanderen themadag Van stal tot akker : de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw, 29 november 2013 Inhoud Provinciale Werking

Nadere informatie

Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland

Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland Van Stal tot akker Jos Strobbe Provincie Zeeland enkele kengetallen van de Zeeuwse landbouwsector beleid provincie Zeeland acties en instrumentarium Grondgebruik Zeeland (ha) Sector/grondgebruik 2007 2011

Nadere informatie

Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw

Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Van stal tot akker: de link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw Vakgroep landbouweconomie, Universiteit Gent Overzicht presentatie Belang van sector Situatie Evolutie Uitdagingen Belang agrovoedingscomplex

Nadere informatie

DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ

DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ v.u. Jules Van Liefferinge depotnr. D/2015/3241/316 www.vlaanderen.be/landbouw DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ PRODUCTIEWAARDE, MILJOEN EURO, 2014 overige 167 223 325 512 602 1.460 844 712 355 179 102

Nadere informatie

Op weg naar Duurzame Voedselstrategieën. Dienst Landbouw & Platteland

Op weg naar Duurzame Voedselstrategieën. Dienst Landbouw & Platteland Op weg naar Duurzame Voedselstrategieën Dienst Landbouw & Platteland Cijfers Oost-Vlaamse Land- en Tuinbouw Totale opp : 298.200 ha Opp landbouw: 149.000 ha Weide, grasland en groenvoeders 61% Akkerland

Nadere informatie

Land- en tuinbouw in provincie Antwerpen - Ontwikkelingskansen glastuinbouw

Land- en tuinbouw in provincie Antwerpen - Ontwikkelingskansen glastuinbouw Land- en tuinbouw in provincie Antwerpen - Ontwikkelingskansen glastuinbouw Koen Eyskens 1-16/06/2017 Antwerpse land- en tuinbouw, een divers maar sterk merk! Enkele cijfers (2015): 3600 bedrijven 15%

Nadere informatie

Inzetten op duurzame groei. Sonja De Becker Voorzitter Boerenbond

Inzetten op duurzame groei. Sonja De Becker Voorzitter Boerenbond Inzetten op duurzame groei Sonja De Becker Voorzitter Boerenbond 1 Visie In Vlaanderen is er blijvend plaats voor een sterke land- en tuinbouw, die ondernemers en hun gezinnen een volwaardig inkomen en

Nadere informatie

Gevolgen van megabedrijven in de intensieve veehouderij voor milieu en landschap

Gevolgen van megabedrijven in de intensieve veehouderij voor milieu en landschap Gevolgen van megabedrijven in de intensieve veehouderij voor milieu en landschap Themabijeenkomst grootschaligheid in de veehouderij, 31 oktober 2008 Statencommissie voor het Fysieke Domein, provincie

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Mest, mestverwerking en wetgeving

Mest, mestverwerking en wetgeving Mest, mestverwerking en wetgeving Harm Smit Beleidsmedewerker Economische Zaken, DG AGRO Inhoud Feiten en cijfers. Huidig instrumentarium. Visie op mestverwerking en hoogwaardige meststoffen Toekomstig

Nadere informatie

Schuivende panelen. Petra Berkhout

Schuivende panelen. Petra Berkhout Schuivende panelen Petra Berkhout Kerncijfers agrocomplex Nederland, 2012 2 Aandeel (%) van deelcomplexen in TW en werkgelegenheid, 2012 Deelcomplex Toegevoegde waarde Werkgelegenh eid 2012 2012 Akkerbouw

Nadere informatie

POL-uitwerking Landelijk Gebied Noord-Limburg

POL-uitwerking Landelijk Gebied Noord-Limburg POL-uitwerking Landelijk Gebied Noord-Limburg Bestuursafspraken CONCEPT versie 27 november 2015 1. Inleiding Het landelijk gebied van de regio Noord-Limburg is divers van karakter; bestaande uit beekdalen,

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) d.d. 19 oktober Nummer 2730

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) d.d. 19 oktober Nummer 2730 van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PvdD) d.d. 19 oktober 2012 Nummer 2730 Onderwerp Grotere bouwvlakken dan 2 ha veehouderij. Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting In een

Nadere informatie

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu? Kennisdag emissies, vergroening en verduurzaming in de landbouw Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu? Mark Heijmans 2 december 2014 Het speelveld: schaken op meerdere borden Opzet

Nadere informatie

TOESPRAAK DOOR MINISTER KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER VAN OPENBARE WERKEN, ENERGIE, LEEFMILIEU EN NATUUR AGRIFLANDERS 11 JANUARI 2007

TOESPRAAK DOOR MINISTER KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER VAN OPENBARE WERKEN, ENERGIE, LEEFMILIEU EN NATUUR AGRIFLANDERS 11 JANUARI 2007 TOESPRAAK DOOR MINISTER KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER VAN OPENBARE WERKEN, ENERGIE, LEEFMILIEU EN NATUUR AGRIFLANDERS 11 JANUARI 2007 Mevrouw de Voorzitter, Dames en Heren, Zoals iedereen weet, is het nieuwe

Nadere informatie

Crelan Vertrouwensindex Land- en tuinbouwsector 2015

Crelan Vertrouwensindex Land- en tuinbouwsector 2015 Crelan Vertrouwensindex Land- en tuinbouwsector 2015 Belangrijkste resultaten Het vertrouwen van de landbouwers daalt in België, vooral in de melkveesector. De evaluatie van het financieel resultaat loopt

Nadere informatie

1. INLEIDING Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCMvzw)

1. INLEIDING Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCMvzw) 1. INLEIDING In Vlaanderen geldt de mestverwerkingsplicht. Ieder veeteeltbedrijf met ofwel een productie van meer dan 10.000 kg fosfaat op jaarbasis ofwel een productie hoger dan 7.500 kg fosfaat op jaarbasis

Nadere informatie

gespecialiseerde bedrijven overige bedrijven aantal varkens per bedrijf

gespecialiseerde bedrijven overige bedrijven aantal varkens per bedrijf De markt voor de varkenshouderij in Nederland Structuur In Nederland worden op ongeveer 1. bedrijven varkens gehouden. Het aantal bedrijven met varkens is de afgelopen jaren duidelijk afgenomen (figuur

Nadere informatie

Thema 1:Landbouw- en natuureducatie

Thema 1:Landbouw- en natuureducatie Thema 1:Landbouw- en natuureducatie Situering De LEADER-groep is zich bewust van de afnemende kennis over het platteland in de gehele samenleving. De evolutie in de Europese samenleving maakt dat mensen

Nadere informatie

Land- en Tuinbouw in de Scheldemond-provincies

Land- en Tuinbouw in de Scheldemond-provincies Land- en Tuinbouw in de Scheldemond-provincies Dr.ir. A.Calus POVLT Beitem-Rumbeke 21-01-2010 POVLT - Beitem (Rumbeke) 1 Kaart Scheldemondprovincies 21-01-2010 POVLT - Beitem (Rumbeke) 2 Kaart Zeeland

Nadere informatie

Van stal tot akker: link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw. 29 november Benny Van de Velde.

Van stal tot akker: link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw. 29 november Benny Van de Velde. Benny Van de Velde benny@wervel.be Van stal tot akker: link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw 29 november 2013 Soja: Brazilië België Dossiers over o.a. mestproblematiek en productiebeheersing

Nadere informatie

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Het perspectief van de agrarische sector in Nederland Agroconnect-symposium 19 november 2009 Dr.ir. Huib Silvis Hoofdpunten Toekomst agrarische sector Betekenis technologie Strategie LEI Wageningen UR

Nadere informatie

DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS

DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS Update : Februari 2014 Opmerking Om redenen van administratieve vereenvoudiging berust de enquête van 2011 niet meer op de landbouwers die hebben deelgenomen aan de landbouwtelling

Nadere informatie

Innovatie in de land- en tuinbouw 2016

Innovatie in de land- en tuinbouw 2016 Innovatie in de land- en tuinbouw 2016 In opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (voorheen het ministerie van Economische Zaken) December 2017, R.W. van der Meer en M.A. van

Nadere informatie

JONGE LANDBOUWERS IN VLAANDEREN

JONGE LANDBOUWERS IN VLAANDEREN JONGE LANDBOUWERS IN VLAANDEREN 2019 DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Rapport JONGE LANDBOUWERS IN VLAANDEREN www.vlaanderen.be Colofon Samenstelling Departement Landbouw en Visserij Auteur Veerle Vermeyen

Nadere informatie

Grondwaterbescherming in Vlaanderen

Grondwaterbescherming in Vlaanderen Grondwaterbescherming in Vlaanderen Brugge, 12 mei 2014 Dominique Huits 175 personeelsleden 30 ha eigen proefvelden (12 ha biologisch) Jaarlijks ± 80 proefvelden bij landbouwers verspreid over de provincie

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: DE EUREGIO SCHELDEMOND 11 HOOFDSTUK 2: HET DIRECT ECONOMISCH BELANG VAN DE LAND- EN TUINBOUW IN DE EUREGIO SCHELDEMOND 13

HOOFDSTUK 1: DE EUREGIO SCHELDEMOND 11 HOOFDSTUK 2: HET DIRECT ECONOMISCH BELANG VAN DE LAND- EN TUINBOUW IN DE EUREGIO SCHELDEMOND 13 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING 5 INLEIDING 7 FASE 1: HET ECONOMISCH BELANG VAN HET AGROCOMPLEX SCHELDEMOND 9 HOOFDSTUK 1: DE EUREGIO SCHELDEMOND 11 HOOFDSTUK 2: HET DIRECT ECONOMISCH BELANG VAN DE LAND- EN

Nadere informatie

Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis

Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis Masterclass Provinciale Statenleden ZH Marc Ruijs, 8 oktober 2014 Inleiding Grondgebonden landbouw Structuuraspecten Economische

Nadere informatie

Voorsprong met mineralen

Voorsprong met mineralen Voorsprong met mineralen Samen staan de sectoren sterker Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt door LTO Gelderland, Overijssel en de Rabobank. Circulaire Economie Nieuwe toverwoord of kansrijke uitdaging

Nadere informatie

STRATEGISCH PROJECT. GLASTUINBOUW ALS MOTOR TOT DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Macrozone Gent-Oost

STRATEGISCH PROJECT. GLASTUINBOUW ALS MOTOR TOT DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Macrozone Gent-Oost STRATEGISCH PROJECT GLASTUINBOUW ALS MOTOR TOT DUURZAME RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Macrozone Gent-Oost PROJECTINFO Subsidie strategische project: Ruimte Vlaanderen Ter uitvoering van het RSV Verbeteren van

Nadere informatie

DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS. Foto : DGARNE DDV

DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS. Foto : DGARNE DDV NL DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS Foto : DGARNE DDV 2010 2 Produktiefactoren* Aantal bedrijven 15.500 waarvan 73% voltijds Tewerkstelling 25.839 personen in de landbouwsector, namelijk 18.846 arbeidseenheden

Nadere informatie

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012

Meer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012 Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale

Nadere informatie

De waalse landbouw in cijfers

De waalse landbouw in cijfers De waalse landbouw in cijfers 2017 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen

Nadere informatie

AANTAL FRUIT ARBEIDSINKOMEN VLAANDEREN EURO BEDRIJ BEDRIJFSECONOMISCHE GEMIDDELD MILJARD ECONOMISCH BRUTO ANDEEL S GESTEGEN VARKENS VOEDERGEWASSEN

AANTAL FRUIT ARBEIDSINKOMEN VLAANDEREN EURO BEDRIJ BEDRIJFSECONOMISCHE GEMIDDELD MILJARD ECONOMISCH BRUTO ANDEEL S GESTEGEN VARKENS VOEDERGEWASSEN Els Bernaerts, Els Demuynck VLAANDEREN UW VARKENS ANDEEL S GESTEGEN STIJGING RUNDVEE TABEL BASIS INBOUWWAARDE BELANG KOSTEN DRIJVENFAK GROENTEN AGRARISCHE MILJARD ERINGSKAART MELK MILJOEN LANDBOUWBEDRIJVEN

Nadere informatie

Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid

Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid Rondetafel Klimaat, 20/06/2016 Departement Landbouw en Visserij Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij?

Nadere informatie

Transport van ruwe en verwerkte mest. Themadag Van stal tot akker, Brugge 29/11/2013

Transport van ruwe en verwerkte mest. Themadag Van stal tot akker, Brugge 29/11/2013 Transport van ruwe en verwerkte mest Themadag Van stal tot akker, Brugge 29/11/2013 Inhoud Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking Productie, afzet en verwerking van mest in VL Export mest uit VL: bestemmingen

Nadere informatie

Praktijkcentra Dierlijke productie

Praktijkcentra Dierlijke productie Praktijkcentra Dierlijke productie Vlaamse overheid Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Landbouw en Visserij 1 Nood aan praktijkonderzoek? Veeteelt productiewaarde van

Nadere informatie

1 Inleiding. 1.1 Duiding van de adviesaanvraag. 1.2 Opbouw van het advies

1 Inleiding. 1.1 Duiding van de adviesaanvraag. 1.2 Opbouw van het advies 1 Inleiding 1.1 Duiding van de adviesaanvraag Namens het kabinet heeft minister Veerman van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) de SER gevraagd advies uit te brengen over de integratie van nieuwe

Nadere informatie

Werken aan duurzame landbouw en een aantrekkelijk platteland. Frits van der Schans

Werken aan duurzame landbouw en een aantrekkelijk platteland. Frits van der Schans Werken aan duurzame landbouw en een aantrekkelijk platteland Frits van der Schans Wat doen wij? Werken aan duurzame landbouw Oplossingen voor de lange termijn Integrale aanpak, alle thema s Problemen oplossen

Nadere informatie

Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering. Ruud Huirne, directeur F&A Nederland

Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering. Ruud Huirne, directeur F&A Nederland Agrarisch ondernemerschap, innovatie en financiering Ruud Huirne, directeur F&A Nederland Rabo posities agrarische sector per sector stabiel tot licht dalend (* EUR mln) 2 Kredietverlening 2013 Verstrekkingen

Nadere informatie

Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017

Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017 Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017 Jaap Uenk DOFCO BV, Twello VAB, 5 oktober 2017 Inhoud Introductie Opties op bedrijfsniveau Mestmarkt in Nederland Export van onbehandelde mest Stand van zaken

Nadere informatie

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten

Nadere informatie

Beantwoording raadsvraag

Beantwoording raadsvraag Beantwoording raadsvraag Onderwerp Dierenaantallen Datum 15 april 2016 Nummer RV-1615 Steller vraag Benny Munsters Fractie CDA Portefeuillehouder N. Lemlijn Steller M. van der Heijden Datum afdoening 28

Nadere informatie

Bedrijfsontwikkeling-uitbreiding

Bedrijfsontwikkeling-uitbreiding Hoe kan ik mijn bedrijf slim uitbreiden? Ondernemersdag intensief 18 november 2014 Bedrijfsontwikkeling-uitbreiding Door : Jos Commissaris Adviseur Omgeving ZLTO Kern van het komende uur: Wat heb je als

Nadere informatie

Analyse Agribusiness en Logistiek Regio Rivierenland. 14 maart 2017, Herman Agricola

Analyse Agribusiness en Logistiek Regio Rivierenland. 14 maart 2017, Herman Agricola Analyse Agribusiness en Logistiek Regio Rivierenland 14 maart 2017, Herman Agricola Opbouw presentatie 1. Doel en aanpak 2. Agrocomplex 3. Verdieping primaire sector 4. Transport en Logistiek 5. Agrologistiek

Nadere informatie

De waalse landbouw in cijfers

De waalse landbouw in cijfers De waalse landbouw in cijfers 2015 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen

Nadere informatie

Voorstel Beleidskeuzes Landbouw & Platteland

Voorstel Beleidskeuzes Landbouw & Platteland Voorstel Beleidskeuzes Landbouw & Platteland Mechtilde Hennebert 3/10/2012 Departement Dienst Agenda 1. Situering 2. Strategische doelstellingen: Provincie Antwerpen 3. Tactische doelstellingen: Landbouw

Nadere informatie

De waalse landbouw in cijfers

De waalse landbouw in cijfers De waalse landbouw in cijfers 2018 Productiefactoren - 2016* 1990 2000 2010 2016 Aantal bedrijven 29.083 20.720 14.502 12.870 Totale oppervlakte (ha) Gemiddelde oppervlakte per bedrijf (ha) Werkkrachten

Nadere informatie

Innovatie in de land- en tuinbouw 2015

Innovatie in de land- en tuinbouw 2015 Innovatie in de land- en tuinbouw 2015 In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Oktober 2016, R.W. van der Meer en M.A. van Galen Hoe vernieuwt de Nederlandse land- en tuinbouw? Situatie Innovatie

Nadere informatie

De waalse landbouw in cijfers

De waalse landbouw in cijfers De waalse landbouw in cijfers 2016 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen

Nadere informatie

Twentse landbouw in nieuw krachtenveld. Gerko Hopster &JurgenNeimeijer

Twentse landbouw in nieuw krachtenveld. Gerko Hopster &JurgenNeimeijer Twentse landbouw in nieuw krachtenveld Gerko Hopster &JurgenNeimeijer Programma Voorstellen Stellingen Presentatie trends en ontwikkelingen Discussie Conclusies en afronding Pratensis Adviesbureau voor

Nadere informatie

Opiniërende Raadsbijeenkomst

Opiniërende Raadsbijeenkomst Opiniërende Raadsbijeenkomst Thema: Kaders en randvoorwaarden omvang grondgebonden agrarische bedrijven Onderwerpen Inleiding Terugblik informatieavond september 2009 Provinciale beleidswijziging Gemeentelijk

Nadere informatie

LANDBOUW EN VOEDING IN

LANDBOUW EN VOEDING IN LANDBOUW EN VOEDING IN VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST Joris Relaes Kabinetschef Landbouw Kabinet minister-president Kris Peeters Agribex, Brussel 6 december 2013 De Vlaamse landbouw aan de vooravond van de

Nadere informatie

KORTE KETEN. Maayke Keymeulen. Vlaamse Overheid - Departement Landbouw en Visserij

KORTE KETEN. Maayke Keymeulen. Vlaamse Overheid - Departement Landbouw en Visserij KORTE KETEN Maayke Keymeulen Vlaamse Overheid - Departement Landbouw en Visserij Inhoud 1. Wat is korte keten? 2. Ondersteuning door Vlaamse Overheid 3. Ondersteuning door lokale besturen 2 1. Wat is korte

Nadere informatie

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe Elzenveld, Antwerpen, 20 maart 2012 Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking Organisatie Onafhankelijk samenwerkingsverband

Nadere informatie

ILVO en Ondernemen³. Ludwig Lauwers Nicole Taragola Erik Van Bockstaele. 21/5/2012, Studienamiddag Ondernemerschap in de landbouw

ILVO en Ondernemen³. Ludwig Lauwers Nicole Taragola Erik Van Bockstaele. 21/5/2012, Studienamiddag Ondernemerschap in de landbouw ILVO en Ondernemen³ Ludwig Lauwers Nicole Taragola Erik Van Bockstaele 21/5/2012, Studienamiddag Ondernemerschap in de landbouw Beleidsdomein Landbouw en Visserij Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek

Nadere informatie

Emissie van NH 3 door de veeteelt

Emissie van NH 3 door de veeteelt Emissie van NH 3 door de veeteelt Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Emissie van ammoniak door de veeteelt Ammoniak is een gas dat op natuurlijke wijze ontstaat

Nadere informatie

Boeren rond Brussel Kansen en bedreigingen voor voedselproductie in de Vlaamse Rand. Voorstelling resultaten landbouwstudie 12 mei 2015

Boeren rond Brussel Kansen en bedreigingen voor voedselproductie in de Vlaamse Rand. Voorstelling resultaten landbouwstudie 12 mei 2015 Boeren rond Brussel Kansen en bedreigingen voor voedselproductie in de Vlaamse Rand Voorstelling resultaten landbouwstudie 12 mei 2015 Inhoud Achtergrond Hoe zijn we te werk gegaan? Landbouw in de Vlaamse

Nadere informatie

Problematiek varkenshouderij

Problematiek varkenshouderij Problematiek varkenshouderij Vaststellingen Vertrouwensindex Landbouw 2011 van Landbouwkrediet Jozef De Laporte Kenniscenter Landbouw Landbouwkrediet Enquête Landbouwkrediet Berekening vertrouwensindex

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 156 Provincie Vlaams Brabant OPEN RUIMTE Open ruimte is de zuurstof van onze ruimte. Het is dus een kostbaar goed, dat we moeten beschermen. Voor de Visienota Ruimte betekent dit dat we de verdere inname

Nadere informatie

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij 19 november 2014 ABO Ooststellingwerf Nijeberkoop LTO Noord Programma Duurzame Energie Auke Jan Veenstra (aveenstra@ltonoord.nl) Inhoud Activiteiten

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: N. Lemlijn Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Boeren met buren NR 010 Steller: E. Paree Datum: 1 maart 2013 Nr.: RIB-NL-1305 Het compendium voor de leefomgeving i heeft

Nadere informatie

Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli juni Persconferentie 14 januari 2010

Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli juni Persconferentie 14 januari 2010 Resultaten VCM-enquête 2009: Stand van zaken mestverwerking in Vlaanderen periode 1 juli 2008-30 juni 2009 Persconferentie 14 januari 2010 Operationele verwerkingscapaciteit (hoeveelheid verwerkte N en

Nadere informatie

Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant

Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Harrie Vissers 21 september 2017 Congres SIKB Varkensdichtheid per gemeente (aantal varkens per ha landbouwgrond) aantal varkens Nederland: 12,5 mln

Nadere informatie

TOEKOMSTFORUM HALLE-VILVOORDE

TOEKOMSTFORUM HALLE-VILVOORDE TOEKOMSTFORUM HALLE-VILVOORDE 24 MEI 2017 Agenda 1. Korte voorstelling Groene Kring en Boerenbond 2. Landbouw in Vlaams-Brabant 3. Actiepunten a) Beschikbaarheid van landbouwgrond b) Landbouw en natuur

Nadere informatie

INNOVATIE IN DE VLAAMSE LAND- EN TUINBOUW

INNOVATIE IN DE VLAAMSE LAND- EN TUINBOUW FOCUS INNOVATIE IN DE VLAAMSE LAND- EN TUINBOUW Resultaten 2017 van het LMN INHOUD 1. Blik op innovatie 2. Innovatie bij Vlaamse landen tuinbouwbedrijven 3. Kenmerken van innoverende bedrijven 4. Besluit

Nadere informatie

Verwerken van (groene) biomassa en mest:

Verwerken van (groene) biomassa en mest: Verwerken van (groene) biomassa en mest: kan dat samen? Hans Verkerk secretaris meststoffendistributie CUMELA Nederland Sector: 3.000 ondernemers 30.000 medewerkers Jaaromzet 4 miljard Cumelabedrijven:

Nadere informatie

Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba

Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba De Luchtwasser Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba Ik plaats een nieuwe varkensstal en neem mee Aanvraag omgevingsvergunning/milieuvergunning 1. WAAR Ruimtelijke structuurplannen. 2.

Nadere informatie

25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030

25 jaar NAV NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 25 jaar NAV 1 NAV-visie op de Nederlandse akkerbouw tot 2030 Visie NAV 2 Visie NAV: Een goed inkomen voor akkerbouwers Economisch en maatschappelijk duurzame akkerbouw Gewenste situatie: Nederlandse boeren

Nadere informatie

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies

Nadere informatie

Nederlandse Plattelandsstrategie 2007-2013

Nederlandse Plattelandsstrategie 2007-2013 Nederlandse Plattelandsstrategie 2007-2013 Augustus 2006 1 De economische-, sociale- en milieusituatie op het platteland en in de landbouw 1.1 De economische situatie en concurrentiekracht van de agrofoodsector

Nadere informatie

Ruimtelijke impact fijn stof bij veehouderijen

Ruimtelijke impact fijn stof bij veehouderijen Ruimtelijke impact fijn stof bij veehouderijen VNG Studiedag: Naar een beter buitengebied 9 maart 2017 (Eindhoven) Frank Toemen (OddV) en Regina Jansen (Ede) Wat vertellen we? Schets problematiek regio

Nadere informatie

Varkensbedrijf Kodeva te Torhout

Varkensbedrijf Kodeva te Torhout Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20, bus 8 1000 BRUSSEL tel: 02/553.80.79 fax: 02/553.80.75 Project-MER-Verslag

Nadere informatie

De VLM, uw partner in de open ruimte. Pag.1

De VLM, uw partner in de open ruimte. Pag.1 De VLM, uw partner in de open ruimte Pag.1 Wie zijn we? VLM of Vlaamse Landmaatschappij De Vlaamse Landmaatschappij is als agentschap van de Vlaamse overheid verantwoordelijk voor de inrichting van de

Nadere informatie

Natuurrijk landbouwbeheer Acties voor en met landbouwers. Provincie Oost-Vlaanderen Katrien Baetens 13/01/2017

Natuurrijk landbouwbeheer Acties voor en met landbouwers. Provincie Oost-Vlaanderen Katrien Baetens 13/01/2017 Natuurrijk landbouwbeheer Acties voor en met landbouwers Provincie Oost-Vlaanderen Katrien Baetens 13/01/2017 Amerika erkent de hommel als bedreigde diersoort Bron : Nieuwsblad 12/01/2017 Doelstellingen

Nadere informatie

Mest met beleid. Adviesgroep Mestbewerking

Mest met beleid. Adviesgroep Mestbewerking Mest met beleid Adviesgroep Mestbewerking Fred Stouthart Johan Raap Joop Baltussen Jos van Gastel Mathilde Mollenhorst Minke Lagerwerf Maarten Nederlof Roelof Westerhof Hoofddoelen Bodemkwaliteit Schoon

Nadere informatie

Omschakelen naar een biologisch melkveebedrijf

Omschakelen naar een biologisch melkveebedrijf Omschakelen naar een biologisch melkveebedrijf Studiedag Over koetjes en kalfjes Sander Van Haver Innovatiesteunpunt Stimuleren van de omschakeling van gangbare land- en tuinbouwers naar de biologische

Nadere informatie

Invulling verplichte mestverwerking

Invulling verplichte mestverwerking Invulling verplichte mestverwerking Ondernemersdag intensief Ben Rooyackers (Mestac), Jos van Gastel (ZLTO) Wat gaan we doen? Korte inleiding Behoefte aanvullende export fosfaat Inventarisatie Mestverwerkingscapaciteit

Nadere informatie

Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018

Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018 Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018 Aanleiding De provincie Noord Brabant en de regio s Zuidoost en Noordoost Brabant vinden het belangrijk om de handen in één

Nadere informatie

Structuurplan Herne. PRESENTATIE GRS Herne

Structuurplan Herne. PRESENTATIE GRS Herne PRESENTATIE GRS Herne Wat komt aan bod: Wat is een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan? Hoe past het gemeentelijk structuurplan in het structuurplan van de provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse overheid?

Nadere informatie

de beste producten mede mogelijk gemaakt door agrifirm

de beste producten mede mogelijk gemaakt door agrifirm de beste producten mede mogelijk gemaakt door agrifirm Onze veehouders zorgen voor prachtige en heerlijke producten. Van melk en kipfilet tot eieren en subliem varkensvlees van eigen bodem. Vele mensen

Nadere informatie

Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond. Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie

Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond. Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie Toekomstbeeld De Nederlandse zuivelsector floreert. Zij profiteert optimaal van de goede

Nadere informatie

ALV GROENLINKS BRONCKHORST Visie op moderne grootschalige

ALV GROENLINKS BRONCKHORST Visie op moderne grootschalige ALV GROENLINKS BRONCKHORST 24-11-2015 Visie op moderne grootschalige Willem beekman Geboren op Texel, zoon van veearts. - Wens: boer worden! 25 jaar boer geweest op Urtica de Vijfsprong Biologisch dynamische

Nadere informatie

Perstekst: Actieplan De Vlaamse varkenshouderij op weg naar 2020

Perstekst: Actieplan De Vlaamse varkenshouderij op weg naar 2020 Melle, 1 december 2011 Perstekst: Actieplan De Vlaamse varkenshouderij op weg naar 2020 Minister-president Kris Peeters tijdens de studiedag: Vlaanderen in Actie: Vlaanderen investeert in onderzoek en

Nadere informatie

Ruimtelijke onderbouwing ten behoeve van de uitbreiding van een agrarisch bedrijf aan de St. Sebastiaanskapelstraat 9a

Ruimtelijke onderbouwing ten behoeve van de uitbreiding van een agrarisch bedrijf aan de St. Sebastiaanskapelstraat 9a Ruimtelijke onderbouwing ten behoeve van de uitbreiding van een agrarisch bedrijf aan de St. Sebastiaanskapelstraat 9a 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding 3 1.1. Het project 3 2. Beschrijving huidige en

Nadere informatie

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Vlaanderen en de wereld Wannes Keulemans en Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Inagro 26 februari februari 2018 1.

Nadere informatie

Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw

Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw Klimaat en emissies aanpak vanuit land- en tuinbouw Marleen Gysen 10/05/2016 1 Onze missie Boeren & tuinders Informeren & inspireren rond nieuwe kansen & uitdagingen Ondersteunen & begeleiden bij concrete

Nadere informatie

Duurzame stallen,

Duurzame stallen, Indicator 15 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Begin 2016 bedroeg het aandeel

Nadere informatie

West-Vlaamse landbouw in cijfers

West-Vlaamse landbouw in cijfers West-Vlaamse landbouw in cijfers Provincie West-Vlaanderen Dienst Economie en Europese & Internationale Samenwerking Beleidskern Economie Karel Moentjens Beleidsmedewerker Landbouw ACHTERGROND EN OPZET

Nadere informatie

Eindrapport 650-project Duurzame glastuinbouwclusters. Oktober 2011 September Context

Eindrapport 650-project Duurzame glastuinbouwclusters. Oktober 2011 September Context Eindrapport 650-project Duurzame glastuinbouwclusters. Oktober 2011 September 2014 1. Context De provincie Antwerpen is goed voor 40% van alle glastuinbouw in Vlaanderen en huisvest meer dan 50% van alle

Nadere informatie

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Weerbaarheid door diversiteit Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting, afnemende genetische (gewas) diversiteit in tijd en ruimte Uitsluiten van niet productieve

Nadere informatie

Documentatie. Varkenshouderij Actueel 2011

Documentatie. Varkenshouderij Actueel 2011 Documentatie De Vlaamse overheid - Dep. Landbouw en Visserij - Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling en het Praktijkcentrum Varkens organiseren de studienamiddagen: Varkenshouderij Actueel 2011 dinsdag

Nadere informatie

Economische vitaliteit agrosector

Economische vitaliteit agrosector Economische vitaliteit agrosector Frank Veeneklaas (Alterra) Programmaleider DWK programma: Mens en economie in de Groene Ruimte De agrarische sector is nog steeds van aanzienlijke betekenis voor de plattelandseconomie.

Nadere informatie

Mest met beleid. Adviesgroep Mestbewerking

Mest met beleid. Adviesgroep Mestbewerking Mest met beleid Adviesgroep Mestbewerking Fred Stouthart Johan Raap Joop Baltussen Jos van Gastel Mathilde Mollenhorst Minke Lagerwerf Maarten Nederlof Roelof Westerhof Hoofddoel Bodemkwaliteit Schoon

Nadere informatie

Statenmededeling. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Actuele ontwikkelingen rondom mestbeleid in Noord-Brabant

Statenmededeling. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Actuele ontwikkelingen rondom mestbeleid in Noord-Brabant Statenmededeling Onderwerp Mestbewerking in Noord-Brabant Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Actuele ontwikkelingen rondom mestbeleid in Noord-Brabant Aanleiding In maart 2014 hebben

Nadere informatie

ESF-project Versterkt streekbeleid 1 januari juli 2019

ESF-project Versterkt streekbeleid 1 januari juli 2019 ESF-project Versterkt streekbeleid 1 januari 2017 31 juli 2019 Versterkt streekbeleid Zuid-Oost-Vlaanderen ACTIES Focus op een duurzame lokale economie en ondernemerschap in de regio Mobiliteit als noodzakelijke

Nadere informatie

Gekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER MAK+

Gekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER MAK+ Gekozen thema s/ kwantitatieve indicatoren LEADER MAK+ Thema 1:Landbouw- en natuureducatie D1: Inzetten op educatie die landbouw als belangrijke economische sector in de streek in de kijker zet, met bijzondere

Nadere informatie

Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen

Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen 2013-2017 4 december 2014, studienamiddag Biolandbouw en voeding: een uitdaging voor elke onderzoeker! Gent Visie

Nadere informatie

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ambitiedocument Regio Rivierenland Wij, de tien samenwerkende gemeenten binnen Regio Rivierenland: delen de beleving van de verscheidenheid in ons gebied;

Nadere informatie