Mest, mestverwerking en wetgeving

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Mest, mestverwerking en wetgeving"

Erik Gabriël de Vries
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Mest, mestverwerking en wetgeving Harm Smit Beleidsmedewerker Economische Zaken, DG AGRO

2 Inhoud Feiten en cijfers. Huidig instrumentarium. Visie op mestverwerking en hoogwaardige meststoffen Toekomstig wetgevend kader Innovatie 2

3 Feiten en cijfers Mestproductie: = 70 miljard kilogram mest = 477 miljoen kilogram stikstof = 170 miljoen kilogram fosfaat Mestproductie niet gelijkelijk verdeeld over Nederland Landbouwgrond in Nederland = hectare bouwland = grasland Plaatsingsruimte dierlijke mest: = 149 miljoen kilogram fosfaat (2011) 3

verdeeld over Nederland Landbouwgrond in Nederland = 853.

4 Overschot Nog steeds sprake van een overschot aan dierlijke mest binnen de Nederlandse landbouw. 2010: 350 miljoen kg Stikstof 22 miljoen kg Fosfor 4

5 Feiten en cijfers 5

6 Vervoer en Export Jaarlijks circa mesttransporten Export in 2012: 27,7 miljoen kg fosfaat, waarvan: 15,7 mln. kg Duitsland 6,7 mln. kg België 5,2 mln. kg Frankrijk 0,1 mln. kg overig Export naar mestsoort: varkens: 5 mln. kg rundvee: 0,6 mln. kg pluimvee: 11,7 mln. kg overig: 10,3 mln. kg 6

mln. kg Duitsland 6,7 mln. kg België 5,2 mln. kg Frankrijk 0,1 mln.

7 Verwerking Pluimveemest Biomassa centrale in Moerdijk Verbranding Verwerkt ton pluimveemest Per jaar wekt de centrale zo n MWh aan groene stroom ton as, dat als grondstof voor (fosfaat)kunstmest gebruikt kan worden. 7

000 ton pluimveemest Per jaar wekt de centrale zo n 285.

8 Covergisting en hygienisatie Mest en coproducten worden vergist: Groen Gas 2 miljard kg mest gebruikt in de co-vergisting. Restproduct: Digestaat Geen kunstmest! Hygienisatie met restwarmte 8 miljoen kg fosfaat 3 miljoen kg fosfaat export 8

co-vergisting. Restproduct: Digestaat Geen kunstmest!

9 Huidige beleidsinstrumenten: Europees kader EU-Nitraatrichtlijn (12 december 1991) Vierjaarlijks actieprogramma, nu het vierde AP ( ) Derogatie voor bedrijven met minimaal 70% grasland (gebruiksnorm dierlijke mest 250 kg N/ha i.p.v. 170 kg N/ha) Onderhandelingen met Europese Commissie over vijfde actieprogramma ( ) pas gestart Europese richtlijn wordt nationaal ingevuld in de Nederlandse Meststoffenwet. 9

(gebruiksnorm dierlijke mest 250 kg N/ha i.p.v.

10 Visie op Mest: Evenwicht op de Mestmarkt (2011): Een duurzaam evenwicht tussen productie en afzet van dierlijke mest 3 sporen: Mestverwerking (gericht op export) Voerspoor Kunstmestvervanging 10

11 Mestverwerken Doel: Deel van de Nederlandse dierlijke mest buiten de Nederlandse landbouw af te zetten. Voorbeelden: Scheiden Hygiëniseren Drogen Verbranden Verbranden, maar ook export 11

12 12

13 Percentage verplichte mestverwerking (juni 2012) Regio Zuid Oost Overig

14 Instrument mestverwerkingsplicht Definitie verwerken: 1. Zodanig behandelen van dierlijk mest dat het resultaat geen dierlijke mest meer is (verbranden, vergassen en in de toekomst mogelijk mineralenconcentraat) 2. Export Regio (indicatief) 2015 (indicatief) Zuid 10% 30% 50% Oost 5% 15% 30% Overig 0% 5% 10% Totaal verwerkt fosfaat 5 mln. kg 17 mln. kg 28 mln. kg 14

(verbranden, vergassen en in de toekomst mogelijk mineralenconcentraat) 2.

15 Schot tussen sectoren bij sectoren Veehouder kan zijn verwerkingsplicht overdragen op andere veehouder door middel van vervangende verwerkingsovereenkomst (VVO's) wel schot tussen sectoren In de praktijk: pluimveehouder kan VVO afsluiten met andere pluimveehouder; varkenshouder met alle andere sectoren, behalve pluimvee Wat betekent dit (indicatief) voor verwerkingsplicht varkenshouderij? Regio (indicatief 2015 (indicatief Zuid 2,2 6,5 10,8 Oost 0,4 1,3 2,7 Overig 0 0,2 0,5 Totaal te verwerken In miljoen kilogram fosfaat 2,6 8,0 14,0 15

varkenshouder met alle andere sectoren, behalve pluimvee Wat betekent dit (indicatief) voor verwerkingsplicht varkenshouderij?

16 Voerspoor Doel: Nutriënten die niet in het voer zitten, komen ook niet in de mest. Innovatie: Nutriëntenraffinage bij de diervoeder industrie. Enzymtechnieken om fosfaat beter beschikbaar te maken. Monitoring Effecten voor melkvee al zichtbaar Effecten intensieve veehouderij 16

17 Kunstmestvervanging Doel: Opwaardering van dierlijke mest naar kunstmest Markt voor dierlijke mest wordt kleiner Meer gebruik hernieuwbare bronnen Meststoffen met hoge werking Verontreinigingen Voorbeelden: Mineralenconcentraat Struviet 17

gebruik hernieuwbare bronnen Meststoffen met hoge werking

18 Mineralenconcentraat Onderzoek Pilot mineralenconcentraat 10 bedrijven kunstmest produceren en afzetten Dierlijke mest wordt gescheiden (dikke/dunne fractie) Dunne fractie wordt concentreert via omgekeerde osmose techniek. Onderzoek geeft aan dat producten een vergelijkbare werking heeft als minerale kunstmest (+90%). 18

$Dunne fractie wordt concentreert via omgekeerde osmose techniek.$

19 struviet magnesium-ammonium-fosfaat-meststof Gewonnen uit organische reststromen: Rioolslib Mest of digestaat Afvalwater VGI Risico s op vervuilingen: Zware metalen Medicijnresten Antibiotica Advies Commissie van Deskundigen Meststoffenwet over deze meststof 19

VGI Risico s op vervuilingen: Zware metalen Medicijnresten

20 Erkenning als kunstmest (1) EU-Meststoffenverordening Erkenning als anorganische meststof Dossier aanleveren Huidige criteria lastig. Herziening Meststoffenverordening: Ruimte voor hergebruik (org. reststromen) Milieudruk niet toenemen Vernieuwde verordening 2014/

Herziening Meststoffenverordening: Ruimte voor hergebruik (org.

21 Erkenning als kunstmest (2) Nitraatrichtlijn (DG-ENVI) Werking van producten uit dierlijke mest Onderzoek om werkzaamheid te bewijzen Onderhandelingen voor 5 de Actieprogramma: Derogatie mineralenconcentraat. Bij hoge werkzaamheid Onderzoek MC noodzakelijk Na opname Mineralenconcentraat mogelijk ook andere producten. 21

22 Innovatie Waar liggen nog mogelijkheden om mest/nutriënten nog meer te verwaarden? Randvoorwaarden Kostenefficiënt Milieurisico s beperken Integrale duurzaamheid: combinaties: energie, dierenwelzijn Uw ideeën zijn welkom. 22

23 Nitraatrichtlijn - definities Meststof: elke één of meer stikstofverbindingen bevattende stof die op het land wordt gebruikt ter bevordering van de gewasgroei, met inbegrip van dierlijke mest, afval van visteeltbedrijven en zuiveringsslib; Kunstmest: elke met een industrieel proces vervaardigde meststof; Dierlijke mest: excrementen van vee of een mengsel van strooisel en excrementen van vee, alsook producten daarvan; 23

Vergelijkbare documenten

Mest, mestverwerking en mestwetgeving

Mest, mestverwerking en mestwetgeving Frits Vink Ketenmanager grondgebonden veehouderij Ministerie van Economische Zaken Inhoud Feiten en cijfers (3 sheets) Huidig mestbeleid (2 sheets) Mestbeleid: koers