Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied

Transcriptie

1 Mestsituatie en de verwerkingsplicht Gelderse Vallei en Utrechts zandgebied Jaap Uenk DOFCO Beheer BV, Ruurlo, 27 februari 2014, Barneveld

2 INHOUD Introductie Mest- en mineralensituatie Gelderse Vallei en het Utrechts zandgebied 2012 Mestverwerkingsplicht vanaf 2014 Taakstelling in het gebied Opties voor de veehouder Slotopmerkingen

3 Mestproductie en afvoer 2012 Vallei CBS, Statline Hoeveelheid x ton Productie Afvoer % Rundveemest Vleesvarkensmest Fokvarkensmest Pluimveemest Vleeskalverenmest Overige mest Totaal

4 Mineralenproductie- en afvoer 2012 Vallei Bron: Staline CBS X kg Fosfaat Stikstof Productie van de veestapel Afvoer van de bedrijven Aanvoer naar de bedrijven Gebruik in de Vallei Gebruiksruimte

5 Conclusies mest- en mineralensituatie 2012 Vallei Méér dan helft van de mestproductie is bedrijfsoverschot 80% van de varkensmestproductie en 100% pluimveemest Bedrijfsoverschot rundveemest is 15% van de productie, maar bij groei veestapel en lagere normen, neemt dit overschot snel toe Plaatsingsruimte stikstof en fosfaat voor dierlijke mest wordt nu maximaal benut; lagere normen en groei: meer overschot!? Van de 10 miljoen kg fosfaatproductie wordt 7,5 mln. kg afgevoerd (75%!). Bij stikstof is dit 64% van de productie Gelders-Utrechtse Vallei is met ha een relatief klein veerijk gebied, met een groot fosfaat- en stikstofoverschot

6 Doelen mestverwerkingsplicht vanaf Druk van de mestmarkt nemen 2. Betere naleving van de gebruiksnormen 3. Indien mogelijk loslaten stelsel van dierrechten, maar Varkens- en pluimveemestrechten nog tot en met 2017 Melkvee krijgt een referentie 2013, bij groei moet er grond onder het bedrijf of extra mestverwerking

7 Verwerkingsplicht voor veehouders In % v.h. bedrijfsoverschot (in fosfaat) verwerken Definitie verwerken: export van fosfaat mest of eindproduct (as) met < 10% organische stof Geen bedrijfsoverschot is geen verwerkingsplicht Uitzonderingen van de verwerkingsplicht: 1. Vrijstelling bij < 100 kg fosfaat verwerken 2. Vrijstelling voor biologische mest (al verplichte biologische keten) 3. Vrijstelling strorijke mest (is wettelijk nog niet geregeld!!) 4. Regionale mestafzetovereenkomst (totale overschot op contract binnen 20 km rechtstreeks op percelen aanwenden)

8 Invulling van de verwerkingsplicht 1. Met een vervangende verwerkingsovereenkomst (VVO) 2. Afsluiten van een mestverwerkingsovereenkomst: Met een verwerker/exporteur met een VDM met code 61 Met een 3 partijen overeenkomst: veehouder behandelaar verwerker/exporteur 3. Afzet naar eigen grond in het buitenland 4. Afzet naar een champignonsubstraatbereider

9 Schatting verwerkingsverplichting Vallei X ton Afvoer (2012) 15% % 2015 Rundveemest Varkensmest Pluimveemest Vleeskalverenmest Overige mest Totaal X kg fosfaat

10 Opties veehouder voor de verplichte mestverwerking 1. Meedoen aan kringloopwijzer en voerspoor om bedrijfsoverschot fosfaat te beperken 2. Zonder investering in techniek (korte termijn): Pluimveehouders: rechtstreekse export (0,6 mln. Kg P₂O₅) Overige veehouders: uitruil met export van pluimveemest benutten (capaciteit uitruil 3,2 mln. Kg P₂O₅) VVO afsluiten met veehouder, die méér mest verwerkt 2. Mèt investering in techniek: Gericht op exportwaardige producten maken die de klant vraagt, al dan niet in combinatie met biogasproductie (opties: composteren dikke fracties, mengen, drogen en korrelen dikke fracties, mestraffinage

11 Initiatieven mestverwerking Korte termijn: Kapitaalsextensief en snel realiseerbaar, aansluitend en uitbreiding bestaande afzet (export gehygiëniseerde mest of digestaat, compostering pluimveemest met dikke fracties, uitruil met pluimveemest) Langere termijn: Kapitaalsintensief, (nieuwe locaties en vergunningen), hoge(re) toegevoegde waarde eindproducten, duurzame energieproductie, mestraffinage, struvietproductie, kunstmestvervangers

12 Slotopmerkingen Invulling verwerkingsplicht d.m.v. uitruil pluimveemest biedt voor de korte termijn soelaas, maar hoe lang? Wetgeving kan (snel) wijzigen, de markt biedt minder risico Voor lange termijn perspectief veehouderij is be- en verwerking noodzakelijk tot exportwaardige (P-rijke) mestproducten Hoe oppakken? Ieder voor zich, coöperatief of beiden, met ketenpartijen, met agribusiness (voersector), met derden zoals Waterschap Doe het vooral marktgericht, de klant (in binnen- en buitenland) bepaalt wat hij/zij wil kopen