Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid

Transcriptie

1 Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid Rondetafel Klimaat, 20/06/2016 Departement Landbouw en Visserij

2 Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij? (3) Vlaamse Klimaattop 2016

3 Europa als voortrekker uitstoot EU % -11,2% -20% Uitstoot EU % -80% -95% Doel EU Doel EU Doel EU Doel EU

4 Europese Routekaart 2050 Algemeen: 100% 100% -20% in % in % in % tot -95% in % 60% Power Sector Residential & Tertiary Current policy 80% 60% Landbouw (niet-co 2 ): Industry -20% in tot -37% in tot -49% in % 20% Transport Non CO 2 Agriculture 40% 20% Non CO 2 Other Sectors 0% 0%

5 Europees traject 3 klimaatpijlers: o o o ETS = Emission Trading System (grote energie intensieve bedrijven zoals kunstmeststoffenfabrieken, elektriciteitscentrales, staalnijverheid) Niet-ETS ESD = Effort Sharing Decision (gebouwen, transport, niet-ets industrie en energie, landbouw en visserij, afval) LULUCF = Land Use, Land Use Change, Forestry COP 21: Internationaal akkoord van Parijs 2015 ( ) Europees klimaat- en energiepakket 2030: o 40% BKG (CO 2, CH 4, N 2 O, ) t.o.v. 1990: 43% voor ETS (2005) 30% voor niet-ets (2005) o o LULUCF? 27% hernieuwbaar, bindend op EU-niveau 27% energie-efficiëntie, indicatief op EU-niveau

6 Europees traject: volgende stappen Nieuwe voorstellen niet-ets, LULUCF juli 2016 o verdeling niet-ets doelstelling tussen EU-28: BNP/cap kostenefficiënte maatregelen flexibiliteit tussen pijlers, lidstaten en in de tijd o integratie LULUCF = landgebruiksector: afzonderlijke pijler, ref België: verwachte reductiedoelstelling van 31-37,5% tegen 2030 t.o.v verdeling tussen gewesten

7 Europese impactstudie: potentiele maatregelen landbouw (niet-co2) verhoging van productiviteit door selectie bij melkvee (langleefbaarheid, melkproductiedagen, meer lactaties, vruchtbaarheid, ) betere methaanefficiëntie (genetica) betere voederconversie (genetica) precisievoeding en additieven verhouding ruwvoeder - krachtvoeder vergisting van mest precisiebemesting, gefractioneerd, nitrificatieremmers

8 Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij? (3) Vlaamse Klimaattop 2016

9 Verloop Vlaamse broeikasgasemissies (ETS + niet-ets) Aandeel landbouw 8 à 9% in

10 Broeikasgasuitstoot (kton CO 2 -eq) Evolutie van de broeikasgasemissies voor de niet-ets sectoren Niet-ETS emissies en prognoses Reductiepad -15,7% (2020) / (2030)

11 Aandeel van de sectoren in de niet-ets emissies Aandeel landbouw 16% Bron: VORA 2015

12 Bronnen van landbouwemissies

13

14 Evolutie van de landbouwemissies ( )

15 Aandelen van de verschillende diersoorten in de CH 4 -emissies uit vertering (2014) Bron: VORA 2015

16 Drijvende factoren voor de CH 4 -emissies ten gevolge van verteringsprocessen bij melkvee Bron: VORA 2015

17 Aandelen in de N 2 O- en CH 4 -emissies uit mestopslag Bron: VORA 2015

18 Evolutie van de CH 4 -uitstoot uit mestopslag in de periode Bron: VORA 2015

19 Aandelen in de N 2 O-emissies uit bemesting Bron: VORA 2015

20 Evolutie van de directe N 2 O-emissies uit bemesting ( ) Bron: VORA 2015

21 Verkenningsscenario s Vlaamse BKG-emissies landbouw en visserij op middellange ( ) en langere termijn ( ) In vergelijking met BAU ( evolutie veestapel, stijgende productiviteit) worden bij verkenning 1 en 2 volgende maatregelen ingezet (% per jaar): pensfermentatie - mix van maatregelen mestbeheer - vergisting bij melkvee en varkens akkerbouw - strengere bemesting verbetering energie-efficiëntie

22 Landbouw - energetische emissies Bron: VORA 2015

23 Landbouw - niet-energetische emissies Bron: VORA 2015

24 Verkenningsscenario s BKG-emissies landbouw en visserij op de middellange en langere termijn Uitstoot in 2030 Uitstoot in 2050 t.o.v t.o.v t.o.v t.o.v Beleidsscenario Verkenning 1 Verkenning 2-25% -8% n.v.t. n.v.t. -34% -19% -38% -25% -27% -10% -32% -16% Bron: VORA 2015

25 Vlaams beleid: Klimaatbeleidsplan Rondetafelconferentie landbouw in werkgroepen rond mitigatie: Plant en bodem Dier en mest Energie 1 werkgroep rond adaptatie Potentiële maatregelen: haalbaar & aanvaardbaar? win-win (adaptatie, water, bodem, fijn stof, ) 1 terugkoppelingsmoment: Knelpunten Beleidsaanbevelingen

26 Werkgroep plant & bodem Potentiële mitigatiemaatregelen: 1. Verhoging van organisch stofgehalte 2. Behoud en beheer blijvend grasland 3. Minimale bodembewerking 4. Biologische akkerbouw 5. Efficiëntere N-bemesting en N-benutting 6. Meerjarige teelten 7. Stimuleren van productie van energiewassen 8. Omzetting van akker-/bouwland naar tijdelijk grasland of gras/klaver

27 Werkgroep dier & mest Potentiële mitigatiemaatregelen: 1. Productiviteit-/efficiëntieverhoging 2. Invoer van duurzaam geteelde grondstoffen (soja, ) 3. Verminderen van lachgasemissies uit mestopslag door hogere N- efficiëntie in het rantsoen 4. Verminderen van methaanemissies uit vertering door optimaliseren en/of toevoegen van additieven aan rantsoen 5. Verminderen van methaan- en/of lachgasemissies uit mestopslag door goed mestbeheer 6. Stimuleren Europese eiwitproductie d.m.v.: 1. Eiwitrijk ruwvoeder van optimale kwaliteit; 2. Lokaal geproduceerde eiwitten; 3. (Nieuwe) reststromen

28 Werkgroep energie Potentiële mitigatiemaatregelen: 1. Energiebesparing door best beschikbare technieken (BBT) 2. Efficiënter gebruik van fossiele brandstoffen d.m.v. duurzame technieken 3. Gebruik van hernieuwbare energiebronnen Trias energetica volgens haalbaarheid

29 Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij? (3) Vlaamse Klimaattop 2016

30 Vlaamse klimaattop 2016 Rondetafels

31 Vlaams antwoord op Parijs: Op weg naar een Vlaams klimaatpact 1 e Vlaamse Klimaattop 19 april 2016 Overleg met stakeholders ~ Rondetafel voor elk beleidsveld Landbouw en Visserij: 20 juni oktober 2016 November e Vlaamse Klimaattop ~ Klimaatengagement per beleidsveld vanuit stakeholders -> Vlaams Klimaatpact Klimaatbeleidsplan : concrete beleidsmaatregelen, acties, Klimaatvisie op Waar willen we staan met de brede(re) sector? Regelmatige bijstellingen om doelstellingen te halen

32 Maatregelen en engagementen stakeholders landbouw en visserij Uitwerking maatregelen in drie sessies Dierlijke productie, stal- en mestbeheer Plantaardige productie, bodem - en nutriëntenbeheer Energiegebruik in landbouw en visserij Criteria acties Zo concreet mogelijk Duidelijk en berekenbaar reductiepotentieel Haalbaar + uitvoerbaar Basis rondetafel 2012, diverse inzichten, Lopende studies voor onderbouwing waar mogelijk