Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw. Gerjan Hilhorst WUR De Marke

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw. Gerjan Hilhorst WUR De Marke"

Juliana de Kooker
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw Gerjan Hilhorst WUR De Marke

2 Kringlooplandbouw Kringlooplandbouw begint met het verminderen van de verliezen => sluiten van de kringloop => minder aanvoer

3 Bedrijfskenmerken verschil 2017 t.o.v Bedrijfsoppervlakte (ha) 48,7 50,7 52,8 53,4 +10% Melk per bedrijf (kg) % Melk per ha (ha) % Aantal melkkoeien % Aantal jongvee / 10 mk 6,9 6,7 6,1 5,5-20% Aandeel bedrijven beweiden (%) % Beweiding mk (uur / jaar) (gem. van bedrijven die beweiden) % Kg FPCM / koe / jaar % Omvang en intensiteit van de bedrijven is toegenomen Vooral in 2017 sterke daling aantal stuks jongvee Toename van bedrijven die beweiden en afname van de beweidingsintensiteit Verhoging van de melkproductie per koe

4 Aandeel bedrijven die voldoen aan de norm voor max. toelaatbaar stikstofbodemoverschot 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% klei zand Door verhoging van de benutting van de meststoffen is er een stijging van het aantal zandbedrijven die voldoen aan de norm

5 kg NH 3 / ha Ammoniak beweiding aanwending kunstmest aanwending dierlijke mest stal+opslag Ondanks een toename van de intensiteit is de ammoniakemissie niet gestegen De daling van het aandeel maïs in het rantsoen (29 -> 25%) is opgevangen door een daling van RE in krachtvoer (207 ->198)

6 Kg CO 2 -eq / kg FPCM Broeikasgassen 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 methaan vee en mestopslag CO2 uit energiegebruik lachgas bodem en mest CO2 uit aankoop voer en kunstmest 0, Daling broeikasgasemissie door toename voer efficiëntie: minder jongvee en hogere melkproductie Toename intensiteit maar geen toename emissie door aankoop voer

7 kg / ha Fosfaat 105 forfaitaire gebruiksnorm gerealiseerde bemesting onttrekking Fosfaatbemesting daalt door verlaging fosfaatexcretie Geen fosfaatevenwichtsbemesting

8 Bedrijfsspecifieke gebruiksnormen 45% 28% 26% 1% 29% van de bedrijven heeft een BEP-voordeel en 73% een BES-voordeel

9 Enkele kernpunten advies Minimaal 50% eigen voer Minimaal 65% eigen eiwit + buurt aankoop Buurt aankoop binnen 20 km Maximaal 10 melkkoeien per ha beweidbare huiskavel Gemiddelde van drie jaar

10 Eiwit van eigen land Hoe berekenen? Nu in de KringloopWijzer: Geoogst eiwit eigen land / totale hoeveelheid eiwit in het rantsoen Bij 100% is precies de hoeveelheid eiwit geoogst die de veestapel verbruikt Of: hoeveelheid eiwit eigen teelt in het rantsoen / totale hoeveelheid eiwit in het rantsoen? Of: DVE opbrengst? Of: max. 35% krachtvoer + bijproducten?

11 Eiwit van eigen land in de VKO 192 bedrijven Gemiddelde van % eiwit eigen teelt uit de KringloopWijzer % aankoop berekend met de KringloopWijzer Aankoop van gras en maïs benoemd als buurt aankoop (binnen 20 km)

12 Aandeel bedrijven Eigen voer 30% 25% 20% 15% 10% 5% 7% 0% < >80 % eigen voer (in droge stof) 7% van de bedrijven voldoet niet aan de norm van minimaal 50% eigen voer

13 Aandeel bedrijven Eiwit eigen teelt 30% 31% 25% 20% 15% 10% 5% 0% < >80 % eiwit eigen teelt 31% van de bedrijven teelt meer dan 65% van het eiwit op eigen grond

14 Aandeel bedrijven Eiwit eigen teelt en buurt aankoop 30% 53% 25% 20% 15% 10% 5% 0% < >80 % eiwit eigen teelt + buurt aankoop 53% van de bedrijven voldoet aan de norm van minimaal 65% eigen eiwit + buurt aankoop; 25% zit daar heel kort bij

15 Aandeel in het rantsoen Aandeel in het rantsoen 100% weidegras graskuil maïskuil overig krachtvoer 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% < >75 % eiwit eigen teelt + buurt aankoop Bedrijven met een hoog aandeel eiwit eigen teelt vervangen krachtvoer en bijproducten door gras

16 Aandeel eiwit <-> intensiteit Bij dezelfde intensiteit is er tot 20% verschil in aandeel eigen eiwit -> intensiteit zegt niet alles over aandeel eigen eiwit

17 % eiwit eigen teelt + buurt aankoop Resultaten laag en hoog eigen eiwit + buurt aankoop 100% 90% gemiddelde 25% laagste 25% hoogste 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% < > Kg melk per ha Het aandeel eigen eiwit bij de extensieve bedrijven met de score laag is gelijk aan die bij de intensieve bedrijven met de score hoog

18 Bedrijfskenmerken (zand kg melk per ha) Eiwit eigen teelt + buurt aankoop 25% laagste gemiddelde 25% hoogste Eiwit eigen teelt (%) Eiwit buurt aankoop (%) Eiwit eigen teelt + buurt aankoop Aantal melkkoeien Aantal stuks jongvee/10 melkkoeien 6,3 5,9 6,0 Melk per bedrijf (kg) Melk per ha (kg) FPCM per koe per jaar (kg) Ureum tankmelk (mg per 100 ml) 21,4 21,2 21,0 De bedrijfskenmerken van de bedrijven met score laag en hoog zijn vrijwel gelijk

19 Eiwit eigen teelt + buurt aankoop 25% laagste gemiddelde 25% hoogste RE rantsoen (gr per kg ds) RE/kVEM rantsoen N-benutting vee (%) 26,0 26,4 26,5 Kg FPCM per kg ds voeropname 1,14 1,16 1,16 Kg krachtvoer per 100 kg melk 24,5 25,3 25,0 RE krachtvoer (gr per kg) RE krv verbruik per 100 kg melk (kg) 5,27 5,19 5,03 Verschil tussen hoog en laag : per bedrijf ( kg melk) Rantsoenkenmerken (zand kg melk per ha) 2580 kg minder RE krachtvoer = bij 1800 kg RE/ha gras 1,4 ha gras = minder krachtvoer 13 ton met 201 gr RE/kg = bij 0,25 per kg 3250,- besparing De bedrijven met een score hoog besparen op eiwit aanvoer met krachtvoer

20 Eiwit eigen teelt + buurt aankoop 25% laagste gemiddelde 25% hoogste Grasopbrengst: Droge stof (kg per ha) Stikstof (kg per ha) RE (kg per ha) VEM gras (per kg ds) RE gras (gr per kg ds) Bemesting grasland: Grasland (zand kg melk per ha) Dierlijke mest (kg N per ha) Kunstmest (kg N per ha) Bedrijven met een score hoog realiseren op grasland een hogere eiwitopbrengst dan de bedrijven met score laag

21 Milieu en klimaat (zand kg melk per ha) Eiwit eigen teelt + buurt aankoop 25% laagste gemiddelde 25% hoogste Stikstof overschot bedrijf (kg per ha) Stikstof overschot bodem (kg per ha) Ammoniakemissie (kg per ha) Broeikasgassen (gr CO 2 -eq/kg melk): Methaan Lachgas Energie Bedrijf Aankoop krachtvoer + kunstmest Een hoog aandeel eigen eiwit verlaagt het bodemoverschot en heeft nauwelijks effect op de overige milieu en klimaat resultaten

22 Hoe verhogen aandeel eiwit van eigen land? Verlagen RE niveau in het rantsoen Verlagen RE opname uit krachtvoer RE opname verlagen door verkleinen veestapel Verhogen grasopbrengst Verhogen benutting gras (bemesting, inkuiltechniek, beweiding, zomerstalvoedering, etc.) Andere gewassen (gras/klaver, soja, veldbonen, etc.) Meer gras en minder maïs telen of aankopen (gras 1,5x hogere RE opbrengst dan maïs) Areaal vergroten door: huur, pacht, aankoop, ruil, samenwerking

23 25% van de bedrijven zit in de categorie 60-65% en moeten het aandeel eigen eiwit verhogen van 63 naar 65%. Hoe? Verlagen RE opname met 4200 kg door: RE in rantsoen van 158 naar 153 gr/kg ds (18% van de bedrijven < 153) Aantal melkkoeien (incl. jongvee) van 105 naar 102 stuks

24 25% van de bedrijven zit in de categorie 60-65% en moeten het aandeel eigen eiwit verhogen van 63 naar 65%. Hoe? Verhogen RE opbrengst met 2700 kg door: 4,5 ha maïs omzetten in grasland Grasopbrengst 400 kg ds/ha omhoog (10,6 naar 11,0 t ds/ha) Dit kan 13,5 ton krachtvoer met 200 gr RE/kg vervangen ( 3375,-) Bouwplan 60/20/20 met gras/klaver in wisselbouw 8 ha gras/klaver; 10,6 t ds/ha; RE 167 -> 199 gr/kg ds 8 ha gras/klaver; 11,7 t ds/ha; RE 167 -> 180 gr/kg ds Combinatie van maatregelen } +11%

25 Een eiwitnorm voor grondgebondenheid geeft mogelijkheden voor bedrijfsspecifiek management! Bedankt voor uw aandacht

Vergelijkbare documenten

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land

Grondgebondenheid = Eiwit van eigen land Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Gerjan Hilhorst WUR De Marke Inhoud Resultaten (waar staan we?) Vergelijking laag en hoog scorende bedrijven Resultaten