Klimaatbeleid gericht op een energietransitie. 11 maart 2016, Ros PBL

Transcriptie

1 Klimaatbeleid gericht op een energietransitie 1

2 De transitietheorie Landschap RLIadvies Klimaatakkoord Parijs Regime Systeemverandering Niches 2

3 Broeikasgasemissies: de opgave! Emissies Mton CO2-eq Doel 2050 Totaal Nederland Verkeer en vervoer Lucht- en scheepvaart 7 8 Gebouwde omgeving Landbouw Overige bkg (niet-landbouw) Industrie en energie ? < <7? Negatief? 3

4 Methodiek van backcasting Toch geen blauwdruk van Nederland in 2050?! 4

5 Maar wel nuttig om een idee te hebben over hoe het eruit zou kunnen zien in 2050 voor een doelgericht transitiebeleid 5

6 6

7 De belangrijkste vernieuwende systeemopties Technologie(systeem) Potentiele maximale bijdrage Bio-CCS voor groen gas en biobrandstoffen ***** Windenergie *** Extra energiebesparing (boven BaU) *** CCS bij industrie en raffinaderijen *** Elektrische warmtepompen *** Nul-emissie wegverkeer *** Kernenergie *** Zon-PV ** Power-to-gas/liquids ** Elektriciteitscentrales met CCS ** Warmtenetten met oa geothermie *(*) 7

8 8

9 De wetenschapper is niet de persoon die de juiste antwoorden geeft, maar hij die de juiste vragen stelt. Claude Lévi-Strauss, Frans antropoloog ( ) ontving in 1973 de Erasmusprijs Voorbeelden: Welke partij wordt probleemhouder van of initiatiefnemer voor P2G-opties? Wat voor rol hebben netbeheerders en energieproducenten daarin? Onder welke condities qua profiel van aanbod-prijs van elektriciteit en gas, qua vraag met kenmerken van temperatuur en perioden en qua CO2-prijs vormen hybridesystemen een interessant alternatief voor gasketels? Welke kansen zijn er voor Nederland om via P2G een energieopslagfaciliteit voor Europa te bieden? 9

10 Beleidsinstrumenten voor diverse fasen Beleidsinstrumenten om een nieuwe technologie door de eerste fase van toepassing te loodsen Technologieneutraal??? Beleidsondersteuning van R&D Beleidsinstrumenten om op de markt een gunstiger positie voor schone technieken te creëren Kennis Markt 10

11 Eén tussendoel voor 2030 (en eerder) of meerdere? Eén doel is op de korte termijn altijd het goedkoopst, maar dat betekent dat er ook maar één aspect is dat er echt toe doet Eén tussendoel leidt niet altijd tot de goedkoopste aanpak op de weg naar één verder weg gelegen einddoel. Tussendoelen moeten: specifiek genoeg zijn om voldoende belangrijke innovaties verder te helpen zo algemeen mogelijk zijn om maatschappelijke partijen ruimte te geven voor eigen voorkeursoplossingen 11

12 Wat zou een tussendoel voor hernieuwbare energie kunnen zijn? Benodigd aandeel hernieuwbare energie bij lineaire interpolatie tussen 2023 en Aandeel hernieuwbare energie in %

13 Te overwegen tussendoelen? Enkele schoten voor de boeg Duurzaam geproduceerde hernieuwbare energie per sector Aandeel groen gas (inclusief groene H2) in gasnet Mate van elektrificatie (of elektriciteit + waterstof; eventueel per sector): gebruik elektriciteit / totaal finale vraag Aandeel woningen met goed warmtelabel Kostenreductie innovatieve technologie Cumulatief opgeslagen CO2 Benutting restwarmte 13

14 14