Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen

Transcriptie

1 Biobedrijfsnetwerken Onderzoeksstrategie voor biologische landbouw en voeding Vlaanderen december 2014, studienamiddag Biolandbouw en voeding: een uitdaging voor elke onderzoeker! Gent

2 Visie uitdagingen voor landbouw groot: o economie, klimaat, milieu als voedselveiligheid Business as usual is geen optie o spaarzamer en duurzamer gebruik natuurlijke hulpbronnen, bodem, water, energie, genetische diversiteit, o veerkrachtigere systemen die stabiele productie en voedselvoorziening verzekeren o economisch, ecologisch en sociaal en maatschappelijk vlak

3 Biologische landbouw ontwikkelen en toepassen van autonome, zelfregulerende systemen o op eigen kracht met minimum aan inputs evenwicht in natuurlijke processen bewaren systemen functioneren op basis agro-ecologische uitgangspunten o sluiten van kringlopen, gebruik van positieve wisselwerkingen in divers ecosysteem, interacties tussen elementen van ecosysteem, sociale dimensie van voedselproductie volledige voedselsysteem o o herstellen van relaties tussen voedselproductie en voedselconsumptie relaties tussen dierlijke en plantaardige productie

4 Onderzoeksdoelstellingen biologische landbouw als agro-ecologische productiesysteem versterken door inzicht te verwerven in het ontwikkelen van veerkrachtige productie- en ketensystemen verdere verdieping sterktes biologische landbouwsystemen: o bodemvruchtbaarheid, dierenwelzijn, gezondheid, zorg voor het milieu, biodiversiteit, billijkheid

5 Onderzoeksthema s 3 thema s: 1. Robuuste biologische productiesystemen 2. Flexibele biologische ketensystemen 3. Kwaliteitsvolle voeding

6 Thema: robuuste biologische productiesystemen

7 Primaire productie: systeemaanpak Bereiken van hoge en stabiele productie in evenwicht met ecologische en sociale draagkracht van productiesysteem. Gezond bodem, o relaties bodemconditie en bodembeheer/ bodem plant; nutriëntendynamieken; sluiten van kringlopen Gezond gewassen o kennis rond zieken, plagen en onkruiden; vruchtwisseling; functionele agrobiodiversiteit; robuuste rassen Gezond dieren o Soorteigengedrag; stimuleren natuurlijke immunologische verdediging; selectie van robuuste rassen o Voeder: optimalisatie van rantsoenen; regionaal geproduceerd => gezond bedrijf

8 Innovatieve strategieën en technologieën Essentieel in de verdere verduurzaming en optimalisatie van systemen. Technologische en procesinnovaties o productiviteit, arbeidsefficiëntie, kwaliteit, milieu en gezondheid Strategische innovaties, combinaties van verschillende maatregelen binnen bedrijfscontext o diversiteit stimuleren, sluiten van kringlopen, innovatieve teeltcombinaties zoals intercropping, agroforestry, mengteelten Innovatieve concepten tussen bedrijven o samenwerking gespecialiseerde bedrijven bij bv. sluiten van kringlopen op regionaal niveau

9 Biologische landbouw, natuur, landschap en omgeving Biolandbouw troeven voor milieu en klimaat, sluiten van kringlopen, behoud bodemvruchtbaarheid, landschapsbijdrage, als leverancier ecosysteemdiensten; in combinatie met natuurbeheer; effect op waterkwaliteit; in beter valoriseren landschappelijke waarden samenhang tussen elementen als een gezonde bodem, evenwichtige nutriëntenvoorziening, natuurlijke omgeving en biodiversiteit op het bedrijf beter begrijpen

10 Thema: flexibele ketensystemen

11 Marktontwikkeling en consumptie Groeiende sector met moeilijkheden voor afstemmen van productie op vraag. strategieën valorisatie van bioproducten als een kwaliteitsvol product: consumentenwensen samenbrengen met productiemogelijkheden. zoeken naar innovatieve methodes om kennisoverdracht en communicatie tussen marktdeelnemers te bevorderen hoe verschillende productiesegmenten in evenwicht kunnen worden gebracht: afstemmen van dierlijke en plantaardige productie op elkaar en op de voeder- en voedselvoorziening.

12 Socio-economie en maatschappij Voor sterke biosector economische duurzaamheid en goede concurrentiekracht centraal: inzichten in kostenstructuur productie en distributie inzicht in de totale kosten van voedselproductie voor de maatschappij zoeken naar nieuwe vormen van samenwerking tussen landbouwer en consument/maatschappij.

13 Thema: kwaliteitsvolle voeding

14 kwaliteitsvolle voeding De consument verwacht van bioproducten een volwaardige voeding zonder dat additieven zoals mineralen, vitamines of andere elementen extra toegevoegd. nutriënteninhoud van gewassen in relatie met landbouwproductiemethodes behoud van nutritionele eigenschappen van ingrediënten in verwerkte producten bewaring en verwerking afstemmen i.f.v. biologische product ecologische voetafdruk van biologische (verwerkte) producten

15 Hoe onderzoek aanpakken? co-creatief proces: synergie gezocht tussen onderzoekers en ander actoren (landbouwer, adviseurs, beleid, ) systeemgericht waarbij geheel is meer dan de som der delen geïntegreerde aanpak met inzet van verschillende disciplines en expertises lange termijn onderzoek continuïteit

16 Vlaams kennis- en onderzoeksnetwerk biologische landbouw & voeding 7 netwerken (melkvee, vleesvee, pluimvee, geiten, glasgroenten, vollegrondsgroenten, glasgroenten en kleinfruit) ervaring en kennis landbouwers uitwisseling tussen landbouwers, adviseurs, onderzoekers facilitator: Bioforum of landbouwer

17 Vlaams kennis- en onderzoeksnetwerk biologische landbouw & voeding coördineert en stimuleert onderzoek biolandbouw in 6 praktijkcentra verspreiden van onderzoeksresultaten en kennis op maat van landbouwers ( financiert KT-projecten, landbouwers BBN bepalen onderwerpen en zijn betrokken bij uitvoeren (CCBT-projecten)

18 Vlaams kennis- en onderzoeksnetwerk biologische landbouw & voeding discussie- en informatieplatform voor onderzoekers, overheid en andere stakeholders uit de agri-voedingssector rond bioonderzoek adviseert rond prioritaire onderzoeksthema s bevordert nationale en internationale contacten en samenwerking

19 Vlaams kennis- en onderzoeksnetwerk biologische landbouw & voeding 3 netwerken met ieder zijn specificiteit => werken samen om onderzoek biologische landbouw en voeding via een co-creatief proces te laten verlopen. actoren vinden elkaar via deze netwerken, onderzoeksvragen sector vinden sneller hun weg continue afstemming, complementaire en elkaar versterkend Internationale partnerschappen:

20 Contact NOBL Lieve De Cock CCBT Carmen Landuyt BBN An Jamart

21